برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: تکريم فرزندان در سيره‌‌ي حضرت رسول
كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 93/11/27
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
هواي پنجره را باز کن بهار بيايد * * * بيا که پرده کمي با دلم کنار بيايد
چهار فصل زمين ديد سايه‌هاي ملخ هاست * * * زمانه را بتکان دسته دسته سار بيايد
به ياد گوشه‌ي چشم تو گوشه گوشه خرابيم * * * که بوي مستي از آن نرگس خمار بيايد
نشسته ايم و به تکرار مي‌کشيم تو را * * * آه اگر سوار نيايد اگر سوار بيايد
تو هر زمان دلت آمد سوار جاده شو اما * * * بلند شو بنشين يک نفر غبار بيايد
شريعتي: سلام مي‌گويم به همه‌ي شما خيلي خوش آمديد به سمت خداي امروز آرزو مي‌کنم در هر کجا که هستيد تن تان سالم و قلب تان سليم. حاج آقاي فرحزاد سلام عليکم و رحمة الله.
حاج آقا فرحزاد: عليکم السلام و رحمة الله خدمت شما و همکاران و بينندگان عرض سلام داريم ان شاء الله خداي متعال باران رحمت مادي و معنوي بر سر همه بباراند هم دردي مي‌کنيم با کساني که در جنوب و غرب دچار غبار هستند خدا ان شاء الله به لطف و فضل خودش اين معضل را حل بکند و به برکت هواي خوب و باران رحمت اين مشکلات حل شود عزيزان جنوب مخصوصا اهوازي‌ها و خوزستاني‌ها از اين بلاها نجات پيدا بکنند.
شريعتي: خيلي خوشحاليم خدمت شما و دوستان هستيم در جلسات گذشته بحثي را حاج آقاي فرحزاد آغاز کردند آن هم آداب تربيت کودک با رويکردي که حاج آقاي فرحزاد در آيينه‌ي آيات و روايات داشتند و خيلي هم مورد استقبال دوستان خوب ما قرار گرفت فايل‌هاي صوتي و متني در سايت ما است مراجعه کنيد و دريافت کنيد. امروز هم خدمت شما هستيم و مي‌شنويم.
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم. قبل از اين که بحث امروز را شروع کنم پيام‌هاي زيادي داشتيم که تشکر بود واقعا ممنونيم از همه‌ي عزيزان و دعاگويشان هستيم طبق وعده‌اي که کرديم بسياري از عزيزان اظهار گلايه مندي کردند شما در فضيلت فرزند دختر زياد صحبت کرديد ما دختر نداريم و يا فرزند نداريم دلشکسته شديم عرض ما اين است هميشه دعا مي‌کنيم خدا به آن‌هايي که فرزند ندارند فرزند مرحمت کند يا از بستگان و فاميل هايشان اگر نتوانستند آن‌هايي که مي‌توانند محرم شوند با پدر مادر نا مادري و نا پدري و خيلي از عزيزان گلايه داشتند ما از بهزيستي مي‌خواهيم بگيريم شرايط خيلي سختي را گذاشته مسئولين هم به فکر باشند خانواده‌هايي که شرايط را دارند اين قدر سخت گيري نشود که بتوانند به آرزوهايشان برسند عرض ما اين بود که آنچه که خدا مي‌دهد قشنگ است خوب است نعمت خداست هر چه که داد بپذيريم حالا پسر است دختر است سالم که است و راضي باشيم به رضاي خدا ولي بيشترين عرض ما اين بود که بعضي از آوردن دختر يا دختر دار شدن ناراحت مي‌شدند يا فکر جاهليت هنوز در ذهن‌ها بود مي‌خواستيم اين موضوع حل شود پيامک‌هاي زيادي داشتيم که دختري که وارد خانه‌ي ما شده خير و برکت و رزق و روزي و زندگي مان‌عوض شده يک پيامک زيبايي داشتيم خانمي نوشته بودند پدر من به ما خداي متعال نه فرزند دختر داده و هميشه پدر من هر دختري که مادرم مي‌زاييد دست بالا مي‌آورد و خدا را شکر مي‌کرد و بسيار هم ما را دوست داشت و بسيار هم کمک ما بود نگاه‌هاي اين طوري هم بود عزيزاني که دختر ندارند خدا به آنها دختر مرحمت بکند دارند قدرشان را بدانند به شما هم که تک پسر داريد آقا محي الدين دختر خوب و صالحه به شما عطا بکند دعا مي‌کنيم که همه به آرزوهايشان برسند اما درباره‌ي موضوعي که آن هفته وعده داديم که بچه‌هاي فعال يا بيش فعال قبل از اين که اين موضوع را بررسي بکنيم راجع به بچه‌هايي که زياد گريه مي‌کنند اين هم در روايات ما اشاره شده معمولا بچه‌اي که دنيا مي‌آيد با گريه مي‌آيد مثل اين که دوست ندارد در اين عالم بيايد چون روحش خيلي لطيف است در عالم بالا با خدا بوده و دنيا همه اش الدُّنيا دارٌ بِالبَلاءِ مَحفوفَةٌ (نهج البلاغه/ خطبه 226) سختي‌ها و گرفتاري دارد در روايت داريم بچه‌هايي که زياد گريه مي‌کنند تحمل کنيد فشار نياوريد آزار ندهيد. بچه‌هايي که زياد گريه مي‌کنند احيانا مشکل جسمي دارند گرسنه هستند دل درد دارند مادر يا پزشک بايد بررسي بکند اين‌ها را بايد مداوا کرد گاهي هم است که همه‌ي مداوا هم انجام مي‌شود گرسنه هم نيست تشنه هم نيست درد بدني هم ندارد ولي باز