1404-07-21-حجت الاسلام پناهیان - مدیریت ذهن ( چه چیزی را غنیمت بدانیم؟ )

خیلی خوشحالیم از اینکه خدمتگزار شما هستیم مثل این روزها از شنبه تا حالا یه سلام ویژه هم عرض می‌کنم خدمت اهالی استان فارس به خاطر رویداد ملی رسانه‌ای ایران جان فارس ایران و همین الان که حالا این صحبت شد بگذارید بگم که چهارشنبه هم برنامه رو می‌تونید از حرم آقا شاه چراغ علیه السلام سومین حرم بزرگی که در ایران اسلامی هست انشالله دنبال بکنید. اونجا آقای نظافت عزیز با نجم الدین شریعتی خواهند اومد چهارشنبه همین حوالی ساعت یک و چند دقیقه بفرمایید با حاج آقای پناهیان باشیم و ادامه گفتار ایشون در پی بحث‌های هفته‌های گذشته آقا سلام علیکم

حجت الاسلام پناهیان:  سلام علیکم. خدمت همه بینندگان عزیز سلام عرض می‌کنم انشالله زندگی رو غنیمت بدونن فرصت‌های خوب خودشون رو غنیمت بدونند و انشالله چیزی که غنیمت نیست در ذهنشون غنیمت تلقی نشه که یک دفعه بیخود براش مایه بگذارند وقت بگذارند و انشالله همه غنائم زندگیشون رو بتونن به خوبی جمع کنند و ذخیره کنند و بهره‌برداری کنند.

ملایی:  انشاالله به قول شما چیزی که سزاوار نیست غنیمت دونسته نشه و اون چیزی که شایسته هست از دست در نره و به قول سعدی شیرازی گفتش که به غنیمت شمارید دوست دم عیسی صبح حالا یک نمونه تا دل مرده مگر زنده کنی کین دم از اوست. حالا تو ادبیات ما هست توی روایات توی آیه‌های قرآن کریم و اینا باعث میشه که من یه سوال بپرسم

ملایی:  حاج آقای پناهیان عزیزی که چند هفته است ما رو با بحث غنیمت رفیق کردید جوری که دلبسته شدیم و حالا هی بیشتر تشنه میشیم بیشتر بدونیم. تازه یه زوایایی برای ما روشن کردید از غنیمت در زندگی اینجا حالا به ما بگید اهمیت غنیمت تو چی هست یعنی غنیمت چیش مهمه؟

حجت الاسلام پناهیان:  من روایات رو بگذرم و آیات قرآن را بعدا بخونم ولی برای فرمایش شما یه مقدمه عرض کنم بسم الله الرحمن الرحیم ماجرای اهمیت غنیمت به این برمی گرده که ما همیشه فرصت تغییر نداریم خب ما همیشه فرصت اینکه بتونیم مسیر خودمون رو تغییر بدیم نداریم مثل این اتوبان‌ها هست آدم میره میخواد دور بزنه میگن باید برید دو کیلومتر دور برگردون یا اصلاً دیگه نمیشه دور بزنی باید بری فعلاً بعضی از اوقات آدم یه فرصتی پیدا میکنه که دور برگردون پیدا کنه که بتونه مسیر خودش رو تغییر بده خودش رو تغییر بده همیشه آدم این فرصت رو نداره. در این باره باید البته جداگانه مفصل صحبت کرد که لحظه های فرصت انسان که بخواد اونا رو غنیمت بشماره کدوم هستند ولی همین که انسان هر لحظه نمی تونه تغییر کنه مثل مثلا کسی که لقمه حرامی خورده یا یک اتفاق بدی براش افتاده تا ۴۰ روز تا روزها اسیرشه به این سادگی نمی تونه دور بزنه ممکنه مثلا جرثقیل باید ماشینش رو بذاره اونور حالا یه همچین تغییری چقدر سخته توی عالم واقع مادی عالم روحی هم همینطوره،

