حجت الاسلام حسینی قمی:سلام علیکم و رحمت الله. عرض سلام و ارادت خالصانه خدمت همه بینندگان عزیز دارم. شریعتی: سلامت باشید حالتان چه طور است؟ حجت الاسلام حسینی قمی: سپاسگزارم. شریعتی: خیلی خوشحال هستیم خدمت شما هستیم. حجت الاسلام حسینی قمی: ممنون و متشکر. شریعتی: و اول هفته را با شما آغاز میکنیم. و امیدوارم دوستان وعزیزانمان شنوندههای رادیومعارف، بینندگان شبکه افق ،دوستان شبکه جهانی ولایت هم با ما همراه باشند. و در محضر نهج البلاغه شریف هستیم با محوریت بحث خانواده که موضوع این هفته های ما است. حجت الاسلام حسینی قمی: بسم الله الرحمن الرحیم. حکمت 95 ، وسئل علیه السلام عن الخیر ماهو. از امیر مومنان سوال کردند خیر چیست خوبی چیست. چون همه ما دنبال خیر میگردیم ولی گاهی مسیر را اشتباه میرویم کی بهتر از امیر مؤمنان میتواند بیان بفرماید که شریعتی: که راه های آسمان آشناتر است تا راههای زمینی. حجت الاسلام حسینی قمی: خیر چیست. فقال علیه السلام. اتفاقا حضرت دست روی نکتهای گذاشته اند که ما تصور میکنیم خیر و خوبی وسعادت همهاش این است. و همه دست و پا میزنیم بر این تصور وتوهمی که ما داریم. حضرت این را نفی کردند و چیز دیگری به جای آن گذاشتند. محری: سلام الله علیها حجت الاسلام حسینی قمی: فرمودند لیس الخیر ان یکثر مالک وولدک. همه خیرات در این خلاصه نمیشود که ثروت شما زیاد باشد فرزندان زیادی داشته باشید انسان میتواند از مال زیاد خود خوب استفاده کند وسیله خیر باشد ولی به عنوان یک معیاری نیست که هرکس مال و ثروت فراوانی داشت بگوییم خداوند به او خیر داده هرکس نداشت بگوییم از خیر محروم است. هرکسی اولاد زیادی داشت گوییم خداوند به او خیر داده است هرکس نداشت بگوییم از خیر الهی محروم است. چقدر انسانهایی بودند فرزند نداشتند ولی آنقدرآثار و باقیات و صالحات از آنها به جای مانده است که انسانهایی که ده تا فرزند هم داشتند این چنین آثاری از آنها به جای نمانده است. شریعتی: آنقدر خیر نصیب آنها نشده است. حجت الاسلام حسینی قمی: باور میفرمایید آقای شریعتی حالا من همینجا اول کار یک مثال بزنم در قم ما در آن محلههای نسبتاً پایین شهر قم یک موقوفهای است به نام موقوفه فتحعلی رحمت الله علیه. ایشان شاید تقریبا 160 الی 170 سال است که از دنیا رفته است. اولاد نداشته است. یک کسی هم یک وقتی در کوچه اورا سرزنش میکند یا مثلاً به خاطر نداشتن اولاد او را تمسخر میکند. تصمیم میگیرد که آثار خوبی از خود به جای بگذارد. شریعتی: باقیات صالحات به جای بگذارد حجت الاسلام حسینی قمی:مسجد گذاشته نمیدانم خانه گذاشته، انواع و اقسام موقوفات. الان یکی از روضههایی که قدمت آن در قم خیلی زیاد است موقوفه این آقا است. تقریبا 170 سال است روضهاش برقرار بوده و یک روز هم تعطیل نشده است. شریعتی: ماشاا.. حجت الاسلام حسینی قمی:حالا آنهایی که معاصر ایشان بودهاند. 160 سال 170 سال قبل معاصر ایشان بودهاند نه کسی میتواند پیدا کند هیچ آثاری از آنها باقی نیست. پس همه چیز در مال وثروت نیست. بله ممکن است کسی از مال و ثروت خوب استفاده کند ممکن است بد استفاده کند،ولی معیار خیر ثروت نیست. معیار خیر شریعتی: فرزندان شما نیستند. حجت الاسلام حسینی قمی: من همین جا بگویم خداوند مرحوم شهید ایت الله شمس آبادی رضوان الله علیه را رحمت کند. در اصفهان ایشان خوب اولاد نداشتند خیلی هم برای اینکه خداوند به ایشان اولادی عنایت بکند متوسل میشدند یک وقت آقا سید الشهداء سلام الله علیه را در رؤیا میبینند. از بعد از آن رؤیا دیگر آرام میشوند. در آن رؤیا خلاصه به ایشان گفته میشود که همه چیز هم در اولاد نیست. اصلاً ایشان آرام میشود. من همین جا البته دعا میکنم که خداوند انشاا.. به همه آنهایی که چشم انتظار فرزند صالح هستند، فرزندان خوبی عنایت بکند. ولی اگر هم نشد این طور تصور نکنیم تمام خیرات در این است که ما حتماً یک نسلی داشته باشیم، چقدر کسانی هستند مثال زدند نسل داشتند الان شما بروید بگردید معاصر این آقایی که این همه کار خیر کرده شریعتی: جناب فتح علی حجت الاسلام حسینی قمی: هیچ اثری از معاصران ایشان نیست ولی ایشان اولادی نداشته ولی آثار ایشان ماندگار شده است. بنابراین خیررا خلاصه در این تصور نکنید حتما به ثروت است. خوب است عرض کردم باز هم میگویم خود امیرمومنان سلام الله علیه انقدر در مدینه آبادانی برقرار کردند که فراوان شنیدهاید ما هم مکرر گفتهایم چقدر صدقات حضرت بود خیرات حضرت بود داشتند ولی مگر حدیث مکرر از امام صادق (ع) نخواندهایم. خیلی حدیث لطیفی است. به نظر من به اندازه یک کتاب همین یک جدیث کار را جلو میبرد. امام صادق علیه السلام فرمود: انا من اکثر اهل المدینه مالا. انا من من اکثر اهل المدینه مالا. من از ثروتمندترین مردم مدینه هستم. مگر همه چیز همه خیرات در مال خلاصه میشود؟ مالی که امام صادق داشت بله از مسیر صحیح آمده بود حقوق آن را پرداخت کرده بود حالا این قصه را هم اول سخن بگویم. کسی محضر امام صادق علیه السلام آمد. گفت ما شنیدیم شما یک نخلستان خرمای خیلی مفصلی بیرون شهر مدینه دارید وداستانی دارد از دیگران شنیدهایم میشود از خودتان بشنویم؟ حدیث در کافی مرحوم کلینی مفصل است من سریع عرض میکنم. میشود از خودتان بشنویم. آقا فرمودند بله یک نخلستانی بیرون مدینه است خیلی مفصل است و وقتی خرماهایش به ثمر میرسد من اول میگویم حقوق کارگرها را سریع پرداخت کنند بعد میگویم در خود این نخلستان شکافهایی ایجاد کنند هرکسی میخواهد بیاید بنشیند هرچقدر میخواهد تناول بکند. شریعتی: ای جان حجت الاسلام حسینی قمی: تخت گذاشتیم در خود نخلستان با خیال راحت بنشینند هرچقدر میخواهند خرما میل بفرمایند به همسایهها بدهند به فقرا بدهند بعد که به مدینه میآورند تازه دوباره به فقرای مدینه دهیم به همسایهها بدهیم زکات آن را بپردازیم خیلی مفصل. گفت آقا میشود بفرمایید بالاخره چی دست خود شما میرسد؟ شریعتی: چه چیز برای شما میماند؟ حجت الاسلام حسینی قمی:چه میماند؟ خیلی جالب است. حضرت فرمود اگر این مسیرهایی که ده تا مسیر امام فرمودند به فقرا بدهیم، به همسایهها بدهیم. مردم بیایند بنشینند بخورند زکات آن را بدهیم دوباره در مدینه به همسایهها بدهیم. به فقرا بدهیم ده تا مسیر شد. فرمودند اگر این ده تا خرج و انفاق را نمیکردیم چهارصد هزار درهم درآمداین نخلستان بود. گفت آقا حالا بعد از این ده مسیر چه برای شما میماندد فرمود چهل هزار درهم. یعنی یک دهم میشود. این جور مال خیلی خوب است. این ثروت خیلی خوب است. شریعتی: اینکه چه شکلی با آن مواجه بشویم. حجت الاسلام حسینی قمی: واجبات آن را بدهد به فقرا برسد. این خوب است. ولی باز همه چیز در مال خلاصه نمیشود. لیس الخیر ان یکثر مالک و ولدک. حضرت این را نفی کردند. این نیست چه هست واقعاً عجیب است شاید الان همه منتظر هستند که ببیندن حضرت دارند این قدر آن را نفی میکنند. شریعتی: چه میخواهند بگویند؟ حجت الاسلام حسینی قمی: چه چیزی را میخواهند جای آن بگذارند. واقعا عجیب است. لکن الخیر 1-، ان یکثر علمک. 2-ان یعظم حلمک 3-وانتباه الناس به عبادته ربک. یک دانش تو حالا دانش هم که میگوییم یعنی فهم شما از دین، فهم شما از زندگی من عین فی عین الی عین انسان یک تفقه در دین داشته باشد بفهمد شریعتی: با معرفت باشد. حجت الاسلام حسینی قمی: معرفت داشته باشد والا علم به این معنا نیست که حالا اگر کسی درس نخواند بگوییم از این مصداق خارج است. دو به ان یعظم حلمک. خیلی مهم است. حلم و بردباری آن هم یعظم، حلم با عظمتی داشته باشد. هیچ وقت از کوره به در نروی. شریعتی: عجیب حجت الاسلام حسینی قمی: سه، وانتباه الناس به عبادت ربک. و اگر میخواهی مباهات بکنی که من چکار کردم به ثروت خودت نمیخواهد مباهات بکنی. به عبادت ربه به بندگی خدا مباهات کن. امام صادق سلام الله علیه با این ثروت به ثروت مباهات نمیکرد. شریعتی: این افتخار حضرت است. حجت الاسلام حسینی قمی:که آدم خوب بتواند استفاده کند. فان احسنت حمدتل اله و ان عست تل اله کار خوب کردی بگو الحمدلله گناه کردی بگو استغفراله. این حکمت ادامه دارد عزیزان ادامهاش را ببینند من میخواهم از این حکمت یک استفاده مناسب با این بحث خودمان هم داشته باشم. ببینید در جلسات قبل عرض کردیم واقعا عجیب است. حلم و بردباری. اگر در خانهها و خانوادههای ما بیایید آقای شریعتی من خیلی پیامهارا خواندم باور بفرمایید یک درصد بالایی از دعواها تمام میشود. این دعایی که ما در جوشن کبیر ماه رمضان همه سه شب میخوانیم یکی از اوصاف پروردگار این است. اتفاقا این وصف صدم آخرین وصف است که شاید این را آخر گذاشتهاند که ما فراموش نکنیم. یا حلیماً یا یعجل. ای خدا تو آن حلیم بردباری هستی که عجله نداری. نقطه مقابل آن ماها فکر میکنیم اگر زود انتقام نگیریم اگر الان فوری جواب ندهیم. شریعتی: ما عجولی هستیم که حلم نداریم. حجت الاسلام حسینی قمی: درست نقطه مقابل آن است. یعنی عجول هستیم حلم هم نداریم. آقا یک مقدار حوصله کن. خانم محترم یک مقدار حوصله کن. حالا آقا یک چیزی گفت. شما یک کم صبر کن. یک کم فکر کن. ببین چه میشود. نه من باید همینجا جوابش را بدهم. خانم محترم آقای محترم خانم شما یک چیزی گفت شما بگذرید یا حلیما. برای چه خدارا شریعتی: پریروز بود یک کلیپی از آقای فاطمی نیا خداوند ایشان را رحمت کند. می دیدم ایشان به جوانان توصیه میکردند میگفتند پدرانه از من بشنوید حاضر جواب نباشید. حجت الاسلام حسینی قمی: خیلی مهم است. اقای شریعتی من هم دیدهام. ایشان خیلی روی این نکته تأکید داشتند. یعنی باور بفرمایید مجموعه کلمات اهلبیت در همین یک جمله خلاصه میشود. آقا چه اصراری دارید حاضر جواب باشید. شریعتی: یک ذره فکر کن. حجت الاسلام حسینی قمی: دیر نمیشود. یا حلیم قرآن کریم خدای متعال هروقت میخواهد توصیف کند در چند جای قرآن این وجود دارد. انه کانه حلیما غفورا. قرآن کریم سوره هود آیه 74 وقتی از ابراهیم میخواهد تعریف کند شوخی است؟ از حضرت ابراهیم علیه السلام وقتی میخواهد تعریف کند. این همه توصیف از حضرت ابراهیم دارد. ولی میفرماید ان ابراهیم لحلیم ابواه المنیب. ابراهیم حلیم است بردبار است. ابواه. ابواه یعنی دلسوز است. آقا در خانه دلسوز باش. اگر دلسوز باشی آتش به پا نمیکنی. خانم محترم اگر دلسوز این زندگی باشی به این زودی زندگی را به هم نمیزنی. آقای محترم اگر دلت میسوزد به بچهها دلت میسوزد به حال خودت به خال این خانواده دلت بسوزد. این قدر زندگی را زود به هم نزن. ان ابراهیم لحلیم ابواه المنیب. وجالب است باز قرآن کریم وقتی میخواهد به حضرت ابراهیم بشارت بدهد که ما داریم به تو فرزندی میدهیم فبشرناه به غلام. به ابراهیم بشارت دادیم خداوند به تو یک پسرمیدهد. این پسر چه ویژگی دارد؟ شوخی است. ببینید صد تا ویژگی خداوند میتواند برای این پسر بگوید. صدها ویژگی ظاهری بگوید. بگوید قشنگ است. نمیدانم صفات اخلاقی. میگوید فبشرناه به غلام حلیم. این درمیان دهها صفت. در زیارت جامعه کبیره مگر نمیخوانیم. بالاخره تعارف نداریم. اینها را برای چه به ما گفتهاند؟ برای چه میگویند شب احیاء بگو یا حلیم لایعجل برای چه میگویند قرآن بخوان. انه کان حلیما غفورا. برای چه به ما میگویند جامعه کبیره بخوان. همان اوایل جامعه کبیره به ائمه خطاب میکنیم و منتهی الحلم یعنی درجه آخر حلم متعلق به شماست. دیگر از شما بردبارتر، حلیمتر نداریم. خوب اگر اینها را یاد ما دادهاند خیلی عذر میخواهم افسانه که نیست. که امیرمومنان میفرماید ثروت خیر نیست مال خیر نیست. اینها معیار خیر نیست. ان یعظم حلمک اگر اینها را داشته باشی ما علوی هستیم. ما این نهجالبلاغهای را که میخوانیم به جایی رسیدیم. اگر نه همهاش تعارف است. آن دعای جوشن کبیر تعارف است قرآن خواندن تعارف است جامعه کبیر خواندن تعارف است. منتهی الحلم. یعنی وقتی ما امام را میخواهیم، خدا وقتی میخواهد پیامبران خودش را توصیف کند میگوید حلیم. خدا وقتی میخواهد به حضرت ابراهیم بگوید پسر به تو دادهام چه دادهام. فبشرناه به غلام حلیم. شریعتی: خودش را میخواهد توصیف کند. حجت الاسلام حسینی قمی: خودش را توصیف کند میگوید انه کان حلیما. ما ائمه را میخواهیم توصیف کنیم یا منتهی الحلم. دیگر اوج بالاترین درجه حلم و بردباری متعلق به شماست. خوب اگر اینها را گفته ما برای چه میگوییم بعد الان خود ما برنامه تمام میشود آقا با خانم دعوا میکنند فوری به عجله جواب میدهد. بارها نگفتهایم یکی از بهترین راهها سکوت است. ترک المراه. مراه یعنی جدال. گفتگوهای بی حاصل بگو مگو. هرچه بگوییم کم است. باور کنید من دیگر میخواستم این موضوع را ادامه ندهم ولی وقتی امیرمومنان سلام الله علیه اینجور تأکید دارد که خیر آن نیست و این است. یک داستانی دیشب میخواندم واقعا انشاا.. همه خانوادههای ما از این الگوها استفاده کنند. خیلی تحت تاثیر قرار گرفتم ندیده بودم. در حالات علامه طباطبائی رضوان الله تعالی علیه خوب میدانید مرحوم علامه همسرشان قبل از ایشان از دنیا رفت. شریعتی: خداوند ایشان را رحمت کند. حجت الاسلام حسینی قمی: یک کتابی درمورد سیر در سیره علمی و عملی علامه طباطبائی است. من دو سه تا عبارت از روی این کتاب بخوانم واقعا تحت تاثیر قرار گرفتم. علامه میفرماید این زن بود که مرا به اینجا رساند. یعنی اگر ما علامه طباطبائی داریم مدیون همسرم هستم. او شریک من بوده و هرچه کتاب نوشتهام نصف آن متعلق به این خانم است. وقتی این بانو از دنیا رفت ای کاش میشد این جمله را عزیزان زیر نویس کنند علامه راجع به همسرش میفرماید وقتی این بانو از دنیا رفت زندگی من زیر و رو شد. و بارفتن او برای همیشه خط بطلان بر زندگی خوش و آرامی که داشتم کشیده شد. شریعتی: عجیب حجت الاسلام حسینی قمی: آقای شریعتی نمیشود ما این شکلی زندگی کنیم؟ یک بار دیگر بخوانم اجازه میفرمایید. شریعتی: بله بفرمایید. حجت الاسلام حسینی قمی: وقتی این بانو از دنیا رفت، عزیزان علامه طباطبائی رضوان الله تعالی علیه که الان اساتید حوزه و دانشگاه داخل و خارج حسرت میخورند کاش علامه بود. ما میرفتیم یک ساعت دیگر محضر ایشان دوتا سوال دیگر از ایشان میپرسیدیم. دوتا اشکال دینی پیش ایشان، کوه علم. آن وقت میگوید من مدیون همسرم هستم وقتی این بانو از دنیا رفت زندگی من زیر و رو شد. و بار رفتن او برای همیشه خط بطلان بر زندگی خوش و آرامی که داشتم کشیده شد. او هنگامی که من فکر میکردم و یا مینوشتم با من حرف نمیزد. یعنی مراعات حال من را میکرد. چقدر خوب است. آقا دارد مطالعه میکند درس میخواند فکر میکند.با من حرف نمیزد تا رشته افکارم از هم گسسته نشود وبرای اینکه خسته نشوم، در سر هر ساعت رأس هر ساعتی در اتاق مرا باز میکرد و آهسته چای میگذاشت و سراغ کار خود میرفت. جمله آخر از همه به نظر من شریعتی: چقدر دیدنی و چقدر تماشایی است. حجت الاسلام حسینی قمی:این زندگی عاشقانه من خاطرم هست خدا آیت الله العظمی اراکی رضوان الله علیه را رحمت کند وقتی همسرشان از دنیا رفت، مدرسه فیضیه مجلس گرفتند. ایشان مثل به قول معروف مادری که بچه جوانی داشته بلند بلند بابا لابد گریههایش را درخانه کرده بوده دیگر. روز اول نبود چندروز گذشته بود. این پیرمرد هشتاد نود ساله در مدرسه فیضیه بلندبلند جلوی مردم برای همسر خود گریه میکرد. این جمله آخر را ببینید. میدانید مرحوم علامه طباطبایی دوازده سال نجف زندگی کردند درس مرحوم آقای قاضی اساتید بزرگ وآن دوران، دوران بسیار سختی بود. یک مراحلی خیلی تلاش داشتند ولی از نظر وضع مالی هم در مضیقه ها بودند که بعد به تبریز میروند و داستان مفصلی است. زندگی نامه دست نوشت ایشان را باید بخوانیم واقعا برای همه درسی است. شریعتی: انشاا.. حتما. حجت الاسلام حسینی قمی: راجع به خانمشان نوشتهاند هشت بچهاش را پس از تولد از دست داد. هشت تا از بچههایش وقتی به دنیا آمدند از دنیا رفتند. نماندند. ولی دم نزد. و درهمه این مدت من مشغول درس خواندن بودم و او در خانه تنها بود. آقای شریعتی یعنی میشود یک خانمی یکی دو تا سه تا شریعتی: آن وقت فکر میکنم شما اشاره کردید که ناز ونعمت را رها کردو امد حجت الاسلام حسینی قمی: بله.از وقتی آمدند با این ها زندگی میکردند میدانستند چه شرایطی دارند البته من بگویم عکس ان هم هست.یعنی اینجا یک خانم است که فداکاری میکند. شریعتی: یک وقتی آقا حجت الاسلام حسینی قمی: یک وقتی آقا. من عکس این قضیه را درزندگی مرحوم بانو مجتهده امین در اصفهان دیدم. شریعتی: رحمت الله حجت الاسلام حسینی قمی: من خواهش میکنم خانمها این را بخوانند. حتما زندگینامه این بانو را ببینند. درست به عکس. خوب میدانید ایشان مجتهده بوده. همین الان طباطبائی رضوان الله تعالی علیه با ایشان مکاتبه داشته است علامه جعفری با ایشان مکاتبه داشته است. مرحوم آیت الله مرعشی من دیدم نامه اجازه نقل روایت از ایشان تقاضا کرده است از بانو مجتهده امین اصفهانی. یعنی بانوی است که علامه جعفری علامه طباطبائی در مکاتبات از آن استفاه میکرد اقای طباطبائی کسی نبود با هرکسی نامه بنویسد. این بانوی مجتهده که الان در اصفهان عزیزان اصفهانی میدانند در شریعتی: گلزار شهدا و تخت فولاد حجت الاسلام حسینی قمی: بله تخت فولاد یادمانی برای این بانوی باعظمت ساختهاند. حدود سال 60 هم سی چهل سالی است که ایشان ازدنیا رفته است. خوب ایشان دنبال درس و بحث و در عین حال حقوق شوهرش خیلی مواظب بوده است هرکجا شوهر میگفته است برویم چشم برویم مسافرت برویم. ولی از آن طرف، شوهر اینقدر هماهنگ با این بانو مجتهده هماهنگ بوده است تمام امکانات تحصیل ایشان را در خانه برایش فراهم کرده است. شوهر ایشان تاجر هم بوده است. وضعی مالیاش هم خوب بوده است. به خانم خود میگفته است شما لازم نیست از خانه بیرون بروید من اساتید را به هرشکلی باشد راضی میکنم به هرقیمتی هم میآورم. این در خانه مینشسته استادها میآمدند محضر ایشان درس. یعنی استاد منزل ایشان میآمده است. شریعتی: این جنس موفقیتها بدون این همدلی و هماهنگی اتفاق نمیافتد. حجت الاسلام حسینی قمی: آن وقت میدانید الان ایشان فقط یک کتاب از ایشان تفسیر است. یک کتاب سیزده جلدی. کجا ما داریم یک بانویی. نمیدانم یک بانو مجتهده کتاب تفسیر مخزن العرفان، کتابهای متعدد دیگری که نوشته است. یعنی میخواهم بگویم گاهی از این طرف گاهی از آن طرف. اگر زندگی این شکلی شد خانم خودش را فدا میکند آقا خودش را فدا میکند. یک حدیثی را میدیدم. حالا چون ایام فاطمیه هم هستیم ودرآستانه فاطمیه دوم هستیم من همین جا یادآوری کنم خوب عزیزان میدانند جمعهای که در پیش است شب اول ماه جمادیالثانی است. جمعه و شنبه یک شنبه که در پیش است این سه روز ایام فاطمیه دوم است که شریعتی: یک شنبه روز شهادت حضرت است حجت الاسلام حسینی قمی: یک شنبه هم روزش است. اگر جلسه من مخصوصا میخواهم بگویم آن کوتاهیهایی که در فاطمیه اول داشتیم انشاا.. اینجا جبران کنیم. به برکت معارف اهلبیت ما میتوانیم یک زندگی بهشتی داشته باشیم. یک روایتی میدیدم چون ایام حضرت زهرا (س) است خیلی لطیف است. داستان جالبی است. در منابع دست اول ما آمده است. کتابی است به نام دلایل الامام طبری مربوط به قرن پنجم است. یعنی حدود هزارسال پیش. حدود نهصد سال پیش. نوشتند یک کسی آمد خانه حضرت زهرا سلام الله علیها گفت هل ترک رسول الله عندک شیئا تترفین. یه تحفهای از پدرتان ندارید به من بدهید.؟ شریعتی: یک یادگاری حجت الاسلام حسینی قمی: یک یادگار. تحفه به من بدهید. یک تحفهای برای ما بعد از رحلت پدر باشد. حضرت فورا فرمودند کسی آنجا بود. فرمودند برو آن نوشته را بردار بیاور.نوشتهای که بود. این رفت هرچه گشت گفت من پیدا نمیکنم. نوشته مثلا گم شده است. کجا گذاشتم نمیدانم. حضرت فرمود وای بر تو این نوشته تعدل عندی حسنا و حسینا. به اندازه امام حسن و امام حسین من این نوشته را دوست دارم. هر جور باشد آن را پیدا کن. عزیزان ببینید چه نوشتهای باشد چه کلامی است که حضرت زهرا میگوید مثل حسن وحسین دوست دارم. خوب رفتند پیدا کردند. یک حدیث بسیار زیبا و نورانی از کلمات حضرت زهرا سلام الله علیها که از پدر بزرگوار نقل میکنند. من یک تکه از آن را متناسب با بحث خودم بخوانم. حضرت زهرا فرمود: ان الله یحب الخیرالحلیم المتعفف. خدا بندهای را دوست دارد که این صفت را داشته باشد. خیر. شریعتی: اهل کار خیر. حجت الاسلام حسینی قمی: اهل خیر باشی. الحلیم همین بحث حلم وبردباری که امیرمومنان فرمودند. المتعفف. عفاف. پاکدامنی. ویبغض نقطه مقابل آن. الفاحش آنهایی که بد زبان هستند. قبلا گفتیم انشاا.. نباشد حالا با انشاا.. ماشاا.. درست نمیشود. کم است ولی کم آن هم زیاد است. در پیامها اقای شریعتی من باور کنید درصد پیامها خیلی من حساس هستم. روی چه نکتهای زیاد پیامک میآید. شریعتی: فراوانی آن کجا است؟ حجت الاسلام حسینی قمی: فراوانی آن کجاهست. مثلا در این بحث بد زبانی متأسفانه ما خیلی داشتیم. خیلی داشتیم. و یبغض الفاحش. آن که دشنام بدهد. اونین آن کسی که بخیل است. السعال الملخه. من باز تأکید میکنم علت اینکه این را انتخاب کردم ببینید آمده به حضرت زهرا سلام الله علیها میگوید به من تحفه بدهید و حضرت زهرا میفرماید این جمله نورانی پدرم را به اندازه حسن وحسین دوست دارم. اینقدر این کلام برای ما ارزش دارد. خدا خیّر را دوست دارد حلیم را دوست دارد اگر اجازه بدهید من چند حدیث سریع بخوانم. حدیث اول در کافی مرحوم کلینی از رسول خدا ما من عمله یوذ فی میزان امرئنی یوم القیامه هیچ عملی در ترازوی انسان فردای قیامت وزنش سنگین تر بهتر بالاتر من حسن الخلق نفرمود نماز شب، نماز شب هم خوب است. نفرمود دعا و ذکر و عاشورا و اینها همه خوب است ولی میدانید حسن خلق یک چیز مستمر است. چرا در آن روایت رسول خدا وقتی اصحاب از جنگ برگشتند فرمودند از جهاد اصغر برگشتید آماده جهاد اکبر بشوید. شریعتی: چقدر مگر سخت است؟ حجت الاسلام حسینی قمی: چرا جهاد اکبر. آقا از جنگ برگشتیم. تیر دشمن نیزه دشمن، شمشیر دشمن. حضرت میفرماید باشد این جهاد اصغر است. جهاد بزرگ را آماده باشید. چرا آن را میگوید جهاد اکبر؟ میفرماید مبارزه با هوای نفس. حواست باشد خودت را کنترل کن. داد نزن. چرا؟ فرمودند چون آن یک مسیر طولانی است. هفتاد سال است جنگ و جهاد رفتی یک هفته دو هفته. هشت سال جنگ تحمیلی تمام شد. ولی یک جهادی درطول عمر است. فرمود چیزی از حسن خلق بالاتر نیست. یک حدیث لطیفی در کافی مرحوم کلینی از امام صادق علیه السلام دیدم. فرمود از پدرم شنیدم یک کسی یک بیابانگردی محضر رسول خدا آمد. اتا رسول الله رجلا بدوی. بدوی یعنی بیابانی. بیابان نشین بود. گفت آقا من ساکن بیابان هستم. علمنی جوامع الکلام. یک جمله به من بفرمایید که به اندازه یک کتاب باشد. جوامع الکلام. یعنی همه چیز در آن باشد. اقایان خانمها فکر میکنید رسول خدا یک جمله بگوید که جوامع الکلام بخواهدبگوید چه میگوید؟ شریعتی: چه میفرماید؟ حجت الاسلام حسینی قمی:فرمود امرک ان لا تعقرب. یک جمله. عصبانی نشو. یک جمله.