اپلیکیشن شبکه سه
دریافت نسخه اندروید

مشاهده محتوا

1403-09-24-حجت الاسلام حسینی قمی - سیری در نهج البلاغه امیرالمومنین علی علیه‌السلام ( خطبه ۸۳ )

بسم الله الرحمن الرحیم ملایی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم سلام محضر شما بینندگان عزیز و ارجمند برنامه سمت خدا و سلام خدمت شما شنوندگان عزیز رادیو معارف که صدای برنامه را شبانگاه دریافت می فرمایید خیلی خوش آمدید به برنامه امروز در طلیعه یک هفته تازه که خدا را هزار هزار بار و بی نهایت باید شاکر باشیم به خاطر بارش رحمت الهی توی خیلی از استان های کشورمان باران یا برف انشاالله ادامه داشته باشد و نعمت باشد برای همه مردمان نیک سرزمینم ایران اسلامی، در خدمت تان هستیم با خوشحالی و خرسندی از حضور حاج آقای حسینی قمی که چند هفته ای است خطبه 83 نهج البلاغه امیر المومنین را مرور می فرمایند و حالا ادامه این بحث.

حجت الاسلام حسینی قمی:  سلام علیکم و رحمت الله عرض سلام و ارادت خالصانه دارم خدمت همه عزیزن من هم به نوبه خودم واقعا باید حمد بیکران الهی را داشته باشیم برای نعمت نزولات رحمت الهی در تهران دیدم هنوز بارندگی شروع نشده ولی در قم که می آمدیم مسیر راه الحمدلله باران خیلی مفصلی بود لله الحمد پیش بینی شده در بعضی از استان ها تا یک متر برف بنشیند من همین جا تقاضا می کنم همه عزیزان دست به دست هم بدهیم و در جهت اینکه مصرف را یک کمی پایین بیاوریم و مشکلاتی برای دیگران برای خودمان ایجاد نشود حالا گذشته از کوتاهی هایی که به نظرم در این 45 سال شده و الا نباید ما به اینجا می رسیدیم ولی علی ای الحالٍ الان در این زمستان سرد و با این سرمایی که دارند پیش بینی می کنند و شروع شده خواهش می کنم عزیزان برای خدمت به خودمان و به دیگر هموطنان عزیزمان یک کمی ملاحظه کنند البته من به نظرم دولتی ها هم از خودشان و ادارات از خودشان شروع کنند خیلی خیلی خوب است ما تو این مسیری که هر روز می آییم اینجا این وزارت نیرو هست ملاحظه فرمودید یا نه ساختمان مرتفع ده پانزده طبقه است همیشه ما دیدیدم تمام چراغ هایش در طول روز روشن است تمامش از خودشان شروع کنند به مردم هم سفارش کنند ما بعضی از ادارات که می رویم اینقدر گرم است در اوج سرما آدم نمی تواند گرما را تحمل کند یا تابستان اینقدر سرد است نمی شود تحمل کرد امیدواریم که مردم رعایت کنند و دولت هم بتواند مدیریت کند و نخواهند از راه گران کردن انرژی مردم را وادار کنند به مصرف کمتر واقعش جامعه تحمل گرانی را ندارد و یا قطع کردن تحملش نیست حالا نمی خواهم وارد این بحث بشوم زودتر بحثم را شروع کنم همین روزها دیدید در این خودرو سی درصد گران کردنش ما نمی دانیم این خودرو سازانی که 45 سال است همه دولت ها به اینها باج دادند محصولش وسیله نقلیه ای شده که رئیس پلیس می گوید ارابه مرگ رئیس پلیس ما وقتی می خواهد از بعضی از این خودروها باج بدهیم و سی درصد گران کردن بدهیم الان وقتش است مردم همراهی کنند و باران و برف تمام کشور را فرا بگیرد و از این نعمت واسعه الهی استفاده کنیم

