-برنامه سمت خدا
حجت الاسلام والمسلمين حسيني قمي
-قيامت
92-03-12
رسيدم تا اجل اما رسيدن شدن فراموشم دميدم در ني دنيا دميدن شد فراموشم، سرم با خنده ي گل گرم شد در فصل گل چيني دلم چون سيب سرخ افتاد چيدن شد فراموشم، نداي اِرجعي گل کردم برگشتم دمي تا خود همي که پر درآوردم پريدن شد فراموشم،چنان از آخرت گفتم که دنيا گشت عقبايم چنان گرم تماشايم که ديدن شد فراموشم، شب جان کندن آمد باز دل بستم به دل دادن تب دل بُردن آمد دل بريدن شد فراموشم، اگر گفتند: نامت چيست در غوغاي مَن رَبُک ؟بگو :من هم ملک بودم پريدن شد فراموشم.
سوال – در مورد اسامي قيامت توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – يکي از اسامي قيامت در قرآن کريم يوم الحسرة است .در سوره مريم آيه 39 داريم: اي پيامبر انذار داشته باش روزي که روز حسرت است و کار تمام مي شود. بعضي از مفسرين فرموده اند :مثل فرد متهمي که در انتظار راي دادگاه است و وقتي قضاوت تمام مي شود حسرت مي خورد که چرا دنبال جرم رفته است.
قرآن مي فرمايد: در قيامت انسانها بينا و شنوا مي شوند ولي اين بينايي و شنوايي ديگر فايده اي ندارد. بعضي از مفسرين فرموده اند که اين آيه شبيه آيه ي 31 سوره قاف است که مي فرمايد: (چشم بصيرت از سکرات مرگ آغاز مي شود) تو در غفلت بودي، ما پرده ها را کنار زديم .امروز نگاه تيز بيني داري ولي ديگر گذشته است .
سوره انعام آيه 31 مي فرمايد: کساني که قيامت را تکذيب کردند مورد خسارت هستند و مي گويند :يا حسرتنا ،چرا ما کوتاهي کرديم؟ آيه قبل مي فرمايد:وقتي جهنميان آتش را مي بينند مي گويند که اي کاش ما مي توانستيم برگرديم و تکذيب نمي کرديم ولي قرآن مي فرمايد : فايده اي ندارد آنها اگر برگردند باز کارشان را در دنيا ادامه مي دهند.
سوره زمر آيه 56 مي فرمايد: به سراغ دستورات الهي برويد قبل از اينکه عذاب الهي بيايد و بگوييد که چرا من کوتاهي کردم يا چرا من مسخره کردم؟
سوره بقره آيه 167 هم به همين مذمون است.
اگر امروز انسان تلاشي داشته باشد فايده دارد. علامه جعفري در خدمت آقا شيخ مرتضي طالقاني درس کفايه مي خواندند. علامه مي گويد :يک روز براي درس نزد ايشان رفتم. ايشان فرمود که درس تعطيل شد، خر طالقان مُرد و پالان آن باقيمانده است.علامه مي گويد :من متوجه شدم که روز آخر زندگي استاد است. و به استاد گفتم که شما از مرگ خودتان خبر مي دهيد؟ استاد گفت: برو. به استاد گفتم که نصحيتي به ما بکن .استاد فرمود :تا که دستت مي رسد شو کارگر، چون فُتي از پاي خواهي زد به سر .اين همان حسرت است.
آخرين حرفي که آيت الله ميلاني زد و از دنيا رفت اين بود: يک لحظه ي آخرت با تمام لذت هاي دنيا قابل مقايسه نيست. چقدر نادان هستند کساني که دنيا را بر آخرت مقدم مي دارند.آيت الله شيخ مرتضي طالقاني تا چهل سالگي چوپان بوده است و بعد از آن به سراغ درس آمده است. استاد فرمود: من بي سواد بودم و يک روز صداي آيات قرآن به گوش من رسيد. يک لحظه با خودم گفتم که اگر خدا بگويد که قرآن نامه اي بود که براي تو فرستادم، آيا تو نامه را خواندي و چيزي فهميدي، من چه جوابي دارم.با خودم گفتم: در قيامت مي گويم که سواد نداشتم ولي باز با خودم گفتم که شايد خدا حرف مرا قبول نکند و بگويد که درس مي خواندي. همان شب گوسفندها را تحويل دادم و به اصفهان رفت و پنج سال در آنجا درس خواندم و بعد به نجف رفتم.
