برنامه سمت خدا
حجت الاسلام والمسلمين ماندگاري
-بندگي در زندگي پيامبر(ص)
90-11-11
حرير نور غريبش بر اين رواق مي افتد اگر چه ماه شبي چند در محاط مي افتد، تو بايدي و يقيني نه اتفاقي و شايد تو سرنوشت زميني که اتفاق مي افتد، بهار مي رسد اما چه فرق مي کند آيا براي شاخه ي خشکي که در اجاق مي افتد.
سوال – در مورد بندگي در آئينه ي زندگي پيامبر توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – خداي ما ارحم الراحمين است و پيامبر ما رحمت العالمين است. يکي از زيباترين صفات حضرت حق غضب است. شعار گسترش دين ما شعار رحمت است. بعد از فتح مکه مردم بخاطر سيزده سال سختي که در مکه و در مدينه ديده بودند فکر کردند که الان وقت عقده گشايي و تلافي کردن است. بخاطر همين سپاه پيامبر گفتند که امروز، روز انتقام است. پيامبر به اميرالمومنين گفتند که شعار را عوض کن و بگو امروز، روز رحمت است. ابوسفيان شاخ کفر بود. پيامبر فرمود: هرکس که به مسجدالحرام و به خانه ي ابوسفيان بيايد در امان است. اين حرکت عجيبي بود. با اينکه ابوسفيان اين همه ظلم کرده بود پيامبر اين کار را کرد تا به همه ي عالم بگويد که اسلام دين رحمت است. مکتب ما مکتب رحمت است. پيامبر ما پيامبر رحمت است. در قرآن داريم: ما بر تمام موجودات عالم تو را رحمت خلق کرديم. وقتي اين آيه بر پيامبر نازل شد ابليس هم طمع کرد. ابليس پيش پيامبر آمد و گفت: اي رحمت للعالمين، من هم سهم رحمت خودم را مي خواهم. از طرف خدا خطاب آمد که ما تو را رحمت للعالمين خلق کرديم، سهم رحمت او را هم بده، پيامبر به ابليس گفت که تو از من چه مي خواهي ؟ ابليس گفت: از وقتي من از درگاه خدا رانده شده ام خدا يک فرشته را مامور کرده که هر روز من را تنبيه مي کند. من مي خواهم که شما واسطه بشويد که اين تنبيه از من برداشته بشود. پيامبر دعا کرد که من سهم رحمت ابليس را مي خواهم و خدا آنرا مستجاب کرد.
بيش از 400 مرتبه در آيات قرآن کلمه ي رحمت آمده است. حيف است که تمام مراسم ما در اين ماه ربيع الاول فقط يک هفته ي وحدت باشد، فقط مراسم تولد پيامبر و امام صادق (ع) باشد. آيا اين کم لطفي نيست ؟ خوب است که از دوازده ربيع تا هفده ربيع را هفته ي وحدت و رحمت نامگذاري کنيم. ما بايد مظاهر رحمت را ببينيم. چرا اين رحمت در نامگذاري ها و شعائر ما کمتر جلوه نمايي مي کند. حتي بعضي ها فکر مي کنند که دين ما، دين گريه است. دين غم، افسردگي و انتقام است. ما مي گوييم که امام زمان (ع) منتقم است. او فرزند رحمت للعالمين است و وقتي امام زمان (عج) بيايد وجودش براي همه رحمت است. طبيب از باب رحمت استخوان سياه را قطع مي کند. اگر امام زمان (عج) عناصر فساد را از سر راه مردم برمي دارد از باب رحمت است. زيرا آنها مانع رشد، سعادت، امنيت و آرامش مردم هستند. چه کسي گفته است که امام زمان (ع) جوي خون راه مي اندازد؟ چه کسي گفته که امام زمان (عج) مي خواهد فقط انتقام بگيرد؟ امام زمان (عج) تا جايي که امکان داشته باشد براي هدايت، محبت، رحمت و رافت مي آيد اما قطعا کسي که نمي خواهد در وادي رحمت قرار بگيرد از سر راه برداشته مي شود. او جلوه ي رحمت پيامبر است. در دين ما مظاهر رحمت زياد است. رحمت يعني اينکه وجود انسان به گونه اي برسد که وجودش براي همه مفيد باشد. اگر اطرافيان از وجود، ظرفيت و معنويت من بهره ببرند، وجود من با رحمت مي شود. ما به آميزه هاي دين مان دقت نمي کنيم. نشاط خنديدن نيست بلکه انبساط روحي است. اگر ما باعث بشويم که غم و گره ي کسي باز بشود و انبساط خاطر پيدا کند، نشاطي در روح ما ايجاد مي شود که صد سال خنديدن اين نشاط را بوجود نمي آورد. در قرآن اين موارد را زياد داريم. بياييم در ماه ربيع يک حرکتي داشته باشيم، هر کسي اگر از مردم ديني دارد آن را ببخشد يا واسطه ي اين بخشيدن بشود. الان رابطه ي خيلي از افراد با خدا شکر آب شده است. چراوقتي گره اي در کار ما مي افتد آنرا تقصير خدا مي اندازيم؟ بياييم رابطه ي خودمان را با خدا اصلاح بکنيم. ما بايد قبول کنيم که گره کار ما بخاطر کارهاي خودمان است. در سوره ي آل عمران آيه 159 در مورد بخشيدن است. اگر پيامبر مي گويد که همديگر را ببخشيم، خودش اول مي بخشد، پيامبر کساني را که خاکستر روي سرش مي ريختند يا شکمبه گوسفند روي او مي ريختند مي بخشد و به عيادت شان مي رود. يعني نه تنها کدورتي از آنها بر دل پيامبر نمي ماند بلکه کدورت تبديل به محبت مي شود زيرا اگر يک نفر از آمار جهنمي ها کم بشود و يک به آمار بهشتي ها اضافه بشود خدا ثواب حيات يک امت را به او مي دهد. وقتي انسان کارش را با خدا معامله مي کند بخشيدن راحت مي شود. اگر آن جوان يهودي به پيامبر جسارت کرد ولي بعد که مسلمان شد پيامبر ده برابر پاداش گرفت.
وقتي ما يکي را مي بخشيم، اگر بعدا طرف از ما تشکر نکند شاکي مي شويم. ما در بخشش هاي مان بايد با خدا معامله کنيم نه با فرد. قاتل حمزه سيد الشهدا که عموي پيامبر را کشته، جگر او را در آورد و او را مثله کرده است ولي پيامبر او را مي بخشد. اگر امروز به فردي که فرزندشان را کشته است بگوييد که قاتل فرزندتان را ببخشيد مي گويند: سخت است. اين کار مظهر رحمت است. در بعضي مواقع بخشيدن خيلي سخت است. پيامبر بر سربالين جواني آمد و تلقين را براي جوان خواند ولي او نتوانست تلقين را بخواند. پيامبر فرمود مادر اين جوان کجاست؟ پيامبر از مادر پرسيد که از پسرت راضي هستي ؟ مادر گفت: خير. پيامبر گفت که اگر او را نبخشي بي ايمان از دنيا مي رود. پيامبر به مادر گفت که اگر مي خواهي روز قيامت شفيع تو بشوم که به بهشت بروي جوانت را ببخش و مادر جوانش را بخشيد. هر کس که ببخشد خدا هم او را مي بخشد. بعضي ها مي گويند: خوب است که چند تا حق الناس دردست مان باشد که روز قيامت دست مان پر باشد که ما هم طلبکار چند نفر باشيم. اين تفکر اشتباه است. هرچه ما بيشتر ببخشيم دست مان پُرتر است. رحمت و بخشش ما دست ما را پُر مي کند. آيه 109 سوره بقره مي فرمايد: همديگر را ببخشيد زيرا قدرت خدا از همه بيشتر است. همه ما حق الناس برگردمان است. ما معصوم نيستيم. ما در مورد برادر، خواه، همسرم و.. کوتاهي کرده ايم، اگر قرار باشد که ما همديگر را نبخشيم در روز قيامت گرفتاري ما زياد خواهد بود. ما مي خواهيم با يک جشن و شيريني دادن با رحمت للعالمين پيوند برقرار کنيم. خلقت ما شبيه پيامبر است زيرا ما انسان هستيم ولي ما بايد خلق خودمان را هم شبيه پيامبر بکنيم. اگر ما خلق رحمت نداشته باشيم چه شباهتي به پيامبر داريم ؟ پيامبر اسوه ي ماست. ما مي توانيم خليفه ي خدا در روي زمين باشيم پس بايد مظهر صفات الهي باشيم. بالاترين صفات حق ارحم الراحمين بودن است. واسطه شدن براي بخشش آنقدر ارزش دارد که در سوره آل عمران آيه 159 مي فرمايد: اي پيامبر، مردم اشتباه کرده اند، من واسطه مي شوم که تو آنها را ببخشي و تو واسطه بشو که من آنها را ببخشم. هر کس براي ببخش تلاش بکند در صفي ايستاده است که در صف اول خدا و در صف دوم پيامبر و اهل بيت هستند. از امام سجاد (ع) سوال کردند که اگر شمر طلب بخشش بکند آيا امام حسين (ع) و خدا او را مي بخشند؟امام فرمود:بله خدا و امام حسين (ع) او را مي بخشند زيرا آنها مظهر رحمت هستند. باورکنيم که تا نبخشيم بخشيده نمي شويم. معصومين با اينکه منزه بودند ولي باز ازمردم طلب بخشش مي کردند. پيامبر کوتاهي نکرده است که مي گويد مردم او را حلال کنند يا حضرت فاطمه کوتاهي نکرده است که از علي حلاليت مي طلبد. پس ما قطعا بايد دنبال بخشش باشيم. ديگر اينکه ببخشيم تا امت رحمت للعالمين و شبيه رحمت للعالمين باشيم. ديگر اينکه ببخشيم تا در روز قيامت خدا وکيل مدافعه ما بشود. در نگاه اول خدا فرموده است که حق الناس را نمي بخشم ولي کساني که در اين عالم ديگران را مي بخشند خدا هم در دل کساني که به گردن آنها حق دارند مي اندازد که او را ببخشند. پس در واقع اين فرد در دنيا همکار خدا و پيامبر مي شود.
