حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم، بنده هم سلام عرض می‌کنم محضر مبارک حضرت‌عالی و بینندگان عزیز و گرامی. امیدوارم همه در صحت و سلامت باشند و پیشاپیش تبریک عرض می‌کنم؛ هم سال جدید و هم ماه مبارک رمضان که واقعاً هردو بهار، بهار تکوین و بهار معنویت دست‌به‌دست هم دادند و هدیه بزرگی است برای مردم عزیز ایران که ان‌شاءالله در این دو بهار آسمانی و تکوینی، ان شاءالله بهره‌مند بشوند از همه برکات و الطاف ویژه خداوندی.
شریعتی: ان شاءالله. حالتان چطور است؟
حجت الاسلام صفایی: الهی شکر.
شریعتی: چقدر خوشحالیم که در خدمت شما هستیم. حاج‌آقا از بوشهر تشریف می‌آورند و میزبانشان هستیم در استودیوی سمت خدا. از همین‌جا هم سلام می‌کنیم به همه جنوبی‌های خون گرم، بی‌نظیر، درجه‌یک. بهار شما که خیلی وقت است شروع شده؛ تقریباً مثلاً بهمن‌ماه دیگر، کم‌کم بهار آنجا شروع می‌شود. ان شاءالله که همیشه حال دل مردم عزیزمان در هرکجا که هستند، شمال، جنوب، غرب، شرق خوب باشد و ما را هم دعا بکنند، ما هم دعاگویشان هستیم.
یک خسته نباشید هم به همه خانم‌ها به‌واسطه تلاش‌های آخر سالشان، خانه‌تکانی‌هایشان. امیدوارم که سال جدید را با مهر، با محبت شروع بکنند و سالی که پیش روست، سال گشایش‌های بزرگ، گشایش‌های اقتصادی و معیشتی برای مردم عزیز و نازنینمان باشد و در رأس همه دعاها، ان شاءالله سال جدید، سال ظهور حضرت ولی‌عصر (ارواحنا فداه) باشد. خدمت شما هستیم، ببینیم برایمان چه به ارمغان آوردید و بناست چه نکاتی را بشنویم ان شاءالله.
حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از نکات بسیار مهم برای هر انسان، داشتن بصیرت برای عمل به یک کاری که پیش روی او هست. انسانی که بصیرت نداشته باشد، توجه نداشته باشد، احتمال دارد این فرصت که پیش روی او قرار داده را به‌راحتی از دست بدهد؛ استفاده صحیح و یا شایان از آن نکند. ماه مبارک رمضان، یک ماه فوق‌العاده‌ای است.
همه ماه‌ها، ماه خداست؛ اما خداوند می‌فرماید که ماه مبارک رمضان، ماه من است. در ماه‌های دیگر، ما خدا را می‌خوانیم، اما در ماه مبارک رمضان، خدا ما را می‌خواند. در ماه‌های دیگر، ما خدا را دعوت می‌کنیم به شنیدن سخنمان، دعایمان، اما در مبارک رمضان، خدا ما را دعوت می‌کند: دُعیتُم الی ضیافَةِ اللَّه. ماهی است که می‌تواند گذشته ما که آلوده‌شده به عصیان یا نقصان، جبران کند و انسانی که در باتلاق متعفن گناه گرفتار شده، به اوج محبوبیت خدا برساند.
یکی از تجلیات رحمت عالیه الهی، اعطا ماه مبارک رمضان و برنامه‌های آن و روزه‌داری به جامعه بشری و مؤمنان است و اگر ما بدانیم که ماه مبارک رمضان، دارای چه ابعادی است، چه ویژگی‌هایی است، چه نکاتی باید در آن مراعات کنیم که به اوج دستاوردهای الهی نائل بشویم، می‌توانیم خیلی از ماه مبارک رمضان استفاده کنیم.
گاهی فرصتی پیش روی انسان قرار می‌گیرد، اصلاً متوجه نیست که این یک فرصت است، از دست می‌دهد یا اگر متوجه هست، خوب استفاده نمی‌کند؛ به همین خاطر، بهره‌مند به آثار عالیه آن فرصت نمی‌شود. ساحت مقدس رسول خدا (ص) چون خورشید هدایت است و سرچشمه رحمت الهی، در اواخر ماه شعبان، خطبه‌ای خواندند برای حل این مسئله که مردم بدانید، چه فرصتی پیش روی شما است و چگونه باید از آن استفاده کنید و درنهایت، انسانی که قبل از ماه مبارک رمضان، مرتبه‌ای نداشته یا مرتبه‌ای اندک داشته یا در مرتبه خاص بوده؛ در این ماه به چه اوجی خواهد رسید، با کارهای ویژه‌ای که باید در این ماه انجام بدهد. اسم این خطبه، خطبه شعبانیه است، ولی به‌واقع خطبه ...