ما ساده میگیریم اقای شریعتی. ای بابا شما هم که این همه جوامعالکلام و بیا و برو همین یک جمله. خوب اگر همین درد داریم بسم الله آقا یک هفته امتحان کن. راست میگویی یک هفته عصبانی نشو. شریعتی: یک قراری بگذار. حجت الاسلام حسینی قمی: مگر نگفتیم یک روز. گفتم من. البته دیدم خیلی پیام آمده بود که ما این قرار را گذاشتیم تأثیر هم داشته است. موفقیتآمیز هم بوده است. گفتیم آقا قرار بگذارید قسم بخورید. که اگر من در خانه شریک زندگیام حالا خانم یا اگر شریک زندگیام یک حرفی زد من جواب ندهم. من سکوت کنم. قسم بخور. نذر کن. خرج دارد. بعداً نگویید. چون نذر کردید. نذر را که نباید بشکنید. به هرحال خسارت باید بدهید. اتفاقا حالا عدهای نوشته بودند ما این کار را کردیم و موفق بودیم بعضی ها هم نوشته بودند که ما این کار را کردیم حالا شریعتی: باید جریمه اش رو بدهیم. حجت الاسلام حسینی قمی: آره این کفارهاش چقدر است؟ کفاره این قسم چقدر است؟ یک وقتی ما در سفر حج بودیم. خوب میدانید در حج لارفس و لافسوب ولاجدال فی الحج. آدمی که محرم است دیگر حق جدال ندارد. شریعتی: یک جور تمرین حلم است. حجت الاسلام حسینی قمی: بله. چرا میگوید در حال احرام جدال نکن. یعنی بابا ببین دوساعت میتوانی یک روز میتوانی، دوروز میتوانی جدال نکنی. تمرین همه زندگیات. لارفس و لافسوق و لا جدال فی الحج. یک وقتی حاجی داشتیم گفتیم حاجی دیگر یک کمی، زبانش آزاد بود گفتیم خلاصه مواظب باش دیگر، اینجا کفاره دارد. باور بفرمایید عصر روز عرفه حالا صبح مثلاً ساعت ده محرم شده است. از ساعت چهار و پنج دیگر طاقت نیاورد گفت حاج آقا من چند تا فحش بدهم کفارهاش چقدر است؟ گفتیم مثلاً یک شتر میشود. گفت هرچقدر میشود من دیگر طاقت ندارم. شریعتی: باید فحش بدهم. حجت الاسلام حسینی قمی:عرصه به من تنگ شده است. اقا بسم الله میتونی امتحان کن. میگویی سخت است. چی جوامعالکلم. شریعتی: عصبانی نشو. حجت الاسلام حسینی قمی:یه جمله علمنی. به رسول خدا میگوید علمنی جوامع الکلم. یک حرفی که جای همه کلمهها را بگیرد. یک آمرک ان لا تغییر. بسم الله فکر میکنی آسان است. شما یک هفته تمرین کنید. قسم بخورید نذر بکنید یک هفته باز در نهج الفصاحه رسول خدا هست. ان الله عفووا صیغه مبالغه یحب العفو. خدا بسیار اهل عفو وگذشت است. و دوست دارد. باز در امالی شیخ صدوق انا اهل بیت مروتا ان عفو من ظلم. مروت ما مردانگی ما گذشت از کسانی است که. حدیث آخر را بخوانم خیلی یاد داشت کردم از رسول خدا اله اکبر. این هم هشدار آن است. ان الانسان سوء خلقه اسفل درک الجحیم. انسان میتواند با بداخلاقی به اسفل درک جحیم. اگر میخواهد پرواز کند با خوش اخلاقی با حلم و بردباری، سقوط هم بکند با این. این یک مطلب. مطلب دوم باز در پیامها من زیاد دیدم. اجازه بدهید با یک حکمتی از امیرمومنان سلام الله علیه شروع کنم. شریعتی: تمام این مباحث حاج آقای حجت الاسلام حسینی قمی عزیزمان برگرفته از دغدغههای شما، نکتههای شماست که بر اساس آن مباحث خود را طراحی میکنند. درضمن مباحث به سوالات شما و پیامهای شما هم پاسخ میدهند که همینجا از ایشان سپاسگزاری میکنم. حجت الاسلام حسینی قمی: سپاسگزارم. این حکمت صد را از بخیل تعجب میکنم. یستعجل الفقر الذی منه حرب. از آن فقری که از آن میترسند الان نقدا گرفتار آن هست. چون میدانید آنهایی که بخیل هستند برای خودشان هم حاضر نیستند که هزینه کنند. بابا زندگی خودت است. از فقر میترسد میگوید نکند فقیر بشوم شریعتی: فقیر داری زندگی میکنی. حجت الاسلام حسینی قمی: ویفوته الغنن الذی ایاه طلب. آن غنایی که میخواهد به آن نمیرسد. فیعیش اله اکبر. فیعیش فی الدنیا عیش الفقراء و یحاسبو فی الاخره حساب العقلی. اقای محترم اگر داری نمیدهی امیرمومنان میفرمایید یعیش فی الدنیا تو دنیا مثل گداها زندگی میکنید ولی قیامت چی؟ شریعتی: حساب اغنیا را باید پس بدهی. حجت الاسلام حسینی قمی: جمع کردی باید جواب بدهی. یعیش فی الدنیا عیش الفقرا یحاسب فی الاخره. شریعتی: آش نخورده و دهان سوخته. حجت الاسلام حسینی قمی: اش نخورده یعنی اینجا جمع کرده فردای قیامت باید جواب بدهد خودش مثل گدا زندگی میکند. من یک وقتی قبلا گفتم این هم واقعاً حرف خوبی است. ببینید گفتند چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است. البته این مثال عمومیت ندارد. ولی یک مصداق آن این است. مناسب نیست ما همسرخودمان خانواده خود ما بچههای خودمان را درسختی قرار بدهیم بگوییم من میخواهم خیرات دیگر انجام بدهم. اگر خانواده بله در وسعت هستی هم به اینها برس هم به جای دیگر. حتی به قول یک عزیزی میگفت من هرچه نذر دارم چه اشکال دارد آقای شریعتی میگفت هرچه من نذر دارم، نذر زن و بچهام میکنم. شما امتحان کن. مگر نذر حتماً باید مسجد خوب است نمیگویم امام رضا. من مشهد که میروم میگویم آقا امام رضا علیه السلام الحمدلله وضع شان خوب است. السلطان ابی الحسن علی ابن موسی الرضا. الان آستان قدسیها از ما گلایه نکنند که اقا دارید نذرهای مردم را السطان ابی الحسن علی ابن موسی