برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: سيري در صحيفه سجاديه امام زين العابدين(ع)- حمد الهي
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 08- 08-96
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
خوشا از دل نم اشکي فشاندن *** به آهي آتش دل را نشاندن
خوشا زان عشق بازان ياد کردن *** زبان را زخمه‌ي فرياد کردن
خوشا از ني، خوشا از سر سرودن *** خوشا ني نامه‌ي ديگر سرودن
نواي ني، نواي آتشين است *** بگو از سر بگيرد دلنشين است
نواي ني نواي بي نوايي است *** هواي ناله‌هايش ني نوايي است
گران باري به محمل بود بر ني *** نه از سر باري از دل بود بر ني
چو از جان پيش پاي عشق سر داد *** سرش بر ني نواي عشق سر داد
به روي نيزه و شيرين زباني *** عجب نبود ز ني شکر زباني
اگر ني پرده‌اي ديگر بخواند *** نيستان را به آتش مي‌کشاند
شگفتا بي سر و ساماني عشق *** به روي نيزه سرگرداني عشق
ز دست عشق در عالم هياهوست *** تمام فتنه‌ها زير سر اوست
شريعتي: سلام مي‌کنم به همه دوستان عزيزم، خانم‌ها و آقايان. به سمت خداي امروز خوش آمديد. ني نامه‌اي را از قيصر امين پور شنيديم، در سالروز وفات ايشان هستيم. انشاءالله روحش شاد باشد و مهمان سفره سيدالشهداء (ع) باشند. همينطور روح سيد حسن حسيني عزيزمان، سلمان هراتي و همه شعراي معاصر ما که جايشان در بين ما خالي است. امروز روز نوجوان هم هست، از طرف خودم و همه سمت خدايي‌ها اين روز را تبريک مي‌گويم. انشاءالله در همه مراحل زندگي موفق و مؤيد باشيد. حاج آقاي فرحزاد سلام عليکم و رحمة الله. خيلي خوش آمديد.
حاج آقاي فرحزاد: عليکم السلام و رحمة الله. خدمت جنابعالي و بينندگان و شنوندگان عزيز عرض سلام دارم. به همه عزيزان خارج از کشور، عزيزاني که از طريق شبکه‌هاي جام جم و ولايت برنامه را مي‌بينند، سلام مي‌کنم. آرزوي موفقيت براي همه عزيزان داريم. روزي که به نام روز نوجوان نامگذاري شده است را خدمت همه دختران و پسران نوجوان که نور چشم ما هستند تبريک مي‌گوييم. انشاءالله خدا همه آنها را عاقبت بخير کند در همه امور زندگي موفق و مؤيد باشند. از صميم دل تشکر مي‌کنيم، ماه صفر که متعلق به امام حسن مجتبي(ع) است از همه هيئات تشکر مي‌کنيم. همه مردم خوب و مهرباني که براي امام حسن سنگ تمام گذاشتند. انشاءالله هر سال بهتر دل پيغمبر و مولاعلي و حضرت زهرا را شاد کنند.
شريعتي: در اين ايام حاج آقاي فرحزاد از صحيفه سجاديه براي ما مي‌گويند. از ادبيات امام سجاد در صحيفه سجاديه و آداب دعا کردن که به حمد خداي متعال رسيديم و نکات ارزنده‌اي را در باب شکر و سپاس خداي متعال گفتند. اينکه هميشه ورد زبان ما «الحمدلله رب العالمين» باشد.
حاج آقاي فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم، الحمدلله کما هو اهله و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين.
چون دعاي اول صحيفه سجاديه درباره‌ي ثناء و حمد الهي است و فرازهاي عمده آن در مورد حمد است و هم در دعاهايي که بعداً در صحيفه سجاديه به آن مي‌رسيم فراوان از حمد و ثناء و ستايش خداي متعال گفته شده است. لذا من مثل بقيه عزيزاني که شارح صحيفه سجاديه بودند درباره حمد چند جلسه‌اي بيشتر صحبت مي‌کنيم. بسم الله الرحمن الرحيم اول کار هست و بعد الحمدلله است. ولي الحمدلله هم اول کار مي‌آيد، هم وسط کار و هم آخر کار. مثل بسم الله نيست. فرض کنيد غذايي که مي‌خوريم با الحمدالله شروع مي‌کنيم، وسطش هم الحمدلله، آخرش هم الحمدلله! «فَقُطِعَ دابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ» (انعام/45) يعني هرچيزي که پايان پيدا مي‌کند باز مي‌گوييم: الحمدلله رب العالمين! يعني در هر حالي و بر هر نعمتي «الحمدلله رب العالمين» ذکري است که شبانه روز ما با آن درگير هستيم و بايد داشته باشيم و با زبان و قلبمان انواع حمدها را هم مي‌گوييم.