شریعتی: پیشواز ماه مبارک رفته است.
حجت الاسلام صفایی: بله، خطبه رمضانیه است. ولی چون می‌خواستند مردم با بصیرت وارد ماه مبارک رمضان بشوند و از همان لحظه‌لحظه‌های ابتدایی تا انتهایی استفاده کنند، این را در ماه شعبان، بیان کردند و در آن جمع، صحابی بودند به‌ویژه امیرالمؤمنان امام علی ابن ابی‌طالب (علیه آلاف التّحیّة و السّلام). ابتدا در رابطه با شناخت ماه مبارک رمضان، توضیح می‌دهند که شهر خداست، روی به شما آورده؛ نه شما رفتید. برخی می‌گویند ما به سمت یک عبادت می‌رویم، به سمت نماز می‌رویم که نماز بخوانیم. حضرت می‌فرماید: «قَد أقبَلَ إلَیکُم شَهرُ اللّه» ماه خدا، ماه رمضان به شما روی آورده.
شریعتی: او آمده به سمت شما.
حجت الاسلام صفایی: این درب رحمت خودش را بر روی شما گشوده، آغوشش را باز کرده به روی شما. شما همه دعوت شدید به مهمانی خدا و این خیلی مقام است که انسان، مهمان خدا باشد و میزبانش، خود خدا باشد. به همین جهت، در این مهمانی می‌گوید: نفس بکشید، تسبیح است؛ دعا کنید، مستجاب هست؛ بخوابید، عبادت هست. شما پای سفره خدا هستید. خداوند ماه مبارک رمضان را به دو جهت جعل کرده که انسان روزه بگیرد با این آثار خواست خودش؛ یکی جبران کمبودهای ثوابی، نقصان داری، خدا می‌گوید در این ماه جبران می‌کنی.
شریعتی: برای آن سفر بی‌نهایتی که پیش رو داری.
حجت الاسلام صفایی: و یکی گرفتار عصیان بودید، گناه می‌کردید، ماه جبران است. ماه جبرانی قطعی است، توبه شما مقبول است بدون هیچ قیدی. کار کمی که داشتید، شکوفه‌های ثوابی که دستتان بود، کم بود. برای عرضه آدم چیزی ندارد. می‌گوید در این ماه شما چنان دارای این بوستان‌های بزرگ ثواب می‌شوید که غیرقابل‌احصا است.
این‌ها همه هدیه‌های جبرانی و ارتقائی ثواب و جبران گناه است. بعدازآن می‌فرماید که ماه مبارک رمضان، ماه تربیت است. چه تربیتی؟ تربیت محبوب خدا شدن. «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ»: ای مؤمنان، خداوند هر وقت نکات مهم و هدایای مهم دارد، آن را به اهل ایمان می‌دهد. وقتی می‌خواهد بگوید ای مؤمنان، من صلوات می‌فرستم، فرشتگان هم می‌فرستند، فقط مؤمنان هم همراهی کنند. یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ... إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ. خدا و فرشتگان صلوات می‌فرستند. بعد نمی‌گوید یا ایهاالناس، می‌گوید یا ایها الذین آمنوا؛ شما این لیاقت را دارید که بیایید عرشی بشوید، هم‌نوا با ما، درود و صلوات بر محمد و آل محمد بفرستید.
شریعتی: اللهم صل علی محمد و ال محمد و عجل فرجهم.
حجت الاسلام صفایی: یا در رابطه با نماز، می‌گوید: «اِنَّ الصَّلاة کانَت عَلَی المُؤمِنینَ کِتاباً مَوقوتًا». نماز یک عبادت جامع الهی برای مؤمنین است. این‌ها تحفه‌های الهی برای ایمان است.
شریعتی: تحفه‌های خاص الهی است.
حجت الاسلام صفایی: احسنت. در (؟13:04) می‌گوید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقُون». می‌گوید روزه‌داری شما، با این ‌همه که تشویقتان کردم، به خاطر این نکته است که شما اهل تقوا بشوید. یعنی آن حیث تربیتی در کنار حیث تشویقی و این تشویق‌ها مقدمه‌ای است برای جذب کردن انسان برای به دست آوردن مقام تقوا و متقی شدن. انسانی که متقی شد، می‌شود محبوب خدا.
لذا ماه مبارک رمضان، ماه محبوب خدا شدن هست. هرکس در یک مرتبه. یک نفر خیلی محبوب خدا است، آن‌هایی که اهل تقوا هستند، در اوج تقوا؛ برخی هم خیلی محبوب... متوسط‌اند، بالاخره محبوب خدا هستند. آن‌هایی که تازه آمده‌اند در دایره ایمان و توبه کردند، ولی در محبوبیت الهی همه مشترک هستند، همه محبوب خدا می‌شوند و آن‌وقت متنعم می‌شوند به آثار محبت عالیه خداوند که در جلسات قبل، نکاتی پیرامون این موضوع عرض کردم.