الرضا. الزاماً نباید همه نذرها مال امام رضا باشد یا مال حضرت معصومه باشد. یا مال مسجد باشد یک بار هم نذر زن و بچه خودت بکن. ببین گرفتاری برطرف میشود. شریعتی: به همان نیت نذر کن. حجت الاسلام حسینی قمی:همان نیت. بگو آقا برای امام رضا نیت میکنم به نیت امام رضا. از طرف امام رضا. به زن و بچه خودم برسد. این یک جمله. یک عجبت دیگر بخوانم بقیهاش را خود عزیزان ببینند. و عجبت الله اکبر. للمتکبر. باور میفرمایید نقطه مقابل تواضع نقطه مقابل حلم، نقطه مقابل بردباری چرا ما حلیم نیستیم. چرا بردبار نیستیم. از بس خودپسند هستیم. عجبت للمتکبر الذی کان بلامس نطفتا. و یکون قد جیفت. دیروز چی بودی. فردا هم یک مردار. چرا اسلام اینقدر سفارش کرده به کسی از دنیا رفت زود جنازهاش را دفن کنید. میدونید در دستورات دینی این است که البته ما این را هیچ کدام عمل نمیکنیم. حالا هیچ کدام که بفرمایید 95 درصد. 99 درصد. در دستورات دینی داریم کسی از دنیا رفت اگر شب از دنیا رفته است منتظر روز نشویم. شریعتی: بلافاصله. حجت الاسلام حسینی قمی: روز از دنیا رفته است منتظر شب نشویم. دفنش کنیم. چرا این قدر گفتند زود. برای اینکه دفن نکنند مردارش بوی تعفن میدهدلذا میبینید سریع سردخانه میبرند. اگر بخواهد مراسم به تاخیر بیفتد. عجبت للمتکبر الذی آن آغاز. بعد از آن یکون قدا جیفته. این دیگر قیافه گرفتن دارد. یک تعبیری دارد امیرمومنان سلام الله علیه. این حکمت 428 است. خواهش میکنم عزیزان خودشان باز مراجعه کنند. مسکین ابن ادم. امیر مومنان بگوید بیچاره. واقعا هم ما بیچارهایم. هیچ چیز نداریم. الان ببینید با یک مریضی تمام زندگی ما به هم میپاشد. با یک سرما خوردگی با یک آنفلوآنزا. مسکین ابن ادم. بیچاره انسان. مکتوم الاجل. دو مکنون العلل. سه محفوظ العمل. چهار تولمه البقه. پنج تقتله الشق. قیافه برای چه چیز گرفتهای. چرا در خانه میایی بد اخلاقی میکنی. چی هستی. مکتوم الاجل. اجلت معلوم نیست. شاید امشب رفتی. دو مکنون العلل. بیماری هایت مخفی است. شریعتی: یک دفعه رو میآید. حجت الاسلام حسینی قمی: اینهایی که با یک بیماری یک هفته اجل مهلت نمیدهد اگر مجال بود. همین ایام. یک ماه پیش دو ماه پیش افراد متعددی میشناسم آقای شریعتی با دو هفته بیماری نه دوماه. با دو هفته بیماری اجل مهلت نداد. مکنون العلل بیماریهایت مکتوم است. بابا یک جوری زندگی کن شاید فردا رفتی شاید هفته آخرت بود. بگذار بگویند خدا پدرش را بیامرزد. سه محفوظ العمل. اعمالت محفوظ است. اخلاقت محفوظ است. ایثارت محفوظ است. بداخلاقیهایت هم محفوظ است. تعلمه البق تقلته الشق. تعلمه البق یعنی چی؟ یک پشه آزارت میدهد. این داستان را لابد شنیدهاید. معروف است. امام صادق علیه السلام نشسته بودند. منصور دوانیقی هم محضر حضرت بود. یک مگسی آمد روی پیشانی زد این طرف زد آن طرف این عصبانی شد به امام گفت آقا میگویند خلقت خدا هدف دارد. میشود بفرمایید هدف آفرینش این مگس چیست. این مگس نبود کجای عالم به هم میخورد؟ امام فرمود لیضل به الجواب یضل به الجواب.خدا این را خلق کرد جبارهایی مثل تورا ذلیل بکند. دیگر زورت به این نمیرسد. شریعتی: واقعا حجت الاسلام حسینی قمی: به قول حاج آقای قرائتی میفرمود ما از ترس پشه باید برویم درپشه بند. تعمل البقه تقتل الشقه. یک قطره آب میتواند قاتل ما باشد. یک لقمه غذا. بروید ببینید بزنید در خبرها چقدر انسانهایی که با یک لقمه غذا. این هم یک نکته. نکته آخری که میخواهم اشاره کنم باز یک حدیث بسیار زیبایی عرض کنم. چون ایام شهادت صدیقه طاهره سلام اله علیه است فرمود ایاک والبخل. ایاک والبخل از بخل بپرهیزید. انه آهته لا تکون فیه کریم یک درد است یک مرض است. کریم یک همچنین درد و مرضی ندارد. انه شجره فی النار و اقصادنا فی انار درختی در آتش است است که شاخه اش آن دردنیا آمده است. فمن تعلق کسی به یک شاخه از شاخههای بخل تمسک کند ادخل النار بعد میفرماید نقطه مقابل آن واسخا شجره فی الجنه. سخاوت درختی در بهشت است و شاخه های آن در دنیاست. این جمله آخر هم اشاره کنم. قبلا هم گفتیم باز در پیام بینندگان عزیز هم بود. آن جمله را گفتیم دیدم حالا بعضی از آقایان هم به این الحمدلله خدا را سپاسگزاریم آقای شریعتی این قدر بینندگان دقیق و حساب شده ما یک وقت نظر شما باشد این آیه را خواندیم گفتیم قرآن کریم راجع به بهشتیها میفرماید: لهم اجرا غیر ممنون درچهار جای قرآن آمده است لهم اجر غیر ممنون. خدا منت سربهشتیان. بابا خدا سر بهشتیان منت. خدا بهشت را به مومنین میدهد منت نمیگذارد اقای محترم منت نگذار. خانم محترم منت نگذار. آقای محترم تو چیزی آوردی منت نگذار. این آیه را