برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: خير و بركت در زندگي (احسان و انفاق)
كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 93/09/24
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
اگر چه در نظر خلق اهل پرهيزيم * * * به ياد گوشه‌ي چشم تو اشک مي‌ريزيم
شنيده ايم که فصل بهار مي‌آيي * * * چقدر برگ به اين شاخه‌ها بياويزيم
هنوز از کف دريا فروتريم اما * * * به موج‌هاي فراگير در مي‌آميزيم
تو مهرباني و با ذره مهر مي‌ورزي * * * وگرنه پيش تو ما چون غبار ناچيزيم
غبار روي زمينيم و آن چنان مغرور * * * که پيش پاي کسي جز تو بر نمي‌خيزيم
شريعتي: سلام مي‌گويم به همه‌ي شما خانم‌ها و آقايان خيلي خوش آمديد به سمت خداي امروز آرزو مي‌کنم در هر کجا که هستيد تن تان سالم باشد و قلب تان سليم خدا را شکر مي‌کنم به رسم هر روز در اين لحظات توفيق اين را دارم که خدمت شما باشم. حاج آقاي فرحزاد سلام عليکم و رحمة الله.
حاج آقا فرحزاد: عليکم السلام و رحمة الله خدمت شما و بينندگان عرض سلام داريم آرزوي قبولي همه‌ي طاعات خصوصا زيارت اربعين را دارم آن عزيزاني که مشرف شدند و عزيزاني که تسهيلات فراهم کردند و مي‌کنند براي بازگشت زوار. تشکر داريم از همه‌ي کساني که در اين مسير و راه با مال و جان و قلب و دعا‌ها حمايت کردند از برنامه‌ي بزرگ زيارت اربعين که با شکوه برگزار شد فکر نمي‌کنم در روي کره‌ي زمين با اين عظمت هر سال بهتر از سال قبل مي‌شود اتفاق بسيار فوق العاده‌اي بود اميدواريم خداي متعال خير و برکت را زياد بکند امام سجاد عليه السلام ديدم روايت داريم فرمودند امر کنيد دوستان ما شيعيان ما به زيارت قبر امام حسين عليه السلام بروند که رفتن به زيارت قبر ابا عبدالله حضرت فرمود که رزق و روزي را زياد مي‌کند و عمر را طولاني مي‌کند و حوادث ناگوار را از بين مي‌برد اين بخشي از برکات زيارت است حضرت زهرا دعا مي‌کند و استغفار مي‌کند براي زوار قبر حضرت اباعبدالله عليه السلام. خداوند توفيق بدهد همه‌ي آرزومند‌ها مشرف شوند.
شريعتي: امسال که توفيق نداشتيم ان شاء الله سال بعد توفيق داشته باشيم. خيلي خوشحاليم خدمت شما هستيم در ذيل بحث خير و برکت در زندگي به نکات خيلي خوبي در جلسات گذشته حاج آقا اشاره کردند بحث احسان و انفاق بود و واجب مالي که شايد کمتر توجه مي‌کنيم بحث خمس و زکات که برکات بسياري را براي زندگي ما به ارمغان خواهد آورد
حاج آقا فرحزاد: چون پيام و سوال زياد بود هفته‌ي قبل، راجع به خمس اشاره‌اي مي‌کنم. بحث خمس را عرض کرديم که افرادي که دخل و خرج شان به هم نمي‌خورد بدهي زيادي دارند اين‌ها خمس برايشان تعلق نمي‌گيرد خمس مازاد از آن چه که در طول سال آدم هزينه مي‌کند و چيزي اضافه آمد يا سرمايه‌اي که دارد و وسيله‌ي درآمد زا دارد به آن‌ها تعلق مي‌گيرد خانه و ماشيني که مورد نيازش است لوازم خانه را خمس تعلق نمي‌گيرد بعضي از مسائل چون بين علما و مراجع اختلافي است هر کسي به مرجع تقليد خودش مراجعه بکند ولي وحشت نکنند از خمس چيز سختي نيست در يک سال انسان مطابق نياز هزينه مي‌کند چيزي سر سال اضافه آمد آن خمس دارد مسائل جزئي را به مراجع مراجعه بکنند و خود خمس هم برکت عمر و مال و جان و زندگي انسان است و دعاي اهل بيت و امام زمان عليه السلام را پشت سر خواهد داشت. آن‌هايي که به مستحبات اهميت مي‌دهند به واجبات اهميت نمي‌دهند پيغمبر خدا به حضرت علي عليه السلام فرمودند وقتي ديدي مردم به مستحبات روي آوردند و واجب را رها کردند عليک بافرائض واجبات را در رده‌ي اول و نخست قرار بده خمس زکات و ديون مردم اداي حقوق واجب را جدي بگيريم بعد سراغ مستحبات برويم.