در ادامه دعاي اول صحيفه سجاديه الحمدلله هي تکرار شده است. حضرت مي‌فرمايد: «وَ الْحَمْدُ لِلّهِ عَلَى مَا عَرّفَنَا مِنْ نَفْسِهِ» حمد مي‌کنم خدايي که خودش را به ما شناساند. اگر خدا را نمي‌شناختيم گمراه بوديم. همين که خدا معرفتش را به ما مرحمت کرده نعمت بزرگي است و بايد الحمدلله بگوييم. «وَ أَلْهَمَنَا مِنْ شُكْرِهِ» خدا خودش شکر و حمدش را به ما الهام کرده است. ما يک وحي رسمي داريم که جبرئيل و فرشته نازل مي‌شود. يک الهام داريم. الهام ممکن است به همه موجودات بشود و انسان هم هرکار خيري يا با واسطه يا بي واسطه که بداند مي‌افتد اين الهام الهي است. فکرهاي خوب، ترويج کارهاي خوب الهام است. يکي همين الهام اينکه وقتي آب مي‌خورم «الحمدلله» بگويم. توجه به نعمت پيدا کنم و توجه به شکرگزاري پيدا مي‌کنم، اين لطف خداست. يعني الهام الهي است. لذا حضرت حمد مي‌کند. «الهَمَنا من شُکره» حمد مي‌کنم که خدا شکرش را خودش الهام مي‌کند. «وَ فَتَحَ لَنَا مِنْ أَبْوَابِ الْعِلْمِ بِرُبُوبِيّتِهِ» راه علم و دانايي به ربوبيت خودش را به ما شناساند و فهماند. او شناساند که خداي متعال مربي ماست و رب العالمين است. ما را تربيت کرده است. پدر و مادر خوب داده است. کتاب خوب داده است. «وَ دَلّنَا عَلَيْهِ مِنَ الْإِخْلَاصِ لَهُ فِي تَوْحِيدِهِ» اينکه توحيد نابي که به وسيله اهل‌بيت به ما رسيده او دليل و راهنما بوده و ما را به توحيد ناب رسانده است. مشرک نباشيم، رياکار نباشيم. ناخالص نباشيم. توحيد خالص اين است که انسان همه چيز را از خدا بداند و در عبادتش هم ريا نداشته باشد. يعني موحد و خداپرست باشد. حمد مي‌کنيم خدايي که «وَ جَنّبَنَا مِنَ الْإِلْحَادِ وَ الشّكّ فِي أَمْرِهِ» ما را از راه شک و دو دلي و انحراف و گمراهي حفظ کرده است. خدا راه هدايت را در مسير و صراط ما قرار داده است. اين خيلي مهم است. در دعاي عرفه داريم اگر من در دولت ائمه کفر و خانواده طاغوت بودم، ممکن بود مثل آنها شوم. هرچند آنها هم عقل و فهمشان، ولي خدا راه راست را جلوي ما قرار داده است.
«حَمْداً نُعَمّرُ بِهِ فِيمَنْ حَمِدَهُ مِنْ خَلْقِهِ» خدايا تو را حمد مي‌کنم. حمدي که تمام کساني که تو را حمد مي‌کنند و عمر مي‌کنند و زندگي مي‌کنند جزء حامدين تو باشند. که به وسيله اين حمد به رضاء و عفو تو سبقت مي‌گيرند. يعني يکي از خاصيت‌هاي حمد اين است که ما را به مقام رضاي خدا که بالاترين مقام‌هاست مي‌رساند. يکي از خاصيت‌هاي حمد اين است که حضرت مي‌فرمايد: ما را به عفو و بخشش خدا مي‌رساند. کساني که حمد و ستايش مي‌کنند مورد عفو و بخشش خداي متعال قرار مي‌گيرند.
