شریعتی: خیلی خوشحالیم که هفته های ما با حضور حاج آقای قرائتی آغاز می شود و حسن مطلع برنامه های سمت خدا هستند در طول هفته. امروز ببینیم برای ما چه به ارمغان آوردند و بنا است چه نکاتی را بشنویم، ان شاءالله. حجت الاسلام قرائتی: «اعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم/ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ / الحَمدُللهِ رَبِّ العالَمین بَعَدَدِ ما احاطَ بَه عِلمُه» «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم» «الهی أَنطِقني بِالهُدي وَ أَلهِمني التَقوي». بحث امروزمان بحث فرزندآوری و جمعیت است که هم برای دنیا مسئله است، هم برای جمهوری اسلامی مسئله است. قرآن و روایات چه می گویند، مشکل کجاست، محال است حل بشود یا ممکن است، ممکن است چه کسی شروع کننده باشد، از کجا شروع کنیم. من البته فقط در فضایی که بلدم حرف می زنم، مقداری که از حدیث و قرآن بلدم می گویم. یک سری قانون می خواهد، یک سری دولت باید جلو بیاید، یک سری عزم می خواهد، یک مقدار جوان های ما خودشان اراده ندارند یا توکل شان کمرنگ است. یعنی همه باید شروع کنیم. یک طناب کلفت را یک نفر نمی تواند پاره کند، این را نخ نخ کنیم. نگوییم همه سهم دولت است. چون این می گوید او بود، این می گوید او بود. همه بودیم. یکی یکی هم که حرف ها را گوش می دهیم می گوییم درست می گویند. این قضیه درست می گویند را برایتان گفتم؟ شریعتی: نه، خاطرم نیست. حجت الاسلام قرائتی: یک کسی رفت چلوکبابی غذا خورد و سرش را انداخت پایین و بیرون آمد. رستورانی گفت آقا پول ندادی. گفت درست می گویی. گفت خوب بده، گفت درست می گویی. هر چه گفت بده، گفت درست می گویی. یک نفر صحنه را دید گفت چرا مردم آزاری می کنی، خوب به او بده. گفت تو هم درست می گویی. یک نفر دیگر گفت تو هم درست می گویی، گفت آهان درست می گویی. حالا مشکل این است که همه درست می گویند. جوان ها می گویند دولت، دولت می گوید مهارت. شریعتی: حق با همه است. حجت الاسلام قرائتی: یعنی گردن هم نیندازیم. اگر دوست داریم حل کنیم از خدا کمک بگیریم. محال نیست. حالا اصل فرزندآوری را بگوییم. «اعوذُ بِالله مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم». «یَذرَؤُکُم» در قرآن است. قرآن می فرماید که: «فاطِرُ السَّماواتِ وَالأرضِ جَعَلَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم أَزوَاجًا» برای شما همسرانی قرار داد. «وَ مِنَ الأَنعَامِ» چهارپایان هم نر و مادگی دارند. انسان هم نر و مادگی دارد. بعد می گوید که برای چه این کار را کرد، «أَزواجًا یَذرَؤُکُم» برای این که عدد شما زیاد بشود. یعنی یکی از دلایل ازدواج آمار بالا است. شریعتی: نسلتان زیاد بشود. حجت الاسلام قرائتی: این یک آیه. آیه دوم این است که قرآن فرمود: «جَعَلَ لَکُم مِن أَزواجِکُم بَیِینَ وَ حَفَدَةً» خداوند از همسر برای شما بچه. «حَفَدَةً» را بعضی از مفسرین می گویند داماد و حتی بچه هایی که از همسر دیگر دارد و نوه و فرزند و این ها، به همه «حَفَدَةً» می گویند. خدا خواست که شما زیاد بشوید. حالا نمی خواهیم بگوییم بچه ی بی سواد بی هنر بی مهارت، آن را هم می گوییم. هم اولاد زیاد و هم اولادی که .... هم کمیت هم کیفیت. چون بعضی چیزها کمیتش مهم است مثل نماز جماعت. اگر 10 تا آدم عادی در مسجد نماز خواندند، 9 تا مرجع تقلید هم در یک مسجد دیگر یک نفر جلو می ایستد و 8 نفر به او اقتدا می کنند. من در خیابان هستم بروم به مسجدی که 10 تا آدم عادی است یا 9 تا مرجع تقلید؟ اسلام می گوید برو مسجدی که نمازش عادی است. جماعت هر چه آدم بیشتر است. شریعتی: این جا کمیت مهم است. حجت الاسلام قرائتی: یک خاطره یادم آمد بگویم. آقای رفیق دوست می گفت که من خدمت امام بودم، امام سر نماز بود. وسط نماز دستش را چنین می کرد. «مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ (4) إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ (5) اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ (6) صِرَاطَ الَّذِينَ». گفتم آقا امام سر نماز چنین می کند. چیست. گفت می گوید یک نفر بیاید اقتدا کند. یک نفر اقتدا کند، نگذارید من تنهایی نماز بخوانم. این خیلی قشنگ است. یک خاطره هم از حاجی حسن آقا می گویم، نوه ی حضرت امام. ایشان هم می گفت که یک بار من سال های اول تکلیفم بودم روزه بودم، افطار شد، امام