حجت الاسلام ماندگاری: سلام علیکم و رحمهالله. بِسمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحمَنِ ٱلرَّحِيم. اللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَة وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ سِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ. من هم خدمت شما همکاران خوب این برنامه، بینندگان عزیز شبکههای ۳، افق و شبکه جهانی ولایت، رادیو معارف، عرض سلام و ادب و احترام و روز بخیر دارم و امیدواریم که خدای تبارک و تعالی به همه ما توفیق بدهد لحظه به لحظه عمرمان را در مدرسه تربیتی اسلام و قرآن و عترت بگذرانیم.
شریعتی: و من هم دعا میکنم انشاءالله خدای متعال، آنی و کمتر از آنی ما را به خودمان واگذار نکند. الهی لا تَکلنی إلی نَفسی طَرفَهَ عَینٍ أبَداً. هفته گذشته با حاج آقا ماندگاری راجع به پایهها و اساس تعلیم و تربیت در قرآن صحبت کردیم. مقدماتی را در جلسات گذشته شنیدیم و هفته قبل وارد این بحث شدیم. حاج آقای ماندگاری، قطعاً خیلی از دوستان ما، خاصه نوجوانهای عزیز که مخاطب خاص ما هستند، منتظر و مترصد هستند که بحث امروز شما را بشنوند.
حجت الاسلام ماندگاری: بِسمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحمَنِ ٱلرَّحِيم. اَللهمَّ کُن لولیَّک الحُجةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلی ابائهِ فی هذهِ السّاعةِ، وَ فی کُلّ ساعَة وَلیّا وَ حافظاً وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتّی تُسکِنَهُ اَرضَکَ طَوعاً وَ تُمَتّعَهُ فیها طَویلاً. وَ امْنُنْ عَلَیْنَا بِرِضَاهُ وَ هَبْ لَنَا رَأْفَتَهُ وَ رَحْمَتَهُ وَ دُعَاءَهُ وَ خَیْرَهُ. یک دسته گل صلوات را به ساحت مقدس آقاجانمان امام زمان هدیه کنیم.
شریعتی: الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد و عَجّل فَرَجَهم.
حجت الاسلام ماندگاری: اولین قراردادی که بحث کردیم، قرارداد تعلیم و تربیت است. خدا با ما اتمام حجت میکند. فرمود برای آنکه روز قیامت فریاد نزنید: لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما كُنَّا فِي أَصْحابِ السَّعِيرِ. من راه و چاه را برایتان روشن کردم. حتی مدرسههای تربیتی دنیا را برایتان تبیین کردم. قَدْ تَبَینَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَی. قرآن تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْء، و انبیاء و اولیاء را هم برای تبیین گذاشتهام. لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ. اینها آیاتی است که به نظر من باید خیلی تکرار شوند تا باور کنیم خدا ما را اینجا سرگردان خلق نکرده است. در همه مدرسهها اول شاگردها سر کلاس میروند و بعد معلم یا استاد میآید. تنها مدرسهای است که خدا اول معلم را فرستاده است. اولین مخلوقی که خدا خلق کرده، حضرت آدم ابوالبشر است؛ و این معلم هم در دانشگاه فرهنگیان خدا آموزش دیده است. وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ كُلَّها. خدا اینها را گزینش کرده است. إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَم، نُوح، ابراهیم... خدا همه پیغمبرها را گزینش کرده است و چه گزینش سختی! فرازهای اول دعای ندبه را نگاه کنید، خدا میگوید من اینها را خالص کردم برای اینکه شما تربیت بشوید. از هر کدام امتحانهای سخت و آزمونهای سخت گرفتم. به یکی گفتم چاقو روی گلوی فرزندت بگذار ، به یکی گفتم درون آتش برو، به یکی گفتم از رود رد شو، رود را برایش باز کردم. به مادر یکی گفتم بچهات را درون صندوقچه قرار بده و روی رود نیل بگذار. خدا این معلمها را امتحانهای سختی کرده است، برای اینکه من و شما درست تربیت بشویم. خدای تبارک و تعالی میفرماید انتخاب با خودتان است. اگر مدرسه شیطان را انتخاب کردی، باید تبعاتش را هم ببینی. اگر مدرسه مردم را انتخاب کردی، آن هم تبعاتی دارد. اگر مدرسه الهی را انتخاب کردی، این هم نتایجی دارد.
سه شاخصه تربیت گفتیم. سریع عبور کنم، تا در مورد شاخصه سوم که در جلسه گذشته نرسیدیم به صورت مستوفا بحث کنیم، در این جلسه در محضر عزیزان باشیم. شاخصه اول پرسش بود. به خودم میگویم، به شما میگویم، به همه بینندگان میگویم، ما پرسشهای تعلیم و تربیتیمان را از کجا میپرسیم؟ اگر از مدرسه شیطان میپرسیم، او ویترینش را بر اساس نیازشناسیاش خیلی قشنگ کرده است، خدا گفته که او جوابهای دروغ به ما میدهد.
شریعتی: آدرس غلط به ما میدهد.
