حجت الاسلام فرحزاد: علیکم السلام و رحمه الله. خدمت شما و همه‌ی بینندگان عزیز عرض سلام دارم و آرزوی موفقیت. ان‌شاءالله که حداکثر بهره‌گیری را از این ایام و این دهه داشته باشیم. واقعاً دهه‌ی فوق العاده‌ای است. و امروز، روز هشتم، روز تلی است که حاجی‌ها آب برای عرفات آماده می‌کنند و حرکت به سوی عرفات، و روز حرکت آقا اباعبدالله از مکه به طرف کربلا بوده است. امشب هم که شب عرفه است، شب دعا و نیایش است. فردا هم که روز عرفه است. بعد هم عید قربان و بعد هم 15 روز ایام شادی عید قربان تا عید غدیر شروع می‌شود. ان‌شاءالله قدردان باشیم. درباره عرفه و عید قربان و قربانی کردن هم بخش‌های بعدی ان‌شاءالله صحبت خواهیم کرد. ان‌شاءالله خدای متعال رفع هم و غم و گرفتاری‌ها را از همه‌ی گرفتارها و همه‌ی عزیزانی که مریض هستند، مریض دارند، پرستارانی می‌کنند، و شر این ویروس را از سر همه‌ی ملت‌ها کوتاه کند به برکت آقا اباعبدالله حسین (ع).
شریعتی: خوشحالیم در خدمت شما هستیم و در خدمت عزیزان جانمان و خوشحال‌تر این که در محضر صحیفه‌ی سجادیه امروز به دعای 28ام می‌رسیم. 27ام تمام شد و به 28ام می‌رسیم. ببینیم موضوعش چیست و ان‌شاءالله شرحش را بشنویم.
حجت الاسلام فرحزاد: «بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم». «الحَمدُ لله رَبِّ العالَمینَ» «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم». دعای 28ام که خیلی طولانی هم نیست، درباره‌ی پناهندگی به خدا و تضرع و زاری به درگاه خدای متعال است که این تضرع خودش خیلی بندگی فوق العاده‌ای است.
در دعای شب جمعه در مفاتیح است که: «وَ لا یُنجي مِنَ سَخَطِکَ ألّا التَّضَزَعُ ألَیکَ» چه چیزی ما را از غضب و خشم خدا در امان قرار می‌دهد و ما را از جهنم و سخط خدا نجات می‌دهد، تضرع و زاری. یعنی خودت را کنار بگذاری. این جا جایی است که باید خودت را بشکنی. خودت را بشکنی تا از جهنم و خودیت عبور کنی، به الله پناهنده شدی قطعاً بالاترین حصن‌ها و پناهگاه‌ها و آرامش‌ها به ما خواهد رسید. «دُعَائِهِ عَلَیهِ السَّلَامُ مُتَفَزِّعاً أِلَي اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ». حضرت با این جمله شروع می‌کند: «إِنِّی أَخْلَصْتُ بِانْقِطَاعِی إِلَیک» خدایا من خودم را خالص می‌کنم به منقطع شدن به سوی تو. تا آدم منقطع نشود، یعنی مسلمان باشد، غیرمسلمان باشد، یهودی باشد، مسیحی باشد، کمونیست باشد، تا آن دل شکستگی و تضرع و اضطرار. هواپیما در هوا خراب می‌شود، کمونیست است. آیت الله جوادی آملی، خداحفظشان کند، فرمودند وقتی پیام حضرت امام را برای گورباچف برده بودند، فرمودند خوب ما یک هیئتی بودیم. برای استقبال آمدند. فرودگاه 40 کیلومتر با مسکو فاصله داشت. تا با ماشین می‌رفتیم که به خود شهر برسیم، با آن‌هایی که آمده بودند، آدم‌های فرهیخته‌ای بودند و به عنوان نماینده امام راحلشان رفته بودند، گفتم چند کلمه‌ای صحبت کنند. این سرزمین معتقد به خدا نیستند. امام رحمه الله علیه، در آن نامه‌ی مهمی که نوشته بودند می‌خواستند بگویند که مادیات و کمونیستی انتهایش بن بست است. یک دری از معنویت و توحید و خداشناسی به روی شما باز شود. ایشان فرمودند که به او گفتم که اگر شما در مسیر حرکت می‌کنید، در هوا هواپیمایتان خراب شود. گفت خوب فوری با حزب کمونیست‌مان ارتباط برقرار می‌کنیم، این‌ها را ما را کمک می‌کنند. گفتم اگر آن ارتباط هم قطع شد؟ نه حزبی می‌توانی ارتباط برقرار کنی، نه پایگاهی هست، نه رئیس جمهوری است، نه شخص دیگری. از همه جا بریده شد، به که پناه می‌برید؟ دیگر این جا باید اقرار کنید. یعنی هر کسی هم در زندگی تا خدا برایش پیش نیاورد، خودش را نشان ندهد، «سَنُریهِم آیَاتِنَا» وعده‌ی تکوینی و قطعی خدا است که خدا خودش را به همه نشان می‌دهد. اصلاً ما منکر واقعی نداریم. لاف بی‌خودی می‌زنند که من قبولش ندارم. پس معلوم می‌شود هست که تو قبولش نداری. همین جا 50% از بین رفت. گفت من مچش را گرفتم. دید باید اقرار کند که این جا بی اختیار به یک قدرت مطلقی متوسل می‌شوند. گفت سرتان را درد نیاورم این سرزمین خدا را قبول ندارند.
