98-10-15-حجت الاسلام والمسلمين بهشتي– آشنايي با برخي نکات سوره حمد (آيه چهارم)

برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: آشنايي با برخي نکات سوره حمد (آيه چهارم)
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين بهشتي
تاريخ پخش: 15-10- 98     

شريعتي: بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
در دل خون و خاک خوابيدن، تازه گاهي شروع بيداري است
پيش چشمان عمه سادات، ارباً اربا شدن چه تکراري است
راستي روضه‌خوان شدن سادست، باز آتش به جانمان افتاد
عکس انگشتر تو هرکس ديد، ياد انگشت و ساربان افتاد
حاج قاسم اگر چه سربسته گفته بودي شهيد خواهي شد
حرفي از سوختن نبود اما، آخر روز خيمه‌گاهي شد
التماس دعا چه حال خوشي، چه دل روشني چه معراجي
در دل شعله‌ها شب جمعه زائر کربلا شدي حاجي
عزت و غيرت و شکوه و شرف در رگ و خون هرچه ايراني است
قاسمي رفت و قاسمي مانده کشور ما پر از سليماني است
حنجر اين ديار تا محشر جز سرود ظفر نمي‌خواند
بر تن قطعه‌ قطعه‌ات سوگند، پرچمت بر زمين نمي‌ماند

سلام مي‌کنيم به حاج قاسم سليماني، سلام به ابومهدي المهندس، سلام بر همرزمان شهيدشان، شهيد جعفري نيا، شهيد مظفرنيا، شهيد طارمي و شهيد زمانيان، به همه شهدايي که عند ربهم يرزقون هستند. سلام بر ملت غيور خوزستان، مردم شريف و نازنين اهواز که امروز اوج وفاداري خود را به انقلاب اسلامي و خط سرخ شهادت اعلام کردند. سلام بر مردم مشهد که امروز بعد ازظهر مهمان اين کبوتران عاشق خواهد بود. سلام به همه دوستان عزيزم، بيننده‌هاي خوب و نازنين‌مان، حاج آقاي بهشتي سلام عليکم و رحمة الله.
حاج آقاي بهشتي: سلام عليکم و رحمة الله، بنده هم خدمت شما و بينندگان و شنوندگان عزيز سلام مي‌کنم. «وَ مَنْ قُتِلَ‏ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً» (اسراء/33) اين داغ بزرگ را به امام زمان و رهبر عزيز و مراجع تقليد و ملت بزرگ ايران تسليت مي‌گويم. فکر مي‌کردم اين جنس حرکتي که در کوچه و خيابان ايران راه افتاده از جنس عاشوراست، در عاشورا فراخوان نياز نيست و همه عاشورا را از خودشان مي‌دانند و شخصيت عاشورايي و حسيني، تصاوير امروز اهواز که تلويزيون نوشته بود بي نظير، در طي اين چهل سال گذشته نظير ندارد. در تهران و قم و مشهد هم همينطور پيش بيني مي‌شود. مثل روز عاشورا که همه امام حسين را از خود مي‌دانند، اين شخصيت بي ادعا و مردمي و بي ريا را تشييع خواهند کرد. امام صادق(ع) فرمود: من در زندگي دنبال رياست بودم، راهش را پيدا کردم در خيرخواهي مردم، رياستي که در سالهاي محدود نمي‌گنجد و تا دنيا دنياست اين رياست پابرجاست. از خداوند براي ملت ايران و رهبر معظم انقلاب و خانواده داغدارش صبر و آرامش و براي دشمنان رسوايي و نابودي طلب مي‌کنيم.
شريعتي: سخنراني حاج قاسم سليماني که به ترامپ گفت: من يک نفر براي تو بس هستم! اين موجي که راه افتاد، ديشب در کاظمين و نجف و کربلا و امروز در مشهد و خوزستان و فردا در تهران، برکاتي که اين خون خواهد داشت تفسير همين کلام حاج قاسم عزيز است و انشاءالله همه مشمول شفاعت اين شهداي عزيز بشويم. در ذيل بحث تربيت عبادي، به بحث قرائت رسيديم و قدم به قدم با سوره حمد پيش مي‌رويم، امروز به آيه‌ي «مالک يوم الدين» خواهيم رسيد.
