حجت الاسلام میرهاشم حسینی: سلام علیکم و رحمه الله محضر حضرت عالی و خدمت بینندگان عزیز. اجازه بدهید شروع برنامه یاد وجود مبارک آقا امام زمان بکنیم.
اللَّهُمَّ کُن لِوَلیَّکَ الحُجَّةِ بنِ الحَسَن صَلَواتُکَ علیهِ و عَلي آبائِهِ في هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي کُلِّ سَاعَةِ وَلِیاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتَّي تُسکِنَهٌ أَرضَکَ طَوعاً وَ تُمَتعَهٌ فِیهَا طَوِیلا». خدا ان شاءالله به همه ی ما، خانواده ی ما، نسل ما، رفقای ما، مرتبطین ما، دوستان، مربیان، متربیان، به همه توفیق یاری حضرت و خادمی مکتب حضرت را به همه ی ما اعطا بگرداند.
شریعتی: ان شاءالله. خیلی خوشحالیم خدمت شما هستیم و در خدمت عزیزانمان. راجع به قربانی اول ماه ربیع الاول قبلاً هم گفتیم. آن هایی که به هر دلیل موفق نشدند همچنان فرصت دارند که در قربانی باشکوه این ماه به عشق نبی اکرم ان شاءالله شرکت کنند. صدقات، نذورات و هدایایتان را می توانید پرداخت کنید به درگاه های پرداختی که در کانال ما در سروش و ایتا ذکر شده است و یا صفحه 800 پیام نما و یا سایت برنامه سمت خدا که ان شاءالله قربانی این ماه هم با شکوه هر چه تمام تر با همت و مشارکت عزیزانمان محقق شود. با حاج آقای میرهاشم راجع به نامه های حضرات اهل بیت علیهم صلوات الله داریم صحبت می کنیم. ببینیم امروز برای ما چه به ارمغان آورده اند و بنا است چه نکاتی را بشنویم.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: خدا ان شاءالله توفیق دهد بتوانیم معارف بلند اهل بیت را بیان کنیم و به آن عمل کنیم. اگر خدا بخواهد به شرط توفیق امروز و هفته ی آینده یکشنبه اشاره کنیم به نامه امام عسکری که در آن وصیت آقا به شیعیان است. یکی از نامه های آقا امام عسکری است که به پدر شیخ صدوق می نویسند و در آن می نویسند: «وَأَعمَل بِوَصیَتِکَ» به وصیت من عمل کن، «وَأمُر جَمیعَ شیعَتي» و به همه ی شیعیان من هم این وصیت را بفرست، برایشان بیان کن، که آن ها به وصیت من عمل کنند که خیر دنیا و آخرت، خوشبختی دنیا و آخرت، در عمل به وصیت وجود مبارک اهل بیت است. این را ان شاءالله اجازه دهید به شرط توفیق امروز و هفته ی آینده اشاره کنیم.
شریعتی: وصیتی که از پس سال ها و قرن ها امروز به ما رسیده است و وصیت حضرت به تک تک ما است. دعوت می کنم همراه ما باشید تا پایان برنامه امروز و ان شاءالله این بحث ناب حاج آقای میرهاشم را بشنوید.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: آقای شریعتی بزرگوار و بینندگان و سروران عزیزی که برنامه را می بینند من قبل از این که به این نامه ورود پیدا کنم یک مقدمه ای را بیان کنم و بعد محتوا و محورهایی که وجود مبارک امام عسکری به آن اشاره کردند. در محتوا هم سه نکته دارد؛ در نکته سوم وصایای حضرت به شیعیان است که تقریباً 5 محور دارد. پس ما به فضل خدا یک مقدمه ای اشاره می کنیم، سه نکته ی داخل محتوا را اشاره می کنیم و در نکته سوم که وصیت به شیعیان است پنج محور را اشاره می کنیم. اما مقدمه ای که عرض کنم این است که این نامه های اواخر مثلاً بعد از آقا امام رضا نامه های که نوشته شده است، مطالبی که بیان شده است، هر یک موردش خیلی برای ما مهم است. آن نکاتی که آقا امام هادی فرمودند، آقا امام عسکری فرمودند، این ها بسیار بسیار مهم است. چرا؟ چون سال ها دشمن دنبال تحریف بوده، دنبال نفوذ بوده، دنبال انحراف در مکتب اهل بیت بوده است و خیلی موقع ها آن مبانی دقیق اسلام گفته نشده است. وجود مبارک اهل بیت که فرمودند باز دشمنان هم اهل بیت را شروع به تحریف کردن کردند. کاری که مثل وجود امام جواد، امام هادی یا امام عسگری، در این اواخر هم نامه زیاد می بینیم، مکتوباتی که باقی مانده است. کاری که کردند این بود که آن مبانی را درست بیان کردند و نیروهای واقعی برای اسلام ناب را درست تربیت کردند و آن انحرافات را هم گوشزد کردند. حتی آن تحریف هایی که نسبت به اهل بیت شده بود این ها را شروع به اصلاح کردن و تذکر دادن کردند. لذا خیلی مهم است به این نامه ها توجه بشود و در آن جا خوب دیده شود. حالا جلوتر ان شاءالله یک جا اشاره می کنیم. هر جا مفهوم تقوا را یا مفهوم صبر و این ها گوشه نشینی و کاری به هیچ کس نداشتن در نظر گرفته اند. اصلاً خیلی موقع ها مفاهیم و مصادیق نابی که در اسلام آمده است این ها عوض کردند. فرض بفرمایید که در جایی دم از اسلام زده می شود یا انقلابی به اسم اسلام می آید این یک دفعه می بینید که با ظلم هم می شود جمع شود، با اشرافی گری هم می شود جمع شود، با هزار و یک جور انحراف و بی بند و باری هم می شود جمع شود.
