حجت الاسلام والمسلمين بهشتي – آرامش در زندگي بر مبناي کتاب چهل حديث امام خميني(ره)- شرح حديث بيست و پنجم (شک و وسواس)
برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: آرامش در زندگي بر مبناي کتاب چهل حديث امام خميني(ره)- شرح حديث بيست و پنجم (شک و وسواس)
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين بهشتي
تاريخ پخش: 25-02-98
شريعتي: بسم الله الرحمن الرحيم، اللهم صل علي محمد و آل محمد.
«اللهم ربّ شهر رمضان، الذي انزلت فيه القرآن و افترضتَ علي عبادک فيه الصيام صل علي محمد و آل محمد، وارزقني حج بيتک الحرام، في عامي هذا و في کل عام، و اغفرلي تلک الذنوب العظام، فانّه لا يغفرها غيرُک يا رحمن يا علّام» سلام به خداي رمضان، سلام به مهمان‌هاي خدا، سلام به ضيافت پرنور و به وقت سحر و افطار، سلام به شما که مهمان اين سفره هستيد. در لحظه‌هاي افطار و سحر ما را دعا کنيد و ما هم دعاگوي شما هستيم. روزهاي چهارشنبه در محضر حاج آقاي سعيدي بوديم، اين روزها، روزهايي است که کارشناسان برنامه در سفرهاي تبليغي به سر مي‌برند، امروز با احترام خدمت حاج آقاي بهشتي هستيم و با همان موضوع هميشگي بحث را ادامه خواهيم داد. حاج آقاي بهشتي سلام عليکم، خيلي خوش آمديد.
حاج آقاي بهشتي: بسم الله الرحمن الرحيم، بنده هم خدمت شما و همه بينندگان عزيز عرض سلام دارم و براي سلامتي حاج آقاي سعيدي دعا مي‌کنم، هرجا هستند موفق باشند.
شريعتي: روزهاي چهارشنبه حديث به حديث از چهل حديث امام خميني را مطرح مي‌کرديم، به حديث 25 رسيديم و نکته‌هاي بسيار خوبي را شنيديم. خدمت شما هستيم و بحث امروز شما را خواهيم شنيد.
حاج آقاي بهشتي: براي حضرت امام(ره) که اين احاديث را نقل کردند طلب مغفرت مي‌کنيم، درود خدا بر بنيان‌گذار جمهوري اسلامي، عارف پيري که ملت ايران را در پايان قرن بيستم رساند به جايي که مجدداً اسلام احياء شد و پرچم‌هاي «لا اله الا الله و محمد رسول الله» در جاي جاي عالم برافراشته مي‌شود. حديث بيست و پنجم در مورد يک بيماري است. اميرالمؤمنين فرمود: قرآن چهار سرفصل دارد. آينده، گذشته، دردها و درمان‌ها، نظم بين انسان‌ها. اسلام شفا بخش دردهاي ماست. اسلام يک بسته هست، بخشي آيات قرآن و بخشي سيره‌ي پيامبر در سخن و عمل و سيره‌ي معصومان، حديث از امام ششم(ع) در مورد وسواس است. وسواس در دنيا رايج است و بيماري وسواس وجود دارد. نسبت به کار ترديد و شک دارد و تکرار مي‌کند. منظور ما وسواس به آن شکل نيست، وسواس در وضو و نماز، در مسائل عبادي وسواس داشتن. وسواس عملي در حوزه عبادات را مي‌گوييم.