حجت الاسلام ماندگاری: اگر راست هم بگوید، دروغ گفته است. اگر از مردم بپرسیم، مردم جوابهای مشکوک به ما میدهند. اگر از خدا بپرسیم، صدق الله العلی العظیم. خدا جوابهای هدایتی به ما میدهد. شاخصه دوم تربیت، اطاعت از الگو و شباهت در تبعیت از الگو بود. اگر شبیه الگوهای شیاطین بشویم، که آنها ظاهر الگوهایشان را خیلی قشنگ میکنند. به شدت ظاهر فریب و عوام فریب. إِنِّي لَكُما لَمِنَ النَّاصِحِينَ. حتماً الگوهایشان را زیبا کرده و زرق و برق میدهند. اگر شبیه آنها شدیم، ما را به ناکجا آباد میبرند. وَمَنْ يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَر. باز در مورد فحشا و منکر میخواهم از بحثهای حضرت استاد عابدینی استفاده کنم. فحشا و منکر را برایتان زیبا جلوه میدهد. زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِه. کار غلط را تسویل و تزیین میکند. هیچکس نمیگوید من رشوه میگیرم، میگوید شیرینی میگیرم. هیچکس نمیگوید من دزدی میکنم، میگوید حقم را برمیدارم. هیچکس نمیگوید من رابطه نامشروع دارم، میگوید خواهر و برادری است دیگر! شما دارید سختش میکنید!
شریعتی: و نکتهای هم که هفته قبل تأکید کردید، همه اینها قدم به قدم و گام به گام اتفاق میافتد.
حجت الاسلام ماندگاری: اگر سراغ تبعیت از مردم رفتید، مردم خودشان سرگردان هستند، پس شما را هم سرگردان میکنند. به آمار سرگردانهای عالم اضافه میشود. آنها هم هشتشان گرو نُهشان است، شما هم همینطور. ولی اگر سراغ الگوهای الهی رفتید، آیه ۵۶ سوره مائده: وَ مَنْ يَتَوَلَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْغالِبُونَ، در جای دیگری فرمود: هُمُ المُفلِحون، هُمُ المُقتَدون، هُمُ الفائِزون، هُمُ الرّاشِدون، رشد و فلاح و فوز و هدایت و رستگاری همهشان در تبعیت از این الگوهاست. خدا هم صریح فرموده نقشه تربیتی من اسلام است. إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلام، وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ. خدا اینقدر قشنگ و شفاف به ما میگوید، اگر به مدرسه شیطان رفتی، اگر به مدرسه مردم رفتی، خسارت است! اگر به مدرسه ما آمدی...، و البته جالب این است که خدا هیچ نیازی هم ندارد که ما شاگردش بشویم. گر جمله کائنات کافر گردند، بر دامن کبریاییاش ننشیند گرد. اگر همه عالم شاگرد مدرسه تربیتی خدا بشوند، به خداییاش اضافه نمیشود. اگر همه هم از شاگردی مدرسهاش انصراف بدهند، از خدایی خدا چیزی کم نمیشود. فقط خودمان نفع و ضرر میبریم.
این دو شاخصه بود، شاخصه سوم تربیت، نگاه به نتیجه است. مدرسه شیطان نتایج دنیا را جلوه میدهد. لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ. قسم هم میخورد که همین است و جز این چیز دیگری نیست. در داستان رواییای که جلسه قبل اشاره کردم، حضرت آدم به حضرت موسی علیهم السلام فرمود: من باور نمیکردم شیطان قسم جلاله بخورد و دروغ بگوید. او با قسم نتیجه حرفایش را به من قبولاند. مرا به باور غلط آورد.
پس اینجا گفتیم شیطان فوق تخصص نیازشناسی و آدرس غلط است. شیطان فوق تخصص ظاهرسازی با باطن خبیث است. ظاهر دستکش مخملین، باطن پنجه فولادین. ظاهر حقوق بشر، باطن هفت هزار بچه را کشتن.
شریعتی: جنایتی که دارند مرتکب میشوند.
حجت الاسلام ماندگاری: شریعتی اگر هفت هزار گنجشک را یکجا سر میبریدند، صدای حقوق بشریها در میآمد، صدای دفاع از حقوق حیوانات در میآمد. در این پنجاه شصت روز، هفت هزار بچه در فلسطین کشته شدهاند. اینها که ادعای حقوق بشر میکنند، خفهخون گرفتهاند؟! این عربها و حکام عربی که ادعای عربیت میکردند، خفهخون گرفتهاند؟! اجلاس هم گذاشتند، یک بیانیه ندادند؟! این طرفداران آزادی خفهخون گرفتهاند؟! مردمتان بیدار شدند، خیلی عجیب است! این نشان میدهد اینها فوق تخصص ظاهرسازی با باطن خبیث هستند. در طول تاریخ بنیامیه و بنیعباس سر مردم را اینجور کلاه گذاشتند. سوم، حضرت آدم به حضرت موسی فرمود: شیطان فوق تخصص سوءاستفاده از واسطههای ارزشی است(وَ قاسَمَها بِها). قسم بخورد تا آن نتیجه قلابیاش را به جای نتیجه اصلی...
روایات زیادی داریم. امیرالمؤمنین فرمودند: الدُّنيا دارُ مَمَرٍّ، اینجا محل عبور است، والآخِرة دَارُ مَقَرٍّ. امام حسین فرمودند: الدُّنیا قَنطَرَةٌ فاَعبُروها وَ لَا تَعمُرُوها، دنیا پل است. خدا چند بار در قرآن فرموده است: مَتَاعٌ قَلِيلٌ. قریب به ۱۲۰ آیه قرآن دیدم که دنیا را با آخرت مقایسه میکند. شریعتی! میگویند ویروس کشنده و واکسن سازنده است. واکسن میزنند تا ایمنی بدهد. واکسن همان ویروس ضعیف شده است. حبالدنیا ویروس است. لذا حضرت فرمود: حُبُّ الدُّنْیا رَأْسُ کُلِّ خَطِیئَة. حضرت زهرا سلام الله علیها به زنان مدینه فرمودند من از این حب دنیای شما متنفر هستم. از این نگاه غلطتان به دنیا. دنیا یک پل است، یک محل عبور است، یک متاع کوچک است، یک مزرعه است، یک بازار است، یک دار موقت است. شیطان این را جاودانه نشان میدهد.
