حجت الاسلام قرائتی: چون در آستانه سالگرد سپهبد سلیمانی هستیم من فکر کردم سیمای ایشان را در قرآن بگویم. چون بالاخره عنوان رسمی من درسهایی از قرآن است. مردم از ما توقع قرآن دارند. گاهی هم یک پیشنهادهایی میدهند که آقای قرائتی اینها را در تلویزیون بگویید. می گویم قد دهان من نیست. «رحم اللَّه من عرف قدره‏» درود بر کسی که قد دهان خود را بداند و بیش از اندازه حرف نزند. من اگر یک بحثهای دیگر بکنم هم وارد نیستم، هم مردم آن بحثها را از من نمیخواهند. خیلیها را خود آنها بلد هستند. سیمای حاج قاسم در قرآن. بحث خوبی هم هست. اگر خواص هم گوش بدهند یک چیزهایی در قرآن هست. در قرآن 3 تا تعبیر برای ایمان هست.
1 ـ آمنوا به
2 ـ آمنوا له
3 ـ آمنوا معه
آمنوا به، ایمان میآورند و پیامبر را قبول دارند. آمنوا له، یعنی به نفع او هم تلاش میکنند. یعنی ایمان آنها به درد میخورد. حمایت میکنند. آمنوا معه، یعنی از او جدا نمی شوند. در این سه تا این آخری مهم است. سلیمانی از وقتی با امام و انقلاب بیعت کرد تا ابد جدا نشد. بعضیها ایمان دارند ولی این ایمان آنها موسمی است. عاریه ای است. در یک شرایطی علاقه مند می شوند، در یک شرایطی دلسرد می شوند. متزلزل هستند. در قرآن 2 زلزله هست، یک زلزله آن است که زمین تکان میخورد، «إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها» (زلزال/1) یک زلزله که می گوید «حتی اذا زلزل» قاطی کردند. خوشا به حال کسی که گفت «قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا» (فصلت/30) وقتی میگوید خدا دیگر خط عوض نمیکند. در دعای مکارم الاخلاق امام سجاد می گوید خدایا «مَتِّعْنِي بِهُدًى صَالِحٍ لَا أَسْتَبْدِلُ بِه‏» زندگی من را جوری قرار بده که هدایت خوب بشوم و جای خود را عوض نکنم. در جمهوری اسلامی بعضی ها هستند از اول انقلاب تا حالا ده تا پست گرفتند. هر دو ـ سه روزی یک پست هستند. یک جایی که تشخیص دادید بایستید. سردار سلیمانی به جای آمنوا به و آمنوا له، آمنوا معه است. با انقلاب و رهبری تا آخر ماند. قرآن آنهایی که پیامبر هستند را میگوید چهار شرط دارند. الذین معه، آنهایی که با پیامبر هستند چه شرایطی دارند، «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّار» (فتح/29)، «رُحَماءُ بَيْنَهُم‏» (فتح/29) «تَراهُمْ رُكَّعاً سُجَّدا» (فتح/29) ایشان در نامه ای که به دختر خود مینویسد، در نامه میگوید که من سرباز نشدم که مردم را بکشم آمدم در جبهه ها تا جلوی آدمکشها را بگیرم. وفا خیلی مهم است. قرآن وقتی حضرت ابراهیم را ستایش میکند چند کمال ایشان را در یک آیه میگوید. ولی به وفا که میرسد میگوید «وَ إِبْراهيمَ الَّذي وَفَّى‏» (نجم/37) همین یک کلمه را می گوید، ابراهیم وفادار بود. قرآن این کارها را کرده است، مثلاً برای نماز خط ویژه رفته است. «إِنَّ صَلاتي‏ وَ نُسُكي‏ وَ مَحْيايَ وَ مَماتي‏» (انعام/162) نماز من، عبادات من. میگوید