انواع و اقسام حمد را عرض کنم. حمد و ستايش پروردگار انواعي دارد. کمترين آن حمد زباني است. صيغه‌هاي حمد به شکل‌هاي مختلف هست. شکر لله، مستحب است بعد از هر نماز مخصوصاً نمازهاي واجب سجده شکر مستحب مؤکد است. شکر لله! سه بار بگويد. يا بگويد: «شکراً شکراً شکرا» يا «حمداً لله» بگويد. ملائکه طبل مي‌زنند که بنده تو شکرگزاري کرده است. خدا ميگويد: به بنده‌ام چه بدهم؟ ملائکه مي‌گويند: بهشت بده. آمرزش گناهان! باز خدا ميگويد: بعد چه بدهم؟ ملائکه مي‌گويند: ما عاجز هستيم. خدا ميگويد: من خودم را به آنها نشان مي‌دهم و رحمت خودم را شامل حالش مي‌کنم. سجده شکر که باعث مي‌شود انسان با پيغمبر خدا محشور شود، هم سجده شکر و هم طولاني کردن سجده و هم ذکر الحمدلله و شکر لله خيلي زياد سفارش شده است. پس يکي صيغه الحمدلله که جامع همه حمدها و ستايش‌هاست. يکي ديگر صيغه‌هاي خود حمد، يکي ديگر الحمدلله رب العالمين است. سوره حمد هم به همين مناسبت است. «الحمدلله رب العالمين» حمد مخصوص پروردگاري است که مربي و مالک تمام موجودات و عوالم است. اين روايت را عرض کرديم اگرکسي چهار بار شب بگويد شکر نعمت‌هاي آن روز را به جا آورده است، صبح بگويد: شکر نعمت‌هاي آن شب را به جا آورده است.
روايت زيبايي در ذيل همين «الحمدلله رب العالمين» نقل شده که زيباست. خداي متعال وقتي پدربزرگ ما حضرت آدم(ع) را خلق کرد، که مي‌دانيد پدر و مادر ما حضرت آدم و حوا بدون پدر و مادر بودند. يعني خدا ايجادشان کرد. از آب و خاک گلي درست کرد به وسيله ملائکه و آدم خلق شد. يعني پدر و مادر نداشتند. در روايت داريم وقتي خداي متعال مجسمه جسمي و بدني حضرت آدم را خلق کرد، خواست روح بر آن بدمد. وقتي روح بر حضرت آدم دميد، زنده شد. عطسه زد! وقتي روح در او دميده شد و حيات در او ايجاد شد، عطسه محکمي زد. گفت: الحمدلله رب العالمين! يعني اولين کلامي که پدربزرگ ما حضرت آدم با خدا گفتگو کرد، الحمدلله رب العالمين است. لذا مستحب است کسي که عطسه مي‌کند الحمدلله رب العالمين بگويد و هم صلوات بفرستد.در نماز هم مستحب است. در نماز هم اگر عطسه کرد بگويد: «الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي محمدٍ و آله الطاهرين» و يک صلوات بفرستد. بعد از اينکه حضرت آدم الحمدلله گفت، خدا به او خطاب کرد: «يرحمک الله» يعني رحمت من شامل حالت شود. مستحب است کسي که عطسه مي‌کند، بگويد: الحمدلله رب العالمين! طرف مقابل هم بگويد: «يرحمک الله»! او هم بگويد: «يغفر الله لک» خدا تو را بيامرزد. خيلي سفارش شده است. پس اول کلامي که حضرت آدم وقتي به حيات و زندگي رسيد گفت، الحمدلله رب العالمين بود. خدا هم خطاب کرد: من به تو رحم مي‌کنم. حمد وسيله رحمت است و جذب رحمت الهي است.