ملایی:   خیلی متشکرم از این مقدمه و توصیه و بسم الله

حجت الاسلام حسینی قمی:  بسم الله الرحمن الرحیم

خطبه 83 همانطور که جنابعالی اشاره فرمودید امروز جلسه ششمی است که این خطبه را محضر عزیزان می خوانیم خطبه ای که چندین بار عرض کردیم سید رضی رضوان الله علیه وقتی خطبه تمام می شود می فرماید ابکت بکت العیون کسانی که این خطبه را شنیده اند گریه کرده اند واقشعر له الجلود بدن ها لرزید از شنیدن خطبه امیر المومنان سلام الله علیه خطبه ای که بیش از دویست واژه جدیدی درش به کار برده شده که نه در خطبه های قبل است و نه در خطبه های بعد چون امیر بیان است می تواند در یک خطبه چند صفحه ای صدها واژه جدید را به زیبایی استفاده کند ما به این فراز رسیدیم که امیر المومنان سلام الله علیه فرمودند فاتقوا الله تقوا داشته باشید و بیست صفت را برای متقین بیان کردند تقوا یک چیز کلی نیست تقریبا هفده تایش را خواندیم سه تا دیگه باقی مانده فرمود تقوا برای کسی است که امر معاداً واستظهر زاداً لیومٍ رحیله و وجه سبیله و حال حاجته و موتٍ فاخت متقی کسی است که امر معاداً معادش را آباد بکند عِمران آبادانی برای معادش داشته باشد البته من باز همین جا یادآوری کنم حضرت در این خطبه فراوان راجع به قبر و قیامت تذکر می دهند عمران و آبادانی معاد به این معنا نیستی که ما دنیامان خراب شود نه نگاه دین است که ما هم دنیای آباد داشته باشیم و هم آخرت این آیه نورانی قرآن را در سوره مبارکه بقره همه بلد هستند بسیاری از مردم در نمازها می خوانند ربنا آتنا فی الدنیا حسنت و فی الاخرۀ حسنه در ذیل این آیه دیدم مرحوم علامه طبرسی در مجمع البیان چند تفسیر از اهل بیت علیهم السلام نقل کردند ربنا آتنا فی الدنیا حسنه حسنه دنیا چی است فرمودند وسعت در رزق است ما در روزی و در رزقمان گرفتاری نداشته باشیم در معاشمان گرفتاری نداشته باشیم ما روزی چند بار از خودم ربنا آتنا فی الدنیا حسنه دنیای آباد داشته باشیم مردم در دنیا گرفتاری نداشته باشند در زندگی تنگدست نباشند وسعت در رزق و زندگی یک بیان دیگر است که ربنا آتنا حسنه این بالاترین آسایش زندگی همسر شایسته انسان داشته باشد در روایت دیگری دیدم رسول خدا فرمودند کسی که قلبا شاکرا خدا دلی سپاسگزار جسدا علی البلاء صابرا بدنش در مصیبت ها در بلاهایی که به هر حال برای زندگی پیش می آید صبر بکند لسانا زاکرا زبانش یاد خدا باشد و زوجتا مومنتا همسری هماهنگ داشته باشد این می شود نعمت دنیا ربنا آتنا فی الدنیا حسنتا پس یک معنا همه اینها قابل جمع است انسانی زندگی اش آباد باشد و توسعه در رزق داشته باشد و همسر خوب و هماهنگی داشته باشد من همین جا یادآوری کنم هفته آینده یکشنبه روز ولادت صدیقه طاهره سلام الله علیها است روز زن است و روز مادر هست و حواسمان به تکریم همسرانمان باشد این حسنه دنیا.

