شریعتی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
نام تو را نوشتم و پشت جهان شکست/ آهسته از غم تو زمین و زمان شکست
پرسید آسمان که چه نوشتی که این چنین/ گفتم که فاطمه کمر آسمان شکست
هجده بهار دیدی و در سوگ تو دلم/ بعد از هزار و سیصد و چندین خزان شکست
ای دل بسوز و بشکن تا باورت شود/ حتماً دری که سوخته را میتوان شکست
بانوی نور در دلتان رنگی از خداست/ زیباتر است بر قد رنگین کمان شکست
با هر دری که بعد نگاه تو باز شد/ انگار در گلوی علی استخوان شکس
سلام می کنم به دوستان عزیز و بینندگان نازنین مان. سلام به فاطمیون، سلام به همه آنهایی که در عزای حضرت زهرا داغدار هستند و چشمان آنها سرشار از اشک است. حاج آقای فرحزاد سلام علیکم و رحمة الله امروز را خدمت شما تسلیت میگویم.
حجت الاسلام فرحزاد: علیکم السلام و رحمة الله خدمت شما و همه بینندگان عزیز عرض سلام داریم و سالروز شهادت جانگداز حضرت فاطمه زهرا (ع) را به قول 75 روز که امروز هست تسلیت عرض میکنیم انشاءالله که خدای متعال ما را جزء بهترین شیعیان و پیروان و یاران این بانو قرار بدهد و ما مشمول شفاعت این بانو باشیم. انشاءالله به برکت دعا و توجه این بانو مشکلات حل شود، مریضها خوب شوند.
بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین اللّهمّ صلّ على فاطمة و أبيها و بعلها و بنيها بعدد ما أحاط به علمك. اگر بینندههای عزیز مباحث را پیگیری کرده باشند سالهای قبل هم ما در این ایام عرض کردیم که ما برای حضرت فاطمه زهرا (س) فقط یک زیارت حدوداً 3 خطی داریم که از امام معصوم، امام جواد (ع) به ما رسیده است. یعنی از نظر اعتبار و سندیت فقط همین یک زیارتنامه است. آن هم حدوداً 3 خط است. بقیه زیارتنامهها که در مفاتیح یا کتابهای زیارت و دعا هست انشاء شیخ صدوق و انشاء علما و بزرگان ما هست. لذا خیلی به جا هست که این زیارت 3 خطی که تنها زیارتنامه این بانو هست و خیلی هم نکات مهم و برجسته در این زیارتنامه هست هم عزیزان این زیارتنامه را بخوانند مثل اللهم کن لولیک حفظ کنند در طول سال و مخصوصاً ایام فاطمیه که حالا در بخش بعدی عرض خواهیم کرد که بحمدلله دوستان زحمت کشیدند این زیارتنامه را به شکلهای مختلف از چیزهای کوچک داخل جیبی تا پرچمهای رنگارنگ زیارتنامه را چاپ کردند که عزیزان بتوانند تهیه کنند و این زیارتنامه را ترویج کنند. ما روز شهادت حضرت ابتدای کار به برکت این زیارت و عرض ادب به محضر حضرت زهرا (ع) این زیارتنامه را تلاوت میکنیم انشاءالله همه عزیزان هم با ما تلاوت کنند و انشاءالله روی آن اهمیت بدهند که در مفاتیح هم روز یکشنبه در باب زیارتها روز سوم جمادی الثانی این زیارتنامه را آ شیخ عباس قمی آورده است میتوانند به مفاتیح هم مراجعه کنند.
«بسم الله الرحمن الرحیم. يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً وَ زَعَمْنَا أَنَّا لَكِ أَوْلِيَاءُ وَ مُصَدِّقُونَ وَ صَابِرُونَ لِكُلِّ مَا أَتَانَا بِهِ أَبُوكِ ص وَ أَتَانَا بِهِ وَصِيُّهُ ع فَإِنَّا نَسْأَلُكِ إِنْ كُنَّا صَدَّقْنَاكِ إِلَّا أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِيقِنَا لَهُمَا بِالْبُشْرَى لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوَلَايَتِك. اللّهمّ صلّ على فاطمة و أبيها و بعلها و بنيها بعدد ما أحاط به علمك».
ترجمه فشرده آن هم این است که شما بانویی هستید که امتحان شدید، حضرت زهرای خیلی لقب دارد. یعنی عزیزانی که دنبال اسم جدید میگردند، همین ممتحنه فکر نمیکنم در مملکت ما رواج داشته باشد. خیلی اسمهای زیبا حضرت زهرا دارد که هم ممتحنه و هم صابره در این زیارت آمده است. خدا در عالم قبل تو را امتحان کرده است. در آن عالم تو را صابره یافته است. و لذا آن مقام و عظمتی که به شما داده است و صبری که خدای متعال در آن عالم امتحان دادید، در این عالم امتحان دادید و ما هم فکر میکنیم، گمان میکنیم و تصدیق میکنیم پدر بزرگوار شما را و وصی او، همسر شما مولی علی (ع) را که ما هم انشاءالله جزء شما و پیرو شما باشیم. صابر باشیم و به آن حقایق که شما رسیدید ما هم پیرو شما باشیم و با ولایت شما پاک شویم. «قَدْ طَهُرْنَا بِوَلَايَتِك». معلوم میشود ولایت اینها مطهر است و بهترین پاک کننده است.