پيغمبر ما حضرت محمد(ص) هروقت سختي و غم و غصه پيش مي‌آمد، مي‌فرمودند: الحمدلله علي کل حال! هروقت رفاه و خوشي و مطابق ميل نعمتي بود، مي‌فرمود: «الحمدلله علي هذه النعمه» يعني در هر صورت ما بايد حمد الهي را به جا بياوريم. در هر صورت يعني در رفاه و خوشي و شادي بگوييم: الحمدلله علي هذه النعمه! يا در سختي بگوييم: الحمدلله! امام حسين در عاشورا و سختي و کربلا فرمودند: الحمدلله! بهترين ثناء براي خداوند «الحمدلله» است. «و احمده على السراء والضراء» چه در سختي‌ها و چه در خوشي‌ها و ناخوشي‌ها، چه در غناء و چه در فقر، چه در مريضي و چه در صحت، «و احمده على السراء والضراء»! يعني در همه وقت الحمدلله بگوييم! الحمدلله فقط براي زمان نعمت و خوشي نيست. چون امام عسگري فرمود: هر بلايي هم خدا درونش يک لطف و حکمتي قرار داده است.
آقاي قرائتي خاطره خوبي دارند. من نمي‌خواستم طلبه شوم. پدرم خيلي دوست داشت طلبه شوم. دبيرستان رفتم، بچه‌ها در کوچه مرا اذيت کردند. من به معلم گفتم و معلم اينها را توبيخ کرد. چون توبيخ کرد، اينها کينه ما را به دل گرفتند، تا بيرون آمديم مرا زدند. اينقدر زدند که از مدرسه و درس بيزار شدم و رفتم طلبه شدم! اگر ايشان يک معلم يا دبير مي‌شد! يعني برکاتي که ايشان از قرآن و تفسير دارد، براي همين کتکي است که بچه‌ها به او زدند. در بلاء نعمت بزرگي خدا قرار داد. هر زمين خوردني، زمين خوردن نيست.
فطرس ملک يک خطايي کرد و زمين خورد. ولي اين خطاي ملائکه مثل خطاي انساني نيست. لغزش‌هاي ريز مثل ترک اولي دارند. ولي اين زمين خوردن باعث شد که روز ولادت امام حسين(ع) جبرئيل او را با پر و بال خودش بلند کرد و خدمت پيامبر آورد و شفاعت کرد و پيغمبر فرمود: خودش را به گهواره امام حسين بمالد. پر و بال پيدا کرد و خادم امام حسين شد. همه زواري که سلام مي‌دهند واسطه‌اش فطرس ملک است. هر زمين خوردني زمين نيست و هر بالا رفتني بالا نيست. شيطان معلم ملائکه بود، در آسمان چهارم يک خطايي کرد و زمين خورد، همينطور پايين مي‌رود. پس نه از بالا رفتن مفاخره کنيم و ممکن است پايين بياييم. چه بسا زمين خوردني که انسان را بالا ببرد. پس در تمام زمين خوردن‌ها، الحمدلله بگوييم! «مَا مِنْ بَلِيَّهٍ إِلَّا وَ لِلَّهِ فِيهَا نِعْمَهٌ تُحِيطُ بِهَا» (تحفالعقول/ ص 489) هيچ بلايي نيست، امام عسگري فرمود: نعمت، حکمت و لطف خدا او را احاطه کرده است. درونش يک حکمت، مصلحت و لطفي هست. حتي براي ظالم، براي ظالم بلاء ادب است. براي مؤمن کفاره گناهان است. براي بعضي ترفيع مقام است. براي بعضي تغيير و تحول در زندگي است. راه را پيدا مي‌کند و مي‌رود. همه خير و برکت است. پس ما مي‌گوييم: الحمدلله علي کل حال! مريض هستيم، زمين گير هستيم، گرفتار هستيم. الحمدلله! بايد با معرفت هم بگوييم.
روايت ديگر از امام صادق(ع) است. پيغمبر خدا مي‌فرمايد: يکي از انبياي الهي اين حمد را در خانه خدا عرضه کرد. «الحمدلله کثيراً حمداً طيباً مبارکاً فيه کما ينبغي لکرم وجهک و عزّ جلالک» يعني حمد مي‌کنم خدايي که فراوان حمد پاکيزه و طيب که با برکت باشد، خير و برکت داشته باشد. حمدي که سزاوار کرم و وجه الهي است و عزت و جلال الهي را شايسته است، من اينطور حمد مي‌کنم. روايت داريم پيغمبر فرمود: وقتي چنين حمدي را آن پيغمبر کرد، خداي متعال وحي فرمود: بنده من شما حمد و ستايش مرا کردي که حافِظِين، دو فرشته همراه تو و حافظين ملائکه تو همينطور مشغول شدند براي نوشتن ثوابش از سنگيني عملي که انجام دادي! يعني اينقدر اين عمل شما سنگين است که حافظين تو و حافظين حافظين تو هم مشغول نوشتن هستند.