شریعتی: یعنی خیلی چیزها وارونه شده است.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: بله. بعد وجود مبارک اهل بیت در سیری که داشتند یک سره جهاد داشتند. جهاد «اَشهَدُ اَنَّکَ جاهَدتَ فِي الله»، این جهاد به این معنا که آن جایی که لازم بود جهاد نظامی بود، مسلحانه بود، ولی در تمام مراحل یک جهاد تمام عیار وجود داشته و آن جهاد فرهنگی، جهاد تبیین، جهاد مبانی را درست تربیت کردن، این کارهای بزرگی بود که در تمام دوره ها اهل بیت انجام می دادند. من حالا باز هم در این مقدمه باز هم یک مقدار واضح تر عرض کنم. یک کتاب زیبایی حضرت آقا دارند به نام «همرزمان حسین علیه السلام». خیلی خوب است که این در مجموعه فرهنگی مسابقه گذاشته شود. خیلی قشنگ است. در آن جا می فرمایند که کل ادوار اهل بیت و ائمه چهار دوره می شود که خیلی مهم است آدم این دوره ها را بشناسد. در زمان هر کسی ممکن است پدیده ای اتفاق بیفتد و آن پدیده با یکی از ادوار ائمه تطبیق بکند و شخص همان جا باید وظیفه اش را انجام دهد. آقا رسول اکرم به شهادت رسیدند، بعد باید اهل بیت آن جا شروع کنند انقلاب و اسلام نوپایی که اسلام ناب است از تحریف، از نفوذ، از انحراف، از نابودی، حفظ کنند. آن حمله تمام عیار بعد رسول اکرم به اوج می رسد. حالا به هر دلیلی در زمان حضرت رسول با آن نفوذی که کردند و با آن نفاقی که در جامعه اسلامی ایجاد کردند. بعد هم خیالشان راحت بود که آن اسلام ناب می خواهد نابود شود دوره اول اهل بیت شروع شد که بحث صبر و مقاومت بود. باز هم این جا عرض کنم. گاهی اوقات در صحبت ها صبر که می گوییم شخص از این مرادش فکر می کند بنشینیم ببینیم چه پیش می آید.
شریعتی: نه، صبر فعال.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: احسنت. نه منفعل. بحث مقاومت واقعی، درست عمل کردن، است. لذا مولا امیرالمومنین اگر گفتیم صبر داشت نه به معنای خانه نشین، بلکه آن جا نگاه می کردند بستری را فراهم می کردند که آماده شود برای این که آن بستر ناب شکل بگیرد، تربیت نیروهای ناب شکل بگیرد، مقدمه ای برای این که تمام حیطه جامعه و اداره جامعه درست در اختیار گرفته شود، در طریق درستش قرار بگیرد.
شریعتی: صبری که استراتژی مبارزه است.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: احسنت. یعنی این هم نبود که بگوییم صبر کرد یعنی یک گوشه نشست. نه. نگاه کنید حضرت کارهای اجتماعی کردند، حتی کار سیاسی داشتند، یا در مواجهه با دولت ها و حکومت ها حضرت چگونه مواجهه داشتند، یا حضرت را می بینیم کارهای اقتصادی که کردند، چاه هایی حفر کردند که هنوز که هنوز است خیلی از برکات آن ها باقی مانده است، اوقافی که در آن مدت انجام دادند. این یک دوره است. دوره بعدی، دوره ی تشکیل حکومت ایشان است و باز هم دشمن هجمه می کند، تمام عیار حمله می کند. این هم همیشگی است. جریان حق و باطل و نزاع و کشمکش آن ها، جریانی که ابلیس می خواهد حکومت را به دست بگیرد، جریانی که انسان می خواهد حکومت و خدمت به مردم را به دست بگیرد، در مقابل جریان خیانت. همواره این نزاع وجود دارد. دوره ی دوم بحث تشکیل حکومت است، دوره ی سوم دوره ای است که باید یک روش خاصی را آقا امام مجتبی یک روشی پیش بگیرد. یک نرمش قهرمانانه شروع می کند، بعد شروع می کنند تشکیلات پنهان شیعی آمادگی بستر برای قیام ابی عبدالله الحسین که آن کاری که اباعبدالله انجام دادند در واقع مقدمه چینی و زیر ساخت آن را وجود مبارک امام مجتبی فراهم کردند، بستر آماده شد برای آن کار بزرگ اباعبدالله که «سَفینَةُ الحُسِینُ اسرَع» واقعاً آن به برکت این مقدماتی بود که آقا امام مجتبی انجام دادند و توانستند اباعبدالله کار را به ثمر برسانند و تا قیام قیامت پرچم بشریت به برکت اباعبدالله الحسین باشد. هر جا مردم گیج شدند یک دفعه «سَفینَةُ الحُسِینُ اسرَع» می آید و مردم را نجات می دهد. و بعد از آن دوره چهارم است. دوره چهارم در واقع کارهای نظم دادن به شیعیان، تربیت نیروی شیعه واقعی، اسلام ناب واقعی، اسلام مولی الوحدین امیرالمومنین، مکتب درست اهل بیت، کادر سازی، شبکه ی وکالت. این کارهای نابی است که انجام می شود. در این دوره چهارم که وجود مبارک امام عسکری هم در این دوره هستند، در این دوره مبانی گفته می شود، احیا می شود و انحراف مشخص می شود. خیلی مهم است. که هر چند یک موقعد مثلاً می گویند فلان مطلب را هزار بار شنیدیم. این را دقت ندارند که مبانی باید هر چند وقت یک بار تذکر داده شود و الا افراد خیلی گیج می شوند.