شريعتي: سوالات زيادي در مورد خمس رسيده به دست ما شايد در رسالت برنامه‌ي ما نباشد حتما دوستان با دفتر مراجع معظم تقليد تماس بگيرند و سوالاتشان را بپرسند
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم. اگر خدا توفيق بدهد اين جلسه يا اگر کم آورديم در جلسه‌ي آتي بحث صدقه و انفاق را مي‌بنديم که در ماه ربيع بحث جديدي خدمت بيننده‌هاي عزيز باشيم. در محور اوليه بحث ما درباره‌ي آثار و برکات فوق العاده‌ي صدقه و احسان است. يکي از برکات صدقه دادن اين است که شيطان را از آدم دور مي‌کند بد‌ها و بدي‌ها را از آدم دور مي‌کند تعبيري دارند پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم که صدقه کمر شيطان را مي‌شکند يعني چيزي که شيطان را خورد مي‌کند و دشمن را دور مي‌کند صدقه دادن است يکي از آثار مهم صدقه و انفاق اين است که خشم خدا را خاموش مي‌کند اگر انسان ناهنجاري‌هايي دارد که باعث غضب خداست با صدقه دادن خشم خدا خاموش مي‌شود يعني انسان بدي‌هايي دارد خطاهايي دارد با صدقه دادن بيايد رحمت خدا را جذب بکند خشم خدا را خاموش بکند اين‌ها روايت است. يکي از آثار صدقه دادن اين است که چون چشم زخم يک واقعيتي است هم در قرآن آياتي دارم هم در روايات گاهي افرادي هستند چشم شان شور است يا نمي‌توانند ببيند يا خود پدر مادر بچه را چشم مي‌زنند صدقه دادن چشم زخم و نحوست ممکن است در يک خانه‌اي مرکبي يا زماني مثل ماه صفر که معروف است نحوست دارد يا مکان‌هايي نحوست داشته باشد صدقه نحوست را از بين مي‌برود صدقه نحوست و چشم زخم را از بين مي‌برد. يکي از برکات مهم صدقه که خيلي مهم است و داريم فهرست وار رد مي‌شويم انفاق و صدقه دادن ابتلائات سنگين بلاهاي ناجور حوادث تلخ يا مرگ و ميرهاي خطرناک را از آدم دور مي‌کند مرض‌هاي لا علاج را هم ذبح گوسفند خون ريختن و هم صدقه دادن به فقرا رسيدن بلاهاي ناهنجار را دفع مي‌کند بلا شک حتي روايت داريم هفتاد نوع مرگ‌هاي ناگهاني بنا بود اجلش برسد صدقه مي‌دهد احسان مي‌کند حديث داريم افرادي که با صدقه عمرشان بيشتر مي‌شود اين‌ها بيشتر هستند به کساني که از اجل طبيعي از دنيا مي‌روند اجل طبيعي اش اين بوده پنجاه سال عمر بکند صدقه مي‌دهد عمرش هفتاد هشتاد سال مي‌شود اين‌ها اثر وضعي دارد هفتاد نوع مرگ‌ها بلاهاي ناگوار را دور مي‌کند يا ما خيلي موقع براي دارو درمان مان هزينه مي‌کنيم ولي فرمودند مريض هايتان را با صدقه دادن صدقه‌اي را نيت بکنيد براي شفاي مرضا همين جا اين نکته را بزرگواري فرمودند که يکي از صدقاتي که خيلي جالب و زيبا است براي خودي هايمان نذر بکنيم ما معمولا براي امام و پيغمبر و خدا نذر مي‌کنيم براي فرزند خودمان همسر پدر مادر خودمان نذر کنيم ايشان فرمود من تجربه دارم يک موقعي بچه ام دلش مي‌خواسته کيف کفشي بخرم جور نمي‌شده نذر کنم براي همسرم براي بچه هايم که اگر مشکل من برآورده شد براي بچه ام اين هديه ام را بخرم خيلي خوب است نذر قيدش اين نيست که امام و پيغمبر و عالم رباني و اين‌ها باشد دل کودک و همسر را شاد مي‌کند خدايا من اگر حاجت ام برآورده شد براي نزديکانم براي فاميلم دوستم همسايه ام يا نه هديه مي‌خواهم بگيرم مجرب است خيلي مواقع افرادي که براي نزديکانشان نذر کرده اند چون ما غافل شده ايم از نزديکان مان از اين راه خدا ما را پيچانده و ما راه را گم کرديم اين طوري دل آن‌ها را شاد مي‌کنيم يکي از نذوراتي که تجربه شده و زود جواب مي‌دهد نذر براي نزديکان و اطرافيان است مريض هايتان را با صدقه دادن مداوا کنيد، يعني رديف بهداشت و درمان عيب ندارد، آدم سراغش مي‌رود ولي خيلي مواقع موانع معنوي است اين موانع را ما با صدقه دادن برمي‌داريم خدا لطف مي‌کند و آن مريض خوب مي‌شود و آن مشکل حل مي‌شود تعبير قشنگي دارد در دعا الصَّدُقَة تَدفَعُ البَلاء، وَهِي أَنجَحُ دَواء، وَتَدفَعُ القَضاء وَقَد اُبرِمَ إِبراماًذ، وَلا يُذهَبُ بِالأدواء إلّا الدّعاء وَالصُدُقة يعني اي خدايي که گاهي بلا مقدر شده به طرف وارد شود امتحان است يا دستاورد گناهانش است بناست تصادفي بشود خدايي که بلايي که