 این تغییرات انقدر سخته ولی یکی از لحظه‌هایی که انسان میتونه خلاف میلش رفتار کنه اون لحظه‌ایه که گرایش‌های ما میان یه کاری میکنن که ما یه چیزی رو غنیمت بدونیم و گرایش های ما چه خوب چه بد اگر به یه چیزی گیر بدن ما رو با عجله به سمتش هول میدن گرایش های ما یه کاری می‌کنند که ما یه چیزی رو علیرغم اینکه مثلا غنیمت است غنیمت ندونیم یا علیرغم اینکه غنیمت نیست غنیمت بدونیم ما بین علاقه هامون که دارن ما رو هول میدن و اون تلقی که از این شی از این رفتار داریم از این فرصت داریم که وای چه غنیمتیه می‌تونیم یه لحظه خودآگاهی پیدا کنیم و بگیم واقعاً غنیمته اگر اونجا بتونیم به خودمون میگیم نه غنیمت نیست، اون وقت گرایش‌های ما که ما رو داشتن می‌بردن به سمت رفتارهای مورد نظر خودشون از کار می‌افتند اینجا علاقه‌های بد ما حب الدنیای ما هم کاراییشو از دست میده یعنی به همین اندازه که ما یه توجهی پیدا کنیم کی داره هولت میده میگه این غنیمته غنیمت نیستا یه دفعه اون گرایشی که مثل حب الدنیا حالا کلیش هست که داره ما رو هل میده زورش ضعیف میشه ببینید اگر ما این کار رو بتونیم انجام بدیم ما یه علاقه هایی داریم، بگذارید انسان شناسانه تر حرف بزنم از اون مثال بیام بیرون. اون علاقه‌هایی که  داریم علاقه های خوب یا بد، علاقه‌های بد رو که به این سادگی نمیشه تغییر داد، آدم به یه چیزایی علاقه داره به آدم میگن علاقه نداشته باش. مگه همین جوریه؟ آقا علاقه به امام حسین داریم مثبت حرف بزنیم علاقه‌ت رو زیاد کن همونیم که عاشق امام حسین هست نمی‌تونه به این سادگی علاقه رو زیاد کنه. آدم اسیر علاقه‌های خودشه و نمی‌تونه به این سادگی دور بزنه بگه من این علاقه ها رو دارم میگذارم کنار مگر اینکه علاقه های قوی تری مقابلش داشته که اینا با هم یه تزاحمی پیدا کنند و زور این علاقه نرسه ما رو مردد کنه اون هنر علاقه است

پس ما اسیر علاقه هامونیم تو اتوبان داریم میریم جلو، دور برگردونم نداره به این سادگی. درسته چون نمی تونیم این علاقه رو تغییر بدیم علاقه های ما، ما رو هول میدن به سوی کارهایی که باید انجام بگیره و ما خودمون رو هم می‌دونیم عاجزیم در مقابل علاقه‌هامون چیکار می‌تونیم بکنیم که این علاقه‌های خودمون رو کنترل بکنیم علاقه‌های وقتی ما رو می‌خوان وادار کنن به یه رفتاری یه اطلاع به ما میدن میگن غنیمته شما اینجا یه کار شناختی مدیریت ذهنی انجام بده برگرد بگو کجاش غنیمته تا دلت بخواد ریخته از این فرصت زیاد پیدا می‌شه این غنیمت نیست اون غنیمته علاقه رو کنترل کردیم اینجاست که دور برگردون پیدا میشه میتونیم مسیر خودت رو تغییر بدی یعنی با یک سوال یا خودآگاهی که انسان پیدا میکنه تنبهی تنبهی که انسان پیدا می‌کنه آیا واقعاً این غنیمته؟ میتونه مهار اون علاقه رو بکشه در یک روایتی می‌فرماید : اَلْعِلْمُ قَائِدٌ وَ اَلْعَمَلُ سَائِقٌ وَ اَلنَّفْسُ حَرُونٌ به کسی میگن که دهانه ی شتر رو گرفته داره می بره

ملایی:  تو عرب‌ها محلی عراقی‌ها به راننده میگن سائق اونی که گرفته داره می‌بره برسونه

حجت الاسلام پناهیان:  عبارت مهم این روایت اینه علم از جلو شما رو میبره عمل از پشت سر شما رو هول میده.درسته و نفس حرون نفس اون شتر یا مرکب سرکشی است که او حرف گوش نمیده. او علاقه این وسط نه حرف این علمو گوش میده نه نه عملی که پشت سر بخواد او رو هل بده عمل های خوب، چون عمل خوب رو آدم به اصطلاح همراهی می‌کنه انسان رو و نیرو میده به انسان یعنی این علاقه‌های ما حرف گوش نمیدن ما بارها قبلا تو این برنامه صحبت کردیم.

چرا مدیریت ذهن کلا موضوع مهمیه؟ چون امام صادق علیه السلام می‌فرماید همه ما هم می‌دونیم قلب به این سادگی مسیر خودش رو تغییر نمیده علاقه های ما به این سادگی تغییر نمی‌کنند فرمود زَالَةُ الْجِبَالِ أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَةِ قَلْبٍ موضوع اینه که کوه رو شما از جاش تکون بدید راحت‌تره از تکون دادن یه قلب . پس ما اگر نمی‌تونیم مقابل تمایلات خودمون مطلق بایستیم خب پس تسلیم علاقه‌های خودمون باشیم دیگه؟ نه یه جاهایی توی فرصت‌هایی می‌تونیم علاقه‌ها رو مهار کنیم کنترل کنیم یکیش همین غنیمت قلب ما گرایش‌های ما علاقه‌های ما یه چیزی رو بیخود غنیمت می‌دونه خیلی از گناه‌ها مردم به دلیل غنیمت بودنش انجام میدن، تو جلسات قبلم در این باره صحبت کردیم بعد که نه گناه اشتباه مثلا زن و شوهری اشتباهی همدیگر را انتخاب کردن چرا انتخاب کردی میگه من فکر کردم یه فرصته برام غنیمته می‌دونید مورد رو