اسم نماز را جدا ببرید. حساب نماز از همه جدا است. «وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ» (انبیاء/73) اقام الصلاه هم جزء فعل خیر است. ولی حساب نماز را جدا میکند. با این که اسم کار خیر را برده است، اما اسم نماز را جدا برده است. به انبیاء که سلام میکند سلام خالی میکند «سَلامٌ عَلى‏ مُوسى‏ وَ هارُون‏» (صافات/120) «سَلامٌ عَلى‏ إِبْراهيم‏» (صافات/109) به نوح که سلام میکند میگوید «سَلامٌ عَلى‏ نُوحٍ فِي الْعالَمين‏» (صافات/79) یک فی العالمین اضافه دارد. مثل آن زیارت امام حسین «مَا بَقِيَ اللَّيْلُ وَ النَّهَار» یعنی سلام به امام حسین را یک خط ویژه میدهد. «سَلامٌ عَلى‏ نُوحٍ فِي الْعالَمين‏» (صافات/79) این فی العالمین همان «مَا بَقِيَ اللَّيْلُ وَ النَّهَار» است. زندگی ایشان واقعاً مورد قبطه است. نائب امام زمان مقام معظم رهبری است، ایشان در نمازی که بر این شهید گفتند سه مرتبه گفتند «انا لا نعلم منه انا خیرا» خدایا ما از او جز خیر ندیدم. خیلی مهم است لحظه آخر رهبر از آدم راضی باشد. بعضی از یاران امام حسین که پیش مرگ برای نماز شدند تیر خوردند و افتادند امام حسین بعد از نماز بالای سر آنها آمدند گفت « أرَضیتُ منی» از من راضی هستی؟ هدف اینها فقط رضایت ولی الامر آنها بود. مردم چند دسته هستند. یک عده ترسو هستند. قرآن میگوید «يَخْشَوْنَ النَّاسَ» (نساء/77) از جنگ میترسند. خیلیها از جنگ ترسیدند منطقه جنگی را رها کردند یک بلایی مشابه جنگ بر آنها آمد. کسی را ما سراغ داریم که وقتی جنگ شد، گفت من که حال جنگ ندارم، مشهد می رویم، موشکهای دزفول به آن جا نمیرسد. خیابان امام رضا گفت یک خانه می گیرم، تا جنگ هست ما این جا راحت هستیم. دو نفر در خیابان امام رضا دعوا داشتند یک نفر سنگ برداشت پرت کرد به سر ایشان خورد در جا مرد. نمیشود از مقدرات فرار کرد. «لا یمکن الفرار من حکومتک» «لا طاقَةَ لَنا» (بقره/286) یعنی اینها ترسو هستند. «إِنَّا هاهُنا قاعِدُون‏» (مائده/24) ما حال جنگ نداریم. اینها ترسو هستند. «أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ» (اعراف/176) یعنی به زمین چسبیده اند. محاسبه های آنها غلط است. «رَضُوا بِالْحَياةِ الدُّنْيا» (یونس/7) به زندگی دنیا راضی هستند «شَغَلَتْنا أَمْوالُنا وَ أَهْلُونا» (فتح/11) میگویند گرفتاری و زن و بچه و خرج داریم. قرآن میگوید «بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّة» (توبه/42) اگر راه دور باشد جبهه نمیآیند. «قَريباً وَ سَفَراً قاصِدا» (توبه/42) اگر راه طولانی نبود و نزدیک بود میآیند. اما اگر «بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّة» (توبه/42) راه دور بود میگویند نه حال آن را نداریم. گاهی همین ترسوها میگویند «لا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّ» (توبه/81) در گرما نمیرویم. بعضیها یک آیه را عمل میکنند، یک