سرکار خانم نيلچي زاده – سبک زندگي اسلامي
برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: سبک زندگي اسلامي
كارشناس: سرکار خانم نيلچي زاده
تاريخ پخش: 07- 12-97
خانم معصوم زاده: خداوندا مرا به آنچه روزيام نمودهاي قانع ساز تا هنگامي که زندهام نگه ميداري عيبم را بپوشان. هنگامي که ميراندي مرا بيامرز و رحمت نماي. بار خدايا در جستجوي آنچه برايم مقدر ننمودهاي خستهام نکن. آنچه را برايم مقدر نمودهاي، دستيابي به آن را سهل و آسان ساز. به نام خداي يکتا و بي همتا، سلام ميکنم به شما، در خدمت سرکار خانم نيلچي زاده هستيم.
سرکار خانم نيلچي زاده: سلام ميکنم به شما و به همه خوبان معرفت آموزي که ده سال با اين برنامه همراه بودند و توفيقات ويژهاي نصيبشان ميشود. به صداي و سيماي جمهوري اسلامي تبريک ميگويم که برنامههاي موفق اصالتاً ديني بدون انواع قصههايي که امکان دارد در فضاي تصويري و صوتي رخ بدهد، برنامههاي خوبي مثل سمت خدا را فراهم کردند که با مردم زندگي کند و مردم با آن نفس بکشند و عضوي از اعضاي خانواده خودشان بدانند. شايد همه مخاطبين خوب اين برنامه اگر در جريان قصههاي ميلاد حضرت زهرا تا ميلاد اميرالمؤمنين نبوده باشند، تعجب کنند که چطور امروز بنده و شما در خدمتشان هستيم. اين لطف ويژه مردم نسبت به ما و تمايل آنهاست که دلشان ميخواهد با کارشناسها ارتباط مستمر داشته باشند. نفس اين ارتباط زنده و پويا خودش نشانه اين موفقيت هست و دوام ده سالهاي که کمک کرده جريان ناب انديشه ديني و روش هوشمندانه ديني در زندگي مردم جا بگيرد و پايدار شود. اين آيه شريفه که ميفرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا» (فصلت/30) کساني که گفتند: ما ميخواهيم تحت تدبير و مديريت حضرت حق زندگي کنيم و با تمام سختيها و تندبادهايي که بر سر اين برنامه رسيده اما استقامت کردند با تمام سختيهاي پيدا و پنهان و اين اتفاق مبارک رخ داده که امروز ما در جريان ده سالگي اين برنامه هستيم. «تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ» اين زيباييهاي ناب ملکوتي وارد حقيقت زندگي ما شود، جريان نوراني حضور ملائکه که امدادهاي نوراني را آشکار ميکند و روز مبارکي مثل امروز که روز ميلاد خجسته سرور زنان عالم هستي است، توفيق داشته باشيم ولو به زمان اندک دوباره ديداري تازه کنيم با همه خوباني که دل سپردند به اين راه ناب ديني. اين روز را تبريک ميگويم به همه زنان و دختران اين سرزمين که دل سپردند به اينکه خدايي باشند و روز به روز خداييتر شوند. اين روز را به همه مادران، خصوصاً مادران شهدا تبريک ميگويم که دامن پاک آنها سر وجوديشان را آشکار کرده وقتي توانستند هديههاي بزرگي را به خداوند تقديم کنند. اين روز را ويژه تبريک ميگويم و به همه مردان و پسران امت اسلامي که دل در گرو محبت ناب مادرانهشان دارند، مادرهايي که آنها را به پاکي و پاکدامني، به اخلاق و ادب و ايمان بار آوردند. اينکه فکر کنيم ميلاد حضرت را فقط قرار است به خانمها تبريک بگوييم يک اشتباه است. همانطور که حضرت اميرالمؤمنين الگوگيري از ايشان و مقتدا دانستن ايشان اختصاصي مردان نيست، حضرت زهرا(س) هم ولايت و محبتشان و الگوگيري از ايشان اختصاصي به خانمها نيست بلکه همه مردان عالم هستي به هر اندازه ميخواهند مردتر باشند قرار است از اين مادر زيباييها را بياموزند و عمل کنند.