ملایی: عبارت ساده و خودمونیش با اجازه حالا گل دخترای مملکت و بعضی خانوما میگه که اینو رد کنم حالا بعدش چی غنیمت آره وقتی که رد کنن دیگه اشتباه میکنه مثلاً درسته حالا رد کردنای بیخود هم داریم ولی به هر حال این عبارته رو می‌خوام بگم اینجا کاربرد داره

حجت الاسلام پناهیان:  یا اون آقا مثلا فکر میکنه مثلا غنیمته روابط ازدواج یا تو خیلی از روابط دیگه هم همینطوره غنیمت تلقی کردن آدم رو به اشتباه وادار میکنه به گناه وادار می‌کنه حتی آدم رو غمگین می‌کنه فکر می‌کنه یه غنیمتی رو از دست داده نه غنیمتی نبوده غمگین نباشه حتی آدم رو نسبت به دیگران به حسادت وادار میکنه آدم رو به حرص وادار میکنه همین غنیمت دونستن و الا خود علاقه های ما به دنیا و به بعضی از چیزهایی که تو دنیا باهاشون سروکار داریم خودشون ندارن غنیمت دونستن اون کلاهکیه که میاد سر این موشک انفجار اتمی ایجاد میکنه دقت فرمودید

ملایی:  بله و ما فرصت داریم با مدیریت ذهن غنیمت دانستن رو از بسیاری از این علاقه هامون از بین خلاص شیم خلاص می شیم آره می گفتش که تو این مسیر یابا اونجاهایی که مثلاً سرعت گیره چند لحظه مونده چند متر مونده یه بوقی می‌زنه اونجایی که احتمال حضور پلیس هست اصلاً اون خانم رسماً خودش میاد تو میدون یه احتمال حضور پلیس یا تنبه بهت میده سرعت رو کم می‌کنه

حجت الاسلام پناهیان:  من این روایت دقیقش رو بخونم اَلْعِلْمُ قَائِدٌ وَ اَلْعَمَلُ سَائِقٌ سوق دهنده ما علم آوردیم گفتیم سائق در واقع درست شد. جابجا بود العلم قاعد والعمل سائق ونفس حرون دقت فرمودید؟ نفس اون اسب سرکشه حالا این اسب سرکش من چه مهارش رو بکشم. قبلا ما تو بحث مدیریت ذهن یه تکنیک دیگه ای رو با هم صحبت کرده بودیم که حالا شما ببینید یادتون میاد بگم یادتون میاد؟ چون جلسات خیلی طولانی بوده یکی از تکنیک‌های مدیریت ذهن، برای اینکه ذهن ما اشتباه نکنه با شوق به سمت یه چیزی می ره همین گرایش داره هل میده ما رو با کله میریم اینه که ازش بپرسی خب بعدش چی؟ آره بعدش چی یه دفعه یخ میزنه چون علاقه دوست نداره این سوال ازش بکنیم چون وقتی نگاه بکنه به بعدش میفهمه نه همچین چیزی هم نباید زیاد شلوغ بکنه، بله ناراحتی ها مثلا اینها به من بد نگاه کردن بعدش چیه؟ حالا چون یه بعدش چی میگه اون اندوه غم و اندوه سبک میشه بعدش چی یک کار تکنیک یعنی یه تکنیک هست برای روش هست برای مدیریت ذهن حالا یه مهارت مثلاً بگیم آره اگر بتونیم همیشه بگیم میشه مهارت این غنیمت دانستن یا غنیمت ندانستنم دوباره یه دونه از همیناست که واقعاً غنیمته همین الان سوال کنه یا به خودش بگه تو داری این رو غنیمت می‌دونی ها، ببین هر چیزی رو عجله داشتی داری غنیمت می‌دونی هر چیزی رو زیاد شوق داشتی داری غنیمت میدونی این خودآگاهی که آدم داره غنیمت می‌دونه این وضعیت رو خود به خود یه دفعه ای ماهیت اون غنیمت رو برای آدم آشکار میکنه شاید اصلا نباید غنیمت بدونید اهمیتی نباید داشته باشه و از اون طرف چی رو باید غنیمت بدونی باید به خودت برگردی بگی مثلا فرصت عبادت رو آدم باید غنیمت بشماره غنیمت نمی شماره حال نداره به سمت عبادت بره آدم چی به خودش میگه باید بگه که حال عبادت رو انجام بدی غنیمت نیست واقعاً. این فرصت همیشه پیش میاد ببینید با عنصر غنیمت دانستن اون علاقه ضعیف رو تقویت می‌کنی

