برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: ادب و حيا
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 94/02/14
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
شريعتي: سلام علي قلب زينب الصبور و سلام به همه‌ي شما هم وطنان خوب خانم‌ها و آقايان ايام وفات حضرت زينب کبري سلام الله عليها را خدمت شما تسليت مي‌گويم به سمت خداي امروز خيلي خوش آمديد ان شاء الله اين لحظاتي که خدمت شما هستيم در محضر حاج آقاي فرحزاد لحظات مفيد و پر باري باشد. سلام عليکم و رحمة الله.
حاج آقا فرحزاد: عليکم السلام و رحمة الله خدمت شما و همه‌ي بينندگان عرض سلام داريم و تسليت عرض مي‌کنيم وفات جانگداز عقيله‌ي بني هاشم حضرت زينب کبري سلام الله عليها ان شاء الله بعد از تلاوت قرآن درباره‌ي عظمت بانو خدمت بينندگان عزيز عرض ادبي خواهيم داشت جا دارد که براي همه‌ي معتکفين مان قبولي طاعات را آرزو بکنيم ان شاء الله در دعاهايشان که روز آخر اعتکاف است قطعا موثر است صد‌ها هزار معتکف به حمدالله ديروز من توفيق داشتم در جمع معتکفيني که دانش آموز بودند و همه جوانان نوجوانان کم سن و سال واقعا حظ و بهره بردم در دانشگاه‌ها در جاهاي مختلف به حمدالله استقبال عالي بود من همين جا آرزوي قبولي براي همه‌ي معتکفين داريم ان شاء الله دعاهاي دسته جمعي در حق همه مستحب مي‌شود دعاي ام داوود امروز به جا مي‌آورند و مهمان خدا هستند همين جا قدرشناسي بکنيم از افرادي که فرهنگ اعتکاف و خدمتگزاران به اعتکافي‌ها آنها هم اجرشان کمتر از اعتکاف نيست بلکه شايد بيشتر هم باشد خدا توفيقشان بکند.
شريعتي: در جلسات گذشته يکي از عوامل بسيار مهم و موثر در تربيت را شما اشاره کرديد بحث دوست بود نکاتي که شما گفتيد خيلي تکان دهنده بود که بايد چقدر مراقب بود در انتخاب دوست خانواده‌ها نسبت به دوست فرزندانشان چقدر بايد مواظب باشند و اين که چقدر مترصد اين باشند که نحوه‌ي رفت و آمد و تعامل آنها با آنها به چه صورت است اين بحث را وعده داده بودند حاج آقاي فرحزاد که امروز هم ادامه مي‌دهند ما خدمت شما هستيم و مي‌شنويم.
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم همان طور که هفته‌هاي قبل عرض کرديم موضوع دوست و معاشرت تاثيرش بسيار فوق العاده است شاکله و شخصيت انسان را اطرافي‌هاي انسان اعم از پدر مادر معلم مربي و از همه به ما نزديک تر دوست مي‌سازد اين دو حديث کوتاه را دريغم آمد دوباره تکرار نکنم اميرالمومنين سلام الله عليه مي‌فرمايد: الصَّديقُ اَقْربُ الاقاربِ (غرر الحكم: 674) يعني دوست از همه به ما نزديک تر است مثل لباس زيري که به ما چسبيده است چون فکر انسان انديشه‌ي انسان و افق ذهن انسان را دوست مي‌سازد و يکي هم اين حديث مهمي که پيغمبر و امام‌هاي ما سوال کردند که آيا کدام دست آويز ايمان از همه محکم تر است از همه قوي تر است نماز روزه است حج است زکات است جهاد است هيچ کدام مد نظر نبود فرمودند دوستي براي خدا پيغمبر عظيم الشان حديث خيلي مهمي است فرمود وُدُّ المُومِنُ لِلمُومِنِ فِى اللهِ مِن اَعظَمِ شُعَبِ الاِيمانِ (کافي، ج 2، ص 125)يعني آن چيزي که نماز و حج و جهاد و علم و دانش و فهم و همه چيز را تزريق مي‌کند بالاتر از نماز است آن دوستي است که مبدا و منشا همه‌ي خوبي است به ما همه‌ي خوبي‌ها را تزريق مي‌کند لذا پيغمبر عظيم الشان فرمود دوستي و پيمان يک مومن با يک مومن به جهت الهي و خدايي بزرگ ترين شعبه و دست آويز ايمان است ان شاء الله قدر دان باشيم يک تاثير وضعي خارجي است يعني شما با آدم‌هايي معطر اند بنشينيد بوي عطر مي‌گيريد من گاهي در تاکسي اتوبوس سوار مي‌شويم مي‌رويم خانه خانواده مي‌گويد چرا بوي سيگار مي‌دهي مي‌گويم مي‌داني من از سيگار بدم مي‌آيد کنار من يک سيگاري نشسته مي‌روم منزل بويش همراه من است کسي معطر اند ادکلن بوي عطري زده فضا را عوض مي‌کند دوستانش را معطر مي‌کند مي‌گويد
نار خندان باغ را خندان کند * * * صحبت مردانت از مردان بکند
