برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: خير و بركت در زندگي (احسان و انفاق)
كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 93/09/17
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
در راه رسيدن به تو گيرم که بميرم * * * اصلا به تو افتاد مسيرم که بميرم
يک قطرهي آبم که در انديشهي دريا * * * افتادم و بايد بپذيرم که بميرم
يا چشم بپوش از من و از خويش برانم * * * يا تنگ در آغوش بگيرم که بميرم
اين کوزه ترک خورد چه جاي نگراني است * * * من ساخته از خاک کويرم که بميرم
خاموش مکن آتش افروخته ام را * * * بگذار بميرم که بميرم که بميرم
شريعتي: سلام ميگويم به همهي شما هم وطنان خوب خيلي خوش آمديد به سمت خداي امروز آرزو ميکنم در هر کجا که هستيد مثل هميشه بهترينها نصيب شما شود. سلام عليکم حاج آقاي فرحزاد.
حاج آقا فرحزاد: عليکم السلام و رحمة الله خدمت شما همهي بينندگان عرض سلام داريم براي همهي شما عزيزان در آستانهي اربعين حضرت اباعبدالله به حمدالله سيل مشتاقان حضرت اباعبدالله راه افتاده اند ان شاء الله روز به روز زوار بيشتر شوند و ما هم با دل مان همراه آنها باشيم. ديشب يک صحنهاي ديدم دانشگاه قم قرعه کشي کردند براي دانشجوياني که مشتاق زيارت بودند ظرفيتي که ميتوانستند ببرند چهار اتوبوس بود شور و حال عجيبي داشتند از آن شور و حال عجيب تر دانشجوياني بودند که اسمشان در نيامده بود و رفقايشان را بدرقه ميکردند حال آنها کمتر از حال زوار نيست عزيزاني که پاي گيرنده هايشان مينشينند و اشک ميريزند عذر دارند نميتوانند بروند قطعا من بشارت ميدهم که ثواب را براي آنها مينويسند حديث داريم نيت مومن بالاتر از عمل است اين روايت زيبايي که فرصتي کاش شود يک جلسهاي دربارهي اين کلام نوراني صحبت کنيم جابر وقتي آمد اولين زائر امام حسين عليه السلام بود وقتي آمد قسم خورد من در ثواب شهداي کربلا شريکم عطيه گفت شما که زخمي برنداشتي بچه هايت بي سرپرست نشده اند صدمهاي نديدي چطور قسم ميخوري من در ثواب آنها شريک هم جناب جابر که هفت معصوم را درک کرده اين بيان را فرمود که خيلي براي ما تسلي است فرمود از حبيبم پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم شنيدم که هر کس دسته و گروهي را که دوست دارد شک نکند با آنها است و هر کسي هم عمل کسي را تاييد ميکند و دوست دارد در عمل آنها شريک است همهي دلهايي که سرتاسر دنيا تاييد ميکنند اين راهپيمايي کربلا يا پذيرايي از زوار را واقعا از دل و جان دوست دارند يا پذيرايي بکنند يا همراه آنها باشند شک نکنند جز آنها هستند نيت مومن بالاتر است در عمل ممکن است غروري داشته باشد فکر کند کاري انجام داده است ولي اين بندهي خدا دل شکسته يک گوشه فقط اشک ميريزد لذا جابر فرمود که پيامبر فرموده هم آنهايي که دوست دارند با آنها محشور ميشوند و هم عمل هر کسي را که دوست دارند در نامهي عمل آنها نوشته ميشود و جابر گفت من قسم ميخورم نيت من با اصحاب امام حسين بوده لذا يا ليت کنت معکم فافوز فوز عظيما. ما دوست داريم برويم ولي حالا نتوانستيم الحمدلله من تشکر ميکنم از رسانه که واقعا خيلي اطلاع رساني کردند اين شوق را در مردم ايجاد کردند به جاست مستندهايي ساخته شود از اين شور و حالي که عاشقانه خدمت ميکنند يا حتي زواري که معلول هستند و پير هستند خيلي مستندهاي خوبي ميشود ساخت در فکر هستند ان شاء الله عزيزان و از مسئوليني که تسهيلات فراهم کردند خروجي را کم کردند يا نميگيرند ويزا را راحت کردند ما تشکر ميکنيم در اين ثوابها شريک هستند.