حاج آقاي بهشتي: بسم الله الرحمن الرحيم، الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي.
امام خميني فرمود: نماز معجوني است آسماني که فرد و جامعه را در دنيا و آخرت به سعادت مي‌رساند. اين آيه‌هاي کوتاه معارف بلندي دارد که اي کاش هميشه در موردش صحبت کنيم. از آيات قرآن کريم فهميده مي‌شود که انبياء دو نقطه اصلي را هدف قرار دادند، يکي آغاز روشن براي عالم و يکي پايان روشن. پس از رفتن ما از اين عالم يک عالم بزرگتر به پا خواهد شد و باور آن در سبک زندگي ما تأثير دارد. «مالک يوم الدين» صاحب روز جزا، نمازگزار با اين آيه که هر روز تکرار مي‌کند، به خودش و به ديگران بگويد: من به آن جهان باور و اعتقاد دارم. کار خوب ولو کوچک پاداش دارد، کار بد ولو کوچک کيفر دارد. اين پاداش و کيفر مايه اميد و مايه ترس است. هر خدمتي و هر عبادتي بکني ولو کسي نبيند، جايي ضبط مي‌شود و برايش دو برابر، صد برابر يا بيشتر پاداش است. اين را کسي که باور دارد با عشق به سامان مي‌رساند. کسي مثل حاج قاسم سليماني عمري را مجاهدت کرده است. حتماً در اعتقادش اين بوده که اينها فراموش نمي‌شود و پنهان نمي‌ماند و خدايي که فرمانرواي اين عالم است مي‌بيند و مي‌نويسد و در جهاني بزرگتر و حقيقي‌تر از اين جهان با آن کارها روبرو خواهد شد.
آن طرف هم هست، اگر کسي باور داشته باشد که دروغ بگويم، غيبت کنم، به اموال ديگران دست درازي کنم و کسي را تحقير کنم، رابطه دو نفر را به هم بزنم و مسخره کنم، همه ثبت مي‌شود و کيفر دارد. حرف‌هايي که مي‌زنيم، نگاه‌هايي که مي‌کنيم، تمام کارهاي ما پاداش و کيفر دارد. از امامان اهل‌بيت به ما احاديثي رسيده که به اين آيه که مي‌رسيدند تکرار مي‌کردند. امام صادق فرمود: جدم علي بن الحسين اينقدر اين آيه را تکرار مي‌کرد که نزديک بود جان بدهد. «مالک يوم الدين» خدا صاحب دنيا هم هست ولي در اين دنيا چون به بندگانش اختيارات و امکاناتي داده، مقداري پول و زور داده است، مالکيت خدا يادشان مي‌رود اما قيامت که مي‌شود همه اين اختيارات کنار مي‌رود و همه مي‌فهمند «الملک يومئذ لله» فرمانروايي به تمامه امروز براي خداست و کسي هيچ اختياري ندارد. امام رضا فرمود: تفسير مالک يوم الدين اين است، ««مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ» إقرار له بالبعث و الحساب‏ و المجازات‏، و إيجاب ملك الآخرة له كإيجاب ملك الدنيا» ما در پيشگاه خدا اقرار مي‌کنيم رستاخيز را قبول داريم، پروردگارا من رستاخيز و قيامت را قبول دارم، حساب را قبول دارم، مجازات و کيفر و پاداش را قبول دارم. امام رضا فرمود: در حديث قدسي که اميرالمؤمنين از پيغمبر نقل فرموده، خداوند فرمود: وقتي بنده‌ام مي‌گويد: «مالک يوم الدين» به خاطر گفتن همين آيه حسابش را آسان خواهم گرفت و حسناتش را قبول خواهم کرد و از سيئاتش گذر خواهم کرد.