شریعتی: خودتان را خسته نکنید.
حجت الاسلام فرحزاد: بله خودتان را خسته نکنید. حالا حضرت می‌فرماید: «إِنِّی أَخْلَصْتُ بِانْقِطَاعِی إِلَیک». چه زمانی آدم خالص می‌شود؟ وقتی که از همه جا بریده می‌شود. وقتی که بریده می‌شود. یک روایت خیلی زیبایی از آقا امام حسن مجتبی علیه السلام است، که امروز هم دوشنبه متعلق به امام حسن مجتبی است. حضرت فرمودند: «أنَا الضَّامِنُ لِمَن لَم یَهجُس فِي قَلبِهِ أِلَّا الرَّضَا أَن یَدعُوَ اللهَ فَیُستَجَابَ لَهُ» من ضمانت می‌کنم برای کسی که وقتی دعا می‌کند در قلبش رضایت و خشنودی خدا باشد، خدایا من راضی به رضای تو هستم و از جای دیگر بریده شود. یعنی ما گاهی دعا می‌کنیم، 50 جا هم بت درست کردیم، فلانی به داد ما می‌رسد، پدر هست، بانک هست، کارمند هستم به من وعده دادند، خوب حالا خدا هم گفته است.
خدا را در حاشیه قبول کردیم که نه رزق ما را می‌تواند بدهد، نه ما را می‌بیند، نه کمک کارمان است؛ این فایده ندارد. خدا باید در اصل مطلب بیاید. تعبیرهای خیلی بلندی در این دعا است. نه خیر، حضرت امام مجتبی (ع) می‌فرماید اگر من ضمانت می‌کنم کسی که دعا می‌کند منقطع شود. فقط خوشنودی خدا در قلبش باشد. من ضمانت می‌کنم خدا دعای او را ضمانت می‌کند. در روایات ما این است که یک علت عدم اجابت دعاهای ما این است که ما شش دانگ دعا نمی‌کنیم. خدا می‌گوید من شش دانگ قبول می‌کنم. پنج دانگت یک جای دیگر است، چند دانگت جای دیگر است، حالا یک مقدار هم به من توجه کنی این فایده ندارد. جمله‌ی خیلی بلندی هم است باز. یک موقعی آیت الله بهاءالدینی فرمودند این جمله و این دعا چند وقت من را مشغول کرده است. در مناجات شعبانیه است. «الهی هَب لي کَمالَ النقِطاعَ إِلَیک وَ أَنِر أبصارَ قُلوبِنَا بِضیَاء نَظَرَها ألَیک». چه وقتی چشم دلمان روشن می‌شود؟ زمانی که خدا نظر کند. خدایا به من کمال انقطاع را عنایت کن. یعنی من بریده بشوم. خدا قول نداده است دعای هر کس را مستجاب کند، خدا می‌فرماید: «أَمَن یُجیبُ المُضطَّرَّ إذا دَعاهُ وَ یَکشِفُ السُّوء» و بعد هم می‌گوید: «وَ یَجهَلُکُم خُلَفاءَ الأرضِ». یعنی کسی که مضطر شد، چون امام‌های ما همیشه مضطر هستند، همیشه شش دانگ از غیر خدا بریدند و به خدا وصل هستند، ولذا خلفای ارض شدند. حالا آن‌ها در حد اعلی، در حد پایین‌تر هم آن‌های که منقطع می‌شوند و می‌برند خدا به آن‌ها عنایت می‌کند، به قول ما خدا را در آن عالم اضطرار مشاهده می‌کند. خدا می‌گوید تو می‌توانی نماینده بشوی این حالت را به دیگران هم انتقال بدهی.
شریعتی: به تعبیر شیخ علی آقای صفایی که ایام ارتحالشان هم بود این ایام، راه وقتی آغاز می‌شود که تو تمام شوی.
حجت الاسلام فرحزاد: احسنت. ببینید این جمله خیلی، حالا ان‌شاءالله فرصتی باشد ما زیارت خمس عشر هم خیلی معارف بلندی در آن است. «وَ لَم تَجعَل لِلخَلقِ طَریقاً مَعرِفَتَکَ اِلَّا بِالعَجزِ». چه وقت می‌توانی خدا را بشناسی و با خدا ارتباط برقرار کنی؟
شریعتی: وقتی که عاجز شدی.
حجت الاسلام فرحزاد: 6 دانگ عاجز شوی. با لفظ فایده ندارد. من فقیرم، مسکینم، مستجیرم، نه. یعنی آن زلت عجر و فقر و بیچارگی را حس کنید. همین مقدار که حس کردی، شش دانگ خدا تجلی می‌کند.
در باز می‌شود. «وَ لَم تَجعَل لِلخَلقِ طَریقاً مَعرِفَتَکَ اِلَّا بِالعَجزِ». لذا حضرت می‌فرماید خدایا من خودم را خالص کردم برای این که کامل به سوی تو منقطع شوم. «وَ أَقْبَلْتُ بِکلِّی عَلَیک». خیلی این جمله زیبا و بلند است. خدایا من با همه‌ی وجودم به طرف تو آمدم، 6 دانگ. یک وقت ما با خدا صحبت می‌کنیم یک گوشه‌ی دلمان یاد خدا است، توجه به خداست، در اختیار خدا است. مثل هلال ماه، که گاهی هلال ماه یک مقدار است، بزرگ می‌شود، یک وقتی همه‌ی دایره پر از نور است.