ساحت مقدس رسول‌الله(ص) این معرفت و ارزش‌های ماه مبارک رمضان که بیان می‌کنند، دستورالعمل‌هایی را هم صادر می‌کنند که: ‌ای مؤمنان، حواستان باشد، در این ماه این کارها خیلی مؤثر است. اگر می‌خواهید محبوب خدا بشوید، اگر می‌خواهید اهل تقوا بشوید، این نکات را مراعات کنید؛ این نکات کلیدی هست. لذا نکاتی که الان عرض می‌کنم که 14 نکته است، نکاتی است که ساحت مقدس رسول خدا  (علیه آلاف التّحیّة و السّلام) با آن علو عرشی و اشراف آسمانی‌اش، برای ما بیان کرده و این‌ها دستورالعمل‌های نبوی برای استفاده هرچه‌تمام‌تر در ماه مبارک رمضان است.
شریعتی: درواقع حضرت، نحوه مواجهه ما با ماه مبارک و این ضیافت را تبیین می‌کنند.
حجت الاسلام صفایی: بله، آن نکات حساس، نکات دقیق را تبیین می‌فرمایند. اولین آن‌ها فرمودند که صدقه بدهید و احسان کنید؛ تَصَدَّقُوا عَلَی فُقَرَائِکُمْ وَ مَسَاکِینِکُمْ. به فقرا، به مساکین کمک کنید. صدقه یعنی رفع چالش صادقانه، راستین. لذا می‌گویند صدقه یعنی کاری راستین در راستای رفع چالش زندگی نیازمندان.
لذا فرمودند صدقه بدهید. به چه کسانی؟ به فقرا. فقرا یعنی کسانی که ستون فقرات زندگی‌شان از بین رفته؛ نمی‌توانند زندگی‌شان را سر پا نگه دارند، نمی‌توانند زندگی‌شان را مدیریت کنند؛ به این می‌گویند فقیر. مسکین یعنی دیگر هیچ توان حرکتی برای زندگی و فعالیت ندارد؛ ساکن ایستاده و تسلیم شده. کسی که احسان می‌کند، کسی که صدقه می‌دهد، زندگی فرد فقیر را قوام می‌بخشد. به کسی که دچار بحران زندگی اقتصادی شده و دیگر تسلیم شده، ساکن شده، آن را حیات می‌بخشد، فعالیت می‌دهد، یک شرایطی برایش فراهم می‌کند که دیگر تسلیم روزگار نیست توسط این صدقه. فقیر دیگر دچار بحران زندگی نیست که بگوید من توان حرکت ندارم، من سقوط کردم. این می‌آید به او توان می‌دهد، شاداب می‌کند، پرنشاطش می‌کند؛ سرور به زندگی، امید به زندگی می‌دهد و حیاتی دیگر به او می‌دهد که امیدوار حرکت کند. خود صدقه چه آثاری دارد؟ حتماً شما می‌دانید، گفته‌شده که: « الصَّدَقَةُ تَمنَعُ سَبعينَ نَوعا مِن أنواعِ البَلاءِ»، هفتاد بلا را از ما دور می‌کند.
خود حضرت فرمودند: «أكثِرُوا مِن الصَّدَقَةِ تُرزَقُوا» شما صادقانه صدقه بدهید، طوری بدهید که رفع چالش بکند از زندگی فقیر و مسکین؛ تُرزِقوا، بیش از آن‌که بدهید، می‌گیرید، نصیبتان می‌شود. بعد فرمودند در قیامت، یک سایه‌ای است گوارا که فقط شامل اهل صدقه می‌شود.
همه گرفتارند در روز قیامت، در شرایط بحرانی و سخت، تعبیر از نار است در قیامت؛ اما اهل صدقه، زیر این سایه آرام نشسته‌اند با دلی مطمئن به عنایت ذات اقدس باری‌تعالی. لذا امیرالمؤمنین می‌فرماید: «الصَّدقَةُ جُنَّةٌ مِن النارِ»: سپر آتش است. لذا کسی که صدقه می‌دهد، هم دنیا دارد. فرمودند زیاد صدقه بدهید، بیش از آن‌که به درد آن فقیر بخورد، به درد خودتان می‌خورد، رزق نصیبتان می‌شود و از آن‌طرف، عذاب آخرت برداشته می‌شود و بلاها دور می‌شود.