خانم معصوم زاده: در کلاسهاي سبک زندگي که داشتيد، متوجه شدم خيلي زيبا از لا به لاي آيات و روايات سبک زندگي مناسب يک مسلمان با وقار را برگزيديد و خيليها استقبال کردند. با اينکه حضور شما در برنامه کوتاه مدت است اما شهاب هم در آسمان کوتاه ميآيد ولي درخشان است. اميدوارم فرمايشات شما در بحث سبک زندگي مثل هميشه راهکارهاي خوبي به خانوادهها ارائه بدهد. به ذهنم رسيد امروز ممکن است در خانوادهاي خانمي مواجه شود با اينکه همسرش برايش کادو نخرد. چه توصيهاي ميفرماييد؟
سرکار خانم نيلچي زاده: نفس هويت ما به عنوان يک خانم در جنسيت خاصي که خداوند به ما اهدا کرده، عطيه و هبه الهي هست، اين يک هديه خاصي خداوند است. هديه چيزي است که ما در قبالش توقع نداريم. خداوند وقتي هويت مردانه را به مردان و هويت زنانه را به زنان ميدهد، از آنها توقع دارد به زيبايي از اين هويت بهرهمند شوند و براي خودشان سرمايه بدانند تا پسورد محرمانه زندگي را به دست بياورند و بندگي کنند. خانمي که روز ميلاد حضرت زهرا را روز زن و روز خودش ميداند، اين نکته کليدي نبايد يادش برود. امام(ره) ميفرمايند: به خانمها تبريک ميگويم که روز ميلاد حضرت زهرا را روز خودشان ميدانند. بعد ميفرمايند: شما اين مسئوليت بزرگ را انتخاب کرديد. اينکه روز ميلاد حضرت زهرا که سرور تمام زنان است روز تک تک خانمها شود با تمام کم و زياديهايي که داريم در حقيقت پذيرفتيم که ميخواهيم به سمت اين قله حرکت کنيم. زن مسلمان ايراني در دامنه کوهي است که بالاي اين قله حضرت زهرا ايستاده و اين کوه بلندترين قله عالم هستي است. سيد النساء العالمين در همه زمانها و مکانهاست. پاسخ سؤال شما خيلي آسان ميشود، يک خانم براي اينکه روز زن را گرامي بدارد اولين کاري که بايد بکند اين است که از هديهاي که خدا به او داده قدرداني کند و شکرگزاري کند. شکرگزاري اين است که راز زندگي که بندگي است در زندگي ضرب کند و حاصلضرب آن عددي بي نهايت ميشود. کيمياگري وجود حضرت زهرا(س) که هرچه بي ارزش باشد را با ارزشترينها ميکند، ميتواند وجود يک زن را که از آن نور و سرور بهرهمند است، فوق العاده ارزشمند بکند. پس خودشناسي و احساس خود ارزشمندي و عزت نفس، اينکه خدا مرا از جنسي آفريده که فاطمه را آفريده است. اينکه خداوند ميفرمايد: اي رسول من اگر تو نبودي افلاک را نميآفريدم و اگر علي نبود تو را نميآفريدم و اگر فاطمه نبود هيچکدام از شما را نميآفريدم، با اين ويژگي خاص حضرت زهرا علت خلقت همه زنان عالم از اين جنس هستند. علت وجودي دارند به همه زيباييها که اصل آن زيبايي اصل وجود است که اينها بحثهاي حکمت و فلسفه است و نميخواهيم خيلي به دامنه آنها بپردازيم. وقتي باور کنيم وجود ما به واسطه يک زن ارزشمند است و از جانب خداوند قدرداني شده اولي اين است که از خدا شاکر باشيم و ممنون خدا باشيم و ويژه با حضرت زهرا عهد ببنديم و پيمان نامهاي داشته باشيم که از سال گذشته تا امسال من چقدر به هويت زنانه خودم در آن زيباييهاي ناب فاطمي پرداختم و زيباتر از قبل شدم از جهت اخلاقم، روحم، افکارم، عملکردم، همسرداريام، فرزندداريام، احسان به والدين، مسئوليتهايم نسبت به اجتماع، ولايت پذيري، پيدا کنم کجاها هنوز در نگاه مادرانه حضرت زهرا نا زيبا است. به مادر خودم حضرت زهرا قول بدهم که ميخواهم زيباتر از اين شوم و از ايشان کمکهاي مادرانه را طلب کنم.
دومين مطلب اين است که با اين ويژگي خاص هديه گرفتن و هديه دادن حالت توقعي که دلم بخواهد امروز يکي به من هديه بدهد، در مورد خانمهاي متأهل همسر، و در مورد خانمهايي که مادر هستند، فرزندان و در مورد خانمي که مجرد است توقع دارد پدر يا مادر يا ساير دوستان به او هديه بدهند. اين حالت توقع هميشه قصهاي را به نام مرگ محبت ايجاد ميکند. هرجا توقع بيايد محبتها ميميرد. اگر من بالاترين توقع را از خودم داشته باشم روز به روز بزرگتر ميشوم و روز به روز ثروتمندتر ميشوم. آدمهايي که از نداريهايشان داراييهايشان را ميسازند نه آدمهايي که چون زيادي دارند به عنوان افراد دارا محسوب ميشوند. اين ميشود نگاه نجيبانه ناب و پاکي که در هويت زنانه ميتواند در يک دختر چهار، پنج ساله مثل حضرت زهرا(س) وقتي مادر بزرگوارشان حضرت خديجه را در شعب ابي طالب از دست ميدهند، تازه آغاز ميشود سرمايههاي ويژه ايشان آشکار شدن. ميشوند مادر پدر! أم ابيها، آدمهايي که نداريهايشان داراييهايشان ميشود و آنها را زيباتر از هميشه ميکند، اينها ثروتمندترين موجودات عالم هستي هستند بخاطر اينکه در تمام بزنگاهها و بحرانها ميتوانند راههاي زيبا را نشان بدهند. به جاي اينکه منتظر باشيد بقيه به شما کادو بدهند، کادوي خدا را ببينيد، محبت حضرت زهرا را نگاه کنيد، قدر خودتان را بدانيد و اگر دلتان ميخواهد کسي براي شما امروز گل بياورد، لازم نيست اين گل را حتماً کسي بياورد. ديدن گلها و خريدن گل براي خودتان ميتواند يک قدم ساده و کوچک باشد نه اينکه چون کسي نيست براي من گل بياورد. چون گل ارزشمند و زيبا و دلخواه است.