قرص کامل است. قلب ما هم این گونه است. ما چقدر خدا را دوست داریم؟ حاشیه است، پایتختش است، وسط دل است، کلش را گرفته است، بعضش است، چند درصد است؟ اگر صد درصد شد آن قشنگ است. آن انسان کامل می‌شود، آن انسان سلیم می‌شود که خدا در قرآن می‌فرماید: «یَومَ لا یَنفَعُ مَالُ وَ لَا بَنُونَ/ أِلَّا مَن أتَی اللهَ بِقَلبِ سَلِیمٍ». فرمود قلب سلیم قلبی است که در آن شرک و کفر و غیرخدا اصلاً نیست. مثل حضرت ابراهیم که از همه جا برید. مثل امام‌های ما که از همه جا بریدند. لذا امام می‌فرماید: «وَ أَقْبَلْتُ بِکلِّی عَلَیک». من کلم را به تو واگذار و اقبال کردم. «صَرَفْتُ وَجْهِی عَمَّنْ یحْتَاجُ إِلَی رِفْدِک» خدایا من رویم را برگرداندم از کسانی که خودشان محتاج به کمک و یاری به تو هستند، کمک به فضل تو هستند. «وَ قَلَبْتُ مَسْأَلَتِی عَمَّنْ لَمْ یسْتَغْنِ عَنْ فَضْلِک» من خودم را برگرداندم از این که سوال کنم از کسانی که بی نیاز از فضل تو نیستند. چون حضرت می‌فرماید: «وَ رَأَیتُ أَنَّ طَلَبَ الْمُحْتَاجِ إِلَی الْمُحْتَاجِ سَفَهٌ مِنْ رَأْیهِ وَ ضَلَّةٌ مِنْ عَقْلِهِ». می‌فرماید من این را دریافت کردم که طلب محتاج از محتاج دیگر، گدا برود از یک گدای دیگر گدایی کند، عاجز برود از یک عاجز دیگر چیزی بخواهد. معذرت می‌خواهم، نابینا برود از یک نابینای دیگر بگوید من را راهنمایی کن. خوب هر دو در چاه می‌افتند. می‌فرماید این را دریافت کردم که طلب محتاج به سوی یک محتاجی مثل خودش این سفاهت و نادانی است. رای و عقلش به نادانی و جهالت افتاده است و عقلش گمراه شده است. لذا چون به این نتیجه رسیدم، همه‌ی وجودم به سوی تو منقطع شد. «وَ أَقْبَلْتُ بِکلِّی عَلَیک» با همه‌ی وجودم به تو روی آوردم. من اجازه می‌خواهم چند داستان هم بگویم، قشنگ است.بعضی داستان‌ها را حواسم است که گفتم ولی... .
نماز تکرار است، قرآن تکرار است، خیلی چیزها تکرار است. تکرار چیز خوب عیب ندارد. ما اگر تکراری که مخل به فصاحت باشد قبول داریم. ولی خوب غذا خوردن‌مان، نان‌مان، آب‌مان، همه تکراری است. تکرار چیزهای خوب، خوب است، یادآوری است. و چه بسا خیلی‌ها هم نشنیدند و یا یادشان رفته است. مرحوم آیت الله بهاءالدینی یک قول در توحید داشتند. یعنی همواره اهل تفکر بودند، عبادت خیلی کم داشتند. یعنی طرز فکرشان این بود. بیشتر شب و روز تفکر می‌کردند و حالت انقطاع به سوی خدای متعال داشتند. این هم خاطره‌ی قشنگی است. یک موقعی یکی از علما خدمت آیت الله بهاءالدینی آمد، به ایشان گفت چه کار کنم در نماز حضور قلب داشته باشم؟ حواسم این سمت و آن سمت می‌رود. یک جمله‌ی خیلی قشنگی ایشان فرمودند. فرمودند حضور ذهن خیلی مهم نیست. این که حالا ذهنمان به یک موضوع خاصی یا حالت خاصی تمرکز پیدا کند.
شریعتی: حافظه‌مان.
حجت الاسلام فرحزاد: بله. این مهم نیست. ممکن است که مرتاض هندی هم ریاضت بکشد فقط به این گل فکر می‌کند. این مهم نیست. حضور قلب این نیست. حضور قلب چیست؟ فرمودند حضور قلب این است که وقتی می‌گویی «ایَّاکَ نَعبُد وَ ایَّاکَ نَسعَین» سراسر وجودت و توجه قلبت به خدا باشد. یعنی واقعاً به این جا رسیده باشی که جز خدا هیچ کس به دردت نمی‌خورد و فقط باید خدا را پرستش کنی. «ایَّاکَ نَسعَین» که می‌گویی فکر نکنی زن و بچه و پول و مقام. خدا شاهد است، به هر چه پیر و پیغمبر است قسم، نفسمان که بند بیاید همه ما را رها می‌کنند. خدا در قرآن می‌فرماید: «وَ کُلُّ آتیهِ یَومَ القیامَة فَردا». فرد یعنی منفرد. یعنی الان هم همه‌مان تک هستیم، درست است تعلقات داریم، به ما احترام می‌گذارند، محبت می‌کنند، کمک می‌کنند، ولی در روز واپسین وقتی خدا نخواهد، وقتی روح جدا شد و ما تک و تنها بودیم، همه «وا نَفسا» می‌گویند. یک زلزله بیاید همه همدیگر را فراموش می‌کنند. پدر و مادر فرزندشان را یادشان رفته بردارند. رفتند حیاط بعد یادشان افتاده که فرزندشان زیر آوار مانده است، فرزند شیرخواره و کوچک. یعنی الان هم به یک معنا هر کسی با خودش است، تنها است. این تنها با آن تنها است. لذا آقای بهاءالدینی می‌فرمودند که اگر در نماز می‌گویی «ایَّاکَ نَعبُد وَ ایَّاکَ نَسعَین»، واقعا به همه‌ی وجودت به خدا توجه می‌کنی، از خدا کمک می‌گیری، این حضور قلب است. ممکن است یک وقتی ذهنت جای دیگر برود.