با هر کس که بنشيني رنگ و بوي او را مي‌گيري. آهن و فولاد جنسش هم سنگين است هم تيره است هم تاريک است هم سرد است حالت اوليه اش هم سنگين هم سرد هم بي رنگ و تاريک است ولي اين آهن را وقتي کنار آتش کوره مي‌گذارند همه چيزش عوض مي‌شود يعني رنگش مي‌شود سرخ براق مي‌شود مي‌درخشد حرارت پيدا مي‌کند از سردي به گرمي يعني اگر کسي آهن و فولاد هم باشد در اثر معاشرت با آتش هم رنگ او را مي‌گيرد هم حرارت هم انرژي او را مي‌گيرد انسان هر چقدر هم فولاد باشد ولي اگر با خوب‌ها بنشيند رنگ و بوي آنها را مي‌گيرد لذا اين کلام بزرگ را من تکرار مي‌کنم که تاثير معاشرت و مجالست از تاثير تعليم و تعلّم بالاتر است هم راه ميانبر است هم وقتي آدم به يک کسي دوستي و عشق و علاقه پيدا کرد همه‌ي صفات و اخلاق او در او اثر مي‌گذارد لذا تاثير مجالست و معاشرت را اگر مردم حس بکنند راه ميانبري است خيلي موثر است و اثر دارد کلام نوراني از مولا اميرالمومنين علي عليه السلام در نهج البلاغه است أَعْجَزُ النّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اكْتِسَابِ الْإِخْوانِ، وَأَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ (نهج البلاغه، حکمت 12) اواخر نهج البلاغه است چه کسي در دنيا خيلي عاجز و ناتوان است به تعبير عوامي خودم خيلي بي عرضه است؟ بي عرضه ترين ناتوان ترين عاجز ترين افراد کسي است که دوست خوب براي خودش تهيه نکند ما قطعا در هر کجايي خارج داخل کفرستان بهشتستان هر کجا نتوانيم براي خودمان دوست انتخاب بکنيم چون خداي مهربان براي اين که اين‌ها دوست‌هاي خوب انسان‌هاي برجسته ستون عالم اند اگر اين‌ها نباشند سنگ مي‌بارد بلا نازل مي‌شود اين همه گناه و فساد که اتفاق مي‌افتد. بنده معتقد هستم در همه‌ي جاها حتي در کفرستان هم خانه‌ي فرعون که يک طاغوتي بوده مي‌گفت «أَنَا رَ‌بُّكُمُ الْأَعْلَى?» (نازعات/ 24) همسرش يک زن مومن آرايشگري مومن خود حضرت موسي پدر حضرت موسي مومن بوده مومن آل فرعون پسر عموي فرعون بوده يا پسرخاله. يک سوره‌ي قرآن به نام او است در بدترين جاها در کاخ صدام هم قطعا خدا در آن جا افراد برجسته قرار مي‌دهند.
شريعتي: اين نکاتي که شنيديم حاج آقاي فرحزاد در مورد دوست و دوست يابي صحبت کردند يک وقت‌هايي ما تمام تلاشمان را مي‌کنيم و شيوه‌ي تربيتي پيش مي‌گيريم ولي متاسفانه بر اثر ارتباط ما با دوستانمان يا بچه‌ها و فرزندانمان با دوستانمان همه چيز به هم مي‌ريزد تمام اين معادلات ما به هم مي‌ريزد فکر مي‌کنم نکات حائز اهميتي است. پس امام علي عليه السلام فرمودند عاجز ترين افراد کسي است که دوستي نمي‌تواند براي خودش پيدا بکند.
حاج آقا فرحزاد: بله من عذر مي‌خواهم وقفه‌اي افتاد أَعْجَزُ النّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اكْتِسَابِ الْإِخْوانِ، وَأَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ در هر کجا در ظلمات و تاريکي زمين خدا يک مومن يک آدم خوب قرار داده است در هم کلاسي‌هاي شما در همسايه‌هاي شما در فاميل شما اين‌ها ستون اند و الا سقف عالم مي‌آيد پايين در هر خانه‌اي در بدترين آدم‌ها يک فرزندي يک خواهري برادري قوم و خويشي يک آدم خوبي را خدا قرار داده يعني اين که بگوييم نيست کم است قبول است ما اين را قبول داريم کم است «قَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ» (سبأ/13) مومنين قليل اند چيزهاي ارزشي و گرانقيمت معمولا ناياب و کم ياب است در خانه‌ي فرعون در خانه‌ي طاغوت‌ها خدا قرار داده هارون الرشيد وزيري داشت علي بن يقتين از شيعيان مخلص امام هفتم عليه السلام بود خيلي هم حضرت به ايشان عنايت داشت اين را بهانه نکنيم که نيست. نه هست منتها ما بايد دنبالش باشيم رصد بکنيم لذا اميرالمومنين مي‌فرمايد عاجز ترين بي عرضه ترين آدم‌ها آن کسي است که نتواند دوستي براي خودش تهيه بکند خواهرها با خواهرها برادرها با برادرها دوست شوند فاميل دوست آشنا هم کلاسي که هستند.
شريعتي: تنها بماند.
حاج آقا فرحزاد: يا تنها بماند يا برود سراغ رفقاي ناباب آياتش را مي‌خوانيم اگر کسي تنها بماند يا شيطان مي‌آيد وسوسه اش مي‌کند يا شيطان انسي مي‌آيد وسوسه اش مي‌کند اين است که اصلا انسان کلمه‌ي انسان به معني اُنس است از ماده‌ي انس است انسان بدون انيس و انس نمي‌تواند زندگي بکند بايد با خدا انس بگيرد يا يک مومني که بوي خدايي مي‌دهد اين انس را بايد يک جايي.
شريعتي: ما به ازايي داشته باشد.
حاج آقا فرحزاد: به ظهور برسد و اين با خدا مي‌تواند انس بگيرد و کساني که رنگ و بوي خدايي دارند و الا اگر با اين‌ها انس نگرفت اين تعطيل نمي‌شود مي‌خورد به شياطين جني و انسي
هر که گريزد ز خراجات شاه * * * باج ده غول بيابان شود
و حضرت امير عليه السلام در مرحله‌ي بعدي مي‌فرمايد از اين بي عرضه تر و از اين ضايع تر آن کسي است که دوست خوب دارد از دست بدهد نعمت خوب خدا سر راهش گذاشته در فاميل دوست آشنا هم کلاسي‌ها مي‌آيند سراغش هم حتي گاهي ولي اين ضايع مي‌کند از دست مي‌دهد.
شريعتي: هفته‌ي قبل هم شما اشاره کرديد خيلي مهم است خيلي وقت‌ها ما در مسير تربيتي در زندگي ما دنبال استاد مي‌گرديم که همراه ما باشد با اين نکاتي که گفتيد من فکر مي‌کنم ارزش يک دوست خوب کمتر از استاد نيست مي‌تواند مسير زندگي ما را عوض بکند.
حاج آقا فرحزاد: همين طور است دوست به يک معنا از استاد تاثيرش بيشتر است چون هم افق ما است ما راحت با او قاطي مي‌شويم راحت مي‌توانيم تماس بگيريم اگر آن دوست خيلي خوب باشد ما را به استادهاي بالاتر هم مي‌رساند آن راهنما مي‌شود به استادهاي بالاتر برسيم مرحوم آقاي قاضي مي‌فرمودند کسي چهل سال وقت بگذارد استاد خوب دوست خوب پيدا بکند هيچ ضرر نکرده در کلام نوراني ديگر اميرالمومنين سلام الله عليه که سرلوحه‌ي همه‌ي رهبران عالم است و ماه رجب هم منتسب به اين شخصيت بزرگوار است مي‌فرمايد سَل عَنِ الرَّفيقِ قَبلَ الطَّريقِ، وَعَنِ الجارِ قَبلَ الدّارِ (نهج البلاغه، نامه 31) يعني اگر شما يک راهي را مي‌خواهي بروي يا راه طولاني يا راه کوتاه مسافرت مي‌خواهي بروي مي‌فرمايد قبل از مسافرت ما معمولا مسافرت وسايل بهداشتي لباس خوراک پوشاک آذوقه خرج سفر آن جا هتل وسيله‌ي رفت و آمد همه را چک مي‌کنيم ولي اين‌ها اشتباه است مهم ترين موضوع در يک راه و يک سفر مي‌فرمايد همراهان و دوستان شما هستند چه کساني هم سفر هستند خيلي مهم است اگر هم سفرهاي ما آدم‌هاي خوب با ادب خوش اخلاق مهربان مومن باشند هيچ مشکل ندارد راه دست انداز دارد وسيله اش مشکل دارد اشکالي ندارد چون رفقايش خوب است شما با آرامش مي‌رويد با صحت و امنيت مي‌روي مي‌آيي ولي اگر بهترين وسيله است بهترين امکانات زاد و توشه است ولي رفقاي شما همه فاسق و فاجر و ظالم و دزد و حقه باز و کلک و آدم‌هاي آلوده هستند هيچ فايده‌اي ندارد بلکه شما را هم آلوده مي‌کنند الرَّفِيق ثُمَّ الطَّريق (مستدرك الوسائل، ج 8، ص 429) يعني اول رفقاي راه چه کساني هستند اگر رفقاي شما مومنين هستند پيامبران امامان هستند هر چاله‌اي هم برويد من مي‌گويم خطر ندارد حتي مي‌خواهم بگويم اگر جهنم هم برويد جهنم را خاموش مي‌کنند ولي اگر رفقاي ناباب باشند اگر بهشت هم مي‌روند شما نرو به خاطر اين که بهشت را جهنم مي‌کنند اين انسان‌ها هستند که بهشت و جهنم را مي‌سازند اين انسان‌ها هستند که راه را هموار يا ناهموار مي‌کنند يک موقعي واقعا يکي از نعمت‌هاي بزرگي که من در جمع عزيزان بايد شاکر باشم هم خدا اساتيد بزرگواري را سر راه ما قرار داد هم دوستان و رفقايي که واقعا ما از شکرش عاجز هستيم. يکي شما عزيز هستيد که خدا سر راه ما قرار داد واقعا من به صفات اخلاق شما غبطه مي‌خورم مرحوم آيت الله بهاء الديني خيلي اهل انس بودند يعني با جمعي از رفقاي قديمي شان از دوستان نزديک حضرت امام بودند و همين طور در طي سيرشان به دوستان خوب مي‌رسيدند و اظهار وجد مي‌کردند گاهي ايشان خسته مي‌شدند ما هم رصد مي‌کرديم هر وقت آقا خسته هستند ماشين ايشان را سوار مي‌کرديم لب جوب آبي چشمه‌اي قناتي هر روز سعي داشتند بيرون بروند تا فضا عوض شود چون همه اش در خانه بودند عبادت يا درس و کار داشتند يک موقع بنده به ايشان عرض کردم که آقا الآن سوار ماشين شديم کجا برويم ايشان فرمودند هر کجا بروي من همراهت مي‌آيم جهنم هم بروي همراهت مي‌آورم گفتم اي والله يعني اطمينان دارند که ما جاي بد نمي‌رويم يعني اگر هم جاي بد برويم اصلاح مي‌شود يک موقع ايشان مي‌فرمودند اين قدر معاشرت اثر عجيبي دارد مي‌فرمودند يک موقعي يک نفر از اهل استان ايلام رفقاي ايشان از طلبه‌هاي لبّ ايلام زياد بودند مي‌آمدند خدمتشان بهره مي‌بردند آن جا معرفي کرده بودند ما استادي در قم داريم آيت الله بهاء الديني است يک نفر از آدم‌هاي فطري و صاف و بي شيله پيله و بي غل و غش من همين جا عرض بکنم گاهي پدر بزرگان مادر بزرگان عمو دايي خاله واقعا اين تجدد و تمدني که همه را از گاهي فطرت اوليه بيرون برده بعضي‌ها خيلي دست نخورده خيلي صاف اند اصلا حقه بازي کلک دروغ بلد نيست ايشان فرمودند يک کسي که کشاورز يا چوپان بود شنيده بود آقاي بهاء الديني در قم است آمده بود زيارت قم کوچه