سمت خدا حجت الاسلام فرحزاد: خدمت شما و همه بینندگان عزیز عرض سلام دارم. هم ایام شهادت صدیقه کبری، فاطمه زهرا (س) است که عزیزان میدانند که امروز روز آخر ماه جمادی الاولی و فردا اول جمادی الثانی و بنا بر قول 95 روز، روز پنجشنبه روز شهادت صدیقه کبری حضرت زهرای مرضیه (س) است که انشاءالله عزیزان برای برنامه های فاطمیه سنگ تمام میگذارند و امروز هم که مصادف است با دومین سالگرد شهادت جانگداز سردار اسلام شهید حاج قاسم سلیمانی و همرزمان او مهندس ابو مهدی و دیگر عزیزانی که در راه خدا فداکاری کردند، انشاءالله روح همه آنها شاد و با ارباب آنها آقا اباعبدالله (ع) مشهور باشند. انشاءالله ما هم بتوانیم حق آنها را ادا کنیم و مدیون خون شهدا نباشیم. شریعتی: جای آنها خیلی خوب است. «فَرِحينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ» (آل عمران/170) انشاءالله دست ما را هم بگیرند و شفاعت کنند. آن جمعه تلخ، آن جمعه سرد، سیزدهم دی ماه خبر شهادت حاج قاسم را در رواق امام خمینی شما به زائران حرم دادید و به نظر من خیلی کار سختی بود. حجت الاسلام فرحزاد: من آمدم پیش از دعای ندبه صحبت کنم در دفتر حرم گفتند که این خبر ناگوار را شبکه خبر پخش کرده است باز هم من نشستم مطمئن شوم دیدم زیرنویس کردند و اعلام رسمی کردند که حدود یک و خردهای از بامداد شب جمعه گذشته این اتفاق افتاده است و خیلی خبر ناگوار بود. یعنی هیچ به ذهن کسی نمیآمد که ایشان را به این نحو ناجوانمردانه بعد از بیرون آمدن از فرودگاه ... واقعاً ظلم بزرگی بوده است و قطعاً بدانید که خدای متعال خونخواه خون شهدا و مظلومین است که من خود نیز یک مقدار حالت تعادلم بر هم خورد که در شروع سخنرانی اعلام کردم شبیه ایام عاشورا مردم زجه و ناله میزدند. انشاءالله خدا این توطئه گرها و ظالمینی که واقعاً جنایت میکنند بر علیه مسلمانها و مؤمنین انشاءالله این توطئه آنها را خنثی کند و خدا فرج و گشایشی برای همه ملتهای مظلوم، ملت عراق، ملت یمن، ملت سوریه قرار بدهد. واقعاً خاورمیانه مسلمانها خیلی مظلوم قرار گرفتند، بلکه خدا لطفی کند، امام زمان نظری بفرماید که از این مظلومیت و از این استعمار دشمنان بیرون بیایند. شریعتی: انشاءالله. آخرین دست نوشته حاج قاسم را همه دیدیم. خداوندا مرا پاکیزه بپذیر. برای پاکیزه شدن باید اهل استغفار بود و دعای سی و یکم صحیفه سجادیه و بحث حاج آقای فرحزاد راجع به استغفار دعوت میکنم که همراه ما باشید. حجت الاسلام فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. «اللَّهُمَّ إِنِّي أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا مِنْ كَبَائِرِ ذُنُوبِي وَ صَغَائِرِهَا» در فراز دیگری از دعای سی و یکم امام سجاد عرضه میدارد خدایا من به سوی تو بر میگردم، توبه میکنم، بازگشت میکنم در این مقامی که هستم از گناهان کبیره و از گناهان صغیره. یعنی گناه از کوچک و بزرگ انسان باید توبه کند. «وَ بَوَاطِنِ سَيِّئَاتِي وَ ظَوَاهِرِهَا» گناه یک باطن دارد و یک ظاهر دارد. این هم نکته عجیبی است. «وَ بَوَاطِنِ سَيِّئَاتِي وَ ظَوَاهِرِهَا» (اعراف/33) آیه قرآن هم داریم که ظاهر آن شما میبینید که یک ظلم است ولی باطن آن را میبینید آتش های گداخته است و یا یک بدعتی ماندگار است. مثلاً راجع به دروغ روایت داریم که اگر کسی دروغ بگوید ظاهر آن یک حرف خلاف واقع گفته است ولی باطن آن بوی تعفن و گندی از او به آسمانها میرود هفتاد هزار فرشته او را لعنت میکنند و گناه هفتاد فحشا و منکر بر او