«الحمدلله کما هو اهله» اين را حفظ کنيد. در عده الداعي صفحه 260 هست که پيامبر عظيم الشأن(ص) فرمودند: اگر کسي بگويد: «من قال الحمدلله کما هو اهله» چون حمد در حد ما نيست، در حد خداست. يعني حمد مي‌کني کسي را که او اهلش است. يعني در حد او نه در حد خودمان! ما يک قطره در برابر اقيانوس بلکه کمتر هستيم. اگر کسي بگويد: «الحمدلله کما هو اهله» پيغمبر فرمود: تمام نويسنده‌هاي آسمان مشغول نوشتن مي‌شوند که ثواب اين جمله را بنويسند، نمي‌توانند بنويسند. ملائکه به خدا مي‌گويند: ما ديگر غيب را نمي‌دانيم. هرچه مي‌نويسيم باز هم موجودي هست. خداي متعال مي‌فرمايد: خود اين کلمه را در پرونده بنويسيد من مي‌دانم چه کنم! «فيقول الله اکتبوها کما قالها عبدي و عليّ ثوابها» شما همان کلمه را بنوسيد، ثوابش با من!
در دعاي افتتاح حمدهاي گوناگون آمده که خيلي زيباست. «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِيَ» جامع اش اين جمله است. «اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِجَميعِ مَحامِدِهِ کُلِّهَا عَلي جَميعِ نِعَمِهِ کُلِّها» يعني تمام حمدها بر جميع همه نعمت‌ها. «اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِجَميعِ مَحامِدِهِ» يعني تمام حمدها بر جميع همه نعمت‌ها. خيلي جاي تأسف است که دعا و آيات قرآن را تند تند مي‌خوانيم و تأمل نمي‌کنيم. در دعاي کميل مي‌خوانيم «الهي و ربّي من لي غيرک»، «إِرْحَمْ مَنْ رَأسُ مَالِهِ الرَّجَاءِ و سَلاحُهُ البُكاءِ» (مصباحالمتهجد، ص 360) سرمايه‌ي من اميد به تو و ناله و گريه در خانه توست. دعا که مي‌خوانيم در يک جمله مکث کنيم که باطن و عمقش را بفهميم. باز يکي از صيغه‌هاي حمد که در مناجات شعبانيه آمده و کامل و جامع است. «الهي فلک الحمدُ ابداً ابداً دائماً سرمداً يزيد و لا يبيد کما تحب و ترضي» مناجات شعبانيه را همه امامان مي‌خواندند. خدايا من تو را حمد مي‌گويم، هميشه، ابدي و حمد من زياد شود و تمام نشود. آن حمدي که تو دوست داري و راضي مي‌شوي! حمد ما را به مقام محبت و مقام رضاي خدا مي‌رساند. در مناجات شعبانيه اين را تکرار کنيم. چندين روايت داريم و امام هفتم فرمود: خود اين حمد، از شکر آن نعمت بالاتر است. چون آن نعمت تمام مي‌شود ولي حمد مي‌ماند.