شریعتی: همین خوب است، همین!
حجت الاسلام ماندگاری: همین، اصلاً آخرتی نیست.
شریعتی: کی رفته؟ کی آمده؟
حجت الاسلام ماندگاری: لَعِبَت هاشِمُ بِالمُلک فَلا. خَبرٌ جأ وَ لا وَحیٌ نَزَل. یزید وقتی با سر امام حسین سلامالله علیه بازی میکرد چه گفت؟ گفت: بنیهاشم، پیغمبر و اینها با مردم بازی کردند، قیامتی نیست. همینجا کِیفتان را بکنید. عشقتان را بکنید. بهشت همینجاست. هرکس زورش بیشتر است، همینجا کیف بیشتری بکند. شد قانون جنگل! شیطان اینجور میآید. قسم هم میخورد. وقتی از قسم سوءاستفاده کرد، اینجا یک پرانتز باز کنم، اصلاً شریعتی کار شیطان این است، تحریف. تحریف یعنی بدل را به جای اصل غالب کردن. شیطان دید یک واسطه ارزشی در عالم، خدا است. تمام فطرتها خداپرست است. خدای قلابی درست کرد، بت. عزیزان سریال حضرت یوسف سلامالله علیه را دوباره میبینند. خیلی قشنگ است. خدا آقای سلحشور را رحمت کند و همه عزیزانی که در آن سریال بودند و از دنیا رفتند، خدا همهشان را رحمت کند. دیدید کاهنهای معبد چقدر قشنگ اعتراف کردند: وقتی ما آمون را به عنوان خدا برای مردم معرفی کردیم، کمکم خودمان هم باورمان شد!
سنگ و چوب که نمیتواند کاری بکند. خودمان پشت آمون رفتیم و به جای آمون برای مردم حرف زدیم.
بت را غالب کرده است. پیغمبرِ قلابی سامری را به جای پیغمبر اصلی غالب کرده است. امیرالمؤمنینِ قلابی یزید را به جای امام حسین غالب کرده است. الآن امام زمان قلابی به مردم غالب میکند، چندین نفر ادعا کردهاند. خدا به حضرت آدم توبه یاد داد. اجازه بدهید همینجا تعابیری که حضرت جبرئیل به حضرت آدم یاد داد بگویم. خودم بگویم، شما بگویید، همه بینندگان بگویند. یک دعای مستجاب بشود انشاءالله.
شریعتی: انشاءالله.
حجت الاسلام ماندگاری: حضرت جبرئیل به حضرت آدم یاد داد: اللهمَّ یا حَمید بِحَقِّ مُحَمَد، یا عالی بِحَقِّ علی، یا فاطِر بِحَقِّ فاطمه، یا مُحْسِن بِحَقِّ الحسن، یا قدیمَ الاِحسان بِحَقِّ الحُسَیْن. بعد از گفتن این پنج کلمه آدم و حوا توبه کردند. رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ. خدا توبه آدم را پذیرفت. او را به مدرسه تربیت برگرداند، اما فقط مکان مدرسه را عوض کرد. خدا است دیگر! مکان مدرسه را عوض کرد.
شریعتی: آمد اینجا با امتحانهای سختتر.
حجت الاسلام ماندگاری: آمد در دنیا با امتحانهای سخت. لذا حضرت آدم به حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام فرمود که شیطان قسم خورد که حرفهای من درست است، نتایج من دقیق است. دروغ گفت. مردم هم گاهی وقتها قسم میخورند. نمیگویم دروغ میگویند، نسبت به نتیجه ناآگاه هستند. میگوییم برادر! شما این دارو (داروهای مختلف) را به ما دادی، شما این راه حل را به ما دادی، شما این فرمول را به ما دادی، شما این غذا را به ما دادی، خدای نکرده یک وقت شغلی ناراحت نشوند، شما این لباس را به ما دادی، عرضم به خدمتتان شما این محصول را به ما دادی، به شرط خوب بودن. میوه را مثال بزنم. میگوید من که در هندوانه و خربزه نبودم. به عنوان شیرین به من دادند، من هم به عنوان شیرین به تو دادم. به عنوان جنس خوب به من دادند، من هم به عنوان جنس خوب دادم. من که علم غیب ندارم! نتیجه را از آن کسی که علم غیب دارد بپرس. لذا اگر ما در قرارداد تربیتمان سه کار بکنیم: 1) پرسشمان از اسلام باشد، پایگاه مسجد، منبع قرآن، کارشناس هم ولایت.
2) تبعیتمان از ولی دین باشد. او الگوی ما است. چون این جمله را جلسه قبل نگفتم، در این جلسه باید بگویم. در روایات ما تعبیر این است: دنیا مثل میدان مین است. دوستانی که جبهه بودند میدان مین را خوب میدانند. آنهایی که فیلمهای جبههای را دیدهاند، عمدتاً فیلم اخراجیها، شخصی که به جای شهید مجید سوزوکی بازی میکند، داخل معبر میرود و فقط یک راه باز میشود. خدا میگوید: دنیا میدان مین است. زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ. شهوت ثروت و قدرت و ریاست و...
شریعتی: همه جا مینگذاری شده است.