من همینجا اجازه بدید یک آیه قرآن بخونم که میخواستم آخر سر بخونم اول سر بخونم قل لعبادی الذین آمنوا بگو به بندگان مومن من یقیم الصلاة به عبادت خدا بپردازند و علی انفاق بکنند چه پنهانی چه آشکار هر کدوم یه فوایدی داره من قبل ان یتی یوم الله بیع فیه ولا خلال قبل از اینکه روز قیامت برسه که دیگه اونجا هیچ تجارتی نمیتونی بکنی من قبل داره شما رو به اشتیاق و عجله به معنای مثبت کلمه وادار میکنه غنیمت بدون ها. آدم به خودش یادآوری غنیمت بدان موثر است آدم به خودش یادآوری کنه غنیمت ندان موثر است درست شد اهمیت غنیمت در اینه، پس یه بار دیگه ما مرور کنیم اهمیت غنیمت در چیه علاقه‌های ما خود به خود ما رو سوق میدن به سمت رفتارهایی بله علاقه‌های ما وقتی به سمت رفتارهای بد ما رو سوق دادن یعنی غنیمت می‌دونن.

اینجا یه خودآگاهی پیدا می‌کنیم یه سوال می‌کنیم این علاقه‌ای که داره ما رو با سر می‌برد توی یک حادثه بعد کنترل میشه ضعیف میشه قابل مهار میشه یا علاقه خوبمون ضعیف بود اون زورو نداره ما رو ببره به این رفتار خوب وادار کنه. اگر فکر کنیم خودآگاهی پیدا کنیم تأمل کنیم که این یک غنیمت است اون علاقه ضعیف قوی میشه

ملایی:  و ما حرکت می‌کنیم به سمت که تا حالا غنیمت نمی‌دونستیم ولی شایسته غنیمت دونستن

حجت الاسلام پناهیان:  بله بااینکه علاقه رو غنیمت نمیدونستیم خب حالا ادامه میدیم بحثمون رو، بعد از سوال شما من چند تا روایت و چند تا نکته آوردم از امام صادق علیه السلام و امام باقر علیه السلام آمار خوبی از رسول خدا که درباره غنیمت شمردن رفتارهای خوب بیشتر صحبت بکنیم.

 در مورد غنیمت نشمردن رفتارهای بد غنیمت نشمردن ارضای علاقه‌های بد ما خیلی باید با خودمون حرف بزنیم واقعاً خیلی از اوقات ماها اشتباهاتمون ناشی از غنیمت شمردنه غنیمت شمردن چیزایی که غنیمت نیست،  شیطان میاد میگه از دست میدیا بعضیام که اصلاً نقش شیطان رو بازی رفقامون در اطرافمون از دست میدی یا از این فرصت رو از دست میدی می‌دونید که کسی بخواد بره معامله کنه یه چیزی رو بخره اگه اون کسی که واسطه است یا اون کسی که فروشنده است بتونه این رو وادار بکنه به حس احساس غنیمت حتماً می‌خره گرونم می‌خره درسته بعضی وقتا مثلاً مغازه دار میگه همین یه دونه هم یه دونه رو داریم تو یه هفته

ملایی:  خریدای اینترنتی مثلاً اون پایین نوشته موجود در انبار مثلاً فقط ۲ عدد آره حالا ۲۰۰۰ تا ازش دارن

حجت الاسلام پناهیان:  احسنت دیگه حالا ما خرید دیجیتالی نکردیم خبر نداریم برای بلیط هواپیما واقعیه اینا من نمیدونم حالا ممکنه هواپیما اینا بلیط ها چون محدوده واقعی تر باشه غنیمت محاسبه دقیق انجام بده خیلی باید درباره اینکه هر کار بدی هر شوق بدی هر علاقه بدی در وجودمون پیدا شد تحمل بکنیم اون کار رو غنیمت لااقل ندونیم یه دفعه می‌بینی ۹۰ درصد کارهای بد و اشتباهاتمون حذف شد از زندگی و این کار مدیریت ذهنه چیکار میکنیم بحث مدیریت ذهن میوه هاش رو کاربرداش رو بحث میکنیم بارها صحبت کردیم در رابطه با اهمیت مدیریت ذهن و خیلی نکات پیرامون اون بیشتر الان داریم به میوه هاش می پردازیم. خوب اما درباره غنیمت ندانستن کارهای بد این جلسه نمی‌خواهیم صحبت کنیم درباره غنیمت دانستن کارهای خوب که یکی از نقاط ضعف ماست صحبت‌هایی از اولیا خدا عرض کنم.