دين يعني چه؟ کلمه دين سه معنا دارد و در قرآن با هرسه کاربرد هم آمده است. گاهي دين به معني قوانين و مقررات و آداب و رسوم و آئين است. گاهي به معناي طاعت است، «و لله الدين الخالص» يعني طاعت خالصانه مخصوص خداست. ده سيزده مورد در قرآن هست که دين به معناي جزا هست. حدود سيزده بار در قرآن به معناي جزا هست. هفت فراز را انتخاب کردم که خواهم خواند.
بعدها براي اينکه نماز ما عاشقانه و عارفانه شود، اين هفت فراز قرآن را يادآوري کنيد. سوره انفطار آيه 13 تا 19، مي‌فرمايد: «إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي‏ نَعِيمٍ » نيکان و خوبان در قيامت غرق نعمت هستند. «وَ إِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي جَحِيمٍ» بدکاران و تبهکاران در جهنم هستند. «يَصْلَوْنَها يَوْمَ الدِّينِ» بدکاران وارد جهنم مي‌شوند در روز جزا، «وَ ما هُمْ عَنْها بِغائِبِينَ» از آتش و جهنم دور نيستند و هميشه در جهنم خواهند بود. «وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ» سرآمد انسان‌ها پيامبر اسلام است که از همه آگاهتر و خالص‌تر است. اي پيامبر تو چه مي‌داني يوم الدين چه روزي است؟ در ادبيات عرب براي اينکه اهميت و عظمت چيزي را بيان کنند با اين آهنگ مي‌گويند. تو چه مي‌داني يوم الدين چه روزي است؟ «ثُمَّ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ» تو چه مي‌داني يوم الدين چه روزي است؟ «يَوْمَ لا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئاً وَ الْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ» روزي که احدي براي احدي کار دستش نيست. فقط و فقط کار دست خداست. پيغمبر فرمود: فاطمه جان اگر خيال کني که روز قيامت مي‌گويي دختر پيغمبر هستم، به دردت مي‌خورد، نمي‌خورد. بايد بگويي: چه کردم!
فراز دوم سوره صافات آيات 21 تا 24 «وَ قالُوا يا وَيْلَنا هذا يَوْمُ الدِّينِ» کافران مي‌گويند: اي واي، وقتي مواجه مي‌شوند با دادگاه عدل الهي، مرده‌ها زنده مي‌شوند، همه آماده مي‌شوند براي بازپرسي و چه وحشتي دارد، آنهايي که منکر بودند، مي‌گويند: واي بر ما، «هذا يَوْمُ الْفَصْلِ الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ» به آنها گفته مي‌شود اين روز، روز جدايي حق از باطل است. امام کاظم گريه مي‌کرد براي ساعتي که منادي ندا مي‌دهد، «وَ امْتازُوا الْيَوْمَ أَيُّهَا الْمُجْرِمُونَ» (يس/59) فرشتگان مي‌گويند: مجرمان اين طرف بيايند. خوب‌ها و بدها از هم جدا مي‌شوند، حق از باطل جدا مي‌شود. خداوند به فرشته‌ها دستور مي‌دهد ستمگران را جمع کنيد و همکاران و دستيارانشان را «احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَ أَزْواجَهُمْ وَ ما كانُوا يَعْبُدُونَ، مِنْ دُونِ اللَّهِ فَاهْدُوهُمْ إِلى‏ صِراطِ الْجَحِيمِ» اينها را به سمت جهنم راهنمايي کنيد. «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ» بايستند پاسخ بدهند. خدا رحمت کند علامه طباطبايي مي‌فرمود: قرآن را با استفاده از قرآن تفسير کنيد. اين «يوم الدين» چيست که در نماز اينقدر تکرار مي‌کنيم؟ به نماز مي‌ايستيم هر روز ده بار ياد مي‌کنيم حساب و کتاب، ميزان و بهشت و جهنم، اگر نمازگزار اين را با توجه بگويد: خطا نمي‌کند.
فراز سوم سوره ذاريات است «وَ الذَّارِياتِ‏ ذَرْواً» قسم به بادهايي که ابرها را به حرکت مي‌آورند. باد نعمت بزرگي است. «فَالْحامِلاتِ وِقْراً» قسم به ابرهايي که آبستن باران هستند. «فَالْجارِياتِ يُسْراً» قسم به کشتي‌هايي که در درياها به راحتي در حال حرکت هستند. «فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً» قسم به فرشتگاني به فرمان خدا امور عالم را بين خودشان تقسيم کردند. معلوم است خدا مي‌خواهد موضوع مهمي را به ما بگويد. اين آيات به ما مي‌فهماند که ما آدم‌ها نسبت به قيامت و عالم برزخ بي خيال هستيم. پيغمبر فرمود: بديهي‌ترين موضوعي که انسان‌ها نسبت به آن بي‌توجه هستند، مرگ است. براي همين است که خودشان را براي عالم پس از مرگ آماده نمي‌کنند و عزرائيل برسد او بيدار مي‌شود. «إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ» وعده‌هايي که به شما داده شده درست است، «وَ إِنَّ الدِّينَ لَواقِعٌ» اين پاداش و کيفر رخ خواهد داد. وعده‌هايي که خداوند داده حق است و شوخي نگيريد. آمريکايي‌ها ضبط صوتي در قبر گذاشتند ببينند که شب اول قبر کسي مي‌آيد، سؤال و جوابي هست؟ بعد ديدند نه، چيزي ضبط نشده است. آمريکايي بي اعتقاد نمي‌داند اين جهان فضاهاي متنوعي دارد و فقط يک فضا ندارد. فضاهايي است که امواجش را همه نمي‌توانند دريافت کنند. 124 هزار پيامبر آمدند اين را به ما بگويند که پس از مردن دنياي ديگري هست. خودت را براي آن دنيا آماده کن. مي‌فرمايد: «إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ» وعده‌هايي که خدا داده است، ابرار به بهشت مي‌روند و بدکاران به جهنم، درست است. دين يعني جزا، کيفر و پاداش رخ خواهد داد.
فراز چهارم سوره معارج آيه 19 به بعد است. «إِنَّ الْإِنْسانَ‏ خُلِقَ‏ هَلُوعاً» انسان حريص آفريده شده است. مگر اينکه تربيت شود و حرص را کنار بگذارد. «إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً» مصيبت پيش بيايد، جيغ مي‌کشد. «وَ إِذا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً» نعمتي به او برسد دريغ مي‌کند، «إِلَّا الْمُصَلِّينَ» مگر نمازگزاران که هم در مصائب خوددار هستند و صبور هستند و هم وقتي نعمتي به آنها داده شد به ديگران مي‌دهند. «الَّذِينَ هُمْ عَلى‏ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ» خوشا آنان که دائم در نمازند. حضرت فرمودند: يک نفر در يک جمع که به ياد خدا هست، همچون تک درختي است در کوير. اما اگر همه به ياد خدا باشند، مثل سرزمين شمال ايران است که هرچه نگاه مي‌کند درختان موج مي‌زنند. «وَ الَّذِينَ فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ» نمازگزاران کساني هستند که در اموال آنها يک بخش مشخصي هست و براي خودشان نيست. براي بيچاره‌هاست. نمازگزاري که به بيچاره توجه ندارد، به سائل توجه ندارد نمازگزار نيست. «وَ الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ» نمازگزاران آنهايي هستند که روز جزا را تصديق مي‌کنند. گاهي هم گناه مي‌کنند از روي جهالت و غفلت است، پروردگارا مرا بيامرز. بهشت و جهنم را قبول دارم. در ماه رمضان مي‌گوييم: «خلصنا من النار» آتشي وجود دارد و ممکن است اگر من کوتاهي کنم دامن مرا بگيرد. اينها برکات معارف «مالک يوم الدين» است. آنجايي که منافع ما هست ولي حرام است، به حرام نزديک نمي‌شويم. خط قرمزها را رعايت مي‌کنيم و عمرمان را تلف نمي‌کنيم. جواني روز قيامت از من مي‌پرسند، عمر و مال را از من مي‌پرسند. از ولايت مي‌پرسند. رهبري تو چه کسي بود؟ خودت را براي آن روز آماده کن. اگر معرفت به قيامت نبود چگونه عاشقانه جان مي‌دادند، امام حسين(ع) شب عاشورا جايگاه شهدا را به آنها نشان داد. لذا روز عاشورا هرچه به سمت عصر عاشورا نزديک‌تر مي‌شدند، چهره‌هايشان خوشرنگ‌تر مي‌شد. «وَ الَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ» آنان که از عذاب پروردگارشان ترسان هستند.
فراز پنجم سوره مدثر آيه 40 تا 47 است. «إِلَّا أَصْحابَ‏ الْيَمِينِ» اصحاب يمين در بهشت چگونه هستند؟ «فِي جَنَّاتٍ يَتَساءَلُونَ عَنِ الْمُجْرِمِينَ» گفتگوهايي بين بهشتيان و جهنميان هست که قرآن گزارش مي‌کند، بهشتيان از جهنميان مي‌پرسند که چه شد شما در آتش افتاديد، «ما سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ» سَقَر طبقه چهارم جهنم است. جهنم زندان هفت طبقه خداست، طبقه چهارم نامش سَقَر است، چه شد شما جهنمي شديد؟ «قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ» از نمازگزاران نبوديم. «وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ» نسبت به بيچاره‌ها بي توجه بوديم. «وَ كُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخائِضِينَ» همرنگ جماعت فاسد مي‌شديم. «وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ» اين يوم الدين را دروغ مي‌شمرديم. روز جزاء و پاداش دروغ است. «حَتَّى أَتانَا الْيَقِينُ» تا اينکه مرگ به سراغ ما آمد.
سوره مطففين، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم‏، وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ‏» مطفف يعني کم فروش، کم فروشي يک بيماري اقتصادي است که در زمان انبياي قبل چون حضرت شعيب بوده و هنوز هم ادامه دارد. انسان بخاطر حرص و طمعي که دارد به اين بلا مبتلا مي‌شود. «الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ» يک کالايي را مي‌خواهد بخرد، دقت مي‌کند گرم به گرم و عدد به عدد درست باشد. «وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ» اما بخواهد بفروشد کم مي‌گذارد. روي جعبه نوشته که بسته پنجاه تايي است، بعد که مي‌شماريم کم است. يا از وزنش کم مي‌کند. ابعاد ظرفش را حفظ مي‌کند، ظرف پنير همان ظرف است ولي نيم سانت اين ظرف پنير کم شده است. «أَ لا يَظُنُّ أُولئِكَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ لِيَوْمٍ عَظِيمٍ» اينطور آدم‌ها نمي‌دانند براي روز بزرگي برانگيخته خواهند شد. حاج آقاي قرائتي مي‌فرمايد: منکرها هم طبقه‌بندي دارند، يک منکر اقتصادي از آن بالاتر يک منکر اعتقادي است. يعني ريشه خيلي از رفتارهاي بد ما بي توجهي به اعتقادات است. اگر اعتقاد به قيامت باشد، کم فروشي نمي‌کند. آن روز بزرگ چه روزي است؟ «يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ» روزي که مردم در دادگاه عدل الهي در پيشگاه خدا مي‌ايستند. «كَلَّا إِنَّ كِتابَ‏ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّين‏»  اينطور که آنها فکر مي‌کنند نيست. کتاب بدکاران در عمق جهنم است. «وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ» تو چه مي‌داني سجين چيست؟ «كِتابٌ مَرْقُومٌ» سرنوشتي است رقم زده شده، «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» واي در آن روز بر آنهايي که مي‌گفتند: دروغ است. «الَّذِينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ» آنهايي که مي‌گفتند: يوم الدين دروغ است. يعني روز پاداش و روز کيفر دروغ است. «وَ ما يُهْلِكُنا إِلَّا الدَّهْر» (جاثيه/24) يعني روزگار ما را نابود مي‌کند و بعد هم خبر ديگري نيست. همه چيز تمام مي‌شود اما انبياء گفتند: تمام نمي‌شود و شروع يک راه بزرگتر براي ابرار و نيکان و فوق العاده شيرين و براي بدکاران فوق العاده سخت است.
