سوال – چرا بعضي ها نماز نمي خوانند؟
پاسخ – من در سايه ي گفتن کلمات قرآن، اميدوارم که اين کلمات در خودم هم اثر کند. ما نبايد مثل لوله ي سيماني باشيم زيرا لوله ي سيماني آب را رد مي کند ولي آب در آن نفوذ نمي کند. اگر حرفهاي من در خودم اثر نکرد من مثل لوله ي سيماني هستم. خوب است که اگر انسان حرفي مي زند خودش هم عامل باشد. فردي به سخنراني گفت که آيا شما به تمام حرفهايي که مي زنيد عمل مي کنيد؟ سخنران پرسيد که شما چکاره هستيد؟ فرد گفت: کفاش. سخنران پرسيد: آيا شما تمام کفش هايي که مي دوزيد خودتان به پا مي کنيد؟ اگر ما به تمام حرفهاي مان عمل نکنيم دوست داريم که به مقداري از آنها عمل کنيم. دوست داشتن نعمت است. در قرآن داريم: دوست دارند که پاکيزه بشوند. به فردي گفتند که شما خودت را عادل مي داني؟ آن فرد گفت: من دوست دارم که عادل باشم. اگر شما از پيشنماز گناه کبيره نبينيد مي توانيد پشت سر او نماز بخوانيد و لازم نيست که پيش نماز خودش را عادل بداند.
همه ي نمازخوان ها سهمي در مورد نخواندن نماز ديگران دارند. فردي مي گفت که من دوستي داشتم که نماز مي خواند و فحش هم مي داد، از آن موقع به بعد از نماز بدم آمد. اگر روحاني بد رانندگي کند، همه از روحاني بودن او بدشان مي آيد. يعني بد رانندگي کردن يک روحاني باعث مي شود که ما ديگر به حرفهاي او گوش ندهيم. اگر در سوپرمارکتي فقط دو تا از اجناس آنها خراب باشد شما ديگر به آن سوپر مارکت نمي رويد. گاهي اوقات بعضي از نماز خوان هاي ما بد رفتار مي کنند. در قرآن داريم که نمازگزارها بايد چطور باشند. در سوره ي مومنون داريم که مومنان بايد خاشع باشند، به فقرا کمک مي کنند و از لغو دوري مي کنند. بعضي از افراد در صف اول نماز هستند ولي هيچ کمکي به کسي نمي کنند. وقتي جواني اين فرد را مي بيند، با خودش مي گويد که من نمي خواهم اينگونه باشم و نماز بخوانم. البته اين فکر غلط است و تعميم دادن کار اشتباهي است. اگر کسي جلوي مردم شراب مي خورد، مي گويند که فلاني شراب خوار است ولي نمي توان گفت که فلاني دزد هم هست. شما مي توانيد گناه علني را که ديده ايد، بگوييد. پدري نماز مي خواند ولي بداخلاق است و پسرش سرلج مي افتد و مي گويد: حالا که پدرم بداخلاق است من نماز نمي خوانم. اگر شما بدي از فرد نماز خوان ديديد، آنرا بحساب نماز خواندنش نگذاريد. اگر يک فرد ايراني خطايي کرد نبايد آنرا بحساب کشورش بگذارند و به آن توهين کنند. زماني گفتند که آخوندي دزدي کرده است و آقا فرمودند که بگوييد: دزدي، لباس آخوندي به تن کرده است.
نمازخوان ها معصوم نيستند، بدي نمازگزار را نبايد پاي نماز گذاشت بلکه بايد پاي خود نمازگزار گذاشت. من از طرف امام خميني نماينده ي نهضت سواد آموزي شدم، در منزلي ميهمان بودم و به آنها گفتم که براي نماز صبح مرا بيدار کنيد. آنها گفتند که شما نماينده ي امام هستيد، آيا ما بايد شما را براي نماز بيدار کنيم؟ من گفتم که من خودم نماينده امام هستم ولي خوابم نماينده امام نيست. مردم چنين توقعي دارند. گاهي وقتي به نظام جمهوري اسلامي ايراد مي گيرند مي گويند که فلاني چرا اينکار را کرد يا. .. A؟ وقتي شما مي خواهيد سوار اتوبوسي بشويد بايد راننده اتوبوس خوب باشد و اتوبوس سالم باشد، نبايد از مسافرها ايراد گرفت و اِلا نمي توانيد ماشين پيدا کنيد. در انقلاب اسلامي، ماشين (انقلاب) و راننده (امام) سالم است. اگر کسي پارتي بازي کرد يا احتکار کرد يا کلاهبرداري کرد، ربطي به انقلاب و امام ندارد. در طب تخصص داريم ولي در نماز اين طور نيست که بگوييم ما متخصص در نماز هستيم بلکه بايد تمام کارهاي ما اعم از زن داري، بچه داري، شوهرداري و. .. درست باشد. اگر کسي تمام داروهايي که دکتر برايش تجويز کرده است را نخورد، خوب نمي شود و نمي تواند بگويد که من فلان دارو را مي خورم و فلان دارو را نمي خورم. اين براي کساني است که يک درميان نماز مي خوانند.