لذا بیاییم در ماه مبارک رمضان، صدقه بدهیم، احسان کنیم. احسان، کار خدایی است و شخص محسن، وصفی خدایی پیدا می‌کند. خدا هم محسن است: یا مُحسِن یامُجمل. خدا احسان می‌کند. لذا کسی که احسان می‌کند، کار خدایی انجام می‌دهد و وصف خدایی پیدا می‌کند. اما خدا این فعل را وصف خدایی دارد و انسان، انسانی‌اش را دارد و بیش از آن‌که احسان به درد آن شخص فقیر بخورد، به درد خود انسان می‌خورد. چون ما انسانی به او خدمت می‌کنیم، خدا خدایی جواب ما را می‌دهد و این خیلی نکته مهمی است، نشان از عقلانیت بالای فرد سالک دارد که اهل احسان باشد. بزرگان می‌فرمایند که اگر شما مشکل مالی پیدا کردید، بروید صدقه بدهید، بروید احسان کنید! برخی تعجب می‌کنند.
شریعتی: یعنی با دودوتاچهارتای ما جور درنمی‌آید.
حجت الاسلام صفایی: ما خودمان فقیر هستیم، چطور احسان بکنیم؟ یعنی یک‌چیز دیگری هم بدهیم؟ می‌گویند: شما که دادید، انسانی می‌دهید، اما خدایی جواب می‌گیرید. دومین نکته‌ای که حضرت فرمودند... اصلاً این دستورالعمل ما باشد، واقعاً صدقه بدهیم، احسان کنیم به‌ویژه به خویشاوندان، اقوام، همسایه‌ها، هم‌محلی‌ها، همشهری‌ها؛ تا آنجایی که دستمان می‌رسد. هر چیزی که بدهیم، برایمان می‌ماند؛ آن چیز که می‌خوریم، نمی‌ماند. دومین نکته‌ای که حضرت گفتند در ماه رمضان، خیلی مواظب باشید، هوشمند باشید، استفاده کنید، این است که : «وَقِّرُوا كِبارَكُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَكُمْ»، بزرگان و آن‌کسانی که سنی از ایشان گذشته؛ پدر هستند، پدربزرگ‌اند، افرادی که مسن هستند، آن‌ها را تکریم کنید، تعظیم کنید. این‌ها شناسنامه‌های ما هستند.
شریعتی: ریشه‌های ما هستند.
حجت الاسلام صفایی: ریشه‌های ما هستند، اساس ما هستند. ما خودمان را در چهره آن‌ها باید ملاحظه بکنیم و به کودکان مهربانی بکنیم تا آنجایی که بتوانیم. اساساً فردی که دارای سنی هست، این مثل درختی است که هرچه این سن بالاتر بشود، شاخ و برگش بیشتر می‌شود، میوه‌های بیشتری می‌دهد. پدری که سنش بالا می‌رود، این مثل همان درخت است؛ شاخ و برگ‌هایش بیشتر می‌شود، میوه‌ها بیشتر می‌شوند؛ نوه می‌آید، عروس می‌آید، داماد می‌آید.
لذا این درخت، این شخص مسن، خیلی ارزشمند است. لذا اساس ما است، ما یکی از میوه‌ها و شاخ و برگ‌های این وجود مبارک هستیم. به همین خاطر، اگر پدر یا پدربزرگ مسن داشته باشیم، کوشش کنیم که خودمان از آن‌ها نگهداری کنیم، خودمان به دیدنشان برویم، تکریمشان کنیم، تجلیلشان کنیم، محبت به ایشان کنیم. برای بچه‌ها هم همین‌طور؛ با بچه‌ها هم فوق‌العاده مهربان باشیم.
انسانی که کودک است، نوجوان است و جوان است، بیش از آن‌که به تأمین تغذیه و حتی حوزه تحصیل، نیاز داشته باشد، به  عرضه محبت و مهربانی نیاز دارد. پدر و مادر جاذبه داشته باشند؛ چرا این بچه‌ها این‌قدر پدربزرگ‌ها را دوست دارند؟ چون مهربان‌ترند. چرا مادربزرگ‌ها را دوست دارند؟ در منزل که می‌آیند، بیش از آن‌که بدوند به‌طرف پدر و مادرشان، می‌دوند طرف پدربزرگ و مادربزرگ؛ آن‌ها را در آغوش می‌گیرند. این به خاطر این است که آن‌ها کانون محبت‌اند، کوهی از لطف و محبت در وجود این (؟23:50)
شریعتی: و بچه‌ها هم این را خوب می‌فهمند.
حجت الاسلام صفایی: این، به خاطر آن ارتباط قلبی است. به همین خاطر، بیان کردند که امام صادق می‌فرماید: «لَيسَ مِنّا مَن لَم يُوَقِّر كَبيرَنا و يَرحَم صَغيرَنا»: از ما نیست کسی که بزرگان را، این عزیزان مسن را تعظیم نمی‌کند و به کوچک‌ترها مهربانی نمی‌کند. سیره رسول خدا را ملاحظه بفرمایید: چقدر انسان‌هایی که سنی از آن‌ها گذشته بود، روزگاری از آن‌ها گذشته بود را تکریم می‌کردند. بعد از آن‌طرف، این بچه‌ها در کوچه‌های مدینه می‌دیدند، دور پیامبر جمع می‌شدند؛ پیامبر دست روی سر آن‌ها می‌کشید، مهربانی نسبت به آن‌ها انجام می‌داد و این سیره بسیار مهمی است. به همین خاطر، رسول خدا (ص) یک شعاری داشتند، می‌فرمودند: «اِرحَمُوا مَن في الأرضِ»: مهربانی کنید به همدیگر؛ «يرحمْكم مَن في السماءِ»، آن‌هایی که در آسمان هستند، به شما رحمت می‌کنند. شما رحمت زمینی داشته باشید، مهربانی کنید. در جامعه اسلامی...