حسنه آخرت چی است در روایت داریم رضوان الله به رضوان الهی برسیم به جنت الهی برسد اینها قابل جمع هم هست از همین تفاسیر بنابراین امر معادا باز تاکید می کنم چون در این خطبه فراوان امیر المومنان سلام الله علیه راجع به عمران و آبادانی قیامت صحبت کردند نه به این معنا که دنیا را نداشته باشیم داستانی جالب است بگویم در احتجاج مرحوم طبرسی رضوان الله علیه است مرحوم طبرسی وفاتشان قرن ششم است بیش از هشتصد سال پیش ایشان نقل می کنند که رسول خدا نشسته بودند سوال از یکی از اصحابشان سوال کردند فلانی کجاست چون در سیره پیامبر هست که وقتی اصحاب را نمی دیدند گفتند آقا خیلی گرفتار شده و بیمار هست خیلی خیلی ضعیف شده حضرت فرمودند بهش بگویید بیاید آمد خدمت رسول خدا حضرت فرمود چی شده گفت من یک دعایی همیشه داشتم این دعا این بود که خدایا اگر می خواهی من را عقوبت کنی هر بلایی در قیامت عقوبتی در قیامت دارم همین دنیا برایم عقوبتش در دنیا مقدر کن عبارتش این است گفت من کنت اقول همیشه می گفتم یا رب ای ما عقوبت معاقبی بها فی الاخره اگر بناست من را در آخرت مواخذه کنی اون بلای آخرت دنیا برایم پیش بیاور من دیدم گاهی بعضی ها این حرف را می زنند رسول خدا فرمود خیلی بد دعا کردی چرا اینطوری دعا کردی خدایا به عقوبت آخرت دنیا بکشم آخرت چیزی نکشم اینطوری چرا دعا نکردی ربنا آتنا فی الدنیا حسنه اینطوری دعا کن بنابراین امر معاداً یعنی عاقبت خوب معاد خوب و دنیای خوب هم در عبارت های فراوانی آمده سوم دوم که امروز می خوانیم واستظهر زاداً استظهر یعنی زاد و توشه اش را به دوش خودش می گیرد اون هفته هم به عجله این قسمت را عرض کردیم برای چه روزی؟ لیوم رحیله و وجه سبیله و حال حاجته برای روزی که از اینجا باید کوچ کنیم اون مسیری که همه باید برویم اون روزی که همه حاجت داریم و گرفتار می شویم و استظهر زاداً بارش را به دوشش بگیرد اجازه بدهید باز من نمونه ای عرض کنم این در زیارت نامه علمدار باب وفای کربلا قمر بنی هاشم سلام الله علیه است که خوب می دانید امشب و فردا هم تکریم وفات حضرت ام البنین سلام الله علیها است تکریم مادران و همسران شهدا هست ما در برابهمه این مادران فداکار و همه همسران شهدا و همه خانواده های شهدا سر تعظیم فرو می آوریم البته این مقدار کفایت نمی کند امیدواریم که بتوانیم دینشان را در این دنیا دینی که شهدا بر گردن ما داشتند و خانواده های معظم شهدا داشتند ادا کنیم به همین مناسبت از علمدار با ورفای کربلا یک جمله عرض کنم در زیارت نامه حضرت است خیلی عبارت زیبایی است نمی دانم به این جمله توجه داشتید یا نه وقتی به این حضرت سلام می دهیم والآخذ لقده من امسه الآخذ شما آقایی هستید که برای فردایت از امروز فرصت دنیا استفاده کردی الآخذ لقده من امس همین که امیر المومنان می فرماید و استظهر زاداً اینجا یک بار و هر چی می توانیم به دوشمان بگیریم اون عبارت نامه 31 هم خواندیم که امیر المومنان سلام الله علیه فرمود همه بارها را نمی توانی اینجا به دوش خودت بگیری یک فقیر و گرفتار پیدا کردی کمکش کن و صدقه بده و پول بده این بار را فردای قیامت تحویلت می دهد نامه سی و یک را عزیزان ببینند حضرت می فرمود وَ إِذَا وَجَدْتَ مِنْ أَهْلِ الْفَاقَةِ (نهج البلاغه، 31) اگر یک فقیری پیدا کردی با دادن صدقه و کمک کردن در حقیقت بار خودت را به او می دهی قیامت تحویل می دهی یوافیک یوماً روزی که نیاز داری بهت تحویل می دهد مثال زدم گفتم در سفرها گاهی انسان در فرودگاه اضافه بار دارد می گردد ببیند کسی حاضر است بارش را تحویل بگیرد حضرت هم می فرماید هر چی می توانی زیاد بار را تحویل این بده که اونجا بهت تحویل بدهد یک تعبیری از آقا امیر المومنان سلام الله علیه داریم خیلی تعبیر جالبی است غرر الحکم کلمات حضرت غطوا معایبکم بالسخاء چقدر زیباست ما به هر حال یک عیب هایی داریم همه ما که بدون عیب نیستیم اگر می خواهید جامعه شما را بپذیرد و عیوب شما پوشیده شود پرده بکشید رویش بپوشانید با سخاوت و انه ستر العیوب به هر حال یک آدمی که دست دهنده دارد و سخاوت دارد نقطه ضعفی هم داشته باشد می گویند ولش کن این آدم سخاوتمندی است به ما رسیده و کمک کرده نمی گویم نقطه ضعف باشد به هر حال بدون نقطه ضعف نیست این حضرت فرمود قدتو بپوشانید عیب خودت را با سخاوت آدم هایی که دست دهنده دارد دلم خوش است دست دهنده دارد بنابراین و استظهر زادا لیوم رحیله ووجه سبیله و حالا و موت فاقته اون خانه ای که محل فقر است و قدم این هم جمله آخر است از بیست جمله ای که راجع به تقوا و قدم امامه لدار مقامه قدم امامه جلو جلو بفرستد لدار مقامه قیامت دار المقام است اینجا دار اقامت نیست اینجا شما هر چی هم عمر بکنی بالاخره از اینجا می برنت این آیه نورانی سوره مبارکه فاطر را ببینید آیه 34 جنات عدن یدخلونها بهشتی ها وارد بهشت می شوند می رسد به اینجا و قالوا بهشتی ها وارد بهشت می شوند وَ قَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ (فاطر، 34) خدا رو شکر غم ها از ما برطرف شد ان ربنا لغفورٌ شکور شاهدم آیه بعد است الذی احلنا دار المقامه اینجا دیگه دار ماندگاری ماست احلنا دار المقامت من فضله جالب است این نکته را هم بینندگان عزیز عنایت کنند میهمان سفره نورانی امیر المومنان و اهل بیت باشیم در این جمله دار المقامت من فضله تازه به بهشتی ها می گویند من از فضل خودم بهتون دادم ما زحمت کشیدیم دیگه فضل یعنی چی یعنی طلب نداشتیم؟ حتی راجع به شهدا این آیه را عزیزان یادشان باشد وَلَا تَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أَمۡوَٰتَۢا (آل عمران، 169) تا می رسد به اینجا که خدای متعال همه چیز به اینها می دهد ولی من فضلهم شهید جانش را در راه خدا داده تازه خدا می گوید من از فضل خودم بهتون دادم طلب نداشتید اینجا می فرماید احلنا دار المقامه بالاخره این آیه را همه می خوانند شهدا هم می خوانند شهید وقتی وارد بهشت می شود می گوید ٱلَّذِيٓ أَحَلَّنَا دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ مِن فَضۡلِهِۦ (فاطر، 35) فضل خدا بود ما اومدیم بهشت طلب ندارند؟ نه چون می دانید این تعبیر یادم است خدا رحمت کند آیت الله العظمی بروجردی رضوان بروجردی از ایشان نقل شده فرمودند برای اینکه ما هر کاری هم که انجام بدهیم حتی شهیدی که جان خودش را در راه خدا داده این جان این روح را از کی گرفته؟ از خدا گرفته و به خدا داده منتی سر خدا ندارد شما اگر از جای دیگر چیزی می آوردید در راه خدا خرج می کردی بگو خدایا من یک کاری کردم تمام عباداتی که انجام می دهیم هر کاری که ما می کنیم باز خدا گرفتیم توفیق و فضلش همه اش فضل است یادمان باشد هیچ کسی فردای قیامت از آیات قرآن استفاده می شود هیچ کسی طلبکار از خدا نیست صریح قرآن است سوره مبارکه فاطر آیه 34 و 35 الذی احلنا بهشتی ها می گویند الحمدلله الذی خدا رو شکر آمدیم احلنا دار المقامت من فضله خدا به ما لطف کردی بهشتی کردی آقا ما جز شهدا و انبیا و اولیا هستیم انبیا و اولیا هم همینطور است طلبی از خدا ندارد اون نبی و ولی و شهید و صدیق هم هر کاری کرده با نعمت خدا این کار را کرده به هر حال امیر المومنان می فرماید قدم امامه لدار المقامه این دار، دار فناست صد سال هم توش باشی بالاخره جمع می شود بساطتت ولی اونجا دار مقام است حضرت می فرماید فاتقوا الله عباد الله تقوا داشته باشید جهت ما خلقکم فاتقوا الله عباد الله جهت ما خلقکم له برای اون جهتی که خدا شما را بر اون جهت خلق کرده تقوا داشته باشید به اون جهت خدا برای چی ما را خلق کرده این آیه را دوستان همه بلد هستند وَ مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ قرآن کریم در سوره مبارکه حدید آیه سوره مبارکه انبیا هست سوره مبارکه حدید هم بیان دیگری دارد سوره انبیا را من می خوانم قرآن کریم می فرماید وَ مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ (دخان، 38) ما آسمان و زمین و این آفرینشی که انجام دادیم بازیچه نبود لو اردنا ان اتخذ لهوا دنبال بازیچه بودیم لتخذناه من لدنا از پیش خودمان یک چیزی درست می کردیم ان کنا دنیا و عالم بازیچه نیست و ما خلقت الجن و الانس الا لعیبدون بازیچه نیست آفرینش، لذا حضرت می فرماید فاتقوا الله تقوا داشته باشید جهت ما خلقکم برای چی خدا شما را آفرید همان جهتی که به هر حال تعارف که نداریم امتیاز انسان بر حیوانات چی است این همه می گویند انسان و وقتی خدای متعال ما را خلق کرد فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ شما یک جای دیگری پیدا کنید خدا به خودش بگوید تبارک الله انسان را که آفرید فرمود فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ شما یک جای دیگر پیدا کنید خدا به خودش بگوید تبارک الله فقط در آفرینش انسان انسان را که آفرید فرمود تبارک الله احسن و لقد کرمنا بنی آدم صریح قرآن است می فرماید کثیر ممنا خلقنا ما انسان را بر همه مخلوقات دیگر برتری دادیم وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا (اسراء، 70) ما بر همه عالم برتری دادیم بر همه به چی است به قدرت اراده ماست و به عقل ماست و به اختیار ماست اگر این است این جهت را باید رعایت کنیم اگر من رعایت نکردم با حیوان چه فرقی دارم فرقم با حیوان چی است امتیاز من به انتخاب من است امتیاز من به اراده من است و امتیاز من به عقل و خرد من است امتیاز من به این است که إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا (انسان، 3) فلذا حضرت می فرماید فاتقوا الله جهتا جهتی که خدا به اون جهت شما را خلق کرد به این جهت تقوا داشته باشیم فاحذروا منهم از خدا بر حذر باشید کنه یعنی عمقش دیدم زیبا ترجمه