آیه را عمل نمیکنند. «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ» (نساء/150) بعضی آیات را قبول دارند، بعضیها را نه. نماز میخواند، حجاب را قبول ندارد. نماز میخوانند زکات نمیدهند. گاهی وقتها بد عاقبت میشوند. شاید بیست ـ سی تا آیه برای بد عاقبتها در قرآن داریم. «آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا» (منافقون/3) اول ایمان داشت ولی بعد کافر شد. «ثم تخستموا الاثم» خداپرست بود رفت سراغ گوساله بد عاقبت شد. «ثُمَّ تَوَلَّيْتُم‏» (بقره/64) روی کرده است، بعد پشت کرده است. اگر نگاه کند که به حق او است، میگوید ببینیم اسلام چه میگوید، شما مسلمان نیستید ببینیم مراجع چه گفتند. «وَ إِنْ يَكُنْ لَهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنين‏» (نور/49) اگر حق به نفع آنها بود با اذعان و اعتراف قبول میکنند ولی اگر به ضرر آنها بود میگویند مملکت قانون دارد. بعضیها هم دل آنها میخواهد پز بدهند. یک کار نکرده را مانور میدهند. عکس میگیرند. قرآن میگوید اینها هم «يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا» (آل عمران/188) دوست دارند ستایش شوند به کارهایی که انجام ندادند. سلام و صلوات خدا بر حاج قاسم. ایشان گفت من وقتی وارد نظام شدم رفتم تا آدمکشها را بکشم. یعنی آنهایی که به یمن حمله میکنند، به فلسطین حمله میکنند. جلوی کشتار را بگیرم. اسلحه نگیرم که خود من بکشم. من اینها که منطقه را ناامن می کنند می خواهم اینها را قلع و قمع کنم. قوای مسلح وارد نشدم تا بکشم، وارد شدم تا جلوی قاتلین را بگیرم. این خیلی نیت بزرگی است. مسجد میروید فرزند خود را هم ببرید. «خُذُوا زينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِد» (اعراف/31) مسجد میروید زینت دارد. «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زينَة» (کهف/46) مال و اولاد زینت هستند. مسجد می روید زینت ببر یعنی از پول خود یک فقیر را آن جا سیر کنید، فرزند خود را ببرید تا نماز را یاد بگیرد. با امت اسلام آشنا شود. این دو آیه را که به هم می چسبانیم یعنی مسجد می روید بچه را هم ببرید. هنر پدرهای ما این است که ما در اهل مسجد و دین تربیت کردند. و الا خوراک دادن، که مرغ هم به جوجه خود غذا میدهد. دیدها عوض میشود. سردار سلیمانی گفت من قوای مسلح آمدم که قاتلین بشریت را قلع و قمع کنم، نه خود من آدم بکشم. نیتها خیلی کار دارد. شما اگر هزار بار هم آب روی صورت خود برای خنک شدن بریزید این عبادت نیست. مشتی که به قصد وضو میریزید این عبادت است. شما همه کاغذها را به کسی بدهید به جای پول قبول نمی کند اسکناس کاغذی است که داخل آن یک نخ است آن نخ به اسکناس ارزش میدهد. شما اگر جنب باشید نیاز به غسل داشته باشید در همه اقیانوسها شیرجه بروید باز هم جنب هستید. باید به قصد غسل شیرجه بروید تا پاک شوید. اسلام برای نیت احسان قائل است لذا اگر دل کسی به حال یک