حاجآقای ماندگاری: مینگذاری است. پایت روی مین شهوت، شهرت، ریاست، قدرت، ثروت برود، نابودت میکند. این میدان مین یک معبر نجات بیشتر ندارد؛ و باز این مربی مهربان گفته همین نماز حمد است، حمد یک دعا است، آن دعا هم این است: اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ. خدایا میشود کمکم کنی تا در آن معبر نجات بروم؟! حیفم میآید، این آیات که باید توی بحث گفته بشود خیلی زیاد است. انشاءلله عزیزان از کثرت آیات اذیت نشوند.
شریعتی: داریم قرآن میخوانیم دیگر.
حجت الاسلام ماندگاری: شریعتی! در سوره هود این تعبیر سه بار آمده است: فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا هُوداً، نَجَّيْنَا شُعِیباً، نَجَّيْنَا صَالِحًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ. تنها کسانی نجات پیدا میکنند که پشت سر الگوی الهی حرکت کرده باشند. پسر نوح هم باشی نجات پیدا نمیکنی. همسر نوح و لوط هم باشی نجات پیدا نمیکنی. همسر فرعون باشی چون پشت سرِ ولی هستی نجات پیدا میکنی. این آیاتش معین است دیگر. در انقلاب ما و دفاع مقدس زیاد داشتیم. بچه آیتالله اعدام شد، بچه آدمی که اصلاً اوضاع و احوال درستی نداشت، شهید شد. چون بچه آن آدم در مدرسه الهی ثبت نام کرد، پشت سرِ اولیاء خدا حرکت کرد. بچه آیتالله مثل بچه نوح شد، رفت در مدرسه شیطان ثبت نام کرد. از کجا بفهمیم ما شاگرد کدام مدرسهایم؟ از پرسشهایمان. بعد فهممان، فهم دینی میشود. هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لايَعْلَمُونَ. از کجا بفهمیم ما در مدرسه هستیم؟ از شباهتمان. تبعیتمان و شباهتمان. لذا این آیه يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ، پدر ما را در میآورد. روز قیامت با اماممان محشور میشویم، امام را از کجا تشخیص میدهند؟ از شباهتش. آیه بعد میگوید: مَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى، کسی که اینجا کور بوده و امامش را درست تشخیص نداده است، آنجا هم کور است. آیه ۱۲۴ سوره طه میگوید: وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى. بعد میگوید: رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمى وَ قَدْ كُنْتُ بَصِيراً، چرا مرا کور وارد محشر کردی؟! من چشم داشتم. خدا فرمود تو چشم سر داشتی، چشم تشخیص نداشتی.
شریعتی: چشم دلت نابینا بود.
حجت الاسلام ماندگاری: پس شاخصه اول، پرسش برای فهم درست است، که يَحسَبُونَ أَنَّهُم مُهتَدُونَ نشویم. شاخصه دوم برای تبعیت از ولایت، أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ، برای عمل درست است که کدام آیه نشویم؟ يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا. خرابکاری کرده ولی فکر میکند گل کاشته است. مثال بچهگانهاش را بزنم، قشنگ است: بچه یک تراول چک صد هزار تومانی دستش گرفته و نمیداند ارزشش چقدر است. آدم رندی تو نخ این بچه رفته است. بچه یک و چهار را میفهمد. حاضری یک دانه پولت را بدهی چهارتا پول به تو بدهم؟! کدام را انتخاب میکند؟
شریعتی: چهارتا را.
حجت الاسلام ماندگاری: حاضری کاغذی را بدهی تا من فلزی را به تو بدهم؟!
شریعتی: فلزیها را.
حجت الاسلام ماندگاری: چهارتا سکه پنج تومانی به او میدهد و صد تومانی را از او میگیرد. یک شکلات هم میگذارد رویش تا به او اشانتیون بدهد!! بچه دل ای دل ای میکند که سر این آدم بزرگ را کلاه گذاشتم، میبینید؟!
شریعتی: فکر میکند برده است.
حجت الاسلام ماندگاری: پدر و مادر بفهمند، تنبیهش میکنند. این همان يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا، آیه 104سوره کهف است. خراب کرده است، فکر میکند درست کار کرده است. یک نفر در پرواز بغل دست من نشسته بود، گفت: حاجآقا میدانید من چقدر ثروت دارم؟ گفتم: نه، علم غیب ندارم! گفت: کارخانه دارم، پاساژ دارم، ماشین دارم، کارمند دارم... هی گفت و گفت و گفت. گفتم: ثروت شما از صندوق بانک مرکزی بیشتر است؟ گفت: نه. گفتم: اندازه آن هم که پول داشته باشی، تازه اسمتان میشود گاوصندوق! گفت: حرفی از این قشنگتر نداشتی به ما بزنی؟! گفتم: خودت دلت خواست. هفتاد سال زحمت کشیدی شدی گاوصندوق؟! فردا میخواهی بروی، داری چه با خودت میبری؟ اینها که همه اموال غیرمنقول شد، منقولهایش کو؟! همینجا بگویم. انشاءالله یک جای دیگر باید بگویم. سه تا منقول به ما گفتهاند: اولاد صالح، علم نافح، صدقه جاریه.
شریعتی: اینها باقیات الصالحات میشود؛ که بماند.
حجت الاسلام ماندگاری: پس اولین شاخصه عضویت ما در مدرسه تربیتی این است که اعلام کنیم در کدام مدرسهایم. افتخار هم بکنیم. بعضیها در مدرسه شیطان هستند و افتخار میکنند. چقدر بیچارهایم! پرسشهایمان از کجاست، تبعیت و شباهتمان از کجاست. سوم، کدام نتیجه مقصد ما است؟ دنیای آخرت. بعضیها در مدرسه خدا، این دو مرحله را خوب آمدند اما مرحله سوم را خراب کردند. این دو آیه برای من خیلی عجیب است. آیه ۲۰۰ و ۲۰1 سوره بقره: مَنْ یَقولُ رَبَّنا آتِنا فی الدُّنْیا وَ ما لَهُ فی الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ. یک عده در مدرسه خدا هستند اما برای مرحله نتیجهگیری به مدرسه مردم رفتهاند. چون میشود رفت و آمد کرد.