کتاب پرتوي از خورشيد، خاطرات ياران امام است .آيت الله اميني نقل مي کنند که بعد از فوت آيت الله بروجردي ما خدمت امام خميني رفتيم و دوست داشتيم که امام مسئوليت مرجعيت را بپذيرد زيرا اين مسئوليت سنگيني بود ولي امام قبول نمي کردند. روزي به امام گفتيم که عده اي از فضلاي حوزه مي خواهند خدمت شما بيايند و بحث و استفتائي داشته باشند. امام متوجه قصد من شد و فرمود: آقاي اميني از شما چنين انتظاري نداشتم ،منتظر بودم که به من بگويي که تو پير شدي و مرگت نزديک شده است، به فکر معاد باشد و خودت را اصلاح کن، با نفس اماره ات مبارزه کن.(حتي امام مقدمات مرجعيت را هم نپذيرفت) در آن زمان امام حدود شصت سال داشتند. ما تازه بعضي از کارها را در سن شصت سالگي شروع مي کنيم که در جواني آنرا انجام نداده ايم.
آيت الله طاهري خرم آبادي نقل کردند که روزي امام خميني مي خواستند در مسجد اعظم کنار قبر آيت الله بروجردي درس بگويند. بالاي قبر آيت الله بروجردي دو تا عکس بود که يکي عکس مطالعه ي آيت الله بروجردي بود و يکي مراسم تشييع جنازه ي ايشان بود. امام به شاگردانش مي فرمودند که اين عکس را ببينيد که ايشان سلامت هستند و عکس پايين هم جنازه ي ايشان روي دست مردم است و در پايين تر قبر ايشان است. آنچه امروز به درد ايشان مي خورد، صفا و صميميت است. انسان وقتي آيات قرآن را مي خواند تحت تاثير قرار مي گيرد.
ميرزاي قمي از مراجع بزرگ است که 160 پيش فوت کرده است. ايشان صاحب کتابها و تاليفات زيادي است. ايشان در نزديک حرم معصومه در قبرستان شيخان( دوشيخ بزرگ در اين قبرستان دفن هستند: ميرزاي قمي و ذکريا بن آدم و افرادي مثل شيخ تبريزي) دفن است. ايشان جزو کساني بودند که با سلاطين در ارتباط بودند و مي خواستند دست آنها را بگيرند و به مردم کمک کنند. در زمان فتحعلي شاه، شاه براي ديدن ميرزا به قم آمد. روزي ميرزا در حمام بود و شاه که عجله داشت براي ديدن ايشان به حمام رفت. شاه مي بيند که حمام تاريک است. ميرزا مي گويد چه کسي هستي؟ شاه مي گويد فتحعلي هستم. آقا مي گويد: کدام فتحعلي؟ فتحعلي دلاک؟ شاه مي گويد :فتحتعلي شاه هستم. آقا مي پرسد: از شاهي چه داري؟ شاه گفت: لشکر و قشون دارم. فرمود :اينجا چه داري ؟ آقا گفت: همين جوري تو را مي برند، چيزي داشته باش که بتواني با خودت ببري.
در احرام ما بدست خودمان،خودمان را کفن مي کنيم قبل از آن که ديگران ما را کفن کنند.
ميرزاي قمي نامه هايي براي موعظه داشتند. ايشان به فتحعلي شاه نامه هايي مي نوشت. حاج انصاري در منبرها احاديث زيادي مي گفت. ايشان تعريف مي کند که روزي ميرزاي قمي به فتحعلي شاه نامه مي نويسد: فتحعلي بدان ما آماده ي سفر آخرت شديم و به تعبير پيامبر انسان وقتي از دنيا مي رود با چيزهايي که دوست داري همراه مي شود ،مي ترسم رفاقت من با تو در قيامت به زيان من باشد، بنابراين من رفاقتم را با توقطع کردم.
سوال – صفحه 346 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ – آيات قيامت در قرآن زياد است .در اين صفحه داريم: عده اي در دنيا در غفلت بودند و و قتي گرفتار عذاب قيامت مي شوند، فرياد مي زنند.
ما بايد کاري بکنيم که براي قيامت حسرتي نگذاريم.اگر انسان غفلت را کنار بگذار در قيامت حسرت نخواهد خورد.
