حجت الاسلام حسینی قمی: سلام علیکم و رحمة الله، عرض سلام و ارادت خالصانه دارم خدمت همهی بینندگان عزیزمان و عزیزانی که برنامه رو از رادیو میشنوند. شریعتی: خیلیها گلایه داشتند که ما در خانواده مشکل اخلاق نسبت زوجین باهم، پدر و مادرها نسبت به فرزندان و به همین بهانه حاج آقای حسینی امروز بحث اخلاق در خانه را علی رغم اینکه قبلا هم بحث مفصلی را داشتیم پیرامون حسن معاشرت ولی امروز هم فرصت را مغتنم میشماریم و باهم از محضر پر فیض شما بهرهمند میشویم. حجت الاسلام حسینی قمی: بسم الله الرحمن الرحیم بله همینطور که جنابعالی اشاره فرمودید با اینکه من یک خطبهی دیگری را مفصل در نظر گرفته بودم ولی از امتیازات خوب برنامهی سمت خدا این است که ما با نگاه مخاطبین حرکت میکنیم. یعنی الان نمیدانیم ۵ هفته دیگر چی خواهیم گفت. شریعتی: بله این تعامل با مخاطبین بحث ما هست. حجت الاسلام حسینی قمی: پیام داده بودند عزیزان که چرا بحث اخلاق در خانواده مطرح نمیشود. بحثی که الان مطرح میکنیم تکرار آن مباحث گذشته باشد بحث جدیدی را هم میخواهیم بشنویم. با کلام امیر مؤمنان بحث را آغاز میکنم، ببینید جناب آقای شریعتی خواهش میکنم این نکتهی اول که حرف اول و آخر است عزیزان بیشتر عنایت کنند اصلا انتظار اینکه زن و شوهر باهم اختلاف نداشته باشند این انتظار را نداشته باشید این خیلی مهم است. یعنی اینکه شما فکر کنید زن و مرد باهم صد در صد توافق فکری دارند محال است.چرا؟ چون سرشت و آفرینشش دو نوع است، احساسات آنها، عواطف آنها، تمایلات آنها، خواسته های آنها، اولویت های آنها، به تعبیر امروزی ها خط قرمزهای آنها مرد و زن متفاوت است شریعتی: ضمن اینکه فضا و محیط تربیت آنها هم متفاوت است حجت الاسلام حسینی قمی: بله ببینید خدای متعال زن را با یک سلسله تمایلات و خواسته ها و عواطف آفریده است و مرد را با یک سلسله. گر تو نمیپسندی تغییر ده فضا را. اگر میتوانی تغییر بدهی تغییر بده واقعا نمیشود تغییر داد خدا اینطوری خواسته نقص هم نیست اینها مکمل همدیگه هستند. آقای محترم، خانم محترم اصلا توقع نداشته باش خانم شما مثل شما، آقای شما مثل شما بیندیشد اختلاف هست حتما هم هست. نوع نگاه به زمین و زمان و زندگی و دنیا همه چیز زن و مرد متفاوت است حالا نمیخواهم وارد این بحث بشوم چون قبلا اشاره کردم. سر این قرآن سوره زخرف أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ راجع به زن ها میفرماید وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ این تفاوت حتما هست. خب حالا چون این اختلافات هست چه کنیم؟ دعوا کنیم؟ نه به نظر ما از کلام امیر مؤمنان سلام الله علیه استفاده کنیم ۵ تا راهکار دارد. برای اینکه این دعواها به درگیری این اختلافات به دعوا و درگیری کشیده نشود. این ۵ تا عامل را عزیزان عنایت کنند، بحث های خانواده یک بحث لازم و ضروری، مفید و همیشگی و جذابی هم هست من همین اول بحثم خواهش میکنم بینندگان عزیزمان این مباحث ما را پیگیری کنند و هر کجا هم به نظرشان نقطه نظری هست که آقا اینجا ما مشکلمان این است، راجع به این پیامک بدهند تمام پیام ها را ما میبینیم انشاءلله این بحث را در هفته های بعد هم ادامه میدهیم. اون ۵ تا راهکار چیست؟ اولین آن که از همه مهم تر است گذشت ، باور کنید آقای شریعتی متأسفانه باید بگویم اين را گذشت امروزه یک کیمیای اگر نگوییم نایاب کمیاب است. حالا من از امیر مؤمنان شروع کنم، این نامهی ۵۳ نهجالبلاغه هست، حضرت به مالک اشتر مینویسد فَأَعْطِهِمْ مِنْ عَفْوِكَ وَ صَفْحِكَ مِثْلِ الَّذِي تُحِبُّ وَ تَرْضَى أَنْ يُعْطِيَكَ اللَّهُ، مِنْ عَفْوِكَ وَ صَفْحِكَ دوست نداری خدا تو را مورد عفو و بخشش قرار بدهد تو هم بگذر از دیگران، عفو و صفح داشته باش، بگذر و نادیده بگیر. مِثْلِ الَّذِي،ببینید آقای شریعتی من خلاصه حرفم این است کسی نگوید اینها را یاد داریم مشکل این است که همین هایی که یاد داریم اهل عمل نیستیم.