 پیامبر گرامی خدا صلوات الله علیه و آله و سلم می‌فرماید من فتح له باب خیر فلینتهذه فانه لا یدری متا یغلق عنه هر کسی یه باب خیری براش باز میشه باید شتاب کنه برای وارد شدن به این در، من باب استفاده از این فرصت چون معلوم نیست این کی بسته بشه امکان کار خوب همیشه نیست. این رو رسول خدا می‌فرماید که از کائنات خبر داره، از سنت‌های حاکم بر هستی انسان خبر داره، اینجوری نیستش که شما فکر کنی همیشه بتونی این کار خوب بکنی واقعا همینطوره حالا این یک عبارت کلان از رسول خداست.

 یک عبارت دیگری که همین رو روشن‌تر و تیزتر در جان ما قرار میده امام باقر علیه السلام من هم بشیی ء من الخیر فلیعجله فان کل شیی ء فیه تاخیر فان للشیطان فیه نظرة کسی که همت می‌کنه به یه کار خوب شتاب بکنه برای اون همون عجله‌ای که امام حسین علیه السلام در اون حدیث نازنین و فوق العاده میگه یعنی هر کار خوبی رو تاخیر بندازی شیطان بهش فرصت میدی بیاد وسط ،  یه کاری بکنه خرابش کنه! پس ما اینجا برای تعجیل یه دلیل دیگه هم پیدا کردیم، برای غنیمت دانستن کار خوب یه دلیل دیگه پیدا کردیم. هر موقع کار خوبی که نباید عقب بندازیم حالا کدوم کار خوب نباید عقب بندازیم کدوم کار خوب باید عجله کنیم اینا رو باید خود افراد تشخیص بدن

ملایی:  مصادیق اینجا بحث نیست.

حجت الاسلام پناهیان:   ببینید من یه موضوعی رو عرض بکنم خدمت به بینندگان گرامی البته من در سحرهای ماه رمضان یه بار به این بحث مفصل پرداختم منم سعی دارم حرفی رو تکراری زیاد نگم یعنی اگر قبلاً یه جایی تو سیما مثلا این مطرح شده دیگه تکرارش نکنم.

 ولی ببینید ما در مسیر دینداری خودمون بیشتر از اینکه مواجه باشیم با مفهومی به نام تکلیف خب مواجهیم با مفهومی به نام تشخیص تکلیف تشخیص خب دین این نیست که یه سری تکالیف به شما بده شما اجرا کنی فقط از رو بخوننی بری انجام بدی دین بیشتر از این تکلیف کجاش حساسه؟ اینکه تو تشخیص بدی تکلیفت چیه لذا آدم دیندار گرفتاریش بیشتر سر تشخیص است. کسی فکر نکنه پای برنامه سمت خدا یا توی کتابخانه هزار جلدی می‌تونه به این سادگی تشخیص بده تکلیفش چیه. آخرش باید خودش فکر کنه محاسبه کنه دین مثل بروشور استفاده از یه دستگاه دیجیتال نیست که ریز تا درشتش رو همه رو برات نوشته باشه تیک بزنی. بخواهید دین‌داری کنید دائما باید تشخیص بدی من خواهش می‌کنم دوستان برنامه سمت خدا لااقل الان ما با هم داریم صحبت می‌کنیم خب بله هیچ وقت از برنامه سمت خدا انتظار نداشته باشند که تمام تکالیفشون رو توی برنامه تلویزیونی یا توی کتابی که می‌خونن به دست بیارن که باید چیکار کنه نه شما اینا رو می‌شنوید بعد میرید در مقام عمل مصداقشو خودتون تشخیص می‌دید و این جز یکی دو سه تا کار هست خیلی روشنه. اونا رو انجام میدی درست، تا قدرت تشخیص پیدا کنیم بقیه‌شو تازه معلوم بشه که می‌خوای چیکار کنی لذا یه کارایی رو نباید عجله کرد بله یه کارایی رو باید عجله کرد. کدوم کارها رو خودش می‌دونه این نکته است هر دین ما رو به چی دعوت میکنه به قدرت تشخیص پیدا کردن خیلیا تصورشون از دین غلطه فکر می‌کنن دین یعنی انجام تکلیف. نه! فقط این نیست

بله تکلیف هم هست مهم هم هست حتی گاهی مقدمه یعنی اون تکالیفی که دیگه میدونی و محرزه و تشخیص خاصی نمیخواد مثل وجوب نماز یومیه ما مثل بعضی از گناهای خیلی گلدرشت و خیلی معلوم و خیلی ثواب‌های معلوم واجب و اینا اینا معلومه ولی دین این نیست فقط دین از ما فرد مطیع نمیخواد دین از ما فرد معقول می‌خواد که عقلش برسه تشخیص بده. دین آدم‌ها رو نمی‌خواد صرفاً فرمانبردار خدا قرار بده بلکه چی میخواد دین از ما؟ وقتی خدا سکوت می‌کنه بفهمه فرمان خدا چیه! خدایی که خیلی جاها ساکته اونجاها باید ما تشخیص بدیم بله وظیفه مون رو دین بیشتر متفکر بار میاره تا مطیع و این برداشت غلطی است که تو جامعه هست که فکر می‌کنن دین آدم مطیع حرف گوش کن و سر به راه می‌خواد. نه آدم سربلند میخواد