چون روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) است صحیفه سجادیه و بحث معرفت نفس را هفته آینده پیگیری میکنیم، چون خود شنیدن فضائل حضرت و سبک زندگی حضرت و برنامههایی که درباره حضرت زهرا هست این ریشه و اساس دین ما است. و پیغمبر ما خیلی دوست داشتند که ذکر فضائل اهل بیت خصوصاً مولی علی (ع) و حضرت زهرا (ع) که محور هستند و پدر و مادر این امت و در واقع امامها هستند بیشتر بازگو شود. نکته اولی که میخواهم عرض کنم یکی از ویژگیهایی که حضرت زهرا (س) دارند این است که در میان اولین و آخرین تنها بانویی که پیغمبر و امام نیست مسلماً. چون حکمت الهی این اقتضاء را میکرده است که از جنس بانوان کسی پیغمبر و امام نشود. ولی این که ما مرتباً میگوییم که خانمها ممکن است بعضی از مقامات رسمی را نتوانند داشته باشند مثلاً قاضی نتواند بشود. ولی در رشد و کمال و قرب و معنویت چرا حتی میتواند در افق انبیاء، در افق اولیاء خدا قرار بگیرد. یعنی رشد معنوی و تکامل آنها سر جای خود هست حالا یک پست رسمی به طرف نمیدهند این علامت پایین بودن او نیست. حضرت لقمان (س) که یک سوره قرآن به نام او است و خداوند او را انتخاب کرده است، پیغمبر و امام و وصی پیغمبر هم نبوده است. «وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَة» (لقمان/12) حکمتهایی خدا به او مرحمت کرد که ایشان حکمتهای او را خدا و انبیاء و امامها برای ما نقل میکنند. ما در روایت داریم که خدا به حضرت لقمان وحی کرد که دوست داری که پیامبر شوی؟ گفت خدایا اگر امر است اطاعت میکنم، اما اگر اختیار است من از این بار سنگین صرفنظر کنم. و صرفنظر کرد. میخواهم عرض کنم که لقمان این لیاقت را داشته است پیامبر شود اما خود او عرض کرد ... این هم از حکمت و درایت او بوده است. در هر صورت حضرت زهرا (س) که قابل قیاس با کسی نیست پیامبر و امام نیستند، ولی تمام کمالاتی که در یک پیغمبر بزرگ، در یک امام معصوم جمع است قطعاً و مسلماً طبق آیات و روایات در این بانوی بزرگوار جمع است. به اضافه این که در میان بانوان عالم سیدة النساء العالمین من الاولین و الاخرین یعنی گوی سبقت را از همه کُمَلین بانوان عالم ربوده است. حضرت آسیهها، حضرت مریمها و همهی زنان برجستهی عالم. پیغمبر این تعبیر را درباره این حضرت فرمودند. سیدة. حضرت مریم (س) خیلی بانوی بزرگی است ولی فرمود سیده و سرور زنهای عالم زمان خودش بوده است. یک کسی قهرمان است ولی در زمان خودش. زمان او طی شود دیگر تمام میشود. ولی یک کسی قهرمان در طول اعصار و قرون است. سیده النساء العالمین من الاولین و الآخرین. علم ما کان و ما یکون و ما هو کائن و ما لم یکن به او مرحمت شده است. یعنی علوم گذشته، علوم آینده و علم فعلی و علم لم یکن یعنی یک خلقتهای خدا خلق نکرده است، اگر خلق میکرد چه جوری بود، همانها را هم حضرت زهرا خبر دارد. یعنی دایره علم ایشان خیلی گسترده است. علم ما کان و ما یکون دارد. تمام شئوناتی که ما برای امام و پیغمبر منهای نبوت و امامت معتقد هستیم مثل عصمت کامل، ایشان معصومه کامل است. آیه تطهیر در مورد ایشان نازل شده است. یعنی خطا، لغزش، اشتباه هیچ در وجود ایشان راه ندارد. گناه و معصیت و مکروه اصلاً راه ندارد. اطاعت، پیغمبر و امام معصوم اطاعت او بر همه زمان خودش و اهل زمان او واجب است. امام باقر (ع) فرمود: «لَقَدْ كَانَتْ مَفْرُوضَةً طَاعَتُهَ عَلَى جَمِيعِ مَنْسب اللَّه حتی الْأَنْبِيَاءِ، وَ الْمَلَائِكَة» یعنی یک بانو به یک مقام و درجهای برسد که اطاعت بر غیر خدا یعنی ملائکه، انبیاء از حضرت آدم تا پیغمبر ما و از امیرالمؤمنین تا امام زمان، هر چه حضرت زهرا امر بفرماید و دستور بدهد اطاعت او بر جن، بر انس، بر وحوش، بر طیور تا به انبیاء و فرشتهها و رتبههای بالا برسد. پیغمبر ما هر چه حضرت زهرا میفرمودند باید اطاعت کنند. امیرالمؤمنین هر چه حضرت زهرا فرمودند باید اطاعت کند.
شریعتی: آن روایت امام عسکری که فرمودند حضرت زهرا حجت خدا بر ما است.
