حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد – اعمال و آداب عيد مبعث
برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: اعمال و آداب عيد مبعث
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 14-01- 98
شريعتي: بسم الله الرحمن الرحيم، اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
غزل تر از غزل، گل‌تر ز گل، زيباتر از زيبا *** تو از الله اکبر آمدي از اشهد ان لا
شهادت مي‌دهم معراج يعني چشم‌هاي تو *** شهادت مي‌دهم چشم تو يعني سوره اسراء
غريبه نيستي اين روزها بسيار دلتنگم *** براي اين دل تنهاترم دستي ببر بالا
دلم زرد است، شب‌هايم همه سرد است *** بيا خورشيد بقيعستان اشکم بسته شده يا قبة الخضراء
تو مي‌گويي زمان ديدن باز هم فردا *** و من مي‌گويم امشب، زودتر، حالا همين حالا
سلام مي‌کنم به همه بيننده‌ها و شنونده‌هاي خوبمان، چه سالي شد امسال، سالي که با اميرالمؤمنين شروع شد و حالا رسيد به عيد بزرگ مبعث که مزين به نام نبي اکرم(ص) است. در محضر حاج آقاي فرحزاد هستيم. سلام عليکم، خيلي خوش آمديد. سال نو مبارک باشد.
حاج آقاي فرحزاد: عرض سلام دارم خدمت جنابعالي و بينندگان و شنوندگان عزيز. سال جديد را تبريک مي‌گويم. روز بعثت حضرت خاتم الانبياء حضرت محمد مصطفي که از اعياد بزرگ مذهبي ماست را تبريک مي‌گويم. انشاءالله خداي متعال بهترين‌ها را براي همه در اين سال بريده باشد و ما هم توفيق پيدا کنيم بهترين بندگي‌ها را در خانه خدا ارائه بدهيم.
شريعتي: خدا را شاکر هستيم که بر ما منت گذاشت و پيامبري به اين نازنيني براي ما فرستاد. خوشا به حال آنهايي که دلشان مملوء از پيامبر رحمت است و با دل و جان بر حضرت صلوات مي‌فرستند. خدمت شما هستيم و بحث امروز شما را خواهيم شنيد.
حاج آقاي فرحزاد: عيد بزرگ مبعث طلوع نور وجود نازنين پيامبر عظيم الشأن هست که در واقع نوري که خداي متعال از ازل خلق کرده بود که روزي در عالم ماده و طبيعت و دنيا ظهور بفرمايد، براي اينکه به اين نور بيشتر برسيم اگر عزيزان به مفاتيح مراجعه کنند، يکي از اعمال عيد مبعث رفتن به نجف و زيارت مولا اميرالمؤمنين (ع) است. براي بنده جالب است که هم روز هفده ربيع که ولادت پيامبر عظيم الشأن(ص) هست، باز به مفاتيح مراجعه کنيد مي‌گويند: مستحب است به نجف زيارت مولا اميرالمؤمنين برويد. ولادت پيغمبر بايد بگويند: مدينه برو ولي زيارت اميرالمؤمنين در روز مولود جزء زيارتنامه‌هاي مهم ماست. چرا مي‌گويند: نجف برويد يا از دور مولا اميرالمؤمنين را زيارت کنيد؟ مبعثي که بعثت پيغمبر خداست. يک جهت همين است که راه رسيدن به پيغمبر محال است الا از طريق اهل‌بيت. «انهم مني و أنا منهم» تا در اين خانه آدم زانو نزند و عرض ادب نکند در باز نمي‌شود. درهاي ديگر بسته است. فرمود: علي جان دروغ مي‌گويد: کسي که مي‌گويد مرا دوست دارد ولي حضرت علي را دوست ندارد. بدون دوستي شما محال است کسي به من برسد و اين راه ورودي به پيغمبر است. گفت:
احمدا ذات تو و حيدر يکي است *** شهر با دروازه و با در يکي است
تو مدينه علمي و حيدر در است *** پس کليد دانش تو حيدر است
مصطفي چون گل کند عطرش علي است *** مصحف احمد به هر سطرش علي است