سوال – در قرآن داريم که نماز انسان را از بدي ها باز مي دارد، پس چرا نماز ما را از بدي ها باز نمي دارد؟
پاسخ – منظور اين نيست که نماز مانع فحشا است و انسان نماز خوان نمي تواند فحشا کند يا دروغ بگويد. وجود پليس به انسان مي رساند که نبايد خلاف کرد ولي معنايش اين نيست که با وجود پليس نمي توان خلاف کرد. ممکن است که فردي در چراغ قرمز با وجود پليس، باز خلاف کند. ممکن است که فردي نماز بخواند ولي باز خلاف کند. اين آيه مي فرمايد که نماز هشدار مي دهد که خلاف نکن و اگر خلاف کردي دوباره برگرد و توبه کن. در واقع اين يک تلنگر است. نماز مانع خلاف نيست بلکه هشدار دهنده است. اذان دعوت به نماز است ولي انسان را مجبور به نماز نمي کند. در روز قيامت جهنميان به شيطان مي گويند که تقصير توست که ما به جهنم مي رويم زيرا تو ما را وسوسه کردي. شيطان مي گويد: تقصير خودتان است زيرا من فقط شما را دعوت کردم و شما آنرا پذيرفتيد. پس نماز گزارها با بدي هايشان، مردم را از نماز دور مي کنند. پس انساني که نماز مي خواند بايد کارهايش درست باشد. کسي که نماز مي خواند الگوي تمام عيار نيست. ما درس را از استاد مي گيريم ولي ممکن است که عقايد او را قبول نداشته باشيم. اخلاق نمازگزار و عمل او خيلي مهم است. فردي تعريف مي کرد که من پنج ريال به فرزندم دادم. او اين پول را به فقير داد و من طبق آيه قرآن، ده برابر پول را به فرزندم برگرداندم و اين آيه را به او نشان دادم. اين بچه با اين روش مي تواند تفسير قرآن را ياد بگيرد. اگر عمل ما خوب باشد مي توانيم بچه ها را جذب کنيم. يکي از روحانيون تهران مي گفت که هنگام خروج از مسجد ديدم که بچه اي گريه مي کند وعلت را پرسيدم و بچه گفت که کفشم در مسجد گم شده است و اگر بدون کفش به خانه بروم مادرم مرا دعوا مي کند. من براي او کفشي خريدم و او را به خانه فرستادم. اين بچه حتما نمازخوان مي شود. در شيراز مزارعي وجود دارد که بادام و گردوي آن وقف بچه هايي است که به مسجد مي آيند. اينها کارهاي عملي و ملموس است. اگر نماز خواني عصباني شد و به فرزند و خانمش حرفي زد بايد عذرخواهي کند تا اين در بچه اش اثر نگذارد. تشويق مادي و معنوي خيلي خوب است. پيامبر به مسجد آمد و ديد که عده اي عبادت مي کنند وعده اي گفتگوي علمي مي کنند، حضرت فرمود که کار هر دو گروه درست است ولي من داخل گروهي مي روم که گفتگوي علمي مي کنند. در يکي از جنگ ها اميرالمومنين خيلي خوب جنگيد و پيامبر عمامه اش را به ايشان داد. خوب است که به بچه بگوييم که در راه مسجد براي تو يک گوشواره مي خرم. بايد به بچه ها احترام گذاشت. آيت الله خامنه اي مي فرمودند که در مشهد جواني با لباس رنگي وارد نماز جماعت شد. يکي از پيرمردها گفت که تو خجالت نمي کشي که با اين لباس به مسجد آمده اي؟ ايشان به پير مرد گفتند که چرا شما اسلام را اين طور معرفي مي کنيد؟ برخوردها خيلي مهم است. اگر ما وسيله اي براي بچه مان مي خريم آنرا به دين وصل کنيم. امام رضا(ع) در عيد غدير، انگشتر مي دادند. خوب است که مسجد نزديک منزل باشد. يکي از مشکلات ما مسجدهاي بزرگ سلطنتي است. مسجد کوچک آجري خوب است که هر دو تا کوچه، يک مسجد داشته باشد. خطبه هاي نماز بايد کوتاه باشد. گاهي آنقدر خطبه ي نماز جمعه طولاني است که مردم ناراضي مي شوند. روايت داريم که يکي از زمان هايي که نماز قبول نمي شود زماني است که مردم پشت سر آقايي