پس «الحمدلله»، «الحمدلله رب العالمين»، «الحمدلله کما هو اهلُه» خيلي ذکر خوبي است. در دعاي افتتاح داريم«اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِجَميعِ مَحامِدِهِ کُلِّهَا عَلي جَميعِ نِعَمِهِ کُلِّها» در مناجات شعبانيه داريم«الهي فلک الحمدُ ابداً ابداً دائماً سرمداً يزيد و لا يبيد کما تحب و ترضي». مرحله دوم حمد، حمد قلبي است. يعني همينطور که با زبانمان الحمدلله، با قلبمان هم آن نعمت را درک کنيم. اگر يک کسي در بيابان جان مي‌دهد. اگر اين ليوان آب به او برسد زنده مي‌ماند و اگر نرسد جان مي‌دهد. اگر خدا کسي را مأمور کرد اين ليوان آب را به او داد، يعني حيات بعدي او با اين نعمت است و اگر نرسد از بين مي‌رود. اگر اين آدم درک کند اين نعمت چقدر بزرگ است، اينکه خدا جسم مرا حفظ کرد. اين نعمتي که مرا از گمراهي نجات داد. امام صادق(ع) فرمود: کسي که نعمتي را با قلبش درک کرد ولو يادش رفت الحمدلله بگويد، اين درک نعمت شکر نعمت است. مرحوم دولابي مي‌فرمودند: «درک النعمة شکر النعمه، درک المنعم شکر المنعم» درک نعمت مهم است. الحمدللهي که با تمام قلب و وجودم باشد. شما درک مي‌کني که خدا به شما نعمت داده و سالم هستي. نعمتي که خدا شما را با اهل‌بيت آشنا کرده است. يک معلولي را ديدم که پا و دست ندارد، نمي‌تواند از جا بلند شود. بعد مي‌فهمم اين نعمت سلامتي عجب نعمتي است که خدا به من داده است. وقتي آدم درک مي‌کند همين يک نعمت بزرگ و شکر نعمت است. امام صادق فرمود: کسي که درک کرد که خدا اين نعمت را به او مرحمت کرده است، اين درک نعمت، شکر نعمت است. کسي که لال است و نمي‌تواند حرف بزند، چقدر دوست دارد قرآن بخواند، نماز بخواند، يا حسين بگويد. يا زهرا بگويد. يا الله بگويد ولي نمي‌تواند با اشاره ميگويد. به خدا قسم يک سر سوزن نمي‌شود شکرش را به جا آورد. اين درک خيلي مهم است. هفتاد سال يک آدم لال آرزو دارد يک يا حسين بگويد. يک يا علي بگويد. اين چه نعمت بزرگي است.
آيت الله سيد احمد زنجاني، پدر بزرگوار آيت الله شبيري زنجاني يک کتاب دارد «الکلام يجر الکلام» خيلي کتاب خوبي است. کشکول است. ايشان مي‌فرمايد: خدايا به عدد همه شَل‌هاي عالم تو را شکر مي‌کنم که پا دارم. به عدد تمام نابيناهاي عالم شکر که چشم دارم. به عدد همه کرهاي عالم شکر که گوش شنوا دارم. به عدد همه لال‌ها شکر که زبان دارم. درک نعمت و معرفت نعمت، شکر نعمت است. الحمدلله ما فقط زباني نباشد، واقعاً الحمدلله بگوييم. خدايا چقدر خوب هستي. اين الحمدُ ما را به منعم برساند. «وَ علم انَّ المنعم عليه الله» معرفت به اينکه اين نعمت عشق و پيوند ما را به منعم زياد کند.
داستان زيبايي بگويم. کتابي آيت الله استادي دارند به نام «آئينه صفا» شرح حال آيت الله اراکي (ره) است. در آنجا اين داستان زيبا را نقل کردند. ايشان نقل کردند از قول مرحوم آيت الله اراکي که ايشان از قول مرجع بزرگوار مرحوم آيت الله سيد محمدهادي ميلاني(ره) نقل کرده است. يعني سلسله سندش علما هستند و محکم است. نوشتند که آيت الله ميلاني فرمودند: در نجف يکي از علماي برجسته و بزرگ به نام مرحوم شيخ عبدالله گلپايگاني بوده است که در حد مرجعيت بوده است ولي مرجع يک نفر بيشتر نمي‌تواند باشد. آ شيخ عبدالله گلپايگاني اينقدر از نظر علمي و فضل بالا بوده که جزء برترين و بهترين شاگردان آخوند خراساني بوده است. خودش هم شاگردان بسياري تربيت کرده است. ايشان در اين حد بوده که اشکالي که درس آخوند خراساني مي‌کرده است گاهي اين اشکال را خيلي اهميت مي‌داده است. وضع مالي آ شيخ عبدالله گلپايگاني خوب نبوده است. يک زمان ديدند ايشان عباي نو انداخته است. گفتند: تعجب مي‌کنيم چه شده است؟ گفت: من در درس آخوند خراساني يک اشکال حسابي کردم و مچ آقا را گرفتم. آقا خيلي خوشش آمد و براي تشويق من يک عباي نو جايزه داد. آخوند خراساني که مراجع بزرگ پاي درس او مي‌رفتند. آ شيخ عبدالله گلپايگاني فوت مي‌کند. بعد از مدتي يکي از بزرگان نجف ايشان را خواب مي‌بيند. مي‌فرمايد: آ شيخ عبدالله از آن عالم چه خبر؟ ميگويد: من که از دنيا رفتم در عالم برزخ، خداي متعال به من فرمود: آ شيخ عبدالله چه آوردي؟ در دنيا چه کار کردي؟ کار مفيدي که به درد آخرت بخورد چيست؟ گفتم: نماز خواندم. گفتند: نه! فلان جا اشکال داشتي. مثلاً نيتش غلط بود. روزه گرفتم، درس خواندم، درس دادم، هرچه آورديم گفتند: اشکال داشته است و مچ ما را گرفتند. گفت: ديگر نااميد شدم. دستم خالي شد! گفت: به نا اميدي که رسيدم، ملائکه گفتند: نا اميد نباش! يک دُرّ گرانقدر و ارزشمندي در پرونده اعمالت هست که خيلي قيمت فوق العاده‌اي دارد. گفت: چيست که من خبر ندارم؟ گفتند: شما يک سفر خواستي پياده به کربلا بروي. وضع مالي‌ات خوب نبود و چيزي نداشتي. خواستي بروي از يکي از خيرين پول بگيري باز گفتي: آبرويم نرود! با همان فقر و فلاکت پياده راه افتادي و گفتي: من با همين فقر مي‌روم. مسيري که رفتي کفش خوب نداشتي و به سختي رفتي. پايت مجروح شد. نشستي و به گريه افتادي و با خدا دعوا کردي. گفتي: خدا ما را سر کار گذاشته است. نه مال و ثروت داده، نه کفش و لباس خوب داده است. اين چه وضعي است؟ به اينجا که رسيدي يکباره گفتي: دارم ناشکري مي‌کنم. استغفرالله! بدنم سالم است. نعمت ولايت دارم. با همه وجودت گفتي: الحمدلله رب العالمين! اين دُرّ گران قيمتي است که در پرونده تو ثبت شده و قيمت ندارد. خدا به همين خاطر تو را پذيرفته و قبولت کرده است.
شريعتي: «الحمدلله علي کل حال»، «الحمدلله کما هو اهله». امروز صفحه 123 قرآن کريم در سمت خداي امروز تلاوت خواهد شد.
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ «90» إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِي الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ وَ يَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ «91» وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ احْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّما عَلى رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ «92» لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جُناحٌ فِيما طَعِمُوا إِذا مَا اتَّقَوْا وَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَ آمَنُوا ثُمَّ اتَّقَوْا وَ أَحْسَنُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ «93» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنالُهُ أَيْدِيكُمْ وَ رِماحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخافُهُ بِالْغَيْبِ فَمَنِ اعْتَدى بَعْدَ ذلِكَ فَلَهُ عَذابٌ أَلِيمٌ «94» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ وَ مَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّداً فَجَزاءٌ مِثْلُ ما قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْياً بالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعامُ مَساكِينَ أَوْ عَدْلُ ذلِكَ صِياماً لِيَذُوقَ وَبالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَ مَنْ عادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقامٍ «95»
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد! همانا شراب و قمار و بتها و تيرهاى قرعه، پليد و ازكارهاى شيطان است، پس از آنها بپرهيزيد، تا رستگار شويد. همانا شيطان مىخواهد به وسيله شراب و قمار، ميان شما دشمنى و كينه بيفكند و شما را از ياد خدا و نماز باز دارد. پس (با اين همه مفاسد) آيا دست برمىداريد؟ و خدا را اطاعت كنيد و پيامبر را فرمانبردار باشيد و (از نافرمانى) بپرهيزيد. پس اگر روى گردان شديد (و اطاعت نكرديد) بدانيد كه وظيفهى رسول ما تنها ابلاغ آشكار است. بر كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادهاند، در آنچه (قبل از تحريم شراب) خوردهاند باكى نيست، هر گاه كه اهل پروا و ايمان و كارهاى شايسته باشند. سپس (از محرّمات) پرهيز نمايند (و به تحريم آن) ايمان آورند و آنگاه (نيز از حرام) بپرهيزند و كار نيك كنند و خداوند نيكوكاران را دوست دارد. اى كسانى كه ايمان آوردهايد! خداوند شمارا با چيزى از شكار كه دستها و نيزههايتان به آن مىرسد مىآزمايد تا خداوند معلوم گرداند چه كسى در باطن از او بيم دارد (و تسليم فرمان اوست و از شكار مىگذرد) پس بعد از اين هر كه تجاوز كند، او را عذابى دردناك است.