شریعتی: شما به هم رحم کنید، آسمانی‌ها به شما رحم کنند.
حجت الاسلام صفایی: لذا در جامعه اسلامی، یکی از ویژگی‌ها و یکی از نکاتی که بارز است، مهربانی به هم است. یعنی بازارمان مهربان به مشتری است، مشتری مهربان به فروشنده است، در محیط کاری ارباب‌رجوع مهربانی می‌کند، آن کارمند مهربانی می‌کند، در خانه شوهر مهربان است، همسر مهربان است، بچه‌ها مهربان هستند؛ جامعه، یک جامعه سراسر محبت و باصداقت است.
 امیر مؤمنان می‌فرمایند: «بِبَذْلِ اَلرَّحْمَةِ»، بذل رحمت کنید، مطمئن باشید که این معنا حاصل می‌شود: «تُستَنزَلُ الرحمَةُ»، رحمت برایتان از آسمان می‌آید. و فرمودند: «إرحَمْ تُرحَمْ». شما مهربان باشید، مهربانی می‌بینید. این یک قانون نظام تکوین است که اگر شما مهربان باشید، مهربانی خواهید دید؛ هرچه بکارید، همان بدروید. آدم گندم کاشت، جو درو نمی‌کند، گندم درو می‌کند بیش ازآنچه کاشته. شما یک‌دانه گندم می‌کارید، این شاخه گندم ده ها دانه تحویل می‌دهد.
هرچه بکاریم، همان بدرویم/ هرچه بگوییم... در کوه شما صدا که می‌دهید، همان را می‌شنوید؛ هرچه بگویید همان بشنوید. گندم از گندم بروید جو ز جو/ از مکافات عمل غافل مشو.
شریعتی: این‌ها همه به خود ما برمی‌گردد.
حجت الاسلام صفایی: لقمان یک اربابی داشت. به او گفت که امسال بروید گندم بکارید. رفت به کشاورزها گفت که جو بکارید. وقت برداشت، ارباب آمد، گفت که اینجا چرا جو کاشتید؟ گفت: نه گندم کاشتیم، ولی جو ثمر داد. تعجب کرد، گفت: مگر گندم بکاری، جو می‌دهد؟ چرا این حرف را می‌زنید؟ گفت: شما این‌همه ظلم می‌کارید، توقع دارید خوبی درو بکنید!
شریعتی: ظلم، ظلم است.
حجت الاسلام صفایی: پس اگر از گندم، گندم می‌روید و از جو، جو؛ شما توقع نداشته باشید که ظلم بکارید و خوبی درو بکنید. او متنبه شد و لقمان را آزاد کرد و گفت: شما بروید آزاد هستید، یک راهنمایی بزرگی برای ما داشتید. در یک حدیث است که این را رسول خدا (ص) بیان کردند: فردی در آتش جهنم، فریاد می‌زد: «يا حَنّانُ يا مَنّانُ نَجِّني مِنَ النارِ»، از این آتش جهنم مرا نجات بده؛ مرتب فریاد می‌زد.
خداوند به یک فرشته‌ای دستور داد که بروید این را بیاورید. آورند وقت مقابل خداوند قرار گرفت، گفت: « هل رَحِمتَ عُصفورا»، تو به یک گنجشک رحم کردی؟ اگر رحم کردی بگو تا من جوابت را بدهم، رحمتم شامل تو بشود. تو به گنجشک رحم نکردی، حالا توقع نجات داری. بنابراین مهربانی کنیم تا مهربانی ببینیم. ماه مبارک رمضان فرمودند: بزرگان را تکریم کنیم.
شریعتی: وَقِّرُوا كِبارَكُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَكُمْ.
حجت الاسلام صفایی: برویم منزل پدر، برویم منزل پدربزرگ و مادربزرگ، برویم خدمت مادر و دست این‌ها را ببوسیم. دست این‌ها را که می‌بوسیم، یعنی ریشه‌های خودمان را تکریم می‌کنیم. ادب در رابطه با ریشه‌های خودمان هست، پایه‌های خودمان هست. هرچه این‌ها را بزرگ بپنداریم، یعنی خودمان را بزرگ پنداشتیم. ازاین‌جهت هست که حضرت فرمودند این ماه، ماه ویژه است و این یکی از راهکاری بسیار هوشمندانه به تعبیری میانبر است برای لطف و عنایت خدا به انسان. برنامه ویژه‌ای در این رابطه همه ما داشته باشیم تا ان‌شاءالله موردعنایت قرار بگیریم.