نماز بخوانند که از او ناراضي باشند. اسلام مي خواهد که مردم راحت باشند. اسلام در نماز واجب به ما آزادي داده است که در بين نماز جماعت قصد فرادا کنيم. پس بهتر است که ما دو نماز را با هم بخوانيم و بعد از آن دعا بخوانيم. ما بايد مردم را آزاد بگذاريم. گاهي ما مردم را در فشار و رودربايستي قرار مي دهيم. قرائت خوب امام جماعت خيلي تاثير دارد. شرکت مسئولين هم مهم است. مسئولين رتبه بالا هم بايد در نماز جماعت شرکت کنند. نبايد نماز را طول داد. AA AA AA AA AA در نماز جماعت نظم و سر وقت آمدن امام مهم است. امام جماعت بايد براي مسجد وقت بگذارد. پس حرف اول را اخلاق نمازگزار، امام جماعت، هيئت امناء و خادم مي زنند. گاهي ما چهار سال در مورد دين صحبت مي کنيم و کسي را جذب نمي کنيم ولي فرد ديگري با يک عمل و اخلاق خوب آنها را جذب مي کند. در آموزش نماز به بچه، بايد واجبات را گفت تا بچه خسته نشود. گاهي بچه را به اردو مي برند و در آنجا برايش دعاي عارفانه مي خوانند بجاي اينکه با او توپ بازي کنند و تخمه بشکنند. اگر رفتار مسلمانان و خرافات را از اسلام جدا کنيم، اسلام پيش مي رود. مردم دين را مي خواهند ولي چيزهايي که به دين اضافه مي شود، آنها را زده مي کند. دين قانون خداست. انسان بي دين وجود ندارد. هر راهي که انسان مي رود دين اوست. انسان نمي تواند بي قانون باشد و بهترين قانون، قانون خداست. زيرا خدا سازنده ي من است و دفترچه ي من دست خداست.
سوال- آيا اينکه مي گويند: مبلغين ديني، خوب دين را براي ما توضيح نداده اند درست است؟
پاسخ – تا مقداري اين حرف درست است. ممکن است که يک پيش نماز جواب شما را نمي دهد ولي شما مي توانيد به مسجد ديگري برويد. اگر شما از يک روحاني خوشتان نيامد دنبال روحاني ديگري برويد. همه مقصر هستند. تلويزيون بايد يک دوره ي آموزش نماز بگذارد. البته اين آموزش نبايد بصورت مصنوعي باشد و بايد در سريال ها آنرا نشان بدهند.
آيا تمام شاعرها در مورد نماز شعر گفته اند؟ آيا ما يک مترمسجد ساخته ايم؟ کسي که مي نشيند و مي گويد که براي ما مسجد بسازيد، مسجدي نيست. زيرا هر کاري تلاش مي خواهد. قرآن مي فرمايد که آدم اراده نداشت که گندم را خورد.
سوال – مي گويند که خدا از حق خودش مي گذرد. اگر خدا از حق خودش مي گذرد چرا شما اين قدر در مورد نماز اصرار مي کنيد؟
پاسخ – خدا از حق خودش نمي گذرد. امام صادق (ع) در لحظه شهادت همه اقوام را جمع کرد و فرمود: به خدا قسم، من شفاعت نمي کنم کسي را که حق نماز را ضايع کند. اگر ما براي امام حسين (ع) سينه بزنيم و نماز نخوانيم، امام ما را شفاعت نمي کند. در قرآن داريم کساني که به جهنم مي روند به خاطر چند چيز است: نماز نخواندن، کمک نکردن به فقرا و. ..
کسي که همه ي نعمت هاي خدا را ناديده مي گيرد و نماز نمي خواند، خدا خلاف او را جدي مي گيرد. راه ما راه دعوت و اخلاق است. در قرآن داريم که اگر مي خواهيد مردم را از ظلمات به نور برسانيد راه آن تشويق است ولي در اسلام، تنبيه هم داريم.
سوال – صفحه 68 قرآن را توضيح بفرماييد.
پاسخ – درجنگ فردي فرياد زد که محمد کشته شد. عده اي از مسلمانان فرار کردند و اين آيه نازل شد که اگر پيامبر زخمي يا کشته شد،آيا شما بايد فرار کنيد؟ اين آيه مي گويد که تشکيلات جامعه ي اسلامي بايد به گونه اي باشد که حتي اگر رهبر جامعه از دنيا رفت، نظام آن از هم نپاشد. اين آيه جهت تشکيلات نظام است.