فرمود تو برو افطار کن بعد نماز بخوان چون ممکن است تشنه و گرسنه باشی. گفتم می خواهم با شما جماعت بخوانم. گفت بخوان. نماز مغرب را که خواند امام گفت من دعا می خوانم تو برو افطار کن. من رفتم افطار کنم سر سفره سرگرم گفتگوها شدم، یادم رفت که امام در اتاق منتظر من است. یک ساعت و نیم با کم و زیادش کشید. گفتم لابد امام نمازش را خوانده و رفته است، یک ساعت و نیم که به خاطر یک نوجوان نمی ایستد. رفتم دیدم امام منتظر است، گفت خیلی طول کشید. گفتم آقا منتظر بودید. گفت بله، یک ساعت و نیم می نشینم که یک نفر به من اضافه بشود. این پیدا است عدد مهم است. یک وقت که دولت شاه آخوندهای شاه را می گرفت که به نمازخانه ببرد که آن زمان مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی را هم گرفت، فقط به ما گفتند عمامه سر کنید در خیابان ها راه بروید که نگویند نسل آخوند رفت. چون گفتند آخوندها را بگیریم خودشان قایم می شوند دیگر قم از آخوندها پاک می شود، از این صحنه ها. ما یکی از آن ها بودیم که راه می رفتیم که بگویند این هم هست. البته ما سرباز نبودیم که ما را بگیرند. یادم است که در یک اتاق 8-9 طلبه، در یک اتاق 8 متری، در یک اتاق تنگ، می ترسیدیم. البته نگویید شجاع هستند. امام یک جمله گفت فوری راه را باز کرد. فرمود ما از خدا می خواهیم که طلبه ها را بگیرند، طلبه ها به پادگان ها بیایند بگویند که شاه کیست، بگویند دولت شاه کیست. گفتند پس آخوندها این جا بیایند، پادگان ها را هم روشن می کنند، پس آخوندها را نیاورید. این سیلی خیلی محکمی بود که امام زد. پس گاهی وقت ها عدد مهم است، مثل عدد جماعت. گاهی وقت ها عدد مهم نیست، کیفیت مهم است. یک شیشه گلاب بهتر از یک شیشه آب است، یک شیشه عطر بهتر است یک شیشه آب است. کیفیتش مهم است. «لَیلَةُ القَدرِ خَیرٌ مِن اَلفِ شَهرِ» شب قدر به اندازه هزار شب است. درباره نماز هم کیفیت است هم کمیت. کیفیت می گوید: «اُذکُرُوا الله کَثیرا» کثیر یعنی زیاد. این برای کمیت است. بعد می گوید: «فِي صَلاتِهِم خاشِعُون» هم زیاد باشد هم با توجه. این کیفیت است. اولاد هم باید زیاد باشد هم کیفیت داشته باشد. بعضی ها هستند اولاد زیاد دارند، وقتی از دنیا رفتند یک خیابان گدا راه می افتد. چون اولادی که یا سواد ندارد، یا مهارتی ندارد، یا حال کار ندارد، تعصبی نسبت به کار ندارد. بنابر این وقتی می گوییم جمعیت هم عددش را می گوییم هم کیفیتش را می گوییم. شریعتی: اولاد صالح. حجت الاسلام قرائتی: این یک مسئله. مسئله دوم این است که «حَفَدَة» یعنی چه. گفتیم گفت خدا همسرتان داد تا «حَفَدَة»، گفتیم «حَفَدَة» اولاد و نوه است. «حَفَدَة» جمع حافد است. حافد یعنی چه؟ یعنی این که سریع انجام می دهد. چون وقتی آدم مریض شد و حوادث پیش می آمد فامیل های نزدیک زود سراغ آدم می آمدند، به این ها «حَفَدَة» می گفتند. نام پسرها را در این آیه آمده است ولی نام دخترها نیامده است. دخترها را در قرآن کلمه «صالِحات» گفته است. در قرآن داریم که: «الطَّیِباتُ لِطَیِّبین». چون در آیه طیب است به جای آن. یا گاهی می گویند پسر، مراد پسر و دختر است. هر جا می گوییم مرد معنایش مرد نیست، هر جا می گوییم زن معنایش زن نیست. یک آدم است؛ چه مرد و چه زن. مثلاً می گویند مردی در نماز شک کرد رکعت سوم است یا چهارم. شریعتی: این جا مرد، هم مرد هم زن است، یک شخص. حجت الاسلام قرائتی: یا مثلاً می گویند که زمین برای مرد است. زمین برای مرد است، گاهی هم برای شخص است، چه مرد چه زن. در قرآن هم هست. مثلاً می گویند حضرت علی چطور یک شب هزار رکعت نماز می خواند. شب در قرآن همه جا معنای شب نیست، گاهی به معنای شبانه روز است یعنی 24 ساعت. «وَ واعَدنا مُوسی ثَلاثینَ لَیلَة»با حضرت موسی 30 شب وعده گذاشتیم بیاید کوه عبادت کند کتاب تورات بگیرد. شریعتی: 30 شبانه روز. حجت الاسلام قرائتی: 30 روز نیست. وقتی می گوید «ثَلاثینَ لَیلَة» نه این که شب ها می رفته است و صبح ها برمی گشته است. می گوید شب، ولی مراد شبانه روز است. دنبال آیه می گوید که به باطل تکیه می کنید. این مسئله باطل هم مهم است. «وَ جَعَلَ لَکُم مِن اَزواجِکُم بَیِینَ وَ حَفَدَةً» به شما همسر داد، از همسرها بچه دار شوید، نوه دار شوید. پشت سرش می گوید که: «أَفَبِالبَاطِلِ یُؤمِنُونَ وَ بِنِعمَتَ اللهِ هُم یَکفُرُونَ» یعنی اولاد نعمت است، غیر این راه را بروید باطل رفته اید. پشت سر خدا به شما همسر داد تا بچه دار شوید، نوه دار شوید، پشت سرش می گوید سراغ باطل رفتی. یعنی غیر از این باطل است. کفران نعمت کردی، «وَ بِنِعمَتَ اللهِ هُم یَکفُرُونَ». این را پشت سر جمله نوه گفته است. خدا به شما اولاد و نوه داد، بعد می گوید سراغ باطل می روی، یعنی اگر این کار را نکنی باطل است. این هم یک مسئله مهم است. جلوگیری از فرزنددار شدن. حلال های خدا را بر خود حرام کنیم. این ها هم باطل است و کفران نعمت. مسئله دیگر آرامش است. هدف ازدواج چیست؟ در قرآن آیاتی داریم که ازدواج کنید برای آرامش. زن و مرد مکمل همدیگر هستند. زن و ازدواج سومین نیاز بشر است، اولین نیاز بشر اکسیژن است. دو دقیقه نباشد خفه می شود. دومین نیاز بشر آب و نان است، دو روز غذا نخورد می میرد. سومین نیاز بشر لباس است. قرآن می گوید: «هُنَّ لِباسٌ لَکُم» همسر لباس است. یعنی بعد از اکسیژن و غذا هیچ نیازی مثل همسر نیست. زن به مرد نیاز دارد، مرد به زن نیاز دارد. شریعتی: آرامش روانی. حجت الاسلام قرائتی: بله. قرآن می فرماید که، آیه دیگر برای کثرت جمعیت: «وَ بثِّ مِنهُمَا رِجَالًا کَثِیرًا وَ نِسَاءٍ». اول آیه می گوید که: «یَا أَیُّهَا النِّاسُ التَّقُوا رَبَّکُم» مردم پروا کنید از خدا. «خَلَقَکُم مِن نَفسٍ وَاحِدَةٍ» شما یک حقیقت هستید. می پرسند مرد سالاری یا مرد سالاری. هیچ سالاری، حق سالاری. چون زن و مرد یک نفس و حقیقت هستند، کسی نمی تواند بگوید من برتر هستم، تو برتر هستی. «وَ خَلَقَ مِنهَا زَوجَهَا» برای شما همسر هم قرار داد. «وَ بثِّ مِنهُمَا رِجَالًا کَثِیرًا وَ نِسَاءٍ» کلمه کثیر آمده است، بچه های زیاد. بعد هم باز سفارش به تقوا می کند. پس تا حالا سه تا لغت معنا کردم از نظر معلم قرآنی: 1) «حَفَدَة» یعنی نوه، فرزندان و نسل. 2) «یَذرَؤُکُم» یعنی «یُکَثِّرُکُم». یعنی زیادتان می کند. 3) یکی هم این که فرمود خلاف این باطل است. اگر جلوی بچه دار شدن را بگیرند کفران نعمت است، راه باطل رفته اید. مسئله دیگر قرآن می فرماید که طاغوت ها وقتی حکومت به دست گرفتند نسل را خراب می کنند. کشاورزی را خراب می کنند، نسل را خراب می کنند. «وَ إذا تَوَلّی سَعی» وقتی افراد نااهل حکومت را به دست گرفتند، «سَعی فِي الاَرضِ لِیُفسِدَ فیها» تلاشش را کرد در زمین فساد کنند، «وَیُهلِکَ الحَرثَ وَ النَّسلَ» نسل و حرث را. حرث را بعضی ها گفتند یعنی همسر. نسل را خراب می کنند، در زن ها اثر می گذارند و نسل را هم خراب می کنند. یعنی نابودی. بعد هم آدم یک چیزهایی می شنود که می فهمد برنامه ریزی هم هست. مثلاً در بعضی کشورها 2 رقم، 3 رقم، آمپول و دوا و قرص دارد برای کنترل نسل، در ایران می گویند 18 رقم شد. یعنی در یک کشور جمهوری اسلامی 18 رقم کار است که بچه هایتان را کورتاژ کنید، سقط کنید، جلوگیری کنید از بچه دار شدن. این برای خدا نیست. اگر بنا است کنترل بشود روی کره زمین کنترل بشود. این که بیشتر در ایران است پیداست شما یک غرضی دارید. مسئله دیگر این که حالا مشکل چیست. ممکن است کسانی گوش بدهند بگویند آقای قرائتی نفست از جای گرمی بلند می شود، خبر داری، خبر نداری. اولین مشکل این است که از خرجی می ترسند. قرآن در آیه ای که می گوید بلند شوید بی همسر را همسر بدهید، حتی پیرزن ها هم همسر می خواهند. همسر را آدم فقط برای نیاز جنسی نمی خواهد، انس می خواهد، تنهایی وحشتش می گیرد. یک پزشک متخصصی بود، کارش کنترل نسل و فرزند بود. به من می گفت که ما در تهران 14 هزار نفر سالمند داریم که چون همسر ندارند مریض هستند، مرض روانی گرفتند. اگر کسی باشد که با او حرف بزند آرامش می گیرد. همسر را آدم می خواهد اختلاط کند. شریعتی: هم صحبت داشته باشد. حجت الاسلام قرائتی: این طور نیست که همسر فقط برای یک نیاز باشد. انسان نیاز به انس دارد، می خواهد با کسی حرف بزند، درد دل کند، محرم راز کسی باشد، حرف هایش را به کسی بزند. فلذا به جامعه دستور داده است، نه به دولت نه به افراد. می گوید: «وَاَنکِحُوا» به نکاح دربیاورید. نکاح یعنی ازدواج. به ازدواج دربیاورید. چه کسانی؟ «الاَیامي».