شریعتی: یعنی خط کش باید باشد و پررنگ هم باشد.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: احسنت. این خیلی مهم است. حالا ان شاءالله جلوتر بیان می کنم. مثلاً من یک موقع از بچگی برای من سوال بود که علما روی منبر می نشیند می گویند: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ/ الحَمدُللهِ رَبِّ العالَمین وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین وَ الجَنَّةُ لِلمُوَحِدین». بعد من می گفتم این ها چیست. می گفتم مثلاً این ها از خودشان این ها را می گویند. بعد یک دفعه دیدم این نامه ای که آقا امام عسکری می خواهند به پدر شیخ صدوق بنویسند شروعش این است. بعد دیدم در جاهای دیگر هم اهل بیت همین خط را می گویند. کدام خط؟ یک موقع می گفتم وقتی گفتند «الحَمدُللهِ رَبِّ العالَمین» چرا نمی گویند «الرَحمانِ الرَّحیم، مالِکِ یَومِ الِّدین». بعد دیدم این هم حکمت وجود داشته است. مثلاً می خواهم یکی از حکمت هایش را بگویم. «الحَمدُللهِ رَبِّ» که می گوییم «مالِکِ یَومِ الَّدین» آن عبادت خائفانه را می گوید، «الرَحمانِ الَّرَحیم» عبادت تاجرانه را می گوید. می گوید چون خدا دارد به من چیزی عطا می کند من خدا را عبادت می کنم. «رَبِّ العالَمین» عبادت شاکرانه است که صاحب همه ی عالم است. بعد «الحَمدُللهِ» چه بسا ناظر به عبادت عاشقانه باشد یعنی طرف معرفت به خود خدا پیدا کرده است، معرفت به خود وجود خدا پیدا کرده است. مثلاً زیبایی عالم مثل اباعبدالله را می بیند، مثل اهل بیت را می بیند، مثل مولا امیرالمومنین را می بیند و بعد می فهمد خالقش خود الله است. این یک عبادت عاشقانه است. یا توجیهی که از این طریق اهل بیت به ما دادند و بعداً علما هم همین را به ما یاد دادند. این در دوره ی آقا امام عسکری توجه به این مبانی توسط اهل بیت، عرض کردم امام هادی هم همین طور، امام عسکری هم همین طور، تربیت نیروها این دوم کاری است که انجام می شود و یکی هم این که در بدترین شرایط جامعه و سختی ها و جو عجیب و غریبی که وجود داشته حضرت شبکه های پنهانی که ایجاد کرده بودند و شیعیان را شروع به ارتقا دادن و رشد دادن می کردند. این را در مقدمه خواستم عرض کنم. پس چهار دوره برای اهل بیت بعد از رسول اکرم شکل گرفته است و دوره ی چهارم اهل بیت سه کار ناب انجام دادند: یکی بحث مبانی را دوباره تذکر دادند و از تحریف جلوگیری کردند. چون جریان نفاق خیلی آُسیب زده است. یک نفرت خاصی هم چه بسا نسبت به آن پیدا شد چون انحراف در آن پیدا شد. امروز هم هست، دیروز هم بوده، فردا هم هست. این جریان همیشه هست و یک طیفی در مکتب اهل بیت دوباره باید این ها را احیا کنند، توجه بدهند، تبیین کنند. دوم بحث تربیت نیرو، سوم آن تشکلیات خاص و در سخت ترین شرایط نظم خاص و اداره کردن این بحث شیعیان است. این یک مقدمه بود. اما وارد بحث نامه بشویم. در بحث نامه ما سه نکته داریم و در نکته سوم پنج محور داریم. نکته اول این که در این نامه امام عسکری به جناب پدر شیخ صدوق نکته این است که حضرت آن جا باز هم بحث مبدا و معاد و راه و راهنما و این ها را اشاره می فرماید. عرض کردم شروعش با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ/ الحَمدُللهِ رَبِّ العالَمین وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین وَ الجَنَّةُ لِلمُوَحِدین» همان حمد خداست و عبادت عاشقانه است. بحث «وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین»، بحث این است که البته هم در دنیا می بینید و هم در آخرت، انسان هایی که درست عمل کردند در همین دنیا هم برایشان خوشبختی وجود دارد. من یک موقع به