نوشته میشود. این باطن گناه و تبعات و آثار آن را کسی ببیند اصلاً تصمیم گناه هم از وجود او میرود. لذا حضرت در مقام توبه میگوید خدا هم از باطن سیئات خود، هم از ظاهر سیئات خود توبه میکنم «وَ سَوَالِفِ زَلَّاتِي وَ حَوَادِثِهَا» از لغزشهای گذشته و لغزشهای حال یعنی آنهایی که خیلی دیرتر بوده است و گناههایی که تازگی انجام دادم از همه اینها خدایا توبه میکنم. «تَوْبَةَ مَنْ لَا يُحَدِّثُ نَفْسَهُ بِمَعْصِيَة» توبه کسی که دیگر حدیث نفس نمیکنم که بعد برگردم. توبه نصوح آن است که آدم عزم جدی داشته باشد که دیگر بر نگردد. حالا ناخواسته یک وقت باز میافتد طوری نیست. ولی واقعاً عزم جزم داشته باشد که این گناه را تکرار نکند. توبه کسی که به خود بازگو نمیکند که دیگر به معصیتی بر گردد «وَ لَا يُضْمِرُ أَنْ يَعُودَ فِي خَطِيئَة» در ضمیر او است که دیگر به گناه و معصیت ابداً بر نگردد. من یک چنین توبه ای میکنم. اگر نظر عزیزان باشد، هفته گذشته عرض کردیم یکی از راههای برون رفت از سختیها، تنگناها، گرفتاریها و مشکلات، الان خیلی به ما مراجعه میکنند، در مسائل مادی گرفتار هستیم، در مسائل جسمی مشکلات داریم، در مسائل روحی و معنوی مشکل داریم، فردی، خانوادگی، اجتماعی مشکل داریم. این گره ها همان حدیثی که آیت الله بهجت خواندند «علی انبؤکم بدائکم و دوائکم» درد شما گناه و درمان شما توبه و استغفار است. حالا یک ابتلائاتی است ربطی به اعمال ندارد. آن قبول است مال انبیاء هم بوده است، مال بچه های بیگناه هم هست. ولی بسیاری از اینها «بما کسبت ایدیکم» یعنی دستاورد اعمال است. آیه هم ما خیلی داریم، روایت هم ما خیلی داریم و راهکار آن واقعاً یک توبه حقیقی است. یعنی یک بازگشت از گناهها و بدیها و ترک آن گناهها و جبران آن گناهها خدا در رحمت و مغفرت و آمرزش را و همه خیرات و برکات را بر روی انسان باز میکند. چند تا حدیث زیبا درباره این که خدا برای توبه کننده ها چه امتیازهای فوق العاده ای قرار داده است که آن هفته این آیه مبارکه را عرض کردیم. «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرين» (بقره/222) همین خیلی مقام بزرگی است. خدا میگوید من آنهایی که خیلی توبه میکنند و تواب هستند دوست دارم. به محبت خود آنها را انتخاب میکنم. خدا بگوید من دوست دارم خیلی مهم است. آنهایی که در مقام اصلاح و پاک شدن هستند، متطهر میخواهند بشوند من آنها را دوست دارم. از پیامبر عظیم الشأن (ص) روایت داریم «مَا مِنْ شَيْءٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّه من مؤمن تائب او مؤمنۀ تائبه» چه چیزی خدا خیلی دوست دارد. تعبیر احب است، یعنی محبوبترین. یک وقت میگویم شما را دوست دارم، یک وقت میگویم شما محبوبترین انسانها نزد هم هستید. از همه بیشتر دوست دارم. پیامبر عظیم الشأن میفرماید چیزی أحب، محبوبتر به سوی خدا، نزد خدا نیست از مرد مؤمنی که توبه میکند یا خانم مؤمنه ای که توبه میکند. یعنی خدا میگوید در نزد من محبوبترین انسانها خواهید بود و در روایت دیگری باز پیامبر خدا فرمودند: «لله افرح بتوبۀ عبده من العقیم الوالد، و من الضال الواجد، و من الظّمان الوارد» خدا چه قدر از توبه بنده خود خوشحال میشود میفرماید آن قدر خدا به توبه عبد خشنود میشود مثل زوجی که مدتها ازدواج کرده است و بچه دار نمیشود، که انشاءالله عزیزان کمک میکنند طرح فرزندان غدیر بحمدلله خیلیها خدا به آنها فرزند مرحمت کرده است، خیلیها در مسیر فرزند دار شدن هستند و حالا چه بلاعوض، چه قرض الحسنه، مالی دارند