شریعتی: یعنی بند بند وجودت معترف است که «ایَّاکَ نَعبُد وَ ایَّاکَ نَسعَین».
حجت الاسلام فرحزاد: این حضور قلب است. خیلی ایشان واقعاً در توحید کار کردند. این هم حالا خاطره قشنگی است. یک موقعی یکی از بزرگان، همسفر ایشان بودیم، اصفهان می‌رفتیم. در راه از ایشان پرسید حاج آقا یک کتاب عرفانی- اخلاقی معرفی کنید برویم بخوانیم و یاد بگیریم. از آقای بهاءالدینی پرسیدند.
شریعتی: بله، خدا رحمتشان کند.
حجت الاسلام فرحزاد: خیلی جمله‌ی قشنگی است، واقعاً یادم نمی‌رود. ایشان فرمودند که انبیاء راهشان عرفان عملی بوده، اخلاق عملی بوده است. حالا این که ما کلاسیکی بگوییم این جا از آن جا شروع می‌شود، نقشه‌ی راه را نشان بدهیم، این گونه است، آن گونه است. من هزارتا نقشه‌ی کربلا و مشهد و مکه به شما می‌دهم. ولی با نقشه چه مشکلی حل می‌شود؟ مهم این است که شما کربلا بروی، مکه بروی. این جمله خیلی پخته است. فرمومدند انبیاء سیرشان، سیر عرفان عملی بوده نه عرفان خیالی و ظاهری و نظری. حالا حکما و فلاسفه انقدر گفتند و در کتاب‌ها نوشتند. در کتاب‌ها انبار شده است. ولی وقتی که شما بروید ببینید و برسید این مهم است.
شریعتی: یعنی راه را طی کردند.
حجت الاسلام فرحزاد: احسنت. عرفان عملی، اخلاق عملی. ما هزار بار از اخلاق و عرفان بگوییم ولی هیچی نخواندیم، نکشیدیم، راه نرفتیم، چه فایده دارد. من هزار کتاب عرفان به شما معرفی کنم. عمل کن، راه برو. قدم به قدم چیز پیدا می‌کنید. هر لحظه یک چیز جدید نشان می‌دهد. آیت الله بهاءالدینی این را که می‌فرمودند خیلی کیف و با سرحالی می‌فرمودند. می‌فرمودند مرحوم حاج حائری رحمه الله علیه، خیلی مرد بزرگی بودند حالا می‌ترسم خیلی حاشیه بروم اگر از ایشان تعریف کنم. وقتی که ایشان پشت پا به ریاست و پست و مقام زده بودند، از مرجعیت فرار می‌کردند و رفته بودند اراک ساکن شده بودند. ولی بزرگان قم با اصرار و التماس فراوان ایشان را به قم آوردند، به عنوان زعیم و مرجع کل شیعه، 15 سال زعامت عامه به دوش ایشان بود. علمایی که در قم بودند و در حد مرجعیت بودند، آیت الله سید محمد تقی خانساری، آیت الله صدر و آیت الله حجت، این‌ها هم خودشان برای خودشان رساله داشتند و مراجع بودند.
شریعتی: مراجع ثلاث.
حجت الاسلام فرحزاد: با وجود ایشان دیگر این‌ها کنار کشیدند. آقای حائری برای طلاب شهریه قرار دادند ولی برای آقایان که نمی‌شود. همه مراجعه می‌کنند به آقای بزرگی که مطرح شده است. ولی ایشان حواسشان بود. یک شخصی را خصوصی فرستادند محضر آیت الله حجت، که از طرف من به ایشان سلام برسان و به ایشان بگو که عبدالکریم سلام رساندند، نگفت بگو آیت الله العظمی حائری نه، عبدالکریم سلام رساندند و ما شش دانگ در اختیار شما هستیم. پولی، پستی، مقامی، سفارشی، نامه‌ای، هر چه.