خانم معصوم زاده: اگر آقايان بخواهند خانمهايشان را خوشحال کنند، شايد بعضي رفتارها باعث شده که آقايان فکر ميکنند بايد حتماً کادوي گران قيمت بخرند، همسرانشان خوشحال شوند. شما هم اينطور فکر ميکنيد؟
سرکار خانم نيلچي زاده: هيچ خانمي در دنيا اينطور فکر نميکند. شايد براي آقايان اين جواب خارج از عرف زنانه بيايد. من بارها از خانمها چند سؤال کليدي کردم و به جواب رسيديم. سؤال کردم اگر همسر شما مراقب دل شما باشد و دل شما را مراعات کند طوري که شما بدانيد بعد از خدا و پيامبر و اهلبيت طاهرينش اولين کسي که ميتواند حرف جدي بزند در دل همسرتان شما هستيد، آيا منتظر هديهي بزرگي خواهيد بود؟ گفتند: نه، گفتم: آيا حاضر هستيد در سختترين شرايط با آنها زندگي کنيد؟ گفتند: قطعاً حاضر هستيم. اين ميشود اتفاق مبارکي که در هويت زن به راحتي ميافتد و شايد در هويت مردانه اينقدر راحت اين اتفاق نيافتد به خاطر اينکه خداوند او را مسئول مسائل مالي و مسائل جدي و سخت افزاري زندگي کرده است. اما زن که وظيفهاش تربيت است، مسئول بخش نرم افزاري است. به همين دليل لطافت و شفافيت وجودي زن او را تبديل ميکند به موجودي متفاوت و غير قابل پيشبيني. چيزي که امکان دارد گاهي آقايان برايشان خيلي واضح نباشد که چرا زنها اينقدر روحيات متفاوتي دارند. وقتي يک خانم به صورت بي مناسبت و بدون اينکه يک مناسبت شخصي و مناسبت نوراني مثل امروز برايش باشد، ببيند همسرش با يک شاخه گل آمده و از او قدرداني ميکند. من گفتم: آيا حاضر هستيد وقتي آن گل خشک شد به راحتي دور بياندازيد؟ گفتند: نه، چون اين گل عطر و بويي دارد از يک عشق صميمانه بي توقع و بي منت. طبيعتاً وقتي محبتها بدون توقع باشد و خيلي وقتها غير مترقبه باشد، اثري که ميگذارد فوق العاده زياد است. معنياش اين نيست که مثل امروزي که روز مبارک زن و روز ميلاد حضرت صديقه طاهره(س) است ما فکر کنيم پس براي يک وقت ديگر ميگذاريم و بعد با يک شاخه گل تمام ميکنيم. معنياش اين است که همه خوباني که امروز دلشان ميخواهد دل مادرها و همسرانشان و دخترانشان را بدست بياورند، بايد حواسشان باشد کسي که باغباني يک باغ پر از ميوه را ميکند فقط يکسال آبياري نميکند. بلکه هميشه مراقب است در نوع ارتباطات روحي و عاطفي هميشه پايش کند اين همه لطافت و ارزشمندي را، نوع رفتار حضرت زهرا در زندگي خودشان و ارتباطات ايشان با امام حسن و امام حسين و حضرت زينب کبري و ام کلثوم و نوع ارتباط اميرالمؤمنين با ايشان به زيبايي اين را نشان ميدهد که روابط عاطفي درون خانواده بالاترين هديه است.