ناقل حديث شخصي به نام عبدالله بن سنان است و منبع حديث را حضرت امام از کتاب اصول کافي نقل مي‌کنند که يکي از کتب اربعه شيعه است. مي‌گويد: در خدمت امام صادق(ع) صحبت يک کسي شد. «ذَكَرْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع رَجُلًا مُبْتَلًى بِالْوُضُوءِ وَ الصَّلَاةِ» به وسواس در وضو و وسواس در نماز مبتلا بود. «وَ قُلْتُ هُوَ رَجُلٌ عَاقِلٌ» به امام صادق گفتم: او مرد عاقلي است. همينکه اسمش برده شد مرد عاقلي است ولي در وضو و نماز وسواس دارد. نماز را خواندم يا نه؟ درست خواندم يا نه؟ «فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ» امام صادق فرمودند: «وَ أَيُّ عَقْلٍ لَهُ» اين چه عقلي است که دارد؟ «وَ هُوَ يُطِيعُ الشَّيْطَانَ» دارد از شيطان اطاعت مي‌کند. «فَقُلْتُ لَهُ وَ كَيْفَ يُطِيعُ الشَّيْطَانَ» من پرسيدم چگونه از شيطان تبعيت مي‌کند؟ اين کارهايي که مي‌کني کار کيست؟ آرزوي ما اين است که نتيجه اين برنامه شفا يافتن بيماران باشد با نسخه امام صادق(ع)، نمي‌خواهيم دل کسي را بشکنيم و کسي را تخريب کنيم، قصد کمک کردن را داريم. وسواسي يک بيماري است و حضرت امام به عنوان بيماري مطرح کردند و بعد فرمودند: بايد طرف متوجه شود و دنبال علاج برود. بعضي وسواس دارند اما ضعيف است و بعضي خيلي قوي است. بعضي متوسط است. ما مي‌گوييم: فلاني بيماري قند دارد، بيماران مبتلا به قند متفاوت هستند، يک کسي خيلي ضعيف است، دو سه نمره از حد نصاب بالاتر رفته است. هشدارهايي که داده مي‌شود چه بسا مربوط به او نيست. يک کسي در معرض شدت بيماري هست ولي ما در تلويزيون نمي‌توانيم اينها را تقسيم کنيم، همين اندازه مي‌توانيم توصيه کنيم که اين نکته را در نظر داشته باشد.
دومين نکته اين است که اسلام ديني آسان است. بارها و بارها در آيات قرآن و سخنان پيامبر و امام آمده که اسلام براي شما سختي نمي‌خواهد. پيچيدگي نمي‌خواهد، آساني مي‌خواهد و ديني است شيرين. استاد بنده حاج آقاي قرائتي، بيش از چهل سال است در خدمت ايشان هستم، اگر کسي از من بپرسد: آقاي قرائتي دنبال چيست؟ مي‌گويم: دنبال دين شيرينِ آسان. برايش دلپسند است. وقتي خدا و معاد و انبياء و نماز و روزه را توضيح مي‌دهد، به دل آدم مي‌نشيند. اگر يکجايي ديديم پيچيدگي هست، ما سليقه خودمان را اضافه کرديم. مثلاً از وضو شروع کنم. امام صادق فرمود: وضوي پيامبر اينطور بوده است. با يک مشت آب صورتش را مي‌شست. با يک مشت آب دست راست و با يک مشت آب دست چپ، زماني که آب جاري نبود. پيامبر فرمود: سنت من در وضو اين است. در آينده‌ها کساني از امت من مي‌آيند، مي‌گويند: اين مقدار آب کم است. اينها از من نيستند و من از آنها نيستم. خيلي حديث مهمي است. حديثي که حضرت امام اينجا نقل فرمودند که وسواسي دنبال رو شيطان است، وسواسي کيست؟ ده بار دستش را مي‌شويد. پنج بار صورتش را مي‌شويد. فکر مي‌کند اگر بيشتر بشويد بهتر است و مسلمان‌تر و مؤمن‌تر است. با اين بيماري ما چه کنيم؟ اينها را بايد به خودمان بگوييم. اسلام سعادت مرا مي‌خواهد، اسلام سلامت مرا مي‌خواهد. اسلام خوشي مرا مي‌خواهد. راحتي مرا مي‌خواهد. طوري بايد وضو بگيرم، يک طوري نماز بخوانم که به خوشبختي من لطمه نزند و از خودم سليقه اعمال نکنم. يعني حضرت امام در همين کتابشان مي‌فرمايند: پيغمبر اينطور وضو مي‌گرفت. امامان اينطور وضو مي‌گرفتند و فقها همه در طي اين هزار و چند صد سال، اين دستور را دادند. من چيزي مي‌شوم مجزا از آنها، چرا؟ بخاطر يک سليقه، اين سليقه از کجاست؟