حجت الاسلام فرحزاد: نحن حجج اللّه على خلقه، و جدّتنا فاطمة حجة اللّه علينا. این از مقامات اختصاصی حضرت زهرا است. یعنی هیچ کس دیگر در این افق ما نداریم که حجت باشد و بانو و خانم باشد و لذا این عظمت در بانو تجلی کرده است که واقعاً باید خیلی اهمیت بدهیم، خیلی مهم است.
در یک روایت زیبایی علامه مجلسی در بهار نقل کرده است که روزهای آخر که پیغمبر خدا آینده را ترسیم کردند و به امیرالمؤمنین، به حضرت زهرا بازگو فرمودند و وصایایی فرمودند، از جمله فرمودند علی جان هر چه که فاطمهام به شما دستور میدهد باید اطاعت کنی. «يَا عَلِي انْفُذْ لِمَا أَمَرَتْكَ بِهِ فَاطِمَة (ع)» قطعاً، بدون شک فاطمه زهرا (س) شش دنگ در اختیار امیرالمؤمنین (ع) بوده چون امام او بوده است، رهبر و پیشوای او بوده و تحت فرمان مولا علی (ع) بوده است ولی چون مقابل او معصوم کامل است. خواست او خواست خداست، رضای او رضای خداست. لذا فرمود: علی جان آنچه که فاطمه به شما دستور میدهد، امر میکند، واجب الاتباع است. باید گوش بدهی. چشم. همینطور هم بوده و هست و خواهد بود. خدا روح همهی مراجع، علما و درگذشتگانی که عاشق حضرت زهرا بودند که بنده واقعاً اعتقادم این است که هر کس با حضرت زهرا سر و سودایی دارد که سر خداست. امام صادق (ع) فرمود یک شب قدر ظاهری داریم در یک زمانی است که آن ظاهر آن است. لیلة القدر. فرمودند ولی باطن آیه، شب قدر عالم، شب قدر واقعی حضرت فاطمه زهرا (س) است. سر الهی است. فرمود: «عَلَى مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ الْقُرُونُ الْأُولَى» یعنی قرنهای گذشته، محور معرفت انبیاء، فرشتهها، اولیاء، شناخت حضرت زهرا بوده است که چقدر به او معرفت داشته باشند، چقدر به او محبت دارند، چقدر به او ارادت دارند که به آنها درجه بدهند، به آنها رشد بدهند. «عَلَى مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ الْقُرُونُ الْأُولَى» درباره حضرت زهرا است. یعنی سر الله است و این سر الله میطلبد که ما بیشتر به او عشق بورزیم، معرفت و عرض ادب داشته باشیم. خدمتی در ایام فاطمیه داشته باشیم.
استاد بزرگواری داشتیم خدا او را رحمت کند. جملهی قشنگی داشتند. میفرمودند که اگر تمام آروزهایم را بخواهم در یک جملهی کوتاه بگویم این است که حضرت فاطمه زهرا (س) یک گوشهی چشم نگاه رضایتمندانه بکند. تمام است. حضرت زهرا بگوید من از تو راضی هستم. به من و بچههایم و همسرم و پدرم خدمت کردی. این نگاه رضایتمندانه خیلی مهم است. این حدیثی که مسلم است بین فریقین هست یعنی شیعه و سنتی نقل کردند که پیامبر عظم الشأن (ع)، مضمون آن هم با تعبیرهای متعدد فراوان آمده است. فقط یک حدیث، دو حدیث نیست. «ان الله یرضی لرضا فاطمه و یغضب لغضبها» خوب است که هیأتیها این را در پرچمها تیتر کنند. این خیلی مقام بلندی است. یعنی کسی که رضای او عین رضای خدا، غضب و خشم او عین غضب و خشم خدا است. این درباره کسی صادق است که شش دنگ ذوب در خدا باشد، حق محض باشد. اگر یک میلیاردم سر سوزن از بندگی خدا بیرون باشد، ذوب در خدا نباشد، موحد کامل نباشد، نمیشود رضای او رضای خدا، غضب او عضب خدا باشد.
شریعتی: مشابه «الحق مع علی و علی مع الحق» است.
حجت الاسلام فرحزاد: مو نمیزند. «وَ الْحَقُّ مَعَكُمْ وَ فِيكُمْ وَ مِنْكُمْ وَ إِلَيْكُمْ وَ أَنْتُمْ أَهْلُهُ وَ مَعْدِنُهُ» همه چیز در وجود شماست. آن وقت این مادر است. یعنی ریشه است، اساس است، بنیاد است. یعنی پشتوانهی پیغمبر خداست. خدا آیت الله بهاءالدینی (رحمة الله علیه) را رحمت کند. خیلی به حضرت زهرا ارادات داشت و ایام فاطمیه هم مجلس میگرفتند. ایشان میفرمودند این کنیهی حضرت که ام ابیها است، ام ابیها یعنی مادر پدر. میفرمودند فکر نکنید این یک کنیهی تشریفاتی و غلو و گزافهگویی است. نه، یعنی پیغمبر ما از حضرت زهرا بهره میبرده، استفاده میکرده است. ام ابیها یعنی کأن برای پیغمبر جای مادر بوده است. مادر ریشهی آدم است. این تعبیر باز از ایشان است. فرمودند: ام تربیتی پیغمبر بوده است. یعنی از وجود او بهره میبرده است. اهل سنت خیلیها میگویند که پیغمبر از جبرئیل استفاده میکرده است. در روایت داریم جبرئیل خادم ما اهل بیت است. میآید گهواره امام حسین را میجنباند. میخواهم بگویم ایراد نگیرند. قطعاً حضرت زهرا قابل قیاس با جبرئیل نیست. وقتی شما میگویی پیغمبر از جبرئیل استفاده میکرد، یعنی اینجا دیگر خیلی سنگین نباشد که بگوییم از حضرت زهرا استفاده میکرد. امیرالمؤمنین پشتیبان پیغمبر بوده است. این دلیل بر افضلیت نیست. در هر صورت ام تربیتی یعنی اینکه واقعاً از نور فاطمه زهرا، از عظمت فاطمه زهرا، از هیبت فاطمه زهرا، نور الهی بود، تجلی خدا بود. پیغمبر بهره میبرد، استفاده میکرد.