سیدی سوخت و به او خمس داد بعضیها شبهه میکنند که خمس او قبول نیست، دل او سوخته است. این اگر مسلمان هم نبود دل او میسوخت یک کمکی میکرد. آن خمسی ارزش دارد که به خاطر فرمان خدا باشد. روایت داریم که افرادی روز قیامت میگویند ما قاری بین المللی بودیم. خدا و فرشته ها میگویند کذبت، دروغ گفتید. خواندید تا بگویند قاری بین المللی است. قرآن که خواندید صنعت قرآن بود، نه تلاوت قرآن. مثلاً میخواستید آیۀ الکرسی را با یک نفس یا دو نفس یا سه نفس بخوانید. سوره حمد تا و الضالین با یک نفس بخوانید. نه واجب است که با یک نفس بخوانید نه مستحب است. دیگر تمرین هنر شده است. یعنی قرائت شما هنری بود، شهرت بود، قبول نیست. عده ای میگویند پول خرج کردیم، خدا می گوید دروغ میگویید، پول خرج کردید که بگویند خیر است. سخاوت دارد. یک عده جبهه رفتند، خدا و فرشته ها میگویند دروغ میگویید. ایشان جبهه رفتند که بگویند فلانی شجاع است. یعنی اگر ما در غربیل وارد شویم چیزی از آن غربیل رد نمیشود. این نمازهایی که ما می خوانیم اگر پیش یک قاری بخوانیم چهار تا غلط میگیرد. پیش یک عارف بخوانیم ده تا غلط میگیرد. حواس شما پرت بود. نزد کسانی که روی خود کار کردند. این نماز تا به خدا برسد هیچی از آن نمانده است. ما داریم که بعضیها عبادت زیاد میکنند اما گاهی یک گناهی میکنند که عبادت آنها پودر میشود. «كما يأكل النار الحطب»همان طور که آتش چوب را میسوزاند، عبادت زیادی که انجام دادید به خاطر نیت آن پذیرفته نمیشود. این مهم است.
شریعتی: یکی از رازهای ماندگاری حاج قاسم و حاج قاسم ها همین اخلاص آنها بوده است که آنها را ماندگار میکند.
حجت الاسلام قرائتی: اگر برای خدا باشد، خدا نگه میدارد. اصلاً کارهای خدایی میماند. شما به شاه عباس نگاه کنید. طلاها، فرشها، لباسهای او، زندگی شاهانه او همه پرید. فقط آن کاروانسرایی که در راه کربلا ساخته است مانده است. دم طاووس را خدا رنگ میکند هر چه قدر هم شلنگ بگیرید پاک نمیشود. تخم مرغی که ما رنگ میکنیم با یک مقدار آب دهان پاک میشود. یکی از حدیثهایی که شهید حاج قاسم سلیمانی میخواند این بود. میگفت هر کس فکر خدا باشد خدا مشکل او را با مردم حل میکند. هر کس به فکر رضایت مردم باشد خدا مشکل او را حل نمیکند. همیشه دنبال رضایت مردم هستند ولی مردم راضی نمیشوند. خدا شهید مطهری را رحمت کند. قبل از انقلاب کاشان آمده بود و من خدمت ایشان بودم میگفت این دعا مال ماه رجب است اما شما بخوانید. دعا این است «خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِك‏» باختند آنهایی که با غیر خدا کار کردند. «وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَك‏» خسارت کردند آنهایی که متعرض غیر تو شدند. امیرالمؤمنین میفرماید قیمت شما بهشت است خود را مفت نفروشید. اینهایی که خود را به دنیا فروختند در دنیا هم ضرر کردند. میخواهیم هم ریا کنیم برای خدا ریا کنیم. ریا کنید