رفقا می گویم این هایی که یک مقدار سنشان بالاتر است اگر یک موقع آدم از آن ها سوال کند حرف های حکیمانه ای می زنند. مثلاً می گوید در زندگی خانوادگی اش، فردی اش، اجتماعی اش، آن هایی منصف هستند، می گوید این هایی که سالم زندگی کردند خیلی راحت تر و خوشبخت تر هستند. نه در یک مقطع کوتاه، در یک پروسه مثلاً کل زندگی. این هم در بحث دنیا «وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین» است که آن اهداف بلند و خوبشان می رسند. یک موقع یک کسی می گفت که دوست دارم یار امام زمان بشوم، گفتم پای این پیوسته می ایستی دعا کنی که خدا اسبابش را فراهم کند. منتها معلوم نیست پای این بایستی. یعنی امروز بگویی، ده روز یادت می رود. یا خادم بودن، خدمت به خلق بودن؛ خیلی اثر دارد آدم این نگاه را نسبت به زندگی داشته باشد. قطعاً هم به آن می رسد. خدا توجه می کند کسی که اصرار دارد و می ایستد و از خدا می خواهد. در قسمت اول «وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین وَ الجَنَّةُ لِلمُوَحِدین و النّار لِلمُلحِدین». بعد اشاره به «لا اله الّا اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ»، و در آن جا یک اشاره ای هم به بحث ولایت که آخرش هم «و الصَّلوة عَلی خَیرِ خَلقِه مُحَمَّدٍ وَ عِترَتِه الطّاهرین».
شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم». همین خودش یک کتاب اعتقادات است.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: بله. یعنی هر کدام از قسمت های نامه که حضرت می فرماید تمام مبانی را دوباره حضرت تذکر و توجه می دهد. حالا الان فرصتش نیت که عرض کنم در تمام این مبانی شیطان و شیطان صفت های نفوذ کردند. یعنی من برای شما عرض کنم در وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین» هم شیطان تشویش ایجاد می کند. در «الحَمدُللهِ رَبِّ» نوع عبادت شیطان انحراف ایجاد می کند، در بحث ولایت انحراف و تحریف ایجاد می کند. در تمام این فرازهایی که حضرت بیان می کند این معلوم است که شیطان چه کار کرده است و همیشه هم هست.
شریعتی: و همچنان حضرت می خواهند بگویند حواستان باشد.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: هنوز هم هست. لذا فرمود که این باید برای همه شیعیان پیوسته گفته شود. نکته ی اول این بود که بحث همین توحید و ربوبیت و معاد به صورت مختصر بود. نکته دوم لطف حضرت به پدر شیخ صدوق است. اصلاً حضرت با شیعیان و یارانش یک توجه خاص دارد و اصلاً امام هر زمانی هم همین طور است. حالا یک خصوصیت که که ائمه دارند، یک موقعی به رفقا عرض می کردم، این بحث رئوف که در آقا رسول اکرم بود و بقیه ائمه هم داشتند یا در مورد امام رضا که امام رئوف هستند. این صفت تقریباً در همه ی اهل بیت است. یک موقع به رفقا عرض می کردم که این رئوف الرحیم همان معنای رحیم می دهد. این تنها وصفی در قرآن برای خداوند است که برای آقا رسول اکرم فقط به کار برده شده است. و اهل بیت هم که همه همین خصوصیت را دارند. بعضی می گویند یک معنا دارد. دقیق تر آن این است که رحیم مهربانی برای همه دارد، رئوف هوای گرفتارهای را بیشتر دارد.
شریعتی: یک نگاه خاص است.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: احسنت. حالا یا گرفتاری مادی یا گرفتاری معنوی. امام هر زمانی یک توجه خاص دارد به کسی که گرفتار است. گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست. حضرت در این جا به یاران و شیعیان خودش یک توجه و ملاطفت خاص دارد. لذا این جا در نکته دوم خیلی با عظمت پدر شیخ صدوق را یاد می کنند. به قول ما پدر شیخ صدوق از آقا مدال می گیرد.