شریعتی: این دومین دستورالعمل بود.
حجت الاسلام صفایی: بله. بعدازآن، نکته‌ای که فرمودند، حضرت فرمود: «صِلُوا أرحامَكُم»، کوشش کنید پیوند خویشاوندی را پاس بدارید، نسبت به پدر، نسبت به مادر، نسبت به اقوام مادری، اقوام پدری. کوشش کنید در این ماه، قهرها را کنار بگذارید، کینه‌ها را کنار بگذارید، چه مشکلی ایجاد می‌کند اگر شما بی‌توجه بودی به خویشان، پر توجه باشی؛ به هر شکلی که ممکن است. اگر قهر بودی، آشتی کنی.
بزرگ آن است که بر آشتی مقدم می‌شود. آن‌کسی که قبول آشتی می‌کند، ثوابش کمتر است؛ بزرگ آن است که مقدم می‌شود. لذا زن و شوهر، باهم یک اختلاف پیدا کردند، بزرگ آن است که زودتر به‌طرف دیگری می‌رود. اگر خدای‌نکرده پدر، مادر از انسان ناراحت بودند، آدم به طرفشان برود؛ اقوام و خویشان، لذا فرمودند: «صِلُوا أرحامَكُم». نکته‌ای که خیلی مهم است، امام باقر (ع) یک نکته‌ای در رابطه با صله‌رحم گفتند: کدامتان می‌خواهید عمرتان زیاد بشود؟ حساب آخرتتان راحت بشود، بلا از شما دور بشود، مالتان زیاد بشود، اعمالتان از این آلودگی‌های ریا و این‌ها، پاک بشود، هرکس دوست دارد که این‌طور بشود، صله‌رحم کند. فرمودند: صله‌رحم « تُزَكِّي الأعمالَ»، اعمال را پاک می‌کند. اعمال انسان...گاهی یک نمازی می‌خوانیم، ناقص است.
شریعتی: ناخالصی دارد.
حجت الاسلام صفایی: می‌گوید که صله‌رحم، جبران می‌کند؛ «و تُنْمِي الأموالَ»: دارایی انسان را رشد می‌دهد. این‌ها حتی تجربه‌شده. کسانی که صله‌رحم می‌کنند، مالشان زیاد می‌شود. صله‌رحم می‌کنند، اعمالشان بعد از مدتی که انسان می‌بیند، توان پاکی پیداکرده. «تَدفَعُ البَلوى»: کسی که صله‌رحم می‌کند، بلا از او دور می‌شود و اگر هم بلا آمد، با اندک راه‌حل، مسئله بلا حل می‌شود، بلا دفع می‌شود؛ «و تُيَسِّرُ الحِسابَ»: حساب آخرت ساده می‌شود، راحت می‌شود؛ «و تُنسِئُ في الأجَلِ»: و موجب این می‌شود که عمر انسان، طولانی بشود. به این معنا که دیگر آن فضایی که برای مرگ انسان، تقدیر شده، خداوند لطف می‌کند و تأخیر می‌اندازد و عمر انسان طولانی می‌شود و می‌تواند کارهای بیشتری انجام بدهد. چهارمین نکته‌ای که حضرت گفتند.... لذا آن صله ارحام را در برنامه بگذاریم؛ از همان شب اول ماه رمضان شروع بکنیم.
شریعتی: عید هم که دیگر مقارن شده با ماه مبارک...
حجت الاسلام صفایی: بله، نعمتی است. اگر این خانواده‌ها باهم پیوند بخورند، چقدر مشکلات حل می‌شود؛ همدیگر را می‌بینند، مشکلات بیان می‌شود، یکی کمک می‌کند، یکی کمک فکری می‌کند، یکی کمک مالی می‌کند، کنار هم نشستن، خیرات و برکات است. چهارمین نکته‌ای که حضرت فرمودند، این ماه خیلی روی آن عنایت بشود: «احفظوا السنتکم»: مواظب زبانتان باشید. « بَلاءُ الإنسانِ مِن اللِّسانِ»: بلاء انسان از زبان است. « اللِّسانِ تَرْجُمَانُ عَقْلِكَ»: لسان ترجمان عقل تو است، عقل انسان است. یعنی نشان از خرد انسان است و می‌فرمایند که بیشترین خطای انسان، «من اللِّسانِ»: از لسان است.