مسلم شده نوشته شده با کمترين صدقه تو دفع مي‌کني يعني آدم مي‌خواهد مسافرت برود صدقه هر روز سعي بکنيم يک چيزي کنار بگذاريم هر چند ناچيز گفتم ولو يک خرما ولي مقيد باشيم يک چيزي هزينه بکنيم کنار بگذاريم هفتاد نوع بلا و گرفتاري و مشکلات حل مي‌شود يکي از برکات صدقه دادن جذب دل‌ها است محبوب دل‌ها مي‌شود آدم سخي را همه دوست دارند خدا پيغمبر امامان محبوبيت در زيارت امين الله محبوبة في ارضک و سمائک همه‌ي انسان‌ها فطرتا دوست دارند محبوب دل‌ها شوند چيزي که پيش خدا پيش انبيا همه‌ي انسان‌ها حتي بد‌ها آدم سخي را دوست دارند آدم بخيل را دوست ندارند بخل آدم را از دل‌ها مي‌اندازد و سخاوت محبوبيت ايجاد مي‌کند انسان مي‌تواند با سخاوت و صدقه و انفاق دل‌ها را جذب بکند و مشمول دعاي همه‌ي انسان‌ها شود يکي از برکات صدقه دادن آمرزش گناهان است همان طور که استغفار و توبه گناهان را پاک مي‌کند و پيش گيري هم دارد کسي که صدقه مي‌کند هم گناهان گذشته اش را پاک مي‌کند و هم براي آينده ملائکه دست به دعا برمي‌دارند که خدايا او را از گناه و خطا حفظ بکن خيلي آثار مهمي دارد کم نيست هم پرونده‌ي قبلي‌ها را پاک مي‌کند روايتي خواندم کسي که گناه بزرگي مرتکب شد هفتاد سال عبادتش از بين رفت در سفينه محدث قمي است ولي موقع جان دادن به فقيري کمک کرد خدا گناهش را پاک کرد و عبادت محو شده اش را برگرداند اين خيلي خوب است برکات اين صدقه و احسان زياد است خداوند هم خيلي دوست دارد. البته حق الناس را بايد ادا بکنيم مصونيت از لغزش‌ها و خطاها براي انسان ايجاد مي‌کند يک نوع بيمه است يکي از برکاتي که بحث ما به خاطر همين شده افزايش مال و رزق و روزي و وسعت رزق و طولاني شدن عمر براي انسان ايجاد مي‌کند و شهر‌ها را آباد مي‌کند افرادي که سخي هستند خدا باران رحمتش را مي‌فرستد زراعت‌ها شکوفا مي‌شود رحمت ظاهري و طبيعي هم زياد تر مي‌شود يکي از برکات صدقه دادن آدم را از جهنم دور مي‌کند آن‌هايي که مي‌خواهند از پل صراط به راحتي بگذرند هر روز صدقه بدهند صدقه آدم را از آتش جهنم دور مي‌کند و از پل صراط به راحتي عبور مي‌کند.
شريعتي: عجيب است اين همه برکات.
حاج آقا فرحزاد: هر کدامش که کافي است ما را وادار کند به صدقه دادن. يکي از برکات مهم صدقه دادن امام صادق عليه السلام فرمود طَلَبتُ الجَنّة، فَوَجَدتُها فِي السَّخأ من طالب بهشت شدم و ديدم راه ورود به بهشت سخاوت است عرض کرديم در بهشت شجره‌اي است شجره‌ي سخاوت هر کس به او چنگ بزند او را مي‌کشد به طرف خودش آدم سخي به زور مي‌برند به بهشت بخواهد نخواهد عاقبت به خير مي‌شود راه ورود به بهشت صدقه دادن است يکي از برکات سخاوت هم نشيني با انبيا اوليا و امامان است با شهدا و چهارده معصوم محشور مي‌شود يکي از برکات مهم صدقه و سخاوت برآمدن حاجات و شفاعت براي انسان فراهم مي‌شود افرادي که مي‌خواهند دعايشان برآورده شود مخصوصا شب قدر يا شب جمعه. در شب قدر مي‌گويم در کنار اين نماز و عبادت‌ها صدقه‌ها هم بگذاريد کنار صدقه رحمت خدا را جذب مي‌کند دعا مستجاب مي‌شود و شفاعت انسان مورد پذيرش قرار مي‌گيرد مرحوم آقاي دولابي خدا رحمتش کند مي‌فرمودند خدا دو دست به ما داده با يک دست بگيريم با يک دست بدهيم نه اين که همه اش بگيريم بعضي‌ها هستند فقط مظهر يا قابض اند خدا تو را مورد امتحان قرار داده که با يک دست بدهي با يک دست بدهي چرا در نماز شب مي‌گويد چهل مومن را دعا کن يعني از اين دست مي‌گيري به اين دست بدهي در آخر عمري کار انسان دهندگي مي‌شود خود امامان مي‌گيرند به ديگران مي‌دهند ما صلواتي که مي‌فرستيم مي‌گوييم خدايا لطف و رحمت خود را بر سر چهارده معصوم بفرست آن‌ها هم سر ريز مي‌کنند به همه‌ي عالم خدا دوست دارد کار ربوبي و خدايي انجام بدهد و آخرش به خود ما برمي‌گردد افرادي که سفره مي‌اندازند به ديگران اطعام مي‌دهند لذتي خدا در اعطا و سخاوت به اين‌ها مي‌دهد از اين که هزارها برابر از لذتي که از طعم يک غذا مي‌چشد بيشتر است ان شاء الله طعم و لذت دهندگي را خداي متعال به همه‌ي ما مرحمت بکند اين فشرده‌اي بود از برکات.