فراز هفتم سوره ماعون است، «أَ رَأَيْتَ‏ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ» آيا مي‌شناسي کسي را که روز جزا را قبول ندارد و مي‌گويد: دروغ است. توضيحي که آيه مي‌دهد مطالبي را خدا فرمود که به ما برمي‌گردد، يعني ما که مي‌گوييم قبول داريم. يعني به کفار و مشرکين برنمي‌گردد. فکر نکنيم مخاطب ما نيستيم. وسط سوره مي‌فرمايد: واي بر نمازخوان‌ها! قاعدتاً بايد بفرمايد: واي بر بي‌نمازها. آيا مي‌شناسي کسي را که اين يوم الدين را قبول ندارد. جزاء و پاداش را قبول ندارد. «فَذلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ» آن کسي که يتيم را از خودش مي‌راند. «وَ لا يَحُضُّ عَلى‏ طَعامِ الْمِسْكِينِ» نسبت به طعام بيچاره‌ها بي تفاوت است. حتي اگر ندارد، مي‌تواند تبليغ کند و پيامک بزند و يا پولي را از دوستانش بدهد، اين کار را نمي‌کند. ديگران را تشويق به طعام مسکين نمي‌کند. اهل‌بيت ما با اينکه روزه‌دار بودند و نياز به طعام داشتند ولي اعتقاد به قيامت باعث شد «إِنَّما نُطْعِمُكُمْ‏ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً» (انسان/9) کسي که اعتقاد دارد گرسنگي را تحمل مي‌کند و مي‌گويد: باشد براي قيامتم! «فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ» واي بر نمازگزاران، «الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ» آنان که از نمازشان غافل هستند. نماز براي تربيت و ترحم است. «الَّذِينَ هُمْ يُراؤُنَ» نمازخواني که ريا مي‌کند، چه کسي ريا مي‌کند؟ کسي که يا خدا را ناظر نمي‌داند و يا قيامت را باور ندارد اما کسي که قيامت را قبول داشته باشد از ريا فاصله مي‌گيرد و مي‌گويد: من نمازي مي‌خواهم که براي قيامت و قبر من بماند. پروردگار نمازم را براي خوشايند بودن تو انجام مي‌دهم نه براي اين و آن و از ترس اين و آن. مالک يوم الدين که ضميمه شده با الرحمن الرحيم، باعث تربيت انسان مي‌شود. «وَ يَمْنَعُونَ الْماعُونَ» ماعون اينطور تفسير شده، وسايلي در بعضي خانه‌ها هست و در همه خانه‌ها نيست، ديگ بزرگ، نردبان، وسايلي که گاهي لازم مي‌شود. همسايه‌ها مي‌آيند از يک ديگر بگيرند، اما او نمي‌دهد و بخل مي‌ورزد. اگر به قيامت باور داشته باشد مي‌گويد: اين يک نوع کمک کردن به هم نوع است. بعضي تفسير کردند «يمنعون الماعون» يعني انفاق نمي‌کند.
شريعتي: همين لفظ «مالک يوم الدين» که روزي چند بار در نماز تکرار مي‌کنيم، تلقين اين هم مهم است و به کارهاي ما جهت مي‌دهد.
حاج آقاي بهشتي: يکي از چيزهايي که در خود ما و ديگران اثر دارد تکرار و تلقين است. وقتي نماز مي‌خوانيم به مفاهيم و معاني اذکار دقت کنيد. مي‌بينيد اين نماز در شوق و اميد و معرفت و سلامت شما تأثيرگذار است.
شريعتي: چقدر خوب است ثواب تلاوت آيات امروز را هديه کنيم به شهدايي که مظلومانه در اين حادثه تروريستي به شهادت رسيدند، انشاءالله همه مهمان سفره‌ي امام رضا باشند. فردا تهران ديدني‌تر از هميشه خواهد بود و همه حضور پيدا مي‌کنيم و يک اعلام قدرشناسي نسبت به زحمات و رشادت‌هاي ايشان خواهد بود. امروز صفحه 277 قرآن کريم، آيات 88 تا 93 سوره مبارکه نحل را تلاوت خواهيم کرد.
«الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ‏ سَبِيلِ‏ اللَّهِ‏ زِدْناهُمْ عَذاباً فَوْقَ الْعَذابِ بِما كانُوا يُفْسِدُونَ «88» وَ يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَلى‏ هؤُلاءِ وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً وَ بُشْرى‏ لِلْمُسْلِمِينَ «89» إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِيتاءِ ذِي الْقُرْبى‏ وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ «90» وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ «91» وَ لا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً تَتَّخِذُونَ أَيْمانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ أَنْ تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرْبى‏ مِنْ أُمَّةٍ إِنَّما يَبْلُوكُمُ اللَّهُ بِهِ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ ما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ «92» وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ وَ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
ترجمه آيات: كسانى‏كه كافر شدند و (مردم را) از راه خدا بازداشتند، به سزاى فساد مداومشان عذابى بر عذابشان افزوديم. و (ياد كن) روزى را كه در هر امّتى، شاهدى بر آنان از خودشان برانگيزيم و تو را بر آنان گواه آوريم و بر تو اين كتاب را نازل كرديم كه روشنگر هر چيز است و مايه‏ى هدايت و رحمت و بشارت براى مسلمانان است. همانا خداوند (مردم را) به عدل و احسان و دادن (حق) خويشاوندان، فرمان مى‏دهد و از كارهاى زشت و ناپسند و تجاوز، نهى مى‏فرمايد او شما را موعظه مى‏كند باشد كه متذكّر شويد. و به عهد خدا آنگاه كه پيمان بستيد وفادار باشيد و سوگندها را پس از استوار ساختنش نشكنيد، زيرا كه خدا را بر خودتان كفيل (وگواه وضامن) قرار داده‏ايد. همانا خداوند آنچه انجام مى‏دهيد مى‏داند. و مانند آن زن نباشيد كه بافته‏ى خويش را پس از محكم بافتن، رشته رشته مى‏كرد، سوگندهاى خود را دستاويز (فريب و خيانت) ميان خودتان مى‏گيريد به خيال آنكه گروهى از گروه ديگرى بيشتر است، (وپيمانى را كه با گروه ضعيف بسته‏ايد مى‏شكنيد) جز اين نيست كه خداوند شما را با آن سوگندها، آزمايش مى‏كند و حتماً آنچه را كه در آن اختلاف مى‏كرديد در قيامت برايتان روشن خواهد ساخت. و اگر خداوند خواسته بود (همه شما را به طور اكراه و اجبار) يك امّت (مؤمن و) متحد قرار داده بود، (تا ميان شما هيچ اختلافى نباشد، ولى اين اجبار و اكراه خلاف سنّت و برنامه اوست و لذا) هر كه را بخواهد گمراه مى‏كند (و به حال خودش وامى‏گذارد) و هر كه را بخواهد (و استحقاق هدايت دارد) هدايت مى‏كند و قطعاً شما از آنچه انجام مى‏داديد بازخواست خواهيد شد.
شريعتي: انشاءالله تمام اين آيات قرآن کريم به دل ما بنشيند و معاد باور شويم و باور کنيم
اين زندگي مکثي است ما بين دو تا سجده *** استغفراللهي بگو ما باز مي‌گرديم
خوش به حال آنهايي که بازگشتشان با شهادت است، مثل حاج قاسم سليماني. اشاره قرآني را بفرماييد.