گفت: هم به جان علي و جان محمد صلوات. نکته ديگر که شما اشاره کردي، ما هم آيه قرآن داريم، «أنفسنا» طبق قرآن و روايات کسي مولا علي را زيارت کند، پيغمبر را زيارت کرده است. چون اميرالمؤمنين نفس پيغمبر است. اين دو يک حقيقت هستند، «أنا و علي من شجرة واحده» نور واحد هستيم. يک شجره هستيم، يک نور و يک حقيقت هستيم. اصلاً با هم يکي هستيم. لذا چه در مدينه اميرالمؤمنين را زيارت کنيم، چه در نجف پيغمبر خدا را زيارت کنيم، اين دو يک حقيقت و نور واحد هستند. لذا سفارش شده در مبعث سر به سمت نجف ببريم و زيارت اميرالمؤمنين(ع). خداي متعال کم جايي شده که منت بگذارد ولي در بعثت پيغمبر خداي مهربان مي‌فرمايد: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولا» (آل‌عمران/164) يک منت بزرگ شايد بعد از توحيد و آشنايي با خدا بزرگترين نعمتي است که قطعاً مي‌توانيم بشماريم و از خدا تشکر کنيم و منت پذير خداي متعال باشيم، بعثت و وجود نازنين پيغمبر(ص) است. مبعث جزء مهمترين روزهايي است که روزه گرفتن آن بسيار ثواب دارد. ما در دعايي که در مبعث وارد شده جمله مهمي است که ما خدا را مي‌خوانيم، «أَسْأَلُكَ بِالتَّجَلِّي الْأَعْظَمِ فِي هَذِهِ اللَّيْلَة» همه ذرات عالم تجلي خداي متعال است.
آيت الله بهاءالديني مي‌فرمودند: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» (نور/35) الله نور آسمان و زمين است. ايشان مي‌فرمايند: خدا نور آسمان و زمين است يعني نور هستي است، نور وجود است. يعني همه ذرات کوچک و بزرگ عالم تجلي خداي متعال است. نور هستي است. خداي متعال در همه ذرات تجلي کرده است اما در بعضي موجودات يک درصد، دو درصد، پنج درصد است. ولي در وجود پيغمبر عظيم الشأن در پس پرده هرچه بود آمد. يعني تجلي کامل و تجلي اعظم خداي متعال است. يعني هرچه نقش و نگاري که مي‌شود خدا در يک مخلوق قرار بدهد و آينه تمام نماي حق باشد ابتدا در وجود پيغمبر خداست و نفس شريف اميرالمؤمنين که به منزله پيغمبر و جان پيغمبر است. لذا خدا را مي‌خوانيم «أَسْأَلُكَ بِالتَّجَلِّي الْأَعْظَمِ فِي هَذِهِ اللَّيْلَة» اميرالمؤمنين(ع) جمله زيبايي دارند در کافي شريف فرمودند: «مَا بَرَأَ اللَّهُ نَسَمَةً خَيْراً مِنْ مُحَمَّدٍ ص» در عالم هستي و عالم کائنات و موجودات، خدا انساني را بالاتر از پيغمبر خدا خلق نکرده است. اين خيلي نکته مهمي است که تمام انبياء و فرشته‌ها و جن و انس و تمام موجودات عالم سر سفره پيغمبر خدا هستند. يعني آن حقيقت نوراني پيغمبر است که شعاع وجودي‌اش همه را گرفته است. نور پيغمبر از اول خلقت همينطور بوده و بدن ظاهري حضرت در اين دنيا، فرمود: من پيغمبر بودم و حضرت آدم بين آب و گل بود. «آدَمُ وَ مَنْ دُونَهُ تَحْتَ لِوَاي» حضرت آدم و همه انبياء زير مجموعه من و زير پرچم من هستند. مثنوي يک مثلي دارد، مي‌گويد: شما يک درختي که مي‌کاري ميوه‌اش آخر سر بدست مي‌آيد، اول شاخ و برگ و تنه و اينهاست ولي ميوه کاملش آخر سر بدست مي‌آيد. مي‌گويد: درخت نبوت از حضرت آدم و باقي انبياء شروع شده و شجره همه انبياء وجود کامل پيغمبر خداست که ديگر ختم شده است. خاتم الانبياء است. دير آمدن دليل بر عقب بودن نيست. حاج آقاي عابديني و حاج آقاي ميرباقري مکرر فرمودند که تمام انبياء را کنار هم بگذاري تازه پيغمبر و خيلي بالاتر از پيغمبر، بلکه هرچه آنها دارند از اينجا به آنها رسيده است. خيلي مهم است که حلقه اتصال همه عوالم و همه کملين عالم، يعني همه فرشته‌ها، همه امامان و انبياء بخواهند با خدا ارتباط برقرار کنند، حلقه نوراني آخر نور پيامبر ماست.
