برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: تفسير آياتي از جزء 12
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش:94/04/08
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
رمضان کشتي نوح است نمانيد شما *** ترسم آن است که خود را نرسانيد شما
بادبان‌هاي شب قدر چنين مي‌گويند *** اين زمان جانب خورشيد برانيد شما
همه رفتند همه جانب خورشيد شدند *** هان بياييد اگر سوخته جانيد شما
سوي آن گنبد و گلدسته‌ي سبز ازلي *** چون کبوتر همگي دل بپرانيد شما
دل من مرده هلا زنده دلان شب قدر *** بر دلم فاتحه‌اي تازه بخوانيد شما
از جوان پيري ما هيچ مگيريد سراغ *** دمتان گرم که پيران جوانيد شما
گاه افطار و سحر سفره‌ي نوريد و دعا *** چون سحرگاه رسد بانگ اذانيد شما
صبح اگر کشتي اين قوم به جودي بنشست *** از منش نيست سلامي برسانيد شما
شريعتي: سلام به همه‌ي هم وطنان عزيز خانم‌ها و آقايان دوستان عزيز طاعاتتان قبول باشد خيلي خوش آمديد به سمت خداي امروز خوشحاليم هم چنان در اين ضيافت پر نور در ماهي که از هر ماهي ماه تر است نشستيم و خداوند متعال هم دارد از ما پذيرايي مي‌کند ناخواسته لطف مي‌کند ناگفته مي‌بخشد الحمدلله که تا اين لحظه‌ي ماه مبارک اين توفيق روزه داري نصيب ما شده حاج آقاي فرحزاد سلام عليکم و رحمة الله طاعات قبول خيلي خوشحاليم خدمت شما هستيم.
حاج آقا فرحزاد: عليکم السلام و رحمة الله خدمت شما و همه‌ي بينندگان خوب و عزيز و مهربان عرض سلام داريم ان شاء الله که از بهترين برکات اين ماه و اين ايام همگي بهره مند شويم قدردان و شاکر نعمت بزرگ ضيافت و مهماني خداي متعال باشيم اگر مورد پذيرش قرار بگيريم نفسمان خواب و همه‌ي حرکاتمان عبادت خواهد شد ان شاء الله جزء روزه داران واقعي باشيم.
شريعتي: ان شاء الله خوشحاليم خدمت شما هستيم افتخار اين را داريم در سحرهاي پر نور ماه مبارک رمضان هم در محضر حاج آقاي فرحزاد مهمان خانه‌هاي شما باشيم از لطف و محبت فرد فرد دوستان عزيز هم ممنون هستيم ما خدمت شما هستيم از جزء دوازدهم قرآن کريم نکته‌اي را خواهيم شنيد.
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم همان طور که وعده کرده بوديم در ماه مبارک رمضان از آيات قرآني جزء همان روز تفسيري خدمت عزيزان عرض کنيم سوره‌ي مبارکه‌ي هود آيه‌ي 112 اعوذ بالله من الشيطان الرجيم خداي مهربان مي‌فرمايد «فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْ‌تَ وَمَن تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ« (هود/ 112) صفحه‌ي 234 يکي از دستورات قرآني که جاي جاي قرآن تکرار هم شده موضوع استقامت است که انسان تا استقامت نکند هيچ وقت به مقصد نمي‌رسد همه‌ي انسان‌ها شايد در گرفتاري‌ها مشکلات سختي‌ها خدا را صدا مي‌زنند ولي استقامت مهم است «إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَ‌بُّنَا اللَّـهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا» (فصلت/ 30) ربنا الله همان کمونيست هم وقتي هواپيمايش خراب مي‌شود مي‌گويد ربنا الله به هر زباني يا کشتي اش مي‌خواهد غرق شود در بن بست باشد ولي مهم اين است که ادامه داشته باشد استقامت بکند آن چيزي که انسان را به جايي مي‌رساند استقامت و پشتکار است کلام نوراني اميرالمومنين است که مي‌فرمايد لَا يَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ (نهج البلاغه، حکمت 153) يعني انساني که بردبار است صبور است پشتکار دارد يک روزي قله‌ي پيروزي و ظفر را فتح مي‌کند ولو وقت ببرد و زمان ببرد همه‌ي آن‌هايي که در يک رشته‌اي فني قهرمان شدند و مدال بالايي دريافت کردند اين‌ها پشتکار داشتند اگر سرسري بگيري شل و ول بگيري هيچ وقت به مقصد نمي‌رسي رها بکني قطعا همين طور است يک موقع يادم است آيت الله سبحاني خدا حفظش بکند کتابي قبل از انقلاب درباره‌ي نوابغ جهان نوشته بودند ايشان بررسي کردند که بيشتر نابغه‌هاي جهان يا مخترعين از هوش فوق العاده و سرشار نصيب نداشتند بلکه پشتکارشان فوق العاده بوده وقتي پشتکار داشت و يک بزرگي کلام قشنگي دارد مي‌فرمايد چطور هر فني هنري حرفه‌اي شغلي تا پشتکار نداشته باشي به مقصد نمي‌رسي در عبادت و بندگي خدا هم همين طور است تا همه‌ي همّ ما در ترک گناه انجام واجبات بندگي خدا نباشد آدم در آن کار مسلط نمي‌شود پشتکار مي‌خواهد مرحوم آشيخ عباس قمي در حالات يکي از علما در سفينة البحار نوشته يک عالمي که بسيار در زندگي اش موفق بود ازش پرسيدند شما از کجا به