به کانال مراجعه کنند و در اختیار بگذارند تا عزیزانی که نابارور هستند انشاءالله خدا به آنها فرزند بدهد. هر چیزی را تا آدم لمس نکند درک نمیکند. فرض کنید یک زوجی که ده سال است، پانزده سال است ازدواج کردند و عقیم هستند، بچه دار نمیشوند. خود آنها، خانواده آنها، پدر و مادرهای آنها، آبا و اجداد آنها، خواهر و بردارهای آنها، برای همه یک بحرانی است. حتی خطر این که از همدیگر طلاق بگیرند و از هم جدا بشوند، حتی خطر این است که یک زن دیگر برود بگیرد. اینها واقعاً روحیات اینها را پژمرده میکند. در این روایت حضرت میفرماید زوجینی که بچه ندارند وقتی خدای متعال دامن آنها را سبز میکند، بارور میشوند، خدا به آنها فرزند میدهد چه قدر خوشحال میشوند. خدا بیش از این توبه بنده خود خشنود و خوشحال میشود. مثال دوم: و الضال الواجد، یک کسی فرزند او گم شده است یا وسیله خیلی قیمتی او گم شده است یا اصلاً خود او در بیابان گم شده است در کویر گیر کرده است و آنتن نمیدهد و صدای او به جایی نمیرسد. دیگر تن به مردن داده است. حالا یک قافله ای بیاید او را نجات بدهد. یا بچه او گم شده است بعد از چند ماه به او خبر بدهند که بچه شما زنده و صحیح و سالم پیدا شده است. از ذوق ممکن است دق کند. میفرماید خدا از آن گمشدهای که پیدا میشود یا خانوادهای که فرزند دار میشوند که بهترین خوشی دوران زندگی آنها است خدا به توبه بنده خود بیش از این خشنود میشود. بیاییم خدا را خشنود کنیم. در واقع خدا که نیاز ندارد، هر گلی به سر خدا بزنید به سر خود زدید. خدا میگوید: من نگردم پاک از تسبیحشان پاک هم ایشان شوند و درفشان شما میلیون بار بگویید سبحان الله، خدا پاک و منزه است قسم به این قرآنی که جلوی ما است یک سر سوزن اگر خدا یک سبحان الله در او اثر داشته باشد. خدا پاک و منزه بوده، هست و خواهد بود. من پاک میشوم. الله اکبر شما بزرگ میشوید. الحمدلله نعمتهای شما زیاد میشود. توبه هم همین است. خدا که پاک نمیشود من پاک میشوم. خدا را خشنود میکنیم، این خوشیها و این فرح ها به خود ما بر میگردد. من میخواستم این حدیث را بخوانم، خیلی حدیث عجیبی است، هر کسی پای این حدیث بنشیند گریه کند کم است. مفصل است، من دو ـ سه بند آن را میخوانم. «اوحی الله الی داود علیه السلام: یا داود، لو یعلم المدبرون علی کیف انتظاری لهم و رفقی بهم و شوقی الی ترک معاصیهم لماتوا شوقا الی و تقطعت اوصالهم من محبتی» ای داود اگر بندههایی که گناهکار هستند، بندههای که به من خدا پشت کردند و طرف من نمیآیند توبه و استغفار کنند، بندههای فراری، بدانند که من خدا به بندههای فراری چه قدر مشتاق هستم و آنها را دوست دارم و امید و انتظار برگشتن آنها را دارم و انتظار دارم که اینها معصیت و گناه را زمین بگذارند و به خود ضربه نزنند و به طرف من برگردند و پاک شوند. اگر درک کنند که خدای بی نیاز مطلق، این خیلی مهم است. همه کافر شوند، همه مرتد شوند، اصلاً همه نماز نخوانند، بر دامن کبریایش ننشیند گرد، اینها همه به خود ما بر میگردد. اگر واقعاً بدانیم که نماز، روزه، خمس، همه به خود ما بر میگردد پر در میآوریم. بنده های فراری اگر بدانند من چه قدر مشتاق برگشت آنها هستم، و انتظار آنها را میکشم از شوق من جان میدهند بند، بند بدن آنها از هم باز میشود و پاره میشود از محبت و عشق من. اگر بفهمند که خدای مهربان الرحم الراحمین، غفار ستار، میگوید بیایید. 