کردند شرح کردند شارحین نهج البلاغه یعنی به عمق هشدارهای الهی توجه کنید اینقدر ظاهر سازی نکنید و باطن را توجه کنید واحذروا منهم کنه چرا اینقدر خداوند بشارت و انذار و این همه انبیا و پیامبران چیز ساده ای نیست عمقش را درک کنید خدا می خواهد انسان را به مقامی برساند که بار دیگر از ملک پران شوم آنچه در وهم تو ناید آن شوم دیدید می گویند فلانی انسان نیست و فرشته است ظلم کردی به اینها انسان نیست فرشته است انسان مسجود فرشتگان است انسان در برابرش سجده کردند فاحذوا منه کنه ما حذرکم من نفسه آخر این هم بسیار زیباست واستحقوا منه یک کاری بکنید که استحقاق وعده های الهی را داشته باشید واستحقوا منهم ما اعد لکم اونچه برای شما آماده کرده بالتنجز لصدق میعاده خدا وعده اش صداقت دارد مثل وعده های ما نیست خدا وعده اش قطعی است شما یک کاری کنید استحقاق داشته باشید واقعا عجیب است دلسوزی امیر المومنان سلام الله علیه چقدر امیر المومنان دلش برای امت می سوزد عرض کردم یک خطبه ای که بیش از دویست واژه حضرت درش به کار بردند چند بار این را گفتند ولی تکرارش می دانم ارزش دارد یادم است گفتم حضرت ببینید کجا این خطبه را می خواند در چه موقعیتی کنار قبرستان دیدند یک جنازه ای دفن می کنند عده ای دارند بر عزیز از دست رفته شون گریه می کنند حضرت ایستاده اند فرمودند نه اینکه باید گریه کرد و اسلام هم سفارش کرده ما نمی گوییم گریه نکن انسان می سوزد پیامبران خدا در فقدان حضرت ابراهیم این طفل هجده ماهه شون اشک می ریختند می گفتند چرا گریه می کنید فرمود جگرم می سوزد حتما آدم مصیبت دیده آرامبخش است نمی گوییم گریه نباشد ولی حضرت فرمود اگر می دید اونچه این عزیزتان می بیند به جای اینکه بر او گریه کنید بر خودتان گریه کنید حضرت ایستاده در قبرستان چند جلسه گفتم محضر علما دفتر آقایان علما منبر رفتم واقعا ببینید حضرت چیکار می کنند در قبرستان ایستادند خطبه ای خواندنهد بیش از دویست واژه دارد الان قریب بیش از هزار سال است شارحین نهج البلاغه از جمله راوندی ها و ابن میثم بحرانی ها و ابن ابی الحدیدها و تا امروز صدها نفر شرح نهج البلاغه اصلا به زحمت افتادند برای ترجمه این خطبه واقعا به زحمت افتادند من گاهی همین شب ها و روزها که مطالعه می کنم چند شرح می بینم هر کسی یک برداشتی کرده هر کسی می خواهد بگوید برداشت من درست است امیر المومنان یک چنین خطبه دقیق با محتوای بسیار بالا را در قبرستان برای عموم مردم می خوانند لذا من همین جا خواهش می کنم از همه عزیزانی که متصدی هیئات مذهبی هستند سعی کنید در این جلسات سطح فکری مردم را بالا ببرید همین مناسبتی که الان در پیش داریم وفات حضرت ام البنینی و تکریم وفات حضرت است و هفته آینده ولادت حضرت زهرا سلام الله علیه است و ماه رجب می رسد و مناسبت های فراوان در این جلسات سعی کنیم سطح فکر مردم و معارف مردم را بالا ببریم من خواهش می کنم ملتمسانه می گویم من مخلص همه هیئات مذهبی و همه مداح ها هستم افتخار می کنم اگر بلد باشم بتوانم یک جمله روضه خوانی کنم ولی مداحی و روضه خوانی و سینه زنی ما خاک پای همه روضه خوان ها هستیم ولی اینها باید در کنارش بالا بردن سطح معارف باشد من یادم است در گذشته مداحان اهل بیت وقتی می خواستند مداحی را شروع کنند اول یک قصیده می خواندند خدا به سلامت بدارد آقای آقاسی از مداحان معروف قم است ایشان می گفتند من یک جایی رفته بودم مداحی یک جلسه ای جلسه نبود ده شب بود شب آخر گفتند می شود امشب را حضرت زهرا اختصاص بدهید همانجا که نشسته بودم یادم اومد قصیده ای راجع به حضرت زهرا قبلا حفظ کرده بودم در جوانی همان را خواندم ایشان گفت هفتاد بند و بیت داشت این قصیده شصت و هفت تایش را یادم اومد خواندم یعنی ما اول معارف دین را برای مردم در قالب شعر بگوییم این که از اول امشب شب وفات است از اول بنشینیم باز تکرار می کنم ما خاک پای همه روضه خوان ها و سینه زن ها و عزادارها هستیم ولی اول یا در قالب شعر یا بیان سخنرانی که معارف را ببریم بالا امیر المومنان در قبرستان خطبه می خواند که هزار سال است در شرحش ماندند افراد در قبرستان برای عموم مردم من یک جلسه ای در تهران رفتم چهار تا مداح داشت سه تا مداح قبل از من خوانده بودند به اون آقا گفتم سخنرانی ما چقدر است زمانش گفت حاج آقا اگر محبت بفرمایید بیست دقیقه شما چهار تا مداح داشتید حرفی ندارم چهار تا مداح هر کدام یک ربع خوانده باشند می شود یک ساعت معارف دینش بیست دقیقه می شود اون هم اگر همان عزیزان من تاج سر من اگر همانها مثل من شعر و معارف می خواندند ما باز خوشحال بودیم از اول شروع باز برای سومین بار روضه خوب است ذاکرین و مداحان ما خاک پای همه ذاکرین هستیم روضه خوب ولی ما اگر دو ساعت جلسه داریم بیست دقیقه سخنرانی یک ساعت و نیم روضه اینطوری سیره اهل بیت اینطوری

ملایی:   یک بخشی اش را اختصاص بدهیم

حجت الاسلام حسینی قمی:  حضرت می آید در قبرستان خطبه ای می خواند هزار سال است صد ها شارح نهج البلاغه در واژه های این خطبه ماندند البته همه جا اینطور نیست من اصفهان بودم هفت هشت هزار جمعیت بودند اینها از فاطمیه اول بیش از یک ماه جلسه گرفته بودند به سخنران گفتند مردم با علاقه گوش می دهند می گفتند شما یک ساعت کامل سخنرانی کن نه بعدی داریم و نه قبلی داریم به هر حال من عرضم این است اگر امیر المومنان سلام الله علیه در قبرستان می ایستد این واژه ها را به کار می برد ما باید حواسمان جمع باشد حالا ببینید من بعضی ازواژه ها را بخوانم جعل لکم اسمائا الله اکبر جعل لکم اسمائا لطی ما اناها و ابصار لتجلوا ن اشاها و اشیائا جامعتا لاعضائها و ملائمتا و لانحاها و فی ترکیب صورها و مدد امرها و بابدان قائمت و بارفاقها من این خطبه را که انتخاب کردم به ترتیب می خوانیم خطبه ها را واقعا در این خطبه خیلی به زحمت افتادند که بفهمد چی می گویند جعل لکم حضرت مردم را دعوت به تقوا کردند ابزار تقوا به چی است به چه وسیله ای ما تقوای الهی را پیشه کنیم جعل لکم اسمائه خدا گوش برایتان قرار داد چرا؟ لطی ما اناها لطیئه اونچه مفید است اون را بشنوید حرف های بیهوده نشنوید امیر المومنان داستان را بگویم جالب است در من لایحضر شیخ صدوق رضوان الله علیه است خیلی جالب است ائمه علیهم السلام به تذکرات کلی اکتفا نمی کردند مر امیر المومنین سلام الله علیه برجل یک کسی نشسته بود خیلی حرف می زد فزون الکلام از این حرف های زیادی که همه ما میدانیم حضرت فرمودند این حرف های زیادی است چی است می زنی یا هذا؟ إنّك تُملِي على حافِظَيكَ كِتابا إلى رَبِّكَ ، این حرف هایی که می زنی فکر نکنی هبائا منصورا گم می شویم نه تملی املا می کنی دو فرشته رقیب و عتیت می نویسند این حرف هایی که ما می زنیم ما املا می کنیم دو فرشته می نویسند می شود یک نامه، نامه کجا می رود کتاب الی ربک مدرسه که می رفتیم زنگ املا نبود معلم املا می گوید دانش آموز می نویسد کی تصحیح می کند؟ آقا معلم تصحیح می کند امیر المومنان فرمود تمام این هفتاد ساله عمر ما زنگ املا ماست هی حرف بزن هی حرف بزن تو که حرف می زنی املا داری می کنی رقیب و عتید حافظیک اینها می نویسند کی ورقه را صحیح می کند؟ خدای متعال صحیح می کند فرمود تکلم بما یعنیک ودعا ما یعنیک حرف مفید بزن حرف بیهوده نزن ما اگر باور کنیم خود امیر المومنین در کلمات قصار است اگر ما باور می کردیم حرف ما عمل ماست فکر می کنیم هر چی گفتیم هر چی شنیدیم مهم نیست جعل لکم اسمائا لطی ما اناها هر چی که مفید است بشنویم و هر چی که مفید است بگویید خدا رحمت کند یک وقتی من داستانی را می دیدم یکی از اساتید بزرگ نوشته بود یک پدری به بچه اش گفت هر چی حرف می زنی برای من بنویسد از صبح تا شب همه حرف هایت را بنویس گفت کاری نداره می نویسم و شب تحویلت می دهم صبح هی حرف زدو حرف زد هی نوشت و نوشت دید اصلا نمی شود اینطوری تا شب چند تا دفتر گذاشت کنار شب باباش گفت نوشتی؟ گفت نمی شود من بنویسم یک دفتر چهل برگ صبح تا شب پر کنم گفت نمی خواستم برای من بنویسی می خواستم خودت بدانی یک روز ثبت کنی چقدر حرف زدی جعل لکم اسمائا لطی ما اناها و ابصارا لتجلوا ان عشاها خدا بهتون چشم داد که تاریکی ها برود کنار ببینید می دانید باز حضرت اینجا اسماء را بر ابصار مقدم داشته شنیدن را بر دیدن در حقیقت به پیروی از قرآن کریم از قرآن کریم هم همینطور سوره مبارکه اسراء اول وقتی مسئولیت را می خواهد بگوید این آیه را همه آشنا هستند إِنَّ السَّمعَ وَالبَصَرَ وَالفُؤادَ كُلُّ أُولٰئِكَ كانَ عَنهُ مَسئولًا ان السمع و البصر و الفواد کل اولئک کان عنهم مسئولا قرآن کریم هم اول از گوش اسم می آورد ان السمع و البصر در خطبه متقین امیر المومنان سلام الله علیه این تعبیر باز هست وقفوا غضوا ابصارهم اما متقی غضوا ابصارهم چشمش را از گناه می پوشاند وقفوا اسمائهم علی العلم النافع تو این خطبه متقین صد و ده تا ویژگی است جناب آقای ملایی واقعش همین یک دونه اش را ما عمل کنیم سعادتمند می شویم صد و ده تا خطبه متقین صد و نود و سه یک دونه متقی وقفوا اسمائهم علی العلم النافع گوش به هر چیزی نمی دهد به علم نافع گوش می دهد از فرصتش خوب استفاده می کند این که می دانید حتی در شنیده ها ما مسئولیت مان خیلی سنگین تر است الان کسی نشسته می گوید غیبت می کند و او غیبت کرد به ما چه ربطی دارد عزیز من گوش شما که می شنوی مسئولیتش از غیبت کننده بالاتر است من الان یک روایت بخوانم شاید بینندگان عزیز تعجب کنند با سندش بگویم ما مخاطبین مان هم مخاطبین عامی هست که ما خاک پای همه هستیم فرهیختگان و علمای بسیار فراوان با آدرس بگویم الان من و شما معاذ الله خدایی نکرده جنابعالی یک غیبتی کرد من گوش کردم گناه شما سنگین تر است یا گناه من از کلام رسول خدا آدرسش را عرض می کنم من لایحضر شیخ صدوق شما یک گناه کردی من هفتاد گناه کردم شما غیبت کردید من فقط نشستم گوش کردم حدیث را بخوانم فرمود من تطول علی اخیه فی غیبت سمعها شما که انشاالله اگر شما کسی غیبتی را شنید تطول علی اخیه اگر من بر برادر ایمانی ام که شما غیبتش را کردی من منت گذاشتم دفاع کردم ازش حالا می گوییم دفاعش چی است رد الله عنه خدا هزار شر را از من دور می کند اگر من دفاع کردم از اون بیچاره ای که غیبت کرد اما فان نه شستم گوش کردم و خندیدم و تشویق کردم با خنده خودم و با استماع خودم فرمود اگر می توانست رد بکند می توانست جلویش را بگیرد نگرفت کان علیه گناه من کوزر من اقتابه سبعین مرتاً یعنی برای شما یک گناه نوشته اند من نشستم گوش کردم هفتاد گناه برای من می نویسد گاهی به شوخی به دوستان گفتم اگر دیدید یک جلسه ای غیبت می کنم حرف را به هم بزنید شما غیبت بکنید یک دونه گناه