اين مقام رسيديد گفت استاد من عذر مي‌خواهم يک سوسک بوده از اين سوسک‌هايي که پر ندارند معمولا با دست و پا راه مي‌روند پرواز نمي‌کنند بيشتر هم در آت و آشغال مي‌لولند گفت قديم‌ها برق نبود چراغ گرد سوز فتيله‌اي نفتي روغني بوده من مشغول مطالعه بودم ديدم سوسکي پايه‌ي صاف اين چراغ را گرفته مي‌خواهد برود بالا يک ذره که مي‌رود سر مي‌خورد مي‌آيد پايين بار دوم بار سوم بار چهارم از بس اين تکرار کرد من حواسم از کتاب رفت روي آن گاهي خدا در همه‌ي کارهايي که پيش مي‌آيد به ما درس مي‌دهد هارون به امام هفتم عليه السلام عرض کرد که يک موعظه‌ي کوتاه و مختصر به من بفرما امام هفتم فرمودند مَا مِن شَيءٍ تَراهُ عَينَاک إلّا وَ فِيه مَوعِظَه (بحاالانوار، ج 78، ص319) اگر ما چشممان درست ببيند و دلمان بيدار باشد نظرمان عبرت آور و عبرت انگيز باشد از هر حادثه‌اي از هر اتفاقي مي‌توانيم درس صحيح بگيريم هم آيه است هم موعظه همه‌ي بدهاي عالم به ما مي‌گويند بدي چيز بدي است ما در چاله رفتيم شما نرو همه‌ي خوب‌هاي عالم درس خوبي به ما مي‌دهند همه‌ي انسان‌ها حيوانات پرنده‌ها حرکاتشان همه اش اگر به دقت عبرت آور نگاه کنيم همه اش در آن موعظه است لذا حضرت فرمودند هيچ چيزي چشمانت نمي‌بيند الا اين که در آن موعظه‌اي است به قول فردوسي مي‌گويد جهان سر به سر فکرت و عبرت است *** چرا بهره‌ي ما همه غفلت است ما گذرا رد مي‌شويم توجه نمي‌کنيم مي‌گويد من جلد شدم به اين سوسکي که مي‌خواهد برود سر مي‌خورد مي‌افتد چهل بار صد بار دويست بار سي صد بار ما در هر کاري دو بار که برويم شکست بخوريم ولش مي‌کنيم من همين جا اين روايت زيباست مي‌خوانم پيغمبر عظيم الشان فرمودند از دو نوع جوان و انسان بدم مي‌آيد يکي جواني که بيکار است بدن سالم صحيح دارد دنبال کار نمي‌رود يا عارش نمي‌آيد کارهاي سبک بگيرد انجام بدهد پيغمبر‌ها کارگري مي‌کردند چوپاني مي‌کردند چرا بايد عارمان بيايد يکي هم الشَّاب مُتَّلَوَّن آدم‌هايي که هر لحظه شغل و کار عوض مي‌کنند يک جا بند نيستند از اين شاخه به آن شاخه اين‌ها موفق نمي‌شوند هم جوان بيکار چون بيکار که باشد شيطان مي‌آيد تلنگر مي‌زند رفقاي ناباب و فساد در آن زياد اتفاق مي‌افتد يکي هم افرادي که متلون اند اين‌ها از چشم پيامبر افتادند خدا دوست ندارد پيغمبر هم دوست ندارد مي‌گويد من همين طور نگاه مي‌کردم تا هفتصد بار شمردم خيلي است هفتصد بار رفت سر خورد از رو نرفت گفت من بايد بروم بالاي اين چراغ مي‌گويد من بعد از چند ساعت خسته شدم رفتم تجديد وضو کنم برگشتم ديدم رفته بالاي چراغ نشسته اين را خدا فرستاده به من درس بدهد گفت من پشتکار اين را ديدم از يک سوسک کمترم؟ من احسن مخلوقاتم من گل سرسبد خلقتم چرا به مقصد نرسم استقامت پشتکار خيلي مهم است اگر کسي مي‌خواهد در هر رشته و فني به آن مقصد برسد بايد مقاوم باشد پشتکار باشد بارها اين مثال را زديم زليخا چه سنخيتي با حضرت يوسف داشت از نظر معنوي از نظر مادي از نظر ظاهري باطني او سلطان بانو بود شوهر داشت بت پرست بود حضرت يوسف پيغمبر و پيغمبر زاده موحد پاک دامن بود او زن آلوده قصد گناه داشت اصلا سنخيتي با يوسف نداشت به حساب معنوي و ظاهري خيلي فاصله داشت ولي استقامت کرد کوتاه نيامد فقط گفت يوسف فقط يوسف مي‌گويند مثنوي مي‌گويد همه اشيايي که در خانه بود اسم همه را گذاشته بود يوسف اين دوات يوسف است اين فرش اين ديوار يوسف است فقط يوسف اين قدر گفت يوسف تا به يوسف رسيد استقامت او را رساند به مقصد خيلي عجيب است پشتکار اصلا هيچ تناسبي نداشت بلکه خيلي هم فوق العاده شد مومن عالي شد که خيلي حضرت يوسف را هم تحويل نمي‌گرفت مي‌گفت من با خدا آشنا شدم در هر صورت استقامت لذا در اين آيه‌ي مبارکه‌ي 112 سوره‌ي هود خداي مهربان مي‌فرمايد «فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْ‌تَ» امر به استقامت مي‌کند نکته‌ي مهم اين است که کما امرت استقامت ما در راه باطل نباشد بعضي‌ها استقامت در اعتياد دارند استقامت يک بزرگواري هميشه اين کلام را تکرار مي‌کردند که من از اين معتاد‌ها خجالت مي‌کشم چون در مسير خودشان استقامت دارند ما در نمازمان عبادتمان درسمان علممان کارمان مثل آن‌ها استقامت نداريم توليد مثل دارند اين خيلي هم بد است افراد ديگر را هم آلوده مي‌کنند استقامت در راه مامور نه در راه باطل در راه نا حق نه چشم و هم چشمي تشريفات تجملات خيلي هم بد است استقامت کما امرت يعني همان طوري که در امر خداست استقامت بکن «وَمَن تَابَ مَعَكَ» اي پيغمبر هم شما استقامت بکن و هم آن‌هايي که با شما هستند و با شما توبه مي‌کنند که يک روايت عجيبي حضرت امام رحمة الله عليه هم يک موقعي به اين روايت اشاره کردند و آن اين است که پيامبر عظيم الشان صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند شَيبَتنِي سُورَةُ هُود (الخصال، ج ?