شریعتی: یعنی پایان دنیا را نقطه گذاشتهاند.
حجت الاسلام ماندگاری: احسنت! دیدید در محاوره میگوید خدا به ما یک همسر و دو تا بچه و یک شغل و یک ماشین و یک خانه بدهد، دیگر هیچی نمیخواهم. این که شد دنیا! خیلی کوچک است که!
شریعتی: وَ فِیالاخِرَهِ حَسَنَهً.
حجت الاسلام ماندگاری: دنبالهاش است. وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ. اینها درست هستند. حتی یک آیه داریم که میگوید آنهایی که (گاهی اوقات در تعارضات و تزاحمها داریم) حاضر شدند بگویند اگر لازم باشد ما یکی را انتخاب کنیم، آخرت را انتخاب میکنیم. آیه 83 سوره قصص: تِلْکَ الدّارُ الآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذِینَ لایُرِیدُونَ عُلُوّاً فِی الأَرْضِ وَ لافَساداً وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ. خوشا به حالشان!
جوانی خادم پیغمبر بود. ولی در مدرسه سوم بود، مدرسه الهی.
شریعتی: یعنی مقصد را تعیین کرده...
حجت الاسلام ماندگاری: یک روز پیغمبر به او فرمودند میخواهم مزدی به تو بدهم. الآن بازار، بازار مزد است دیگر. گفت یا رسولالله اجازه میدهید کمی فکر کنم؟ میگویند رفت و بیست و چهار ساعت فکر کرد و از امیرالمؤمنین سلام الله علیه هم کمک گرفت. فردا که آمد، گفتند چه مزدی میخواهی تا به تو بدهم؟ میتوانست بگوید یک کیسه اشرفی به من بدهید. یک شتر به من بدهید (شترِ آن روز بنزِ امروز بوده!). یک خانه به من بدهید. یک زندگی درست و حسابی به من بدهید. هیچ کدام از اینها را نگفت. گفت یا رسولالله یک خواهش دارم. چه؟ همچنان که در دنیا با شما بودم، در آخرت هم در کنار شما باشم. فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لاَ مَعَ غَيْرِكُمْ. پیغمبر از این تقاضای او کِیف کردند. خیلی تقاضای بزرگی است!
شریعتی: این، آن همت بلند است.
حجت الاسلام ماندگاری: فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ است. خیلی کِیف کردند. فرمودند چرا این سؤال را کردی. معلوم میشود امیرالمؤمنین سلام الله علیه کمکش کردند. گفت با خودم فکر کردم هرچه که مزد دنیوی بگیرم، چون دنیا تمام میشود، آن هم تمام خواهد شد و آن وقت من ضرر کردهام. بر فرض که من همین امشب یک شتر از شما گرفتم، یک کیسه اشرفی گرفتم، اما فردا مُردم. هنوز از اینها استفاده نکرده، مردهام.
شریعتی: وَٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٌ وَأَبۡقَىٰ.
حجت الاسلام ماندگاری: إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوان. ولی با خودم گفتم هر مزد آخرتی که از شما بگیرم، چون آخرت تمام نمیشود، آن هم تمام نمیشود. چقدر فهم قشنگی است. لذا من اینجا میگویم هرکه در مدرسه خدا تربیت بشود، هم داناییاش زیاد میشود؛ هرچه فهم ما بیشتر، سهم ما بیشتر، خسارت ما کمتر. لذا هرچه داناتر بشویم، داراتر میشویم.
شریعتی: اگر به کار بگیریم.
حجت الاسلام ماندگاری: از این دنیا بیشتر برمیداریم. تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى. هرچه داناتر و داراتر بشویم، تواناتر میشویم. توانایی یعنی چه؟ یعنی روز قیامت میتوانی دست بگیری. هر چقدر توانستم در مزرعه دنیا خوبی بکارم، در قیامت میتوانم از دیگران دستگیری کنم. در آن روزی که همه از هم فرار میکنند، من آن موقع میتوانم هنرم را نشان بدهم. اینجاست که آدم میفهمد حضرت زهرا سلام الله علیها شفاعت میکند یعنی چه. چقدر تواناست. خدای نکرده این بانو را ناتوان معرفی نکنیم. خانمی که رنجور در گوشه خانه نشسته است و دائم گریه میکند، نه! این بیبی میتواند با انگشت اشارهاش کون و مکان را زیر و رو کند. راجع به حضرت معصومه سلام الله علیها، حضرت صادق سلام الله علیه فرمودند: فقط فاطمۀ معصومه ما میتواند همه شیعیان را شفاعت کند. در آن سن کم چقدر دارا و توانا شده است. انتخاب با ماست. در مدرسه شیطان باشیم، دروغ تحویلمان میدهند، ما را به ضلالت میکشانند، در روز قیامت هم میشویم مغضوبٌ عَلَیهِم.
شریعتی: خدا نکند.