خيابان آدرس گرفته بود آمده بود خدمت آقاي بهاء الديني ايشان فرمودند نيم ساعت پيش ما نشست آن قدر اين انسان صاف شفاف زلال بود يک موقع آيت الله بهاء الديني فرمودند خدا به من لطفي کرده که من افراد را مي‌شناسم يعني عينک الهي بعضي‌ها محرم اسرار خدا هستند البته بي جا خرج نمي‌کنند آبروي کسي را بريزند ولي خوب‌ها را ممکن است بفهمند بشناسند معرفي بکنند ايشان فرمودند شايد نيم ساعت اين آقا کنار من نشست اين قدر اين انسان بي شيله پيله پاک و صاف و دست نخورده بود پنجاه سال در يک روستايي يا کشاورزي داشته يا چوپان بوده در بيابان‌ها تمام خستگي‌ها را از جان من گرفت يعني من از کارم از عبادتم از برنامه‌ها و زندگي روزمره گاهي خسته شدم وقتي رفت احساس سبکي کردم يعني دوست خوب معاشرت خوب همه‌ي نکبت‌ها ظلمت‌ها تاريکي‌ها خستگي‌ها کوفتگي‌ها را همه را از جان آدم مي‌برد و عکسش گاهي آدم معاشرت مي‌کند با يک کسي که ظلمت نکبت دارد و تاريکي است ايشان مي‌فرمودند من يک موقعي در يکي از محل‌ها مي‌خواستم جايي بروم رسيدم به يک بچه پرسيدم مثلا خيابان انقلاب کدام طرف است اگر اين طرف بود مي‌گفت آن طرف عمدا برعکس آدرس مي‌داد يعني دروغ مي‌گفت. مي‌گفت هفت هشت سوال کردم همه اش را دروغ گفت فرمودند اين قدر اين بچه من را خسته کرد دروغش يک طرف از اين که چه پدر مادري چه محيطي بوده که اين بچه اين طور بوده بچه فطرتا دروغ بلد نيست با اين چه کار کردن به اين جا رسيده آدم يک وقت قاچاقچي معتادي مي‌بيند واقعا چرا محيط اين طور آدم درست بکند فرمودند تمام خستگي‌ها را به جان من ريخت الرَّفِيق ثُمَّ الطَّريق يعني اول رفيق راه کيست چه کساني همراه ما هستند ولو شما کربلا مي‌خواهيد برويد بهتر از کربلا مشهد نجف مکه؟ بهترين سفر. اگر رفقاي راه شما فاسق فاجر آدم‌هاي بد عقيده اند منحرف اند ولو مکه مدينه کربلا با آنها نرو خطرناک است مخ ات را مي‌زنند ولو بهترين سفر است ولي اگر سفر سفر خارج است ممکن است به ظاهر در آن گناه معصيت باشد ولي رفقاي شما همه مومن با تقوا با اخلاق مهربان خوب باشند اين‌ها شما را حفظ مي‌کنند شما را نگه مي‌دارند يعني الرفيق ثم الطريق دوست و همسفر از خود راه بالاتر است.
شريعتي: هم محافظ ما هستند و هم جبران تمام نداشته‌هاي ما.
حاج آقا فرحزاد: بله و تو را در مسير صحيح قرار مي‌دهند ولي به يک معني رفقاي خوب جهنم را بهشت مي‌کنند و رفقاي بد بهشت را جهنم مي‌کنند اين قدر تاثير دارند هم اين را حضرت امير سفارش فرمودند دومي اش هم خيلي مهم است الجَارّ ثُمَّ الدّار شما اگر مي‌خواهي يک جايي خانه اجاره بکني خانه بخري مي‌فرمايد قبل از اصل خانه به همسايه‌هاي خانه فکر بکن همسايه هايت چه کساني هستند بعضي خانه‌ها هست خيلي شيک است امکانات زياد دارند ولي در يک محيطي است که همه فاسق خرابکار دزد قاچاقچي هستند بهترين خانه ارزش ندارد ولي يک خانه‌اي ممکن است خيلي سر و سامان ندارد ولي در يک محيطي است که همه خوب هستند ارزشش هزاران برابر از آن خانه بالاتر است مي‌فرمايد در انتخاب راه اول دوست و در انتخاب خانه اول همسايه‌ها و افرادي که آن جا هستند معاشرت خيلي مهم است برمي‌گردد به همان معاشرت يعني افرادي که دور ما هستند در خانه در محيط کار در محيط تحصيل در رفت و آمد‌هايي که آن به ما شکل مي‌دهند و حقيقت مي‌دهند ما گزينش بکنيم لذا مواظب باشيم اول مرحله اين است که از رفقايي که خطرناک اند ناباب اند منحرف اند تا مي‌توانيم فرار کنيم به قول حافظ
نخست موعظه‌ي پير مي‌فروش اين است * * * که از مصاحب نا جنس احتراز کن
اول قدم ما مي‌خواهيم معاشرت خودمان را اصلاح کنيم اول قدم لا اله است همان طور که لا اله اول بايد بت‌ها را بشکنيم بد‌ها را از خودمان جدا بکنيم بعد به الا الله برسيم وقتي اول يک کسي آتش گرفته اول بايد آتش‌ها را خاموش کرد دشمن را از خانه بيرون کرد بعد يک چيز خوب آورد در خانه پس اول قدم ترک و پرهيز کردن از دوستان ناباب است رشته‌ي اين دوستي‌ها را قطع بکنيم اين گام اول است در روايت داريم صُحبةَ الاَحمقِ عَذابُ الرُّوحِ (غرر الحکم، ج 1، ص 455) يعني هم صحبتي با آدم احمق نادان جاهل روح ما را شکنجه مي‌دهد و آزرده مي‌کند اگر فرصت است من آياتي در اين باره بخوانم آيات و رواياتي که ما را پرهيز مي‌دهد نهي مي‌کند از اين که با افراد ناباب خيلي معاشرت نکنيم يکي از آن آياتي که خداي مهربان به پيغمبرش مي‌فرمايد «فَأَعْرِ‌ضْ عَن مَّن تَوَلَّى عَن ذِكْرِ‌نَا وَلَمْ يُرِ‌دْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا، ذَلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ» (نجم/ 30-29)افرادي که شش دنگ فکرشان دنيا است تشريفات تجملات اصول دين سه تا خوراک پوشاک مسکن اين طور افراد زياد اند هر چه که با اهل دنيا. اهل دنيا که مي‌گوييم آن‌هايي که ذوب در دنيا هستند همه اش فکرش دنيا است زمين گير اند و الا اين که کسي داشته باشد وابسته نباشد بهره‌ي خوب داشته باشد اين‌ها که اهل دنيا نيستند خداي مهربان به پيغمبر مي‌فرمايد اعراض بکن روي بگردان از کساني که تمام همّشان غمشان فکر و انديشه شان دنيا است شما با اهل دنيا که بنشيني مهر دنيا فکر و حب دنيا مي‌آيد لذا در روايات ما است که با اهل دنيا آن‌هايي که ذوب در دنيا عاشق دنيا هستند فقط مي‌گويند پول فقط مي‌گويد ثروت فقط مي‌گويد رياست پست مدرک آن فکر را به شما تزريق مي‌کند خدا به پيغمبرش مي‌گويد از اين طور جماعت اعراض بکن ذلک «ذَلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ» اين فقط همين دنياي پست را مي‌بيند معنويت آخرت را نمي‌بيند خدا را نمي‌بيند نگاه به ما سرايت هم مي‌کند من يادم رفت بگويم تاثير هم نشيني چرا يک بچه مريض مي‌شود سرما خوردگي زردي مي‌گيرد يک مرضي که مسري هم است مي‌گيرد مي‌گويند اين بچه نبايد مدرسه برود به خاطر اين که مي‌رود همه‌ي کلاس را مريض مي‌کند ويروسش سرايت مي‌کند گاهي يک مدرسه را ويروس دار مي‌کند آيا تاثير يک آدمي که بد اخلاق دروغ گو حقه باز و معتاد است از تاثير يک ويروس سرما خوردگي کمتر است؟ قطعا بيشتر است و عکسش هم همين طور يک بچه‌اي مثلا نابغه است حافظ قرآن است خوش اخلاق و مهربان است گاهي يک بچه است مي‌بينيد ده‌ها صد‌ها مثل خودش درست مي‌کند يعني هم خوبش هم بدش خيلي اثر دارد چرا دکتر مي‌نويسد گواهي پزشکي مي‌آورد که نبايد مدرسه برود اگر برود همه‌ي مدرسه را آلوده مي‌کند خب دوست ناباب هم همين طور است بخواهيم يا نخواهيم سرايت مي‌کند اثر وضعي يقيني است يا مثلا در روايات ما است ذيل اين آيه که در مسائل معنوي هميشه به بالاتر از خودتان نگاه بکنيد يعني افرادي که نخبه اند با تقوا تر اند عالم تر هستند خوش اخلاق تر هستند مهربان تر هستند در مسائل معنوي اُنظُر اِلَي مَن فَوقَک که تو هم بروي بالا رشد پيدا بکني ولي در مسائل مادي و دنيايي اُنْظُرْ إِلَي مَنْ هُوَ دُونَکَ (کافي، ج 8، ص 244) به افرادي که پايين تر از خودت هستند نگاه بکن اگر شما خانه‌ي کوچکي داري نگاه بکن به آن کسي که مستاجر است نگاه کن به آن کسي که اصلا خانه‌ي اجاره‌اي هم ندارد به آن کسي که کارتون خواب است تا شکرت زياد شود و قانعت بکند و اين خطري که واقعا همه‌ي خانواده‌ها را تهديد مي‌کند که حالت رضايت و قناعت خيلي کم شده در جامعه حالت شکر گزاري يعني به داده‌ها نگاه نمي‌کنيم لذا يک کسي مي‌گفت ما يک مهماني رفتيم چند ميليون خرج ما شد گفت خانواده‌ي ما دکور و پرده و تشريفات اين باجناق ما را ديد وقتي برگشتيم آن قدر به ما ور رفت روي مخ ما کار کرد ده ميليون به ما خسارت زد آيه‌ي قرآن است «وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ زَهْرَ‌ةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَرِ‌زْقُ رَ‌بِّكَ خَيْرٌ وَأَبْقَى» (طه/ 131) خدا مي‌فرمايد چشم نينداز به تجملات و تشريفات و ماشين کذايي خانه‌ي کذايي دارد اين‌ها زود گذر است تمام شدني است شکوفاي دنيا است تمام مي‌شود زود از بين مي‌رود بياييم به افرادي که پايين تر هستند نگاه کنيم راضي و قانع شويم چون شکر خدا را به جا بياوريم و آن‌هايي که شش دنگ روح و جسم و جانشان آميخته به دنيا است خدا به پيغمبر مي‌فرمايد از اين‌ها اعراض بکن‌ها اين‌ها مبلغ از علم و فهمشان همين است تو را هم آلوده به دنيا مي‌کنند.
شريعتي: خيلي ممنون نکات خوبي را شنيديم دوستان مي‌توانند براي اطلاع و آگاهي از مطالبي که در جلسات برنامه‌ي سمت خدا از زبان کارشناسان محترم مان بيان مي‌شود در سايت ما ببينند متن و صوتش موجود است samtekhoda3.ir همين طور ياد آوري مي‌کنم نرم افزار جامع سمت خدا هم براي گوشي‌هاي سازگار با اندرويد را مي‌توانيد دريافت بکنيد نرم افزار کم حجم و بسيار کاربردي است. صفحه‌ي 436 قرار دوستان خوب ما است آيات دوازدهم تا هجدهم سوره‌ي مبارکه‌ي فاطر چقدر خوب است در سالروز وفات حضرت زينب کبري سلام الله عليها ثواب تلاوت اين آيات را هديه بکنيم به روح بلند و آسماني و ملکوتي آن حضرت و ان شاء الله از ثواب و برکاتش فرد فرد ما بهره مند شويم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
وَمَا يَسْتَوِي الْبَحْرَ‌انِ هَذَا عَذْبٌ فُرَ‌اتٌ سَائِغٌ شَرَ‌ابُهُ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَمِن كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْمًا طَرِ‌يًّا وَتَسْتَخْرِ‌جُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَ‌ى الْفُلْكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُ‌ونَ ?12? يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِ‌ي لِأَجَلٍ مُّسَمًّى ذَلِكُمُ اللَّـهُ رَ‌بُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ مَا يَمْلِكُونَ مِن قِطْمِيرٍ ?13? إِن تَدْعُوهُمْ لَا يَسْمَعُوا دُعَاءَكُمْ وَلَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجَابُوا لَكُمْ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُ‌ونَ بِشِرْ‌كِكُمْ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبِيرٍ ?14? يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَ‌اءُ إِلَى اللَّـهِ وَاللَّـهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ ?15? إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ ?16? وَمَا ذَلِكَ عَلَى اللَّـهِ بِعَزِيزٍ ?17? وَلَا تَزِرُ وَازِرَ‌ةٌ وِزْرَ أُخْرَ‌ى وَإِن تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلَى حِمْلِهَا لَا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْ‌بَى إِنَّمَا تُنذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَ‌بَّهُم بِالْغَيْبِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَمَن تَزَكَّى فَإِنَّمَا يَتَزَكَّ? لِنَفْسِهِ وَإِلَى اللَّـهِ الْمَصِيرُ ?18?
ترجمه:
دو دريا مساوي نيستند، اين يکي شيرين و از بين برنده تشنگي و نوشيدنش گوارا و آن يکي شور و تلخ است؛ و از هر يک گوشتي تازه مي خوريد و زينتي که آن را مي پوشيد، استخراج مي کنيد. و کشتي ها را در آن مي بيني که آب را مي شکافند و مي روند تا شما [با رسيدن به مقاصد و هدف هايتان] از فضل او بجوييد و باشد که سپاس گزاري کنيد. (??) شب را در روز فرو مي برد و روز را در شب فرو مي برد، و خورشيد و ماه را مسخّر و رام کرده است که هر کدام تا سرآمدي معين روانند. اين است خدا پروردگار شما، فرمانروايي، ويژه اوست و کساني را که به جاي او مي پرستيديد، مالک پوست هسته خرمايي هم نيستند. (??) اگر آنها را بخوانيد، خواندنتان را نمي شنوند و اگر [بر فرض محال] بشنوند، پاسختان را نمي دهند، و روز قيامت شرک شما را انکار مي کنند؛ و هيچ کس مانند [خداي] آگاه تو را [از حقايق] خبردار نمي کند. (??) اي مردم! شماييد نيازمندان به خدا، و فقط خدا بي نياز و ستوده است. (??) اگر بخواهيد شما را از بين مي برد و آفريده تازه اي مي آورد. (??) و اين کار بر خدا دشوار نيست، (??) و هيچ سنگين باري بار گناه ديگري را برنمي دارد، و اگر سنگين باري دعوت کند که از بارش بردارند، چيزي از بار گناهش برداشته نمي شود، گرچه [دعوت شونده] از نزديکان و خويشان باشد. تو فقط کساني را بيم مي دهي که در نهان از پروردگارشان مي ترسند و نماز را برپا مي دارند؛ و هر کس [از آلودگي ها] پاک شود به سود خود پاک مي شود، و بازگشت فقط به سوي خداست. (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: خيلي خوشحاليم همراه شما هستيم با توجه به نکاتي که حاج آقا فرحزاد گفتند به دوستي با شما هم افتخار مي‌کنيم نکته‌ي صلوات را حاج آقاي فرحزاد را بفرمايند و بعد هم ان شاء الله اشاره‌ي قرآني امروز را
حاج آقا فرحزاد: يکي از برکات فوق العاده‌ي صلوات اين است که در روايات ما به عنوان افضل اعمال بيان شده انسان گاهي بين ده‌ها صد‌ها مستحب مي‌ماند که کدام مستحب را به جا بياورد در ميان مستحبات به عنوان برتر و افضل اعمال ذکر صلوات است در روايت داريم که شخصي به امام صادق عليه السلام عرض کرد که من توفيق پيدا کردم داخل خانه‌ي کعبه بروم ولي آداب و اعمال داخل کعبه را بلد نبودم که چه نمازي چه ذکري چه سوره‌اي چه دعايي بخوانم به جاي همه‌ي آنها نشستم صلوات فرستادم آيا ثواب و بهره و پاداشي دارم؟ تعبير خيلي عجيبي از امام صادق عليه السلام است فرمودند أَمَا إِنَّهُ لَمْ يخْرُجْ أَحَدٌ بِأَفْضَلَ مِمَّا خَرَجْتَ بِهِ (کافي، ج 2، ص 494، ح 17) يعني شما از خانه‌ي کعبه بيرون آمدي ثواب عمل شما از همه‌ي آنها بيشتر است اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: قبل از اين که اشاره‌ي قرآني را بفرماييد ما الحمدلله روزهاي دوشنبه روزهايي است که منور است برنامه مان به روايات اهل بيت عليهم السلام و حتي نکات صلواتي که حاج آقا فرحزاد مي‌فرمايند خيلي از دوستان گفتند که چگونه مي‌شود اين روايات را به آن دسترسي داشت و يا نکات صلوات را من باز هم عرض مي‌کنم به سايت ما که مراجعه بکنيد همه‌ي اين‌ها آن جا است samekhoda3.ir سايت ما بخش‌ها متنوع و مختلفي دارد دوستان مي‌توانند مراجعه بکنند حاج آقا فرحزاد اشاره‌ي قرآني امروز را بفرمايند
حاج آقا فرحزاد: بله من هم تکميل مي‌کنم خيلي از عزيزاني که به ما هم در سفرها مي‌گويند ما سر کاريم نمي‌رسيم سمت خدا را ببينيم بحمدلله اين نرم افزاري که خيلي زيباست دوستان زحمت کشيدند در سايت گذاشتند اين‌ها را مي‌شود در گوشي همراه ريخت اندرويدش را که خيلي پيشرفته است هم متن نوشتاري است هم صوتي است به تفکيک کارشناسان و موضوع بندي دارد مثلا به خود من خيلي‌ها مي‌گويند موضوع وسواس نوشته موضوع وسواس شش جلسه ما صحبت کرديم راحت مي‌توانند هم مکرر گوش بدهند هم مي‌توانند بخوانند قابليت به روز رساني هم دارد مي‌توانند به گوشي‌هاي ديگران انتقال بدهند چيز خيلي خوبي است سمت خدا 24 ساعت در دسترس آنها است
شريعتي: واقعا جا دارد تشکر کنيم از همه‌ي دوستاني که دست به دست هم دادند اين نرم افزار را طراحي کردند که راحت و ساده در اختيار دوستان قرار بگيرد
حاج آقا فرحزاد: الحمدلله خدا خيرشان بدهد در همه‌ي ثواب‌ها شريک هستند. آيه‌ي 15 ام اين صفحه خداي مهربان مي‌فرمايد «يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَ‌اءُ إِلَى اللَّـهِ وَاللَّـهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» (فاطر/15) خطاب به انسان‌ها است نه به مومنين اي انسان‌ها البته همه‌ي موجودات فقيرند محتاج در خانه‌ي خدا هستند منتها بقيه‌ي موجودات آن درک و شعور را دارند و بي اختيار در مسير اطاعت خدا هستند ولي انسان است که گاهي ياغي مي‌شود سرکشي مي‌کند به خاطر اختياري که دارد لذا خدا خطاب به ناس به کل انسان‌ها مي‌فرمايد که أَنتُمُ الْفُقَرَ‌اءُ إِلَى اللَّـهِ وجود ما فقر است عجز است ناتواني است به يک نفس بند هستيم از خودمان هيچ چيز نداريم و اگر نظر شريفتان باشد در بسياري از بحث‌ها گفتيم که ريشه‌ي تمام رذائل منيت و خوديت است و اين عجز و فقر و دست خالي بودن و بيچارگي ما اين منيت ما را مي‌تواند بشکند خدا مي‌فرمايد بياييد بنشينيد فکر بکنيد همه تان محتاج نيازمند هستيد يک لحظه خدا نخواهد ما معدوم هستيم هيچ چيز هستيم ولي فقير هستيم ولي فقراء الي الله هستيم نيازهايمان را با ارتباط با خدا بايد برطرف بکنيم نيازها را مرتفع بکنيم فقير الي الله هستيم و اين که مناجات قشنگي است در مسجد کوفه از اميرالمومنين عليه السلام مَوْلاَيَ يَا مَوْلاَيَ أَنْتَ الْحَيُّ وَ أَنَا الْمَيِّتُ مَوْلاَيَ، أَنْتَ الْغَنِيُّ وَ أَنَا الْفَقِيرُ (مناجات حضرت علي در کوفه) اين‌ها تقريبا بازتاب همين آيه است که ما هيچ چيز نداريم و او همه چيز دارد و غني‌هاي دنيايي گاهي نمي‌دهند بخل مي‌ورزند گاهي منت مي‌گذارند گاهي ممکن است موقتي باشد ممکن است تمام شود ولي خدا غني حميد است يعني بي نيازي است که ستايش شده نه منت مي‌گذارد نه ما را اذيت مي‌کند نه سر کار مي‌گذارد نه چشم داشتي دارد اگر هم يک چيزي به ما مي‌گويد باز خيرش به نفع خود ما است غني مطلق است و ستايش شده است.
شريعتي: خيلي ممنون خيلي تا پايان فرصت نداريم چقدر خوب است که نام حضرت زينب سلام الله عليها حسن ختام برنامه‌ي امروز ما باشد.