«الاَیامي»جمع ایم، ایم یعنی بی همسر. به بی همسرها، همسر بدهید. شریعتی: مجردها. حجت الاسلام قرائتی: چه پیر باشد چه جوان باشد. خدا رحمت کند حاج مهدی آقای طباطبایی را. یک جمله ای از ایشان نقل شد که شخصی به مکه آمده بود. مادرش نمی توانست راه برود، مانند رکوع خمیده و نمی توانست حرکت کند. مادرش را مکه آورد و بعد هم دوشش گرفت طواف کرد. حضرت را در طواف دید. گفت این مادر من است، دیگر طاقت راه رفتن ندارد. من به مکه آوردم کول کردم و طواف می کنم، حق فرزندی را انجام دادم؟! حضرت فرمود نه. گفت مثلاً چه باید می کردم. گفت شوهرش بده. گفت این نمی تواند راه برود. مادر که روی کول بچه بود به سر بچه زد گفت خفه شو، تو بهتر می فهمی یا پیغمبر. مسئله شهوت مسئله نیست، مسئله این است که همدم لازم است. «إن یَکونوا فُقَراء یَغنِهِمُ الله» در همان آیه که می گوید به پا خیزید به بی همسرها همسر بدهید پشت سرش این جمله را می گوید. می گوید: «إن یَکونوا فُقَراء یَغنِهِمُ الله». یک آیه داریم: «إن خِفتُم عَیلَةً فَسَوفَ یُغنِیکُم». یک آیه داریم «یَغنِهِم»، یک آیه داریم «فَسَوفَ یُغنِیکُم» یَغنِیکم یعنی شما را بی نیاز می کند، «فَسَوفَ یُغنِیکُم» یعنی در آینده دور. شریعتی: یک وعده ای نسبت به آینده. حجت الاسلام قرائتی: بله. چون مکه را هم مشرکین برای بت هایشان می رفتند و هم مسلمین برای اسلام. آیه نازل شد سال بعد مشرکین نباید بیایند، مکه مرکز اسلام است. بت پرست نباید بیاید. مکه ای ها گفتند نصف مشتریانمان کم شد. مثل این که مثلاً بگوییم زن ها بیایند خرید کنند، یا مردها بیایند خرید کنند. نصف مشتری ها کم می شود چون بخشی از مشتری ها یا زن هستند یا مرد هستند. قرآن می گوید نترسید، مکه را دربست برای اسلام بگذارید. «إن خِفتُم عَیلَةً فَسَوفَ یُغنِیکُم» اگر ترس از فقر دارید، در آینده جبران می شود. یعنی یک مدتی ممکن است مشتریان شما کم بشود ولی بعد جبران می شود. آن جا می گوید «فَسَوفَ یُغنِیکُم»، این جا می گوید «یَغنِهِم». سوف ندارد. یعنی خدا زود به قولش عمل می کند. شما یک مصاحبه کنید، پیدا کنید 10 نفری را که بگوید من وقتی مجرد بودم وضع من خوب بود به خاطر زن و بچه وضع من عقب رفت. بدنه جامعه هر کس ازدواج می کند بعد از ازدواج وضعش بهتر می شود. در فارسی هم می گویند که ... . شریعتی: هر آن کس که دندان دهد نان دهد. حجت الاسلام قرائتی: و این اصلاً سوء ظن به خداست. چون ما می گوییم اگر یکی باشیم خدا قدرت دارد، دو تا بشویم دیگر قدرت ندارد رزق ما را بدهد. به خدا بدبین هستیم، این بدبینی به خداست. شریعتی: «یُغنِهُمُ الله مِن فَضلِه». حجت الاسلام قرائتی: «و اللهُ واسِعٌ عَلیم» بعد هم گفته است خدا هم گشایش گر است هم می داند. ولادت بچه بشارت است. در قرآن چند بشارت داریم برای فرزند است. «نُبَشِرُکَ بِغُلام» به یحیی گفتند که ما به تو بشارت می دهیم، خدا به تو فرزند می دهد. «یُبَشِّرُکَ بِیَحیی». یعنی خدا وقتی به ابراهیم می خواهد بگوید بچه دادیم اسم بچه اش را بشارت می گذارد، یعنی خبر خوش. اولاد خبر خوش است، خبر تلخی نیست. انتقاد می کند از آن هایی که فرق می گذارند بین پسر و دختر. قرآن یک آیه دارد که می گوید وقتی می گویند خانمت دختر زایید، «ضلَّ وَجهَهُ مَسُودا» صورتش سیاه می شد از غصه. «یَتَوَارَی» متواری بشود، فرار کند، حالا که زنش دختر زاییده است پا به فرار بگذارد. «یَدُسُّهُ فِي التُرَابِ» خاکش کند؟ غصه می خوردند. حدیث داریم امام سجاد (ع) وقتی به او می گفتند خدا به شما بچه داد نمی پرسید پسر است یا دختر. می گفت سالم است؟ اصلاً نمی پرسید پسر است یا دختر. انسان نباید بین پسر و دختر فرق بگذارد. بشارت باشد. فرزندآوری شکر می خواهد. قرآن یک آیه دارد می گوید که عروس و داماد وقتی همبستر شدند و حامله شد با هم صحبت می کنند. می گوید: «لَئِن آتانا صالِحاً»، نمی گویند «آتانا وَلَداً». خدایا اولاد صالحی به ما بده، «لَنَکونَنَّ مِن الشاکِرِینَ» شکر می کند. بعضی ها هم چه با ادب صحبت می کنند. خدا رحمت کند آقای بهشت را، از علمای مشهد. ایشان می گفت از یک کسی پرسیدم خدا به شما بچه داده است؟ گفت خداوند بر من منت گذاشت تربیت یکی از بندگانش را به من سپرد. خیلی عبارت ادبی است. این خیلی مهم است. مسئله دیگر این که از فرزنددار شدن مایوس نشوید. چون بعضی ها می گویند پنج سال است بچه دار نشدیم. طوری نیست. ما خیلی آدم ها داریم که سال ها طول می کشد تا بچه دار بشوند. شریعتی: باید امیدوار بود. حجت الاسلام قرائتی: بله. خود بابای من خدا بیامرز سال های زیادی بچه دار نشد. دو تا هم همسر گرفت از هیچ کدام بچه دار نشد. بالاخره بعد یک ماجرایی پیش آمد، مکه و کربلا و توسل، بعد برگشت بچه دار شد. حالا تا این جا گفتم این را هم بگویم. آقایم می گفت که وقتی از خدا بچه خواستم گفتم خدایا دو تا همسر گرفتم خیلی سال گذشته است بچه دار نشدم، به من بچه بده. می گوید همان جا هم گفتم می خواهم بچه های من مبلغ دین بشوند. و برگشت و خدا 12 تا بچه به او داد. یکی سقط کرد، 11 تا ماندند. بعد ما هم طلبه شدیم، هم خودمان هم اخوی ها. و این دعای بابا است. مایوس نشوید که دو سال، سه سال، است بچه دار نمی شوید. من عالمی را سراغ دارم که بعد از 30 سال بچه دار شد. پس از فرزنددار شدن مایوس نشوید. «رَبِّ أَنّی یَکُونُ لِي، قَد بَلَغتُ مِن الکِبَر» قرآن می گوید به او گفتند بچه دار می شوی گفت من؟ کبر یعنی پیر شدم، «امرَأَتِي عَاقِرًا» خانم من زمانی هم که جوان بود نازا بود. خودم پیر هستم خانمم نازا است. گفت با خدا چانه نزن. خدا خواسته باشد بدهد، می دهد. خدا هم سبب ساز است هم سبب سوز. سبب ساز است یعنی یک چیزی را سبب می کند، عصا را بزن به دریا خشک می شود، با یک عصا. گاهی هم سبب را از سببیت می اندازد. آتش باید بسوزاند اما نسوزاند. می گوید ابراهیم در آتش بود نسوخت یعنی سببیت را از آتش گرفتم، عصا هم که چوب خورد به آب، دریا خشک شد. این کارها را خدا گاهی می کند منتها همیشه نمی کند. کار عنوان طبیعی اش باید باشد. گاهی وقت ها می خواهد بگوید قدرت من بالاتر از آن است که شما فکرش را می کنید، «مِن حَیثُ لایَحتَسِب». «لَم یَحتَسِبُ» در قرآن داریم، یعنی قهر خدا آمد از راهی که گمان نمی کردند. «لایَحتَسِب» دو تا در قرآن است. از راه بی گمان به خوشی رسید یا از راه بی گمان به بدبختی رسید. از راهی که باورش نمی آمد سیلی خورد، از راهی که باورش نمی آمد به او هدیه دادند. هر دو «لایَحتَسِب» است. خدا گاهی وقت ها خواسته باشد کاری کند می کند. کار به برنامه ریزی های ما ندارد. شریعتی: و این ها چقدر آدم را امیدوار می کند. حجت الاسلام قرائتی: بله. یک وقت طلبه جوان بودیم. قبل از انقلاب می ترساندند از این که طلبه بشویم. می گفتند طلبگی بدبختی است و گرسنگی دارد. گفتیم ما که تا حالا نان خالی نخوردیم، پس یک بار نان خالی بخوریم. این سفره انداختیم و چند تا نان خالی خوردیم. یک مرتبه چند تا مهمان آمد. دویدیم سفره را جمع کردیم و رفتیم دکان کبابی. گفتیم خدا نمی خواهد من نان خالی بخورم. یعنی این گونه نیست که شما برنامه ریزی کنید و طبق برنامه پیش بروید. فلذا حضرت امیر می گوید خدا را شناختم از این که هر چه تصمیم گرفتم جور دیگر شد، فهمیدم پس من همه کاره نیستم. من برنامه ریزی می کنم، چیز دیگر اتفاق می افتد. دعای برای فرزند. در قرآن چند آیه داریم که برای دعای فرزندآوری است. «رَبِّ لا تَذَرني فَردا» حضرت زکریا گفت خدایا من را تنها نگذار، من همسر دارم بچه می خواهم. «هُنالِکَ دَعَا زَکَرِیِّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَب لِي مِن لَدُنکَ ذُرِّیِّةً طَیِّبَةً»، «ذُرِّیاتِنا قُرَّةَ أَعیُن»، «هَب لي مِن الصالِحینَ»، اولادی می خواهم که اولاد من «یُسارِعُونَ فِي الخَیراتِ».این ها همه آیه قرآن بود. چند آیه داریم که برای بچه تان دعا کنید. لقمه پاک به بچه مان بدهیم. «کَسبّ الحَرامِ یُبینُ فِي الذُریَة» لقمه حرام در بچه اثر دارد. لقمه حرام آدم را بدتر می کند. در سوره مطففین اول می گوید: «وَیل ٌ لِلمُطَفِفین» وای به کم فروشان. بعد می گوید: «إنَّ کِتَابِ الفُجَّارِ» لقمه حرام بخوری فاجر می شوی، فاسق می شوی. بعد می گوید: «وَیلٌ یَؤمَئِذٍ لِلمُکَذِّبِینَ» یعنی لقمه حرام شما را فاسق می کند، فاسق شما را کافر می کند. سیگاری تریاکی می شود، تریاکی هروئینی می شود. یعنی گام به گام است. در قرآن مکرر خطوات آمده است، گام به گام. گام اول این است که یک بستنی با هم بخوریم، گام دوم با هم تلفن کنیم، گام سوم عکس با هم رد و بدل کنیم، گام چهارم سینما برویم، گام پنجم یک سفر برویم. یعنی یک ذره یک ذره تو را برد به جایی که خودت هم باور نمی کردی. فکرت را عوض کرد، اخلاقت را عوض کرد. خطوات یعنی گام به گام. حضرت امیر در نهج البلاغه می گوید شیطان اول تخم ریزی می کند، بعد جوجه هایش درمی آید، بعد حرکت می کنند. اصولاً شیطان 5-6 رقم برخورد می کند با آدم های مختلف. آدم هایی که از اولیا خدا هستند حریفشان نمی شود. چون خود شیطان گفت من همه را