هم بي تابي مي‌کند و گريه مي‌کند ما در روايات داريم بچه‌ها البته اين روايات را گاهي عمقش را نفهميم در بعضي روايات داريم که روح و جان بچه امام است و امامش را مي‌بيند خوشحال مي‌شود امام از او جدا مي‌شود گريه مي‌کند البته اين معاني لطيف روحي است ديدار جسمي و ظاهري نيست يا بچه‌ها را براي گريه کردن آزار ندهيد روح و جانشان شهادت به رسالت و ولايت مي‌دهد يا بچه چون از عالم بالا آمده اين جا روح و جانش خيلي لطيف است مثل پر خيلي حساس است در هر صورت خود اين گريه در يک روايت زيبايي ديدم روايت معروف توحيد مفضل امام صادق عليه السلام نکته‌هاي خيلي مهمي در خلقت و برکاتي که در خلقت است و انواع مخلوقات آن جا حضرت سفارش مي‌کنند مي‌فرمايند به مفضل گاهي رطوبت‌هايي است که از چشم بچه بايد خارج شود بي تابي فوق العاده را بايد آرام کرد يک مقدار معمولي گريه کردند نترسيد به قول مثنوي مي‌گويد
تا نگريد طفل کي نوشد لبن * * * تا نگريد ابر کي گردد چمن
تا نگريد طفلک حلوا فروش * * * بحر بخشايش نمي‌آيد به جوش
داستاني را نقل مي‌کند که مي‌گويد يک کسي بود آدم صالح و پرهيزگاري بود مشکل مالي پيدا کرد ورشکست شد و چند وقتي طلب کار‌ها صبر کردند ديدند فايده ندارد رفتند دم در خانه اش جمع شدند شروع کردند مطالبه کردن گفتند من ندارم يک کسي است کلاه بردار است بايد با او مقابله کرد اما يک کسي است که اتفاقي براي او افتاده پيش آمدي آمده گره افتاده در کارش بايد ترحم کرد و مهلت بدهيم و يا ببخشيم خيلي در روايات و آيات سفارش شده «فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ» (بقره/280) در هر صورت طلبکارها آمدند به جد که گفت ندارم مهلت بدهيد عمدي نبوده خلاصه اين‌ها ول نمي‌کردند سفت و سمج ايستاده بودند همان طور که مشغول بودند سابقا حلوا درست مي‌کردند بچه‌ها روي سر مي‌گذاشتند مي‌بردند در کوچه خيابان‌ها مي‌فروختند يک بچه‌اي حلوا سرش گذاشته بود داد مي‌زد حلوا و آمد و مرد صالح ديد اين‌ها آمده اند طلبکاري هم مي‌کنند گفت اين حلوايت کلش چقدر است گفت اين قدر گفت بده به اين‌ها بخورند اين‌ها را مشغول کرد اين‌ها حلوا را خوردند بچه گفت من مي‌خواهم بروم استادم منتظر است گفت من پول ندارم اين‌ها طلبکارند اين بچه خيلي جيغ و فرياد زد بيش از طلبکارهاي ديگر فريادش بلند شد اين هم طلبکار شد گفت من الآن بروم استادم من را مي‌زند من از همه‌ي اين‌ها بيچاره ترم پول حلواي من را بايد بدهيد گريه‌ي خيلي شديد کرد. آن گريه‌ي شديدي که اين بچه کرد طفلک حلوا فروش که تا نگريد طفلک حلوا فروش، بحر بخشايش نمي‌آيد به جوش اتفاقا يک دوست خوب و صميمي اين مرد صالح داشت يک موقع خدا گذرش را انداخت که از آن جا رد شود آمد ديد جمعيت جمع شده و بچه هم گريه مي‌کند پرسيد جريان چيست گفتند چنين جرياني است گفت کاش من زودتر خبر دار شده بودم چک‌ها را کشيد وضع مالي اش خوب بود پول اين بچه را داد طلب طلبکارها را داد گاهي به قول مثنوي مي‌گويد آن طفلک همان مردمک چشم شماست يا راحِمَ العَبَرات يکي از اسم‌ها و صفات خدا اين است‌اي خدايي که به چشم گريان رحم مي‌کني وقتي که آدم دلش نفسش مي‌شکند منقلب مي‌شود اشکش جاري مي‌شود واقعا همان طوري که خنده بر خيلي از درد‌ها درمان است گريه هم بر خيلي از درد‌ها درمان است و خدا چشم ريزان و چشم گريان را دوست دارد چشمي که از ترس گناهش گريه مي‌کند چشمي که از خشيت خدا و خوف خدا گريه مي‌کند چشمي که از شوق خدا گريه مي‌کند که اين خيلي بهتر است چشمي که براي اهل بيت گريه مي‌کند ما حديث داريم که هر چشمي در قيامت گريان است مگر چشم‌هايي که در دنيا براي اهل بيت گريه کرده اند يا از ترس گناه و خشيت خدا گريه کرده اند اين‌ها در روز قيامت شادمان اند آن‌هايي که در دنيا گريه مي‌کنند آن جا گريه هايشان تبديل به شادي مي‌شود و شما ديده ايد گاهي آدم مجلس شب قدر يا مجلس توبه يا مجلس دعا مجلس امام حسين مي‌رود بعد خيلي احساس سبکي و آرامش مي‌کند علامت اين است که گريه‌هايي که مي‌کنيم پاک و تميز مي‌شويم و رحمت خدا را جلب مي‌کند در روايت داريم که روز قيامت وقتي اعضا و جوارح عليه انسان شهادت مي‌دهند و حکم صادر مي‌شود که او را ببريد جهنم مژه‌هاي چشم به نطق در مي‌آيند عرض مي‌کنند ما هم مي‌خواهيم شهادت بدهيم اين بنده‌ي تو نيمه شبي بلند شد از ترس گناه از ترس جهنم از خوف تو گريه کرد اشک ريخت استغفار کرد خداي مهربان مي‌فرمايد به خاطر اشک و گريه‌اي که کرده او را برگردانيد آدم‌هاي متکبر منافق کافر مغرور حاضر نيستند خودشان را بشکنند يا اقرار به گناه بکنند سخت اند مثل سجده‌اي که براي ابليس سخت بود ولي انسان‌هاي مومن و با تقوا و حليم و صبور نفسشان شکسته مي‌شود وقتي شکست اشکش جاري مي‌شود منقلب مي‌شود حديث زيبايي است پيغمبر ما فرمود من بچه‌ها را به خاطر چند صفت دوست دارم يکي اين که زياد گريه مي‌کنند اشکشان دم دست است پيغمبر ما مي‌فرمايد بچه‌ها را به خاطر پنج خصلت دوست دارم که يکي اش بکائون است يعني زياد گريه مي‌کنند خدا اشک ريزان را دوست دارد در دعاي کميل تعبير خيلي قشنگي است يا مَنِ اسْمُهُ دَوآءٌ وَ ذِكْرُهُ شِفاَّءٌ وَ طاعَتُهُ غِنىً اِرْحَمْ مَنْ رَأسُ مالِهِ الرَّجاَّءُ وَ سِلاحُهُ الْبُكاَّءُ (دعاي کميل) اي خدايي که نام تو دواست ياد تو شفاست و طاعت تو غنا و بي نيازي است رحم بکن به کسي که خيلي تعبير قشنگي است آخر دعاي کميل است رحم بکن به کسي که سرمايه اش اميد به تو است اين هم نکته‌ي مهمي است نمي‌گويد سرمايه‌ي من اعمال من است عبادت‌هاي من است اين‌ها را بايد داشته باشيم اما تمام سرمايه اش اميد است در عين اين که آدم بايد گناه نکند و بهترين عبادت‌ها را انجام بدهد ولي اميدش به سرمايه و لطف خدا باشد راس مال يعني سرمايه. رحم بکن به کسي که سرمايه اش اميد به توست و سلاحش گريه است ما در روايت داريم دو چيز سلاح انبيا و مومنين است يکي اش دعا و نيايش است و ديگري اش گريه است. سلاح ما گريه است در يک جمعي يک نفر زار زار گريه بکند يا در کوچه خيابان همه جذب مي‌شوند افرادي که واقعا ايمان دارند تقوا دارند وجدان دارند جلب مي‌شوند بتوانند گريه اش را حل کنند گريه فرشته‌ها و انسان‌ها رحمت خدا را جلب مي‌کند گريه‌ي حقيقي نه گريه‌ي منافقانه.
گريه‌اي که واقعا از سوز دل باشد رحمت خدا را جلب مي‌کند يکي از چيزهايي که سلاح انبيا و مومنين و مومنات است و رحمت خدا را جلب مي‌کند گريه است پس گريه به يک معنا بر هر درد بي درمان دوا است بچه هايمان را هم براي گريه کردن زياد هم ناراحت نشويم هم نزنيم آزار ندهيم اگر مشکلات جسمي دارند حل بکنيم.
شريعتي: يک نکته‌اي است نوعا پدر مادر‌ها در اين دور و زمانه کم حوصله شده اند. بچه‌ها ذاتشان همين است با کوچکترين گريه صبرشان لبريز مي‌شود.
حاج آقا فرحزاد: يک نکته‌اي را آقاي دولابي سفارش مي‌کردند خدا رحمتشان کند مي‌فرمودند روح و جان بعضي بچه‌ها خيلي زکاوت و زيرکي فوق العاده‌اي است روحشان حس مي‌کند چيزي که باعث مي‌شود پدر مادر يا نزديکان بغل بکنند نوازش بکنند دست بکشند راهش ببرند کولش بگيرند ممکن است اين بچه دلش هم درد نمي‌کند شکمش هم سير است بدنش هم تميز است هيچ مشکلي ندارد ولي حس کرده که هر وقت که گريه مي‌کند نوازشش مي‌کنند توجهي به او مي‌کنند گاهي در خانه اسباب بازي هم داده اند شکمش سير است ولي باز مي‌نشيند گريه مي‌کند چون مي‌بيند آن چيزي که نوازش و محبت را جذب مي‌کند گريه است لذا فرمودند همان طور که بچه‌ها روي فطرتشان ياد مي‌گيرند از بزرگ ترها با اشک و گريه نوازش مي‌خواهند ما هم از اين راه مي‌توانيم دل اهل بيت دل پيغمبر و محبت آنها را جلب کنيم هر چه در خانه‌ي اين‌ها زار بزنيم زور را بگذار زاري را بگير رحم آيد سوي زاري فقير اين زاري و التماس و گريه رحمت خدا را جلب مي‌کند اين بحث‌ها هم به درد بچه‌ها مي‌خورد و هم به درد بزرگ ترها. در مورد بچه‌هاي بيش فعال ما دو دسته بايد تقسيم کنيم بچه‌هايي که فعال اند که عادي است بايد از ديد و زاويه‌ي بچگي به آنها نگاه کنيم اگر بچه مانند آدم بزرگ درست راه برود درست بنشيند و صحبت کند اين بچه نيست بزرگ است معيوب است بچه بايد شلوغ کاري بکند بايدي است بايد تحرکش زياد باشد بايد شيطنت بکند بايد سوال زياد بکند به اقتضاي بچگي اش بايد حرف بزند شلوغ بکند پر تحرک باشد. خود امام‌هاي ما امام حسن امام حسين روي کول پيغمبر سوار مي‌شدند در نماز جماعت مي‌رفتند پشت پيغمبر سوار مي‌شدند بايدي است چند روايت داريم پيغمبر عظيم الشان صلي الله عليه و آله فرمودند عَرامَهُ الصَّبيِّ في صِغَرِهِ زِيادَةٌ في عَقلِهِ في كِبَرِهِ (كنز العمّال : 30747) يعني بچه‌هايي که فعال اند پر تحرک اند پر جنب و جوش اند بازي گوش اند شلوغ کارند شلوغ کاري بچه‌ها در طفوليت باعث زيادي عقل در بزرگي مي‌شود روح بچه در اين جسم قرار ندارد علامت خوش استعدادي و بزرگي است.
شريعتي: اگر بيش از اندازه آرام بودند بايد نگران باشيم.
حاج آقا فرحزاد: بله آن‌هايي که خود و کم تحرک اند مشکل دارند. شيطنت بايدي است در روايت مي‌فرمايد بايد اين طور باشد روايت ديگري از امام کاظم عليه السلام داريم تُستَحَبُّ عَرامَهُ الغُلامِ في صِغَرِهِ لِيَكُونَ حَليما في كِبَرِهِ (منتخب ميزان الحكمة : 322) امام هفتم عليه السلام فرمود امر پسنديده‌اي است که بچه پر جنب و جوش و شلوغ کار باشد چيز به هم بزند بايدي است محبوب است که اين طور باشد که اگر اين طور بود در بزرگي حليم و صبور و بردبار مي‌شود بعد فرمود سزاوار است که بچه بچگي بکند بايد اين طور باشد روايت ديگر در کافي شريف است که أَکْيَسَ الصِّبْيَانِ أَشَدُّهُمْ بُغْضاً لِلْکُتَّابِ (الکافي، ج6 ، ص52) زيرک ترين بچه‌ها بچه‌هايي هستند که با مکتب خانه و با مدرسه و با معلم و اين‌ها دشمن اند. يعني از مدرسه بدش مي‌آيد از چيز ياد گرفتن بدش مي‌آيد از معلم بدش مي‌آيد اين زيرک ترين بچه‌ها هستند منتها بايد بدانيم چطور رفتار بکنيم تا به ثمر برسند ما داريم که بچه‌هايي که فعال اند يعني پر کارند که بايد هم باشند بايد تحمل بکنيم با نوازش با محبت با مهرباني و حوصله بکنيم سوال هايشان را پاسخ بدهيم تندي نکنيم صبر و حوصله اين جا خيلي مهم است مرحوم آيت الله مجتهدي خدا رحمتشان کند مي‌فرمودند من خودم طلبه تربيت مي‌کردم بعضي از طلبه‌هايي که کوچک و کم سن و سال بودند مي‌آمدند شلوغ مي‌کردند بازيگوشي مي‌کردند من هواي اين‌ها را داشتم يکي از اين‌ها کبريت زده بود گوشه‌ي قالي مدرسه را سوزانده بود خادم آمد شکايت کرد و آوردند پيش من گفتم پسر جان چرا آتش بازي کردي قالي را سوزاندي محکوم بود دست خودشان نيست قرار ندارند تغذيه‌اي که مي‌شوند آزادي که دارند ما هم يک مقدار بايد آزادي به آنها بدهيم روحشان جستجو مي‌کند تجربه مي‌کنند تلخي شيريني‌ها را خوبي‌ها و بدي‌ها را سرش را انداخت پايين گفتم اين کار خيلي کار بدي بوده گفت قبول دارم گفتم چرا اين کار را کردي مدرسه آتش مي‌گرفت يک مقدار ديدم با خودش زمزمه مي‌کند مي‌گويد دست خودم نيست من نمي‌خواهم بدي کنم يک مرتبه مثل اين که کسي هولم مي‌دهد آقاي مجتهدي مي‌فرمودند نوعا افرادي که بعدا آينده‌ي خوبي دارند در بچگي شلوغ و پر تحرک اند ايشان داستان و خاطره‌اي نقل مي‌کردند مي‌فرمودند يک آيت الله مهمي بود در تهران مي‌رفتيم نماز اين آقاي بزرگوار ايشان بچه‌اي داشت بچه اش را مي‌آورد مسجد بچه‌ي او به قدري شلوغ کار بود که آقا وقتي نماز مي‌خواند يا سجده مي‌رفت ديوار مسجد را مي‌گرفت مي‌رفت بالا آقا حواسش به نماز و سجود بود براي مردم شگفت آور بود که بچه‌ي آقا بايد آرام و سر به زير باشد جلوي آقا جرئت نمي‌کرد پشت سر آقا اين کار را مي‌کرد يکي از مامومين به آقا گفت که بچه‌ي شما خيلي شلوغ کاري مي‌کند آقا فرمودند اين ديوار‌ها بند کشي شده؟ گفت نه لاي آنها باز است گفت از لاي آجر باز مي‌رود جا دارد؟ گفت خيلي بچه‌ي خوبي است من وقتي بچه بودم از ديوار صاف مي‌رفتم بالا اين بچه‌ي من نصف من شلوغ کار است من بيشتر شلوغ تر بودم آن جا را نديده بوديد بچه‌هايي که فعال اند بچه‌ها را بايد انرژي شان را تخليه کرد يعني با بازي با ورزش با بيرون بردن الآن خيلي از خانه‌ها کوچک است آپارتماني است محدود است پارک مي‌روند مهد‌هايي که سالم است ببرند يکي از چيزهايي که بچه‌ها را خيلي مي‌تواند تخليه بکند بازي با هم سن و سال است مشکل اين بچه‌ها اين است که در خانه‌هايي هستند که پدر و مادر هم سن و سال نيستند يا حوصله‌ي بازي کردن ندارند اين انرژي‌ها تخليه نمي‌شود و اين‌ها مانع مي‌شود و بعد منفجر مي‌شود اگر بتوانند انرژي آنها را تخليه کنند همسايه‌ها فاميل آشنا‌هايي که هم سن و سال اين بچه‌ها هستند يا مهد‌هايي که سالم اند بين اين‌ها رفاقت ايجاد کنند تا انرژي بچه‌ها تخليه شود روايت خيلي زيبايي داريم خيلي