برنامه سمت خدا
-حجت الاسلام والمسلمين حسيني قمي
-پرسش وپاسخ
90-12-06
جمعه ها طبع من احساس تغزل دارد ناخودآگاه به سمت تو تمايل دارد، بي توچندي ست که در کار زمين حيرانم مانده ام بي تو باغچه مان گل دارد، شايد اين باغچه ده قرن به استقبالت فرش گسترده و در دست گلايول دارد، يازده پله زمين رفت به سمت ملکوت يک قدم مانده زمين شوق تکامل دارد، هيچ سنگي نشود سنگ صبورم تنها تکيه بر کعبه بزن کعبه تحمل دارد.
سوال – من يک پسر بيست و دوساله و دانشجو هستم. ما چطور مي توانيم با اين وضع حجاب و تيپ و قيافه هايي که خانم ها دارند گناه نکنيم. من هرچقدر که سعي مي کنم به نامحرم نگاه نکنم نمي شود و اين کار خيلي سخت است. من خودم دوست دارم که گناه نکنم. لطفا من را راهنمايي بفرماييد.
پاسخ – کار اين جواني که مي خواهد خودش را حفظ بکند واقعا دشوار است. ما در مورد وعده هاي الهي در صبر بر گناه مي گوييم ولي اين کفايت نمي کند. يکي از راههاي مقاومت در برابر گناه اين است که ما زمينه هاي گناه را از بين ببريم. من واقعا نمي دانم که بايد چه جوابي به اين سوال بدهم. کساني که مسئول اصلاح اين محيط ها هستند بايد به اين سوال جواب بدهند. وقتي يک جوان در دانشگاه زمينه ي گناه را فراهم مي بينند براي او خيلي سخت است که گناه نکند. کساني که مسئول هستند بايد سعي کنند که در اين مکان ها زمينه ي گناه کمتر بشود. ما نبايد زمينه ي گناه را فراهم کنيم و بعد بگوييم که شما در برابر اين گناهان مقاومت کنيد. ما وعده هاي الهي را در مورد صبر بر گناه گفته ايم. اگر اين وعده ها داده شده است بخاطر سختي کار است. صبر در برابر گناه جهاد اکبر است و زمان ومکان نمي شناسد و اين کار واقعا سخت است. وقتي عده اي داشتند از جنگ برمي گشتند، پيامبر به آنها گفت که شما از جهاد اکبر برمي گرديد و آماده ي جهاد اکبر يعني جهاد نفس باشيد. جهاد با نفس يک جنگ هميشگي است و واقعا مشکل است. در کافي داريم که پيامبر فرمود: اگر کسي بخاطر خدا گناهي را ترک کرد در قيامت خدا او را راضي مي کند. يکي از شارحين مي فرمايد که در اين حديث نفرموده است که خدا چگونه او را راضي مي کند. زيرا عقل ما به حقيقت پاداش خدا نمي رسد. پاداش بقدري عظيم است که پيامبر در مورد آن توضيحي نداده است. خدا در مورد نماز شب مي فرمايد که کسي نمي داند ما چه چيزي براي آنها نگه داشته ايم. در واقع ما کنه حقيقت و لطف خدا را در مورد صابران بر گناه درک نمي کنيم. سوره توبه آيه 72 مي فرمايد: خدا به مومنين و مومنات وعده مي دهد که بهشت، کاخ ها و بهشت جاودانه را به آنها مي دهد و همچنين رضايت خداي بزرگ را به آنها مي دهد. حديثي است که جابر از پيامب رنقل مي کند که وقتي مومنين به بهشت مي روند، خدا به آنها مي گويد که آيا چيز ديگري هم مي خواهيد؟ آنها مي گويند که ما به همه چيز رسيديم، مگر چيز ديگري هم هست ؟ خدا مي فرمايد: بله، اينکه شما از من راضي باشيد و من هم از شما راضي باشم. اگر ما به اين پاداش ها باور داشته باشيم مقابله با گناه براي ما راحت تر است. پيامبر مي فرمايد: هفت گروه هستند که در قيامت خدا آنها را زير سايه ي خودش قرار مي دهد. در روايت داريم که در قيامت زمين آتش است. فقط رد زير سايه ي مومن آتش نيست. پس خدا به هفت گروه در قيامت سايه مي دهد: آن جواني است که بخاطر صحنه ي گناه چشمش را بپوشاند، کسي که زمينه ي گناه براي او پيش مي آيد ولي او بگويد که من از خدا مي ترسم، جواني که وقتي به جواني مي رسد و نشاط و قدرت دارد، بگويد که خدايا من همه چيز دارم و ولي گناه نمي کنم، جواني که به ياد خدا بيفتد و اشکش از خوف خدا جاري بشود، کسي که دلداده ي مسجد و خانه ي خداست و تعلقات ديني دارد، کسي که صدقه مخفي مي دهد و کسي که به بدهکاري مهلت بدهد. خوب است که بدهکار، بدهي خود را بدهد ولي طلبکارها هم بايد به بدهکاران فرصت بدهند. روايت داريم: اگر کسي به طلبکارش مهلت بدهد خدا براي هر روز مهلت ثواب صدقه را مي نويسد. پس کسي که به طلبکار مهلت مي دهد در واقع صدقه هم مي دهد. کسي که با طلبکار کنار مي آيد خداوند هم در قيامت با او کنار مي آيد. ما به خدا بدهکار هستيم و خدا از ما خيلي طلبکار است. امام باقر (ع) مي فرمايد: در قيامت خدا عده اي را محشورمي کند که چهره و لباس وجايگاه هايشان نوراني است. اهل بهشت سوال مي کنند که اين ها پيامبران يا شهدا هستند ؟ خطاب مي شود: خير اينها کساني هستند که با طلبکارها کنار مي آمدند. محمدبن عمير فردي بود که امام کاظم (ع)، امام جواد (ع) و امام رضا (ع) را درک کرده بود. بعد از شهادت امام رضا (ع) او چهار سال در زندان بود و شکنجه مي شد. بعد از چهار سال که او از زندان آزاد شد هيچ چيزي نداشت. فردي به خانه ي او آمد و گفت که من ده هزار درهم به شما بدهکار بودم. من خانه ام را فروخته ام وطلب خودم را آورده ام. او گفت: به خدا قسم چون از مولايم شنيده ام، با اينکه محتاج يک درهم هستم ولي درهمي را از تو نمي گيرم. (خانه جزو استثنائات است که نمي توان آنرا بعنوان طلب برداشت.) اگر کسي زمينه ي گناه را از بين ببرد ثواب اين وعده ها را مي برد.
سوال – ما چکار کنيم که وقتي موقعيت گناه براي ما پيش مي آيد سخنان اهل بيت درگوش مان باشد و ما را از گناه باز دارد؟ راهنمايي بفرماييد.
پاسخ – راههاي صبر برگناه فراوان است. يکي اينکه ما زمينه ي گناه را فراهم نکنيم و در بستر گناه نرويم. ما نگوييم که ما قدرت مقاومت در برابر گناه را داريم. ما نبايد وارد مجلس گناه بشويم زيرا کسي ما را تضمين نکرده است که گناه نکنيم. امام صادق (ع) را به ميهماني دعوت کردند. در هنگام غذا فردي گفت که من آب مي خواهم و صاحبخانه شراب آورد. همان لحظه امام بلند شد و از مجلس بيرون آمد. فردي گفت که کسي به ذهنش خطور نمي کند که شما گناه بکنيد. امام فرمود که من از پيامبر شنيدم که دور از رحمت خداست که انسان سر سفره اي بنشيند که ديگري شراب مي خورد و گناه مي کند. بعضي از دوستان زشتي گناه را براي ما زيبا جلوه مي دهند. مثلا مي گويند که يک شب اتفاقي نمي افتد؟ داريم: بدترين همنشين کسي است که گناه را براي تو زيبا جلوه بدهد. ديگري فکر گناه است. کسي که در گناه زياد فکر بکند به طرف گناه کشيده مي شود. فکر گناه زمينه ي گناه را ايجاد مي کند. دينداري تزريقي نيست که فرد در عرض يک شب دين دار بشود. ما بايد فرزندان مان را با باورهاي ديني بزرگ کنيم. يعني شرکت در مجالس ديني، کتاب و... انسان تحت تاثير بدي قرار مي گيرد. اگر کسي باورهاي ديني اش قوي باشد اشکالي ندارد که شب زنده داري هم نداشته باشد. پس ما بايد زمينه ي گناه را برطرف بکنيم، فکر گناه را از بين ببريم، در مجالس گناه شرکت نکنيم، از رفيقي که گناه را براي ما زيبا جلوه مي دهد بپرهيزيم و باورهاي ديني داشته باشيم.