124 هزار پیامبر، پدر، معلم، مربی، مروج، مبلغ و ... این همه فرستاده است این همه آیات و زیباییها گذاشته است که به سوی خدا برگردی. بعد میفرماید: یا داود، هذه ارادتی فی المدبرین عنی، فکیف ارادتی فی المقبلین علی؟ خدا میگوید من به بنده های فراری این قدر مشتاق هستم برگردند که از محبت من بند، بند آنها پاره میشود، آنهایی که طرف من میآیند و حرف من را گوش میدهند، با من صلح و صفا میکنند آنها چه قدر عشق و حال میکنند. آنها چه قدر خوش هستند. ارادت من به بنده های فراری این اندازه است، ارادت من به آنهایی که میآیند چه خواهد بود؟ آنهایی که اصلاً گناه نمیکنند یا گناه کردند و پاک شدند. بعد هم جمله عجیبی است. یا داود، احوج ما یکون العبد الی اذا استغنی عنی، و ارحم ما اکون بعبدی اذا ادبر عنی، و اجل ما یکون عبدی اذا رجع الی. چه وقت رحمت خدا خیلی طلوع میکند یعنی حد اعلی طلوع میکند. آن موقعی که بنده جاهل و نفهم، از خدا میبرد، پشت میکند. خدا میگوید این بنده من چرا جهنم برود؟ چرا خود را آلوده میکند؟ چرا به خود ظلم میکند؟ رحمت من آن موقع بیشتر طلوع میکند. اگر یک پدر و مادری پنج تا بچه دارند چهار تا سر به راه و خوب و صحیح و سالم هستند، یکی معلول است. کمبود روحی و جسمی دارد یا فراری است یا زندانی است، یا معتاد است، یا گرفتار است. این پدر و مادر فکر و ذهن و غم آنها آن یکی است. تمام دغدغه های آنها همان یکی میشود. خانوادهای نزدیک منزل ما بود میشناختم یک دختر معلول داشتند پدر هم ثروتمند بود و تمام فکر این پدر و مادر این دختر معلول بود که هوای این را داشته باشند. اصلاً آنها یک طرف، این یک طرف. بلکه این بیشتر. و وقتی این دختر معلول فوت کرد، این دختر هم فوت کرد. این طور نیست که خدا بنده های بد را رها کرده است یا دوست ندارد، یا به آنها نمیرسد، این طور نیست. خدا میگوید من به درمانده ها، گرفتارها، زمین خورده ها بیشتر رحمتم طلوع میکند. لذا این خیلی مهم است. و ارحم ما اکون بعبدی اذا ادبر عنی. یعنی خدا همیشه میگوید آن بدها بیایند، خوبها که خوب هستند. مثل معلمی که میگوید شاگرد اولها که خوب هستند، حواس من به آن تجدیدی ها است که آنها بالا بیایند و این خیلی صفت خوبی است. یک مثال خوبی آقای دولابی همیشه میزدند. میفرمایند یک کسی 4 ـ 5 تا اولاد داشت یکی بد از کار در آمد و معصیت و عیاشی و فرار کرد. پدر و مادر خیلی نگران بودند. نذر و نیاز و این که کجا هست، کجا میخوابد، فکر آنها مدام او بود. یک افرادی رفتند این بچه را پیدا کردند و برگرداندند. پدر از آمدن او خیلی خوشحال شد و گاو قربانی کرد و چند میلیون هزینه کرد. پول به او داد و جایزه به او داد. آن چهار تا پسر قهر کردند. گفت چرا قهر میکنید؟ گفتند ما یک عمری است خدمت شما هستیم گاو که هیچی یک گوسفند بره هم برای ما نکشتید؟ برای این گاو کشتید و پول و امکانات و اینها. گفت شما که زیر سایه من بودید، دست محبت من بالای سر شما بوده است، این چون فراری بوده است حالا که آمده است من باید او را جذب کنم. «الزکاۀ و َ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ» زکات را ما جایی بدهیم که تألیف قلوب شود. یعنی فراریها برگردند، بدها برگردند. به هم نزدیک شوند. یک روایتی تازگی ذیل همین آیه خواندم. خیلی من را تکان داد. در سفینه کلمه الفت آمده است که پیامبر خدا جان همه عالم و جان همه انبیاء و امامها فدایی این پیامبر است، حضرت زهرا فدایی این پیامبر بود، از فراق این عزیز خدا این قدر گریه کردند تا از دنیا رفتند، و وقتی خبر شهادت را پدر به ایشان داد خوشحال شدند که زود به پدر ملحق میشوند. روایت داریم که بعد از فتح مکه در جنگ حنین پیامبر غنائمی به دست آورد به افرادی که در مکه بر علیه پیامبر شکنجه میدادند، اذیت میکردند، آزار میدادند، توطئه میکردند، مثل ابوسفیان، مثل معاویه، مثل سهیل بن عمر، خیلی از اینها، نفری 100 تا شتر هدیه دادند. 