شريعتي: در مورد اموات هم اشاره کرديم براي شب اول قبرشان براي اين که در عذاب نباشند زياد صدقه بدهيد اين خودش از آثار صدقه است. صدقه يعني چه؟
حاج آقا فرحزاد: يکي از محورهايي که فهرست مي‌کنيم صدقه دادن و احسان ما فوري به ذهن مان مي‌آيد که مسائل مالي است که بخشي اش مسائل مالي است بخشي اش هم غير مالي است کل معروف صدقه در روايات آمده يعني هر امر خيري هر خير رساندني به ديگران زباني مالي مشاوره‌اي فکري عقلي هر نوع خيري که انسان خدا دوست دارد که ما فقط خود پرست نباشيم خود خواه و خود محور نباشيم من فقط گليمم را از آب در مي‌آورم هر چه شد شد نه خدا ما را امتحان مي‌کند به فکر ديگران باش اهل بهشت به فکر ديگران هستند اهل جهنم محور خودشان است هر کار خيري صدقه است مصاديق را عرض مي‌کنم يکي از مصاديق مهمي که مفصل بايد صحبت کرد قرض الحسنه است ما از آن غافل هستيم هم آيات متعدد هم روايات فراوان که چه برکاتي دارد قرض الحسنه از صدقه دادن بالاتر است روايت داريم در بهشت نوشته شده قرض الحسنه هجده حسنه بالاترين ثواب‌ها مال صله رحم است شما به نزديکان اعم از پدر مادر خواهر برادر همسر اولاد فاميل 24 حسنه است 24 برابر است از همه بالاتر خدمت کردن و نيکي کردن به نزديکان است 24 درجه از اين مرحله پايين تر 18 درجه است صدقه دادن 10 برابر است با اين که صدقه را مي‌دهي پس نمي‌گيري با اين که در قرض الحسنه پس مي‌دهي در روايت داريم صدقه ممکن است دست غير محتاج هم برسد اما قرض الحسنه معمولا افراد آبرومند هستند و آبروي طرف محفوظ مي‌شود کار و توليد ايجاد مي‌کند صدقه که مي‌دهيد مي‌رود مصرف مي‌کند تمام مي‌شود ولي در قرض الحسنه طرف ممکن است کار بزند بايد برگرداند آبروي طرف محفوظ است شما مي‌توانيد يک جاي ديگر هم بدهيد يک خيري که خيلي از ما غافل هستيم صندوق‌هاي قرض الحسنه خانوادگي رفقا کارمندان بدون سود هم است فراوان شده اين را راه بيندازيم «مَّن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ» (حديد/11) سوره‌ي حديد است «وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ» خدا مي‌فرمايد چه کسي است که به من قرض الحسنه مي‌دهد يعني به بنده‌ي مومن من قرض الحسنه مي‌دهي خدا مضاعف مي‌کند خير مي‌دهد برکت مي‌دهد اين‌ها را هر چه فراوان داير بکنيم واقعا قرض الحسنه و بانک داري اسلامي که بدون سود بايد باشد که بايد به آن سمت حرکت بکنيم ما داشتيم قرض الحسنه‌هايي که ميلياردي از اول انقلاب تاسيس شده ميلياردي وام به افراد دادند کارمزد خيلي جزئي به خاطر اين که از امام رحمة الله يک مسئولي مي‌گفت ما استفتاء کرديم به اندازه‌ي کارمزد خودتان که نياز مغازه و کارمندان است نيم درصد يا يک درصد گرفتيم که اموراتشان بگذرد و مي‌گفت چه برکاتي داشته چه خيرهايي واقعا اين که خدا قرض الحسنه را سفارش کرده و بالاتر از صدقه است اين‌ها يک واقعيت‌هايي است عزيزاني که دل شان نمي‌آيد صدقه بدهند که برود برنگردد بروند قرض الحسنه بدهند منتها قرض الحسنه اولا تعبيرهاي خيلي عجيبي دارد پيغمبر خدا فرمودند کسي که يک گرفتاري را قرض الحسنه مي‌دهد و کارش راه مي‌افتد عملش را سر بگيرد مثل حج که مي‌رود از مادر متولد مي‌شود گناهان را مي‌بخشد و خدا به هر درهمي هزار قنطار که در لغت داريم قنطار پوست يک گاو را بگيرند پر از طلا بگيرند انفاق بکنند به هر درهم اش هزار پوست گاو که پر از طلا باشد در بهشت اجر و ثواب مي‌دهد در روايت ديگر فرمود اگر کسي مومن نيازمند آبرومندي رو زد و او توان قرض الحسنه دارد که به او بدهد طرف هم پس مي‌دهد موردش مشکلي ندارد اگر کسي که مورد نياز است مي‌آيد طرف رو مي‌زند شما هم توان پرداخت قرض الحسنه دارد به او ندهي فرمود خدا بوي بهشت را بر او حرام مي‌کند يعني از بهشت رفتن او را محروم مي‌کند يا فرمود امام صادق عليه السلام من قرض به کسي بدهم براي من محبوب تر است از اين که صدقه بدهم چون نوعا دست کساني مي‌رسد که آبرو مند هستند و طرف هم برمي‌گرداند و طرف هم به کار و توليد وادار مي‌شود منتها يکي دو نکته در پيام‌ها آمده مي‌آيد ما قرض داديم طرف نداده ببينيد اولا مواظب باشيم که به افرادي بدهيم که مطمئن باشند افرادي که نياز دارند افرادي هم که قرض مي‌گيرند خدا وکيلي قصد پرداخت را داشته باشند همت بگمارند براي پرداخت توان پرداخت ندارد و اورژانسي نيست قرض نکند بعضي‌ها براي تشريفات و تجملات قرض مي‌کنند و در آن مي‌مانند اين اشتباه است براي ضروريات آدم بايد قرض بکند اگر مشکل پيدا کرد و بعد هم نيت دادنش را داشته باشد و تمام تلاشش را بکند برگرداند در روايت داريم کسي به جا قرض بکند و نيت پرداخت هم داشته باشد خدا کمک مي‌کند آن قرض را ادا بکند.
شريعتي: آن‌هايي که پرداخت نمي‌کنند چقدر سد راه خير مي‌شوند.