 به همین خاطر باید کوشش کنیم که زبانمان هم روزه بگیرد؛ روزه از گناه و چطوری قرآن می‌خوانیم، چطور دعا می‌خوانیم، از زبانمان خیر صادر بشود. گناه کنترل بشود، از زبانمان دروغ، غیبت، خبرچینی، تهمت و این امور نباشد و در عوض آن چیزی که خدا می‌خواهد، از زبانمان صادر بشود.
پنجمین نکته‌ای که حضرت فرمودند: گوش چشمتان را بر حرام ببندید. فرمودند: «غُضُّوا عَمَّا لَا یَحِلُّ النَّظَرُ إِلَیْهِ أَبْصَارَکُمْ» چشمتان را بر چیزی که بر شما حلال نیست، ببندید؛ نگاه به حرام نکنید. اَلنَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِيسَ مَسْمُومٌ: این نگاه به حرام، مثل یک تیری است که از ناحیه ابلیس صادر می‌شود و انسان را از دیدن حقایق و عواقب کار کور می‌کند و انسان را جذب آن منظور می‌کند، آن چیزی که دیده. همچنین گوش انسان؛ یعنی گوشتان را هم از حرام بازبدارید تا خدای‌نکرده، حرام نشنوید، غیبت نشنوید، کسی خبرچینی می‌کند، نشنوید، کسی تخریب کس دیگری را می‌کند، گوش ندهید؛ این‌ها همه حرام است.
شریعتی: روزه گوش و چشم و اعضا و جوارح.
حجت الاسلام صفایی: حضرت فاطمه (س) گفتند: «روزه‌دار چه‌کار با روزه‌اش می‌کند، اگر چشمش، گوشش و دهانش و دستش روزه نگرفته باشد». روزه یعنی تمام وجود انسان مبرا از گناه باشد و تحت سیطره و هدایت‌ها و عمل الهی باشد.
شریعتی: حالا حاج‌آقای صفایی یک اتفاقی هم می‌افتد؛ آن‌هم این است که به هر دلیلی نمی‌توانند روزه بگیرند؛ کسالت دارند، به خاطر کهولت سن، برای روزه نگرفتن عذر موجهی دارند. این نکاتی که نبی مکرم اسلام در خطبه شعبانیه اشاره فرمودند، به نظرم برایشان خیلی مغتنم است.
حجت الاسلام صفایی: هرکسی که نمی‌تواند روزه بگیرد، با دلایل شرعی؛ مثلاً مریض هست یا شرایط را ندارد یا روزه گرفتن فوق‌العاده ایشان را به مشقت می‌اندازد، مثل انسانی که پیر است، این‌ها در حکم روزه‌دار هستند. لذا ثواب می‌برند، این امورات را هم انجام بدهند، مکمل آن هست.
شریعتی: بله دیگر، از این فرصت استفاده می‌کنند. اگر موافق باشید، آیات را بشنویم، برگردیم و ببینیم چقدر فرصت داریم. ان‌شاءالله ادامه فرمایشات شما را خواهیم شنید. ما یک طرحی را از هفته گذشته خدمت دوستان اعلام کردیم؛ طرح نخل ماندگار. اهالی و خانواده خوب سمت خدا قرار است در یک پویش و یک طرح عظیم درخت‌کاری، همراه بشوند و سهیم باشند و این نخلستان مزین به نام حضرت ام‌المؤمنین خدیجه کبری (س) و عوایدش صرف زیارت کربلای معلی، زیارت اربعین سیدالشهدا و رسیدگی به امور فقرا خواهد شد. اتفاق بسیار مبارکی است.
برای مشارکت در این طرح می‌توانید با ما همراه بشوید، به کانال ما و سایت ما مراجعه بکنید. دوستان ما هم زیرنویس خواهند کرد. امیدوارم که سال آینده بتوانیم گزارش مفصلی را در همین ایام به‌واسطه یک‌ساله شدن این طرح، خدمتتان ارائه بکنیم؛ اگرچه از مراحل ابتدایی این نخلستان و تأسیس آن، دوستان گزارشی را تقدیمتان خواهند کرد. با ما همراه باشید؛ ان‌شاءالله اتفاقات مبارکی رقم بخورد.
آیات نورانی کلام وحی را به‌اتفاق خواهیم شنید؛ برمی‌گردیم در دقایق پایانی، همراه شما و در کنار شما خواهیم بود. ان‌شاءالله لحظات زندگی‌تان منور به نام قرآن باشد و مزین به ذکر صلوات بر محمد و آل محمد. بفرمایید، خواهش می‌کنم.
صفحه248قرآن کریم
شریعتی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. ان‌شاءالله بهارتان مبارک باشد و بهترین‌ها نصیبتان و امیدوارم که تقارن بهار طبیعت و بهار معنویت، بهترین اتفاق‌ها را برای شما رقم بزند. خیلی فرصت نداریم؛ یک فهرستی از نکاتی که احیاناً نرسیدیم، بفرمایید؛ ان‌شاءالله باید خداحافظی بکنیم.