، ص ???) سوره‌ي هود من را پيرم کرد اين قدر فشار آمد سوره‌ي هود اين آيه را مي‌گويند چيزي است که در آن اشاره است به اين که پيغمبر را پير کرده در آيات ديگر هم امر به استقامت خدا کرده ولي من تاب معک ندارد يعني خودت استقامت بکن اين جا خدا مي‌فرمايد هم خودت استقامت بکن هم امت هم همراه شما استقامت بکنند همراه شما باشند پيغمبر به خاطر غصه‌ي مردم غصه‌ي امت که کوتاهي کردند اذيت کردند آزار رساندند اين قدر بلال حبشي‌ها را شکنجه دادند عمار ياسر پدرش ياسر و مادرش سميه را شهيد کردند سنگ‌هاي داغ روي بدن نزديکان پيغمبر مي‌گذاشتند بالاترين شکنجه‌ها را مي‌دادند به اصحاب پيغمبر و پيغمبر دلش به قول ما ريش مي‌شد خيلي اذيت مي‌شدند ولي استقامت کردند سه سال در شعب ابي طالب تحريمي که حتي آذوقه به آن‌ها نمي‌رساندند معامله با اين‌ها حرام بود رفت و شد نمي‌توانستند بکنند در يک جايي محصور بودند فقط بخور و نميري که زنده بمانند صداي ناله‌ي بچه‌ها گوش فلک را کر مي‌کرد آخر خود قريش به ناله افتادند گفتند ما طاقت صداي بچه‌هاي اين‌ها را نداريم يک فکري به حال اين‌ها بکنيد بعضي از دوستان حضرت خديجه سلام الله عليها اين ايام هم متعلق به اين بانوي ام المومنين است شتر بار آذوقه مي‌کردند در تاريکي شب مي‌فرستادند براي فاميل‌ها که از بين نروند اين استقامت پيغمبر کنارش استقامت امت کم نياوردند يک پيشوا استقامت داشته باشد کار پيش نمي‌رود اميرالمومنين استقامت کردند ولي اطرافيانش کمک نکردند چرا حضرت امير خانه نشين شدند چرا حقشان ضايع شد چون آن دوستاني که استقامت نکردند پا در رکاب نکردند مقاومت نکردند اين فجايع اتفاق افتاد اگر استقامت کنار پيشوا و رهبر جامعه باشد آن بار به مقصد مي‌رسد و الا امام و رهبر جامعه تک و تنها نمي‌تواند کار را پيش ببرد بايد امت استقامت بکنند همراهي بکنند اين پيغمبر را پير کرده اين است که دغدغه‌ي امامان ما بوده يعني همراه کردن امت. گفت من از بيگانگان هرگز ننالم که با من هر چه کرد آن آشنا کرد. يعني دوستاني که کوتاه مي‌آيند امام را ول مي‌کنند پيغمبر را ول مي‌کنند رهبران الهي را ول مي‌کنند پشتکار ندارند کمک نمي‌کنند سر جايش به ميدان نمي‌آيند اين باعث مي‌شود شکست بخورند «فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْ‌تَ وَمَن تَابَ مَعَكَ» هم خودت استقامت بکن هم آن‌هايي که توبه مي‌کنند برمي‌گردند مي‌آيند کمک شما مي‌کنند. «وَلَا تَطْغَوْا» مواظب باشيد در استقامتتان جاهايي که مي‌بينيد ظلم است فساد است خيانت است حق کشي است پايمال کردن حق حتي به دشمن است ما روايت داريم مومن يک علامتش اين است «لا يَظْلِمُ الاْعْداءَ» (کافي، ج2، ص 47) دشمن را هم اذيت نمي‌کند ظلم نمي‌کند شکنجه نمي‌دهد آزار نمي‌رساند در آن استقامتتان طغيان نکنيد مثل داعشي‌ها که چه جنايتي مي‌کنند «إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ« خدا به آن چه که شما عمل مي‌کنيد بصير است اين است که خدا مي‌بيند بيناست خود اين کمک انسان است آيه‌ي بعدي خداي مهربان مي‌فرمايد «وَلَا تَرْ‌كَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّـهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لَا تُنصَرُ‌ونَ» (هود/ 113) وَلَا تَرْ‌كَنُوا يعني ميل به ظالم هم نکنيد اظهار محبت نکنيد با قلبتان با افعالتان با گفتارتان با رفتارتان تقويت آن‌ها مي‌شود قرآن فقط نمي‌گويد ظلم نکنيد ظالم نباشيد «وَاللَّـهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ» (آل عمران/ 57) خدا ظالمين را اصلا دوست ندارد مواظب باشيم در ماه رمضان اگر ظلم نکرديم ظالم نبوديم محبوب خدا مي‌شويم اين آيه بالاتر مي‌گويد نه تنها ظلم نکن ميل به ظالم هم نکن تقويت ظلم هم نکن تاييدش نکن حديث داريم اگر کسي اين اندازه راضي باشد که ظالم دست به جيب بکند يک پولي به کسي بدهد همين اندازه اين مقدار در ظلم او شريک است يعني حتي به بقاء ظالم هم نبايد ما رضايت بدهيم يک روايت عجيبي داريم يک شخصي است به نام صفوان جمال آدم ثروتمندي بود شترهاي زيادي داشت کرايه مي‌داد براي بار و مسافر مثل پايانه‌هاي