ملایی:  عجب تعبیری

حجت الاسلام پناهیان:  دین یک واقعا پدیده خاصیه ما اگر دیدیم یه دانش‌آموزی سر کلاس زیاد حرف گوش نمیده هی مقاومت می‌کنه اون مناسب‌تره برای دینداری، ما اگه دیدیم تو مسجد امام جماعت دید یه آقایی هست یه خانمی هست هی میگه آخه چرا پس اون چی میشه آخه چه جوری آدم اینو قبول کنه

ملایی: اون بیشتر دین داره هرچی میگه میگه چشم حاج آقا اون اولی استعداد تشخیص بیشتر داره

حجت الاسلام پناهیان:  بله بعد از یه مقدار سوال و جواب به قدرت تشخیص میرسه شما اگر یه امام جماعت استاد و معلم خوب دینی پیدا بکنید اکثرا به شما خواهد گفت نمیدونم . اگه بری هی ازش سوال کنی من اینجا بابام اینو گفته چیکار کنم من اینجا مامانم چیکار کنم؟ من اینجا خانمم من اینجا شوهرم اینو گفته بچه من نمیدونم، خودت باید تشخیص بدی. ببینید این نکته است دین می‌خواد انسان رو به قدرت تشخیص برسونه یه بار در قرآن می‌فرماید بصیرت قرآن هذا بصائر للناس این قدرت تشخیص دهنده است کتاب اطلاعات دهنده نیست اطلاعاتم میده بله کتاب تکلیف روشن کننده صرفاً نیست چند تا تکلیفم روشن می‌کنه ولی برای بقیه تکالیفت باید به بصیرت برسی هذا بسائر الناس یه بار میفرماید فرقان قدرت تشخیصی که حق و باطل رو بتونید جدا کنید یه بار می‌فرماید حکمت اصلاً پیغمبر من به اینا حکمت یاد بده اینا همه تعابیر مختلفی هست از قدرت تشخیص. یه بار می‌فرماید عقل یه بار فقط اولوالالباب اوالباب خودشون می‌فهمن باید چیکار کنن یه کلی رو میفرمایند حالا تو جزئیاتش خود اولوالالباب یه بار می‌فرماید فقه اینا همه مکرر تو قرآن استفاده شده برای همین قدرت تشخیص، اطاعت هم تو قرآن هست بله مثلاً ما یه دونه اطاعت داریم ده تا عبارت دیگه کنارش داریم که حکایت از تفکر و قدرت تشخیص انسان داره یعنی مثلاً یه بار گفته اطیعوا او مثلاً فرموده بغلش تفکر و مثلاً لا حالا برید عبارت های مختلف شما کسی میره دانشگاه انتظار چی ازش داری انتظار عوامی که ازش نداری که دانشگاه رفته دکترا داره استاد دانشگاه است. پس آدم متفکریه دیگه کار ذهنی کرده کار فکری میکنه اصلا به شما میگن فلانی استاد دانشگاهه ذهنتون میره روی احساساتش طبیعتاً اندیشه هر کسی هر کسی رو به شما گفتن فلانی آدم دینداریه باید ادم متفکریه... حالا حالا خودمونیم واقعا الان تو جامعه ما اینجوریه که پا بگی پا بگی فلانی دین داره مردم میگن عجب آدم متفکریه راستشو به من بفرمایید شما

ملایی:  نه نه نیست اینجوری

حجت الاسلام پناهیان: به خاطر اینکه گاهی از اوقات ما طلبه‌ها غلط دین رو تبلیغ می‌کنیم چرا وقتی که شما سخنرانی اطاعت کنید خدا را خوب هم هستا بایدم گفت این انکار نمی‌کنیم ما برای شما بگیم اینا رو باید بگیم ولی بسامدش چقدر باید باشه فراوانیش چقدر باید باشه حداقل در کنارش چه چیزهای دیگه احسنت شما اگر دو بار گفتی اطاعت کن ده مرتبه کنارش باید بگی تو باید تشخیص بدی کدوم دستور الان مال توئه، تشخیص بدی کدوم کار رو کی انجام بدی به این قدرت تشخیص برسی آقا شما می‌خوای نصیحت کنی کسی رو خدا دستور داده اطاعت کن. خواهش ازت می‌کنم دلسوز توئه و بیشتر از اون خواهش ازت می‌کنم تشخیص بده دستوری که خدا بهت داده الان در مقام اجرا چیکار باید باهاش بکنیم

ملایی:  آره یکی از گرفتاری حالا مثلا سیاسی اجتماعی نگاه کنن یکی از مشکلات ما همینه آقا صبر کنید ببینیم حالا فلانی چی میگه ما همون کارو انجام بدیم شاید اون بنده خدا نخواد جزئیات رو بگه و بنا نداره که بگه نمیشه بگه نمیشه