خدا همهی درگذشتگان را رحمت کند و همچنین امام راحل (رضوان الله تعالی) را که ارادت ویژه به این بانو داشت. این جملهای که از ایشان شاید زیاد هم پخش شده باشد که فرمودند بودند در عظمت این بانوی بزرگوار همینقدر بس که کان حبرئیل یأتیها و یحدثها. جبرئیل که فرمانده کل فرشتهها است، خدا در قرآن او را ستایش کرده است، «ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِين مُطاعٍ ثَمَّ أَمين» (تکویر/ 20 و 21) سرپرست و فرمانده کل فرشتهها است. فرشتهها هم میشود گفت بیشترین مخلوقی هستند که خدا در عالم خلق کرده است. همهی ذرات عالم، لشکر خداست، نیروی خداست. فرماندهی کل عالم که بر انبیای بزرگ نازل میشده، بعد از پیغمبر مکرر محضر حضرت زهرا (ع) نازل میشدند و احادیث و خبرهای عالم را به ایشان میرساندند که بعد مکتوب هم شده صحیفهی فاطمیه، پیش امیرالمؤمنین محفوظ بوده و دست به دست تا نزد امام زمان (ع) محفوظ هست. که این خیلی مهم است. جبرئیل امین میآید خبر میآورد، جبرئیل امین میآید بچهاش گریه میکند، گهواره را میجنباند امام حسین را ساکت کند که او به کارهای خانه برساند. اینها عظمت حضرت زهرا را میرساند. یکی از القاب او هم محدثه است. یعنی ملائکه و جبرئیل به او حدیث میگفتند. این یکی از ویژگیهای حضرت است که ویژگی مهم هم هست. یکی از کارهای مهم و ویژگیهای مهم حضرت زهرا (س) که قابل توجه هم هست و برای ما خیلی درس است این است که اول حامی از پدر بزرگوار و اول حامی از مولی امیرالمؤمنین علی (ع) بوده است. گذشتن از مال، از جان، از آبرو، از همه چیز خیلی مشکل است، خیلی سخت است. بعضی مواقع آدم حاضر نیست از یک گندم بگذرد، از یک مال بگذرد، از یک لباس بگذرد. ولی بی بی فاطمه زهرا (ع) هم در دفاع از پدر، ایامی که مکه بودند و بعد در مدینه، حمایت کامل. هر چه اذیت و آزار میدادند، حضرت زهرا میرفتند کمک میکردند، حمایت میکردند. گرد و غبار از چهره پیغمبر خدا برطرف میکردند و بعد هم در زمان امیرالمؤمنین و بعد از شهادت پدر بزرگوارشان واقعاً حضرت زهرا آن ایثار و فداکاری بینظیر در عالم داشتند که واقعاً جان خودشان را در راه دفاع از حریم از امامت و ولایت، تا حد جان دفاع کردند و به شهادت رسیدند و همچنین حضرت محسن شش ماههشان را هم فدا کردند و این خیلی مهم است. ببینید ولایت چقدر مهم است. دفاع از امامت و امیرالمؤمنین چقدر مهم است که حضرت زهرا... این است که در روایت داریم ولایت امیرالمؤمنین همان ولایت خداست. هم «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِي فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِي أَمِنَ مِنْ عَذَابِي» و هم «وَلَايَةُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ حِصْنَ» قلعهی محکم خداست. یعنی تمام وجود امیرالمؤمنین لا اله الا الله است. خدا را نشان میدهد. لذا به خاطر هدف و مقصد بلند حضرت زهرا جان خودشان را فدا کردند.
شریعتی: و با این بینشانی خودشان تا امروز نام امیرالمؤمنین را و حقانیتش را فریاد میزند.
حجت الاسلام فرحزاد: احسنت. یعنی اگر حضرت زهرا نبود نام و نشانی حتی از مولا علی (ع) و پدر بزرگوارش پیغمبر خدا نبود. آن حدیث درست است که «لو لا فاطمة لما خلقتكما» بعضیها اشتباه معنا میکنند یعنی فکر میکنند دلیل بر افضلیت حضرت زهرا است. نخیر. یعنی همانطوری که اگر قیام و انقلاب امام حسین نبود دین پیغمبر و جدش از بین میرفت. این دلیل بر افضلیت نیست. مثل یک ساختمانی که مثلاً سه ستون پنج ستون دارد. اگر هر کدام را برداری آن ساختمان به مشکل میخورد. یعنی اینها باید در عالم خلقت باشند. ستون باشند.