است وقتی می نشینید گوش می کنید هفتاد تا این حدیث را در کتاب های فقهی ما آورده اند شیخ انصاری رضوان الله علیه می فرماید دلیلش چی است شاید بیننده ها تعجب کنند ما فقط شنیدیم مرحوم شیخ انصاری می فرماید تو وقتی رد نکردی و جلویش را نگرفتی جرات پیدا می کند و ده جای دیگر می نشیند غیبت می کند اگر تو جلویش را گرفتی تمام می شود همین جا اولا نباید بگذاریم غیبت کند دفاع کنی ازش مفصل فقهای ما توضیح دادند اگر یک عیب دنیایی دارد ازش می گوید مثلا می گوید پایش اینطوری است و دستش اینطوری است یک عیب ظاهری می گوید آقا این که عیب نیست انسان پاک باشد و انسان گرفتار گناه این بدتر است اگر عیب دینی دارد توجیه بکند یعنی در غیبت هم باید نگذاریم اصلا حرفش را بزند اگر زد ما دفاع کنیم از اون بنده خدا دفاع نکردیم و نشستیم خندیدیم لذا امیر المومنان فرمود جعل لکم اسمائه لتعطی ما عنها و ابصارا ان السمع و البصر و الفوائد کل اولئک عنهم اشلائا جامعتا لاعضائها و اشلائا جامعتا خداوند متعال اشلا یعنی اعضای بدن اعضایی که اعضای ظاهری که جامع اعضای باطنی است در خدمت اعضای باطنی ما هست این دست ظاهر ما نیروی دست باطن ماست چشم ظاهر ما نیروی چشم باطن ما هست پای ظاهر ما گوش ظاهر ما نیروی گوش باطن ما هست اشلائا جامعتا لاعضائها ملائمتاً لاحنائها این اعضا با هم هماهنگ هستند شما کاری که می خواهید انجام بدهید اینطور نیست که شما یک کاری انجام بدهید دستت یک کاری بکند اما پا یک مسیر دیگر برود همه با هم هماهنگ هستند ملائمتا لأحنائها فی ترکیب صورها در ترکیب بندی اعضا و مدد امرها خدا اعضای بدن را اینطوری تنظیم کرده همه اینها با هم هشتاد ساله با ما می آیند خیلی عجیب است اگر بنا شد چشم ما با ما تا روز آخر می آید و گوش ما تا روز آخر می آید اگر بنا بود چشم عمرش نصف گوش باشد و اگر بنا باشد دست عمر طبیعی اعضا دست ما عمرش نصف پای ما باشد زودتر از بین می رود قلب ما عمرش نصف کبد اصلا ما نمی فهمیم مجال نیست من واقعا تمام این کلام امیر المومنان اشاره به صدها هزاران نعمت پروردگار است ما تا حالا فکرش را کردیم خدایا اگر بنا بود یک دونه از اعضای ما همه اعضای ما یک سیر طبیعی دارد هشتاد سال نود سال کم کم همه اذکار می افتد ممکن است فرسایشی در مسیری برای بعضی ها پیش بیاید طبیعتا همه با هم پیش می آید اگر بنا بود در روز اول آفرینش چشم مدت عمرش کمتر از گوش بود و شنوایی و بینایی ما و دست و پای ما لذا حضرت می فرمود ملائمتا خداوند اعضای ما را یک جوری آفریده همه با هم هماهنگ هستند فی ترکیب صورتها در ترکیب بندی صورش و مدد امرها مدد مدت عمر انسان دان قائمتٍ بارفاقها بابدانٍ قائمت من خدا را سپاسگذارم الحمدلله توفیقی است برای ما به برکت حضور در محضر مخاطبین ولی باور بفرمایید بسیار بسیار واژه ها عرض کردم با این شارحین نهج البلاغه خودشان با هم اختلاف دارند این بیان بهتر است ما باید یک بیان انتخاب کنیم به بیان ساده بتوانیم برای مخاطب عام القا کنیم بابدان قائمت و بارفاقها خدا بدن را یک جوری آفریده که انسان از همه اش بتواند استفاده کند ارفاقها ارفاق جمع رفق است به معنای منافع بدنی که تمام این بدن از منافعش استفاده می کنیم و قلوبٍ فقط جسم نیست فکر ما و عقل ما و خرد ما رائدت لرزاقها عقلی که خدا به ما داده دنبال روزی می رویم روزی های معنوی و مادی فی مجللات نعمه و موجبات مننه مجللات نعمه نعمت های عامی که خدا به ما داده این آیه را قبلا هم خواندیم و اسبق علیکم نعمه ظاهرتا و باطنه خدا تمام نعمت هایش را به شما داده نعمت های ظاهری و باطنی و موجبات مننه الطاف الهی که موجب سپاسگذاری ما هست و حواجز عافیته چیزهایی که موانع برای بیماری ما خدا ما را یک جوری آفریده که چیزهایی اجازه ندهد در بدن ما و در زندگی ما مانع این است که ما سلامت مان را از دست بدهیم موانع عافیتی که نمی گذارد ضرری به ما برسد اگر ما از این عافیت برخوردار نبودیم هزاران بیماری به ما می رسید و قدر لکم این بخش هم بخوانم محضر قرآن شرفیاب شویم و قدر لکم اعماراً خدا به شما عمر داد اولا عمر به شما داد ثانیا سطرها عنهم مدت عمرمان چقدر است؟ نمی دانیم اولا چرا به عمر می گویند عمر جناب آقای ملایی عمر از ماده عمران است چرا به این مدت هشتاد سال ما حیات ما می گویند عمر چون این هشتاد ساله بدن ما آبادانی دارد در و حیات دارد و به اصطلاح به محض اینکه از دنیا رفتیم این آبادانی تمام می شود چرا می گویند جنازه را زود دفن کنید اگر نگهدارید متلاشی می شود و به سرعت متلاشی می شود در این عمر خداوند متعال قدر لکم عمری که سطرها عنها آیات قرآن فراوان دارد سوره مبارکه فاطر آیه یازده و ما یعمر من معمرٍ و ما ینقص من امره الا فی کتاب چقدر عمر نمی دانمی الا فی کتابٍ و ما تدری نفس بای أرضٍ تمومت ماذا تکسب قدر بنابراین اولا خداوند مقدار عمر را از ما پنهان کردند یک حدیث بسیار زیبایی است در توحید مفضل از امام صادق علیه السلام امام صادق به مفضل فرمود مفضل یکی از نعمت های خداوند بر بندگانش این است که نمی دانند چقدر دیگه باید عمر بکنند حضرت مفصل حدیث توحید را ببینید توحید مفضل فرمود اگر ما می دانستیم چقدر دیگر می خواهیم عمر کنیم خدا خبر می داد عمر ما چقدر است اگر می دانستیم مدت دیگر باقیمانده اگر کم باشد ما بدانیم یک سال دیگر می میریم و شش ماه دیگر می میریم شش ماه نمی توانستیم زندگی کنیم اگر می دانستیم عمر ما کوتاه است اگر خدا به ما بگوید و بدانیم عمر ما طولانی است باز هم زندگی بر ما چرا؟ چون اگر می دانستیم ما الان فعلا پنجاه سال دیگر ما نمی دانیم عمر ما کی است اینطوری داریم رفتار می کنیم اگر می دانستیم ما مطمئنا تا پنجاه سال دیگر هستیم اون وقت چی بودیم لذا یکی از نعمت های خداوند متعال امر لکم اعمارا سطرها عنکم و خلفه محضر قرآن شرفیاب شویم بعد می رسیم