جالب است يک خانمي سراسيمه آمد محضر مولا اميرالمومنين عليه السلام عرض کرد به داد من برس بيچاره شدم فرمودند چه شده گفت بچه‌ي من در پشت بام بوديم مشغول بودم به کارم ديدم رفته نوک ناودان قبلا ناودان‌هاي بلندي درست مي‌کردند که آب وسط کوچه بريزد گفت بچه ام رفته لب ناودان خيلي وحشت من را گرفته هر چه بغلم را باز مي‌کنم نمي‌آيد يا سينه ام را نشان مي‌دهم نمي‌آيد بچه خردسال است چهاردست و پا راه مي‌رود مي‌ترسم بروم جلو خودش را بيندازد پايين به داد من برس ظاهرا نزديک خانه‌ي حضرت بوده حضرت سراسيمه آمدند چه کار کنيم اين بچه را از لبه‌ي پرتگاه بر گردانيم فرمودند برويد بچه‌اي هم سن و سال او بياوريد رفتند يک بچه‌اي هم سن و سال او آوردند با دست و پا شروع کرد به راه رفتن با زبان بچگي با آن بچه صحبت کرد بچه جذبه‌ي مادر آن قدر نبود که او را از لبه‌ي پرتگاه برگرداند ولي يک بچه‌ي نوزاد هم سن و سال او را از لب پرتگاه برگرداند اگر بخواهيم يکي از بهترين راه‌هايي که مي‌تواند تخليه بکند بچه‌هاي هم سن و سال با اين‌ها بازي بکنند اسباب بازي‌هايي که فکري است. يکي از چيزهايي که ما از آن و مسئولين و رسانه‌هاي ما خيلي غفلت دارند برنامه‌هاي زيبا و جذاب و سالم و آموزنده براي کودک و نوجوانان اگر رسانه‌ي ما بيش از هر چيزي سرمايه گذاري بکند براي برنامه‌ها يا مسئولين تبليغات و ارشاد ما از بچه‌ها خيلي غافليم اگر فيلم‌ها سريال‌ها قصه‌هاي خوب داستان‌هاي خوب برنامه‌هاي متنوع آيت الله سيستاني خدا حفظشان بکند يک شبکه‌ي ماهواره‌اي ساليان سال است راه انداخته اند به نام هد هد براي بچه‌ها روي ماهواره است متاسفانه آن‌هايي که ماهواره ندارند کاش مي‌شد روي اين برنامه‌ها بيايد روي ديجيتال بچه‌ها بايد تغذيه شوند.
شريعتي: مستعد دريافت هم هستند.
حاج آقا فرحزاد: بيش از اين که ما روي بزرگ سال‌ها و جوان‌ها داريم سرمايه گذاري مي‌کنيم شالکه و شخصيت بچه‌ها و نوجوان‌ها خيلي مهم تر است و اين‌ها با برنامه‌هاي متنوع اخلاقي و تربيتي و آموزشي خيلي جاي کار دارد واقعا اگر سرمايه گذاري شود مسئولين ما تبليغات ما سازمان‌هاي مختلف بيايند برنامه‌هاي خوب براي جلب بچه‌ها داشته باشند در خارج اين کار را مي‌کنند بچه با اين کار شکل پيدا مي‌کند در روايت داريم پيامبر عظيم الشان عبور مي‌کردند نه تنها بچه‌هاي خودشان بچه‌هاي انصار را سلام مي‌دادند دست به سرشان مي‌کشيدند مي‌ديدند با خاک بازي مي‌کنند با گل بازي مي‌کنند حضرت مي‌فرمودند بگذاريد بچه‌ها با خاک و گل بازي بکنند خاک و گل تفريح گاه بچه‌ها است الآن علم امروز به اين جا رسيده است که اين اسباب بازي‌هاي جديد جواب نمي‌دهد همين گل رس و خاک و اين‌ها بچه‌ها انس عجيبي دارند تخليه مي‌شوند و خيلي هم مي‌توانند شکل‌هاي مختلف کارهاي متنوع از همين گل بازي درست کنند براي آنها جذاب است هم خودمان خيلي حوصله بکنيم سوال‌هاي اين‌ها را پاسخ بدهيم هم اين‌ها را بازي تفريح ببريم هم مهد‌هايي که مطمئن اند هم جاهايي که مي‌تواند انرژي آنها را تخليه بکند مخصوصا بچه‌هاي هم سن و سال.
شريعتي: در واقع محدود نکنيم.
حاج آقا فرحزاد: بله تا اين انرژي‌ها تخليه شود بچه‌هاي بيش فعال که غير عادي اند که آنها کم هستند در خانواده‌ها بچه‌هايي که بيش فعال و غير عادي اند عمده‌ي اين‌ها اختلالات رواني دارند توجه و تمرکزشان خيلي مشکل دارد مثلا درس خيلي خوش نمي‌دهند معلم املا مي‌گويد نصفش را نمي‌نويسند يا توجه نمي‌کنند يا رياضي را توجه نمي‌کنند بچه‌هايي که ناهنجاري شان غير عادي است يا توجه و تمرکزشان غير عادي است يا زياد از مدرسه و معلم زدگي دارند اين‌ها را بايد بروند تست بگيرند مشاوره‌ها يا روان پزشک تست مي‌گيرد مخصوصا روان پزشک که کودک ببرند اين‌ها گاهي مداوا مي‌کنند قرص‌هايي است که بچه تعديل مي‌شود بچه‌هاي بيش فعال را تست ببرند بيشتر مدارا بکنند و با مداوا مشکل شان حل مي‌شود.