100 شتر یعنی 100 کامیون و اتوبوس. آن زمان بهترین وسیله حمل و نقل شتر بود که دل اینها نرم شود و بیایند. اگر هم نیامدند اتمام حجت میشود. ما گاهی از دم تیغ میگذاریم و میبریم، خودیها را داریم دور میکنیم. من شنیدم امام راحل (ره) در یک جلسهای از ایشان سوال کردند که مهمترین کار پیامبر چه بوده است؟ ایشان فرموده بودند که بخشش اهل مکه بعد از 20 سال ظلم و جنایت و اذیت و آزار. هم اینها را بخشیدند مثل ابوسفیان که میدانند در آینده هم چه توطئه هایی میکند مثل معاویه 100 تا شتر برای این که جذب شوند، ما خودیها را داریم دفع میکنیم. «و ارحم ما اکون بعبدی» هر حیله ای دارید بزنید، این پاره تن شما است. یک انسان است. راه برگشت برای او بگذارید. ما فوری راه برگشت را میبندیم. راه برون رفت از مشکلات چیست؟ پیامبر عظیم الشأن (ع) فرمودند «مَنْ كَثُرَتْ هُمُومُهُ فَعَلَيْهِ بِالاسْتِغْفَار» کسی که هم و غم و غصه های او زیاد است استغفار زیاد کند. هم استغفار لفظی، استغفرالله ربی و اتوب علیه، یا غفار، استغفرالله من جمیع ما کرم، هم استغفار عملی. استغفار علمی یعنی چه؟ یک برانداز کنید ببینید در فامیل، بستگان، آشناها، همسایگان، دوستان دلی را نشکستید، حقی را ضایع نکردید، حق الناس گردن شما نیست. استغفار لفظی بدون استغفار عملی مسخره است. من به شما بدهکار هستم بگویم آقا ببخشید. بدهی را دارم باید بدهم. با ببخشید تنها کار درست نمیشود. استغفاری که در عمل هم جبران شود. این غم و غصه ها برای این است ما دلی را شکستیم، حقی را پایمال کردیم، جایی کار خلافی کردیم، پیاله ای شکستیم. اینها هم و غم و غصه ها سر دل ما میآید. یک برانداز کنیم، یک مراقبه داشته باشیم. آخرین وصیت حاج قاسم این بود که مرا پاکیزه بپذیر. یک موقع آدم پر از آلودگیها است، سینه و قلب او سنگین و سیاه شده است، کمر و پشت او از بار گناه سنگین شده است، پاک که میشود سبک میشود. غم و غصه ها مال گناهها است. و کسی که گناه ندارد آن غم فراق خدا و امام زمان غم آن هم شیرین است. غم امام حسین، غم آن هم شیرین است. غمهای آخرتی که تلخ نیست، شیرین است. چون غمت را نتوان یافت مگر در دل شاد به امید غمت خاطر شادی طلبیم ولی این غم و غصه هایی که جانکاه است و ما را زجر میدهد دنیایی است. یا به خاطر دنیا است یا به خاطر گناه و معصیتی که کردیم غم و غصه سر دل ما آمده است. به دیگران غم دادیم غم به سر دل خود ما برگشته است. لذا میفرماید اگر میخواهیم خود را پاک و پاکیزه کنیم کسی هم و غم او زیاد است، فعلیه بالاستغفار. خیلیها سوال میکنند که رزق و روزی ما به هر شغلی دست میزنیم، به هر کاری دست میزنیم یکی ـ دو تا روایت نیست، خیلی روایت داریم رزق ما کم برکت شده است، رزق ما دیر میرسد. برکت ندارد، خیلی تلاش میکنیم به جایی نمیرسیم. میفرماید «مَنِ اسْتَبْطَأَ الرِّزْقَ فَلْيَسْتَغْفِرِ اللَّه» کسی رزق او دیر میرسد استغفار کند. آن روایت نابی که ابن عباس میگوید خدمت امیرالمؤمنین (ع) آمدم یک نفر آمد گفت آقا باران کم میآید. فرمود استغفار کنید. یک نفر آمد گفت باغهای ما خشک شده است، فرمود استغفار کنید. یک نفر گفت نسل ما دارد از بین میرود، فرمود استغفار کنید. یک نفر گفت از رودخانه ها و نهرهای ما آب نمیآید، هر نوع از