شریعتی: خوش به حالش. اصلاً همین که مخاطب نامه حضرت است چیز کمی نیست.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: بعد در آن جا چند نکته دارد. بحث اجتهاد ایشان، بحث شیعه واقعی بودنشان، که خطاب نامه در مورد ایشان آمده است. در آن جا حضرت یک دعا هم برایشان انجام می دهد. این دعا جالب است. یکی «وَفَقَکَ الله» که حضرت توفیق را برایشان مطرح می کند، یکی «لِلمَرضاتِ» این که شخص از مقام اسلام و تسلیم و صبر و این ها برسد به مقام این که رضای خدا را جلب کند و دنبال رضایت خدا باشد. و یکی هم دعا می کند برای این که خدا اولاد صالح بدهد. حالا این دعاهایی که توفیق بدهد اهل بیت برایش باز کنند دیر و زود دارد سوخت و سوز ندارد. این دعا ماند تا زمان آقا امام زمان و نواب اربعه. بعد آن جا برای شیخ صدوق جواب نامه ی دیگری در آن جا می نویسد که خدا ان شاءالله اولاد صالح به تو عطا می کند با چه ویژگی هایی، بعدها فرزند این علی بن حسین بن الباوه که همین جناب شیخ صدوق معروف می شود و برکت بسیار زیادی برای شیعه دارد. یک موقع استادشان دید این خیلی در فکر درس و بحث است. گفت بله، وقتی کسی امام زمان برایش دعا کند همین گونه می شود. توفیق پیدا می کند این قدر دنبال درس می رود. این به دعای امام عسکری و امام زمان این فرزند متولد شد. خیلی هم مهم است خدا در زندگی لطف و مدد کند که دعای امام زمان و اهل بیت که خادم اهل بیت است، خادم مردم است، خدا به کسی بدهد. پس عرض شد که سه نکته در این نامه وجود دارد. نکته اول بحث اعتقادات به صورت خلاصه، نکته دوم یک محبتی که حضرت به جناب پدر شیخ صدوق داشتند، نکته سوم وصایای حضرت به شیعیان است. وصیت حضرت به شیعیان شروعش با «امّا بعد اوصیکَ» است. خلاصه من پنج محور را جمع کردم که این را ان شاءالله حالا بتوانیم یک محور یا دو محور را بیان کنیم، فکر می کنم با توجه به فرصت یک محور بشود، و آن سه چهارتا را به شرط توفیق ان شاءالله بتوانیم جلسه آینده اشاره کنیم. اما آن پنج محور. حضرت می فرماید این که من دارم می گویم «فَاعمَل بِوَصیَتی وَ أمُر شیعَتی حَتّی یَعمَلُوا عَلَیهِ». این خیلی مهم است که در این چیزهایی که آدم از اهل بیت می شود خدا توفیق عمل را هم بدهد، «آمَنُوا وَ عَمِلُوا صالِحات» بشود. لذا تاکید می فرمایند که این وصیت نامه را به شیعیان بگویید و شیعیان هم به آن عمل کنند. این بحث عمل خیلی مهم است. یک موقع دارد دو ماه آمدند در خانه اباعبدالله، در بحارالانوار دارد، یک موقع طرف کل محرم و صفر را آمده دم خانه اهل بیت، حواله آخرش به امام رضا داده شد. در آن جا دارد که حضرت دو ماه این ها را راه ندادند. خیلی عجیب است.
شریعتی: نپذیرفتند.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: با این که امام رئوف بودند. این ها در زمان حیات حضرت آمدند بعد از دو ماه حضرت راه دادند. گفتند آقا چرا ما را راه ندادید، ما شیعیان علی بن ابی طالب هستیم. حضرت آن جا فرمود که شما اصلاً احادیث و صحبت های ما را نمی شنوید و به آن عمل نمی کنید. قریب به این مضامین که آدم کلام اهل بیت را بشنود و به نام عمل کند خیلی مهم است. آن ها ظرفیت داشتند، بعضی ها از قلم افتاده اند اهل بیت با آن ها کاری ندارند. هرکاری دوست دارید انجام بدهید.
شریعتی: راحت باشید.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: ولی آن هایی که اهل بیت آن ها را دوست دارند گاهی اوقات یک شوکی وارد می کنند، یک گرفتاری، یک بلایی. هر که در این درگه مقرب تر است... . یک توجهی اهل بیت به آن ها پیدا می کنند و یک شوکی وارد می شود بعد به آن ها لطف می کنند، مدد می کنند. که حضرت دارد این جا به تعداد مواردی که درِ خانه ما اهل بیت آمدند، به تعدادی که آمدند. خادمش فرمود چند بار آمدند؟ گفت: «سِتینَ مَرَّه». فرمود به تعداد شصت مرتبه ای که در خانه منِ موسی بن الرضا آمدند هوایشان را داشته باشید. که حالا یقیناً اهل بیت این گونه هستند. «عادَتُکُمُ الاِحسان وَ سَجِیَّتُکُم الکَرَم». این نکته را می خواستم عرض کنم. حضرت در آن جا و جاهای دیگر هم دارد. این چیزهایی که گفته شد باید عمل شود، و الا نسخه را آدم عمل نکند که این فایده ندارد. یک دکتری بزرگواری چند وقت پیش می گفت یک بنده خدایی من را دم آسانسوری دید گفت آقای دکتر خوب نشدم. به او گفتم مگر داروها را نگرفتی؟ گفت چرا، گرفتم. گفتم چطور خوب نشدی؟ می گفت آخرش معلوم شد این هنوز استفاده نکرده است.