حضرت زهرا (ع) که این امتحانهای سنگین و بحرانهای سنگین، جسارتهایی که به امیرالمؤمنین میکردند، خانهی او را آتش زدند، بچهای او را شهید کردند. تحمل و صبر اینها سخت بود. اگر اینها یک چین به ابرو میانداختند همهی عالم در هم پیچیده میشد. اگر نفرین میکرد... در همین جریانی که دستهای مبارک حضرت امیر را بستند و به مسجد آوردند و شمشیر روی سر حضرت گرفتند که یا بیعت کن یا تو را میکشیم. که حضرت صدیقه کبری (ع) به مسجد آمدند و فریاد زدند که این کار را نکنید، اگر بکنید من نفرین میکنم. آنها را تهدید کردند که سلمان میگوید دیدم لرزه افتاد، مسجد به تکان آمد که مولا علی (ع) فرمودند که دریاب حضرت زهرا را و به او بگو که نفرین نکند. که حضرت زهرا (ع) هم امر امیرالمؤمنین علی (ع) را اجرا کردند و هم به سلمان فرمودند سلمان مگر نمیبینی با ولی خدا دارند چه کار میکنند؟ چون او علی را میشناسد. ما نمیشناسیم. یعنی ریزترین بیادبی میدانید چقدر در عالم بازخورد بدی دارد؟ و اینکه فرمودند که میخواهند بچههایم را یتیم کنند. و حضرت زهرا فرمود اگر این نبود که نفرین کنم، تر و خشک، بیگناه و باگناه از بین میروند، من نفرین میکردم. ولی دستور خداست که من مراعات کنم و به امر حضرت امیر (ع) به خانه برگشتم. غرض من این جملهی آخر است. وقتی که به خانه برگشتند و مولا علی (ع) به خانه آمدند، حضرت زهرا (ع) به مولا علی (ع) این جملهی عجیبی است. فرمودند: علی جان «روحي لروحك الفداء، و نفسي لنفسك الوقاء ان کنت فی خیر کنت معک و ان کنت فی شر کنت معک». حضرت زهرایی که ما الآن یک سر سوزن وصف او را گفتیم که جرئیل میآمد و جان پیغمبر است و سرّ عالم است، لیلة القدر واقعی است، حالا ببینید مولا علی کیست که او میگوید من جانم به قربان تو. عرضه داشت علی جان روح من قربان روح شما و جان من سپر و بلاگردان شما باشد. «نفسي لنفسك الوقاء» یعنی اگر سر دورراهی قرار بگیرد که یک جهتی که امیرالمؤمنین خیلی چیزها را افشا نمیکند. البته افشا کردند. این دروغ است که میگویند چرا حضرت عالی از حق دفاع نکرد، افشا نکرد. خیلی فراوان. خطبهها، نامهها.. فراوان صدها. جاهایی که از حق خودشان احتجاج کردند. اما مثل حضرت زهرا که مستقیم رو در رو بیایند افشا کنند یعنی خیلی شفاف، بعضی جاها ملاحظه کردند. در نقل فرمایش برخی از بزرگان این است که چون حضرت عالی امام و پیشوا بودند باید جانشان محفوظ باشد. همانطوری که در جنگها گاهی امیرالمؤمنین دریغ میکردند حسنین بروند خط مقدم. چون اینها امام هستند، آن رشتهی امامت باید محفوظ باشد. مثل امام سجاد. مریض شدند. چون جان اما باید حفظ باشد و محفوظ باشد، لذا حضرت زهرا میخواستند جان امامشان را حفظ کنند. به خاطر حفظ جان امیرالمؤمنین (ع). لذا عرضه میدارد جان من بلاگردان و سپر شما باشد. اگر شما در خیر و رفاه و آسایش باشی من همراه شما هستم، اگر در بدترین شرایط و بحرانها هم باشی من در کنار شما هستم. نکند ما با یک چیز جزئی از ولایت، از مولا علی (ع) از اهل بیت فاصله بگیریم. حضرت زهرا برای ما الگو است. هم خط دفاع از امامت و ولایت را افشا کردند، احیا کردند و این نکته هم شاید مخصوص حضرت زهرا (ع) است. از شخصیتهایی که در عالم کارش بینظیر بوده است، شهادتش، وصیتنامهاش، مخفی بودن قبرش، خطبههایش، سخنرانیهایش، فریادهایش که به عالم و عالمیان فریاد زدند خط انحراف، خط نفاق، خط ضلالت و گمراهی کجاست. این حق است، مقابل آن باطل است. حضرت زهرا چقدر انقدر فریاد زدند؟ چرا خطبه خواندند؟ چرا ناله زدند؟ میخواستند بگویند ناخدای کشتی را خانهنشین کردند، آن که را نااهل است جای او گذاشتند. حواستان جمع باشد. تا ثریا میرود دیوار کج. حضرت زهرا به محمود بن لبید فرمود بعد از جریان غدیر خدا برای احدی عذر و حجت باقی نگذاشت. اگر این امت، این ظلم بزرگ را نمیکردند و حضرت علی (ع) سکاندار این امت میشد و این کشتی امت میشد، دو نفر با هم دعوا نمیکردند، اختلاف نبود، نزاع نبود. چون پیغمبر خدا فرمود: «مَا اخْتَلَفَتْ أُمَّةٌ بَعْدَ نَبِيِّهَا إِلَّا ظَهَرَ بَاطِلُهَا عَلَى حَقِّهَا» این قاعده کلی هم هست. هر کجا دعوا، اختلاف، زد و خورد هست، شیطان است، باطل است. امام راحل فرمودند اگر 124 هزار پیغمبر در یک جا جمع شوند با هم دعوا نمیکنند. پس اگر یک جا دعوا بود شیطان است. اگر یک جا دعوا بود باطل است. باطل روی کار میآید. خیلی مهم است. این فرمایش پیغمبر خداست. مال پیغمبر ما هم نیست هر امتی و هر پیامبری اگر بینشان دعوا زد و دو دستهگی شد، باطل روی کار میآید. و این باطل را فریاد میزدند که مواظب باشید. باطل روی کار آمده است. این خیلی مهم است. این دیگر دارد کج میشود. لذا این نالهها، این فریادها، این افشاگریهای حضرت زهرا، اینکه دشمنان از نام حضرت زهرا میترسند، از اسم ایشان میترسند، از ذکر فضائل ایشان میترسند، از روضهی ایشان میترسند، خیلی وحشت دارند.