این نمونه ها آمدند فرمودند: استغفار کنید. ابن عباس میگوید من به حضرت گفتم آقا سوال اینها متعدد بود ولی ... فرمودند مگر قرآن را نخواندید سوره مبارکه حضرت نوح، «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً * يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً * وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً» (نوح/ 10 تا 12) فرمودند استغفار کنید، همیشه گردن دیگران نیندازیم. میگویند چرا در اروپا و برخی کشورهای دیگر باران زیاد میآید؟ ممکن است آنها حق الناس را رعایت میکنند، اسرافی که ما داریم آنها ندارند. بعضی گناهها مثل کفران نعمت برکت را میبرد. چه قدر ما نان و میوه و غذا، خوراک، پوشاک ... مردم ایران در اسراف متأسفانه نمره بالایی دارند. بیاییم این را درست کنیم. خدا برکت میدهد. روایتهای عجیبی دیدم که سر سفره مینشینید به اندازه لقمه بگیرید، با ادب بخورید، اول بسم الله بگویید، خدا گناه های شما را میآمرزد. اگر بسم الله گفتید هنوز لقمه به دهان نرسیده است، خدا میآمرزد. با یاد خدا بخورید. همان حضور قلبی که در نماز دارید سر سفره هم مهمان خدا هستید، مدتی که سر سفره مینشینید از عمر شما حساب نمیشود، خدا موقع خوردن غذا ... معمولاً زلزله یا بلایی میآید نصف شب میآید زمانی که مردم سر سفره نیستند. اینها روایت است. ما اگر شکرگذار باشیم، قدردان باشیم، یک مقدار عیب و ایراد را از خود هم بدانیم و برطرف کنیم. مثلاً خدا چه انتقامی میخواهد از بنده های خود بگیرد، مشکل او با ما چیست. مشکل این طرف است، من قول میدهم از طرف خدا هیچ مشکلی نیست. بلکه همینهایی که گفتم «باسطین یدین بالرحمه» خدا میگوید اگر انتظار ترک گناه و معصیت شما را من دارم میکشم بفهمید از شوق من جان میدهید. این بحثی که هفته قبل عرض کردم، فرافکنی، یعنی مدام میگوییم دیگری، دیگری، نمیگوییم خود ما. این هم روایت آخری در بحث استغفار که خیلی روایت عجیبی است. همه میخواهیم از غم و غصه ها رهایی پیدا کنیم و رزق و روزی ما هم معنوی باشد. رزق و روزی هم فقط پول نیست. سلامتی، عافیت، امنیت، علم، معرفت، عقل، فهم، درک، شعور و ... اینها رزق است. آیت الله بهاءالدینی جمله قشنگی داشتند فرمودند رزق آن چیزی نیست که شما دارید رزق آن چیزی است که استفاده میکنید. ممکن است کسی 10 تا خانه دارد، 10 تا لباس دارد ولی استفاده نمیکند. یک روایت دیدم که میفرماید مردم برای مال ورثه بیشتر حرص میزنند تا مال خودشان. یعنی یک خانه دارد بس است، ولی 5 تا خانه و زمین دارد برای ورثه. خود را به آتش جهنم میبرد برای ورثه. یعنی ما برای ورثه و حمال ورثه بودن بیشتر حرص میخوریم تا برای مال خود ما. این هم روایت عجیبی است در نهج البلاغه، حضرت میفرماید اگر ورثه از اموال وارث کار خیر کردند خدا ثواب به آنها میدهد و به وارث نمیدهد. و اگر با آن اموال گناه و معصیت کردند در گناه وارث شریک است چون وسایل گناه را برای آنها فراهم کرده است. خیلی مواظب باشید برای چه کسی میخواهید بگذارید، به اندازه نیاز ورثه بگذارید و بقیه را انفاق کنید. خانه ابدیت خود را آباد کنید. «مَنْ أَكْثَرَ الِاسْتِغْفَارَ جَعَلَ اللَّهُ لَهُ مِنْ كُلِّ هَمٍّ فَرَجاً وَ مِنْ كُلِّ ضِيقٍ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِب» کسی که توبه واقعی کند، استغفار کند و جبران کند، خدای متعال از هر غم و غصه ای او را بیرون میآورد، آدمی که مراقبه دارد و حق همه را ادا کرده است، در نماز آرام است، در مطالعه آرام است، در موقع