حضرت امام يک حديث ديگري را اشاره مي‌کنند از رسول خدا(ص)، پيغمبر فرمود: دل انسان دو گوش دارد، در يکي از گوش‌ها فرشته‌ها زمزمه مي‌کنند و در يکي از گوش‌ها شيطان‌ها، چند ماه قبل بحث فرشته‌ها را گفتيم. همانجا قول داديم زماني بحث شيطان را بگوييم. شيطان شناسي بسيار مهم است. در قرآن هشتاد و هشت بار کلمه شيطان و شياطين و يازده بار کلمه ابليس را داريم. جمعاً 99 بار، چهارده بار قرآن فرموده: شيطان دشمن شماست. چهارده بار، يکي دو سه بار نه، توهم نيست. دشمن مي‌خواهد چه کار کند؟ شيطان قسم خورده انسان را از خدا جدا کند. دشمن محکم که گروه سياسي و فرهنگي دارد، طرفدار و پول و سلاح دارد، ما را از خدا جدا کند. گاهي با چيزهاي ضد دين و گاهي با ابزار ديني، يعني گاهي وقت‌ها با اين نماز ما را از خدا جدا مي‌کند. نماز براي اين است که از مناجات با خدا لذت ببريم. کيف کنيم و از خدا راهنمايي بطلبيم، شيطان چه کار مي‌کند؟ در نيت ما شک مي‌کند. در کلماتي که ادا مي‌کنيم، مي‌گويد: اين کلمه را درست نگفتي. چند بار مي‌گويد و بعد مي‌گويد: اين نماز هيچي و يک نماز از نو و دوباره از اول، يعني با نماز ما را از خدا دور مي‌کند و مواظب باشيم. نه خود ما، بچه ما، همسر ما، از دين بيزار مي‌شوند و شيطان به هدفش رسيده است. طرف که به وضو گرفتن من نگاه مي‌کند، مي‌گويد: اگر دين اين است، من مي‌خواهم بي دين باشم. اگر اين نماز است که هي شک مي‌کند و دوباره مي‌خواند، نمي‌خواهم دين‌دار باشم. چه کنيم؟ بنده باشيم. همانطور که پيغمبر وضو مي‌گرفت، وضو بگيريم. چطور پيغمبر وضو مي‌گرفت؟ امام صادق براي ما توضيح داد، با يک مشت آب، با يک ليوان آب بايد بتوانيم وضو بگيريم. تمرين کنيم. با سه ليتر آب بايد بتوانيم غسل کنيم.
کساني هستند که وقتي به روانپزشک مراجعه مي‌کنند، مي‌گويد: من سه ساعت در حمام خودم را مي‌شويم و همچنان احساس مي‌کنم پاک نشدم. بايد دقت کنيم براي مداواي اين افراد کاري بکنيم. اولين کاري که حضرت امام مي‌فرمايد اين است که آن نفر باور کند مريض است و دنبال درمان برود. براي چه به بعضي مي‌گوييم: برو آزمايش بده تا بفهمي قند خون داري يا نه، چربي خون داري يا نه. هنوز باور نکرده و شيريني و چربي مي‌خورد و پرهيز ندارد اما اگر باور کند مريض است، باور مي‌کند. اولين قدم اين است که اينطور افراد بايد حساب کنند من مريض هستم. مريض هستم به دکتر مراجعه کنم! دکتر کيست؟ عالم دين، به فقيه و عالمي مراجعه کند و از او بپرسد: آيا من وسواسي هستم؟ وسواسي نمي‌گويد: من وسواسي هستم، مي‌گويد: من با دقت بيشتر از همه اعمال را انجام مي‌دهم. همين‌جا حضرت امام مي‌فرمايد: براي اينکه بفهمي اين کار شيطان هست، در مورد خمس دادن هم وسواس داري؟ در مسائل مالي، شک کني که خمس سال 97 را دادم يا نه و دوباره بدهي؟! هرگز کسي در خمس و زکات و حقوق واجب وسواس به خرج نمي‌دهد. در وضو، در نيت نماز، در اذکار نماز و تلفظ و مخارج حروف وسواس دارد.