شريعتي: مقدمهي اميد بخشي بود با اين رواياتي که خوانديد. امروز قبل از آمدن من به اين جا آقايي به من گفت خيليها دارند بيايند کربلا دختر من بيماري دارد شما به زائرين کربلاي امام حسين بگوييد که حتما براي همهي مريضها دعا بکنند و آنها را فراموش نکنند. حتما دوستان نائب الزياره باشند و براي شفاي مريضان دعا کنند. در ذيل بحث خير و برکت در زندگي به بحث انفاق و احسان رسيديم. نکات خوبي را در جلسات گذشته شنيديم. به سايت ما سر بزنيد و فايلهاي متني و صوتي را دريافت بکنيد. Samtekhoda3.ir امروز در مورد شرايط انفاق ميخواهند صحبت کنند
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم همان طوري که عرض کرديم يکي از چيزهايي که واقعا برکت را زياد ميکنيد کليد برکت و وسعت رزق است احسان و انفاق است و در قرآن و رواياتي را شرايطي براي احسان و انفاق بيان کرده اند. يکي از شرايط مهم اين است که از مال حلال باشد افرادي که مال شبه ناک مال حرام مال ديگران را چپاول ميکنند ميخواهند کارهاي خير بکنند اين وسوسهي شيطان است صريح قرآن است که «أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ» (بقره/267) از پاکيزه ترين کسب هايتان در راه خدا انفاق بکنيد. افرادي که رشوه ميگيرند نزول و ربا يا قاچاق و امثال اينها که حرام است با مال حرام هيچ وقت نميشود کار خير کرد و بالاترين وظيفهي کسي که مال حرام دستش است اين است که بايد به صاحبش يا بيت المال برگرداند يا رد مظالم بدهد اين ادا کردن حقوق بر او واجب است نه اين که من با مال ديگران زيارت کنم کار خير بکنم اين باطل است بلکه گناهش هم خيلي بزرگ تر است من با مال حرام بيايم شکم ديگران را سير کنم حديث داريم ملعون است که کسي که از مال حرام خودش و عيالات و ديگران را خرجي و نفقه بدهد گناهش خيلي بيشتر است هم گناهي که مال ديگران را گرفته و هم اين که مال حرام اثر وضعي دارد بچهها و ديگران را با مال حرام پرورش بدهد يا از مهمانها با مال حرام پذيرايي ميکنند گناهش دو چندان است.
شريعتي: يک وقتهايي کساني مال حرام کسب ميکنند و عذاب وجدان پيدا ميکنند و با انفاق اين عذاب وجدان را تسکين ميدهند.
حاج آقا فرحزاد: بله خيلي اشتباه است يک کسي ميگفت يک بنده خدايي ما رفتيم روضه فهميديم قاچاق چي است اين خيلي جنايت است به اسم اهل بيت به اسم روضه افرادي که با نيت پاک ميآيند برگرداندن مال حرام جز اوجب واجبات است اين را بدانند که هيچ وقت قبول نميشود خيلي هم روايات داريم هر کس ترک حرام بکند بالاترين عبادت است امام صادق عليه السلام فرمود ترک لقمهي حرام براي من از دو هزار رکعت نماز بالاتر است معلوم ميشود کار سختي هم است يعني يک مامور نيروي انتظامي ممکن است گاهي سر گردنه صد بار پيشنهاد رشوه بدهند اين که همه اش رد بکند و بايستد محکم حرام را پرهيز بکند کار سختي است يا خيلي از کارمندان ممکن است در معرض رشوه و ربا قرار بگيرند اين است که عبادت ده جز دارد نه جز اش نود درصدش کسب حلال است معلوم ميشود کار سنگيني است حديث داريم از جهاد در راه خدا بالاتر است امام هادي عليه السلام فرمودند اگر کسي از مال حرام چيزي تهيه کند اولا زياد نميشود اگر هم زياد شود برکت ندارد و اگر هم انفاق بکند ثواب ندارد مواخذه ميشود و در روايت داريم اگر کسي ورثه گذاشت مال حرام را آنها بايد به صاحبانش برگردانند اگر از مال حلال گذاشت و او خودش انفاق نکرد حضرت علي عليه السلام فرمودند اگر ورثه در راه حرام استفاده کردند او هم شريک است به خاطر اين که وسايل گناه را فراهم کرده اگر هم ورثه مال حلال را انفاق و احسان کردند به آن کسي که گذاشته نميدهند چون او دل نکند و انفاق نکند به ورثهاي که انفاق کردند به آنها ثواب ميدهند ما اينها را چون ميخواهيم بحث انفاق را زودتر