شریعتی: داروها را گرفتم ولی نخوردم.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: حضرت در این جا می فرماید این باید «حَتِّی یَعمَلُوا» بشود، باید به این نسخه ها توجه شود. بعد شروع محور بحث شان حضرت در این جا پنج محور است. یک سری وصایای عبادی دارد به معنای عبادت خاص چون به نوعی همه ی وصایای حضرت بندگی خداست و دوری از بندگی هوا و هوس و بندگی غیر است، آدم باید بنده و برده هیچ چیزی نباشد، برده خدا و حول محورم وظیفه اش باید حرکت کند. ولی یک عبادات خاصی را حضرت تذکر می دهند، بعد یک سری وصایای اجتماعی حضرت دارند، یک سری حضرت وصایای رفتاری دارند. من چند سال است به رفقا در بحث و مباحثه که داریم به آن ها می گوییم «مَسارُ شیعَه» یا «مَسیرُ شیعَه». یک سری شیعه دارد، یک صراط مستقیمی دارد که در آن دچار افراط و تفریط نمی شود، از تعادل خارج نمی شود، طبق عدل عمل می کند یعنی هر چیز را سر جای خودش قرار دادن، خارج از او ظلم و خیانت و ناعادلانه عمل کردن نیست. یک قسمت از وصایای حضرت در این قسمت است. بعد هم محور حیاط شیعه که بحث انتظار فرج را حضرت تذکر می کنند، و آخر هم بحث دعا و تحیتی که این جا بیان می کنند. جالب است شروع حضرت با سلام و صلوات است، آخرش هم با سلام و صلوات است. که واقعاً هم همین طور است. کسی که هر جایی که کسی در جریان مکتب اهل بیت رشد کرد این هر جا وارد شود شروعش، امتدادش، انتهایش، با سلام و صلوات است. نسبت به مستضعفین، نسبت به محرومین، نسبت به مردم؛ ولی نسبت به مستکبرین این گونه نیست، نسبت به ظالمین این گونه نیست. این چیزی است که اهل بیت پیوسته یاد دادند. اما در این پنج محور، محور اول بحث وصایای عبادی است. در وصایای عبادی شروع کلام حضرت مثل مولا امیرالمومنین، مثل اهل بیت، بحث «اوصیکَ بِتَقوَی الله» است. من یک موقع در عرایضم اشاره کردم که گاهی اوقات این مفاهیم عوض می شود، یک جا از آن مفهوم ها همین مفهوم تقوا است. من یک جایی مثلاً می دیدم که می گفتند تقوا یعنی پرهیزگاری. می گفتم یعنی چه، یعنی خدا همواره می گوید پرهیز کنید؟ یا یک جا می گفتیم تقوا، می گفتند معنایش فقط و فقط ترس از خدا است. می گفتیم این ترس از خدا یعنی چه؟ یا یک جایی صحبت از تقوا بود می گفتند انجام واجبات و ترک محرمات. گویا احساس می کردیم که، یعنی بعد از این که این آیات تقوا که خصوصاً اسلام ناب و اهل بیت می فرمایند این غیر این تجربه هایی است که بیرون می بینیم.
شریعتی: این ها ناقص است. یعنی هر کدام یک اشکالی دارد.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: یک موقع می گوییم تقوا یعنی یک کسی دارد به سمت خلافی می رود ترمز داشته باشد، فقط ترمز را دیدند. یک موقع من فکر می کردم شما یک سلوکی می خواهید داشته باشید، حرکتی می خواهید داشته باشید، به یک هدفی بخواهید برسید، یک وسیله سالم و خوب نیاز دارید، یک ماشین خوب نیاز دارید. یک سوخت و شور خاص هم لازم است. یک شور و احساسات و عواطف خاص، یک حب خاصی هم لازم دارد. این سوختش است. یک راننده ی عاقل و باشعور که این ذهنش خراب نشده باشد، زوال پیدا نکرده باشد. بعد هم وارد باشد، مهارت های لازم را داشته باشد که بداند کجا به موقع گاز دهد، کجا به موقع ترمز بگیرد. چون هر کدام از این ها را یک مقدار دیر یا زود انجام دهید آسیب می بیند بلکه از بین می رود. نه تنها به هدف نمی رسد بلکه خدایی ناکرده ممکن است یک فاجعه و مصیبت به بار بیاورد. بعد یک موقع می گفتیم تقوا یعنی چه همه یاد آن ترمز می افتادند. و حال آن که آن تقوا از وقا می آیند، یعنی حفظ کردن، صیانت کردن، نگه داشتن، شبیه یک سپری از آسیب ها جلوگیری کردن. یک موقع می گفتند تقوا یعنی ماشین را همواره در پارکینگ بگذاری، هیچ کاری نکنی. حرکتی اتفاق نمی افتد، به هیچ جایی نمی رسی. نه، تقوا یعنی این که آن ماشین را باید دقت کنی سالم باشد.
شریعتی: برو، مراقب باش، حواست هم باشد.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: احسنت. خیلی قشنگ بود. آن ماشین باید سالم باشد، درست رسیدگی کنیم، سوختت هم که محبت و شور بود آن هم انحراف پیدا نکند.