حجت الاسلام ماندگاری: در مدرسه مردم تربیت بشویم، جوابهای مشکوک به ما میدهند، ما را سرگردان میکنند، در روز قیامت هم میشویم ضالّین. مُذَبْذَبِينَ بَيْنَ ذلِكَ لا إِلى هؤُلاءِ وَ لا إِلى هؤُلاء. در مدرسه الهی تربیت بشویم، حرفهای درست به ما میگویند. صَدقَ اللهُ العلیُ العَظیم. هدایتمان هم میکنند، هُدٗى لِّلۡمُتَّقِينَ. روز قیامت هم میشویم صِراطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ، فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ. باز هم اختیار با ماست. این مهمترین قراردادی است که ما با خدا میبندیم. البته یک قرارداد، ضمائمی هم دارد. میگوید اگر خرابکاری هم کردی خودم کمکت میکنم. که آیهاش را خواندیم. توبه کن. یُبَدِّلُ اللهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَات. حتی اگر معلمهایت هم تو را رد کردند، مستقیم نزد خودم بیا. قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّه. بیا و با خودم حرف بزن. إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا. دوستت دارم، میخواهمت. آن روزی که شروع کردی تا جبران کنی، آن روزی که شروع کردی تا توبه کنی، آنقدر دوستت دارم که با موسی نبی هم راه بروی، دعا کردید یک قطعه ابر بالای سرتان بیاید که آفتاب اذیتتان نکند، از هم که جدا شدید، آن ابر سراغ توی توبهکننده آمد، نه بالای سر موسی! یعنی توبهکننده عزیزتر از موسی شد؟! مقام موسی خیلی بالاست. الآن چون تو توبه کردی، دلت شکسته است، تو برای خدا عزیزتری. هوایت را دارم. شیطان میگوید فَلا تَلُومُونِي وَ لُومُوا أَنْفُسَكُم، مردم فرار میکنند، خدا میگوید هوایت را دارم. در دنیا هوایت را دارم، در برزخ هوایت را دارم، در قیامت هم هوایت را دارم، به شرط آنکه شروع کنی و بیایی شاگرد مدرسه ما بشوی. تا قبل از اینکه علائم مرگ بیاید توبه کنند. چه مدرسه قشنگی است. یکی میگوید حاجآقا من چهل سال نماز قضا دارم و نخواندهام. گفتم تو شروع کن. حضرت حر سلام الله علیه صبح توبه کردن را شروع کرد، ظهر شهید شد. خدا همهاش را جبران کرد. مرحوم طیب حاجرضایی در انقلاب ما توبه کرد، شهیدش کردند. شاید نمازهای قضایش را هم نخواند. امام بزرگوارمان در فیضیه در سخنی فرمودند همه طلبهها یک شبانهروز برای مرحوم طیب نماز قضا بخوانید و یک روز هم روزه قضا بگیرید. جبران میشود. اسم خدا جابر است. اگر نمره کم آوردی خودم کمکت میکنم. یا جابِرَ الْعَظْمِ الْكَسِير، يا راحِمَ الطِّفْلِ الصَّغِير. هرچه کم داری خودم کمکت میکنم. لذا اگر یک ذره غیرت داشته باشیم با این جمله دعای افتتاح باید بلند بلند گریه کنیم: فَلَمْ اَرَ مَوْلاً کَریماً اَصْبَرَ عَلی عَبْدٍ لَئیمٍ مِنْکَ عَلَی، مولایی کریمتر از تو، مربیای کریمتر و قشنگتر از تو ندیدم. بر بنده پستی مثل من، اینقدر صبر میکنی. عطا کردی، خطا کردم. وفا کردی، جفا کردم. نمیگویم چهها کردم. ولی از نار میترسم. گفته به خودم هم پناه ببر. فَفِرُّوا إِلَى اللَّه. خیلی قشنگ است. این مدرسه این چنین است. انتخاب با خودمان است. در این مدرسه خیلی قراردادهای دیگری هم هست که انشاءالله خدا توفیق بدهد از جلسه آینده، قرارداد اقتصادی بگوییم، قرارداد نظامی بگوییم، قرارداد امنیتی بگوییم، قرارداد اعتباری بگوییم، قرارداد طهارت بگوییم، قرارداد لیاقت بگوییم، قراردادهای مختلفی از قرآن را یادداشت کردهایم که انشاءالله بگوییم.
شریعتی: انشاءالله.
حجت الاسلام ماندگاری: خودم هر وقت با این بحث کار میکنم، خدا گواه است، خیلی کیف میکنم. میگویم خدایا چقدر ما به خودمان ظلم کردیم. قرآن را کم استفاده کردیم. پیغمبر هم همین را فرمودند. آیه ۳۰ سوره فرقان: وَ قالَ الرَّسُولُ يا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورا. این مسیریاب را کم استفاده کردیم. از این مدرسه کم بهره بردیم. از این استادها کم بهره بردیم. آدم غصه میخورد. اگر آدم مصیبت را اینجور نگاه کند، خیلی قشنگ میسوزد. دستان امیرالمؤمنین گرهگشا بود، نباید با طناب بسته میشد. در خانه فاطمه باب الحاجات است، نباید سوخته میشد. کلام امیرالمؤمنین، دهان امیرالمؤمنین، لسانالله است، مشکلگشا است، نباید کاری میکردند که این زبان بسته بشود، در خانه بنشیند. بعد برود با چاه درد دل بکند؟! لذا در روایات داریم مربی میرود شکایت میکند، مسجد شکایت میکند، میگوید خدایا من مدرسه بودم، اینها مرا خالی گذاشتند. قرآن شکایت میکند، میگوید خدایا من مسیریاب بودم.
شریعتی: کتاب درسی بودم.