خدا خوشش بیاید. اگر خدا خواسته باشد درست کند، قشنگ درست می کند. در دعا داریم خدایا این مدیریت تو مشکلات را حل میکند. اگر تو مدیریت کنی دیگر نیاز به مدیریت ما نیست. خیلی وقتها فکر می کنند اگر رئیس جمهور شوند عزیز می شوند، شورای شهر بشوند عزیز می شوند، وکیل، سفیر، وزیر بشود، مدیر کل بشود فکر می کند اینها عزت می آورد. عزت دست اینها نیست. «بِيَدِكَ لَا بِيَدِ غَيْرِكَ زِيَادَتِي وَ نَقْصِي‏» من بزرگ یا کوچک شوم دست تو است، دست کس دیگری نیست. خدا بخواهد شما را خراب کند خراب میکند. همیشه ما باید بدانیم که هیچ هستیم. تلاش خود را بکنیم، از زیر کار در نرویم، به تکلیف خود عمل کنیم، ولی فکر نکنیم این راه عزت ما است، خدا اگر بخواهد خراب کند رئیس جمهور هم شده باشید خراب میکند. مگر خدا نمی تواند رئیس جمهور را خراب کند؟ ما در ایران خود بنی صدر داشتیم. خدا بخواهد به کسی عزت بدهد با نان خالی هم عزت می دهد. گاهی وقتها یک چیزی به ذهن آدم میآید. عجب راهی باز شد. الهام شد. من در فکر آن نبودم. یک وقت سلمان رشدی غلطی کرده بود. امام خمینی هم فرمود این را باید اعدام کرد. «تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّه‏» (انفال/60) زمان و مکان ندارد. دشمن خدا را باید بترسانید. ایشان فتوا داد که در راه اعدام او کشته هم شوید شهید هستید. صدا و سیما به من زنگ زد که شما بیایید و راجع به اعدام سلمان رشدی توضیح دهید. گفتم این چند تا زاویه دارد. اول این که اعدام سلمان رشدی دخالت در امور کشورهای دیگر نیست؟ ما از این جا برویم یک کشور دیگر یک کسی را بکشیم. تروریست بین الملل نمیگویند. دخالت در امور داخلی کشور نیست. این حقوق بشریها داد نمیزنند. از نظر فقه شیعه دلیل این که سلمان رشدی را باید اعدام کنیم کدام آیه و حدیث است؟ من حجت الاسلام هستم حتماً باید دلیل قرآنی داشته باشم. گفتم کار من نیست چون باید یک کسی باشد فقیه باشد، حقوقدان باشد، سیاسی هم باشد. از چند زاویه این را بررسی کند. دو مرتبه زنگ زدند که ما کسی دیگر گیرمان نمیآید. البته کسی هست دسترسی کم است.
یک وقت مهدیه تهران ماه رمضان از من دعوت کرد. گفتم به شرطی میآیم که پول نگیرم. گفت ما بودجه فرهنگی داریم، گفتم داشته باشید خانه امام زمان است من میخواهم پول نگیرم. گفتیم ما به اینها گفتیم پول نمیخواهیم اینها یک تلفن تشکر هم نکردند. دیدم اخلاص نیست. چون اخلاص این است که نه پول بخواهید، نه تشکر. «لا نُريدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُورا» (انسان/9) جزاء یعنی پول نمیخواهم، شکور یعنی تشکر هم نمیخواهم. بعد معلوم شد طرفدارهای مهدیه چند بار به خانه زنگ زدند نبودم. مرز آن خیلی باریک است. مرز آن به قدری باریک است که میگویند اخلاص و شرک از راه رفتن مورچه سیاه در شب تاریک روی سنگ تیره ... یعنی گاهی آدم مخلص نیست و خود هم نمیداند. فکر میکند چون پول نگرفت اخلاص است.