شريعتي: اميرالمؤمنين با اين عظمت مي‌گويد: «أنا عبدٌ من عبيد محمد» و اين خيلي نکته مهمي است.
حاج آقاي فرحزاد: اميرالمؤمنيني که همه عالم از شناخت او اظهار عجز مي‌کنند، شجاعت و سخاوتش، خطبه‌ها و سخنراني‌هايش همه را به زانو درآورده است و هرکس يک ذره‌اي از فضايل حضرت علي، اين اميرالمؤمنيني که يک شمشير زدنش بالاتر از عبادت جن و انس است، معتقد هستم طبق روايات فراوان فاعل مهمتر از فعل است. فاعل مهم است، فاعل که شريف شد، همه افعال شريف است. ضربت زدنش يک مثال و نمونه از فضايل حضرت علي است. آنوقت اين آقا شاگرد پيغمبر خداست. آقاي دولابي مي‌فرمودند: اميرالمؤمنين جلوه کرده و پيغمبر پشت پرده است. در روايت داريم همه فرشته‌ها از نور جمال حضرت علي خلق شدند. ولي آن صاحبکار اصلي که حضرت علي را، اگر پيغمبر ما هيچ معجزه‌اي در عالم نداشته يکي قرآن کلامي که به قلب مبارکشان وحي الهي شد و يکي تربيت کردن شخصيتي همچون مولا علي(ع) و اين خيلي مهم است که امام صادق (ع) فرمودند: روز قيامت همه مؤمنين و خوبان به ما چنگ مي‌زنند و ما امامان چنگ مي‌زنيم به جدمان پيغمبر خدا و پيغمبر خدا به رحمت الهي، بدون اتصال به او محال است کسي به خدا برسد. «قل لله شفاعة جميعا» يعني شفاعت جميعاً از آن خداست. رزق همه از خداست، علم از خداست، هستي از خداست، «لا اله الا الله» يعني همه از خداست و غير خدا کسي چيزي ندارد. شفاعت هم اگر خدا شفع خلق نکند و اجازه شفاعت ندهد و اين دلسوزي و برکات را در پيغمبر ما نگذارد، آنها شفاعت نمي‌توانند بکنند. همه اينها، خلقش و وساطتش براي خداست. «قُلْ لِلَّهِ الشَّفاعَةُ جَمِيعا» (زمر/43) مصداق کامل اين شفاعت کيست؟ امام صادق فرمودند: «مَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ إِلَّا وَ هُوَ محتاج الى شفاعة رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله» (تفسير صافي/ج4/ص219) از اعمال مبعث و ماه شعبان و رمضان زياد صلوات فرستادن است. اواخر ماه رجب مبعث است که ورود براي ماه شعبان و ماه پيغمبر است. چون بايد اول جيب پيغمبر پر شود يعني همه وزارتخانه‌ها که دارند مملکتي را تأمين مي‌کنند، سرپرست همه وزارتخانه‌ها پيغمبر خداست يعني بودجه بايد اول گير او بيايد و بعد تقسيم کند به واسطه‌ها و به همه عالم. لذا چون همه خرجي‌ها با پيغمبر است، خداي بزرگ در قرآن مي‌فرمايد: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِي» (احزاب/56) اگر کسي بپرسد خدا چه کار مي‌کند؟ به قول آقاي دولابي فرمودند که کاري هست که ما با خدا شريک شويم؟ يکي همين صلوات است. اين آيه هميشه بوده و خواهد بود. خدا چه مي‌کند؟ «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِي» خدا و ملائکه که هميشه نيروهاي خدا و بسيج الهي هستند، تمام اينها دائم «يصلون» يعني اول جيب پيغمبر را پر مي‌کنند. «يصلون» يعني هميشه هرچه رحمت و لطف و برکت و هرچه هست سمت پيغمبر مي‌رود. به ما هم مي‌گويد: شما هم بياييد همکار خدا و پيغمبر شويد. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً» (احزاب/56) يک حديث ناب از صلوات بگويم. امام صادق فرمودند: هروقت نام و ذکر پيغمبر خدا مي‌شود، «اذا ذکر النبي» مثل مبعث و شعبان و مناسبت‌ها «فاکثروا الصلاة عليّ» زياد بر پيغمبر خدا صلوات بفرستيد.