مسافربري و باربري که الآن است هارون الرشيد مي‌خواست برود مکه زيارت خانه‌ي خدا شترهاي اين شخص را کرايه کرد اين هم شيعه بود آمد خدمت امام هفتم عليه السلام حضرت فرمودند تو آدم خوبي هستي الا يک عيب داري گفت عيب من چيست فرمودند شترهايت را به هارون کرايه دادي گفت در راه مکه کرايه دادم زيارت خانه‌ي خداست فرمودند شما راضي هستي که هارون صحيح سالم برگردد اجرت شترهايت را بپردازد گفت بله اين اندازه که بايد برگردد مالم را برگرداند فرمودند همين اندازه راضي به ظلم شدي و شريک هستي اين هم آدم فهميده‌اي بود رفت شترهايش را يک جا فروخت که فکر و خيالش راحت شود هارون هم وقتي برگشت فهميد يک چنين اتفاقي افتاده مي‌خواست او را اذيت کند گفت چرا فروختي گفت من ديگر پير مي‌شوم وقت نمي‌کنم گفت من مي‌دانم از کجا اشاره شده ولي به خاطر موقعيتي که داري من کاري به تو ندارم «وَلَا تَرْ‌كَنُوا إِلَى الَّذِينَ» حيطه‌ي هشدارش خيلي بالا است و زياد است نمي‌گويد فقط ظلم نکن و ظالم نباش مي‌گويد اصلا ميل به ظالم حمايت به ظالم حتي تمايل قلبي نداشته باش يک صف بندي کاملا جدي داشته باش هر وقت اسم دشمنان اهل بيت و شمر و يزيد و دشمن و طاغوت‌ها مي‌آيد بايد بگويي لعنت الله عليه اظهار تبري و بيزاري بگويي حالت قلبي و عملي و زباني که اين ميل مي‌گويي مثلا رضاخان مثلا آدم بدي نبوده شما با رضاخان مشهور مي‌شوي حواست جمع باشد اين دليل نمي‌شود که ما اصلا شر مطلق که نداريم هر کسي کار خوب هم دارد نود و نه هم بدي شايد داشته باشد نمي‌توانيم بگوييم اين يک کارش خوب است پس آدم خوبي است اين همه ظلم کرده عمامه از سر علما برداشته چادر از سر زن‌ها به زور برداشته بي حجابي را رواج داده روضه خواني را تعطيل کرده مواظب باشيم ميل به ظالم نکنيم اين خيلي هشدار خطرناکي است ميل به ظالم ارتباط برقرار مي‌کند تو را با او مشهور مي‌کند با او هم دم مي‌شوي ظلم‌هايي که مي‌کني به شما سرايت مي‌کند و يک وقت ظالم مي‌شوي با فاء آمده يعني بلافاصله يعني ميل به ظالم کردي آتش او شما را مي‌گيرد يعني همان اندازه شما را مي‌گيرد هر چقدر بيشتر تحمل کردي بيشتر مي‌گيرد شريک ظلم او مي‌شوي همان طور که فرموديد سدي محکم بزنيم بين خودمان و ظالم خدايا تو شاهدي نه ما به ظلم راضي هستيم نه ظالم را حمايت مي‌کنيم و از کار هر کسي هر مسئولي که ظلم مي‌کند تبري مي‌جوييم اختلاس مي‌کند رشوه مي‌گيرد مي‌دهد هر ظالمي ما نيستيم هر کجا ظلم و ظالم است دستمان را بکشيم خدايا ما نيستيم هر کجا خيري هستي خوبي هست مومني است کار خوبي است دستمان را مي‌گذاريم ما هم هستيم «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى? » (مائده/ 2)تمام آن ثواب‌ها را در نامه‌ي عمل ما مي‌نويسند «فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ« يعني ميل به ظالم همان و مسح کردن آتش همان اين قدر فاصله کم است ظلم خيلي چيز بدي است فرصت نيست يکي دو روايت بخوانم در اين که ظلم چقدر بد است اين روايت خيلي مهم است پيامبر عظيم الشان صلي الله عليه و آله و سلم آخرين منبري که با زحمت منبر رفتند حضرت در بستر بيماري بودند فهميدند يک کسي جاي ايشان آمده بدون اجازه نماز اقامه کند حضرت نمي‌توانستند از جا بلند شوند فضل بن عباس و اميرالمومنين زير بغل‌هاي پيغمبر را گرفتند پاهاي حضرت به زمين کشيده مي‌شد با زحمت آوردند مسجد آن کسي که جاي پيغمبر نماز ايستاده بود را حضرت کنار دادند نماز را با زحمت خواندند آخرين منبري که رفتند فرمودند مردم خدا قسم خورده من از ظلم ظالم نمي‌گذرم قسم خورده خداي بزرگ قسم خورده من خدا از ظلم ظالم نمي‌گذرم مردم يک وقت کسي با اين که معصوم کامل بوده اين اعتقاد ما است فرمودند هر کس گردن من رسول الله حقي دارد يا حلالم کند يا قصاص بکند من طاقت قصاص قيامت را ندارم پيغمبر ما واقعا صحنه سازي بوده شوخي مي‌کرده؟ نه مسئله جدي بوده تعارف نداريم حضرت خديجه سلام الله عليها که جان همه‌ي ما به قربانش ام المومنين است واقعا به جا است يک دهه درباره‌ي بانو مجلس بگيرند احيا بکنند نام اين بانو را چرا روز آخر عمر از پيغمبر حلاليت مي‌طلبد يک وقت کوتاهي تقصيري خطايي لغزشي حق همسرش را ادا نکرده باشد حضرت زهرا معصوم است اين اعتقاد ما است صديقه است از اميرالمومنين روزهاي پاياني عمر حلاليت مي‌طلبد اين خيلي مهم است مواظب باشيم اگر آه مظلوم پشت سر ما نباشد کارمان درست است.
شريعتي: همين آه مظلوم جزء آخرين وصاياي امام حسين عليه السلام به امام سجاد است.
حاج آقا فرحزاد: بله فرمودند يا بُنَيَّ إِيَّاكَ وَ ظُلْمَ مَنْ لَا يَجِدُ عَلَيْكَ نَاصِراً إِلَّا اللَّهَ (کافي، ج 2، ص 331) بر تو باد از ظلم کردن به کسي که جز خدا پناهي ندارد پرهيز بکن آخرين وصيت امام حسين است يعني اگر دوست اهل بيت ظالم نباشد صد در صد اهل نجات است فقط ظالم نباشد آزار و اذيتش به کسي نرسد حقي را ضايع نکند چون فرصت نيست من خيلي مطلب آماده کرده بودم ولي وقت نيست مي‌خواهيم قسمت بعدي هم يک چند نکته‌ي مهم را يادآوري بکنيم. در خطبه‌ي 224 نهج البلاغه که من جدا از صميم دل خيلي خوشحالم که نهج البلاغه خيلي غريب است آقاي حسيني قمي برادر عزيزمان سه شنبه‌ها و ايام مختلف نهج البلاغه دستش است دارد احيا مي‌کند خيلي خوب است واقعا بعد از قرآن بعيد مي‌دانم کتابي مثل نهج البلاغه در کنار قرآن ارائه دهيم همه‌ي آن‌هايي که در حقانيت حضرت علي شک دارند همه‌ي عالم بيايند نهج البلاغه را مرور کنند ايمان مي‌آورند واقعا با انصاف حضرت امير چه مي‌فرمايد؟ وَ اَللَّهِ لَأَنْ أَبِيتَ عَلَى حَسَكِ اَلسَّعْدَانِ مُسَهَّداً أَوْ أُجَرَّ فِي اَلْأَغْلاَلِ مُصَفَّداً اميرالمومنين قسم جلاله مي‌خورد خدا را مي‌شناسد والله قسم اگر من علي بن ابي طالب را در غل و زنجير کنند روزي خار مغيلان بتابانند بدنم را برهنه بکنند روي زمين بکشند يا در خار مغيلان بچرخانند يعني بالاترين شکنجه‌ها را به من بدهند اين پيش من محبوب تر است از اين که من ظلم به کسي بکنم يا حق کسي را غصب بکنم اين‌هايي که راحت مال صاحب خانه را نمي‌دهند مال مشتري را نمي‌دهند چک هايشان را پاس نمي‌کنند بدهي مردم و کارگران را نمي‌دهند حقوق نمي‌دهند رشوه مي‌گيرند اختلاس مي‌کنند اين‌ها قيامت را قبول ندارند اسم اسلام و مومن نبايد رويشان باشد مي‌فرمايد والله من را بالاترين شکنجه‌ها را بدهند براي من محبوب تر است از اين که حقي را غصب بکنم مال کسي را بلند بکنم ظلم به کسي بکنم پيش من محبوب تر است که خدا و پيغمبر را ملاقات کنم روز قيامت ظَالِماً لِبَعْضِ اَلْعِبَادِ وَ غَاصِباً لِشَيْءٍ مِنَ اَلْحُطَامِ حضرت مي‌فرمايد كَيْفَ أَظْلِمُ أَحَداً لِنَفْسٍ يُسْرِعُ إِلَى اَلْبِلَى قُفُولُهَ براي چه کسي ظلم بکنم براي بدن و نفسي که به زودي مي‌رود در چاله‌ي قبر کهنه مي‌شود و حلول و ماندنش در خاک طولاني است بدني که چند روز ديگر مي‌رود در قبر براي اين بدن اين قدر خيانت بکنم ظلم به بقيه بکنم و اين تکه واقعا عجيب است وَ اَللَّهِ لَوْ أُعْطِيتُ اَلْأَقَالِيمَ اَلسَّبْعَةَ بِمَا تَحْتَ أَفْلاَكِهَا عَلَى أَنْ أَعْصِيَ اَللَّهَ فِي نَمْلَةٍ أَسْلُبُهَا جُلْبَ شَعِيرَةٍ مَا فَعَلْتُهُ بنده اعتقادم اين است که اين از عصمت هم بالاتر است اميرالمومنين امام و رهبر ما و عالم است مي‌فرمايد به خداي بزرگ قسم قسم مي‌خورد اين هشدار تکان دهنده است بايد به ما شوک وارد شود اگر هفت طبقه آسمان و زمين را به من بدهند يعني عالم هستي را به من بدهند بگويند در مقابل ريز ترين ظلم‌ها نه يک آدم بکش نه چپاول بکن نه يک مورچه را بکش از اين بيا پايين تر يک پوست جو از دهان يک مورچه به ناحق بيرون بکش يک جلسه همين کلمه را معنا کنيم کم است خيلي حرف دارد ما چه شباهتي به حضرت امير داريم اين قدر دل من ريش مي‌شود پيام‌هايي که مي‌آيد پدر مادرهاي ما به بچه‌ها ظلم مي‌کند خانم به آقا ظلم مي‌کند آقا به خانم ظلم مي‌کند کارفرما نسبت به کارگر يا کارگر ظلم مي‌کند کار درست نمي‌کند خيلي بد است کتک مي‌زنند بدنش را کبود مي‌کنند واقعا هشدار است خيلي تکان دهنده است خيلي خطرناک است ما کجا داريم مي‌رويم مي‌گويد من يک پوست جو از دهان مورچه به ناحق نمي‌کشم تو به بچه ات به همسرت ظلم مي‌کني به قوم و خويش هايت ظلم مي‌کني سال به سال به پدر مادرت سر نمي‌زني پدر مادر بچه را از خانه بيرون کردند خيلي پيامک داريم حرمت بچه‌ها را نگه نمي‌دارند چرا جامعه‌ي ما اين طور باشد مولا علي عليه السلام مي‌فرمايد اگر هفت طبقه آسمان و زمين را به من بدهند بگويند معصيت خدا ريز ترينش را يک پوست جو از دهان يک مورچه به ناحق بيرون بکش والله اين کار را نمي‌کنم بعد فرمود مَا لِعَلِيٍّ وَ لِنَعِيمٍ يَفْنَى وَ لَذَّةٍ لاَ تَبْقَى حضرت علي را با نعمتي که فاني شده و از بين رفته است و لذتي که پايدار نيست و نمي‌ماند چه تناسبي دارد من کجا و لذت‌هاي فاني دنيا کجا به خاطر چند روز خوش و بش دنيا اين همه جنايت آدم بکند روايت تکان دهنده‌اي ديدم امام صادق عليه السلام فرمودند که اَدخَلَ الله اِمرَئَت فِي النَّار خدا زني را وارد جهنم مي‌کند به خاطر اين که يک گربه‌اي را در قفس کرد آب نداد غذا نداد هر چه زبان بسته داد زد ناله زد تا از گرسنگي تشنگي مرد به خاطر همين ظلم ظلم به يک حيوان آتش مي‌آورد براي آدم ظلم به يک انسان فاميل همسر دوست آشنا خيلي مواظب باشيم.
شريعتي: رساله‌ي حقوق امام سجاد را بايد بخوانيم که آن حقوق را ادا کنيم نقطه‌ي مقابلش مي‌شود ظلم‌هايي که ما مرتکب مي‌شويم حقوقي که ضايع مي‌کنيم نسبت به همه.
حاج آقا فرحزاد: بله ما حق نداريم به يک گياه اين‌ها بحث‌هايي است مستقل بايد صحبت کنيم فرمود يک گياهي را به ناحق تلف بکني فرشته‌ي موکل او تو را لعنت مي‌کند يک پرنده‌اي را گنجشکي را بي خودي بکشي روز قيامت دادخواهي مي‌کند ظلم همه نوعش بد است خصوصا به انسان‌ها خصوصا به مومنين دوستان فاميل آشنا اگر ظالم نبوديم ما رستگاريم اين آيه مي‌فرمايد ميل به ظالم نکنيد شما را آتش جهنم مي‌گيرد غير از خدا کسي به داد شما نمي‌رسد ولي نداريد و ياري نمي‌شويد.