خانم معصوم زاده: اگر کسي مادرش در قيد حيات نيست، چه کند؟
سرکار خانم نيلچي زاده: سؤال بسيار خوبي است، بعضي از مناسبتهاي زيبايي مثل امروز به تلخي ياد ميکنند. چون حسرت بودن با مادر را بر دلهاي خودشان ميبينند و اين بار بر دلشان خيلي سنگيني ميکند. ترجيح ميدهند از امروز کسي با آنها حرفي نزند. به خصوص عزيزاني که به تازگي مادرشان را از دست دادند. وقتي مادري آسمانيتر ميشوند و خداوند کارت دعوت او را تأکيد ميکند و به سمت ملکوت آسمان حرکت ميکند، در حقيقت بعد ديگري از زندگي او شروع ميشود که عالم برزخ است و اين اعتقاد ناب و حقيقي و جاري هر انسان موحدي در هر گوشهي عالم است که ما زندگيمان در چهار بعد عالم زر، دنيا، برزخ و آخرت طي ميشود. وقتي کسي از اين عالم پر ميکشد و ميرود حضور فيزيکي کنار ما ندارد ولي به حياتش ادامه ميدهد، به همين دليل اهلبيت به ما گفتند: مراقب باشيد، پدر و مادر شما وقتي که زنده بودند شما به آنها احسان ميکرديد، دلشان را به دست ميآورديد و لطف و اطاعت ميکرديد، وقتي از دنيا ميروند نکند فراموششان کنيد. آنها هستند و به شما نياز دارند و نيازشان شايد هزاران برابر بيشتر از وقتي باشد که در کنار شما بودند. چون وقتي که پدر و مادر ما به لطف الهي زنده هستند، هم ما و ساير خواهر و برادرهاي ما ميتوانند اگر کسي نتوانست نيازشان را برطرف کند ديگري جايگزين شود. در عين اينکه خودشان ميتوانند خيلي از نيازهايشان را برطرف کنند. اما وقتي دستشان از اين دنيا کوتاه ميشود وطن آنها در قلب کساني است که دوستشان دارند و فرزندان بالاترين اين افراد هستند. اگر اين فرزند با روزمرگيها و گمان اينکه مادرم نيست، چه کار براي او کنم. هزار کار زيبا ميتوانيد بکنيد. هرموقع از من ميپرسند براي والديني که از دنيا رفتند، بهترين کاري که ميشود کرد چيست؟ ميگويم: اول بگرديد و ببينيد که آيا حقوق واجبي بر گردنش بوده و از اين عالم رفته است. از اعمال عبادي، نماز و روزه و خمس و زکات و حج، کارهايي که بايد انجام ميدادند و احياناً ناقص بوده و مشکلي در آنها بوده است.
مرحله بعدي اين هست که آيا از حق الناس چيزي به گردن آنها هست؟ آيا کسي بوده که از پدر و مادر شما دلخور بوده باشد؟ به واسطه حرفي، کلام و رفتاري يا حتي حقوق مالي دچار خسارت و ضرر شده است. اگر او در قيد حيات است حتماً مثل امروز برويد به ديدن آدمي که دلخور است و دلخوري او نزد خدا محاسبه دارد. سعي کنيد هرطور شده با محبت و هديه، دادن هزينه ياري کنيد دلش را تا بر خودش پيروز شود و بتواند ببخشد و آزادي و فرصت ناب همنشيني با اهلبيت و بودن در باغهاي بهشتي را در عالم برزخ براي والدين فراهم کنيد. اگر زنده بودند ميخواستيد شيريني و دسته گلي و هديهاي ببريد، اينها بهترين هديههاست. اگر از اين مراحل عبور کرديد، لا اقل هر کار خير ديگري که احساس ميکنيد ميتواند آنها را شاد کند از تلاوت قرآن گرفته تا ذکر شريف صلوات بر محمد و آل محمد تا اطعام کردن کساني که نيازمند هستند، پوشاندن لباس به بچهها و بزرگسالاني که نيازمند لباسهاي مناسب هستند. امسال هم با مشکلات اقتصادي که دشمنان ايجاد کردند، به لطف اهلبيت و به صورت آشکار در فتح خيبر دوره انقلاب مبارک اسلامي هستيم، دعاي شريفي که چهل سالگي ناب را آشکار ميکند «رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَدْخِلْنِي بِرَحْمَتِكَ فِي عِبادِكَ الصَّالِحِينَ» (نمل/19) وقتي کسي به چهل سالگي ميرسد اين دعا، دعاي ناب است. در آيه بعد خداوند برکات ويژه را نصيب کساني ميکند که با خدا اينطور سخن ميگويند و ملکوت آسمان را در زندگيشان حاضر ميکنند. با اين ويژگيها رفتن به سمت اين حالت که اگر ما در مشکلات اقتصادي هستيم و دشمنان سعي ميکنند کشور را بحران زده جلوه بدهند و سختيهاي جدي در زندگي روزمره مردم پديد آورند، خيلي بيشتر از هميشه بايد يادمان باشد «أَوْ إِطْعامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَة» (بلد/14) در روز سختي که افراد در زندگي عادي دچار مشکل هستند، اصطلاحاً ميگوييم: هشتشان گرو نهشان است، که هشت اشاره به وجود مطهر علي بن موسي الرضا و نه وجود مطهر امام جواد(ع) است و ميگويند: هر موقع خدمت علي بن موسي الرضا رسيديد، آقا را يا به حق مادرشان قسم بدهيد براي حل مشکلات عجيب يا به حق جواد الائمه که امام نهم هستند بخاطر اينکه در سنين بالا خداوند به حضرت، امام جواد را دادند. وقتي که بسياري از آدمهاي ظاهر بين و ضعيف الايمان ميگفتند: امام رضا چون بچهدار نشده شايد اصل امامت ايشان دچار مشکل باشد. يعني هشتي که نيازمند عدد نه است. بخاطر همين ما هيچ عدد ديگري را جايگزين اين دو نميکنيم.