حجت الاسلام ماندگاری: کتاب درسی بودم. اینها روزی صد بار (بارها گفتیم) صندوق پیامک موبایلشان را باز کردند، اما روزی یک بار صندوق پیامک این کتاب درسی را باز نکردند. روحانی و عالِم شکایت میکند، میگوید خدایا من در محله اینها بودم، در اداره اینها بودم، در سازمان اینها بودم، در دانشگاه اینها بودم، از کنار من رد شدند اما سؤال نکردند. بیاییم و در مدرسه تعلیم و تربیت تجدید نظری بکنیم.
شریعتی: انشاءالله.
حجت الاسلام ماندگاری: اگر خدایی نکرده در گذشتۀ عمرمان، بعضی از کلاسهایمان را سر کلاس مربیان شیطانی یا مربیان مردمی رفتهایم (خدای نکرده به مردم که جسارت نمیکنم)، اگر حرف مردم برایمان ملاک بوده است. ما میگوییم وقتی حرف خدا هست، گفت چون که صد آید نود هم؟
شریعتی: پیش ماست.
حاجآقا شریعتی: گفت رفتم سر کلاس یک استاد. گفتم شما استادِ استاد دارید.
شریعتی: به جایی برسیم که بگوییم، قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُم. بگو خدا، بقیه را رها کن.
حجت الاسلام ماندگاری: اتفاقاً هر کسی که خدایی است، با ما همراه میشود. امیرالمؤمنین فرمود: مَنْ أَصْلَحَ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ، أَصْلَحَ اللَّهُ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النَّاس. بعضیها میگویند حاجآقا اگر به حرف مردم گوش نکنیم برایمان حرف در میآورند. گفتم تو رابطهات را با خدا درست کن، خدا فرموده من رابطهات را با خلق درست میکنم. لذا انشاءالله این بحثهایی که تا اینجا گفتیم، هم برای من دعا کنند عزیزان. باور کنید من خودم از همه گرفتارتر هستم.
شریعتی: اختیار دارید، نفرمایید.
حجت الاسلام ماندگاری: سر و صدایمان زیاد است، ولی میترسیم از آن روزی که پرده برافتد. گفت چون پرده برافتد نه تو مانی و نه من. خدا را به عظمت اولیائش قسم بدهیم، به همه ما توفیق فهم بدهد. من آیاتی را در رابطه با سمع جمع کرده بودم که نرسیدیم در این جلسات بخوانیم. إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ. آیات زیادی است. یکی را میگویم. خدا به پیغمبر میگوید آنکه خود را به کری زده است، نمیتوانی با او حرف بزنی. خدایا تو کمکم کن خودم را به کری نزنم. خودم را به کوری نزنم. دارم میبینم. اینقدر میگوید فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ المُکذِّبین، عاقِبَةُ الظَّالِمين، عاقِبَةُ الکاذِبین. در روایات و آیات هم هست. انشاءالله برای دوستان، قرارداد مسابقه را هم میگویم. قرارداد خیلی قشنگی است. خدا میگوید این دنیا میدان مسابقه است. انتخاب کن میخواهی کدام یک باشی؟میخواهی برنده باشی یا بازنده باشی؟ آن را هم انشاءالله در جلسات بعدی، محضر عزیزان بگوییم. فقط در آستانه عزای زهرای مرضیه سلام الله علیها قرار داریم. در ماه جمادیالثانی که شهادت حضرت زهرا است. حضرت زهرا مادر است.
شریعتی: سلامالله علیها.
حجت الاسلام ماندگاری: مادر خیلی مهربان است. از مادر بخواهیم دست ما را بگیرند. بزرگی فرمود به امام رضا نگویید دست ما را رها نکن، بگو آقا اگر ما خواستیم دستمان را از دست شما رها کنیم، شما نگذار. شما نگذار ما از شما جدا بشویم. الهی لا تَکِلنی إلی نَفسی هم که حضرتعالی اشاره فرمودید در واقع...
شریعتی: یعنی ما نمیخواهیم. خدایا نگذار.
حجت الاسلام ماندگاری: نگذار ما از تو جدا شویم. نه اینکه خدا بخواهد ما از او جدا شویم، نه. خدا همیشه میخواهد ما به او متصل باشیم. به اهل بیت بگوییم، به خدا بگوییم نگذارید ما از شما جدا شویم.
شریعتی: انشاءالله. انشاءالله. خیلی از شما ممنون و متشکرم. داشتم فکر میکردم که ولیِ خدا که آمده دست ما را در این برهوت دنیا بگیرد، در این عالمی که سراسر تحیر است، سرگردانی است، به تعبیر شما مینگذاری شده است؛ و چقدر برای امیرالمؤمنین دردناک بود که فرمود: سَلونی قَبلَ اَن تَفقِدونی، و آن فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْر و آن نکته اول و پایه اول و اصل اول که شما اشاره کردید و همچنان میشود از قرآن کریم، از امیرالمؤمنین، از اهل بیت پرسید؛ و این قرار ما، هر روز در برنامه سمت خدا یک قرار ثابت است برای همین پرسیدن، بهرهمند شدن و انشاءالله راه را طی کردن تا رسیدن به خدای متعال. حجت الاسلام ماندگاری خیلی از شما ممنون و متشکرم.
صفحه ۵۱۶ قرآن کریم را تلاوت میکنیم. آیات نورانی سوره مبارکه حُجرات. برای مشارکت در قربانی ماه جمادیالثانی، عزیزانمان با ما همراه باشند. با این همدلی، با همان صفای همیشگی. هم میتوانید به زیرنویسها عنایت بکنید، هم به کانال ما در سروش، ایتا و بله، یا به سایتمان مراجعه بکنید. اگر به هر دلیل موفق نشدید، کافیست عدد 14 را به 20303 پیامک بکنید. خیلیها به عشق حضرت زهرا سلام الهه علیها در قربانی این ماه مشارکت میکنند. انشاءالله حضرت نگاه مادرانهشان را از شما دریغ نکند. آیات را بشنوید. بعد از تلاوت آیات انشاءالله با احترام، همراه و در کنار شما هستیم.