پيامبر فرمود: مسلمان‌ها صبح‌ها که از خانه بيرون مي‌آييد و شب‌ها که به بستر براي خواب مي‌رويد، چهار سوره را بخوانيد. چهار قل را بخوانيد. دو تا از آنها اسمش «معوذتين» است، يعني سوره‌هايي که از شر شيطان به خدا پناه مي‌بريم. در يک سوره يک اسم خدا را به زبان جاري مي‌کنيم و از چند خطر پناه مي‌بريم. «بسم الله الرحمن الرحيم، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِ الْفَلَقِ» بگو پناه مي‌برم به پروردگار آفريننده، فلق يعني شکافنده، دانه که مي‌شکافد، مي‌رويد. از آنجا به بعد گفتند: آفرينش هم اينطور است. هسته دل اتم هم مي‌شکفد تا واقعه‌اي رخ مي‌دهد. از چه پناه مي‌بريم؟ «مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ، وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ، وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ، وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ» (فلق/2-5) يکي از شر مخلوقات است، يکي از شر کساني است که در شب‌ها خسارت وارد مي‌کنند و دزدي مي‌کنند. از شر کساني که پيوندها را بر هم مي‌زنند و بين زن و شوهرها اختلاف ايجاد مي‌کنند. اين هم خطر مهمي است. از شر حسودي که حسادتش گل کند.
سوره‌ي ديگر سه نام خدا را مي‌بريم از يک خطر پناه مي‌بريم. معلوم است اين خطر خيلي فوق العاده است. اينقدر اينجا نياز به خدا داريم، خدايا خودت دست مرا بگيرد. «بسم الله الرحمن الرحيم، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِ النَّاسِ، مَلِكِ النَّاسِ، إِلهِ النَّاسِ» بگو پناه مي‌برم به پروردگار مردم، پادشاه و زمامدار مردم، معبود مردم، از چه پناه مي‌بري، چه کسي دنبالت کرده است؟ «مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاسِ» خناس يکي از اسم‌هاي شيطان است. حضرت امام در همين شرح حديث آوردند. از شر شيطاني که هي مي‌رود و برمي‌گردد. در قرآن داريم ستاره‌ي چشمک زن که مي‌رود و روشن مي‌شود و خاموش مي‌شود. «الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ» آن کسي که در روح و دل و سينه انسان‌ها مي‌آيد. «مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ» نامرئي و مرئي دارد و از نوع انساني هم هست که وسوسه و تحريک مي‌کند و از نوع جني و ناپيدا هم هست. يکي از سوره‌هايي که بايد وسواسي‌ها زياد بخوانند، همين سوره هست. البته امامان ما اذکاري را به ما ياد دادند که اگر به وسوسه مبتلا شديد، بيشتر ذکر «لا اله الا الله» است و دعاهايي که زياد اين ذکر را دارد. جن و بسم الله که قديم مي‌گفتند يعني اينکه شيطان از نام خدا فراري است. به خدا پناه ببريم. پس گام اول اين است که کسي که مبتلا هست، مثلاً در وضو وسواس دارد چه کند؟ اول احساس کند من مريض هستم. کجا بايد بروم؟ دکتر، دکتر کيست؟ عالم دين، عالم دين مي‌گويد: خداوند در وضو گرفتن اين را از تو خواسته است، با يک مشت آب. در نماز خواندن، قرائت نماز، انبياء سراغ هر قومي که مي‌رفتند به زبان آن قوم حرف مي‌زدند و بقيه سرزمين‌ها بايد زبان آن قوم را مي‌آموختند. آخرين پيامبر را در حجاز فرستاده به زبان عربي، کتاب آسماني ما به عربي است. خدا رحمت کند شهيد بهشتي يک مقاله‌اي دارند، چرا نماز را به زبان عربي بخوانيم؟ در بحث نماز خواهيم رسيد.