شريعتي: ان شاء الله نکات خيلي خوبي را شنيديم آداب تربيت کودک با رويکرد آيات و روايات. اين‌ها سخت نيست اما نکات ظريفي دارد که ما غافليم از آنها. خداوند به همه‌ي آن‌هايي که فرزند ندارند فرزند صالح عنايت بکند مشرف مي‌شويم به محضر قرآن کريم صفحه‌ي 359 آيات انتهايي سوره‌ي مبارکه‌ي نور و آيات ابتدايي سوره‌ي مبارکه‌ي فرقان. زندگي تان منور به نور نبي اکرم صلي الله عليه و آله باشد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّـهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَّمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولَئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَرَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَن لِّمَن شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّـهَ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ?62? لَّا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُم بَعْضًا قَدْ يَعْلَمُ اللَّـهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمْ لِوَاذًا فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ?63? أَلَا إِنَّ لِلَّـهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قَدْ يَعْلَمُ مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ وَيَوْمَ يُرْجَعُونَ إِلَيْهِ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا وَاللَّـهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ?64?
سورة الفرقان
بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا ?1? الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَخَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيرًا ?2?
ترجمه:
مؤمنان فقط آنانند که به خدا و پيامبرش ايمان آورده اند، و هنگامي که بر سر کار مهمي [که طبيعتاً مردم را گرد هم مي آورد] با پيامبر باشند تا از او اجازه نگيرند [از نزد او] نمي روند. به راستي کساني که [براي رفتن] از تو اجازه مي گيرند، آنانند که به خدا و پيامبرش ايمان دارند. پس هنگامي که براي برخي از کارهايشان از تو اجازه مي خواهند، به هر کدام از آنان که خواستي اجازه بده و از خدا براي آنان آمرزش بخواه؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده و مهربان است. (??) دعوت پيامبر را [به ايمان، عمل صالح و امور اجتماعي] در ميان خود مانند دعوت بعضي از شما از بعضي ديگر قرار ندهيد، خدا کساني از شما را که براي [بي اعتنايي به دعوت پيامبر] با پنهان شدن پشت سر ديگران آهسته از نزد او بيرون مي روند مي شناسد. پس بايد کساني که از فرمانش سرپيچي مي کنند، برحذر باشند از اينکه بلايي [در دنيا] يا عذابي دردناک [در آخرت] به ايشان رسد. (??) آگاه باشيد! که آنچه در آسمان ها و زمين است فقط در سيطره مالکيّت و فرمانروايي خداست. به يقين آنچه را که شما [از حالات، اعمال و خواسته ها] بر آن هستيد مي داند، و روزي را که [براي حسابرسي] به سوي او باز گردانده مي شوند، پس آنان را به آنچه انجام داده اند، آگاه مي کند و خدا به همه چيز داناست. (?4)
سورة الفرقان
بسم الله الرحمن الرحيم
هميشه سودمند و با برکت است آنکه فرقان را [که قرآن جدا کننده حق از باطل است] به تدريج بر بنده اش نازل کرد، تا براي جهانيان بيم دهنده باشد. (?) همان که فرمانروايي آسمان ها و زمين فقط در سيطره اوست و فرزندي براي خود نگرفته است و در فرمانروايي شريکي ندارد و هر چيزي را آفريده و آن را به اندازه قرار داده، اندازه اي درست و دقيق. (?)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: اين سمت خداست که با احترام تقديم نگاه آسماني شما مي‌شود باز هم تشکر مي‌کنم از همه‌ي لطف‌هايي که از طريق پيامک و ايميل نسبت به ما داريد. حاج آقا فرحزاد خدمت شما هستيم نکته‌ي صلوات و اشاره‌ي قرآني را خواهيم شنيد
حاج آقا فرحزاد: اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم. موقع شنيدن يا نام بردن پيغمبر عظيم الشان گفتن صلوات مستحب موکد است و ترکش هم باعث دوري از رحمت خدا مي‌شود. تعبيري دارند پيغمبر عظيم الشان صلي الله عليه و آله و سلم که فرمودند وَمَنْ ذُكِرْتَ عِنْدَهُ فَلَمْ يُصَلِّ عَلَيْك فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ يعني باعث مي‌شود از رحمت خدا دور شود و به آتش وارد شود لذا فرمود هر وقت نام من را مي‌شنويد يا کسي خودش نام پيغمبر را مي‌آورد مستحب موکد است که ذکر صلوات را فراموش نکنيم.