حاج آقا فرحزاد: بله اين خيلي بد است من يک موقعي يک قرض الحسنه رفته بودم يک نفر آمده بود دعوا مي‌کرد مي‌گفت شما چرا سه تا ضامن مي‌گوييد معرفي بکنيد چرا اين قدر سخت مي‌گيريد در نوبت مي‌گذاريد قرض الحسنه در قم خيلي سابقه دارد از علما برجسته آن را تاسيس کرده گفت شما يک موقعي که وقت داريد بيا من پرونده‌هايي در بياورم آدم‌هايي که ظاهر الصلاح آمدند قرض کردند پشت سرشان را نگاه نکردند يک قسط را پرداخت نکردند خيلي بد است افرادي که توان پرداخت را دارند يا اگر ندارند نمي‌آيند از جاي ديگر يک جوري تهيه بکنند که آبروي صندوق و قرض الحسنه و افراد و ضامن نرود يعني سهل انگاري مي‌کنند حتي در قرض الحسنه‌هاي دولتي هم پول دولت را هم نمي‌دهند اين‌ها جرم و گناهشان خيلي سنگين است ولي انسان خودش را به آب و آتش بزند مقيد باشد بدهي اش را بدهد ضامن بنده خدا بايد از جيب خودش بدهد اين خيلي کار بدي است و اين مورد‌ها هم در روايات سفارش شده در آيه‌ي قرآن هم سفارش شده «وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ وَأَن تَصَدَّقُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ» (بقره/280) همان طوري که به بدهکار خيلي سفارش شده شما سر وقت بپرداز از آن طرف هم افرادي که پيشامدي شده تصادف کرده حادثه‌ي غير مترقبه‌اي اتفاق افتاده در فشار و مضيقه است يا مستاجري که بيني و بين الله نمي‌تواند سر وقت اجاره بدهد از اين طرف به صاحبان مال و احسان سفارش شده اگر مي‌بينيد واقعا ندارد به او مهلت بدهيد دير کرد نگيرند تا وقتي که گشايش برايش حاصل شود و اگر هم واقعا مي‌بينند موردي که توان پرداخت ندارد ببخشند اين آيه‌ي قرآن است «وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ» از اين طرف در روايات است بالاترين ثواب‌ها براي کساني است که مهلت مي‌دهند مي‌بخشند يا يک کسي که پيش آمدي برايش شده واقعا توان پرداخت ندارد ما آبرويش را نبريم از نفرين و آه و ناله‌ي کسي که به او قرض داريم و مشکل دارد گرفتار است مستاجري است که واقعا نمي‌تواند پرداخت کند وضع مالي ما هم خوب است توان گذشت داريم مي‌فرمايد از آه و نفرين آدمي که گرفتار است بترس حالا شما نيت ات خير بوده او هم واقعا توانش را ندارد اين جا را گذشت کنيد خدا اين‌ها را دوست دارد.
شريعتي: ولي در مقابل آن آثاري که گفتيد اين موارد معدودي که نمي‌آيند بدهند خيلي ناچيز است.
حاج آقا فرحزاد: بله اين باعث نشود که ما قرض الحسنه و کار خير را قطع نکنيم شما ضرر نمي‌کنيد شما ثوابش را بردي حتي اگر کسي توان داشت و نداد و سهل انگاري کرد شما ثواب و بهره اش را برده ايد.
شريعتي: خيلي ممنون ان شاء الله همه‌ي ما در سايه‌ي احسان و انفاق بتوانيم به آن جايي که بايد برسيم، برسيم. صفحه‌ي 296 قرار امروز دوستان خوب سمت خداست آيات 21 ام تا 27 ام سوره‌ي مبارکه‌ي کهف ان شاء الله تلاوت شما توأم با تدبر باشد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
وَكَذَلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّـهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِم بُنْيَانًا رَّبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِم مَّسْجِدًا ?21? سَيَقُولُونَ ثَلَاثَةٌ رَّابِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَيْبِ وَيَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْ قُل رَّبِّي أَعْلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِيلٌ فَلَا تُمَارِ فِيهِمْ إِلَّا مِرَاءً ظَاهِرًا وَلَا تَسْتَفْتِ فِيهِم مِّنْهُمْ أَحَدًا ?22? وَلَا تَقُولَنَّ لِشَيْءٍ إِنِّي فَاعِلٌ ذَلِكَ غَدًا ?23? إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّـهُ وَاذْكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَى أَن يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَذَا رَشَدًا ?24? وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ ثَلَاثَ مِائَةٍ سِنِينَ وَازْدَادُوا تِسْعًا ?25? قُلِ اللَّـهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَأَسْمِعْ مَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا ?26? وَاتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِ مُلْتَحَدًا ?27?