شريعتي: خيلي نکات خوبي را شنيديم هم در مسير دين داري ان شاء الله استقامت داشته باشيم و هم اين که ظلم نکنيم و ان شاء الله خدا ياور ما باشد خيلي ممنو دعوت مي‌کنم در بخش بعدي هم همراه ما باشيد چند نکته است حاج آقاي فرحزاد تذکر خواهند داد در مورد طرح خانه‌هاي نوراني و طرح تکريم حضرت خديجه‌ي کبري ام المومنين با شما سخن خواهيم گفت صفحه‌ي 492 قرار امروز اهالي خوب سمت خداست آيات 34 تا 47 سوره‌ي مبارکه‌ي زخرف لحظه لحظه‌ي زندگي تان منور به نور صلوات بر محمد و آل محمد باشد.
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
وَلِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُ‌رً‌ا عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ ?34? وَزُخْرُ‌فًا وَإِن كُلُّ ذَلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْآخِرَ‌ةُ عِندَ رَ‌بِّكَ لِلْمُتَّقِينَ ?35? وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّ‌حْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِ‌ينٌ ?36? وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ ?37? حَتَّى إِذَا جَاءَنَا قَالَ يَا لَيْتَ بَيْنِي وَبَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِ‌قَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِ‌ينُ ?38? وَلَن يَنفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذ ظَّلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِي الْعَذَابِ مُشْتَرِ‌كُونَ ?39? أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ أَوْ تَهْدِي الْعُمْيَ وَمَن كَانَ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ?40? فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِكَ فَإِنَّا مِنْهُم مُّنتَقِمُونَ ?41? أَوْ نُرِ‌يَنَّكَ الَّذِي وَعَدْنَاهُمْ فَإِنَّا عَلَيْهِم مُّقْتَدِرُ‌ونَ ?42? فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذِي أُوحِيَ إِلَيْكَ إِنَّكَ عَلَى صِرَ‌اطٍ مُّسْتَقِيمٍ ?43? وَإِنَّهُ لَذِكْرٌ لَّكَ وَلِقَوْمِكَ وَسَوْفَ تُسْأَلُونَ ?44? وَاسْأَلْ مَنْ أَرْ‌سَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رُّ‌سُلِنَا أَجَعَلْنَا مِن دُونِ الرَّ‌حْمَنِ آلِهَةً يُعْبَدُونَ ?45? وَلَقَدْ أَرْ‌سَلْنَا مُوسَى بِآيَاتِنَا إِلَى فِرْ‌عَوْنَ وَمَلَئِهِ فَقَالَ إِنِّي رَ‌سُولُ رَ‌بِّ الْعَالَمِينَ ?46? فَلَمَّا جَاءَهُم بِآيَاتِنَا إِذَا هُم مِّنْهَا يَضْحَكُونَ ?47?
ترجمه:
و براي خانه هايشان [نيز] درها و تخت هايي [از نقره مي ساختيم] که بر آن تکيه زنند، (??) و [براي خانه ها و زندگي آنان] زر و زيور [قرار مي داديم]، ولي همه اين ها جز کالاي اندک زندگي دنيا نيست، و آخرت نزد پروردگارت براي پرهيزکاران است؛ (??) و هر کس خود را از ياد [خداي] رحمان به کوردلي و حجاب باطن بزند، شيطاني بر او مي گماريم که آن شيطان ملازم و دمسازش باشد. (??) و بي ترديد شيطان ها چنين کساني را از راه خدا باز مي دارند، در حالي که [با اين گمراهي سخت] گمان مي کنند راه يافتگان واقعي آنانند؛ (??) تا زماني که [در قيامت] نزد ما آيند [به شيطانش] گويد: اي کاش ميان من و تو فاصله و دوري مشرق و مغرب بود، پس بد همنشيني بودي! (??) و [به آنان گويند: امروز اين گفتگو و آرزوي دوري از شيطان] هرگز به شما سودي نمي دهد؛ زيرا [در دنيا] ستم ورزيديد [و] اکنون همه با هم در عذاب مشترک خواهيد بود؛ (??) پس آيا تو مي تواني [دعوتت را] به کران بشنواني، يا کوران و کساني را که در گمراهي آشکارند هدايت کني؟! (??) پس اگر تو را از دنيا ببريم، يقيناً از اينان انتقام خواهيم گرفت، (??) يا [اگر از دنيا نبريم] آنچه را از عذاب به آنان وعده کرده ايم به تو نشان خواهيم داد [در هر صورت ما آنان را عذاب مي کنيم]، و بي ترديد بر آنان چيره و مسلطيم؛ (??) پس به آنچه بر تو وحي شده تمسک بجوي، يقيناً تو بر راهي راست قرار داري؛ (??) و مسلماً [اين] قرآن براي تو و قوم تو مايه تذکر [و شرف و عزت] است، و سپس [درباره آن] بازخواست خواهيد شد. (??) و از پيامبراني که پيش از تو فرستاده ايم بپرس که آيا به جاي [خدايِ] رحمان معبوداني که پرستش شوند، قرار داده ايم؟! (??) و به راستي ما موسي را با نشانه هاي خود به سوي فرعون و سران و اشراف قومش فرستاديم، پس گفت: من فرستاده پروردگار جهانيانم؛ (??) نهايتاً چون معجزه هاي ما را براي آنان آورد ناگاه آنان [از روي ريشخند] به آنان مي خنديدند. (??)