شريعتي: اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
حاج آقا فرحزاد: آيه‌ي 63 آيه‌ي ما قبل آخر سوره‌ي مبارکه‌ي نور خداي متعال مي‌فرمايد «لَّا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُم بَعْضًا» شأن نزول اين آيه است که بعضي از افرادي که آن زمان بودند ادب صدا زدن در محضر پيغمبر را درک نمي‌کردند از پشت در و ديوار يا در حضور نام پيغمبر را به اسم مي‌آوردند مي‌گفتند يا محمد يا ابا القاسم در محضر يک شخصيت اين طور اسم بردن بي ادبي است تحقير به طرف است شأن حضرت را مراعات نمي‌کردند پسر عمو و پسر خاله و قوم و خويشش که نيست منصب عظيمي دارد رسول خدا و سفير خداست آنها متوجه نبودند يا از پشت در و ديوار فرياد مي‌زدند و اين آيه نازل شد که دعا و صدا زدن پيغمبر را مثل صدا زدن افراد معمولي خودتان قرار ندهيد حتي در روايات است که نام پدر مادر را نگوييد نگوييد حاج محمد بگوييد آقا جون بابا جون مادر جون مامان جون بچه‌اي که نام پدر مادر را صدا مي‌زند عمرش کوتاه مي‌شود خيلي نهي شده عنوانش را صدا بزنيد لذا آيه‌ي شريفه نازل شد که صدا زدن پيغمبر با بقيه فرق بکند يک جوري صدا بزنيد که به اسم نباشد خود خدا احترام گرفته پيغمبر را با اسم صدا نزده يا ايها النبي مي‌گويد يا رسول الله يا نبي الله اين طوري صدا بزنيد البته در محضر آدم بايد اين طوري باشد ولي در دعا و توسل و اين‌ها يا در زمان غيبت از دور بگوييم يا اميرالمومنين يا حسن يا حسين يا علي عيبي ندارد ولي اگر در محضرشان بوديم به اسم بي ادبي است عنوان را بياوريم يا حجت خدا يا نبي الله روايت داريم درباره‌ي امامان هم اين آيه صادق است محضر امامان اگر رسيديم عنوانشان را استفاده کنيم يا امام من سيد من آقاي من مولاي من يابن رسول الله از اين تعبيري که اسم به کار ببريم نهي شده يک روايت زيبايي داريم در مورد حضرت زهرا عليها سلام است دارد حضرت زهرا مي‌فرمايد وقتي اين آيه نازل شد منم ترسيدم خدمت پدر که مي‌رسم پدر را قبلا مي‌گفتم بابا ديگر گفتم منم يا رسول الله يا نبي الله بگوييم نگويم باباجون، بعد از نزول اين آيه دو سه بار گفتم يا رسول الله عنوان پدرم را گفتم حضرت خوششان نيامد جواب ندادند بعد فرمودند يَا فَاطِمَ?ُ إِنَّهَا لَمْ تَنْزِلْ فِيكِ وَ لَا فِي أهْلِكِ وَ لَا فِي نَسْلِكِ أنْتِ مِنِّي وَأنَا مِنْكِ فرمودند فاطمه جان اين آيه درباره‌ي شما و درباره‌ي اهل و خانواده ات و نسل شما نازل نشده چون حساب شما با بقيه جداست شما از مني و منم از شما هستم شما استثنائيد تَسْقُطُ الْآدَابُُُِِّ بَيْنَ الْأَحْبَابِ آن‌هايي که خودي هستند مِنّا هستند حسابشان با بقيه فرق مي‌کند إِنَّمَا نَزَلَتْ فِي أهْلِ الْجَفَاءِ وَ الْغِلْظَةِ مِنْ قُرَيْشٍ اين آيه درباره‌ي اعرابي که ادب صحبت کردن را بلد نيستند و با غلظت و جفا صحبت مي‌کنند درباره‌ي آنها نازل شده بعد حضرت اين تعبير زيبا را دارند فرمودند تو به من بابا بگو فَإِنَّهَا أحْيَا لِلْقَلْبِ وَ أرْضَي لِلرَّبِّ (المناقب، ج 3، ص 320) اين که تو فرزندم به من مي‌گويي بالا هم خدا خيلي راضي مي‌شود هم قلب من احيا مي‌شود از گفتن بابا حضرت زهرا به پدر بزرگوارشان قلب پيغمبر احيا مي‌شده است و خدا هم از شما راضي مي‌شود بعد مي‌فرمايد پيغمبر خدا صلي الله عليه و سلم پيشماني من را بوسيدند، از آب بدنشان ماليدند به بدن من و پيشاني من را بوئيدند که بوي عطري به من سرايت کرد که احتياج به عطر نداشتم از برکت بوسه‌ي پيامبر و آب بدنشان را به بدن من ماليدند و لذا ادب خيلي مهم است چيزي مثل ادب انسان را به خدا به پيغمبر و اهل بيت نزديک نمي‌کند من همين جا گريزي بزنم يکي از آدابي که براي همسر و پدر و مادر و بچه‌ها بايد خيلي مراعات کنيم هم نام خوب بگذاريم و هم نام خوب صدا بزنيم و هم ملايم و نرم و مودبانه صدا بزنيم اين آيه را بعضي از مفسرين معنا کرده اند که «لَّا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُم بَعْضًا» هم اسم را خوب صدا بزنيم هم داد و فرياد نزنيم از پشت در و ديوار محضر حضرت. لحنتان را درست کنيد با صداي بلند نگوييد با ملايمت با نرمي بگوييد اميرالمومنين روايتش براي من خيلي زيبا بود وقتي مي‌آمدند با پيغمبر کار داشتند بعضي مواقع در نمي‌زدند تا پيغمبر بيايند بيرون بعضي مواقع که در فوت مي‌شد با ناخن در مي‌زدند شما از زنگ زدن از در زدن افراد مي‌توانيد ادب و شخصيت افراد را بيابيد بعضي‌ها مي‌خواهند پاشنه‌ي در را بکنند با ناخن تا اگر پيغمبر خواب است مشغول کار است خيلي نرم و يک تک زنگ به قول ما که اذيت نشوند بعضي‌ها مي‌خواهند خانه را از جا بکنند فرياد نزنيد بلند صدا نزنيد اين هم خيلي مهم است درمورد همسر و اولاد و پدر مادر اين است که داد نزنيم فرياد نزنيم به اسم خوب صدا بزنيم ببينيم همسر ما چه چيزي را دوست دارد عزيزم همسرم اسم خودش را بيشتر دوست دارد يا شوهر همين طور بعضي‌ها داد مي‌زنند‌ها مي‌گويند هو مي‌گويند اسم طرف را مي‌شکنند شکستن اسم طرف خوب نيست.