ترجمه:
و اين گونه [مردم آن شهر را به وسيله آن سکه قديمي] از حال آنان آگاه کرديم تا بدانند که وعده خدا [در برانگيختن مردگان در روز قيامت] حق است و در برپا شدن قيامت هيچ ترديدي نيست. هنگامي که [کاشفانِ غار] ميان خودشان در کار آنان نزاع و ستيز داشتند، پس [يک گروه] گفتند: ساختماني به روي [جايگاه] آنان بنا کنيد [تا از ديده ها پنهان بمانند] البته پروردگارشان به آنان داناتر است. ولي آنان که بر کارشان [نسبت به اصحاب کهف] پيروز شدند، گفتند: به يقين مسجدي بر روي [جايگاه] آنان بنا خواهيم کرد. (??) به زودي خواهند گفت: سه نفر بودند، چهارمين آنان سگشان بود. و مي گويند: پنج نفر بودند، و ششمين آنان سگشان بود، در حالي که [اين اظهار نظرهاي بي دليل] تير به تاريکي انداختن است. و مي گويند: هفت نفر بودند، هشتمين آنان سگشان بود. بگو: پروردگارم به شماره آنان آگاه تر است، جز اندکي کسي شماره آنان را نمي داند. پس درباره آنان بحث و مجادله مکن مگر بحث و مجادله اي ظاهر، و در مورد آنان از هيچ کس نظر مخواه. (??) و هرگز درباره چيزي مگو که من فردا آن را انجام مي دهم، (??) مگر اينکه [بگويي: اگر] خدا بخواهد. و هرگاه [گفتن ان شاءالله را] از ياد بردي، پروردگات را ياد کن و بگو: اميد است پروردگارم مرا به چيزي که از اين به صواب و مصلحت نزديک تر باشد، راهنمايي کند. (??) [اصحاب کهف] سيصد سال در غارشان ماندند و نُه سال به آن افزودند. (??) بگو: خدا به مدتي که ماندند داناتر است، [براي اينکه] غيب آسمان ها و زمين ويژه اوست، چه بينا و چه شنواست، براي اهل آسمان ها و زمين سرپرست و ياوري جز او نيست و احدي را در فرمانروايي اش بر جهان هستي شريک نمي گيرد. (??) و آنچه از کتاب پروردگارت به تو وحي شده است، بخوان. براي کلماتش تبديل کننده اي نيست، و هرگز جز او ملجأ و پناهي نخواهي يافت. (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: نکته‌ي صلوات بر حضرت محمد و خاندان پاکش را بفرمايند و بعد اشاره‌ي قرآني
حاج آقا فرحزاد: در روايات داريم چند چيز است که با اين اعمال حق اهل بيت را ادا مي‌کند وسيله‌اي است براي ادا حق اهل بيت يکي گريه بر امام حسين عليه السلام است امام صادق عليه السلام فرمود کسي که بر حضرت گريه بکند حق ما اهل بيت را ادا کرده در روايت داريم يکي از اين اعمال مداومت بر صلوات است يعني کسي که زياد مداومت بر صلوات دارد باعث ادا شدن حق پيغمبر و اهل بيت مي‌شود البته حق آن‌ها را کسي واقعي نمي‌تواند ادا بکند ما هر چه داريم هدايت ما نفس کشيدن ما از آن‌ها است شعاع وجود آن‌ها است يعني در واقع تفضلا پذيرفتند که ان شاء الله هم روزهاي پاياني ماه صفر عزاداري‌ها را جدي بگيريم چون ديگر سفره اش جمع مي‌شود و هم اين که درود و صلوات بر پيغمبر و آل را فراموش نکنيم که تفضلا حق آن‌ها ادا شود. اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم. آيه‌ي 23 ام سوره‌ي کهف خداوند مي‌فرمايد «وَلَا تَقُولَنَّ لِشَيْءٍ إِنِّي فَاعِلٌ ذَلِكَ غَدًا» همان طوري که در شروع کارها بايد با بسم الله و نام خدا شروع کنيم هر برنامه ريزي هر طرحي هر نقشه‌اي براي آينده مان مي‌کشيم خدا مي‌فرمايد هيچ وقت نگوييد که ما فردا اين کار را مي‌کنيم الا ان يشاء الله ان شاء الله بگوييم با قلب با زبان با نوشته با مشيت الهي گره بزنيم. نامه‌اي آورده بودند خدمت حضرت امام صادق حضرت به منشي فرمودند اين‌ها را بنويسيد اعمال بکنند ان شاء الله ننوشته بود فرمودند بدون ان شاء الله کي اين کارها به ثمر مي‌رسد؟ حتي در نوشته‌ها وعده‌ها قول‌ها ان شاء الله از زبان مان از نوشتن مان نيفتد خدا تصريح مي‌فرمايد که هيچ کاري را نگوييد بعدا انجام مي‌دهيم الا ان يشاء الله اگر هم خدا را فراموش کرديد با ذکر مجدد فراموشي را جبران بکن «وَقُلْ عَسَى أَن يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَذَا رَشَدًا» از خدا بخواهد که خدا بهترين راه‌ها را پيش رويت بگذارد و هدايت کند و رشد و راهنمايي صحيح را به تو نشان بدهد
شريعتي: خيلي خوب خيلي ممنون ان شاء الله هم نوشته هايمان و گفتار و مهم تر از همه باورمان که بدانيم همه‌ي کارها به دست خداوند متعال خواهد بود رسيديم به اين جا که هر کار معروفي صدقه است اولين مصداق را گفتند قرض الحسنه.