این هم خاطرهی جالبی است که نقل کنم. یک بزرگواری بودند از منبریهای خوب قم بودند که بیوت علماء منبر میرفتند، به زبانهای مختلف هم مسلط بودند. بنده هم توفیق داشتم خیلی پای منبر ایشان میرفتم. شاید حدوداً 20 سال است که فوت کردهاند. خدا او را رحمت کند و همهی آنهایی که ما را با حضرت زهرا آشنا کردند. ایشان چون به زبان مسلط بودند، کشورهای عربی، کشورهای اروپایی، خارج زیاد میرفتند. مدتی ایشان استرالیا میرفتند، استرالیا هم کشور پهناوری است، شیعه هم خیلی دارد. ایشان برای اینکه آنجا در آن شهری که رفته بودند یک پایگاهی برای شیعههای درست شود، از شیعهها و دوستان خواستند که آنجا یک مسجدی را بنا کنند. یک زمینی خریداری شد ولی تا ساخته شد خیلی طول کشید و هزینه برد. ایشان به قلبشان الهام شد که نام این مسجد را مسجد الفاطمه بگذارند. نام فاطمه زهرا. تابلو زندند اینجا محل احداث مثلاً مسجد فاطمه زهرا (ع) است. از خیرین، مردم کمک خواستند. خیلی طول کشید. هیأت امنایی تعیین کردند و به ایران برگشتند. بعد از مدتی، چند ماه که گذشت، هیأت امنای آنجا به ایشان نامه زدند که این هزینه خیلی دارد. اخیراً از بعضی سفارتخانههای عربی آمدهاند گفتهاند که ما حاضر هستیم مسجد را از صفر تا صد بسازیم. کل هزینههای آن را بدهیم. فقط یک شرط کوچک هم گذاشتهاند. گفتهاند ما همهی هزینهها را میدهیم فقط اینکه اسم مسجد را عوض کنید. مثلاً بگذارید مسجد پیغمبر، مسجد علی، مسجد امام حسن. ولی فاطمه نه. این رمز فقط در حضرت زهرا است. ببینید چه کرده است. این بزرگوار فرموده بودند که من تازه فهمیدم که حضرت زهرا چه کرده است. نام او، خطبهی او، وصیتنامهی او، یعنی دین بر محور حب و بغض است. تولی و تبری. حتی از روایات، آیات، بزرگان معلوم است که تبری بالاتر از تولی است. یکی از دلایل آن هم لا اله الا الله است. چرا اول میگویی لا اله بعد میگویی الله. یعنی اول باید باطل را کنار بگذاری، بت را کنار بگذاری. حالا بت یکی بت ظاهری است... پیغمبر ما فرمود: من بر شما نمیترسم کسی بتهای ظاهری را پرستش کند ولی انسانها را بت میکنند. پیغمبر دروغکی، امام دروغکی، عالم دروغکی. هر چیزی دروغکی درست میکنند. مردم عالمپرست میشوند، فرد پرست میشوند. غیر آنی که خدا معین کرده است سراغش میروند. شریک برای خدا، شریک برای پیغمبر، شریک برای امام. ایشان فرمودند اگر تمام عالم طلا بریزند، پول بدهند، شما این اسم را عوض نکنید. ما تازه فهمیدیم که برد نام فاطمه زهرا چقدر زیاد است و کجا را نشانه گرفته است. لذا من خواهش دارم عزیزان بیننده، فاطمیه، احیای فاطمیه را خیلی جدی بگیرند. فاطمیه رمز شیعه است. رمز هویت مکتب ماست. ریشه و بنیاد مکتب ماست. فاطمیه خط مقدم ماست واقعاً همینطور است. دشمن انقدری که روی فاطمیه حساس است، این شبکههای وهابی، ماهوارهای چطور میآیند میپوشانند که شهید نشده است، چنین نشده، چنان نشده است. در صورتی که کتابهای معتبر و مسلّم خود آنها است. الحمدلله مراجع ما همین امسال اعلامیه دادند، فاطمیه را خیلی ترویج کردند. و هر طور که میتوانیم. حالا بعد از قرآن یا فرصت باشد عرض میکنم که هر کاری که میتوانیم برای احیای فاطمیه انجام بدهیم که نمونههای آن را عرض خواهیم کرد یک کاری بکنیم که حضرت زهرا از ما راضی باشد و یک گوشهی چشمی به ما نگاه بکند که انشاءالله خدا مشکلات دنیا و آخرت ما را حل کند.