از تو به یک اشاره از ما به سر دویدن. واقعاً هم با صدق و صفا بودند. نماینده‌ی ایشان آمدند و این پیغام آقا را رساندند، خیلی هم مودبانه و متواضعانه. عبدالکریم خدمت شما سلام رساندند، گفتند شش دانگ در اختیار شما هستیم. همین تکه‌ی آخری داستان مهم است. ما بودیم می‌گفتیم چشم، هر وقت گرفتار شدیم به آقا خبر می‌دهیم. مرحوم آیت الله حجت که این را با طلا بنویسیم کم است، فرمودند سلام من را به آقا برسانید، و به ایشان بگویید که ما به کریم خیلی احتیاج داریم. همه‌ی سراسر وجود ما، همه‌ی ذرات ما می‌گوید «یاکریمُ یا رَب». به کریم خیلی احتیاج داریم. الحمدلله به عبدالکریم هیچ احتیاجی نداریم. یعنی من به نایب امام زمان هم احتیاج ندارم.
شریعتی: توحید.
حجت الاسلام فرحزاد: توحید. این فرمایش امام سجاد (ع) که: «وَ رَأَیتُ أَنَّ طَلَبَ الْمُحْتَاجِ إِلَی الْمُحْتَاجِ سَفَهٌ مِنْ رَأْیهِ وَ ضَلَّةٌ مِنْ عَقْلِهِ». یعنی اگر کسی سراغ یک محتاجی مثل خودش رفت، دست گدایی دراز کرد، این در عقلش باید شک کرد، عقلش گمراه شده است و سفاهت در رای و نظر و اندیشه پیدا کرده است. این مخ‌اش عیب کرده است. از راه بیرون رفته است. گفت من به کریم خیلی احتیاج دارم، به عبدالکریم الحمدلله هیچ احتیاجی ندارم. من به عبدالکریم تکیه کردم، لحظه بعد عزرائیل آمد جانش را گرفت، چه خاکی به سر کنم؟
اگر خودت را رها کردی، من‌ات را رها کردی، به همه چیز می‌رسی. ولی اگر رها نکردی در راه می‌مانی. اصلاً آقای شریعتی عزیز «لَا اِلَه الَّا الله»، چون چند هفته است درباره‌ی «لَا اِلَه الَّا الله» صحبت می‌کنیم، معنایش این است که خودت را کنار بگذاری. «لَا اِلَه» یعنی من نباشم او باشد. من نیستم. من هیچ هستم، هیچی خودم را بفهمم، دست خالی بودن خودم را بفهمم، دست خالی بودن دیگران را بفهمم. همه غیرخدا هستند، غیر خدا را نفی کنید، اگر قشنگ نفی کردید «الَّا الله» ظهور و بروز می‌کند. عرض کردیم این دعاهایی که این روزها وارد شده است، ده بار امیرالمومنین می‌فرماید چه ثواب عجیبی دارد. «لَا إله إلَّا الله عَدَدَ لَیالی وَ الدُهُور/ لا إله إلَّا الله عَدَدَ أمواجَ البُحور/ لا إله إلَّا الله مِنَ الیَوم إلی یَوم یُنفِخَ فِي الصور». این «لَا إله إلَّا الله» را باید درک کنید، نه عرفان نظری باشد.
شریعتی: و الا همه «لَا إله إلَّا الله» می‌گوییم.
حجت الاسلام فرحزاد: همه می‌گویند. دشمنان هم می‌گویند، داعشی‌ها هم می‌گویند. روایات عجیبی داریم. آیت الله بهاءالدینی خدا رحمتشان کند امروز زیاد ذکر خیرشان را کردم. ایشان می‌فرمودند اگر انسان بیابد، درک کند، راه برود، هضم کند، یک ذکر او را کافی است. یعنی یک «اللهُ اَکبَر» که خدا در دل ما بزرگ است، غیر خدا کوچک است، کنار برود. همه مشکلات ما حل است. یک «لَا إله إلَّا الله» که با وجودت بگویی، یعنی غیرخدا را واقعاً از قلب کنار بریزی، تکیه‌گاهت خدا شود، قول می‌دهم تمام مشکلات شما حل است. لذا در روایات ما از «لَا إله إلَّا الله» آنقدر تعریف و تمجید شده است. حالا من چند روایت را بخوانم. امام باقر (ع)، که دیروز روز شهادت این امام بزرگوار بود، فرمودند: «ثواب هیچ چیزی از «لَا إله إلَّا الله» بالاتر نیست، زیرا که او همتا و شریکی ندارد. «لَا إله إلَّا الله» نفی همتا و شریک برای خدا است. و هر کس روزی صد بار بگوید افضل ثواب‌ها از آن اوست مگر کسی که صد بار بیشتر از او بگوید». حداقل بعد از نماز صبح بهتر است، تا غروب آفتاب، تا آخر شب، خلاصه حداقل صد بار در شبانه روز مستحب است انسان «لَا إله إلَّا الله» بگوید. باز روایت داریم که، پیغمبر عظیم الشان (ص) فرمودند: «لَقِّنُوا مَوتَاکُم لَا إله إلَّا الله» بچه‌ای که دهان باز می‌کند و حرف زدن یاد می‌گیرد مستحب است اولین چیزی که به او یاد می‌دهید «لَا إله إلَّا الله» باشد. غیر مسلمانی که اول به او چه می‌گویند؟ می‌گویند بگو «أشهَدُ أن لا إلهَ الَّا الله».
شریعتی: یک لطیفی می‌گفت این مادرها که لالایی می‌خوانند، می‌گویند لا لا لا لا.