يکي از اميدواري‌هاي من اين است که در رسانه و جلساتي که دارم صلوات فرست زياد مي‌شود. اين روايت خيلي مهم است در کافي شريف است. امام صادق فرمود: ذکر پيغمبر شد، اين ذکر را زياد بگوييد، حداقل صد بار در شبانه روز، بعد فرمودند: «من صلّى عليّ صلاة واحدة صلّى اللّه عليه ألف صلاة في ألف صف من الملائكة» چه بازتابي دارد ما درک نمي‌کنيم. آقا بهاءالديني فرمودند: من براي امام رضا سه صلوات فرستادم. يکي ببين چه مي‌کند! حضرت فرمودند: کسي يکبار بر پيغمبر بفرستد، خدا هزار صلوات بر گوينده اين ذکر نازل مي‌کند با هزار صف از ملائکه، هميشه باران و آب از بالا مي‌زند و گاهي هم از پايين مي‌زند. صلوات جيب‌هاي پيغمبر را پر مي‌کند و خدا به او لطف و محبت مي‌کند. لذا فرمود: خدا هزار صلوات بر او نازل مي‌کند با هزار صف از ملائکه، بعد هم فرمود: تمام موجودات عالم «و لم يبق رطب، و لا يابس إلّا و صلّى على ذلك العبد» موجودات و ذرات عالم به تبعيت از خدا و ملائکه به گوينده اين ذکر درود و صلوات مي‌فرستند. اگر کسي رغبتي در اين کار نکند و ميل و محبت به صلوات نشان ندهد، جاهل و گول خورده است و خدا و پيغمبر از او بيزار است و اهل‌بيت از کساني که نسبت به صلوات و درود بر پيغمبر بي اعتنا هستند، بيزار هستند و تبري مي‌جويند.
شريعتي: در روايت داريم بخيل واقعي کسي است که نام پيامبر بيايد و صلوات نفرستد. من احساس مي‌کنم پيامبر ما همچنان غريب است.
حاج آقاي فرحزاد: قطعاً همينطور است و عظمت او همچنان پشت پرده‌ها غايب شده است. مثلاً در اين ماه اخلاق پيغمبر، سيره و رفتار پيغمبر و عظمت پيغمبر، اميرالمؤمنين با همه عظمتش مي‌گويد: من بنده پيغمبر هستم. اين خيلي مهم است که اين آقا کيست که اميرالمؤمنين و امامان بعد مي‌گويند: همه دست نشانده اين آقا هستيم، از خودمان چيزي نداريم و هرچه داريم از او داريم. يک کسي که يتيم بوده و دستش از دنيا و ظواهر آن خالي بوده است ولي ببين چه عظمتي خدا به او مرحمت کرده و خدا به او افتخار مي‌کند. علت غايي خلقت است. مي‌گويد: اگر نبودي من هيچ موجودي، پيغمبر و امامي را خلق نمي‌کردم.
شريعتي: انشاءالله دست ما را بگيرند و بهترين جاها همنشين خود کنند. عيدتان مبارک باشد. دعا بفرماييد و آمين بگوييم.
حاج آقاي فرحزاد: خدايا تو را به حق محمد و آل محمد قسم مي‌دهيم که دلهاي ما را به نور ايمان و معرفت و محبت کامل نوراني بفرما. قلب امام زمان را از ما راضي و فرجش را نزديک بگردان. ما را جزء بهترين ياران پيغمبر و اهل‌بيت قرار بده. امسال را سال فرج و ظهور و ارزاني و امنيت و فراواني و عافيت کامل براي همه قرار بده. خدايا به حق محمد و آل محمد آنهايي که شغل و مسکن ندارند، همسر ندارند، به آنها مرحمت بفرما. بچه‌ها و نسل ما را عاقبت بخير بگردان. مريض‌هاي ما را شفا عنايت بفرما، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد که باعث اجابت دعاهاست.
شريعتي: بهار از تبار محمد است و جهان به تدريج در قلمرو اين بهار گام مي‌زند. فردا با يک زلزله صبح مي‌شود و آنگاه پيامبران با شاخه‌اي از گل محمدي به جهان مي‌گويند: صبح بخير، فردا ما آغاز مي‌شويم. فردا آسماني از درخت جنگلي از پرنده و دريايي از خورشيد خواهيم داشت. فردا پايان بدي‌هاست. فردا جمهوري گل محمدي است و ما منتر آن روز خواهيم ماند. بهترين‌ها را براي شما آرزو مي‌کنم. به اميد بهترين اتفاقات زندگي در سال پيش رو.