حاج آقا فرحزاد: در قرآن تعبير خداي متعال اين است «وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ» (بقره/3) يعني آن چه که خدا امکانات در اختيار شما قرار داده شما انفاق بکنيد جان داده مال داده آبرو داده موقعيت داده شرايط داده نمي‌گويد مال مال يک بخشي اش است مي‌گويد آن چه که خدا روزي ات کرده خودت تنها استفاده نکن در اختيار ديگران هم بگذار يکي از بهترين موارد صدقه حل اختلاف است با فکر با مشاوره با پول هزينه کردن بعضي اختلافات اختلافات مالي است ما در روايت داريم بعضي اصحاب امام صادق عليه السلام مشکل مالي پيش مي‌آمد پول مي‌دادند تا اختلافات حل شود بين زن و شوهر چيزي تهيه کنند آن اختلاف خيلي خطرش بيشتر است دو طايفه از هم مي‌پاشند هميشه مال را فداي جان و آبرو بکنيم نه اين که خودمان را آبرويمان را فداي مال بکنيم بهترين صدقه حفظ آبروي افراد و خود شخص است مالي که صرف آبروي افراد يا خود شخص شود اين بهترين صدقه است در حديث داريم. گفت حضرت اموالي را در اختيار من گذاشتند براي حل اختلافات افراد فکر نکنيد مال خودم است مال امام صادق است پس يکي از بهترين موارد صدقه حل اختلافات است صدقه مي‌توانيم يا با مشاوره‌ي عقلي. يکي از بهترين موارد صدقه دادن مسائل فرهنگي است کارهاي فرهنگي است که بحث مفصلي دارد ما فهرست کرديم تا زود اين بحث جمع شود مواردي که افراد گرفتاري‌هاي معنوي دارند ما روايت داريم يک پول حسابي براي پيغمبر خدا هديه آوردند حضرت فرمودند مي‌دهم براي اميرالمومنين عليه السلام که بهترين مورد‌ها را هزينه بکند حضرت امير فرمودند من انفاق آن چناني خواهم کرد و اول کسي که رسيدند دادند اتفاقا اين آدم دزد بود رفت فردا جار و جنجال پشت سر حضرت افتاد که حضرت هزار دينار به يک دزد کمک کرد روز دوم حضرت فرمودند به اول نفر يک زني که اهل فحشا و منکر بود داد روز سوم هم به يک غني و ثروتمند دادند اين پيچيد در مدينه که حضرت امير به چه کساني انفاق دادند به دزد و به زني که آلوده است و به آدم ثروتمند. وقتي که اين اتهام‌ها زياد شد جبرئيل نازل شد که مواردي که ايشان خدمت کرده بهترين مورد‌ها بوده چون آن دزد وقتي صدقه فراوان را گرفت به خود آمد گفت من چرا بروم مال مردم را چپاول کنم آن مبلغ را گرفت سرمايه کرد و دست از دزدي کشيد و توبه کرد و سعي کرد مال مردم را بدهد و آدم خوبي شد مورد‌هايي که ما بتوانيم از ناهنجاري نجات بدهيم يک معتاد را از اعتياد نجات بدهيم چون خيلي مواقع معتادها يا افراد دزد بهانه‌اي دارند ما بهانه‌ها را از آن‌ها بگيريم نجات بدهيم آن زن هم توبه کرد به برکت اين صدقه آن غني که انفاق نمي‌کرد گفت حضرت امير که سرمايه ندارد اين قدر به من کمک کرده بعضي‌ها مي‌گويند از نخورده بگير به خورده بده اين باعث شد دست دهنده و سخاوت پيدا بکند و کار خير زياد بکند حضرت امير او را از رو برد و اين موارد هم خيلي مهم است مرحوم آسيد مهدي قوام بوده از علما و وعاظ تهران يکي از کارهاي مهم اش اين بوده مي‌رفته افرادي که درماندگي و گرفتاري باعث شده به کارهاي ناهنجاري روي بياورند يک روز ايشان بعد از ده روز منبر از منبر مي‌آيد پايين به رفقايش مي‌گويد برويم فلان محله که افراد آلوده جمع مي‌شوند يک خانم جواني که دنبال کارهاي بد بوده صدايش مي‌زند مي‌پرسد چرا مي‌گويد من گرفتار هستم مي‌گويد من روضه خوان امام حسين ام تو را به فاطمه‌ي زهرا مادرم قسم مي‌دهم ده شب منبر رفتم روضه خواني کردم اين پول روضه‌ي امام حسين است به تو مي‌دهم دست از کار خلاف بردار اگر هم همسر بخواهي من برايت همسر تهيه مي‌کنم جهاز بخواهي تهيه مي‌کنم اين هم آدرس و تلفن من است اين خانم را وادار مي‌کند از گناه دست بکشد و توبه مي‌کند بعد مي‌رود ازدواج مي‌کند بچه دار مي‌شود بعد از مدتي مي‌آيد از آقا تشکر مي‌شود مسير زندگي اش عوض مي‌شود بهترين صدقه و احسان نا هنجاري‌هايي که در جامعه است کارهاي فرهنگي و تبليغي بهترين مورد صدقه و انفاق است در روايت داريم پيغمبر خدا فرمودند بر هر مسلماني لازم است هر روز صدقه بدهد فوري عرض کردند ما کي مي‌توانيم هر روز صدقه بدهيم امکانات نداريم فرمودند منظور امکانات مالي نيست اين که مانعي را از سر راه مردم بر مي‌داريد اين صدقه است زباله‌اي را جمع مي‌کنيد صدقه است ارشاد جاهل صدقه است تعليم و تعلم صدقه است عيادت کردن مريض صدقه است مخصوصا نزديکان به پدر مادر يا ناشناس امر به معروف صدقه است نهي از منکر صدقه است دلال خير شدن خيلي‌ها هستند اين‌ها مفصل اند اما فهرست وار مي‌گوييم حديث داريم اگر شما نيازمندي را به من معرفي کردي من به يک خير و خير به کس ديگري به يک بانک هشتاد واسطه هم خورد تمام اين واسطه‌ها در اين ثواب شريک اند بدون اين که از ثواب ديگري کم شود خيلي‌ها هستند وضع مالي شان خوب نيست ولي مي‌توانند وساطت خوب بکنند شاد کردن دل‌ها صدقه است گره گشايي از کار مردم صدقه است از