جمع بکنيم خود اينها وقت ميبرد يک مقدار فهرست ميکنيم. يکي ديگر از شرايط احسان است ترک اذيت و منت است خيلي مهم است در آيهي قرآن داريم «لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالأذَى» (بقره/264) يعني خيرات خودتان را يکي با منت و يکي هم با اذيت و آزار باطل نکنيد خراب نکنيد يک موقعي ما به کسي احسان ميکنيم بعد طلبکار ميشوم يا همه اش به رخ ميکشيم من اين برادر را بزرگ کردم من اين کارگر را خانه دادم حتي در خانه خانم خانه يک عمري خدمت ميکند نبايد منت بگذارد به عروسها دامادها بچهها اين من را بگذاريم کنار امان از اين من که هر کجا ميآيد خراب ميکند يا آقا به خانم و اهل خانه منت بگذارد من کسب و کار را دارم. يک موقع متذکر نعمت ميکند اين که نعمتهاي خدا را قدر بدانيد اما اين که خودش را مطرح ميکند من چنين کردم و طلبکار ميشود و منت ميگذارد اين را خدا دوست دارد کار خود را ضايع ميکند صريح آيه است منت گذاشتن کار را باطل ميکند البته حديث داريم اگر توبه کرد خدا برميگرداند مواظب باشيم منت نگذاريم مواظب باشيم يکي از مسائلي که خيلي مهم است حفظ آبروي افراد است که اين کيفيت انفاق خيلي مهم است يک فرد آبرومندي که ميخواهيم خدمت کنيم اگر بتوانيم غير مستقيم خدمت کنيم از طريق واسطههايي که محترم هستند و نشناسند چه کسي احسان ميکند پيامک خيلي زيبايي داشتيم نوشته بود يک سال است يا چند سال است من يک نيازي دارم يک کسي ماهي پنجاه تومان صد تومان به حساب من واريز ميکند نميدانم هم چه کسي است پيام دادند که ما حس ميکنيم نياز داريد اين احسانها و انفاقهايي که امامهاي ما چرا شب انفاق ميکردند در تاريکي و حتي صورت مبارک شان را ميپوشاندند طرف او را نشناسد گاهي همان افراد روز ميآمدند ميگفتند چرا به ما کمک نميکني حضرت به رويشان نميآوردند که من شب انفاق ميکنم بعد از شهادت امام فهميدند که آن کسي که انفاق ميکرد امام سجاد عليه السلام بود امام صادق عليه السلام بود و حتي گاهي ميآمدند ميگفتند خدا داد من را از امام جعفر صادق بگيرد که به فکر من نيست خدا خيرش بدهد به کسي که شب ميآيد به من کمک ميکند حضرت به روي آنها نميآوردند پوشاندن و محترمانه غير مستقيم يک جوري که اين روايت را خوانده ايم که حسين بن ابي العلا آدم خيري بود و نيت اش هم پاک بود در سفر حج روزي يک گوسفند ميکشد همهي اهل قافله را در سفره اش اطعام ميداد بعد در مدينه که خدمت حضرت رسيد حضرت فرمودند شما يک کاري کردي من را ناراحت کردي عرض کرد چه کاري فرمودند هر روز يک گوسفند کشتي اهل قافله را سر سفره مهمان کردي گفت من قصد ريا نداشتم قصد انفاق هستند فرمودند شما حس نميکردي هر روز سر سفره ات ميآيند شرمنده ميشوند خجالت ميکشند اين را ميشود غير مستقيم کرد يا هر روز يک نفر باني يا يک جوري غير مستقيم نقدي بدهد ما يک پذيرايي بکنيم يا صدقات سنگيني که مستقيم يا در جمع مردم طرف را خورد بکنيم افراد آبرومند را. خيلي مواظب باشيم عزت افراد را حفظ کنيم حتي يک پولي ميخواهيم به دخترمان به پسرمان به دانشجويمان بدهيم خيلي محترمانه مودبانه بدهيم رعايت شان و عزت را بکنيم اگر شما به يک گدا پول پرت کنيد به او برميخورد يعني به گداي متکدي هم اگر تحقير کنيم به او برميخورد چه برسد به يک انساني که شخصيت دارد براي خودش در جمع نباشد پنهاني باشد غير مستقيم باشد به افرادي که با او خيلي خودماني هستند از طريق آنها احسان کند دهنده محو شود معلوم نباشد چه کسي است. يکي از راههايي که ميشود خيلي احسان کرد کميتهي انفاق بهزيستي خيريههايي که در کشور ما خيلي زياد است از طريق آن ها. ممکن است آنها هم يک اشتباهاتي بکنند ممکن است کميتهي امداد يک جايي سر آنها هم کلاه بگذارد اما نود درصد خيلي جاها به جا است کاملا تحقيق ميکنند کميتهي امداد که خدا ان شاء الله خير بدهد خيليها هم افتخاري در اين کميتهها خدمت ميکنند صدقاتي که جمع ميشود همهي اينها در يک جايي به وسيلهي افراد امين جمع آوري ميشود صورت جلسه ميشود و به جا و درست يکي از راههايي که ما نميشناسيم فقرا را صندوق کميتهي امداد در منزل بگذاريم يا در بيرون است حالا از هزار مورد يک مورد اشتباه براي همه پيش ميآيد و بالاي نود درصد به اهلش ميرسد خيليها واقعا مستحق اند سرتاسر ايران افراد نيازمندي که تحت پوشش اند همهي اينها رصد ميشوند آنهايي که پرونده دارند تحقيقهاي دورهاي دارند صندوق را در خانه بگذارد هر روز ميخواهد صدقه بدهد يا جمع بکند يک جا به يک شخصي بدهد خورد خورد به کسي برميخورد اين ريزه کاريها را بايد مواظب باشيم. يک کار خيلي خوبي بود بحمدلله کميتهي امداد اين طرح را پياده ميکند من از همهي مومنين هيئت امنا و امام جماعتها و مسئولين همهي نهادها که کمک بکنند طرح اين است که در مساجد مهم يک نمايندهي کميتهي امداد به هزينهي خودش يک کارمند ميگذارد که افراد خير آن محل و مسجد را جذب بکنند و افراد نيازمند را هم شناسايي بکنند هم کار کميتهي امداد سبک تر ميشود و هم افرادي که ميآيند در کوچه خيابان يا در مساجد و محلهاي عمومي رو ميزنند شناسايي ميشوند اگر واقعا راست ميگويند محترمانه به اينها خدمت بکنند. اين طرح را شرکت بکنند طرح خوبي است حتي کميته امداد حاضر شده هزينهي يک کارمند را بدهد در مساجدي که پر جمعيتي است هم خيرين را شناسايي بکنند و خود خيرين هم دوست ندارند مستقيم ارتباط نداشته باشند چون ممکن است مزاحم شان شوند ولي ماهانه هر کس ميتواند کمک بکند و يک جا جمع شود به کسي که واقعا نياز دارند داده شود گاهي هم موازي کاري ميشود يعني يک کسي هم در اين خيريه هم در چند جا رفته پرونده درست کرده ولي اگر در يک مجموعه بيايد متمرکز شود خيلي طرح خوبي است محترمانه و مودبانه است و يکي هم با اذيت کردن يعني مواظب باشيم کسي را که خدمت کرديم اذيت نکنيم من به يک يتيم لقمه بدهم اما بد اخلاقي کنم تندي کنم عصباني شوم اين لقمه را برايش پرت بکنم ما به افرادي که خدمت ميکنيم بايد اذيت شان نکنيم بداخلاقي نکنيم تحقير نکنيم اهانت نکنيم. يکي از مسائلي که بيشتر محور بحث ما است اين است که بالاترين انفاقها و احسان اداء واجبات است ما خيلي مواقع به مستحق ميپردازيم واجب را غافل ميشويم اين طور بينندهها خيلي داريم در کارهاي مستحبي خيلي هزينه ميکند مدرسه ميسازد زيارت ميرود حسينيه درست ميکند اينها مستحب است ولي خمس زکات بدهکاري واجب النفقه که نزديکان افرادش هستند اينها را کم ميگذارد يا اهميت نميدهد هزارها کار خير ميکند ولي خمس نميدهد خمسي که واجب است اول واجبات روايت داريم بخيل ترين آدمها آنهايي هستند که اول بخل بورزند از واجباتي که خدا گردن آنها گذاشتي زکاتي که اين همه سفارش شده خمسي که هم آيهي قرآن داريم و هم روايات فراواني دارم. اداء دين که جزء بالاترين واجبات است مهم تر از خمس و زکات ديون است وامي که گرفتيم يک مشکل معضل ما قرض الحسنهها يا بانکها قسطهاي معوقه است افرادي که دارند و نميدهند اما افرادي که نميتوانند بيني و بين الله بايد به آنها مهلت داد آداب قرض را هم فرصت بود يک موقع ميگفتيم خيلي به جا است واقعا کسي ناتوان است کمک بکنند حتي از بيت المال بدهند يا ديگران بدهند ولي افرادي که ميتوانند و نميپردازند اين اداء دين جزء بالاترين و مهم ترين انفاقها است بعد از اداء دين خمس و زکات.
شريعتي: اين برميگردد به نگاه ما مثلا در نماز شب احساس ميکنند واقعا ثواب دارد ولي احساس ميکنيم نماز ظهر و عصر ما که واجب است به اندازهي آن نماز شب ثواب ندارد در واجبات احساس ميکنيم واجب است بايد ادا کنيم در واجبات مالي هم اين نگاه است.