حجت الاسلام فرحزاد: درست است. یعنی لا لا لا، خودت را نبین، ادعای خدایی نکن. آدمیزاد خیلی می‌خواهد بلندپروازی کند. می‌گفت با کدامین پا ای کرم به زمین می‌روی بالای چرخ هشتمی. تو کرم زمین هستی، تو غرق احتیاج و نیاز هستی. بله اگر این خوخواهی‌هایت را کنار بگذاری بالای چرخ هشتم هم می‌روی.
شریعتی: وجودت را نفی کنی، او را می‌بینی.
حجت الاسلام فرحزاد: به الله می‌رسی. لذا فرمود امواتتان را موقع احتضار «لَقِّنُوا مَوتَاکُم لَا إله إلَّا الله». چون موقع مردن آدم اگر تا حالا نفهمیده باشد آن موقع درک می‌کند. روحش می‌رود، جسمش نیست.
شریعتی: همه چی قیچی می‌شود.
حجت الاسلام فرحزاد: بله. آن اضطراری است ولی همان هم خوب است، اگر همان جا هم برسد غنیمت است. بعد حضرت فرمودند که: «وَ إنَّها لَتَحُتٌّ الذُنُوبَ». «لَا إله إلَّا الله» گناهان را مانند صلوات منهدم می‌کند. «فَقالَ یا رَسولُ الله مَن قالَ فِي صِحَتِه». شما می‌فرمایید موقع مردن و احتضار کسی بگوید، حالا کسی که مردنش نرسیده است چه؟ حضرت فرمودند: «فَذاکَ اَهدناً» وقتی زنده و سرحال است خدا را یاد کند. این بیشتر منهدم می‌کند. حالا بعضی‌ها فکر می‌کنند فقط موقع مردن بگویند. نه اگر با توجه بگوییم بیشتر منهدم می‌کند. «إنَّ لَا إله إلَّا الله أَمنٌ للمُومِنِ فِي الحَیاتِ وَ عِندَ المَوتِ بِحینَ یُبعَث». اگر یادتان باشد این را بگذارید کنار حدیث قدسی که گفت کلمه «لَا إله إلَّا الله» حصن من است، قلعه محکم من است. این جا هم حضرت می‌فرماید «لَا إله إلَّا الله» واقعی و با عرفان، امن است برای مومن هم در حیاتش، هم در موقع مردن و هم روز مردن که می‌خواهد مبعوث شود. اگر با «لَا إله إلَّا الله» باشد از همه‌ی خطرها رد است، محفوظ است.
شریعتی: با این توضیحاتی که شما در این جلسات دادید، مخصوصاً این جلسه، من می‌توانم بگویم که اگر به حقیقت «لَا إله إلَّا الله» در این عالم برسیم، این همان «موتُوا قَبلَ أن تَموتوا» می‌شود؟
حجت الاسلام فرحزاد: دقیقاً. یعنی خودت را کنار بگذاری. حالا می‌گویم تمام این «الا» خودمان هستیم. و آن بت‌های بیرونی و دیگران متعلق به منِ ما هستند. این من را کنار بگذاریم همان «أَقبَلتُ بِکُلی عَلَیک». وقت نشد، «أَقبَلتُ بِکُلی عَلَیک» خیلی مطالب بلندی دارد. ان‌شاءالله هفته‌ی آینده می‌گوییم.
شریعتی: یعنی چه بخواهیم، چه نخواهیم، به «لَا إله إلَّا الله» خواهیم رسید. خودمان برسیم آن قشنگ است.
حجت الاسلام فرحزاد: صد درصد. احسنت. و الا فرعون هم موقع مردن گفت «آمَنتُ» من ایمان به او آوردم. ولی چه فایده دارد؟ اضطراری است. آن موقع همه حضرت علی را مشاهده می‌کنند، خدا را می‌بینند، پیغمبر را می‌بینند. آن موقع فایده ندارد. الان مهم است. حتی می‌فرماید که، در تشعیع جنازه می‌گویند بگو به حرمت وشرف «لَا إله إلَّا الله». موقع مردن بگو «لَا إله إلَّا الله». و اما ان روایتی که برای زیارت اهل قبور می‌رویم. اصبغ بن نباته می‌گویند: «کُنتُ مَعَ عَلی بنِ ابي طالِب عَلیه السَّلام فَمَّرَه فِي المَقابِر». رسیدند به اهل قبور. ان‌شاءالله این را عزیزان حفظ کنند. در قبرستان‌ها تابلو هم زیاد زدند. امیرالمومنین (ع) وقتی به اهل قبور رسیدند، فرمود: «السَّلام عَلی اَهلِ لَا إله إلَّا الله». خیلی قشنگ است. زیارت‌نامه‌ای از این قشنگ‌تر شاید نباشد. زیارت در واقع خدا را می‌کنیم، با دیدن اموات خدا را زیارت می‌کنید. «السَّلام عَلی اَهلِ لَا إله إلَّا الله مِن اَهلِ لَا إله إلَّا الله». یعنی شما اهل «لَا إله إلَّا الله» هستید، ما هم اهل «لَا إله إلَّا الله» هستیم. از طرف «لَا إله إلَّا الله» سلام به اهل «لَا إله إلَّا الله». «یا لَا إله إلَّا الله». خیلی قشنگ است. آقای شریعتی عزیز یک نکته‌های قشنگی من یادم می‌آید گاهی یادم می‌رود بگویم. زیارت امام حسین را که می‌خوانیم، زیارت عاشورا، اصلاً تمام توحید در آن تجلی می‌کند. اصلاً دولابی خدا رحمتشان کند، روز عاشورا تجلی توحید بوده است. امام حسین چون محو خدا است. فردا روز عرفه است. بعضی‌ها فکر می‌کنند که افضل ایام زیارت امام حسین اربعین است. افضل ایام زیارت امام حسین یکی نیمه شعبان است، و یکی عرفه. که حدیث را خواندیم، عرفه کسی امام حسین را زیارت کند «یخالطه الله بِنَفسِه» خدا میدان می‌آید. خدا با زائر اباعبدالله قاطی می‌شود.