شريعتي: در اين صدا زدن‌ها يک عاطفه‌اي رد و بدل مي‌شود.
حاج آقا فرحزاد: خيلي زياد هم نسبت به خانواده و هم نسبت به فرزندان. همين طور است مثلا در حديث کسا حضرت زهرا وقتي پيغمبر وارد کسا شدند امام حسن امام حسين هر کدام از عزيزان وارد شدند يا قُرَّةَ عَيْني وَ ثَمَرَةَ فُؤادي اي ميوه‌ي دلم روشني چشمم شافع امت ام يعني کلماتي که محبت ايجاد مي‌کند کلماتي که رابطه‌ي روحي و قلبي ايجاد مي‌کند کلماتي که ملايم و نرم است هم کلمات خوبي استفاده بکنيم هم با ملايمت. در اصول کافي روايت داريم يک علامت مومن اين است که مومن هيچ وقت فرياد نمي‌زند يک موقعي در شعار است جنگ است مي‌خواهيم رعب و وحشت ايجاد کنيم اين استثنا است اما در بين جمع خودمان صدايش از گوشش بيشتر نمي‌رود کنايه از اين است که ملايم حرف مي‌زند بعضي‌ها هستند در تلفن يا حضور طوري حرف مي‌زند انگار دعوا دارد با حرف حرف معمولي مي‌زند ولي اين حرف را مي‌توانيم با لطافت و اشاره و ظرافت بگوييم نرم و ملايم صحبت کردن ملايم گوش دادن و توجه کردن خيلي از مشکلات را حل مي‌کند و تعاملات ما را راحت مي‌کند ارتباط که برقرار مي‌شود خيلي از مشکلات حل مي‌شود.
شريعتي: ان شاء الله خيلي خوب خيلي ممنون اگر نکات پاياني مانده مي‌شنويم
حاج آقا فرحزاد: راجع به اين که بچه‌هايي که فعال اند يا بيش فعال اند ما وقت مي‌گذاريم محبت مي‌کنيم يادشان مي‌دهيم حوصله مي‌کنيم پاسخ به سوالاتشان مي‌دهيم رواياتي داريم که فکر نکنيد عبادت فقط نماز و ذکر و دعاست اين‌ها قطعا عبادت است ولي بالاترين عبادت‌ها تربيت کردن يک بچه‌ي شايسته است اگر ما وقت مي‌گذاريم از مستحباتمان مي‌زنيم از نماز مستحبي و تعقيبات مي‌زنيم و با بچه بازي مي‌کنيم يا چيزي ياد مي‌دهيم چند روايت مي‌خوانم ببينيد چقدر مهم است پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند اگر معلمي به بچه بسم الله ياد بدهد براي خود معلم و براي بچه و براي پدر و مادر بچه خدا برات آزادي از آتش جهنم صادر مي‌کند يا در روايتي داريم حضرت عيسي عليه السلام عبور مي‌کردند ديدند يک قبري صاحبش روحش معذب است سال بعد آمدند ديدند عذاب برداشته شده عرض کردند چرا عذابش برداشته شد؟ او که در عالم بعدي است گفت بچه اش را بردند مکتب معلم به او بسم الله الرحمن الرحيم ياد داد به خاطر اين که چيز خوب به او ياد داده خدا عذاب قبر از پدر برداشت يعني وقتي بچه چيز خوب ياد مي‌گيرد هم به معلم هم به پدر مادر به تير و طايفه خدا فيض و لطف و عنايت مي‌رساند يا در روايت ديگر داريم يکي از چيزهاي خوبي که مي‌توانند به بچه ياد بدهند قرآن است روايات است تعاليم ديني است مسائل تربيتي است که فرمود قبل از اين که ديگران مخ آنها را پر بکنند ماهواره‌ها شبکه‌ها دارند برنامه مي‌سازند تا بچه‌ها را با ناهنجاري‌ها آشنا بکنند بياييم تعاليم خوب با مسائل ديني اين‌ها را آشنا بکنيم که قبل از اين که آنها بر اين‌ها غلبه بکنند.
شريعتي: خيلي ممنون نکات خوبي را شنيديم فردا ان شاء الله اگر توفيقي بود با حضور حاج آقاي حسيني خدمت خواهيم رسيد خيلي از پدر مادراني هستند که فرزند دارند و فرزندشان در بستر بيماري هستند خيلي التماس دعا گفتند دعاي ويژه‌اي براي اين فرزندان که در بستر بيماري هستند و پدر مادرشان عذاب مي‌کشند بکنيم.
حاج آقا فرحزاد: خدا را قسم مي‌دهيم به حق محمد و آل محمد همه‌ي مريض‌ها مخصوصا بچه‌هاي مريض شفا عنايت بفرما خدايا آن‌هايي که شغل ندارند وسايل شغل ازدواج مسکن عنايت بفرما خدايا به حق محمد و آل محمد آن‌هايي که فرزند ندارند يا دختر يا پسر ندارند جنسشان جور نيست به همه شان فرزند صالح و سالم و شايسته مرحمت بفرما که بهترين يادگاري است که از ما مي‌ماند به حق آقا مجتبي عليه السلام السلام عليک يا ابا محمد يا حسن بن علي و السلام عليک يا ابا عبدالله.
شريعتي: خيلي ممنون به رسم دو شنبه‌ها حال و هواي کربلا و ياد امام حسين عليه السلام السلام عليک يا اباعبدالله.