و براي خانه هايشان [نيز] درها و تخت هايي [از نقره مي ساختيم] که بر آن تکيه زنند، (??) و [براي خانه ها و زندگي آنان] زر و زيور [قرار مي داديم]، ولي همه اين ها جز کالاي اندک زندگي دنيا نيست، و آخرت نزد پروردگارت براي پرهيزکاران است؛ (??) و هر کس خود را از ياد [خداي] رحمان به کوردلي و حجاب باطن بزند، شيطاني بر او مي گماريم که آن شيطان ملازم و دمسازش باشد. (??) و بي ترديد شيطان ها چنين کساني را از راه خدا باز مي دارند، در حالي که [با اين گمراهي سخت] گمان مي کنند راه يافتگان واقعي آنانند؛ (??) تا زماني که [در قيامت] نزد ما آيند [به شيطانش] گويد: اي کاش ميان من و تو فاصله و دوري مشرق و مغرب بود، پس بد همنشيني بودي! (??) و [به آنان گويند: امروز اين گفتگو و آرزوي دوري از شيطان] هرگز به شما سودي نمي دهد؛ زيرا [در دنيا] ستم ورزيديد [و] اکنون همه با هم در عذاب مشترک خواهيد بود؛ (??) پس آيا تو مي تواني [دعوتت را] به کران بشنواني، يا کوران و کساني را که در گمراهي آشکارند هدايت کني؟! (??) پس اگر تو را از دنيا ببريم، يقيناً از اينان انتقام خواهيم گرفت، (??) يا [اگر از دنيا نبريم] آنچه را از عذاب به آنان وعده کرده ايم به تو نشان خواهيم داد [در هر صورت ما آنان را عذاب مي کنيم]، و بي ترديد بر آنان چيره و مسلطيم؛ (??) پس به آنچه بر تو وحي شده تمسک بجوي، يقيناً تو بر راهي راست قرار داري؛ (??) و مسلماً [اين] قرآن براي تو و قوم تو مايه تذکر [و شرف و عزت] است، و سپس [درباره آن] بازخواست خواهيد شد. (??) و از پيامبراني که پيش از تو فرستاده ايم بپرس که آيا به جاي [خدايِ] رحمان معبوداني که پرستش شوند، قرار داده ايم؟! (??) و به راستي ما موسي را با نشانه هاي خود به سوي فرعون و سران و اشراف قومش فرستاديم، پس گفت: من فرستاده پروردگار جهانيانم؛ (??) نهايتاً چون معجزه هاي ما را براي آنان آورد ناگاه آنان [از روي ريشخند] به آنان مي خنديدند. (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: طاعات شما قبول باشد خوشحاليم همراه شما هستيم به رسم هر سال که در ايام ماه مبارک رمضان نمايشگاه قرآن کريم برگزار مي‌شود برنامه‌ي سمت خدا در نمايشگاه قرآن کريم در باغ موزه‌ي دفاع مقدس حضور دارد دوستان ان شاء الله زيرنويس خواهند کرد مراجعه بکنيد خوشحال مي‌شويم شما را ببينيم در مورد طرح خانه‌هاي نوراني يک اتفاق خوبي که افتاد در ماه مبارک امسال طرح خانه‌هاي نوراني بود که مزين به نام ام المومنين حضرت خديجه‌ي کبري سلام الله عليها بود خيلي مورد استقبال قرار گرفت بسيار حدود هزار خانه که داوطلب بودند اين محافل در خانه‌هاي آن‌ها برگزار شود مد نظر مان بود به هر خانه‌اي چهارده جلد قرآن کريم اهدا بکنيم که بشود 14000 هزار جلد ولي به واسطه‌ي استقبال بيش از اندازه کاري که از دستمان بر مي‌آمد اين بود به 1400 خانه ما ده جلد قرآن کريم داديم که تقريبا چهارصد خانه بيشتر ولي جا دارد خيلي عذرخواهي کنم از همه‌ي دوستاني که ثبت نام کردند و مقدور نبود براي ما که اين قرآن‌ها را براي آن‌ها ارسال کنيم ان شاء الله جلساتي که دارند پر خير و برکت باشد اين مقدار توان برنامه‌ي سمت خدا بود دوستان از مراحل ارسال اين قرآن‌ها يک کليپي را تهيه کردند ان شاء الله دوستان ببينند خيلي طولاني نيست ببينيم و برمي‌گرديم در محضر شما و خدمت حاج آقاي فرحزاد خواهيم بود.
شريعتي: کار بسيار پيچيده‌اي بود جا دارد دست مريزاد و خسته نباشيد بگوييم به همه‌ي دوستان خوبي که دست به دست هم دادند اين قرآن‌ها در سراسر کشور توزيع شود و همه‌ي آن‌هايي که در طرح شرکت کردند آن‌هايي که واقعا قسمت نشد اين قرآن‌ها به دستشان برسد آن‌هايي که اين محافل در منازلشان برگزار مي‌شود آن‌ها را در ثواب اين طرح شريک بکنند.
حاج آقا فرحزاد: دريغم مي‌آيد ذکر صلوات گفته نشود پيامبر عظيم الشان صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند کسي که صلوات بر من بفرستد کانک به من تحفه و هديه‌اي داده و من پاسخ او را در بهشت خواهم داد ان شاء الله آن‌هايي که مي‌خواهند دسته گل و هديه به پيغمبر تقديم بکنند دل و جانشان را نوراني بکنند با صلوات بر محمد و آل محمد اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم بنده هم به سهم خودم واقعا تشکر مي‌کنم از زحمت فوق العاده‌اي که دوستان سمت خدا کشيدند و طرح خانه‌هاي نوراني خصوصا که به نام ام المومنين حضرت خديجه‌ي کبري سلام الله عليها اين اتفاق افتاده تکريم اين بانو زنده نگه داشتن ياد اين بانو سيره‌ي اين بانو اخلاق اين بانو رفتار اين بانو ايثارگري اين بانو بيشتر در جامعه‌ي ما جا بيفتد اين طرحي هم که ما در سحر اعلام کرديم و عزيزاني که امسال متولد شدند و خصوصا اولويت بيشتر مال آن‌هايي که از حالا تا ماه رمضان دختر دار مي‌شوند نام خديجه عليها سلام را روي فرزندانشان مي‌گذارند يا جلوتر گذاشتند از متولدين امسال فروردين تا ماه رمضان و همين طور آن‌هايي که امسال سال اول روزه گرفتن آن‌ها است و نام مبارک حضرت خديجه مزين است نام آن‌ها ان شاء الله در سايت برنامه‌ي سمت خدا ثبت نام بکنند و هديه‌ي ارزشمندي که پلاک طلا هم است دوستان زحمت کشيدند به آن‌ها تقديم مي‌شود نام حضرت ياد حضرت ان شاء الله اکرام و حرمت اين بانو بيشتر در جامعه انجام گيرد.