شریعتی: موتورت روشن باشد.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: حرکت داشته باشی، نه این که یک گوشه بنشینی مثل آن ذهادی که در تاریخ گفتند هیچ کاری به مستکبرین نداشتند، کاری به نیروسازی نداشتند. به هیچ چیزی کار نداشتند و کار خودشان را انجام می دادند. به موقع باید سرعت بگیری، به موقع باید توقف کنی. این ها همه باید با هم باشد. در واقع تقوا می آید همه ی این ها را حفظ می کند. آن راننده هم باید حواسش باشد، عقلش با چیزی زایل نشده باشد، هوشیاری اش را از دست نداده باشد، مهارت داشته باشد، هم علم داشته باشد و هم مهارت داشته باشد، هم مبدا را بشناسد، هم راه را بداند، هم قوانین را بداند. یک مجموعه ای از این ها باشد.
شریعتی: و چه تعریف جامعی از تقوا می شود کرد که همه ی این ها را در بر بگیرد.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: به خاطر همین ببینید در خیلی جاها شما می بینید وصایایی که اهل بیت دارند اولش تقوا می فرمایند. این یعنی باید همه ی این ها را باید دقت کنی که آسیب نبیند. مثلاً « أُوصِیکُمَا بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُمْ » آن نظم یعنی در همه چیز این سیستم تشکیلاتی را دقت کنید قبلش تقوا است. این منجر نشود در این انحراف پیدا کنی. این وقا خیلی مهم است. این «قوا اَنفُسَکُم» هم از همین می آید. یعنی نه این که خانواده را زندانی کنید، در را قفل کنید. این نیست. آن حرکت باید اتفاق بیفتد، درست اتفاق بیفتد، و با طریق های درست خودش، با شور درست، با حرکت درست، این حرکت اتفاق بیفتد. لذا شروع این جا هم وجود مبارک آقا امام عسکری با همین بحث «اُوصیکَ بِتَقوَی الله» جمعی شیعیان من هم این را دقت کنند. چون «اُوصیکَ بِتَقوَی الله» از وقی می آید، چنان که «قُوا اَنفُسَکُم» آن هم از همین می آید، از صیانت می آید. در میدان باشد و حفظ کند، در میدان باشد و درست عمل کند، مسیر را درست طی کند. حضرت این را شروع کردند. بعد بحث وصایای عبادی را شروع کردند. در وصایای عبادی حضرت بحث نماز و تزکیه مال را هر دو را با هم آورده است. که در این جا حضرت اشاره می فرماید که آن رکن حیات عبادی بنده این بحث نماز نباید سست شود. فرمود اگر تاخیر در نمازت داشتی زندگی ات به تاخیر می افتد. خیلی عجیب است. آدم چقدر خوب است با یک کسی محشور باشد که این خوبی های زیادی دارد، نماز اول وقتش را هم مراقبه داشته باشد. این یک میل عجیبی به نماز خواندن پیدا می کند.
شریعتی: حرکاتش، سکناتش، نماز خواندنش.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: از آن طرف هم هست. یک کسی که آدم بدخلقی است، بد اخلاق است، بد برخوردی است، منحرف است. وقتی نماز می خواند اصلاً یک جوری آدم خدایی ناکرده نفرت پیدا می کند. این جا حضرت بحث نماز و اقامه صلاه را بیان می کند. بحثی است که مولا امیرالمومنین اشاره کردند در وصیت نامه شان، الله الله درباره ی نماز، امام صادق، اهل بیت، خود آقا ابی عبدالله، حضرت زهرا، متعدد اهل بیت بیان کردند تا خود وجود مبارک امام عسکری که در این مکتوبشان اشاره می کنند. من فکر می کنم تا همین جا بحث را نگه داریم. فقط یک نکته راجع به این نماز عرض کنم، یک راهکار عملی اشاره کنم. متعدد بعضی از رفقا و بعضی از افراد سوال می کنند چه کار کنیم خانواده مان و دیگران بحث این نماز صبح ما درست شود. یک موقع می گویم یک مدت خودمان خوب باشیم و نماز خوان باشیم. همواره بحث زکات و رسیدگی به فقرا می آید. این کار قشنگی هم دارید انجام می دهید که در هر ماهی رسیدگی می کنید خیلی کار زیبایی است. اصلاً همه ی سمت خدا با خدمت مردم باید همیشه همراه باشد. این در همه جا است. این جا هم بحث نماز را در این جا، در آیات قرآن، در جاهای دیگر، بحث زکات آمده است؛ مال پاک و به فقرا. چه کار کنیم در نماز؟ خود ما سعی کنیم که آدم درستی باشیم و نمازخوانی که آدم درستی است و خدمت می کند. و یکی هم حالا جزئی تر یک مقایسه ای بکنیم. بعضی موقع ها نوجوان ها و جوانان از من سوال می کنند حاج آقا نماز صبح را چه کار کنیم من می گویم رفقا بحث نماز ظهر اول وقت تان را دقت کنید، نماز عصر اول وقت تان را دقت کنید، نماز مغرب و عشاء اول وقت تان را دقت کنید، بعد از یک چند وقت که انجام دهید خود به خود خدا مدد می کند برای این که دغدغه ی نماز صبح اول وقت را هم آدم داشته باشد. این یک راهکار است. یک راهکار دیگر هم است که یک موقعی توفیق شود ان شاءالله عرض می کنم.
شریعتی: ان شاءالله. خیلی خوب. ان شاءالله مراقبت کنیم و محافظت کنیم از اوقات نمازمان که ان شاءالله خداوند ما را هم جز مصلین قرار دهد. خیلی از شما ممنون و متشکرم حاج آقای میرهاشم. آیات سوره مبارکه طه را به اتفاق تلاوت می کنیم. قرار امروز ما صفحه 319 قرآن کردیم است. به اتفاق بشنویم. فکر نمی کنم وقتی برگردیم خیلی فرصت داشته باشیم ولی در فرصت باقی مانده با افتخار و با احترام همراه شما هستیم و در کنار شما.
صفحه319قرآن کریم
شریعتی: سلام علیکم و رحمه الله. مجدداً سلام می کنم به همه ی عزیزانم. خانم ها و آقایان ان شاءالله ایام بر همه تان مبارک و مهنا باشد. به همه ی دوستانی که از شبکه محترم افق، رادیو محترم معارف، تصویر ما را می بینند و صدای ما را می شنوند و تکرار برنامه را سلام می کنم. اشاره قرآنی امروز را حاج آقا میرهاشم عزیز بفرمایند و بعد ان شاءالله حسن فرمایشاتشان را بشنویم.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: آیات را که آدم نگاه می کند می بیند هر کدام چقدر مطالب زیادی دارید و تمامی هم ندارد، هر کدام نکته ناب. همین اولین آیه که امروز قرائت شد خیلی زیبا بود. بحث «كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْبَاءِ». ما 5 « كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيْكَ» در آیات قرآن داریم که باید دقت کنیم که خداوند نمی خواهد داستان و افسانه بفرماید، قصص بیان می فرماید. قصص یعنی نکته حقی که به مقداری که در آن اعتباری است و معرفتی است بیان می شود. قصه سر هم کردن نیست. 5 باز «نَقُصُّ» داریم. در این 5 بار «نَقُصُّ»، 4 تا «نَقُصُّ» هر کدام یک نکته می فرماید بعد در سوره مبارکه هود همه را جمع می کند. مثلاً در سوره مبارکه طه «نَقُصُّ» را می فرماید این «نَقُصُّ» برای «ذِکری» است. طرف یاد داشته باشد و غفلت او را نگیرد.
تذکر است، یاد است و دوری از غفلت. در سوره مبارکه یوسف آن جا «نَقُصُّ» بیان می شود برای این که شخص از غافلین نباشد. دوباره همین بحث یاد و تذکر است. در سوره مبارکه کهف بحث این است که شما حق را و حق مداری را توجه کنید. بحث حق است. در سوره مبارکه اعراف بحث این است که، خیلی جالب است. هم آیه 100 و 101، قبلش و خود این سوره، بحث این است که دل آدم به مرحله ای می رسد که «تَبَعَ» این دل می میرد، از قساوت هم بدتر می شود، طبیعتش نابود می شود. این 4 تا را در «نَقُصُّ» بیان میفرماید. در سوره مبارکه هود میفرماید که این قصص قرآنی برکتی که دارد این است که در این تثبیت دل می شود، موعظه است که احیای دل می شود، «جاءَکَ فِي هذِهِ الحَقّ» حق گفته می شود که در زندگی حق مداری را توجه کنید، و چهارم بحث «ذِکری لِلمُومِنین» است. یعنی دقیقاً این 4تایی که در سوره مبارکه هود در «نَقُصُّ» اشاره شد این به صورت یکی یکی در چهارتا سوره دیگر و آیات دیگر بحث «نَقُصُّ» اشاره شده است.
شریعتی: مستقلاً آورده این جا جمع کرده است. خیلی خوب. خیلی از شما ممنون و متشکرم حاج آقای میرهاشم. برای طرح رد مظالم که برای خیلی از مخاطبان آشنا است ان شاءالله فردا مفصل تر صحبت می کنیم. اجازه امسال هم گرفته شده است. ما هر سال از مراجع محترم تقلید اجازه می گیریم از مراجع محترم تقلید برای رد مظالم تا سقف 500 هزار تومان؛ یعنی از هزار تومان تا 500 هزار تومان. به نظر من یکی از اتفاقات مبارک ماه ربیع الاول است که سال ها است در برنامه سمت خدا الحمدلله دارد رقم می خورد. دعا بفرمایید و ان شاءالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام میرهاشم حسینی: من تازه با این برنامه آشنایی پیدا کردم. امروز فهمیدم چه کار قشنگی است این بحث توجهی که به حق الناس می دهید که خیلی مهم است. خدا را به مقربین درگاهش قسم می دهیم که به همه ی ما توفیق در مسیر درست قدم برداشتن، در مسیر خدمت قدم برداشتن، در مسیر اهل بیت قدم برداشتن، به همه ی ما ان شاءالله عنایت بفرماید. خیلی ممنون از محبت و لطف شما.
شریعتی: خواهش می کنم. بزرگوارید. سپاسگزارم.
بیرون شو ای همایون، از پشت پرده ی غیب
تا در سه گاهِ مستی، شوریده تر بخوانم خداحافظ.