حاج آقاي بهشتي: «الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ‏ سَبِيلِ‏ اللَّهِ‏» آنهايي که حق را پوشاندند و انکار کردند و جلوي راه خدا را گرفتند، «زِدْناهُمْ عَذاباً فَوْقَ الْعَذابِ» عذابي فوق عذاب ديگر مي‌افزاييم، «بِما كانُوا يُفْسِدُونَ» بخاطر آن فسادي که کردند. انشاءالله به حول و قوه الهي و براساس سنت الهي راه حق پرستان باز خواهد شد و امت اسلامي روي خوش خواهد ديد و استکبار جهاني و اسرائيل و آل سعود روزهاي تلخي را در پيش دارند. وعده‌هاي خدا راست است و امت اسلام صداقت اين وعده‌هاي خدا را با چشمان خود خواهند ديد.
شريعتي: اين هفته قرار گذاشتيم در مورد شخصيت جناب فضه صحبت کنيم.
حاج آقاي بهشتي: حضرت فضه بانويي است که بيست سال با قرآن سخن مي‌گفت. فاطمه زهرا(س) کارش در خانه خيلي سخت بود. بچه‌هايي با فاصله سني کم داشت. شوهرش غالباً در خانه نبود، يا در جبهه بود يا کمک پيامبر بود در کارهاي تدبير حکومت لذا يکبار که اميرالمؤمنين به خانه آمد ديد دست‌هاي همسر و شانه‌هاي او بخاطر کار زياد پينه بسته است. زن و شوهر کمک کردند که کمک کاري از پيغمبر بگيرند. اميرالمؤمنين به خانه پيامبر آمدند و حضرت مهمان داشتند و رويشان نشد بيان کنند، فردا صبح پيغمبر تشريف آوردند و پرسيدند: کارتان چه بود؟ قصه را تعريف کردند و بعد حضرت تسبيحات را به دخترش ياد داد. دختر پيغمبر هم دختر خديجه است و يکي از ثروتمندان بزرگ عرب و الآن در خانه محقري با عشق و داوطلبانه زندگي مي‌کند. مدتي گذشت و جنگي پيش آمد و از غنايم جنگ فضه قسمت اين خانواده شد. نام فضه را پيغمبر بر روي او گذاشت به معني نقره، به خانه فاطمه زهرا که آمد، گفتند: فضه جان، يک روز تو و يک روز من! حاضر نشدند همه کارها به روي دوش او باشد. تقسيم کار کردند و از همانجا آموزش قرآن شروع شد. کدام خانه را داريم که صاحبخانه به فکر معنويت خدمتکار و تربيت او باشد؟ طوري قرآن را به او ياد بده که بيست سال هرکس از او سؤال بپرسد با قرآن جواب مي‌دهد. در شهادت حضرت فاطمه هم وقتي اميرالمؤمنين پيکر حضرت زهرا را غسل دادند، کفن کردند، بچه‌ها را صدا زدند که بياييد براي بار آخر وداع کنيد و اين بار فضه را هم صدا زدند. اي حسن و اي حسين، اي زينب و ام کلثوم و اي فضه! در ماجراي سوره هل أتي که نذر کرد اميرالمؤمنين با فاطمه زهرا براي شفاي بچه‌ها روزه بگيرند. پنج نفر روزه گرفتند با اينکه دو نفر نذر کرده بودند. بنا شد اميرالمؤمنين و فاطمه زهرا روزه بگيرند، بچه‌ها هم گفتند: ما هم مي‌خواهيم روزه بگيريم. وقتي کار خوبي رخ مي‌دهد به آن بپيونديم. وقتي مسکين و يتيم و اسير آمدند، فضه هم همراهي کرد و غذايش را نخورد و سه روز روزه‌داري کرد. از همه التماس دعا داريم، صدقه بدهيد تا اين مراسم، مراسم امام زمان پسند و سرمايه‌اي براي عاقبت انقلاب باشد.    
شريعتي: دعا بفرماييد و آمين بگوييم.
حاج آقاي بهشتي: خدايا ما را ادامه دهنده راه شهيدان و تحقق بخش آرمان شهيدان قرار بده، خون آنها را حتماً به ثمر مي‌رساني، ما را شاهد جلوه‌هاي پيروزي مسلمين قرار بده.
شريعتي: خط خون نقطه‌ي پايان سليماني نيست *** بهراسيد که اين اول بسم الله است
«السلام عليک يا أبا عبدالله»