بعضیها کار با کسالت میکنند. نماز را با کسالت میخوانند. زکات را با کراهت میدهند. گاهی افراد میگویند پس چرا خدا کمک نکرد؟ «وَ زُلْزِلُوا حَتَّى يَقُولَ الرَّسُول‏» (بقره/214)
دو تا زلزله داریم یک زلزله داریم که زمین زلزله بشود. «إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها» (زلزال/1) یک زلزله داریم که آدمها فرو میریزند. یعنی یک تهاجم فرهنگی میشود این خود را میبازد. قاسم سلیمانی نترسید. وقتی میگفت من عاشق شهادت هستم، راست میگفت. چه قدر به افراد گمنام میگفت دعا کنید من شهید شوم. قرآن یک آیه دارد میگوید افرادی که بحث جبهه بود میدیدند نمیتوانند جبهه بروند گریه میکردند. ما داریم آدمهایی که نماز شب نمیخوانند گریه میکنند. گریه میکنند که من چه گناهی کردم، چه عیبی دارم که توفیق نماز شب ندارم. ایشان مراجع ایران و نجف را هم صدا کرد. شیعه و سنی، ملت ایران، ملت عراق، ملت لبنان، ملت فلسطین، ملت افغان، همه را هم صدا کرد. محبت سلیمانی هدیه خدا است. «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا» (مریم/96) کسانی که اهل ایمان و عمل صالح باشند مهر او در دلها مینشیند. این تشییع جنازه ایشان بخشنامه بود؟ دستور بود؟ اضافه کار بود؟ پارتی بازی بود؟ رستاخیز بود؟ قصه چه بود که این طور شد؟ همه چیز دست خدا است. سلیمانی یک قدم برای تشییع جنازه خود بر نداشت. یک کلمه برای تشییع جنازه خود نگفت. کار خدا اینها است. خدا که میخواهد درست کند بدون بودجه، بدون پیش فرض، بدون مقدمه، بدون مشورت درست میکند. واقعاً انسان دست خدا را در کار ایشان میبیند. با خدا معامله کرد برنده شد. تنها نماز میتی که چند میلیون گریه کردند نماز سلیمانی بود. در طول تاریخ بر احدی نماز مردهای خوانده نشده که جنازه جلوی آن رهبر انقلاب گریه کرد، همه امت اسلامی هم تقریباً گریه کردند. خدا جبار است، جبران میکند. گاهی هم جبروت است. هم جبار است، جبران میکند هم جبروت است کارها را به کمال می رساند. گاهی وقتها یک زن و شوهری با هم نمیسازند. مرد هوس کرده است یک زن دیگر بگیرد یا تجدید فراش کند. زندگی آنها به هم می خورد. قرآن یک آیه دارد میگوید که از خانم خود خوشت نمی آید، صبر کن زندگی تو خوب میشود. بنده خدایی بود صورت او آبله داشت. یک خواستگاری آمد، یک خانم آرایشگر در خانه آوردند گفت یک کاری کن بپسندند. این خانم هم هر چه توان داشت تلاش کرد، گفت من بهتر از این نمیتوانم. عروس گریه اش گرفت پا شد و رفت. سجاده را باز کرد به امام حسین گفت این مهر کربلا است سرنوشت من به این است که این مرد من را بپسندد، نپسندد ممکن است دیگر شوهر گیر من نیاید. حسین جان هر کاری میخواهی بکن، بیا خدایی کن، بیا حسینی کن، دست خود را به خاک مالید و گفت بگویید بیاید. داماد ایشان را دید گفت خیلی خوب است من همین را میخواهم.
آیت الله زاهدی از علمای قم بود، مسجد امام نماز میخواند این حرف از ایشان است. میگفت که 80 ـ 90 سال با کم و زیاد آن زندگی کردم عشق این زن در دل این مرد چنان افتاده بود که این زن پیر شده بود میخواست بیرون برود مرد میدوید این را از زیر قرآن رد کند گفت میترسم او را چشم کنند. یعنی خوشگلترین زن دنیا انگار زن این است. خدا بخواهد حال شما را بگیرد با زن خوشگل هم حال شما را میگیرد. خدا بخواهد جبران کند با زن متوسط هم زندگی شما گرم میشود. تشییع جنازه سلیمانی بدون هیچ برنامهای برای تشییع جنازه بود، یک اجتماعی میلیونی، همه در حال اشک.
شریعتی: «اللَّهُمَّ إِنَّا لَا نَعْلَمُ مِنْهُ إِلَّا خَيْرا». خیلی از شما ممنون هستم حاج آقای قرائتی. خیلی نکته های خوبی را شنیدیم. خیلی ممنون و متشکرم از توجه شما باید خداحافظی کنیم حسن ختام برنامه امروز ما تلاوت آیات نورانی صفحه 402 قرآن کریم خواهد بود. تا فردا و تا سلامی دوباره.

صفحه402قرآن کریم