من ايراني هستم، برايم سخت است نماز را ياد بگيرم، چطور بايد ياد بگيرم که نمازم درست باشد. به اندازه‌اي که عربي صحيح بخوانم، عربي زيبا با حفظ تجويد از من نخواستند. مراجع هم گاهي که نمازهايشان را مي‌شنويم به صورت ساده فارسي ولي صحيح مي‌خوانند. تجويد مستحب است، نکات تجويدي ثواب نماز را زياد مي‌کند اما اگر ما رعايت نکرديم، نماز ما باطل نيست. نماز مي‌خواند بچه‌اش نگاه مي‌کند حالش بد مي‌شود، يا يک نفر مي‌بيند مي‌گويد: اين آقا چرا اين شکل است؟ وسواسي لطمه‌هاي زيادي به خودش و ديگران و دين مي‌زند. نماز يک چيز زيبا و جميلي است و ادبيات قشنگي دارد. نزديکترين زبان در دنيا به زبان عربي، زبان فارسي است. آموزش زبان براي ايراني‌ها خيلي آسانتر از چيني‌ها و روس‌ها و هندي‌هاست.آنها هم نماز را به اندازه‌اي بايد ياد بگيرند که به عربي صحيح بخوانند. نکات تجويدي را اگر نتوانند ايرادي ندارد. خداوند از شما به همين اندازه که مي‌توانيد خواسته است. وسواس از شيطان است. امام راحل در شرح همين حديث مي‌فرمايد: شيطان کمر بسته که ما را مطيع خود کند. چطور با وسواس مقابله کنيم؟ با نافرماني شيطان، به شيطان نه بگوييم. مثلاً مي‌خواهيم وضو بگيريم، امروز شنيدم که پيغمبر با يک مشت آب وضو مي‌گرفت. شيطان در گوش من مي‌گويد: با يک مشت نمي‌شود. به صورت خاک بپاشم! بگويم: اگر با يک مشت نمي‌شود پس وضوي پيغمبر هم باطل است. وضوي امام صادق هم باطل است. رهبران ما اينطور وضو مي‌گرفتند، يک وضوي آسان و شدني، با شيطان در بيافتيم و مطمئن باشيم شيطان خير ما را نمي‌خواهد. اول بدانيم ما مريض هستيم. دنبال مداوا باشيم. سراغ عالم دين برويم. عالم دين هرچه فرمود تبعيت کنيم.
مثلاً در نيت نماز بعضي شک مي‌کنند. يک جمله‌اي را چند بار تکرار مي‌کند. مثلاً نماز ظهر به جا مي‌آورم. اصلاً لازم نيست. همين اندازه که توجه داريم و يک کاري را انجام مي‌دهيم آن نيت است. سر سفره نشستيم، نيت شما چيست؟ هر ناظري مي‌فهمد نيت غذا خوردن است. مي‌خواهم نماز بخوانم، چه نمازي؟ روز است، نماز ظهر مي‌خوانم. در شهر خودم نماز مي‌خوانم و اينها نيت است. اما اينکه ده بار الله اکبر و تکبير بگويد درست نيست. احتياط هم بايد دستوري داشته باشد. مثلاً اين نماز به دلم نچسبيد، نماز را بشکنم. شکستن نماز گناه است که رو از قبله بچرخانم و دوباره يک نماز بخوانم. امام صادق(ع) فرمود، دو نفر خدمت امام صادق رفتند. اين حديث در شرح چهل حديث حضرت امام هست. گفتند: کسي هست که در نمازش شک مي‌کند. امام فرمودند: اعاده کند و دوباره بخواند. پرسيدند: در همان دفعه دوم هم شک مي‌کند. امام فرمودند: به شک اعتنايي نکند. اينگونه دماغ شيطان را به خاک بمالد. امام عزيز و بزرگان ما فرمودند: وسواسي بايد بنشيند با خودش حساب و کتاب کند، من چند گناه مي‌کنم. 1- به خودم ضرر مي‌زنم. چون وسواسي‌ها غالباً به بيماري‌هاي جسمي مبتلا مي‌شوند. ضرر زدن به خود حرام است. مشکل دوم اينکه اسلام خواسته در راحت و رفاه باشم، وسواسي‌ها کم رفت و آمد مي‌کنند. چرا؟ چون به بقيه بدبين هستند. بدبيني و سوء ظن به ديگران حرام است. يعني من دل چرکين باشم که شما خوب دست‌هايتان را نشستيد و خوب نماز نخوانديد. اين حرام است. براي چه سوء ظن؟ قطع رفت و آمد براي چه؟ صله رحم واجب است، قرآن کسي که رابطه با خويشان را قطع کند، لعن کرده است. بخاطر اين حالتي که در او پيدا شده، رفت و آمدهايش قطع مي‌شود. به بچه‌هايش ضرر مي‌زند، ديگران را اذيت مي‌کند. يکي از محرمات آزاررساني است.
امام عزيز توصيه مي‌کنند که خوب است وسواسي‌ها به افراد عادي مراجعه کنند، افراد عادي چطور نماز مي‌خوانند و چطور وضو مي‌گيرند و غسل مي‌کنند؟ از ده نفر بپرسد. غسل کردن شما چقدر طول مي‌کشد؟ سه دقيقه، همين سه دقيقه را زمان بگذارد. پيغمبر فرمود: سه ليتر آب براي غسل کافي است. الآن به بعضي بگويي: سه ليتر آب، مي‌گويند: با سه ليتر آب نمي‌توانم غسل کنم. پيغمبر فرمود: در آخرالزمان کساني مي‌آيند که مي‌گويند: اين مقدار آب کم است. من از آنها نيستم و آنها از من نيستند!