شريعتي: از فضيلت ذکر بلند صلوات بر محمد و آل محمد بشنويم. از علامه مرحوم مير جهاني هم چند دقيقه‌اي صحبت کنيم.
حاج آقاي فرحزاد: کسي که صلوات مي‌فرستد با پيغمبر خدا محشور مي‌شود. هرکس بيشتر صلوات بفرستد بيشتر محشور مي‌شود.
شريعتي: کتاب «البکاء للحسين عليه السلام» نوشته مرحوم ميرجهاني اصفهاني اين علامه جليل القدر و بزرگ است که از ثواب گريه بر سيدالشهداء در اين کتاب براي ما مي‌گويند. دوستاني که تمايل دارند کتاب را تهيه کنند به 20000303 پيامک بدهند.
حاج آقاي فرحزاد: مرحوم آيت الله ميرجهاني که بنده مکرر خدمتشان رسيدم، هم در تهران، هم در اصفهان، فاني در اهل بيت بودند و پنجاه جلد کتاب دارند. جالب است ذکر يا حيّ يا قيوم را ايشان خيلي سفارش کردند. فرمودند: تجلي اين ذکر در امام معصوم است، مخصوصاً امام زمان(ع). يکي هم ذکر الحمدلله را خيلي سفارش کردند. خيلي منبرهاي خوبي مي‌رفتند و جزء وعاظ و منبري‌هاي خوب بودند.
شريعتي: حاج آقاي فرحزاد عازم کربلاي معلي هستند، مطمئن هستم و خيالمان راحت است که ايشان نايب الزياره و دعاگوي ما خواهند بود. سفرتان بخير باشد.
حاج آقاي فرحزاد: انشاءالله حتماً نايب الزياره همه عزيزان هستيم و از اهل بيت مي‌خواهيم که بطلبند و همه بيايند و شما هم باني خير شويد، دوستاني که نرفتند انشاءالله بياوريد. سعي ما اين است که هفته آينده از کربلا خدمت شما برسيم.
شريعتي: انشاءالله روز پنجشنبه خدمت حاج آقاي فرحزاد هستيم و برنامه سمت خدا را از کربلاي معلي مي‌بينيم. هفته آينده روز دوشنبه حاج آقاي لقماني مهمان ما هستند و روز چهارشنبه در خدمت حاج آقاي فرحزاد از کربلاي معلي خدمت شما خواهيم رسيد. انشاءالله روز پنجشنبه هم برنامه سمت خدا ميزبان حاج آقاي ماندگاري خواهد بود.
حاج آقاي فرحزاد: خدا را قسم مي‌دهيم به حق محمد و آل محمد همه عزيزاني که آرزوي کربلا دارند به زودي زيارت عتبات نصيبشان شود. توفيق خدمت به زوار و خدمت به همه دوستداران اهل‌بيت به همه ما مرحمت بفرما. خدايا نوجوان‌ها و بچه‌هاي ما را در پناه اهل‌بيت از خطرها حفظ بفرما. مريض‌هاي روحي و جسمي لباس عافيت بپوشان. کساني که به زوار خدمت مي‌کنند همه را سلامتي و توفيق رزق مرحمت بفرما. به برکت صلوات بر محمد و آل محمد و سلام بر امام حسن و امام حسين(ع).
شريعتي: انشاءالله دوستان ما به نيابت از همديگر چند قدم در کربلاي معلي بردارند. به قول حاج آقاي ماندگاري که فرمودند: به نيابت از شهداء در اين راهپيمايي عظيم قدم بردارند و انشاءالله اين اتفاق بيافتد.
«والحمدلله رب العالمين و صلي الله علي محمدٍ و آله الطاهرين»