شریعتی: انشاءالله. گفت: شرح سفارشات نبی را ستمگران با میخ در به سینهی زهرا نوشتهاند. خدا رحمت کند استاد شهریار را.
آیات 211 تا 215 از صفحهی 33 قرآن کریم را تلاوت میکنیم. ثواب آن را هدیه میکنیم به لیلة القدر حضرت زهرا (سلام الله علیها)
سَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ كَمْ آتَينَاهُمْ مِنْ آيةٍ بَينَةٍ وَمَنْ يبَدِّلْ نِعْمَةَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ(البقرة/211)
از بني اسرائيل بپرس: «چه اندازه نشانههاي روشن به آنها داديم؟» (ولي آنان، نعمتها و امکانات مادي و معنوي را که خداوند در اختيارشان گذاشته بود، در راه غلط به کار گرفتند.) و کسي که نعمت خدا را، پس از آن که به سراغش آمد، تبديل کند (و در مسير خلاف به کار گيرد، گرفتار عذاب شديد الهي خواهد شد) که خداوند شديد العقاب است.
زُينَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا الْحَياةُ الدُّنْيا وَيسْخَرُونَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يوْمَ الْقِيامَةِ وَاللَّهُ يرْزُقُ مَنْ يشَاءُ بِغَيرِ حِسَابٍ(البقرة/212)
زندگي دنيا براي کافران زينت داده شده است، از اينرو افراد باايمان را (که گاهي دستشان تهي است)، مسخره ميکنند؛ در حالي که پرهيزگاران در قيامت، بالاتر از آنان هستند؛ (چراکه ارزشهاي حقيقي در آنجا آشکار ميگردد، و صورت عيني به خود ميگيرد؛) و خداوند، هر کس را بخواهد بدون حساب روزي ميدهد.
كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيحْكُمَ بَينَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ وَمَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلَّا الَّذِينَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَينَاتُ بَغْيا بَينَهُمْ فَهَدَى اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ وَاللَّهُ يهْدِي مَنْ يشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ(البقرة/213)
مردم (در آغاز) يک دسته بودند؛ (و تضادي در ميان آنها وجود نداشت. بتدريج جوامع و طبقات پديد آمد و اختلافات و تضادهايي در ميان آنها پيدا شد، در اين حال) خداوند، پيامبران را برانگيخت؛ تا مردم را بشارت و بيم دهند و کتاب آسماني، که به سوي حق دعوت ميکرد، با آنها نازل نمود؛ تا در ميان مردم، در آنچه اختلاف داشتند، داوري کند. (افراد باايمان، در آن اختلاف نکردند؛) تنها (گروهي از) کساني که کتاب را دريافت داشته بودند، و نشانههاي روشن به آنها رسيده بود، به خاطر انحراف از حق و ستمگري، در آن اختلاف کردند. خداوند ، آنهايي را که ايمان آورده بودند، به حقيقت آنچه مورد اختلاف بود، به فرمان خودش، رهبري نمود. (اما افراد بيايمان، همچنان در گمراهي و اختلاف، باقي ماندند.) و خدا، هر کس را بخواهد، به راه راست هدايت ميکند.
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَالضَّرَّاءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّى يقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ(البقرة/214)
آيا گمان کرديد داخل بهشت ميشويد، بيآنکه حوادثي همچون حوادث گذشتگان به شما برسد؟! همانان که گرفتاريها و ناراحتيها به آنها رسيد، و آن چنان ناراحت شدند که پيامبر و افرادي که ايمان آورده بودند گفتند: «پس ياري خدا کي خواهد آمد؟!» (در اين هنگام، تقاضاي ياري از او کردند، و به آنها گفته شد:) آگاه باشيد، ياري خدا نزديک است!
يسْأَلُونَكَ مَاذَا ينْفِقُونَ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيرٍ فَلِلْوَالِدَينِ وَالْأَقْرَبِينَ وَالْيتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ(البقرة/215)
از تو سؤال ميکنند چه چيز انفاق کنند؟ بگو: «هر خير و نيکي (و سرمايه سودمند مادي و معنوي) که انفاق ميکنيد، بايد براي پدر و مادر و نزديکان و يتيمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر کار خيري که انجام دهيد، خداوند از آن آگاه است.( لازم نيست تظاهر کنيد، او ميداند).
شریعتی: ای فاطمه ای منشأ خیر و برکات/ مهر تو بود قبولی صوم و صلاة
فرموده نبی خدا گناهش بخشد/ هر کس که برای تو فرستد صلوات
حجت الاسلام فرحزاد: پیغمبر خدا به حضرت زهرا (ع) فرمودند: «یا فاطمه من صلی علیک غفر الله ذنوبه و الحقه بی حیث ما کنت من الجنه» یکی از کارهای خوب در همهی ایام خصوصاً ایامی که متعلق است به آن شخصیت، به آن معصوم، این است که ما صلوات هدیه کنیم. پیغمبر خدا فرمود: فاطمه جان هر کس بر شما درود و صلوات بفرستد، خدا با او دو کار مهم میکند. یک، خدا گناهان او را میآمرزد. پاکش میکند. دوم، خدای متعال «الحقه بی حیث ما کنت من الجنه» ببینید محبت و درود بر حضرت زهرا چه آثاری دارد که باعث میشود کسی که بر حضرت زهرا درود میفرستد در اعلی درجهی بهشت همنشین پیغمبر ما باشد.