با اين ويژگي خاص اگر امروز مردم وضعيت مالي متوسط به پايين دارند خيلي جديتر ميتواند بفهمد اين مشکل قابل حل است. با يک محبت مادرانه، يک محبت نجيبانه، محبتي که خودت يک نان سر سفره داري ولي حاضر هستي به يتيم و اسير و مسکين بدهي. سوره هل اتي که در اين ايام مدام از برنامه سمت خدا تلاوت ميشود براي اين است که ما اين معرفت اندوزي را بيشتر کنيم. هميشه در قواعد عالم ماده ميگويند: اگر ميخواهي چيزي زياد شود نگه دار و سرمايهگذاري کن تا سود بدهد اما در عالم ملکوت به ما ياد دادند که قانوني وجود دارد به اسم قانون زکات، نه زکات به معني فقهي و فروع دين، زکات به معني حقيقي قرآني که يکي از مواردش زکات فقهي است. زکات به معني کم کردن براي زياد کردن، از تزکيه نفس گرفته تا تزکيه مال، ما اگر چيزي را ببخشيم زياد ميشود به شرطي که صادقانه ببخشيم و به شرطي که براي خدا ببخشيم و به شرطي که به شيوهاي که خدا ميپسندد ببخشيم، همانطور که مادر ما حضرت زهرا(س) در خانهشان هميشه به سمت نيازمندان در دانايي باز بود. نيازمندان در رفع مشکلات مالي و پيامبر هر موقع نيازمند به در مسجد ميآمدند و اعلام ميکردند نياز دارند، پيامبر وقتي ميديدند کاري از دست مسلمانها برنميآيد و خودشان دچار مشکل هستند، ميدانستند فاطمه زهرا اينقدر ثروتمند است، از محبت مادرانه و نجيبانهاش که ام ابيها است و ميتواند به قدري زياد ببخشد که در نداري بخشندگي او بيشتر آشکار شود. امام هادي(ع) در زيارت جامعه کبيره هست که فرمود: «و الباب المبتلاء به الناس» در خانهاي که همه به او مبتلا هستند، در خانه فاطمه و فرزندان فاطمه (س) هستند. بخشش کردن به ديگران وقتي خودت بيش از ديگران نياز داري «و لو کان بهم خصاصه» اين ويژگي نابي است که هنر وجودي زنانه ما را آشکار ميکند. با اين نگاه قصهي حضرت زهرا را يکبار در قرآن ببينيم.
در 114 سوره قرآن، از جهت تعداد آيات و حجم کلمات با همديگر متفاوت هستند. ميتواند سورههايي باشد که د سبک شناسي قرآن به آن سُور مطول و سورههاي کوچکي که به بچهها در کودکي ياد ميدهيم. با اين ويژگي خاص همه دوستان ميدانند يک سوره هست که به صورت آشکارا متعلق به حضرت زهرا(س) است و سوره کوثر است. سوره مبارکه کوثر کوچکترين سوره قرآن است. مگر نه اينکه حضرت زهرا علت خلقت است، علت خلقت حتي پيامبر که حتي پدر ايشان هستند و حضرت امير که وصي ايشان هستند، اگر کسي اينقدر بزرگ هست، چرا اينقدر سورهاي که در قرآن دارد کوچک است؟ خيلي واضح است بخاطر اينکه حضرت زهرا بخش مستوره عالم هستند. يادمان نرود حضرت زهرا در آن زيبايي نابي که پيامبر خواستند به دست حضرت امير آشکار شود و حضرت زهرا وقتي از مردان در مسجد پرسيدند: بهترين چيز براي زنان چيست؟ حضرت امير که معيار صدق و صداقت پيامبر هستند و معيار علم پيامبر هستند با اينکه در علم ايشان آشکار بود ولي ميخواستند حقيقت ناب جستجوگري نيازهاي زنانه را آشکار کنند که از زنان پاکدامن و امين بپرسيد در امور زنان. به خانه آمدند و از حضرت زهرا سؤال کردند و حضرت زهرا روايت عجيبي را فرمودند که بهترين چيز براي زنان اين است که مردي آنها را نبيند و آنها مردي را نبينند و اين نشدني است و محال وقوعي است. چرا حضرت زهرا چنين کلامي را فرمودند؟ بخاطر اينکه سر زنانگي در هنر مستورگي است. با اين ويژگي که نديدن به معني ظاهري نه، نديدن به معني حقيقي، يعني قرار است در هويت دخترانه و زنانه، هويت جنسيتي شما اولين و آخرين چيزي نباشد که در تعاملات فردي و خانوادگي و اجتماعي شما آشکار ميشود. هويت ناب زنانه جنسيتي شما قرار است در هنر مستورگي شما به قدري مثل يک گنج پنهان باشد که فقط از آن محرمترين فرد زندگي و همسرتان باشد و در لايههاي بعدي که آيات شريفه سوره نور آن را آشکار ميکند، نجابت دخترانه شما در ارتباط با پدر، نجابت خواهرانه شما در ارتباط با برادر، نجابت مادرانه شما در ارتباط با فرزند و نجابت ناب شما در ارتباط با ساير محارم شما که از حلقه مردان در بستگان شما هستند مثل دايي و عمو و پدر بزرگها، اينها در يک سطح ويژهتري آشکار بشود ولي با يک تفاوت خيلي متفاوت و ويژهتر، با اين ويژگي خاص سوره مبارکه نور و همه سورههاي قرآن دارد حضرت زهرا را به ما نشان ميدهد ولي خيلي پنهان. همانطور که يک سند بزرگ معتبر صفحههاي زيادي دارد اما اين سند با ارزش نيست اگر يک مهر کوچک پايين آن را تأييد نکند. مُهر قرآن سوره کوثر است چون خداوند اعلام ميکند «إِنَّ شانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ» (کوثر/3) پيغمبر اينها منتظر هستند تو از اين عالم پر بکشي و بگويند: اسلام تمام و ايمان تمام! فکر ميکردند چون پيامبر پسري ندارند که بعد از خودشان بماند، قصه تمام است. خداوند يکبار در قرآن اعلام ميکند که خاتمه با فاطمه است. وقتي در قرآن ميفرمايد: بگذاريد سر خاتم النبيين را براي شما واضح بگويم و اهل راز بدانند.
«ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ» (احزاب/40) در اين آيه شريفه خداوند جايگاه ويژه و منحصر به فرد پيامبر را آشکار ميکند و آن خاتم النبيين بودن ايشان است. قانون خاتميت در عالم هستي يعني اينکه بشر از دوره دبستاني بودن، دانش آموز بودن عبور کرده و به دانشجو بودن رسيده است و در قاعده دانشجو بودن حالا ميتواند قواعد ديني را ياد بگيرد، به قول شهيد مطهري(ره) اسلام و مقتضيات زمان، براساس قواعد ناب و مترقي اجتهاد بتواند آن حقايق را کشف کند و به دست آورد. با يک چنين نگاهي تنها باري که در کل قرآن کريم کلمه خاتميت و خاتم النبيين براي پيامبر ميآيد همين آيه است. اين آيه بسيار عجيب است چون با صفت مذمت شروع ميشود. چون همه دشمنان پيامبر تنها عيبي که ميتوانستند بر پيامبر به گمان غلط خودشان آشکار کنند اين بود که پيامبر پسري ندارد. پيامبري که پسر ندارد خيلي راحت ميشود دينش را بعد از او دچار تحريف کرد. همه ما ميدانيم پيامبر اسامي متعددي دارند. احمد، محمود و محمد(ص)، همه اين سه اسم سه حرف اصلي دارد، حَمِدَ، حمد يعني ستودن و پيامبر ستودني است. معنياش اين است که پيامبر اسلام از همه ابعاد شخصيتي، وجودي، رفتاري، قبل و بعد از بعثت، به قدري زيبا و دلپسند و دلخواه است که حتي دشمنان هم نميتوانند ايشان را مذمت کنند، تنها چيزي که پيدا کرده بودند همين بود که پيغمبر پسري ندارد که بماند. چون خداوند به پيامبر اسلام دو پسر دادند و در کودکي اين دو امانت را گرفتند. براي اينکه دهان ياوه گويان را ببندند که ميگفتند: پيامبر پسردار نميشوند!
سؤال اين است که خدايا در قرآن تو که به زيبايي از آسمان نازل شده و به حق نازل شده چرا بايد پيامبر به گونهاي از او سخن گفته شود که دشمنان ايشان را اينطور ياد ميکنند. در حالي که شما ميخواهيد بالاترين فضيلت پيامبر را آشکار کنيد. با يک چنين ويژگي «ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ» خداوند ميفرمايد: پيامبر من پدر هيچ يک از مردان شما نيست. همه ميدانند، همه دشمنان و دوستان، همه منافقين و مشرکين و کفار ميدانند پيامبر، «ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ» ولي أبا الفاطمه، پيامبر پدر فاطمه است. يعني من دارم پيامبرم را مدح ميکنم به زيباترين مدح عالم، چون «إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَر» من به پيامبر اسلام خيري را دادم که محال است تمام شود. هرچه ميخواهيد دامنه او را کم کنيد، اضافهتر ميشود. اگر دشمنان پيامبر ميدانستند با به شهادت رساندن فرزندان حضرت زهرا، ائمه معصومين (ع) که همه به شهادت رسيدند و در صلوات خاصه حضرت ميبينيم که امام عسکري ميفرمايند: به مادر ما اينطور درود بفرستيد که «وَ كُنِ الثَّائِرَ اللَّهُمَّ بِدَمِ أَوْلَادِهَا» خدايا تو خودت خونخواه فرزندان فاطمه باش که دشمنان هرجا فهميدند کسي از ذريه فاطمه است، فقط به واسطه دشمني با فاطمه او را کشتند. در تاريخ اسلام داريم چاههايي به اسم چاه سادات، با اين عنوان که دشمنان حضرت زهرا ذريهي حضرت صديقه طاهره(س) را فقط به جرم فرزند فاطمه بودن گردن ميزدند و بدون دفن کردن در اين چاهها ميانداختند. گاهي دچار اين خطا ميشويم که فکر ميکنيم روز زن و روز ميلاد روز گل و شيريني و لبخند است و نديدن اسرار ناب زنانه که مادر بودن است.