گمراه می کنم الا «عِبادِکَ المُخلِصین» افرادی که گزیده شده ی خدا هستند من حریف آن ها نمی شوم. حریف امیرالمومنین نمی شوند. بعد از امیرالمومنین مومنین که می آیند می گوید به مومنین هم نمی تواند ولی هولشان می دهم. «مَسَّهُم طائِفٌ مِن الشَیطانِ» یعنی تماس می گیرد. طائِفٌ یعنی شیطان های دوره گرد، یعنی طواف می کنند. شیطان های دوره گرد یک تنه ای به این ها می زنند منتها متوجه می شوند شیطان است خودشان را حفظ می کنند. بعضی ها هم نه، شیطان غیر از نماز می رود داخل. «یُوَسوِسُ فِي صُدورِ النَّاس»، «فِي» یعنی می رود داخل. شریعتی: آن ها فقط تنه می زنند، این ها می آیند در وجود. حجت الاسلام قرائتی: بعضی وقت ها شیطان همان جا می ایستد، دیگر بیرون نمی آید. «فَهُوَ غَریب». این ها همه قرآن است. «إلَّا عِبادِکَ مِنهُم المُخلَصین» یک عده را حریفشان نمی شوند، یک عده را فقط تنه می زنند ولی متوجه می شوند، یک عده را در وجودشان می روند «فِي صُدورِ النَّاس»، یک عده وقتی رفتند در روحشان همان جا می ایستند . «فَهُوَ قرین». این کم کم خودش شیطان می شود. «شیطانَ إنسِ وَ الجِن» خودش شیطان است. چشم ها شیطانی، گوش ها شیطانی، زبان شیطانی. اصلاً هر کاری که می کنی فکرش سالم نیست، چشم سالم نیست، بیانش سالم نیست. همه «فِي قُلوبِهِم مَرَض» است، این خودش شیطان است. این ها حرف تفسیری و قرآنی بود. یک دعا می کنم، هر که پای تلویزیون است آمین بگوید. خدایا به آبروی مخلصینت که شیطان حریفشان نمی شود ما را از همه ی انواع وسوسه ها برای همیشه حفظ کن. شریعتی: الهی آمین. حجت الاسلام قرائتی: برویم سراغ جمعیت. برای بچه دعا کنیم. «رَبِّ اجعَلِني مُقیمَ الصَلَوةِ وَ مِن ذُرّیَتيً». این جا هم من یک جمله ای از آیت الله وحید خراسانی از مراجع بزرگ بگویم. یک جمله مهمی در مکه به من گفت. من آمدم این جا نزد بعضی از علما گفتم ایشان چنین جمله ای گفت. لطیف است، یک مقدار شیرین است. دو تا «وَ مِن ذُرّیَتيً» در قرآن است از یک حلقوم. یعنی حضرت ابراهیم دو مرتبه گفت بچه هایم، بچه هایم. یکی وقتی رهبر شد خدا به او گفت ابراهیم تو رهبر شدی، برای همیشه در طول تاریخ. «إنِّي جاعِلُکَ لِلنّاسِ اماما» تو امام و رهبر شدی. تا گفت رهبر شدی گفت «وَ مِن ذُرّیَتيً» بچه هایم چه. خدا فرمود نه، «لا یَنالُ عَهدي الظالِمین» مقام امامت عهد خداست. «أَوفُوا بِعَهدی» یعنی «أَوفُوا» به امامت. امامت عهد خداست. این طور نیست که هر کس پسر تو باشد باز هم رهبر بشود. من به ظالم مقام رهبری را نمی دهم. یک بار هم بحث نماز شد گفت: «رَبِّ اجعَلِني مُقیمَ الصَلَوةِ وَ مِن ذُرّیَتيً». یک ابراهیم، یک حلقوم و یک زبان گفت: «وَ مِن ذُرّیَتيً»، یک بار برای مقام رهبری به بچه هایش، یک بار هم بچه هایش مقیم نماز بشوند. از این جا معلوم می شود اقامه نماز واقعی وزنش وزن رهبری است. شریعتی: چه خوب، چقدر لطیف. امامت و نماز. حجت الاسلام قرائتی: حضرت ابراهیم یک پیغمبر، ابراهیم هم خیلی مهم بود. ابراهیم پدر موسی و عیسی بود. شریعتی: شیخ الانبیاء. حجت الاسلام قرائتی: بله. حضرت ابراهیم دو بار گفت بچه هایم. یک جا وقتی رهبر شد گفت بچه هایم هم رهبر بشوند که خدا گفت از این خبرها نیست. یک بار برای رهبری، یک بار برای نماز. این پیداست که وزن اقامت نماز مثل رهبری است. متاسفانه ما یک کسی که حال ندارد، اهل حرکتی نیست، برای پیش نمازی خوب است. یعنی وارفته ترین آدم ها به درد پیش نمازی می خورد. نباید این طوری باشد. نماز جایگاه مهمی دارد. شما نگاه کنید خادم مسجد در قرآن چه کسانی هستند. قرآن برای خادم مسجد چهار نفر را بیان می کند. یکی پدر و پسر، ابراهیم و اسماعیل. ابراهیم 100 ساله، اسماعیل 13 ساله. می گوید: «یُطَّهِرا بَیتي» هر دو با هم مسجد را تطهیر کنید. خادم مسجد ابراهیم و پسرش اسماعیل است. یکی هم حضرت زکریا، پیغمبر بود، خادم مسجد بود. یکی هم حضرت مریم؛ مادرش نذر کرد که اگر بچه دار شد خادم مسجدش کند. خادم مسجد چه کسانی بودند؟ ابراهیم ها، اسماعیل ها، زکریاها، مریم ها. الان خادم مسجد یک آدم هایی بنده خداها گرفتار، پیرمرد، مریض، بازنشسته، از کار افتاده. خادم مسجد چه کسانی بودند، چه کسانی شدند. ما باید این فرهنگ را هم ان شاءالله تبلیغ کنیم. چطور پالتوی سیاه می پوشند، خادم افتخاری امام رضا در حرم. در حرم امام رضا که می روی افرادی هستند که وزیر و وکیل و خیلی هایشان مسئولین هستند، اما افتخار می کنند که خادم امام رضا هستند. تو که خادم امام رضا هستی، خادم مسجد هم باش. مسجد محله را هم یک بار یک لباسی بپوش با جاروبرقی بگو من وزیرم، وکیلم، سفیرم، نماینده مجلسم، شهردار هستم، می خواهم خانه خدا را خودم جارو کنم. جاروبرقی و جارو کن، بعد هم بگذار پشت ماشین و برو به خانه ات. چطور خادم امام رضا مقام است، خادم مسجد هم مقام است. این مهم است. حدیث داریم که که مسجد می رود خدا می گوید: «زارَني» این به زیارت من آمده است. «زارَ الله فِي بَیتِ» کسی که به مسجد می رود زیارت می کند. دعا برای فرزنددار شدن، این هم یک مسئله است. منتها این جمعیت که می گوییم جمعیت خوب است یک شرایطی دارد. حالا چقدر وقت داریم؟ شریعتی: می خواهید برویم قرآن را بشنویم، برگردیم بخش دوم را ادامه بدهیم. 5 دقیقه وقت داریم. می خواهید 5 دقیقه ادامه بدهید، بعد به قرآن مشرف شویم. حجت الاسلام قرائتی: حالا من چون می ترسم بعضی امروز را گوش بدهند ولی هفته آینده را گوش ندهند. فلذا می خواهم با هم باشد. باید چه کرد؟ این تصمیم می خواهد. به آدم گفتند گندم نخور، خورد. از آن باغی که بود بیرونش کردند. ما هم نسلمان همه بدبخت شد. به آدم می گوییم چرا خوردی. می گوید: «وَ لَم نَجِد لَهُ عَزماً» تصمیم نتوانست بگیرد. ما باید تصمیم بگیریم. تصمیم بگیریم شما هشت سال جنگیدید. بیرون کردن صدام مهم است یا داماد کردن یک جوان. چقدر جبهه، چقدر اسیر، رزمندگان ما چقدر اسیر شدند. اسارت سخت تر است یا... . چه کاری مهم تر است؟ بیرون کردن شاه یا جنگ هشت ساله. تصمیم نداریم، نمی خواهیم. واقعاً بیایید یک کاری کنیم. هر کس اولادهایش داماد و عروس شده است، به شکرانه این که دامادهایش، پسرهایش، عروس هایش، سر و سامان گرفته اند، فرض کند یکی از این جوان ها هم بچه چهارمش است. من سه تا بچه دارم ازدواج کردند و رفتند. فرض کنم این دختر هم دختر من است. یکی از دخترها را جهازیه اش را تامین کنیم. اگر نمی توانی شریکی انجام دهید. بگو من بانی می شوم، از دم فامیل ما بیایید این را انجام بدهید. شریعتی: یک عروس را خانه بخت بفرستیم. حجت الاسلام قرائتی: بله. یعنی فامیل ها که دور هم جمع می شوند هر فامیلی یکی از جوان های فامیل را ایجاد اشتغال کند، وام می خواهد بدهد. دولت هم یک کاری کند این طور تورم ها جهشی بالا نرود. جوان آمده نزد من می گوید من ماشینم این قدر بوده، الان این قدر شده است. صد میلیون ماشین من گران شد. آن وقت من هر چقدر حساب می کنم پس من چطورمی توانم داماد بشوم. شریعتی: یعنی نگرانی نسبت به آینده. حجت الاسلام قرائتی: چون آدم امنیت می خواهد. خدا رحمت کند بهلول را. می خواست با رضاشاه راجع به بی حجابی دربیفتد. آمد در تلویزیون گفت من وقتی می خواستم مبارزه کنم اول زنم را طلاق دادم، بعد هم برای زنم داماد پیدا کردم که من می خواهم شهید بشوم زن و بچه ام نماند. سر و سامان بگیرد. یک مقدار باید سر و سامان بگیریم، یک کاری باید کرد. خود جوان ها هم مشکل این است که بسیاری شان ندارند. قدیم جوان ها خودشان آستین بالا می زدند غذا می پختند. بی حال شدند، می روند رستوران غذا می خورند. رستوران هم گران است، گفتند ساندویچ می خوریم. بعد دیدند ساندویچ هم باید جوید، گفتند آبمیوه می خوریم. فضا این طور شده است. یعنی می خواهد هیچ کاری بلد نباشد، زندگی اش هم تامین باشد. مقام معظم رهبری می گفت کارهای من از ساعت 5 صبح شروع می شود. در آستانه 80 و چند ساله هستند. 80 رد شده است. یک آدم 80 ساله با این همه گرفتاری از ساعت 5 صبح مطالعه اش شروع می شود، کارهایش شروع می شود. آن وقت ما جوان خوش هیکل و سالم، شب های زمستانی 5 غروب می شود، میانگین 10 می خوابند، 5 ساعت یک ربعش را مطالعه نمی کند. آن هم می گذاریم هفته کتاب، روز کتاب. یک اسامی داریم، با اسامی کار حل نمی شود. اسمش را عوض می کنیم. یک اراده می خواهد. «وَ لَم نَجِد لَهُ عَزماً». گفت تصمیم نداشت، چون تصمیم نداشت گندم را خورد و بیرونش کردند. یک عزمی می خواهد. یک کسی به من گفت آقای قرائتی، من دختر زیبا می بینم نمی توانم نگاهش نکنم. تا نگاهش کردم زیباست چشمم می رود. گفتم راست می گویی یا دروغ، ناراحتی از این که نگاه می کنی؟ گفت بله، می خواهم گناه نکنم. گفتم بگو هر نگاه بدی که کردم یک مبلغ خودم را جریمه کنم. دو تا 100 هزار تومان بدهی چشم هایت سفت می شود. عزمت را تقویت کن. شریعتی: یک عزم ملوکانه می خواهد. حجت الاسلام قرائتی: من راجع به اولاد خیلی حرف دارم. شریعتی: بحثمان تمام نشده است، هفته آینده باید بشنویم. حجت الاسلام قرائتی: من خواهش می کنم بحث را گوش بدهید، چون من در این زمینه وقت صرف کردم. شریعتی: که یک بسته و یک مجموعه کاملی باشد. حجت الاسلام قرائتی: جمع کردم، باور نمی کردم این همه آیه و حدیث راجع به جمعیت و کنترل نسل داشته باشیم. عوامل کنترل چیست، عوامل ازدواج چیست. ان شاءالله جلسه آینده می گوییم. شریعتی: ان شاءالله. این نکته ای که حاج آقا اشاره کردند نکته ی درستی است. ولی متاسفانه وزن این عزم بیشتر سمت مردم است. یعنی حاکمیت، دولت، باید یک امنیت روانی و اقتصادی را ایجاد کند نگران آینده نباشند، راجع به ازدواج هم همین نکته است. ان شاءالله که این اتفاق و این مهم محقق بشود. هفته ی آینده هم این بحث را با حاج آقای قرائتی عزیزمان ادامه می دهیم. خیلی از خانواده ها هستند در انتظار فرزند هستند. دعا می کنیم ان شاءالله به حق آیات نورانی قرآن کریم، آن هایی که به هر دلیلی تا به حال موفق نشدند فرزنددار بشوند خداوند ان شاءالله فرزندان صالحی به آن ها عنایت بکند. صفحه 360، آیات نورانی سوره مبارکه فرقان هست. آیات 3 تا 11 این سوره را بشنویم، برمی گردیم همراه شما و در کنار شما. شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم». «رَبَّنا هَب لَنا مِن أَزوَاجِنَا وَ ذُرِّیَّاتِنَا قُرَّةً أعیُنٍ وَ الجَعلنَا لِلمُتَّقِینَ إمَامًا».از آقا مهدی فروغی هم ممنون و متشکرم. این نکته هایی هم که قبل از تلاوت قرآن هر روز می شنوید و می بینید و مطالعه می کنید، نکته های تفسیر نور حاج آقای قرائتی است که الحمدلله سر این سفره همه متنعم هستیم. نکته های پایانی را بفرمایید، دعا کنید و ان شاءالله خداحافظی کنیم. حجت الاسلام قرائتی: 1-2 دقیقه وقت داریم. خوب است دعا کنیم راجع به همین موضوعی که بحث می کردیم. خدایا به آبروی همه ی آبرومندان درگاهت، انبیا و اوصیا و پیغمبر و اهل بیتش، برای همه ی بی همسرها همسر خوب مقدر کن. دولت و ملت و خود جوان ها و خود خانواده ها و خود پدرها و مادرها را، همه را هدایت کن به نحوی که این مشکل ازدواج را حل کنند. مجلس یک برنامه ها و قانون هایی تصویب کرد که گفتند شورای نگهبان هم تایید کرده است. برای ازدواج و فرزندآوری یک تسهیلاتی دولت بدهد. امیدوارم که این تسهیلات بتواند تسهیلات باشد. چون گاهی وقت ها یک پولی را به یک کسی می دهیم می گوییم برو کار کن، می رود گم می کند یا می رود شرکتی می زند ورشکست می شود. یا یک چیزی به یک کسی می دهیم ولی این باعث شرش می شود. شریعتی: تسهیلات تسهیل کند. حجت الاسلام قرائتی: بچه گریه می کند اگر یک چاقو به او بدهند این خدمت نیست، می زند به چشمش کور می شود. یعنی عقل هم می خواهد که چه بدهیم که ماندگار باشد، ابدی باشد. ماهی بدهیم، یا نه، تور بدهیم خودش ماهی بگیرد، یا توربافی یادش بدهیم. چون تقدیر و معیشت در روایت ها آمده است. یعنی پولی که دارید برنامه ریزی می کنید که چگونه خرج کنید که چگونه باشد. گاهی وقت ها آدم یک کتاب می خرد می خواند، کنار می گذارد. ممکن است کسی کتاب بخواند تا آخر عمر به این کتاب نیاز داشته باشد. حتی در خرید کتاب، کتابی بخریم که ماندگار باشد. رفیقی بگیریم که ماندگار باشد. رفیق هایی که با یک بستنی رفیق می شوند، با یک ساندویچ قهر می کنند. سعی کنیم تشویقات ما برای همسرها و دخترها و پسرها، تشویق به ازدواجمان یک کار ماندگار باشد. مثلاً شاه عباس کاروانسرا ساخته است، بعد از 400 سال در بیابان ها است. ما روابط عمومی هایمان را بنر می زنیم فردا جر می دهیم. پول خرج کردن عقل می خواهد نه درآوردن عقل می خواهد. پول خرج کردن هم عقل می خواهد. خدایا همه ما را هدایت کن به این که همه مشکلات را حل کنیم از جمله این. والسلام علیکم و رحمه الله. شریعتی: خیلی از شما ممنون و متشکرم. خیلی سپاسگزارم از لطف و همراهی و همدلی شما. جا دارد تشکر کنم از همه ی آن هایی که در طرح فرزندان غدیر همچنان با ما همراه هستند. خبرهای خوشی را ان شاءالله به زودی خدمت شما عرض خواهیم کرد. تا فردا که ان شاءالله با حضور حاج آقای میرهاشم خدمت شما خواهیم رسید همه تان را به خداوند بزرگ و مهربان می سپاریم. «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم».