-برنامه سمت خدا
-حجت الاسلام والمسلمين حسيني قمي
-صبر
90-09-05
غزل تر از عزل گل تر زگل زيباتر از زيبا تو از الله اکبر آمدي از اشهد ان لا، شهادت مي دهم معراج يعني چشم هاي تو شهادت مي دهم چشم تو يعني سوره ي اسراء، غريبه نيستي اين روزها بسيار دلتنگم براي اين دل تنها ترم دستي ببر، دلم زرد است شبهايم همه سرد است يا خورشيد بقي سِتان اشکم بسته شد يا حبة الخضراء، تو مي گويي زمان دين هم باز هم فردا و من مي گويم امشب زودتر همين حالا.
سوال – در مورد فقر و تنگ دستي همسر و صبر بر آن توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – گاهي آقايان در تلاش و کوشش روزي کوتاهي مي کنند. در کتاب کافي داريم که يکي از اصحاب امام صادق (ع) گفت که روزي من دير به سر کار مي رفتم. امام من را ديد و ناراحت شد و فرمودند: صبح زود سراغ عزت خودت برو. يعني امام از کسب و تلاش، تعبير به عزت مي کند. يکي از راههاي اينکه انسان عزيز باشد اين است که انسان کار و تلاش کند و صبح زود حرکت بکند. فردي نزد امام صادق (ع) آمد و توضيحاتي در مورد خودش داد و از امام خواست که او را راهنمايي کند. او گفت: من به دنبال دنيا مي روم و دوست دارم که ثروتي فراهم کنم، آيا من دنيا پرست نيستم ؟ امام فرمود: با اين کسبي که داري چه مي کني؟ او گفت: هزينه ي خودم و زن و فرزندم را تامين مي کنم، هر سال حج و عمره مي روم، به خويشاوندانم مي رسم و صدقه هم مي دهم. امام فرمود: اگر درآمد اين طور کسب مي شود اين درآمد ديگر دنيايي نيست بلکه سرمايه گذاري براي آخرت است. امام صادق (ع) به يکي از اصحابش گفت: همه سال زن و همسرت را به حج وعمره و زيارت ببر. داريم که کسي که براي زن و فرزندش از حلال تهيه مي کند مانند مجاهد در راه خداست. پس ما بايد باور داشته باشيم که کاسب حبيب خداست. بهترين مردان به تعبير امام کسي است که بيشتر براي زن و فرزندانش هزينه و خرج بکند. ما فکر مي کنيم کار خير اين است که به ديگران کمک بکنيم و صدقه را فقط به فقرا بدهيم. امام موسي بن جعفر (ع) فرمود: اگر کسي به بازار برود و هديه اي براي خانمش تهيه بکند و در خانه به خانمش بدهد، اينکار مثل صدقه است. پيامبر فرمود: بهترين مردان کسي است که مجبورنمي کند زن و همسرش دستش پيش کسي دراز باشد. مرد نبايد کاري بکند که نياز همسرش از فرزندش فراهم بشود. در حالات آيت الله احمد ميانَجي داريم که ايشان را به حج بيت الله دعوت کرده بودن که ميهمان باشند. ايشان قبول نکرده بودند و گفته بودند که اگر به حج بروم همسرم در خانه تنها مي ماند. فرزندان ايشان گفتند که ما پيش مادرمان هستيم. ايشان فرمودند که مادرتان با من راحت تر است تا با فرزندان. بدترين مردان کساني هستند که همسرشان مجبور مي شود نيازشان را از ديگران فراهم کند. روايت داريم: دور است از رحمت خدا، کسي که حق زن و فرزند خودش را ضايع مي کند يا کسي که زحمت خودش را بر گردن ديگران مي اندازد. روايت داريم: از ما نيست کسي که امکانات دارد و بر زن و فرزندش سخت مي گيرد. از ما نيست کسي که ندارد و در بدست آوردن درآمد و تهيه زندگي کوتاهي مي کند. در مشکلات زندگي، سخت ترين آزمون فقر است. اگر ما خودمان فقر را بوجود مي آوريم چرا بايد اين کار را بکنيم؟ يک وقت ما تلاش خودمان را مي کنيم ولي فقير هستيم. خدا به ابراهيم خطاب کرد که من امتحانات سختي از تو کردم و تو را در آتش انداختم و تو سرافراز بيرون آمدي، اگر من تو را به فقر امتحان مي کردم تو چه مي کردي ؟ ابراهيم گفت: فقر از آتش نمرود سخت تر است. لقمان حکيم به پسرش گفت: من انواع سختي ها را کشيده ام، من سخت تر از فقر نديده ام. پس اگر در توان ما هست حتما بايد کار و تلاش بکنيم اما جايز نيست که بواسطه ي تنبلي خودمان را در اين آزمون الهي قرار بدهيم. البته اکثر آقايان اين طور هستند که کار و تلاش مي کنند ولي اگر آقاياني کوتاهي کنند اسلام آنرا نمي پسند. يک مرد در حد توان و در حد معقول بايد کار و تلاش بکند. افراط و تفريط هم خوب نيست. خوب نيست که آقايان بيش از حد توان و بخاطر توقعات بالاي خانم ها کار و تلاش بکنند. ساعات کار يک حدي دارد. مرد بايد در حد ساعت کار تمام کار و تلاش خودش را بکند. اگر مرد همه تلاش خودش را کرد ولي باز دچار فقر شد اينجا نوبت خانمهاست. در اينجا خانم ها بايد هماهنگ باشند. روايت داريم: بهترين زنها کسي است که اگر زندگي خوب است سپاسگزار باشد اما اگر زندگي خوب نبود با وضعيت موجود صبر بکند. روايت داريم: اگر زني با شوهرش مدارا نمي کند و از او انتظاراتي دارد که او در توان آن مرد نيست خدا از او هيچ حسنه اي را نمي پذيرد و خدا از او غضبناک است. در نهج البلاغه نامه ي 69، امام نامه اي به يکي از اصحابش که عارف زمان خودش بوده است مي نويسد. در اين نامه حضرت سي و سه دستور دادند. دستور بيست و پنجم نامه اين است که يادت باشد که در زندگي هميشه به زير دست خودت نگاه کن که اين باعث شکرگزاري مي شود. پس خانم ها بايد صبر و مدارا را داشته باشند.
امام علي (ع) فرمود: اگر کسي مومني را بخاطر فقرش سرزنش کند، در پل قيامت خدا او را انگشت نما مي کند. اين سرزنش مردي است که تلاش کرده ولي باز فقير بوده است. چند روزي از ازدواج حضرت فاطمه (س) گذشته بود. پيامبر ديد که فاطمه با سختي کارهاي خانه را انجام مي دهد. ايشان آسياب مي کردند، فرزند نگه مي داشتند و کارهاي خانه را مي کردند. رسول اکرم فرمود: سختي هاي دنيا را تحمل کن که راحتي هاي آخرت در پيش است. عمر حضرت در زندگي مشترک نه سال بوده است که در اين سالها داراي چهار فرزند شده اند. در ده سال مدينه حضرت امير هم در جنگ بوده اند. حضرت امير در هشتاد جهاد همراه رسول اکرم بوده اند. حضرت فاطمه (س) آنقدر اين خانه را زيبا اداره مي کردند که حتي پدر خبر نمي شد که سه روز در اين خانه نان پيدا نمي شود. در آن دوران آنها واقعا چيزي نداشتند. حضرت فاطمه (س) فرمود: من نمي دانم چگونه شکر خدا را بکنم. شکر نعمت باعث زيادي نعمت مي شود. وقتي جهيزيه ي حرت را نزد پيامبر آوردند اشک پيامبر جاري شد و فرمود: خدايا مبارک بگردان اين زندگي که بيشتر ظرف هاي گِلي است. از اين زندگي ساده راضي بودند. روزي من خدمت آيت الله بهجت رسيدم و گفتم که فردي به من سفارش کرده است که وقتي نزد شما مي آيم حتما به شما بگويم براي اين فرد دعا کنيد زيرا مشکل مالي شديدي دارد. ايشان گفتند که باشد من دعا مي کنم و فرمودند: کسي پيش استاد اخلاق وعرفان آيت الله قاضي آمد و گفت که علم کيميا را به ما ياد بدهيد. علم کيميا يک علم و دانش واقعي است. آيت الله قاضي فرموده بودند که نيازي نيست که اين علم را ياد بگيريد. کيميا اين چيزي است که من به شما تعليم مي دهم. کيميا اين است که اين دعا در زندگي شما واقعي باشد، الهي اَغنني بحلالک من حرامک و بطاعتک عن معصيتک و بفضلک عن من سواک: خدايا ما را به جايي برسان که به حلال زندگي قانع باشيم ودنبال مال حرام نرويم، خدايا به فضل ت قانع باشيم وبه بندگي واطاعت دنبال گناه نرويم. فرعون مي گفت که من خداي بزرگ هستم. اگر انسان به قناعت زندگي نرسد به هر درجه اي برسد قانع نخواهد شد. اگر ما به حلال راضي باشيم اين براي زندگي ما کافي است. من خيلي شنيده ام که خانمها به همسرشان مي گويند که براي ما نان حلال بياور. فرداي قيامت ما به خدا مي گوييم که ما به حلال راضي بوديم. اينکه بعضي آقايان به دنبال مال حرام مي روند بيشتر بخاطر فشار درون خانه است.
سوال – سوره احزاب 55 تا 62 را توضيح بفرماييد.A A
پاسخ – در آيه 55، صلواتي که خدا بر پيامبر مي فرستد رحمت الهي است و صلواتي که ما بر پيامبر مي فرستيم طلب رحمت براي پيامبر است. در روايتي داريم که امام صادق (ع) فرمود: کسي که يک صلوات بر محمد بفرستد خدا هزار صلوات بر او مي فرستد. تفسير دُرالمنصور مهمترين تفسير اهل سنت است. سي آيه در ذيل اين ايه است. از پيامبر سوال مي کردند که ما چطور بر شما صلوات بفرستيم ؟ پيامبر فرمود: اللهم صل علي محمد و آل محمد. صلوات در تشهد واجب است. شافعي ها هم در تشهد صلوات را واجب مي دانند. امام شافعي مي گويد: در عظمت شما اهل بيت همين کافي است که اگر کسي بر شما صلوات نفرستد نمازش باطل است. اين عظمت صلوات است. در آيه 56 داريم که به زنان مومن بگو که از جلباب استفاده کنند. جلباب روسري هاي بزرگي است که از چادر کوچکتر است که تمام بدن را مي پوشاند و اين آيه صريح قرآن در مورد حجاب است.
سوال – در مورد ويژگي هاي ماه محرم توضيحاتي بدهيد.
پاسخ – ماه محرم ماه آشتي با خداست. در ماه محرم آشتي با خدا بيشتر از ماه رمضان است. در اين ماه مردم به برکت قصه هايي که مي شوند با خدا آشتي مي کنند. آيا گناهي از گناه حُر بالاتر بود ؟ حُر گفت: خدايا من دل اولياء تو را به لرزه انداختم. اگر حُر جلوي امام (ع) را نمي گرفت و امام به کوفه مي رسيد شايد مسائل به صورت ديگري اتفاق مي افتاد. حُر وقتي پيش امام آمد سرش را پايين انداخت. امام به او گفت که سرت را بالا بگير. امام حسين (ع) با اين ميهمان تازه وارد کاري کرد که با ابوالفضل و علي اکبر نکرد. وقتي امام کنار بدن حُر نشستند، ديدند که علي اکبر ايستاده، به ايشان گفتند: پسرم براي حُر مرثيه بخوان. امام سر حر را به دامن گرفته بود و با مرثيه علي اکبر گريه مي کرد. امام او را از ديگران بيشتر و بهتر تحويل گرفتند. در ماه محرم از کساني که مسئول هيئات هستند تقاضا دارم کساني که چهره هايشان نشان مي دهد که با امام حسين (ع ) رابطه ي کمتري دارند ( من به خطا اين طور فکر مي کنم)، بيشتر تحويل بگيرند. مطمئنا اجر و ثوابش بيشتر است. ديدم همه جا بر در و ديوار حريمت جايي ننوشته است گنه کار نيايد. گناهکاران بايد بيايند و در اقيانوس پاک بشوند. همه ي اهل بيت کشتي نجات هستند ولي کشتي حسين گسترش و سرعتش بيشتر است. مرحوم شوشتري مي گويد که اگر از باب التوبه راهت نداند از باب الحسين بيا. اگر مي خواهيم از اين شبها بهره ي بيشتري ببريم مراقبت روزهاي مان را بيشتر کنيم. ما مي توانيم بخاطر سيدالشهدا در اين دهه ي نمازمان را اول وقت بخوانيم. به احترام امام حسين (ع) در اين دهه ي محرم ما مي توانيم حجاب و پوشش مان را بهتر بکنيم. مرحوم شهريار مي گويد: شيعيان ديگر هواي کربلا دارد حسين روي دل با کاروان نينوا دارد حسين، از حريم کعبه ي جدش به اشکي شست است مره پشت سرنهاد اما صفا دارد حسين، مي برد به همراه خود هفتاد و دو ذبح عظيم بيش از اينها حرمت کوي منا دارد حسين، بردن اهل حرم دستور بود و سِر غيب ور نه اين بي حرمت ها کي دارد حسين. بقول علامه اميني امام حسين (ع) هر چه داشت در راه خدا داد و خدا آنچه دارد به امام حسين (ع) دارد.
ما هر گناهي را مرتکب شده باشد به گناهان حُر نمي رسد که او توبه کرد و بر ديگران مقدم شد. باب الحسين انسان را زودتر مي رساند. در روايت داريم که نزديکترين حالتي که انسان با خدا دارد حالتي است که در سجده اشک جاري بشود. مداحان بايد از فرصت ها استفاده کنند و هنگامي که اشک ها جاري شده است بهترين زمان بازگشت و اتصال با خداست. انسان براي کسي گريه مي کند که او را دوست دارد. فردي نزد امام صادق (ع) آمد و پرسيد من حال حضور و گريه ندارم. من مي خواهم نماز شب بخوانم ولي آمادگي ندارم. امام فرمود: گاهي انسان در روز يک دروغ مي گويد و از نماز شب محروم مي شود. اگر ما در اين شبها مي خواهيم حال حضور داشته باشيم مراقبتهاي روزمان را بيشتر کنيم. زبان مان را بيشتر کنترل کنيم و نمازمان را سر وقت بخوانيم تا حال حضور بيشتر بشود.
AA