معمولاً مادرها وقتي ميخواهند دعاي ناب براي دخترانشان بکنند، يک دعا ميکنند الهي مادر شوي و هروقت ميخواهند نفرين ناب بکنند ميگويند: الهي مادر شوي. بخاطر اينکه مادر بودن اوج رنج است و اوج زيبايي است. در دل هم است و اگر کسي بداند در ويرانه دل مادر گنجهايي است که فقط نزد خدا قابل پيدا کردن است با اين ويژگي ميتواند متوجه شود قصه چيست. حالا وقتي گفته ميشود پيامبر أبا الفاطمه است، يعني مردم بدانيد من خواستم به شما بگويم که خاتم النبيين بودن پيغمبر من به فاطمه وصل است. خاتمه با فاطمه است. چون فاطمه را به پيامبر اسلام دادند و پيامبر هيچ چيز ديگري کم ندارد.
در قرآن حدود سي بانوي پاکدامن ياد شده که هيچکدام به اسم ياد نشدند و فقط يک بانو به اسم ياد شده و آن هم حضرت مريم است. با اين ويژگي اين سي بانو چه ارتباطي با حضرت زهرا پيدا ميکنند؟ همه آينه دارهاي فاطمه هستند. در مجالس عروسي و عقد رسم است آينه عقد را پيش روي عروس ميگذارند، چون زيباتر از عروس در اين مجلس کسي چهرهنمايي نکند. آينه قرآن ميخواهد حضرت زهرا را که خير کثير عالم است به عالم نشان بدهد. سي بانو را آينه دار حضرت زهرا ميکند تا در آينه وجودي آنها مردم فاطمه را ببينند. نميشد خود حضرت زهرا آشکارا بيايد؟ هرگز، همانطور که اگر کسي يک الي سه دقيقه در نور خورشيد مستقيم نگاه کند کوري موقت پيدا ميکند، چون اين چشم براي ديدن نور خورشيد نيست.
خانم معصوم زاده: آيات قرآن مجيد را با هم تلاوت خواهيم کرد.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ، هَلْ أَتى عَلَى الْإِنْسانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئاً مَذْكُوراً «1» إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْناهُ سَمِيعاً بَصِيراً «2» إِنَّا هَدَيْناهُ السَّبِيلَ إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً «3» إِنَّا أَعْتَدْنا لِلْكافِرِينَ سَلاسِلَ وَ أَغْلالًا وَ سَعِيراً «4» إِنَّ الْأَبْرارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كانَ مِزاجُها كافُوراً «5» عَيْناً يَشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَها تَفْجِيراً «6» يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ يَخافُونَ يَوْماً كانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيراً «7» وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً «8» إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً «9» إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً «10» فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً «11» وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً «12»
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ، إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَرَ «1» فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَ انْحَرْ «2» إِنَّ شانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ «3»
ترجمه: به نام خداوند بخشنده مهربان، آيا بر انسان دورهاى از روزگار گذشت كه چيزى قابل ذكرى نبود؟ همانا ما انسان را از نطفهاى آميخته (از نطفه مرد و زن) آفريديم تا او را بيازماييم، پس او را شنوا و بينا گردانيديم. به راستى ما راه (حق) را به او نمايانديم، خواه شاكر (و پذيرا) باشد يا ناسپاس. همانا ما براى كفر پيشگان زنجيرها و غلها و آتشى برافروخته آماده ساختهايم. همانا نيكان از پيمانهاى مىنوشند كه با كافور (گياهى خوشبو) آميخته شده است. چشمهاى كه بندگان خدا از آن مىنوشند و هر گونه بخواهند، آن را جارى مىسازند. آنان به نذر وفا مىكنند و از روزى كه شرش فراگير است مىترسند. و غذاى خود را با آن كه دوستش دارند، به بينوا و يتيم و اسير مي دهند. (و مىگويند:) ما براى رضاى خدا به شما طعام مىدهيم و از شما پاداش و تشكّرى نمىخواهيم. همانا ما از پروردگارمان، به خاطر روزى عبوس و سخت، مىترسيم. پس خداوند آنان را از شرّ آن روز مصون دارد و آنان را با شادى و سُرورى بس بزرگ روبرو كند. و به سبب صبرى كه كردند، بهشتى بزرگ و پوششى از حرير پاداششان دهد.
به نام خداوند بخشنده مهربان، همانا ما به تو خير كثير عطا كرديم. پس براى پروردگارت نماز بگزار و (شتر) قربانى كن. همانا دشمن تو بىنسل و دم بريده است.