خواندم دیدم بعضی ها گفتند نه آقا تفسیر ایه این نیست. من حساس شدم. رفتم دیدم تقریبا تمام مفسرین به عنوان یکی ازمعانی همین را معنا کردند. لهم اجرغیر ممنون. خدا منت نمیگذارد. در دعای صحیفه سجادیه دعای مکارم الاخلاق عزیزان آشنا هستند. و اجر علی یدی الخیر. خدا یک کاری کن به دست من خیر جریان پیدا بکند. شریعتی: جاری بشود. حجت الاسلام حسینی قمی: ولی ولا تمحق بالمن. با منت نابودش نکنم. آن وقت این دعا را دیدم باز خیلی لطیف. در دعای سیزده صحیفه سجادیه امام سجاد علیه السلام میفرماید: خدایا تو کسی هستی لایکدر عطایاه بالامتنان. این هم در حقیقت همان لهم اجر غیر ممنون عزیزانی که در آن ترجمه یک کمی تردید دارند این شرح امام سجاد است. خدا را دارد توصیف میکند. لامن یکدر عطایاه بالامتنان. ای خدا تو کسی هستی که اگر لطفی عطایی به ما دادی شریعتی: منت نمیگذاری. حجت الاسلام حسینی قمی: آن را با منت گذاشتن مکدر نمیکنی. بعد یک بحثهای دیگری هم دارم حالا انشاا.. برگردیم خواهش میکنم آن را هم عزیزان پیگیر باشند اگر فرصت باشد. شریعتی: انشاا.. حجت الاسلام حسینی قمی : زمان زود میگذرد نمیدانم شریعتی: بله. نه حرف زیاد است نکتههای خوبی را الحمدلله حجت الاسلام حسینی قمی: آن را هم بگویم. شریعتی: انشا.. بتوانیم عمل بکنیم زندگیهایمان سرشار از آرامش بشود آن گونه که اهلبیت میپسندند. و نکتههایی که حاج آقای حجت الاسلام حسینی قمی عزیزمان فرمودند. مشرف بشویم به ساحت نورانی قرآن. دوستانم عزیزانم امروز صفحه 513 را تلاوت خواهند کرد. آیات نورانی سوره مبارکه فتح را به اتفاق بشنویم بعد از تلاوت آیات در دقایق ولحظات پایانی با احترام همراه شما خواهیم بود در کنار شما اللهم صل علی محمد و ال محمد وعجل فرجهم. صفحه 513قرآن کریم شریعتی:اللهم صل علی محمد و آل محمد. و عجل فرجهم. الهی که به حق این آیات نورانی و به حق این ایام که متعلق به حضرت زهراست حال دلتان خوب باشد بهترین ها را برای تک تک شما از قادر متعادل مسئلت میکنم حاج آقای حجت الاسلام حسینی قمی حسن ختام فرمایشات شما را بشنویم و انشاا.. خداحافظی کنیم. حجت الاسلام حسینی قمی:اگر اجازه بفرمایید چون فرصت هم میفرمایید کوتاه است خیلی پیامهای فراوانی بود تقاضای دعا داشتند دعای ما که دعای جمعی که بینندگان عزیز دارند من چند تا دعا کنم و یک بار دیگر تأکید کنم و تقاضا کنم عزیزتان در خاطرشان باشد که جمعهای که در پیش است اول ماه جمادی الثانی است جمعه شنبه و یکشنبه سه روز ایام فاطمیه است یک شنبه روز شهادت صدیقه طاهره سلام اله علیه است. تعطیل رسمی است. من به هر حال از این تعطیل رسمی حتماً یک بخشی از آن را حالا نمیگویم یک عده به مسافرت بروند. آنجا هم دریک مجلس عزای حضرت زهرا (س) شرکت کنند ولی به گمانم کم لطفی است که فقط از این تعطیلمان هم این همه علما مراجع دلسوزان دین ما تلاش کردند این روز شهادت حضرت زهرا تعطیل رسمی ما از آن برای تفریح استفاده کنیم. تفریح خیلی خوب اما یک جایی رفتید آنجا شریعتی: دلمان را گره بزنیم به حضرت زهرا (س) حجت الاسلام حسینی قمی: کتابی مربوط به حضرت زهرا بخوانیم مجلسی شرکت کنیم. مجلسی برگزار کنیم. کوتاهی های فاطمیه اول را انشاا... جبران کنیم. خیلی ها التماس دعا داشتند ما امیدوارم به آمین بینندگان عزیز تقاضا میکنم مخصوصا برای شفای مریضان و رفع گرفتاریهای مردم مظلوم غزه، بیماران فراوانی که التماس دعا گفتند سه مرتبه این آیه شریفه را تلاوت کنند. اعوذبالله من الشیطان الرجیم. امن الیجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء خدایا به حق صدیقه طاهره سلام الله علیها مرضا لباس عافیت بپوشان. شریعتی: الهی آمین. حجت الاسلام حسینی قمی: گرفتاری ها برطرف بفرما. شریعتی: الهی آمین حجت الاسلام حسینی قمی:امر ازدواج و اشتغال جوانان ما را به خوبی مقرر بفرما و شر صهیونیستهای امریکایی را به خودشان برگردان. شریعتی: الهی آمین حجت الاسلام حسینی قمی:نملتهای مظلوم مخصوصا ملت مظلوم غزه فلسطین فرج عاجلی برایشان مقرر بفرما. شریعتی: الهی آمین حجت الاسلام حسینی قمی:قلب نورانی امام زمان از ما راضی بدار به ما توفیق نصرت و یاری اش عنایت بفرما. شریعتی: الهی آمین. حجت الاسلام حسینی قمی:به ما توفیق بهترین عرض ارادت به صدیقه طاهره (س) در ایام فاطمیه دوم بیش از پیش عنایت بفرما. شریعتی: الهی آمین. خیلی از شما ممنون هستم و متشکر. جان و دلم به کار تو گرم است یا علی. چشم ام به انتظار تو گرم است یا علی امن یجیب مضطر ما را جواب باش دل ها به اعتبار تو گرم است یا علی. تا فردا و تا سلامی دوباره خیلی از شما ممنون هستم. حجت الاسلام حسینی قمی: متشکر.