سوال – عوامل حسرت در قيامت کدامند؟
پاسخ - چرا در روز قيامت همه حسرت مي خورند؟ در قيامت هم خوب ها و هم بدها حسرت مي خورند.
عامل اول حسرت بخل است. انسان هاي بخيل در قيامت حسرت مي خوردند. در نهج البلاغه داريم: بالاترين حسرت قيامت حسرت کسي است که مال بدست آورده است و آنرا جمع کرده و به وارثانش مي رسد که يا وارث در طاعت مصرف مي کند يا در معصيت، اگر در بندگي مصرف کنند براي شما حسرت آور است که چرا خودتان اين کار را نکرديد و اگر در معصيت مصرف کند باز براي شماحسرت آور است.
اميرالمومنين مي فرمايد: من تعجب مي کنم از بخيل در دنيا مثل گداها زندگي مي کند و در قيامت بايد مثل اغنياء جواب بدهد.
پيامبر فرمود :مي خواهيد به شما خبر بدهم به بدترين و بهترين مردها؟ بدترين مردها کساني هستند که بخل مي ورزند و کاري مي کند که دست زن و فرزندشان جلوي ديگران دراز باشد. و بهترين مردان کساني هستند که اين کار را نمي کنند.
عامل ديگر حسرت براي کساني است که خوب حرف مي زنند ولي جور ديگري عمل مي کند. مومنين و متدينيني هستند که ادعاي ايمان دارند ،خيلي خوب از عدالت صحبت مي کنند ولي جور ديگري عمل مي کند که اين نشانه ي نفاق است.
عامل ديگر حسرت براي گروهي است که در مجالس ياد خدا و اهل بيت نمي کنند. در قيامت اين مجلس حسرتي براي آنها مي شود. مواظب باشيم که در ميهماني ها غيبت نکنيم و کسي را مسخره نکنيم. آقا شيخ مرتضي زاهد مي فرمود که من نمي گذاشتم در مجلس کسي نبض مجلس را بدست بگيرد و خودم نبض مجلس را بدست مي گرفتم. البته ما نمي خواهيم در مجالس خودمان را به ديگران تحميل کنيم ولي اگر مجلس داشت به طرف گناه مي رفت مي توانيم اين کار را بکنيم. بايد در مجالس ذکر خدا و اهل بيت گفته شود. بعضي ها جلسات خانوادگي ماهانه دارند. مواظب باشيم که اين مجالس حسرت روز قيامت ما نشود.
عامل ديگر حسرت لحظه هايي است که از آن استفاده نمي کنيم. اميرالمومنين مي فرمايد (بخش نامه ها 59 ): دنيا دار آزمايش است، اگر کسي يک ساعت فراغت داشته باشد اگر از همين يک ساعت خوب استفاده نکند، اين حسرت روز قيامت او خواهد شد. ما در يک روز ساعت هايي داريم که از آن خوب استفاده نمي کنيم. خيلي از جوانان ما قرآن و نهج البلاغه را نخوانده اند. خواندن روزي يک صفحه قرآن خيلي خوب است.
در مورد عامل ديگر حسرت ،حضرت اميرالمومنين مي فرمايد: اگر مردي علمي را ياد گرفت و به ديگران تعليم داد و ديگران از آن بهره بردند و خودش استفاده نکرد،در قيامت حسرت خواهد خورد.
کساني که ادعاي دين دارند ،مُبَلغ هستند و ديگران را به دين دعوت مي کنند به خودشان هم نگاه کنند و ببينيم اهل عمل هستند يا خير .
عامل ديگر حسرت به فرمايش حضرت علي (ع) اين است که کسي مي توانست دنبال دانش برود ولي از اين فرصت استفاده نکرد.
پس يکي از اسامي قيامت، يوم الحسرة است. اگر مي خواهيم در قيامت حسرت نخوريم، بخل نورزيم، از مجالس و وقت مان خوب استفاده کنيم، علم و دانشن را بياموزيم و اگر چيزي به ديگران ياد داديم خودمان هم به آن عمل کنيم. اگر ازعدالت دم مي زنيم شعار ندهيم.
در آستانه ي شهادت امام موسي کاظم(ع) و در آستانه ي بعثت پيامبر هستيم. خداوند به حق محمد و آل محمد تمام بيماران را شفا عنايت بفرما و رفع غم و گرفتاري از همه ي بينندگان بفرما.