خوابیدن آرام است، کینه کسی را در دل ندارد، دل او پاک و زلال است. تمیز تمیز است. از هر غم و غصه ای بیرون است، و رزق و روزی او را از راههایی که گمان ندارد خدا در وقت آن برای او میرساند. شریعتی: استغفار راه رهایی از تنگناها، این احادیث و روایاتی که در برنامه مطرح میشود را دوستان میتوانند به کانال ما مراجعه کنند هر روز روال دوستان ما است زحمت میکشند هم در سایت و هم در کانال ما بارگذاری میکنند که عزیزان ما استفاده کنند بعضی از مباحث هم به صورت مکتوب در قالب کتاب منتشر میشود مثل این کتاب استغفار راه رهایی از تنگناها به قلم حاج آقای فرحزاد عزیز، که انشاءالله خداوند ایشان را حفظ کند. از مجموعه سیره پیامبر (ص) است عزیزانی که میخواهند این کتاب را تهیه کنند هم میتوانند به سایت ما بخش فروش اینترنتی کتاب مراجعه کنند و هم میتوانند به 20000303 پیامک ارسال کنند یا به کانال ما مراجعه کنند دوستان آنها را راهنمایی میکنند که چگونه میتوانند کتابها و محصولات فرهنگی برنامه سمت خدا را تهیه کنند. اما بخش دوم گفتگوی ما با حاج آقای فرحزاد راجع به معرفت نفس. حجت الاسلام فرحزاد: یک حدیث خیلی زیبایی دیدم که از آن حدیثهای کلیدی و کاربردی است. از حضرت زهرا (س) ما واقعاً کم داریم، چون عمر ایشان هم کوتاه بوده است. یک ـ دو سه تا خطبه است و بقیه هم کلمات قصار و کوتاه است. خیلی حدیث نابی است. حضرت زهرا (س) میفرماید که «مَنْ أَصْعَدَ إِلَى اللَّهِ خَالِصَ عِبَادَتِهِ أَهْبَطَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ أَفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ» ما همه دوست داریم بهترین سرنوشتها و تقدیرات برای ما مقدر شود. مثلاً هزار تا نقشه است آن بهترین نقشه برای خود ما و خانواده ما، همه عمر و ابدیت ما پیاده شود چه کار کنیم. راهکار آن چیست؟ راهکار رسیدن به بهترین تقدیرات و نقشه ها، از دعاهایی که شما همیشه میگویید بهترینها نصیب شما بشود این بهترینها نصیب شما شود از چه راهی باید برسیم؟ حضرت زهرا راهکار آن را فرمودند. فرمودند کسی که خالصترین عمل و عبادت خود را به راه خدا تقدیم کند خدا هم برترین مصلحتها را برای او خواهد برید. «مَنْ أَصْعَدَ إِلَى اللَّهِ خَالِصَ عِبَادَتِهِ أَهْبَطَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ أَفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ» از این بهتر چه میخواهید. عمر حضرت زهرا کوتاه بوده است ولی ببینید چه برکاتی. ممکن است عمر کوتاه باشد خیلی با برکت باشد. ممکن است بعضیها عمر طولانی داشتند بعضی از همسرهای پیامبر نزدیک 80 ـ 90 سال ولی چه فتنه ها که نکردند. کارهایی که در تاریخ ثبت شده است. میخواهم عرض کنم عمر با برکت، اخلاص، روایت زیبایی است حدیث قدسی است، خدای متعال میفرماید «الْإِخْلَاصُ سِرٌّ مِنْ أَسْرَارِي اسْتَوْدَعْتُهُ قَلْبَ مَنْ أَحْبَبْتُ مِنْ عِبَادِي» اخلاص یعنی کار ما، عمل ما بیشائبه باشد. بحث حدیث معرفت نفس را که مطرح میکنیم آقای دولابی همیشه این جمله را میفرمودند. میفرمودند: علامت اخلاص چیست؟ علامت اخلاص این است که آدم مخلص خود و فعل خود را نمیبیند. آدم مخلص از مدح و ذم دیگران نه خوشحال میشود و نه پکر میشود. من برای خدا کار کردم. همه تعریف کنند. من برای خدا کار کردم همه تکذیب کنند. به حساب خدا گذاشتم. آدم مخلص خسته نمیشود. «إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُورا» (انسان/9) روایت داریم ذیل این آیه که امام صادق (س) میفرماید که نه اینکه اینها به زبان آوردند که ما شکر و جزاء و مزد نمیخواهیم در ذات وجود آنها بوده است، خدا از درون سر قلب آنها خبر داده است. «لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُورا» (انسان/9) هیچی نمیخواهیم. این البته خیلی هم مشکل است. همین که خدا میفرماید در قلب کسی که او را دوست دارم میگذارم. یعنی حتی به قصد ثواب، به قصد ترس، طمع. به قول نراقی میگوید: طاعتی کان بهر امید است و بیم خودپرستی باشد ای مرد سلیم اگر من پرستش میکنم که من را جهنم نبرند، پرستش میکنم من را بهشت ببرند مزد بدهند، در واقع خود را میپرستم. اخلاص واقعی و کامل این است که هیچ، فقط محض رضای خدا. یک بزرگی کلام خیلی قشنگی دارد، میفرماید شب اول قبر و روز قیامت آن عملکها، آن وقتکها، آن کارهایی که دست خدا در آنها بوده است هیچ ما در وسط نبودیم آنها به درد ما میخورد. امام صادق (ع) فرمود کسی دو رکعت نماز خالص لوجه الله بخواند خدا او را حتماً بهشت میبرد. و ما در طول عمر خود سعی کنیم که آن عملی که بی غرض یعنی در آن هیچ غرض و طمعی، فکر ثوابی، نیت خیری، فقط خدا، برای خود ما هم نباشد. یعنی به وادی محبت و عشق کسی برسد. حضرت امیر میفرماید خدایا من تو را پرستش نمیکنم از ترس جهنم، این عبادت برده ها است. تو را پرستش نمیکنم به خاطر بهشت و طمع بهشت، این پرستش تجار است، بل عبدتک احب، دوستت دارم، یا وجدتک اهل لعبادت عبدتم، یا عبدتک شکر. چون امروز سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی هم هست یاد من هست که رهبر معظم انقلاب هم در سالگرد ایشان و هم در دیدار با خانواده ایشان چند شاخصه مهم این شهید را هم اخلاص ایشان معرفی کردند. درجه اخلاص خیلی مهم است. واقعاً حاج قاسم از تعریف کردن ناراحت میشد. واقعاً فرا جناحی بود. این خیلی مهم است. میگفت بشریت را باید نجات بدهم. این فرا جناحی فکر کردن و جنبه های بزرگ و انسانیت وقتی میشود که آدم خالص باشد. یعنی به دید خدایی نگاه کند. به دید خدایی یعنی خالص باشد. یک رمز موفقیت ایشان هم این بود که به اهل بیت خصوصاً فاطمه زهرا یک توسل و عرض ادب ویژه داشت. یعنی همه کارهای مهم خود را تعطیل میکرد که مراسم فاطمه را برگزار کند. در خانه خود هم مرتب روضه داشت. این توسلات او را به این جا کشانده بود. من با همه این کارها کتاب میخوانم. ما همه یک بعدی هستیم، این خلوص و فرا جناحی بودن و به همه رسیدن، این مردمی بودن، تواضع، فروتنی، اینها خیلی مهم است. شریعتی: چه قدر خوب است ثواب تلاوت آیات امروز را هم به روح بلند حاج قاسم هدیه کنیم. صفحه 404 را امروز با هم تلاوت میکنیم آیات پایانی سوره مبارکه عنکبوت و آیات ابتدایی سوره مبارکه روم تلاوت خواهیم کرد. صفحه404قرآن کریم شریعتی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. به متولدین سال 1400 فرزندانی که نام آنها هم نام سردار حاج قاسم سلیمانی است برنامه سمت خدا هدیه ای را به رسم یادبود اهدا خواهد کرد. میتوانید مشخصات فرزندان خود را که امسال متولد شدند و نام آنها قاسم است برای ما پیامک کنید. فضیلت ذکر صلوات را بشنویم و دعا کنید و خداحافظی حجت الاسلام فرحزاد: خیلی جاها صلوات سفارش شده است. موقع خوابیدن، وارد مسجد شدن، ورود و خروج هر کاری. یکی از آن جاها موقعی است که گل بو میکنید. امام صادق (ع) فرمودند: من تناول ریحانه، کسی که گل دست میگیرد و بو میکند و روی چشمهای خود میگذارد و صلوات بر محمد و آل محمد میفرستد زمین نمیگذارد الا این که خدا گناههای او را میآمرزد.