کار معروف و خير رساندن به ديگران غفلت نکنيد ولو اين که با روي گشاده و باز من مثال به آقاي شريعتي مي‌زنم شما مي‌آييد استديو يا جاهاي ديگر با روي گشاده و باز بعضي‌ها هستند من هم شايد مبتلا باشم يا در فکر هستند در هم هستند همين که با گشاده رويي با بشاشيت اين را آدم مي‌تواند اين را دريغ نکنيم حداقل با گشاده رويي وارد خانه محل کار شويم با ارباب رجوع با گشاده رويي برخورد بکنيم اخمو و عبوس و درهم نباشيم در روايت داريم پيغمبر خدا فرمودند همه تان نمي‌توانيد با مال صدقه بدهيد ولي با گشاده رويي با اخلاق پسنديده ولي با گشاده رويي حداقل يک سلام کردن يک سلام را دريغ نکنيم حديث داريم نزديک ترين افراد به خدا و پيغمبر افرادي هستند که ابتدا به سلام مي‌کنند يکي از بهترين مصاديق صدقه وقف است ايام آخر صفر هفته‌ي وقف هم است که خيلي‌ها هستند از ثلث مال شان مي‌توانند وصيت بکنند يا بهترين کار صدقه‌ي جاريه است شما مغازه‌اي خانه‌اي را وقف مي‌کنيد در امور خير يعني اصل سرمايه است از درآمدش کارهاي خير مي‌کنند اين بهترين موارد صدقه است شايد ساليان سال خانه‌ها و مغازه‌هايي داريم وقف است صد سال دويست سال پانصد سال اين خير جاري است انسان هزاران سال هم که از دنيا مي‌رود اين صدقه جاري است. خيلي‌ها هستند در پيامک‌ها هم بود نمي‌توانند واقعا نان تهيه بکنند نمي‌توانند پول آب و برق و قبض بدهند افراد خيري اين‌ها را ساپورت بکنند شما آخر ماه برويد سوپري‌ها بقالي‌ها بگوييد آن‌هايي که نتوانستند پول گوشت شان را و آذوقه شان را بدهند به حساب من خط بگيريد چقدر ثواب دارد؟ بهترين مورد صدقه اين است که افراد آبرومند را غير مستقيم بتواند کمک بکند يکي از بهترين موارد خرج اهل بيت کردن است که دو هزار برابر کارهاي خير اثرش بيشتر است در کافي شريف است درهمي که آدم براي اهل بيت خرج مي‌کند دو هزار برابر مثل مجالس روضه زيارت فرستادن افراد ارتباط دادن افراد به اهل بيت ترويج اهل بيت مکتب اهل بيت کارهاي قرآني و مذهبي صدقه است يکي از بهترين موارد صدقه گذشت است هيچ مي‌دانستيد بالاترين صدقات گذشت و عفو است «وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ» (بقره/219) گذشت کنيم کسي به ما تعدي کردي به آبروي ما مال ما جان ما يک بزرگي فرمود من هيچ وقت حاضر نيستم به خاطر من کسي جهنم برود زندان باشد زمين بخورد گرفتار باشد مي‌پرسند چه کسي انفاق بکنيم گذشت کنيد مادر شوهر بگذرد خواهر برادر و عروس بگذر پنج ميليون پرونده در سال در مراجع قضائي درست مي‌شود خيلي بد است حاضر نيست بگذرد کوتاه بيايد
شريعتي: نکاتي که در مورد صدقه مي‌گفتيد محور همه‌ي اين‌ها از خود گذشتن بود و ديگران را ديدن
حاج آقا فرحزاد: احسنت کلامي که پيغمبر خدا شهادت حضرت در هفته‌ي آينده در اين ماه اتفاق افتاده که پيغمبر خدا «قُولُوا لا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ تُفْلِحُوا» را که آوردند لا اله يعني من نباشم من را بگذاريم کنار خودمان را بگذاريم اگر کسي به فکر ديگران باشد ديگران را مقدم بکند بر خودش. مرحوم آقاي دولابي خدا رحمتشان کند بارها اين خاطره را مي‌فرمودند که مادر من تازه ازدواج کرده بود پدرشان مالک منطقه دولاب بود ميرزا محمود مادر من موقع مغرب مي‌خواست نماز بخواند يک خانم علويه‌اي نزديک خانه‌ي ما مهمان برايش رسيده بود يا کاري نياز دشت هيزم نداشتند آمد در خانه‌ي ما را زد مادرم مي‌رود دم در مي‌گويد هيزم داريد قرض بدهيد مادر من چون تازه عروس بود احترام بزرگ تر‌هاي خانه را بگيرد گفت اجازه بدهيد جاري من بزرگ تر خانه است اجازه بگيرم بي ادبي نباشد آمد ديد جاري اش دارد نماز مي‌خواند در نماز است پنج دقيقه طول کشيد آن بنده خدا خجالت کشيد رفت پدرم آمد خانه گفت جريان اين است خيلي ناراحت شد با اين که ارباب ده بود هيزم‌ها را بغل کرد برد در خانه‌ي علويه عذرخواهي کرد هيزم‌ها را به او داد خيلي هم تشکر کرد همان شب پدرم خواب ديد که تمام اين اهل خانه آن زمان راه کربلا بسته بود کسي نمي‌توانست برود کربلا پدرم خواب ديد تمام اهل اين خانه به خاطر شاد کردن دل اين علويه کربلايي شدند گفت موقعي که چند ماه از جريان گذشت دعوت نامه‌اي فرستادند گفتند همه‌ي اهل خانه برويد کربلا يعني اين که شاد کردن دل و خير رساندن انسان را خدايي مي‌کند کربلايي مي‌کند راه‌هاي غير هموار را هموار مي‌کند فقط خودمان را نبينيم گذشت بکنيم.
شريعتي: خيلي ممنون حاج آقا دعا بفرمايند همه‌ي ما آمين بگوييم
حاج آقا فرحزاد: خدا را قسم مي‌دهيم به حق محمد و آل محمد به همه‌ي ما توفيق انفاق و خير رساندن به ديگران را بدهد و قلب امام زمان را از ما راضي بکند فرجش را نزديک و رفع هم و غم و گرفتاري از همه‌ي گرفتار‌ها بکند و توفيق زيارت عتبات به همه‌ي ما قسمت بفرمايد.
شريعتي: الهي آمين
يک سلامم را اگر پاسخ بگويي * * * مي‌روم لذتش را با تمام شهر قسمت مي‌کنم