اقا این همه تاکید اهل بیت، این همه تاکید قرآن کریم واقعا روایات تکان دهنده است من منت همهی مخاطبین عزیز را دارم نمیخواهیم خدایی نکرده منت بگذاریم ولی باور کنید تو این روایاتی که میخوانم شاید من ۱۰۰ ها حدیث نگاه کردم این چند روزه گلچین چند تا حدیث میخواهم بخوانم. اگر بنا باشد این آیات و روایات تو زندگی ما اثر نگذارد خب پس مسلمانی ما بیخود است ما چطور مسلمانی هستیم. شریعتی: یک بازنگری در وجود خودمان کنیم حجت الاسلام حسینی قمی: بله وقتی دعوا نیست، اختلاف نیست ما بگوییم مسلمان هستیم هنر نکردیم شریعتی: سر به زنگاه حجت الاسلام حسینی قمی: امیر مؤمنان حضرت اشاره به این آیه نورانی قرآن دارند سوره مبارکه نور آیه ۲۲ وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ، آقا قرآن دارد با ما حرف میزند سوره مبارکه نور آیه ۲۲ وَلْيَعْفُوا حتما اهل عفو باشید وَلْيَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ شریعتی: دوست ندارید خدا شما را ببخشد حجت الاسلام حسینی قمی: ما اینقدر یا غفار، یا عفو بعد خودمان سر یک مسائل جزئی تو خانه و خانواده میبینید دعوا سر چیست گذشت نیست. این یک جمله بعد حضرت در ادامه، گاهی آدم میبخشد و بعد پشیمان میشود و میگوید نه نبخشیدم آق حضرت در نهجالبلاغه نامه ۵۳، فَلَا تَنْدَمَنَّ عَلَى عَفْوٍ گفت چند تا تاکید نکند از گذشت پشیمان بشوی، وَ لَا تَبْجَحَنَّ بِعُقُوبَةٍ آیا ما از عقوبت خوشحال میشویم؟ از اینکه بخشیدیم ناراحت میشویم. یک تعبیری دارد باز امیر مؤمنان این در کافی مرحوم کلینی اَلنّدامَةُ علیَ العَفوِ أفضَلُ وَ أیسَرُ مِنَ النَّدامَةِ عَلَی العُقوبَةِ! شریعتی: برای گذشت پشیمان بشوی حجت الاسلام حسینی قمی: این بهتره، آقا پشیمون باش اشتباه میکنی پشیمانی این بهتر از این است که پشیمان بشوی از انتقام از عقوبت. آدم چقدر زمان های فراوانی انتقام گرفته است بعد پشیمان میشود وقتی انتقام گرفتی عقوبت کردی، بداخلاقی کردی، زندگی را به هم زدی، حالا دیگر چه فایدهای دارد پشیمانی؟ شما فعلا گذشت کن پشیمان هم شدی عیبی ندارد این جملهی اول از نامهی ۵۳ است. جملهی دوم از خطبهی ۱۹۳ خطبهی متقین خطبهی بسیار زیبایی است من یک فراز از آن را میخوانم. امیر مؤمنان میفرمود متقین کی هستند؟ مکزوم الغیض خشمشان را فرو میبرند، يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ، آقای شریعتی خدا شاهد است بدون مبالغه عرض کنم این چند روزه من روایت نگاه میکردم ده ها حدیث با این عبارت داریم. چقدر اهل بیت با عبارت های مختلف، با بیان های مختلف میخواهند به ما یاد بدهند ما مسلمانیم ما باز هم تکرار میکنم الان مخاطبین میگویند این مباحث تکراری است و یاد داریم عفو و گذشت را یاد داریم. شریعتی: فقط یاد داریم حجت الاسلام حسینی قمی: فقط از خدا میخواهیم ده ها حدیث داریم با این عنوان که حضرت میگوید متقین چه کسانی هستند. متقین،۱_ يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ ظلم کرده میگذرد اگر ظلم نکرده باشد که عفو معنا ندارد که، آقای محترم خانمت بدی کرده شما بگذر خانم محترم آقا بدی کرده شما بگذر، گذشت مال چیست؟ يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ ۲_يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ، اونی که محرومش کرده به او میبخشد ۳_يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ، اونی که قطع رابطه کرده است، این هنر است اگر کسی به تو ظلم کرد از ظالم بگذر تو زندگی اجتماعیت. اگر کسی به تو نداد محروم کرد تو به او ببخش، اگر کسی با تو قطع رحم کرد. من ذیل همین یک روایت بخوانم واقعا عجیب است در کافی مرحوم کلینی است از رسول خدا. اَلا اُخْبِرُكُمْ بِخَيْرِ اَخْلاقِ أهْلِ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؟ بهترین اخلاق دنیا و آخرت همین ۳ تا جمله هست. يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ وَ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ؛ یعنی اگر ما بخواهیم در روایات در کلمات امیر مؤمنان بهترین اخلاق دنیا و آخرت پیدا کنیم یکی از آن همین گذشت است. چرا گذشت نداریم آدم واقعا غصه میخورد خیلی بد هست، خیلی زشت هست برای یک جامعهی دینی که اگر ما این قرآن را قبول داریم و شبهای قدر روی سر میگذاریم میگوییم این نهجالبلاغه امیر مؤمنان قربان امیر مؤمنان، که چی؟ تو زندگی ما چه اثری دارد؟ این پرونده ها برای چیست؟ دعواها برای چیست؟ طلاق ها مال چیست؟ آدم خجالت میکشد انگیزهی بعضی دعواها را بگوید که سر چی دعوا شده است. یک جملهی دیگر از امیر مؤمنان این خطبهی ۱۷۸ هست، الان خانم به آقا میگوید ببین آقا به خانم میگوید ببین با تو هست ها، آقا به کسی اشاره نکنیم شریعتی: هیچکی به خودش نمیگیرد ولی اینجا خواهشا هر کسی به خودش بگیرد به بغل دستی خودش نگاه نکند حجت الاسلام حسینی قمی: بله امیر مؤمنان به خودش گرفته است، آقا امیر مؤمنان ۲۵ چقدر مردم به او ظلم کردند ، این خطبه ۱۷۸ جملهی پایانی آن را من میخوانم، اولين سخنرانی حضرت روزی که شروع کردند خلافت خودشان را به مردم فرمودند كَانَتْ أُمُورٌ خیلی بدی کردید شما این ۲۵ سال مَضَتْ گذشت، مِلْتُمْ فِيهَا مَيْلَةً ۲۵ سال سکوت در برابر گرفتن حق امیر مؤمنان كُنْتُمْ فِيهَا عِنْدِي غَيْرَ مَحْمُودِينَ من شما را ستایش نمیکنم در این کار، کار زشتی بود وَ لَئِنْ رُدَّ عَلَيْكُمْ أَمْرُكُمْ إِنَّكُمْ لَسُعَدَاءُ وَ لَوْ أَشَاءُ أَنْ أَقُولَ لَقُلْتُ میخواهید پرونده هایتان را رو کنم؟ جنگ جمل را بگویم؟ شماها نبودید آتش جمل را به پا کردید در برابر، بعد از خلافت شروع کردند تازه بعد از خلافتشان نه در این ۲۵ سال،۲۵ سال امیر مؤمنان شبانه نمیرفت در خانهی، آقا فریاد نمیزد حضرت زهرا سلام الله علیها فریاد انتصار نداشت، تظلم نداشت؟ چرا جواب ندادید؟ نمیخواهم بگویم لَوْ أَشَاءُ أَنْ أَقُولَ لَقُلْتُ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ خدا گذشت من هم حتی به روی خودم نمیآورم. ببینید یک شخصیتی مثل آقا امیر مؤمنان ۲۵ سال مظلوم واقع شده است اولين سخنرانی میفرماید یک کلمه باز نمیکنم شریعتی: آنگونه که یوسف وقتی که برداران او را شناختند حجت الاسلام حسینی قمی: لا تَسْأَلْنِي در روایت هست چون قبلا عرض کردیم نمیخواهم تکرار کنم.وقتی جناب یعقوب از یوسف سوال کرد که پسرم چه کردند با تو یک جمله فرمود گفت بابا لا تَسْأَلْنِي فعل بی اخوتی نپرس بردارها با من چه کردند شریعتی: چقدر باید بزرگ باشی حجت الاسلام حسینی قمی: و سلنی عما فعل بی ربی از خدا سوال کن. اگر ما اینها را، قرآن را قبول داریم عرض کردم برای سومین که آقا ما اینها را یاد داریم. خب یاد دارید چی شد؟ آقا این داستان حضرت یوسف ببینید وقتی برادرها حضرت یوسف را شناختند بلافاصله برایشان عذر میآورد که شما جاهل بودید عیبی ندارد لا تسلنی علیکم من هم گذشتم غصه ی پدر را هم نخورید پدر چشمش را از دست داده این پیراهن من را ببرید چشم پدر بر میگردد همه مهمان من هستید. سالیان سال زندان بوده است و بدترین ظلم ها را به یوسف روا داشتند تو چاه انداختند و به عنوان غلام بعدها فروختند، سالها در مصر به زندان افتاده است حالا اصلا یک توجیهی هم میکند برایشان و میگوید جاهل بودید یغفر الله خدا می بخشد،هم خدا آمرزید هم من بخشیدم هم غصه پدر را نخورید که نابینا شده است این پیراهن را ببرید بينا میشود تمام شد. بعد هم وقتی پدر سوال میکند چه کردند با تو بگو میگوید سوال