حجت الاسلام پناهیان:  ببینید ولایت اصلا کارش میدونید که چیه؟ یه کارش اینه که دستور بده، ۹۹ تا کارش اینه که قدرت تشخیص مردم رو بالا ببره بله که مردم خودشون بفهمن باید چیکار کنند. یک به ۹۹ نمیشه با جامعه‌ای با فرد ولایتمداری یک امام کار بکنه کارش پیش بره بدون اینکه این جامعه و این ولایت مداران اهل تشخیص باشند. اگر اهل تشخیص نباشند کار اون امام پیش نمیره به همین دلیل امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود لا یحمل هذا العلم الا اهل البصر والصبر صبر مال اطاعتشه، اطاعت سخت اثر مال تشخیصشه بصر رو مقدم میکنه بصر است. این رو برای چی من عرض کردم حالا از بحثمون خارج شدیم ولی امیدوارم هر بار از بحثمون خارج بشیم و این حرفو تکرار کنیم برگردیم به دلیل اینکه ما اینجا داریم میگیم آقا عجله کن، ضمن اینکه ما می دونیم عجله یه سری جاها بده درسته کاملا ضرب المثل نیست عجله کار شیطونه عجله یه جاهایی بده شما چون عجله می‌کنی این عجله غنیمت تلقی میده این موضوع رو برات یا خود این عجله موجب میشه اون رو غنیمت بدونی یا چون غنیمت میدونی عجله می‌کنی. خلق الانسان من العجل انسان اصلا از عجله آفریده شد دو مرتبه خدا مذمت میکنه عجله رو در قرآن.

 ولی ما داریم دو جلسه از عجله و خوبی های عجله صحبت میکنیم. اگر کسی گفت بالاخره من عجله بکنم یا نکنم؟ بگید  دیگه ببخشید دین بروشوری نیستش که همه جزئیات رو برای شما نوشته باشه. دین نرم افزاریست که برای اجرای آن به قدرت تشخیص بسیار بالا نیازمند ید. حالا مصداقش رو خودت باید پیدا کنی.

 روایت آخر رو بخونم خواهش می‌کنم امام صادق علیه السلام می‌فرماید فان الله عز و جل ربما أطلع علی العبد و هو علی شیء من الطاعه اگر همت کردی یه کار خوبی انجام بدی عقب ننداز فلا تاخره تاخیر ننداز توش فان الله تبارک و تعالی ربما من می‌خوام بازم هدیه ویژه بدم بله خاص این خاصه دیگه یه روایت خاصیه، بالاخره شما هم بگید قبول دارید از من یا نه؟ شما نماینده من

ملایی:  اگر اجازه بدن بیننده‌های عزیزمون با جرئت میگم برخی روایت‌ها رو خدا رو شکر برای اولین بار تو این برنامه می‌بینم می‌شنوم و واقعاً عبارت عبارت خاصی است راضی شدین شما؟

حجت الاسلام پناهیان:  بله بله روایت کلام معصومه دیگه نداره آدم دوست داره این کلمات رو قدرش رو بدونه سریع از کنارش رد بشه بره حیفه. یک توجهی جلب بکنه توی قابی بگذاره توی قاب کلماتی میگذاریم این روایت شریف بذار عقب نینداز فیقول : و عزتی و جلالی لا أعذبک بعدها أبدا عجیب روایتیه انصافاً. می‌فرماید که چه بسا خدا الان داره نگاه میکنه به بنده ش و این بنده میخواد یه کار خوبی بکنه حالا کار خوبش چیه برای خودش عادیه ولی چه بسا خدا داره تو اون لحظه این رو میگه ملائکش می فرماید: و عزتی و جلالی یا به اون بنده خودش ما نمیشنویم ها.. شما می خوای یه کار خوبی بکنی ،خوب شاید این کار خوب اون کار خوبی باشه که امام صادق علیه السلام میفرماید خدا الان بالا سر شما داره میگه به عزت و جلال خودم اگر این کار خوب را انجام بدی دیگه هرگز عذابت نخواهم کرد پس هر کار خوبی ممکنه کار خوبی باشه که اگر انجام بدید دیگه خدا عذابت نمیکنه

ملایی: خب این معیار اگر باشه که دیگه کلاً من کار خوب رو همیشه غنیمت میدونم غنیمت میدونم احسنت دیگه میگم از دست ندیم دیگه شهید باکری گفته بودم بهش که حالا بالاخره تو این آستانه عملیات مثلاً تو این لحظه‌های حساس تو این شب‌ها یه کار دیگه یک عمل دیگه انجام بدی. گفت  حالا قرآن دیگه کی ممکنه من بتونم قرآن اصلا ممکنه دیگه میدونم مطمئنم که بشه ؟