سوال – سوره ي حجرات آيات 12 تا 18 را توضيح بفرماييد.
پاسخ – در تفسير سوره حجرات نکات اخلاقي خاصي وجود دارد. در اين آيات در مورد بدگماني، سوء ظن، حرمت تجسس وغيبت صحبت شده است.
امام خميني با آيت الله حائري و آيت الله زنجاني خيلي با هم رفيق بودند و با هم به تفريح مي رفتند و جلسات آنها سه تا شرط داشت: غيبت در آنجا نباشد، نماز شب بخوانند و مباحث علمي مطرح نشود ( آخر هفته خسته مي شدند و مباحث علمي مطرح نمي کردند). در مورد غيبت يکي سنگيني غيبت است و يکي بحث ايستادن در برابر فرد غيبت کننده است. گاهي در جلسه اي فردي غيبت مي کند و وقتي فرد ديگري مي گويد که غيبت نکن، به او مي گويد که مقدس نمايي نکن. انسان نبايد در برابر اين حرفها کوتاه بيايد. پيامبر فرمود: اگر کسي در مجلسي غيبت برادر مسلمان را شنيد و از آبروي مومن دفاع کرد بهشت بر او واجب مي شود. ( رسول خدا دوره خانه ي کعبه طواف مي کردند و به کعبه خطاب کردند که حرمت تو چقدر بالاست، به خدا قسم حرمت مومن از تو بالاتر است. ما با غيبت گناه سنگين تر از شکستن کعبه را انجام مي دهيم ) دفاع از مومن کار بزرگي است. در تفسير درالمنصور داريم: در زمان پيامبر فردي سنگسار شد و فردي به رفيقش گفت: ديدي مثل سگ او را سنگسار کردند. پيامبر اين صحبت را شنيد. مدتي بعد پيامبر به آنها گفت که از مردار اين حيوان بخوريد ولي آنها امتناع کردند. پيامبر به آنها گفت که کاري که شما الان کرديد از اين هم بدتر است. پيامبر فرمود: بر اين فرد حد جاري شد و او پاک شد و او الان در نهرهاي بهشتي فرو مي رود ولي شما گرفتار اين گناه سنگين شديد. ما نمي توانيم پشت سر يک گناهکار صحبت بکنيم. غيبت فرد فاسق البته با شرايط آن استثنا است. گاهي فردي غيبت مي کند و مي گويد که اين وصف طرف است. پيامبر فرمود: اگر فردي عيبي را دارد و پشت او حرف برنيد اين غيبت است واگر آن عيب را نداشته باشد تهمت است. پس گناه غيبت خيلي سنگين است. حالا اگر ما در جلسه اي قرار گرفتيم که در آنجا غيبت مي شد، اگر ما آنرا گوش بدهيم، در گناه غيبت کننده شريک هستيم. پيامبر فرمود: اگر کسي از غيبت شونده دفاع کند خدا هزار باب شر را از او برمي دارد.
در روايات غيبت را به خوردن گوشت برادر مرده تعبير کرده اند زيرا اگر شما گوشت انسان زنده را برداريد باز جايش پر مي شود ولي اگر از مرده گوشتي جدا بشود ديگر قابل بازگشت نيست. پس اگر آبروي مومن برود بسادگي قابل بازگشت نيست. در ضمن آن فرد در جلسه نيست تا از خودش دفاع کند. الان در تبليغات انتخاباتي هستم. تبليغات نبايد بصورت تخريب باشد. تهمت و غيبت زيبنده ي جامعه ي ديني نيست. اگر کسي دنبال عيبت کسي بگردد تا روزي او را رسوا کند، خدا هم عيوب او را پيدا مي کند و او را رسوا مي کند.