شریعتی: خوش به حال آن‌هایی که کربلا هستند.
حجت الاسلام فرحزاد: خوش به حال آن‌هایی که کربلا هستند. حاجی‌هایی که 50 سال آرزو داشتند و به امید حج رفتند و با چه زحماتی رفتند حج واجب و عرفات رفتند که بهترین رکن حج عرفه است، یعنی اوج آن عرفه است. در روایت داریم. بعد عرفه که می‌شود پیغمبر خدا می‌گفتند جمع کنید، همه آمرزیده شده‌اید. حتی کافر، حتی دشمن آن جا باشد خدا به او نظر می‌کند. روایت عجیبی راجع به عرفات داریم. خدا در روز عرفه، که فردا عصر است، اول به زوار قبر اباعبدالله حسین نظر می‌کند، بعد به حجاج بیت الله الحرام. شما مهمان خانه‌ات دعوت کرده‌ای، ولی یک عزیزی داری که از خودت او را عزیزتر می‌دانی، و مهمان‌ها را عزیزتر می‌دانی. اول می‌گویید بروید از آن همسایه، آن فامیل پذیرایی کنید، بعد بیایید سراغ مهمانان من. چه خبر است؟ این ایثار را خدا هم کرده است. آن جمله‌ای که از زیارت عاشورا می‌خواستم بگویم.
شریعتی: امام حسین هر چه داشت داد، خدا هم سنگ تمام می‌گذارد.
حجت الاسلام فرحزاد: احسنت. خدا او را مقدم کرده است. تو ایثار کردی من هم ایثار می‌کنم. از هر دست که بدهی از همان دست می‌گیری. در زیارت عاشورا در سلام پایانی چه می‌گوییم؟ «عَلَیکَ مِنِّي سَلامُ الله». نفهمیدم. من خیلی قاطی کردم. «عَلَیکَ مِنِّي» باید بگویند «سَلامی».
شریعتی: چرا «سَلامُ الله» از طرف من؟
حجت الاسلام فرحزاد: «اگر سَلامُ الله» است پس من که هستم، اگر من هستم پس «سَلامُ الله» کیست؟ ببین همان «یخالطه الله بِنَفسِه». کسی که ذوب در امام حسین هم بشود «یخالطه الله بِنَفسِه». فکر کنیم دیگر. ما 50 سال، 80 سال زیارت عاشورا خواندیم ولی روی این جمله اصلاً فکر نکردیم. آن‌هایی که با عربی آشنا هستند بهتر می‌فهمند. به امام می‌گوییم «عَلَیکَ مِنِّي»، ای اباعبدالله سوی شما به شما من سلام می‌کنم از طرف خدا. من سلام می‌کنم از طرف خدا به شما. اگر تو سلام می‌کنی پس خدا این جا کجاست؟ اگر خدا سلام می‌کند پس تو که هستی؟ این دیگر کنار می‌رود. «عَلَیکَ مِنِّي» اگر حسینی شدید، خدایی شده‌اید. «عَلَیکَ مِنِّي سَلامُ الله». حالا به این زیارت اهل قبور برویم کامل کنیم. «السَّلامُ عَلی اهلِ لَا إله إلَّا الله». این‌ها همه «لَا إله إلَّا الله» است.
شریعتی: «مِن اهلِ لَا إله إلَّا الله».
حجت الاسلام فرحزاد: ما هم که زیارت می‌کنیم «لَا إله إلَّا الله».
شریعتی: ان‌شاءالله.
حجت الاسلام فرحزاد: «یا لَا إله إلَّا الله» به این مردم ایران، همه‌ی کشورها رحم کن. ای خدا، مریض دارند، گرفتارند، گرانی است، تورم است، مشکلات است، تحریم است، همه‌ی کشورها. الان برای افغانستان خون گریه کنیم کم است. یمن، سوریه، عربستان. عربستانی که 2-3 میلیون حاجی می‌رفتند یک عده‌ی بسیار محدود باید کپنی بروند. بلای عجیبی است. خانه کعبه عملاً تعطیل است. چندهزار از عربستان رفته‌اند. خیلی واقعاً بد است مدینه را نبینیم، کعبه را نبینیم، راحت عرفه نرویم. عرفه خیلی زائر از کشورها می‌رفتند. الان نمی‌توانند بروند. «یا لَا إله إلَّا الله» فرجی کن، گشایشی کن. خدا می‌تواند یک نظری بکند. ما غرق گناه هستیم، اقرار می‌کنیم بد هستیم، مستحق هزارها عقوبت هستیم.
شریعتی: یک چیزی هم است، همین اول که حاج آقا دعای صحیفه را شروع کردند باب تضرع را، ما از تضرع قافل هستیم.