صفحه ۵۱۶ قرآن کریم
شریعتی: دعای صلوات چه دعای قشنگی است؛ که مُهر اجابت و تضمین اجابت دعاهای ماست. الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد و عَجّل فَرَجَهم. از لطف و عنایت و توجه شما خیلی ممنونم. روزهای سهشنبه به پیشنهاد حاج آقا ماندگاری، به صورت ویژه نوجوانهای عزیز برای ما آیات را تلاوت میکنند. از لطف و مرحمت همه آنها ممنون و متشکرم. حاج آقا ماندگاری اشاره قرآنی این صفحه را بفرمایند و انشاءالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام ماندگاری: بِسمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَنِ ٱلرَّحِيم. آیه ششم سوره حُجرات را که بارها متذکرش شدیم: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ. اگر سؤالاتتان را از مدرسه شیطانی پرسیدید، یقین بدانید یا در این دنیا پشیمان میشوید، میفهمید شما را به مسیر جهالت انداختهاند، یا آنجا پشیمان میشوید. خدا رحم کند و اینجا پشیمان بشویم. از مردم هم بپرسید، چون ناآگاهند شما را به حیرت میاندازند. بحث این بود. شریعتی! میخواهم یک نتیجهای بگیرم و یک دعایی بکنم.
شریعتی: بفرمایید.
حجت الاسلام ماندگاری: امام زمان سلام الله علیه کِی میآیند؟ وقتی متقاضیان مدرسه تربیت الهی به حدنصاب برسد. شریعتی: این کلاس تشکیل میشود.
حجت الاسلام ماندگاری: استاد کل بیاید. ۳۱۳ نفر هم نه. از آیتالله بهاءالدینی رحمت الله علیه سؤال کردند این عدد ۳۱۳ چیست؟ ایشان فرمود: ایشان (امام زمان) ۳۱۳ نفر مثل امام خمینی لازم دارد که هر کدامشان را در رأس یک مملکت بگذارند. ما میلیونها نفر میخواهیم که به درد امام زمان بخورند. من بارها این را گفتم. حالا فرمول انتظار و قرارداد انتظار را هم میگویم انشاءالله. ما پذیرنده امام زمان میخواهیم. هنوز منِ طلبه (به کسی دیگر نمیگویم)، هنوز منِ طلبه بعضی از سؤالاتم را از مدرسه شیطان میگیرم. هنوز منِ طلبه بعضی از زندگیام را شباهت با جای دیگری، حداقل مردم، انجام میدهم. هنوز منِ طلبه با تمام وجود به این نقطه نرسیدهام که: يا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّر. یا صاحب الزمان بیا. ما فقط میخواهیم از تو کسب نور کنیم. یک عزیزی به حضرت آقا گله کرده بود که اوضاع مملکت و گرفتاریها زیاد است. آقا فرموده بودند (انشاءالله که اجازه داشته باشم بگویم)، آقا فرموده بودند که شما از ما توقع حکومت معصوم دارید؟ این توقعات مال حکومت امام زمان است. ما حکومت غیرمعصوم، بیشتر از این از دست ما بر نمیآید.
شریعتی: و داریم به آن سمت حرکت میکنیم.
حجت الاسلام ماندگاری: و داریم تمام تلاشمان را میکنیم. داریم جِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُزْجَاة میکنیم. در حد توانمان داریم میدویم؛ و واقعاً اتفاقات خوبی افتاده است. نمیگویم مشکلات نیست، ولی باید همه تشنه آن وجود نازنین و مربی الهی بشوند؛ که بَقِیَّةُ الله خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِین. اگر باور کنید او برای شما خیر است. وَ ما أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظ. او بیاید، فکر شما را حفظ میکند. او بیاید، دنیای شما را حفظ میکند. آخرت شما را حفظ میکند. جملهای که حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند. فرمودند اگر مردم بر ولایت امیرالمؤمنین جمع میشدند، هم دنیایشان آباد میشد و هم آخرتشان.
شریعتی: بسیار خوب. خیلی از شما ممنون و متشکرم. دعا کنید و انشاءالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام ماندگاری: خدایا به عصمت زهرای مرضیه، حاجات امام زمانمان، حاجات رهبر عزیزمان، حاجات مجاهدان فی سبیلالله، مؤمنین و مؤمنات، همه بینندگان و شنوندگان عزیز، ملتمسین دعا، همه دست اندرکاران برنامه نورانی سمت خدا، فوق رغبت، عنایت بفرما. چون حاجات، فرج امام زمان و پیروزی اسلام و مسلمین، نابودی دشمنان، رفع و دفع گرفتاریها است. به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
شریعتی: الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد و عَجّل فَرَجَهم
در این روزها، در این شبها، به مجالس روضه که مشرف میشوید، در آستانه فاطمیه هستیم، انشاءالله برای ما، برای همه مخاطبان، برای همه آنهایی که در دلشان غمی هست، غصهای هست، گرهای به کارشان افتاده است، حتماً دعا بکنید و ما را هم از دعای خیر خودتان بیبهره و بینصیب نگذارید. در پناه خداوند بزرگ و مهربان باشید. تا فردا و تا سلامی دوباره. خیلی ممنون و متشکرم