از حضرت امام استفتاء کردند که من پول دارم، پول قبض آب را مي‌دهم، مي‌خواهم زياد مصرف کنم، امام فرمود: حرام است. پولش را هم بدهي حرام است. اسراف گناهي است که در قرآن برايش وعده عذاب آمده است. در قرآن داريم لعنت بر مسرفين، اسراف و ضرر زدن به خود حرام است. ضرر زدن به ديگران حرام است. قطع رابطه با خويشان حرام است. سوء ظن به ديگران حرام است. وسواسي بايد اينطور حساب کند که من مريض هستم، مبتلا به اين محرمات هستم. اسلام اين وضو را براي روشنايي دل مي‌خواهد نه براي خورد شدن اعصاب، نماز را براي گره گشايي مي‌خواهد نه براي گره روي گره، اين نماز را که وسواسي مي‌خواند بيشتر گره به کارش مي‌افتد.
شريعتي: مثلاً اسلام گفته: خون نجس است. اگر اسلام نمي‌گفت ما نمي‌فهميديم خون نجس است. اسلام گفت: خون نجس است و گفت: اينطور هم پاک مي‌شود. ما مي‌گوييم: نه، اينجا را ديگر ما بايد بگوييم.
حاج آقاي بهشتي: سليقه وقتي به دين اضافه شد التقاط است. افکار التقاطي فقط براي منافقين نيست. ما هم وقتي سليقه خودمان را اعمال مي‌کنيم، مي‌گويد: علما اشتباه مي‌گويند، رفتارش نشان مي‌دهد. به نظرم خود آن مريض خيلي نقش دارد و اطرافيان هم نقش دارند. اطرافيان مسخره نکنند. سرزنش نکنند، تحقير نکنند و کمک کنند. همين مسائل را بازگو کنند، يکي هم اينکه دعا کنند. وسواس در همه زمان‌ها بوده است، يکي از توصيه امامان ما اين بود که براي وسواسي‌ها دعا کنيد و کاري کنيم که آمار وسواسي در جامعه کم شود. الآن گاهي وسواسي براي ازدواج مشکل پيدا مي‌کند. وسواس يک بيماري است و قابل مداوا شدن است. کارشناس عالم دين است و عالم دين از پيامبر و امام الهام مي‌گيرد، امام معصوم فرمود: اين نماز را چند بار تکرار نکن. قرائت نماز را همين اندازه که در توان توست، بخوان. معلم و مربي قرآن زياد داريم، آموزش نماز خيلي آسان است. کل نماز به قول حاج آقاي قرائتي هفده کلمه است. مستحباتش را کنار بزنيم، باقي تکرار است. اين هفده کلمه را مي‌شود در دو سه روز ياد گرفت. در همه شهرها و مدارس و مساجد ما هم هست. منتهي من خودم را موظف کنم قرائت نمازم را بياموزم. چه جور؟ به زبان خودم ولي عربي صحيح و اگر توانستم تجويد را رعايت کنم ثواب نمازم بيشتر مي‌شود. نمازگزار بايد طوري نماز بخواند که وقتي يک خارجي او را ديد بگويد: من از نگاه کردن به اين انسان لذت مي‌برم.
نزديک خانه ما مسجدي بود، دعاي ندبه مي‌خواندند. از ميراث فرهنگي براي ديدن آن مسجد آمدند. همينطور که اين ندبه خوان‌ها را مي‌ديدند، لذت مي‌بردند. نمازگزار هم خودش بايد لذت ببرد و کيف کند، هم ديگران از ديدن آنها لذت ببرند. مراجع ما مي‌فرمايند: مستحب است نمازگزار به معاني اذکار دقت کند. والضالين و مغضوبي که گفتم، درست است. تفاوت بين «ز» با «ض» باشد. اين را در مدرسه ياد گرفتيم و يا در مسجد ياد گرفتيم. مدت زيادي شايد زمان نبرد.
شريعتي: توجه به اين ظواهر بايد باشد ولي اگر بيشتر درگير شديم، ما را از روح عبادات جدا مي‌کند.