حجت الاسلام پناهیان: الان فرصت انس با قرآن رو دارم خدا رحمتش کنه و برخی شهدای دیگر پس ما برای غنیمت دونستن امروز یکی این کلام خدا رو شنیدیم که فرمود چی فرمود قبل از قیامت اونجا دیگه تجارت نیست اینجا تجارت رو انجام بده یکی کلام رسول خدا ممکنه باب خیر بسته بشه ها کلام امام باقر علیه السلام شیطان میاد خراب میکنه اگه تاخیر بندازی یکی کلام امام صادق علیه السلام ممکنه کار خوب کاری باشه که اگه انجامش بدی خدا بفرماید من دیگه او را عذاب نخواهم کرد و ما نمی‌دونیم این کدوم کار خوبه.پس این یه حس غنیمت در ارتباط با کار خوب تو جون ما می‌ندازه

ملایی:  آره برگردیم دوباره خدمت شما در خدمت خیلی متشکرم مدیریت ذهن بعد رسیدیم یکی دو هفته قبل به بحث میوه‌ها و ثمرات و کاربردهای مدیریت ذهن یکی از میوه های بحث مدیریت یکی از میوه های مدیریت ذهن در مدیریت بحث این بود که سر جاش چی رو غنیمت بدانم و اون چیزی که نباید رو غنیمت ندانم بحث رسیده به امروز خواهش می‌کنم ازتون تمنا می‌کنم ازتون بحث‌های مدیریت ذهن رو به یک بار دیدن یا شنیدن اکتفا نفرمایید. خیلی مخلصتونم محضر قرآن کریم مشرف میشیم بحث عرض می‌کنم که چهارشنبه رو یه بار دیگه یادآوری می‌کنم که این چهارشنبه شاه چراغ شیراز حرم حضرت آقا احمد بن موسی الکاظم با حاج آقای نظافت برنامه خواهد بود سوره مبارکه عبس رو محضرش هستیم صفحه ۵۸۵ یه صلوات بفرستیم جانمون صفا بشه بریم محضر قرآن اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

صفحه585 قران کریم

ملایی:  اللهم صل علی محمد و آل محمد من هیچی نگم غیر از همین کلام نورانی، حاج آقا پناهیان زمان داشته باشند برای تکمیل فرمایشات روایت همین روایتی که یه دفعه کار خوب رو برای ما تبدیل می‌کنه به غنیمت که فرمود اگر خواستی کار خوبی انجام بدی ربما چه بسا خدا داره بالای سر تو میگه این کار خوب برای این آدم الان اونجوری ارزش داره پیش من که انجام بده دیگه عذابش نمی‌کنم.

 این روایت یه ادامه هم داره خب می‌فرمایدذا همنت به سیات آها اگر اونورش اگر همت کردی به یه گناهی فلا تعملها این کارو نکن چرا ربما چه بسا و اذا هممت بسیئه فلا تعملها فانه ربما اطلع الله علی العبد و هو علی شیء من المعصیه فیقول : و عزتی و جلالی لا أغفر لک بعدها أبدا چه بسا خدا داره به بندش نگاه می‌کنه می‌فرماید این آدم الان این گناه رو اگر انجام بده و عزتی والجلالی لا اغفر لک بعدها ابدا وای من دیگه تو رو نمی‌بخشم.. کدوم گناه من یا کدوم گناه ایکس ایگرگ ...نمیدونیم. آدم ها با هم فرق می‌کنند نگیم این گناه خیلیا کردن نگیم من دفعه قبلم این گناهو کردم ممکنه الان خدا بگه چی الان این گناه بکنه دیگه نمی‌بخشه پس نکن. در این غنیمت دانستن گناه رو فرو می پاشه و از اون طرف ممکنه طاعتی رو من بخوام انجام این رو خیلی ها انجام دادن به جایی نرسیدن بارها انجام دونستنش ممکنه الان انجام بدی اون این طاعتی که حتی خودت تکرار کردی یا دیگران الان اگه الان انجام بده سعادتت رو تضمین تضمین میشه

ملایی:  آقا خیلی متشکر خواهش می‌کنم شیرین بود شیرین‌تر شد با تتم هش متشکر از حاج آقای پناهیان عزیز خواجوی کرمانی میگه که به غنیمت شمر ای دوست دمعی سی صبح که دل مرده مگر زنده کنی دم از اوست. اول برنامه خوندم براتون عرض بکنم که حواسمون باشه غنیمت بدونیم فرصت‌هایی که در اختیارمون هست لحظه ها و آنات رو و این بحث غنیمت رو در ادامه بحث مدیریت ذهن یه خرده با توجه بیشتر دنبال بکنیم سپاسگزار از توجه امروزتون عمری باشه و سعادت من انشاالله شنبه آینده خدمتتون می‌رسم. فردا تا پنجشنبه میزبانتون نجم الدین شریعتی عزیز خواهد بود که چهارشنبه‌شم شیرازه روزتون