حجت الاسلام فرحزاد: قربانتان بروم که این حرف را زدید. ببینید خدا با این امتلاء و امتحان‌ها می‌خواهد ما را به آن حالت برساند که متاسفانه نرسیدیم.
شریعتی: هنوز هم خودمان تدبیر می‌کنیم.
حجت الاسلام فرحزاد: احسنت. می‌گوییم بله، درست می‌کنیم، چنین می‌کنیم، چنان می‌کنیم. می‌گوید برو انجام بده. هزار سال نتوانستی انجام دهی حالا می‌خواهی. خدایی هم است.
شریعتی: الان در همین موضوع خشکسالی خوزستان، سیستان بلوچستان چقدر مردم عزیزمان در فشار هستند. یکی نیست بگوید برویم نماز باران بخوانیم، تضرع کنیم.
حجت الاسلام فرحزاد: احسنت. در اروپا، آلمان وکشورهای دیگر دیدید چله‌ی تابستان شدت گرما همه را بیچاره کرده است. سیل آمده است، صدها نفر از دنیا رفتند، هزاران نفر مفقود شدند. چقدر ویرانی ایجاد شده است. امروز از قم به طرف تهران آمدیم، وسط راه حسابی باران بارید. تهران باران نبود، قم باران نبود. من تعجب کردم خدایا چه قدرتی است. خدا می‌گوید من در چله تابستان هم می‌توانم آب بدهم، باران بدهم، می‌توانم هم سیل بفرستم وهم باران.
شریعتی: ولی باز به خودمان نیامدیم.
حجت الاسلام فرحزاد: نمی‌آییم. خدا کند لحظه آخر بیاییم، دیگر آن موقع گذشته است. این زیارت نامه را من خیلی دوست دارم. «السَّلامُ عَلَی اَهلِ لَا إله إلَّا الله/ مِن اَهلِ لَا إله إلَّا الله». یعنی همواره همه را کنار می‌زند. «یا لَا إله إلَّا الله». بعد می‌گوید: «کَیفَ وَجَدتُم قَولَ لَا إله إلَّا الله». حالا شما از این عالم رفتید و فهمیدید که همه کاره خدا است «لَا إله إلَّا الله» را چگونه یافتید؟ «یا لَا إله إلَّا الله بِحَقِ لَا إله إلَّا الله». غیر تو کسی را نداریم. «إغفِر لِمَن قالَ لَا إله إلَّا الله وَحشُرنا فِي زُمرَةِ مَن قالَ لَا إله إلَّا الله». بعد امیرالمومنین فرمودند: «سَمِعتُ رَسولُ الله مَن قالَها إذا مَرَّ بالمَقابِر». حضرت امیر (ع) فرمودند من شنیدم از پیغمبر خدا وقتی که فرمودند کسی این کسی از قبرستان عبور می‌کند این را بخواند و بگوید، «غُفِرَ لَهُ ذُنوبُ خَمسینَ سَنةً» گناه 50 سالش را خدا می‌آمرزد. در «لَا إله إلَّا الله» غرق می‌شوی خدا تو را پاک می‌کند. گناه 50 سال را می‌آمرزد. «فقالو: یارسول الله مَن لَم یَکُن لَهُ ذُنوبُ خَمسینَ سَنةً؟» حالا یک کسی 50 سال عمر نکرده است، یا از بلوغش 50 سال گذشته است. مثلاً آدمی 18 ساله است، این که 50 سال گناه نکرده است. «قالَ: لِوالِدَیهِ وَ إخوانِهِ وَ لَعامَّةِ المُسلِمینَ» خدا کم نمی‌گذارد. برای والدنش، اخوانش، عامه مسلمانان خدا می‌بخشد. بعد از تلاوت قرآن هم من چند نکته راجع به عرفه و قربانی و عید غدیر دارم. ان‌شاءالله عزیزان گیرنده‌ها را عوض نکنند.
شریعتی: ان‌شاءالله. من یک تشکر کنم از همه‌ی دوستان عزیزی که در قربانی ماه ذی الحجه مشارکت کردند. ما یک قراری گذاشتیم و این اتفاق مبارک میسر نمی‌شد مگر با همت و مشارکت شما عزیزان. اهدای 110هزار بسته گوشت قربانی به عشق امیرالمومنین که روز عید غدیر ان‌شاءالله سرسفره مردم آبرومند این مرز و بوم قرار بگیرد. برای رسیدن به این هدف همچنان نیازمند یاری گرم و صمیمانه هستیم که ان‌شاءالله با همدلی این مسیر را طی کنیم. صمیمانه ممنون هستم از همه‌ی عزیزانی که همراه شدند. یک اتفاق مبارکی هم افتاده است، حالا جدا از این که برنامه‌ی سمت خدا الحمدلله در فواصل مختلف، در سال‌ها و سنوات گذشته مورد عنایت و لطف مردم عزیزمان قرار گرفته است. شبکه 3 هم الحمدلله در فصل بهار پر مخاطب‌ترین شبکه‌ی تلویزیونی در نظرسنجی اخیری که مرکز تحقیقات ارائه داده است انتخاب شده است. از همراهی همه‌ی عزیزان صمیمانه ممنون و متشکریم. یک خسته نباشید و خدا قوت جانانه هم به همه‌ی همکاران و مدیران خوب شبکه 3 تلویزیون داریم و متشکریم از نگاه گرم و همراهی شما.