نکنید از خدا سوال کنید. ببینید اگر ما اینها را باور داریم باید در زندگیمان نمود داشته باشد عرض کردم بدترین ظلم ها، اجازه بدهید من بخوانم الان همه پیامک میزنند اينهایی که شما میگویید را من قبول دارم ولی نمیدونی این آقا چه ظلمی به من کرده است، من میدانم چه ظلمی است اجازه بدهید آیه بخوانم برمیگردم به کلام امیر مؤمنان. ببینید سوره مبارکه بقره، يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا كُتِبَ عَلَيكُمُ الْقِصَاصُ، قصاص حق شماست کسی پدر شما را کشت قصاص حق شماست فِي الْقَتْلَى ۖ الْحُرُّ بِالْحُرِّ. اما فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ پدرت را کشته است اگر کسی خون پدرش را ببخشد گفت بخشیدم من گذشتم قرآن سفارش به بخشش میکند از قتل پدرت بگذر از قتل فرزندت بگذر از قاتل عزیزت بگذر. تازه فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ یعنی چی؟ فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ اگر کسی از قاتل پدر گذشت کرد گفت من حق داشتم قصاص کنم اما به خاطر خدا و پیغمبر گذشتم میگويد فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ مواظب باش قصاص را منصرف شدی میخواهی دیه بگیری در دیه گرفتن هم خیلی سخت نگیر پدرش را نیار در دیه گرفتن فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ دیدید بعضیها فرزند جوانش یک خطایی کرده است یک کسی را کشته است هزار واسطه میآورد که ببخشد میگوید باشد به خاطر قرآن من میبخشم ولی باید ۵۰ میلیارد مثلا میگویم. بابا من نمیگویم عزیز بوده برای شما اینجا هم انصاف داشته باش در قرآن میگوید فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ منصفانه شما یک چیزی میگویی که نتواند انجام دهد. ۵۰ میلیاردی که خبر داری این خانواده ۵۰ میلیون نمیتواند تهیه کند. الان پیام میدهند داری از قاتل دفاع میکنی نه آیا قرآن از قاتل دفاع میکند اشتباه کرده دیگه. بله یک وقتی یک کسی شیاد هست، جلاد هست، جانی هست اون حسابش جداست. چقدر زندانی داریم، چقدر قتل های غیر عمد داریم میگوییم جوان است جاهل بوده اشتباه کرده حالا پشیمان است خودت هم میفهمی پشیمان است سالهاست در زندان است هرشب کابوس مرگ میبینه شوخیه این؟ من یک مثال بزنم یک وقت آدم عمل جراحی فردا صبح یک عمل جراحی سنگین داشته باشد تا صبح خوابش نمیبرد این سالهاست که من نمیدونم چه سری هست این اعدامی ها را سحر میبرند همیشه نمیدونم سر آن چیست یعنی این هر شب تا سحر کابوس مرگ میبیند صبح که آفتاب طلوع میکند تازه خوابش میبرد میگوید این سحر هم منو نبردند. نمیدونم چرا روز نمیبرند سحر میبرند شب تا سحر کابوس مرگ میبیند. تکرار میکنم ببینید اگر به قرآن اعتراض دارید اعتراض کنید قرآن میگوید يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ ،قصاص حق شماست ما از حق شما کوتاه نمیآییم ولی در عین حال فَمَنْ عُفِيَ لَهُ اولا سفارش به عفو میکند ثانیا میگوید حالا اگر کسی هم گذشت پوست او را نکنید فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ اهل انصاف باشید و بلافاصله سفارش کرده است وَأَدَاءٌ إِلَيْهِ بِإِحْسَانٍ تو هم که میخواهی دیه بدهی هرچی در توانت هست، ذَٰلِكَ تَخْفِيفٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَرَحْمَةٌ گذشت را دارد رحمت معرفی میکند شریعتی: این تازه راجع به قتل و قصاص است حجت الاسلام حسینی قمی: آره آقای محترم خانم شما رو کشته؟ خانم محترم شوهر شما را کشته؟ شریعتی: حالا یک حرفی شوهر یا زن میزند حجت الاسلام حسینی قمی: بله. ما بدی را توجیه نمیکنیم ها جای خودش خدا جبران میکند خدا جبار است. حالا یک اشتباهی کرده، یک تقصیری مرتکب شده است آقای محترم شما بگذر خانم محترم شما بگذر فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ، وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ قصاص مایه حیات است. يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ولی در عین حال سفارش میکند تا راه گذشت هست عرض کردم اشتباه نشود یک وقت یک جلاد شیادی هست آن بحث جداست. حالا در خانه و خانواده هست از قتل کمتر است قرآن میگوید از قتل بگذر. بد کرده شما بگذر. یک آیه دیگر بخوانم، آیه ۳۲ سوره فصلت وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ تو به خوبی جبران کن بدی کرده تو خوبی کن، آقای محترم با خانمت دشمنی داشتی خانم محترم با شوهرت دشمنی داری، پدر با فرزند، فرزند با پدر فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ این میشود دوست حَمِيمٌ داغ، حمام را چرا میگویند داغ؟ وَلِيٌّ حَمِيمٌ همین که با او دشمنی داشتی مخصوصا آقای شریعتی من غصه میخورم متاسفانه شما هم خبر دارید آمار طلاق ها را جای تاسف است غالب این طلاق ها مال سال اول است مال ۶ ماه اول یعنی زن و شوهر صبر نکردند یک مقدار به اخلاق هم کنار بیایند. فکر میکند دیگه مسئله ای هست دیگه شما هم شنیدید از مسئله های بسیار زشت بسیار غلط متاسفانه گاهی یک مثال فرهنگ سازی میکند تو زندان است طرف میرود فکر میکند آیه وحی شده است آیه نازل شده است میگوید آقا سر گربه را باید دم حجله برید! کدوم گربه ؟ کدوم سر بریدن؟ حالا انشاءلله که اینطوری نباشد. یک مادر شوهری به دامادش یاد میدهد که سر گربه را دم حجله باید برید ها، همان اول جلو زنت بایست با اخلاقت آشنا شود .به پیر به پیغمبر به قرآن به نهجالبلاغه به خدا نمیشود بابا محال است شما اگر فکر کنید که میشود سر گربه را دم حجله برید و زن مثل شما فکر کند. آقای محترم جوان عزیز اگر مادرت گفته اشتباه کرده است شریعتی: اصلا زندگی حاج آقا با این نگاه پیش نمیرود حجت الاسلام حسینی قمی: اول صحبت چی گفتم؟ گفتم اینکه شما انتظار داشته باشید زن و مرد یک جور فکر کنند باطل است عرض کردم این خیلی اصل مهمی است ها این را ما اگر تابلو کنیم در خانه ها ارزش دارد محال است زن و مرد از نظر فکری، احساسات، تمایلات، عواطف عین هم باشند این محال است و شدنی نیست. عرض کردم خدا اینطوری مقدر کرده است مکمل همدیگه هستند گر تو نمیپسندی تغییر ده قضا را. اول خانمت رو ببر تو کارخانه نمیدونم کارخانه کجاست احساسات و تمایلات و عواطف او را مردانه کن که دیگه زن نیست یا خانم شما مردت رو ببر یک کارخانه تغییر بده شریعتی: اصلا حاج آقا اون لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا با همین اختلافات معنا پیدا میکند حجت الاسلام حسینی قمی: بله مکمل هم هست اصلا عرض کردم چون قبلا بحث های تکراری را دوباره تکرار کنم. مدل نگاه یک زن، مدل احساسات او، مدل عواطف او. مثلا خانم قرآن میگوید دیگه دنبال لطافت است ،زیبایی و زیور است خدا اینطوری خلق کرده است حالا بنده خدا خانم از صبح تا ظهر نشسته مثلا خانه را مرتب کرده است دکوراسیون خانه را صد مرتبه این خانم محترم رفته و آمده این تابلو با اون پرده ست بشود و اون پرده با پارچه رومیزی ست بشود، پارچه با اون ... بنده خدا هی رفته و اومده خدا اینطوری خلق کرده است مظهر زیبایی و جمال است حالا مرد بی احساس ظهر بیاید خانه این خانم هم نباید توقع داشته باشد میآید خانه آقا تغییری تو خانه احساس نمیکنی؟ مرد هی نگاه میکند اصلا این چیزی تو مغزش نیست اصلا مدلش این نیست خیلی که فکر کند فشار بیاورد به خودش آهان این زمین بغلیمون داشتند گودبرداری میکردند این تغییر است! تغییری که دیده لودر همسایه هست! شریعتی: اگر یادتان باشد ما با آقای تراشیون راجع به همین نکته صحبت کردیم که اساسا نوع نگاه خانمها و آقایون کلا متفاوت است حجت الاسلام حسینی قمی: حالا راهش چیست؟ گذشت است اختلاف دارید باهم کنار بیاید گذشت داشته باشید. آقای محترم به خدا دروغ است اینکه به شما گفتند گربه رو در حجله بریدن یعنی شما میتوانی احساسات و تمایلات و عواطف خانمت رو برگردانی به خودت به خدا نمیشود امکان ندارد و محال است. تمایلات و عواطف خانم برگردانید به خودتان به خدا نمیشود امکان ندارد و محال است. آیه را بخوانم وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُبِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ، اگر بدی را با خوبی جواب دادی رفاقتت صمیمی میشود ولی آیهی بعد میگوید نه این کار هر کسی نیست ها فکر نکنید کار آسانی هست وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا، صبر میخواهد، حوصله میخواهد وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ علامه مجلسی ذیل این آیه تفسیر فرمودند اینکه قرآن میگوید کسانی به این درجه میرسند ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ یعنی چی؟ یعنی معرفت داشته باشیم، ایمان داشته باشیم. اگر ایمان داشته باشیم اهل گذشت هستیم. فرق نگاه یک مؤمن و غیر مؤمن چیست؟ مؤمن نگاهش این است که میگوید خدا جبران میکند، خدا وعده داده است میگوید من جبران میکنم هم بهشت آخرت و هم بهشت دنیا. مؤمن میگوید نه من همین جا باید انتقام بگیرم آقا اینی که میخواهد از قاتل پدرش بگذرد به یک غیر مؤمن بگو بگذر برای چی بگذرم؟ ولی به یک مؤمن بگو میگوید خدا وعدهی جبران داده است. وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ این یک آیه، یک آیه دیگر بخوانم این هم عجیب است سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۳۳ وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ، وَسَارِعُوا سرعت بگیرید به آمرزش الهی ،وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ به سرعت بروید به طرف بهشتی که عرض آن به اندازه آسمان و زمین است. مال کیست ؟ مال متقین، متقین کی هستند؟ ۱_ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ، اهل انفاق هستند آشکارا و پنهان. آقا بهشت را به کی میدهند؟ بهشت به کسی مجانی نمیدهند. وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ، اهل کذب غیظ بودی، اگر حاضر شدی بگذری، اگر اهل گذشت شدی خدا میگوید من بهت وعده میدهم این أُعِدَّتۡ لِلۡمُتَّقِينَ ربطش این است . یک آيه دیگر بخوانم، آیه ۴۳ سوره نساء ،آيه ۹۹ سوره نساء وَكَانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُورًا، اگر ما اینها را قبول داریم خدا عَفُوًّا است صیغه مبالغه آن وقت ما یک جا میخواهیم یک گذشت. سوره مبارکه شوری آیه وَجَزَاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُهَا، بله بدی کرده است جواب بدهد ولی فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ، در وایت داریم فردای قیامت منادی ندا میدهد کجا هستند کسانی که از خدا طلب دارند. آقای محترم، خانم محترم به نظرم بالاخره حالا ما مجموعه آیات و روایات داریم میخوانیم ولی یکی کافی است فردای قیامت منادی ندا کی از خدا طلب دارد میشود آدمیزاد از خدا طلبکار باشد؟ همه بدهکاریم چه کسانی از خدا طلب دارند؟ بلند میشوند میگویند شما چه طلبی دارید؟ ما گذشتیم و عفو کردیم. خدا گفته است بگذرید ما گذشتیم اینجا خدا باید جبران کند جواب میآید راست میگویید شما از خدا طلبکار هستید ادْخُلُواْ الْجَنَّة، این یک جمله جملهی دیگر از امیر مؤمنان این نامهی ۶۹ هست و اكْظِمِ الْغَيْظَ خشمت را فرو ببر، عِنْدَ الْغَضَبِ عصبانی شدی حلم و بردباری. جاوز من الغیض، قدرت داری؟ گذشت کن، توانایی داری و قدرت دست توست نادیده بگیر، فکن لک عاقبه عاقبت به خیری میخواهی، زندگی موفق میخواهی مخصوصا من بگویم متأسّفانه البته جای تأسف دارد دختر خانم ها میگویند در جامعهی ما با کمال تأسف وقتی زن و مرد از هم جدا میشوند سر یک مسائل پیچیده عرض کردم متأسّفانه بسیاری از این جدایی ها همان ۶ ماه اول است صبر نمیکنند که اخلاقشان به هم میخورد یا نه . متأسّفانه میبینید خانم ها بیشتر آسیب میبینند با کمال تأسف در جامعهی دینی ما خانمها بیشتر آسیب میبینند. یعنی این آقا ۶ ماه ازدواج کرده است طلاق میدهد بعد دوباره میرود، قبلش بررسی کنید ببینید مقصر او بوده است یا نه. ولی خانم بیشتر آسیب میبیند، امیر مؤمنان میفرماید اگر گذشت کردی تکن لک عاقبه یک زندگی موفق، عاقبت یعنی زندگی موفق ،عاقبت به خیری میخواهی زندگی موفق میخواهی، با گذشت . حالا من چند تا از امیر مؤمنان از حکمت های امیر مؤمنان شریعتی: اصلا زندگی کردن همین ابتدایی های زندگی که گفتید باید گربه را در حجله کشت اون زمان قلق گیری زن و مرد است که با خصوصیات هم آشنا بشوند ،اونجا جای صبوری است حجت الاسلام حسینی قمی: آقای شریعتی عرض کردم متأسّفانه اینکه چرا ۶ ماه بعد ،چرا یک سال بعد جدا میشوند اصلا صبر نمیکند ببیند ما اخلاقمان با این آقا، این آقا آره ۵ تا بدی دارد ۵۰ تا خوبی دارد این خانم ۵ تا بدی دارد ۵۰ تا خوبی دارد شما ادمی سراغ دارید که بی نقص باشد. من مخصوصا اینجوری بگویم آقا پسر، دختر خانم اگر فکر میکنید از این زندگی خودت را نجات دادی یک زندگی بهتری در انتظارت هست کی را میخواهی پیدا کنی؟ یعنی یک مردی میخواهی پیدا کنی بودن عیب و نقص؟ محال است. آقای محترم شما یک خانمی میخواهی پیدا کنی که هیچ عیب و نقص نداشته باشد؟ یعنی صد در صد مثل شما فکر کند؟ صد در صد مثل شما احساساتش باشد؟ محال است پس همین را باید کنار بیایم. یک تعبیری دارد امیر مؤمنان حکمت ۲۵۵چقدر تعبیر قشنگی است. حضرت میفرماید الْحِدَّةُ ضَرْبٌ مِنَ الْجُنُونِ تعبیرات مختلفی دارد این تعبیر جالب و تکان دهنده ای هست الْحِدَّةُ آقا تمرین کن ،نمیشود آقا ما تو ذاتمان است.یعنی چی ذاتت هست؟ امیر مؤمنان جواب دادند باز این را اول بخوانم بعد این را بخوانم حضرت میفرماید إِنْ لَمْ تَكُنْ حَلِيماً فَتَحَلَّمْ تمرین بردباری کن ،نمیشود الان دیدید بعضیها میگویند آقا من همین که هستم من تند هستم تمرین کن. حضرت جواب دادند فَإِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ إِلَّا أَوْشَكَ أَنْ يَكُونَ، کم پیش میآید کسی بخواهد خودش را شبیه دیگران کند و موفق نشود موفق میشوی شریعتی: حلیم نیستی، صبور نیستی خودت را به حلم بزن حجت الاسلام حسینی قمی: تمرین کن. ادای حلم در بیاور، ادای صبور ها را در بیاور. اگر قبول نکردی این جمله خیلی تند است حکمت ۲۵۵ اینی که میگویند تو ذاتمان است الْحِدَّةُ ضَرْبٌ مِنَ الْجُنُونِ ،تو دیوانهای! یک مدل دیوانگی آقای محترم، خانم محترم اگر میخواهید این را فکر کنید نه من همین که هستم را هرکی میخواهد با من زندگی کند من تند هستم فرمود پس دیوانهای یک نوعی جنون است لِأَنَّ صَاحِبَهَا دلیل میآورد لِأَنَّ صَاحِبَهَا يَنْدَمُ پشیمان میشود، آقا ما پشیمان هم نمیشویم حضرت جواب آن را هم دادند پشیمان نمیشوی؟ فَإِنْ لَمْ يَنْدَمْ، فَجُنُونُهُ مُسْتَحْكِمٌ اگر پشیمان نمیشوی جنونت ثابت هست. آخه بعضی ها فکر میکنند من دیدم آقا من همین که هستم خانم میتواند باید با من کنار بیاید من اخلاقم همین است حضرت میفرماید دیوانهای. اگر تندی جزو اخلاق تو هست دیوانهای نشان است که پشیمان میشوی آقا من پشیمان هم نمیشوم پس دیوانگی تو دائمی است. باز حکمت ۱۱۳ نهجالبلاغه لَا شَرَفَ كَالْعِلْمِ، وَ لَا عِزَّ كَالْحِلْمِ عزتی به اندازه حلم و بردباری نیست. الْحِلْمُ عَشِيرَةٌ حلم و بردباری یک قبیله است یعنی چی قبیله هست؟ یعنی یک قبیله با تو همراهی میکنند وقتی حلیم و بردبار بودی ، تو دعواها باز یک تعبیر دیگری از خود امیر مؤمنان است حکمت ۲۰۶ ،امیر مؤمنان هرچه بگوید ما قبول میکنیم در مطالبشان حضرت دلیل میآورند. أَوَّلُ عِوَضِ الْحَلِيمِ مِنْ حِلْمِهِ آقای محترم با خانمت دعوات شد اولین پاداشی که خدا به حلم و بردباری تو میدهد أَنَّ النَّاسَ أَنْصَارُهُ عَلَى الْجَاهِل. دو نفر تو خیابون باهم دعوا میکنند یکی آرام است خیلی با آرامش برخورد میکند اون یکی پرخاش میکند و داد میزند مردم حق را به کی میدهند؟ اصلا مردم خبر ندارند حق را به کی میدهند؟ میگویند این آقایی که سکوت کرده است، این آقایی که حلیم است مردم طرف او هستند. أَنَّ النَّاسَ أَنْصَارُهُ دو نفر که باهم دعوا میکنند ، این هم یک جمله. پس این بخش نهجالبلاغه را خواندم بعضی از آیات قرآن را هم خواندم. چند تا روایت است سریع میخوانم که به محضر قرآن شرفیاب بشویم. حدیث اول از امیر مؤمنان در کافی مرحوم کلینی، ان الله اد و محمد ص خداوند پیامبرش را تادیب کرد ما نباید بشویم؟ آقا ادب کردن یعنی چی؟ مکارم اخلاق را یاد پیامبر داد در نهجالبلاغه خطبه ۱۹۲ هست که امیر مؤمنان میفرماید و رسول خدا از روز اول خدای متعال مکارم اخلاق ،اد منی رب رسول خدا گفت اد منی ربی خدا من را تأدیب کرده است. ان الله اد و محمد ص فاحسن تأدیب چطوری تأدیب کرده است؟ فقال آیه ۱۹۹ سوره اعراف خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ، پیامبر عفو را بگیر. در یک روایتی دیدم قبل از اینکه حدیث را معنا کنم در اعمالی شیخ طوسی از امام باقر علیه السلام ثَلاَثَةٌ مِنْ مَكَارِمِ اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ، تمام بزرگواری های دنیا و آخرت در همین ۳ کلمه هست خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ، در تفاسیر هم هست در روایت هم هست آیهای کوتاه تر جامع تر تو مکارم اخلاق از این نداریم. تمام مکارم اخلاق تو این سه جمله هست از این ۳ جمله بالاتر در قرآن جامع تر تو مکارم اخلاق امام فرمود نداریم ۱۹۹ سوره اعراف. امیر مؤمنان میفرماید وقتی پیامبر به این آیه عمل کرد فلما کان کذالک قال الله، پیامبر عبور کرد از این مرحله خدا به او فرمود و انک علی خلق عظیم ، یعنی اخلاق عظیم پیامبر که قرآن ثمرهی این است. یک جملهی دیگر از سیدالشهدا بخوانم در معانی الاخبار شیخ صدوق است. امام حسین میفرماید من از پدرم سوال کردم که اخلاق پیامبر برای من توصیف کن امیر مؤمنان دارند اخلاق پیامبر را توصیف میکنند کان دائما البشر ،دائما خوشرو بود امیر مؤمنان میفرماید پیامبر دائما البشر همیشه بشاش بود سهل الخلق اخلاق نرمی داشتند لئن الجانب نرمخو بودند ،لیس بالفض و لا غلیظ آیه قرآن هم هست دیگه وَلَو كُنتَ فَظًّا غَليظَ. و لا سخاب امیر مؤمنان دارد پیامبر را توصیف میکند سخاب یعنی چی؟ فریاد نمیزد. شما یک جا پیدا کنید رسول خدا داد زده باشد. آقای محترم، خانم محترم داد نزن ما میگوییم پیرو اهل بیت هستیم نشانه کجاست ؟ یک جا پیدا کنید ائمه سر کسی داد زده باشند. لیس بفظ و لا غلیظ و لا صخاب، یعنی فریاد نمیزد و دشنام نمیداد معاذالله و لا عیاب عیبی کسی را نمیگفت. در زندگی ها دنبال عیب میگردیم و لا مداح از اون طرف کسی را زیادی مدح نمیکرد. شریعتی: یکی از ریشه های اصلی حاج آقا جای فرحزاد خالی، مکرر اشاره میکردند که ریشه های اصلی این اتفاقات این منی هست که نتوانستیم تا به حال بشکنیم آن را انشاءالله این من را بشکنیم. حجت الاسلام حسینی قمی: فقط من یک جمله اضافه کنم این دوشنبه ای که در پیش هست عزیزان میدانند شب ولادت وجود مقدس امام حسن عسکری یعنی روز سهشنبه میشود هشتم ربیع الثانی ولادت امام حسن عسکری بعد برویم سراغ وفات حضرت معصومه. شریعتی: برای مردم بی دفاع غزه هم آرزوی توفیق و نصرت و صبر میکنیم و برای جبهه مقاومت که انشاءالله فتح و پیروزی نزدیک باشد. صفحه464 قرآن کریم