اگر نگاه ما به خدا باشد ما ديگر از مردم توقع اجر و پاداش نداريم. خوب است که ما يک مطالبه ي عمومي در جامعه مان درست کنيم. مثلا در ميهماني ها و برخوردهاي مان مي توانيم از يکديگر طلب بخشش بکنيم. چقدر زيباست که بعضي از مسئولين در اين هفته ي وحدت يکسري از افراد خاطي را ببخشند. قوه ي قضائيه در عيدي از رهبر تقاضا مي کند که عده اي را ببخشند. کاري بکنيم که اين هفته در ذهن مردم باقي بماند و همه منتظر اين هفته باشند. در اين هفته همه مي خواهند هم خودشان و هم ديگران را تطهير کنند. خوي است که ما يک حمام عمومي روح ايجاد کنيم. اين بشاشيت و انبساط خاطر خيلي ارزش دارد. خوب است که ارگانها جريمه ها را ببخشند. ذائقه ي شيريني رحمت اسلام بايد در ذهن مردم بماند. پيامبر مي فرمايد: اگر بين دو نفر را اصلاح کنيد ثوابش از هفتادحج وعمره مقبوله بيشتراست. اگر اينها را ارزش گذاري مادي بکنيم باز هم ارزشش خيلي بالاست. پس ما بايد واسطه ي بخشش بين ديگران بشويم.
سوال – سوره ي زخرف آيات 34 تا 47 را توضيح بفرماييد.
پاسخ – آيه 36 و 37 مي فرمايد: هر کس اهل بخشش و رحمت نباشد در تيم شيطان است و نزديک به شيطان شده است. پس هر کس مي خواهد به خدا نزديک بشود بايد ببخشد. اگر من از کسي دلگير هستم او را ببخشم.
گاهي در بعضي مسائل ما مقصر نيستيم ولي بايد از ديگران عذر خواهي بکنيم. اگر ما در بعضي مواقع کوتاهي مي کنيم مردم بايد ما را ببخشند. هر جايي که ما قول داده ايم و نتوانستيم به قول مان عمل کنيم از مردم معذرت خواهي مي کنيم. اگر مردم هم پشت سر من حرف ناروا زده اند همه را مي بخشم. تسويه حساب در روز قيامت خيلي سخت تر از دنيا است. خوب است همه همديگر را ببخشيم.
هر کس دوست دارد بخشيده بشود ببخشد. براي اين بخشش نهضت راه بيندازيم. جوانان براي خدمت معنوي امام رضا (ع) و پاک کردن صفحه هاي موبايل از موارد حرام نهضت راه انداختند. تا ما نبخشيم پيوند ما با خدا و پيامبر برقرار نمي شود. اگر ما نبخشيم در تيم شيطان هستيم.
خوب است که در خطبه هاي نماز جمعه اين هفته که آغاز رحمت است در مورد مباني و مصاديق رحمت و در مورد بخشش هايي که امکان دارد صحبت بشود. صدا و سيما هم وجه رحمت اين هفته را بيشتر نشان بدهند.
خدايا به عظمت پيامبر رحمت للعالمين به ما توفيق رحمت و بخشش عنايت بفرما که لايق ظهور امام زمان (عج) باشيم.