اشاره قرآنی: آیهی آخری که در این صفحه هست خدای متعال میفرماید: «يسْأَلُونَكَ مَاذَا ينْفِقُونَ» از تو سؤال میکنند ای پیغمبر ما چی انفاق کنیم؟ «قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيرٍ» یعنی انفاق موردش خیلی مهم است که آدم آن را که بجا است باید مطرح کند. یعنی مطلق خیر. هر خیری. «وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُون» هر چه خدا به تو داده است. آبرو داری، مال داری، واسطهی خیر میشوی. الان خیلیها مال ندارند. در این فضاهای مجازی میتوانند مردم را ترغیب به حضرت زهرا بکنند. تبلیغ بکنند. کمکهای فرهنگی، کمکهای معیشتی. هر طوری. میفرماید: آنچه که از خیر انفاق میکنید رتبهی اول والدین (پدر و مادر) بعد فامیل و بستگان، بعد یتیمها، بیسرپرستها، بعد مساکین و فقرا، بعد ابن السبیل، آنهایی که در راه ماندهاند بعد «وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ» بدانیم که خیرهای ما در معرض دید خداست. آنجا ثبت میشود. ماندگار و جاودانه میماند.
شریعتی: خیلی خوب. و آن روایت معروف که همهی ما شنیدهایم. حضرت زهرا فرموده از دنیای شما من سه چیز را دوست دارم. یکی نگاه به چهرهی رسول خدا، خواندن آیههای قرآن و انفاق در راه خدا که امروز هم حاج آقای فرحزاد اشاره کردند.
حجت الاسلام فرحزاد: نکتهی مهمی است این فرمایشی که از حضرت زهرا (ع) فرمودید که انفاق در راه خدا کنار قرآن و پیغمبر است. یعنی سه چیز محبوب دلشان شده است، یکی تلاوت قرآن، یکی نگاه به چهرهی پیغمبر، سوم در همان رتبه انفاق فی سبیل الله. حضرت زهرا تجسم سخاوت است، تجسم احسان است، ایثار است.
یکی از ماندگارهای جاویدان حضرت زهرا (ع) خطبههایی است که از ایشان به ما رسیده است که معروفترین خطبه فدکیه است، یک خطبه هم برای بانوانی که به عیادت حضرت آمدند فرمودند که افشاگری کردند و یک خطبه کوتاه هم دم در کوتاه و مختصر خواندند. بر این خطبه حضرت زهرا (ع) شرحهای زیادی نوشته شده است که عزیزان میتوانند مراجعه کنند. ولی خیلی فشرده و جمع و جور و با ترجمه مختصر، برادر عزیزمان جناب آقای میرشفیعی زحمت کشیدهاند و ترجمه روان و راحت کردهاند و متن این سه خطبه را آوردهاند به نام طوفان کوثر که معرفی میکنیم.
محرم خودجوش مردم عزاداری میکنند. یعنی جا افتاده است و احتیاجی به تبلیغ ندارد. ولی فاطمیه جایگاهی که باید پیدا کند هنوز پیدا نکرده است. خیلی از عزیزان شفاهاً میپرسند یا پیامک میدهند که فاطمیه کی هست. یعنی وقت آن هم برای آنها گم شده است. 13 جمادی الاولی فاطمیه اول است، دقیقاً 20 روز بعد از آن فاطمیهی دوم است و تقریباً 17 روز بعد از آن ولادت حضرت زهرا (س) است. لذا میخواهم عرض کنم که یک مرجع بزرگواری یک کلام خیلی بلندی دارند که میفرماید: ما فاطمیه را هم عاشورایی برگزار کنیم که در احیای فاطمیه بکوشیم. هویت ماست، این حقیقت مکتب ماست. این فاطمیه شیعه را حفظ کرده است. لذا من خواهش دارم عزیزانی که میتوانند مجالس بگیرند بگیرند. خیلی از استانها هست که یا سفید است یا زرد است. مانعی نیست. حتی آنجاهایی هم که مشکل است، با فاصله، با حفظ دستورالعملهای بهداشتی این کار را انجام بدهند. یعنی صورت مسئله را پاک نکنند. دوستان ما در ستاد غدیر زحمت کشیدند پک فرهنگی، جزوه و کتاب برای بچهها، برای بزرگان آماده کردند. پرچمهای مختلف، پرچم زیارتنامه و امثال اینها آمده کردهاند و عکس آن را هم در سایت سمت خدا گذاشتهاند. اینها پیام بدهند اینها را بگیرند. روضههای خانگی خیلی مهم است. برای امام حسین ایام محرم، هندوها، مسیحیها، یهودیها، مذاهب مختلف عزاداری میکنند.
شریعتی: انشاءالله فاطمیه از این غربت در بیاید. خیلی از شما ممنون و متشکر هستم.