حاج آقاي بهشتي: بله، شک‌ها و ترديدهاي اعتقادي به دنبال دارد. در هرجاي مسير هستيم بايد برگرديم، بيماري را ترميم کنيم، قابل مداوا هست و اطرافيان هم کمک کنند.
شريعتي: ما بحثي را با حاج آقاي فرحزاد شروع کرديم، در فصل‌هاي گذشته که در مورد وسواس فکري و عملي بود و خيلي مفيد و تأثيرگذار بود. انشاءالله در اين شب‌ها دعا کنيم که همه کساني که گرفتار وسواس هستند با سلامت و صحت از اين مرحله عبور کنند و خداي متعال کمکشان کند.
حاج آقاي بهشتي: درباره‌ي وضو گرفتن در رساله‌ها هست. دفعه اول وضو گرفتن يعني شستن دست‌ها و صورت واجب است. يعني با يکي دو مشت آب مي‌ريزيم و بعد آب را به همه عضو مي‌رسانيم. دفعه دوم هم يک عده کمي مي‌گويند، بيشتر گفتند: جايز است يعني ثواب ندارد. شايد دليلش اين است که وسواسي کم شود. بار سوم حرام است و چه بسا وضو باطل شود. حرام است و بدعت است. چرا؟ شايد به همين خاطر که تعداد وسواسي‌ها افزايش نيابد. کسي که ده بار آب مي‌ريزد، حضرت امام در کتابشان فرمودند: چه بسا بيست سال نماز خوانده و نمازش مشکل پيدا مي‌کند. شستن بار اول واجب، بار دوم جايز، بار سوم حرام و چه بسا مبطل است. غير از اسراف در آب، بدبيني ديگران و ضرر به جسم و اطرافيان که بايد محاسبه شود.
شريعتي: انشاءالله به برکت روايت نوراني از امام صادق و شرح حديث 25 خبرهاي خوبي به دست ما برسد. امروز صفحه 42 قرآن کريم، آيات 253 تا 256 سوره بقره را تلاوت خواهيم کرد. اين هفته ثواب تلاوت آيات را به روح بلند حضرت خديجه کبري هديه خواهيم کرد.
«تِلْكَ آياتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَيْكَ بِالْحَقِّ وَ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ «253» تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ وَ لكِنِ اخْتَلَفُوا فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَ مِنْهُمْ مَنْ كَفَرَ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَ لكِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ ما يُرِيدُ «254» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْناكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لا بَيْعٌ فِيهِ وَ لا خُلَّةٌ وَ لا شَفاعَةٌ وَ الْكافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُون «255» اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ يَعْلَمُ ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِما شاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لا يَؤُدُهُ حِفْظُهُما وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ «256» لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى لَا انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ»
ترجمه آيات: اينها آيات خداوند است كه به حقّ بر تو مىخوانيم و براستى تو از فرستادگان الهى هستى. آن پيامبران، ما بعضى از آنان را بر بعضى برترى داديم. از آنان كسى بود كه خداوند با اوسخن گفته و درجات بعضى از آنان را بالا برد، و به عيسىبنمريم نشانههاى روشن (و معجزات) داديم و او را با روحالقدس (جبرئيل) تأييد نموديم، و اگر خدا مىخواست، كسانى كه بعد از آنان (پيامبران) بودند، پس از آنكه نشانههاى روشن براى آنها آمد، با هم جنگ و ستيز نمىكردند. (امّا خداوند مردم را در پيمودن راه سعادت آزاد گذارده است،) ولى با هم اختلاف كردند پس برخى از آنان ايمان آورده و بعضى كافر شدند. (و باز) اگر خدا مىخواست (مؤمنان و كافران) با هم پيكار نمىكردند، ولى خداوند آنچه را اراده كند انجام مىدهد. (و اراده حكيمانهى او بر آزاد گذاردن مردم است.) اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از آنچه به شما روزى دادهايم انفاق كنيد، پيش از آنكه روزى فرا رسد كه نه خريد و فروشى در آن است و نه دوستى و نه شفاعتى، و (بدانيد كه) كافران همان ستمگران هستند. (كه هم به خود ستم مىكنند وهم به ديگران.) اللّه، كه جز او معبودى نيست، زنده و برپادارنده است. نه خوابى سبك او را فرا گيرد و نه خوابى سنگين. آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است، از آنِ اوست. كيست آنكه جز به اذن او در پيشگاهش شفاعت كند. گذشته و آينده آنان را مىداند. و به چيزى از علم او احاطه پيدا نمىكنند مگر به مقدارى كه او بخواهد. كرسى (علم و قدرت) او آسمانها و زمين را در برگرفته و نگهدارى آن دو بر او سنگين نيست و او والا و بزرگ است. در (پذيرش) دين، اكراهى نيست. همانا راه رشد از گمراهى روشن شده است، پس هر كه به طاغوت كافر شود و به خداوند ايمان آورد، قطعاً به دستگيره محكمى دست يافته، كه گسستنى براى آن نيست. وخداوند شنواى دانا است.