ملایی:   خیلی متشکرم از حاج آقای حسینی قمی عزیز به انتخاب ما بود من و احتمال زیاد خیلی از رفقای پشت صحنه دوست داشتیم ادامه بدهید به هر حال روزی ما برای امروز اینقدر بود. خانم ها و آقایان بینندگان و شنوندگان جان خدمت شما هستیم در حالی که امروز سوره مبارکه اسراء را آغاز خواهیم کرد در برنامه مون تلاوتش و ثواب تلاوت قرآن را همین آیات یک تا هفت سوره اسراء به اضافه آنچه که در طول شبانه روز پیش رو قرائت خواهیم کرد پیشنهاد می کنم فرمایش حاج آقا رفت به اون سمت به مناسبت فردا تقدیم کنیم به همه شهدایمان و همه مادران و خانواده ها و همسران شهدا که مخصوصا شهدای جبهه مقاومت و شهدای مدافع حرم دلشان قرص شد چهارشنبه پیش با فرمایشات حضرت آقا که آنچه شما کرده اید مانده است برایتان به عنوان یک سربلندی تا محضر خدای متعال برسیم خیلی متشکرم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ.

(تلاوت قرآن کریم صفحه282 سوره اسراء آیات 1تا 7)

ملایی:   اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم خدمت حاج آقای حسینی قمی باشیم دو دقیقه دیگر زمان داریم ادامه خطبه.

حجت الاسلام حسینی قمی:   وَ خَلَّفَ لَكُمْ عِبَراً مِنْ آثَارِ الْمَاضِينَ قَبْلَكُمْ (نهج البلاغه، 83) خدای متعال برای شما عبرت گذاشته از آثار گذشتگان قبل از شما به عنوان نمونه شارحین نهج البلاغه به چند آیه قرآن اشاره کردند سوره مبارکه یونس داستان فرعون آیه را شاید عزیزان آشنا باشند والیمن ننجیک ببدنک فرعون ما بدنت را نگه می داریم برای چی؟ لتکون لمن خلفک آیتا و ان کثیرا من الناس ان آیاتنا لنغافل فرعونی که در دریا غرق شد ولی بدنش باقی ماند عبرت آیندگان داستان کشتی نوح سوره مبارکه قمر آیه 15 و لقد ترکناها آیتان ما کشتی نوح را به عنوان این آیه نگه داشتیم فهل من مدکر و کیف کان عذابی و نظر سوره مبارکه آل عمران آیه 137 آل عمران آیه 137 قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ در همین عمر خودمان پنجاه سال و صد سال معاصر خودمان این همه ظالمانی که چقدر سر و صدا و هیاهو داشتند اما پایانشان برای همه عبرت انگیز شد و بنابراین خلف لکم خدا برای شما عبرتی گذاشت من آثار الماضین در خود نهج البلاغه است بارها عرض کردیم اگر بتوانیم نهج البلاغه را با نهج البلاغه شرح کنیم این آیه 69 نهج البلاغه است من گاهی به عزیزان منبر عرض می کنم سوال می کنند می گویم این از بهترین نامه های حضرت است که محور سخنرانی قرار بگیرد نامه حضرت به حارث همدانی یک وقت ما مفصل خواندیم فرازی از این نامه حضرت می فرماید و اعتبر ما مضامن الدنیا ما بقی منها یکی از اصحابشان است بیش از بیست موعظه است یک موعظه اش این است و اعتبر ما بقی منها از گذشته دنیا برای آینده ات عبرت بگیرد و ان بعضها یشبه بعضه گذشته و آینده ات یکی است سنت های الهی تغییر نمی کند ظالم دوامی نخواهد داشت لذا حضرت می فرماید خلف لکم عبرا من آثار ماضین قبلکم من مستمع خلائهم و والمستضعفه خنائهم این دو جمله را به عجله ترجمه کنم چقدر گذشته ها خدا بهشون بهره هایی داد و نعمت هایی داد ولی از این نعمت ها استفاده نکردند

ملایی:   تمتع بردند و

حجت الاسلام حسینی قمی:  و مستضفح خناقهم خناق به اون طنابی می گویند که خیلی جالب است این را بینندگان عزیز لحظه آخر مخاطبین عنایت کنند طنابی که موقع خفه کردن گلوی انسان می اندازند اون را می گویند مستحضف حضرت می فرماید در حقیقت می خواهد همچین تشبیه زیبایی بگوید طناب مرگ به گلوی همه ما افتاده ولی خدا طناب را الان شلش کرده یک روزی می کشد بدون اطلاع قبلی الان که مستفضح خناقهم الان که این طناب به گردن خلاصی و آزاد است خدا هنوز این طناب را محکم نکرده از این فرصت استفاده کنید

ملایی:   حاج آقا این را کمی هفته آینده خیلی به درد همه مون می خورد و مواظب باشیم سپاسگذارم حاج آقای حسینی عزیز و ممنونم از شما بینندگان و شنوندگان گرانقدر برای قدردانی از محضر امیر المومنین هم که شده ارادت بوروزیم و سلام بدهیم و حضرت پدر هستند أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّة ؛ عرض ادب می کنیم به ساحت قدسی امیر المومنین علی علیه السلام خوش به حال اونهایی که الان در نجف اشر فهستند در پناه نگاه مهربانشان باشیم و باشیم تا سلامی دوباره.