حاج آقا فرحزاد: در عالم چهارده معصوم سلام الله عليهم اجمعين اول مقام اول را طبق روايات ما دارند و در اين امت مي‌توانيم ادعا کنيم بعضي شخصيت‌هايي خداي متعال مرحمت فرموده که تالي تلو معصوم اند مثل حضرت زينب عليها سلام حضرت اباالفضل عليه السلام حضرت علي اکبر و امثال اين بزرگواران. حضرت زينب سلام الله عليها هفت معصوم را از چهارده معصوم درک کرده از جد بزرگوارش تا امام محمد باقر عليه السلام و محضر اين هفت معصوم بهره برده و استفاده کرده واقعا يک بانوي فوق العاده و با فضيلتي است مي‌توانيم بگوييم فاطمه‌ي ثانيه بعد از مادر بزرگوارش حضرت زهرا عليه السلام در ميان بانوان گمان نمي‌کنم بانويي به عظمت اين بانو باشد يکي از کارهاي بسيار بسيار مهم اش که عزيزان توجه دارند شما مي‌دانيد در موضوع انقلاب و قيام کربلا که امام حسين يک کار فوق العاده‌اي کردند اين که همه‌ي هستي شان را در طبق اخلاص گذاشتند و تقديم راه خدا کردند و دين خدا را آبياري کردند به قول آن شاعر مي‌گويد
ترويج دين گر چه به خون حسين شد * * * تکميل آن به نطق درر باز زينب است
سرّ ني در نينوا مي‌ماند اگر زينب نبود * * * کربلا در کربلا مي‌ماند اگر زينب نبود
يک بزرگواري کلام قشنگي دارد مي‌گويد همه‌ي عالم حتي پيغمبر ما مي‌گويد أَنَا مِن حُسَين (بحار الانوار، ج ??، ص ???، ح ?) همه مديون امام حسين اند ولي خود امام حسين خودش را مديون اين خواهر مي‌داند يعني اين خواهر واقعا کارهاي بزرگي را انجام داده بنده معتقدم روز عاشورا خيلي از عزيزان شهيد شدند به ملاقات خدا رفتند جاودانه در بهشت مهمان خدا شدند ولي آن‌هايي که بعد از عاشورا ماندند و پيام شهدا را رساندند خيلي رسالت سنگيني بوده آن زخم زبان‌ها اسارت‌ها فشار‌ها آن هم به شخصيت‌هاي فوق العاده که محرم اسرار خدا و حرم و ناموس اهل بيت و ناموس پيغمبر بودند مي‌خواهم عرض بکنم به مراتب از آن نيزه‌ها و شمشير‌ها برايشان سخت تر بوده بعد از آن همه مصيبت‌ها من گاهي عرض کردم حضرت زهرا سلام الله عليها خيلي مصائبشان سنگين بوده خود حضرت هم فرمودند ولي سن مبارکشان هجده سال بوده و عمده‌ي مصائب هم بعد از شهادت پدر بزرگوارشان 95 روز يا 75 روز که ظلم‌هايي که به همسرشان و خودشان شد ولي فرزند بزرگوار و پاره‌ي تنشان 56 سال از طفوليت مصيبت جدشان در ابتداي فصل طفوليت مادري مثل حضرت زهرا را از دست دادند خانه نشيني پدر بزرگوارشان مصائب برادرشان امام مجتبي عليه السلام و بعد هم مصائب کربلا که واقعا طاقت فرسا بوده هر کسي باشد از پا در مي‌آيد ولي شما ببينيد اين بانو چقدر عظمت دارد استوار است واقعا اين که شاعر درباره اش مي‌گويد عمان ساماني مي‌گويد
زن مگو مرد آفرين روزگار * * * زن مگو بنت الجلال اخت الوقار
زن مگو خاک درش نقش جبين * * * زن مگو دست خدا در آستين
اگر قوت خدايي و الهي در وجودش نبود اصلا نمي‌توانست چنين بانويي درست شود اين است که زينب نام گذاري شده يعني زينت پدر اميرالمومنين بگويد من به قربانت خيلي مهم است که اميرالمومنين بگويد من علي که همه کاره‌ي عالم است حلال مشکلات همه‌ي انبياء و پيغمبران بگويد من علي به قربانت بروم فداي تو شوم فداها ابوها خيلي مهم است يک وقت اميرالمومنين خودش زينت همه‌ي عالم است خودش مثل آفتاب فروزنده است خورشيد طالع است ولي چقدر روشني و چراغ حضرت زينب بايد نوراني باشد که به خورشيد زينت بدهد زينت علي باشد اميرالمومنين به اين بانو افتخار بکند اين که حضرت زينب سلام الله عليها در دم دروازه‌ي کوفه که آنها هلهله مي‌کردند شادي مي‌کردند جشن گرفته بودند يک ندا دادند اءَنِ اسْکُتُوا ساکت شويد راوي مي‌گويد يک نداي اين بانو چقدر تکان داد مردمي که اراذل و اوباش بودند همه اش هلهله و شادي مي‌کردند نفس‌ها در سينه‌ها حبس شد حتي شتر‌ها اسب‌ها و مرکب‌ها سر و گردن تکان نمي‌دادند فَارْتَدَّتِ الانْفاسُ وَ سَکَنَتِ الاجْراسُ (لهوف) مردم کوفه مدت‌ها بود صداي دلنشين مولا علي را نشنيده بودند راوي مي‌گويد به خدا قسم نديدم بانويي که سر تا پايش شرم و حيا باشد و جوري سخنراني بکند و خطابه بخواند مثل اين که اميرالمومنين زنده شده و دوباره خطبه مي‌خواند و کاري کردند همان‌هايي که اراذل اوباش بودند شادي مي‌کردند همه گريه کردند يعني توابين تقريبا از همان جا شکل گرفت فهميدند که چه کار اشتباهي کردند اين روشن گري‌ها خطبه‌ها بيانات حضرت زينب عليها سلام بود که عالم را متحول کرد مرحوم آيت الله بهجت هميشه به مداح‌ها روضه خوان‌ها سفارش مي‌کردند پول مي‌دادند که توسل به حضرت زينب براي من بگيريد همه‌ي اولياء خدا پناهنده به اين بانو مي‌شدند
شريعتي: خيلي ممنون چقدر خوب است با قلب داغ دار حضرت زينب و با زبان حضرت زينب همه مان سلام بکنيم به امام حسين عليه السلام و سلام بر امام حسن مجتبي
حاج آقا فرحزاد: السلام عليک يا ابا محمد يا حسن بن علي و السلام عليک يا ابا عبدالله
شريعتي: بسيار ممنون. بهترين‌ها را براي همه‌ي شما آرزو مي‌کنم السلام عليک يا اباعبدالله.