شريعتي: امشب شب وفات حضرت ام المؤمنين حضرت خديجه کبري است. اين ايام ماه مبارک لطفي دارد و اين شب‌ها و روزها که مي‌رسد تمام مزين مي‌شود به نام و ياد حضرت خديجه(سلام الله)، حتماً در اين شب‌ها ما را دعا کنيد. روز جمعه انشاءالله آقاي دکتر رفيعي از شخصيت حضرت خديجه براي ما خواهند گفت.
حاج آقاي بهشتي: کتاب وسواس از آيت الله العظمي مظاهري قابل استفاده است. يکي از مظاهر انفاق به رنگ خدا حضرت خديجه است. به خودشان ببالند کساني که در راه خدا انفاق مي‌کنند، جاده و بيمارستان مي‌سازند، به سيل زده‌ها کمک مي‌کنند. براي حوزه‌هاي علميه پول خرج مي‌کنند، از صفحه 44 قرآن کريم سه چهار صفحه، آياتي در مورد انفاق است. چه چيزي انفاق کنيم، چقدر انفاق کنيم؟ به چه کساني انفاق کنيم؟ دو ويژگي مهم انفاق که در حضرت خديجه وجود داشته انفاق از روي اخلاص است. ريا انفاق را خراب مي‌کند مثل آتشي که خرمن را نابود مي‌کند. اذيت چيزي است که انفاق را خراب مي‌کند. يعني کمک کرده يک جوري گوشه و طعنه مي‌زند، منت مي‌گذارد و ريا مي‌کند. خيرين به خودشان ببالند ولي مواظب باشند منت نگذارند. حضرت خديجه(س) هرگز جايي نگفته که اسلام با پول من پيشرفت کرده است. گاهي يک مزرعه خود را به ازاي يک بار شتر خرما در شعب ابي طالب که مسلمان‌ها از گرسنگي مي‌مردند داد ولي به زبان نياورد. پيامبر ده سال بعد از حضرت خديجه زنده بودند و در تاريخ دارد روزي نبود که از حضرت خديجه ياد نکنند. بانويي بزرگ و الگو براي همه روزگاران بودند.
شريعتي: کتاب «راهکارهاي عملي درمان وسواس» از حضرت آيت الله مظاهري است که مي‌توانيد اين کتاب را تهيه کنيد و از مطالب آن استفاده کنيد. مطالب حاج آقاي فرحزاد در مورد وسواس هم در سايت و يک کانال مجزا قرار دارد که به صورت مفصل مطالب بارگذاري شده است. دعا بفرماييد و آمين بگوييم.
حاج آقاي بهشتي: از خداوند توفيق عبادت و بندگي و دوري از معصيت، تزکيه نفس و تربيت خود را مي‌خواهيم. شفاي بيماران و پيروزي رزمندگان، شکست استکبار جهاني به خصوص در لب‌هاي دعا کنندگان لحظه افطار، از خدا مي‌خواهيم شري که آمريکايي‌ها و اسرائيلي‌ها، انگليسي‌ها و سعودي‌ها عليه ملت اسلام طراحي کردند به سوي خودشان برگرداند و دلهاي ما را براي نزول رحمت‌هاي خاصش در شب‌هاي قدر آماده بفرمايد. براي شفاي بيماران هم دعا کنيم.
شريعتي: بهترين‌ها را براي شما آرزو مي‌کنم و انشاءالله چشم ما به آقاي سفره‌هاي افطار روشن شود.
روزه‌ي هجر تو از پاي درآورد مرا *** کي شود با رطب روي تو افطار کنم
تا اولين شب قدر نه شب فرصت باقي است. «والحمدلله رب العالمين و صلي الله علي سيدنا محمدٍ و آله الطاهرين»