شريعتي: ان شاء الله samtekhoda3.ir آدرس اينترنتي ماست شما مي‌توانيد آن جا سر بزنيد و ثبت نام بکنيد
حاج آقا فرحزاد: نام و کد ملي را بنويسند.
شريعتي: مراحل ثبت نام آن جا هست دوستان مي‌توانند مراجعه بکنند.
حاج آقا فرحزاد: اين نکته را هم سال‌هاي قبل عرض کرديم گوشي‌هاي همراه ما مي‌تواند ما را به بالاترين بهشت‌ها ببرد و خداي نکرده چيزهاي بيخودي باشد که به جهنم ما را آلوده بکند عزيزان زحمت کشيدند در يک سايتي که هيچ چشمداشتي هم از کسي ندارند قرآن با تفسير تا ترجمه غرر الحکم صحيفه‌ي سجاديه نهج البلاغه مفاتيح که من روي مفاتيح بيشتر مي‌خواهم مانور بدهم چون خيلي مواقع آدم مي‌خواهد دعا بخواند شب‌هاي احيا چراغ‌ها را خاموش مي‌کنند ولي آدم مي‌تواند روي گوشي همراهش بخواند همه‌ي گوشي‌هاي جديد هم مي‌توانند بروند از اين سايت بگيرند.
شريعتي: قبلا فقط براي سيستم عامل اندرويد بود الآن هم اندرويد هم IOS دوستان مي‌توانند استفاده بکنند.
حاج آقا فرحزاد: اين خيلي کاربرد دارد من خودم خيلي مواقع مشاهد مشرفه جايي مي‌رويم مفاتيح گير نمي‌آيد ولي همراه ما است در مسافرت در هواپيما در قطار در ماشين در رخت خواب مي‌خوابيد من شب‌ها گاهي خوابم نمي‌برد مفاتيح و قرآن را دست بگيريم بي ادبي است ولي گوشي عيب ندارد آدم گوشي اش را مي‌گيرد دعاي ابوحمزه مي‌خواند تلاوت قرآن بکند عيب ندارد خيلي خوب است اين را حتما عزيزاني که تا به حال و خانواده‌هايي که نمي‌توانند بچه هايشان زحمت بکشند به مادر‌ها به ديگران تهيه بکنند نصب بکنند در آستانه‌ي ولادت امام مجتبي عليه السلام هستيم حق اين امام هم درست ادا نشده دوست دارم عزيزان سه شب پنج شب سنگ تمام بگذارند براي امام حسن سفره بيندازند اطعام بدهند شيريني شربت بدهند تکريم بکنند ايستگاه‌هاي صلواتي که مزاحمت ايجاد نمي‌کند فراهم مي‌کنند نام اين آقا را احيا بکنند که دل حضرت زهرا دل پيغمبر قطعا شاد مي‌شود پيغمبر ما فرمودند امام حسن هديه‌اي از رب العالمين به ما است خدايا من حسنم را دوست دارم و دوست دارم هر کس که حسنم را دوست بدارد به حق امام حسن احياء بکنيم نام امام حسن و راه امام حسن و با امام حسن محشور شويم.
شريعتي: ان شاء الله خيلي ممنون سه دقيقه فرصت داريم حيفم مي‌آيد در گزيده‌ي اصول کافي براي ما حديث نخوانيد.
حاج آقا فرحزاد: کنار قرآن نهج البلاغه و روايات هم بايد احيا شود کتابي که هفته‌ي قبل معرفي کرديم گزيده‌ي اصول کافي بود که انتخاب شده حديث‌هاي برجسته اصول کافي در صفحه‌ي 24 اين کتاب از امام صادق عليه السلام فرمود به امام صادق يک شخصي قُلتَ لَهُ مَا الَّذِي يُثبِتُ الايمانَ فِي العَبدِ قال الوَرَعُ وَ الَّذِي يُخرِجُهُ مِنهُ قَالَ الطَّمَعُ (کافي، ج 2، ص 320) چه چيز ايمان و اعتقاد ما را تثبيت مي‌کند فرمود ورع و پرهيز از گناه اصول دين و اعتقادات ما را تثبيت مي‌کند کنار اصول دين بايد مواظب باشيم گناه نکنيم تقوا داشته باشيم مهم ترين پيام ماه رمضان هم تقوا و ترک گناه است چه چيزي ايمان انسان را از بين مي‌برد و ما را از ايمان بيرون مي‌برود فرمود طمع تمام حرام خواري‌ها رشوه‌ها اختلاس‌ها مال طمع است ما اگر راضي و قانع به زندگي کم باشيم از راه حلال خدا مي‌رساند طمع باعث مي‌شود انسان دست به خيلي شبهه‌ها و حرام‌ها بزند حديث ديگر از امام صادق عليه السلام فرمودند إِنَّ سُوءَ الْخُلْقِ لَيُفْسِدُ الْعَمَلَ كَما يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ (کافي، ج 4، ص 11) بد اخلاقي اعمال خوب انسان را فاسد مي‌کند همان طور که سرکه عسل را خراب مي‌کند خوش اخلاق باشيم مخصوصا در ماه رمضان پيغمبر خدا فرمود کسي خوش اخلاق باشد در اين يک ماه من جواز عبور از جهنم و پل صراط را به او مرحمت مي‌کنم برود بهشت در اين يک ماه خوش اخلاق باشيم.
شريعتي: خيلي ممنون دعا کنيد خداحافظي کنيم.
حاج آقا فرحزاد: خدا را قسم مي‌دهيم به حق محمد و آل محمد قلبمان را از ايمان و معرفت مملو قرار بده قلب امام زمان از ما راضي فرجش را نزديک بکن به حق محمد و آل محمد رفع همّ و غم و گرفتاري از همه‌ي گرفتارها درد مندها مريض‌ها بفرما به حق امام حسن و امام حسين و به حرمت محمد و آل محمد و صلوات بر محمد و آل محمد.
شريعتي: اللهم صل علي محمد و آل محمد چيزي هم که اين روزها خيلي دل ما را به درد آورده انفجار مسجد امام صادق در کويت بوده خداوند شرّ دشمنان را دفع بکند به حق اين روزها کمتر از يک هفته تا قرار ما باقي مانده تا شب‌هاي قدر همه مان مهيا شويم و آماده تا آن شب که بگوييم الغوث الغوث خلصنا من النار يا رب تا سلامي دوباره.