حجت الاسلام صفایی: نکته ششم که حضرت می‌فرمایند، این است که: یتیم‌نواز باشید. بعد در حدیثی می‌فرمایند: «در بهشت، یک خانه بزرگی است به آن می‌گویند دارالفرح؛ خانه شادمانی. خانه‌ای که پر از سرور است؛ این مختص کسانی است که یتیم‌نوازی کرده‌اند.
شریعتی: چقدر خوب.
حجت الاسلام صفایی: هفتمین نکته توبه، استغفار و سجده‌های طولانی است که زیباترین حالت انسان در رابطه با عبودیت الهی، سجده کردن است؛ نهایت پایینی در مقابل خدایی که در نهایت والایی است. لذا توبه از گناه کنیم، استغفار کنیم. هشتم؛ فرمودند: وقت اذان، آنجا دعا کنید. آنجا وقتی است که خدا دعا را اجابت می‌کند. نهم، افطاری دادن است؛ فرمودند که افطاری بدهید، تا می‌توانید اطعام طعام کنید که هرکس این کار را کند، به هر فردی که می‌دهد، گویا یک عتق رقبه کرده. نکته بعد؛ نماز است، چه مستحب و چه واجب و بعدازآن، صلوات بر محمد و آل محمد و تلاوت قرآن است و اخلاق خوب داشتن و از همه مهم‌تر، ورع و پرهیز از گناه.
شریعتی: به‌به، خیلی خوب؛ ان‌شاءالله توفیق داشته باشیم همه را اجرا کنیم و به آن عمل بکنیم که ماه مبارک پربار و پر عیاری داشته باشیم؛ ان‌شاءالله. حاج‌آقای صفایی، خیلی از شما ممنون و متشکرم. دعا بکنید و ان‌شاءالله خداحافظی بکنیم.
حجت الاسلام صفایی: اللهم صل علی محمد و آل محمد. خدایا ظهور امام زمان (عج) را تعجیل بفرما و دعای خیرش به‌ویژه در این ایام و ماه مبارک رمضان، نصیب ما بگردان؛ شهدا، امام شهدا، رفتگان به‌ویژه والدین را قرین رحمت واسعه خودت بدار؛ به مقام معظم رهبری، طول عمر باعزت عنایت بفرما و ما را قدردان این نعمت، قرار بده. جمیع مریض‌های اسلام، مریض‌هایی که واقعاً التماس داشتند و چه آن‌هایی که نگفتند، همه را شفای عاجل عنایت بفرما؛ حاجت حاجتمندان روا، شر جهان استکبار را به خودشان برگردان؛ حسن عاقبت به همه ما مرحمت بفرما؛ ماه مبارک رمضان بسیار آسمانی نصیب همه ما... والسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اَللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ.
شریعتی: و علیکم السلام. خیلی متشکرم از شما؛ خیلی سپاسگزارم از لطف و عنایت و همدلی‌تان. فردا هم ان‌شاءالله خدمتتان خواهیم رسید؛ با حضور آقای دکتر رفیعی، به شما سلام می‌کنیم. قرار است یک گزارشی ببینیم از قربانی شعبان المعظم در فراشبند استان فارس. به‌اتفاق ببینیم؛ ممنونم از لطف و همدلی تک‌تک شما؛ تا فردا و تا سلامی دوباره. خیلی از شما ممنون و متشکر هستم.
گزارشگر: «سلام عرض می‌کنم، خدمت شما مخاطبین عزیز، بیننده‌های محترم برنامه سمت خدا؛ اینجا فاصله حدوداً 1300 کیلومتری تهران است و ما در یکی از روستاهای اطراف شهرستان فراشبند هستیم از توابع استان فارس. همان‌طور که اطلاع دارید؛ الحمدالله چند ماهی است که ما طرح قربانی بابرکت را آغاز کردیم؛ به این شکل که ما وارد روستاهای مختلفی از جای‌جای میهن عزیز اسلامی می‌شویم و از خانواده‌های عزیز روستایی‌مان، دام‌هایی را که دارند، خریداری می‌کنیم. دام‌ها انتقال پیدا می‌کند به کشتارگاه و بعد از بسته‌بندی، بین خانواده‌های عزیز و عزتمند توزیع می‌شود.
اینجا هم که اصلاً کلاً آب هم ندارد، برق هم ندارد، گاز هم که دیگر هیچ. و اینجا اصلاً قابلیت کشاورزی ندارد؟
آب نیست...
به خاطر آب.
خب اینجا هم باز یک نقطه دیگر است که ما آمدیم که تقریباً فکر می‌کنم حول‌وحوش 20 برّه، اینجا هست. در این منطقه، بز و بزغاله هم هست، اما تأکید ما روی خرید برّه نر و ماده است، به خاطر این‌که کیفیت گوشت بهتری دارد.