سرکار خانم نيلچي زاده: همه ميدانند اين آيات شريفه مربوط به خمسه طيبه هست، من ميخواهم يک فرمول طلايي را عرض کنم، اينکه بالاترين درجه بهشت مقام ابرار است و خداوند در مورد مقام ابرار و نوع نيکيهايي که در بهشت نصيبشان خواهد شد در اين آيات سخن ميگويد. مهم اين است که ما چطور ميتوانيم به اين مقام ابرار نزديک شويم. آيا براي ما هم راهي است يا مقام ابرار امکان ويژه خداوند است که براي احدي نيست؟ در آيات شريفه قرآن، خداوند به ما نشان ميدهد ما به راحتي ميتوانيم به مقام ابرار نزديک شويم. خداوند ميفرمايد: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيم» (آلعمران/92) محال است شما به مقام ابرار و بر نائل شويد مگر اينکه هرچه که دوست داريد بتوانيد در راه خدا ببخشيد و حضرت زهرا دقيقاً همين کار را کردند و تمام فرزندانشان همين کار را کردند و به عبارتي مادران شهدا که اين آيات شريفه هديه ويژه بود از تمام بينندگان اين برنامه و شهدايي که دل در گرو حضرت داشتند به حضرت صديقه طاهره و به همه مادران خوب. با اين ويژگي خاص مادران شهدايي که فرزندشان را در راه خدا دادند، اگر بپرسيد: کدام بچه شما براي شما عزيز تر بود؟ ميگويند: همين که شهيد شده است. بعضي فکر ميکنند چون شهيد شده و الآن نيست اين حرف را ميزنند. بررسي کنيد کودکي اين شهيد را با باقي خواهر و برادرهايش، ميبينيد اين شهيد يک امتيازاتي را کسب کرده به صورت مداوم و زندگي با حيات ناب خودش در جريان است و ما قرار است به صورت مداوم اين قدرت را پيدا کنيم. هرچيزي که ميآيد بخشي از دل ما را اشغال ميکند بايد بتوانيم براي کسي که بيشتر از همه قرار است دوست داشته باشيم، آن کسي نيست جز خدا. «أَشَدُّ حُبًّا لِلَّه» (بقره/165) قرآن ميفرمايد: مدار قلبتان را طوري عاشقانه تنظيم کنيد که هيچکسي جاي خدا را در دل شما تنگ نکند. نه بچههاي شما، نه همسر شما، نه خواهر و برادر شما، نه شغل شما و دارايي شما، هيچ چيزي را نگذاريد جاي من خدا را در دل شما تنگ کند. اگر حاضر باشيد به خاطر کسي يا چيزي وارد حيطه خداوند شويد، وارد خداي نکرده محرمات شويد، قطعاً از آن قاعده و قانون عبور کرديد پس ببخشيد در راه خدا تا به مقام ابرار نزديک شويد.
من به سهم خودم از همه بينندههاي خوب تشکر ميکنم به خاطر اينکه اين عزيزان هستند که اين برنامه را مينويسند و عمل ميکنند و مدام در ارتباط خلاق با اين برنامه هستند و نشان ميدهند اين برنامه يک جريان زنده و ناب و پوياست و توانسته اين نور را به تک تک خانهها و به تک تک دلها بياورد. آنها هستند که با حضور جدي و تعامل خلاق با اين برنامه فرصتهاي نابي را در اختيار اين برنامه گذاشتند تا کساني که در اين برنامه دغدغههاي ويژه داشتند به اين تکاپو بياندازند تا به دنبال کارشناساني باشند که بتوانند بيشتر و دقيق تر مسائل ديني را در اختيارشان بگذارند و آنها را به رشد نابتري برسانند. بودن و نبودن ما شرط نيست، هرکدام از کارشناسان اين دغدغه را داشتيم، مرحوم مهندسي که يکي از دغدغههايشان اين بود که اگر در استوديو ميآمدند ميگفتند: اگر کسي بهتر از من هست شرعاً اجازه ندارم اينجا باشم. تک تک ما از کارشناسان اميدواريم که حضور کم يا زياد ما فرصتي ايجاد کرده باشد تا دوستان ما نگرشهاي جديد و نو را ياد بگيرند.
خانم معصوم زاده: دوستان ما خيلي اعلام رضايت کردند، از شما تشکر ميکنم. دعا بفرماييد.
سرکار خانم نيلچي زاده: خدايا به حق حضرت زهرا(س) که مادرانه همه ما را دعا کردند که مهر ايشان در دلهاي ما جا گرفته به همه زنان عالم و به همه زنان موحد عالم، به همه زنان مسلمان و پيرو مکتب اهلبيت خصوصاً بينندگان خوب برنامه، به دعاي امام زمان حياء و عفاف فاطمي را بيش از پيش عنايت بفرما.
خانم معصوم زاده: امروز روز عيد است، به اين فکر کنيم که امروز را با زيبايي معنوي همراه کنيم.