حاج آقا فرحزاد: انجام واجبات هزارها برابر از مستحب مهم تر است و مثل غذا و آب و ناني است که اگر به بدن نرسد بدن مختل ميشود مثل تنفس است روح ميميرد ايمان ما از بين ميرود و اين مسئلهي واجبات که من بيشتر در مورد خمس ميخواهم. چون براي زکات يک عدهي محدودي هستند که شامل آنها ميشود آنهايي که سکهي طلا درهم و نقره گندم جو و.. ولي خمس فراگير تر است به هر کسي که درآمد مستقلي داشته باشد و در مدت دوازده ماه چيزي اضافه بياورد خمس تعلق ميگيرد کسي که شغلي را شروع ميکند يا فرزندي که از پدر مادر مستقل ميشود يا خانمي که شاغل ميشود اگر درآمد مستقل دارد و سر سال تا يک سال هزينه بکند من اين جا عرض ميکنم براي بعضيها خمس هيولا شده نه هيچ نترسيد اولا خمس را من چند روايت ميخوانم که چقدر اهميت دارد و چقدر سفارش شده و بعد هم مسائل خمس اين قدر سخت نيست شما خانه زندگي مطابق شان و آبرويت هر چه داري خمس ندارد آن چه که انسان به اندازهي شان و مطابق مهمان داري و پذيرايي دارد اينها خمس ندارد ولي اگر بعد از دوازده ماه چيزي اضافه آمد آن اضافهي اموال شما و سرمايهي شما يک پنجم اش خمس است سر سال صد هزار تومان اضافه آورديد هشتاد تومان مال خودتان بيست هزار تومان را بايد خمس بدهيد صد توماني که حساب کرديد هشتاد تومان مال پاک شد سال ديگر باز هشتاد تومان کسر ميشود يعني اگر سال ديگر از هشتاد تومان اضافه آمد آن اضافه خمس دارد لازم نيست هر سال آن قبليها را حساب کنيد وحشت نکنند خانمها مادرها توجه کنند خواهش دارم همسرانشان و فرزندانشان که شاغل ميشوند نزديکانشان را سوق بدهند به خمس دادن من يک موقعي رفتم در مغازهاي جنس بخرم صاحب مغازه شوخي کرد گفت پدر ما را در آورديد گفتم من چه کار کردم گفت خانم من ماه رمضان پاي منبر شما بوده شما چند بار در مورد خمس صحبت کرديد آمده خانه ول نميکند ديده ايد مته چطور سوراخ ميکند گفت مخ من را زده به زور هم که شده بايد بروي خمس بدهي من را وادار به بهشت رفتن کرده اين خوب است اما نه با بدرفتاري با مهرباني و خوش اخلاقي چون مسائل خمس مهم است وقتي کسي خمس نداد يک پنجم مالش حق سادات است حق امام معصوم است لباسي که ميخرد شبه ناک ميشود پول آب و برق ميدهد شبه ناک ميشود وضو و غسلش شبه ناک ميشود ما نميخواهيم گرفتار شويد. روايت داريم توقيع از امام زمان است حضرت ميفرمايد لعنت خدا و ملائکه و همهي مردم بر کسي که يک درهم از مال ما را بگويد حلال است و بالا بکشد يک موقع نميداند ولي تو ميداني خمس بدهکار هستي مخصوصا افرادي که واقعا نياز دارند چرا نميروند حساب بکنند خمس هم دو قسمت است يعني يک پنجم دو قسمت است پنجاه درصدش مال ساداتي که نياز دارند پنجاه درصد مال امام معصوم است که در اين زمان به فقها و مراجع داد تا در مصرفي که امام زمان رضايت دارد خرج بکنند که خيلي از فقها ميگويند سهم ساداتش اجازه نميخواهد خودتان فاميل و نزديکاني که داريد و سادات هستند به آنها بدهيد خودتان بدهيد و اگر مراجعي که اجازه نميدهند ميشود از خود آن مراجع اجازه گرفت مخصوصا بعضي از مراجع مقيد هستند ميگويند شما فاميل سيد نداري؟ به دست خودت بدهي بهتر است خوب تشخيص ميدهي فاميلت نيازمند است يا نه و سهم امام را بايد اجازه گرفت بايد به مرجع داد خيليها هستند در ذهن شان هست ما چرا به علما بدهيم وضع شان خوب است بسياري از طلبهها زير متوسط هستند و مثل بقيهي مردم اند حفظ حوزه و مبلغين و دين هم جزء واجبات است شهريه که آقايان ميدهند از همين خمس سهم امام است اگر اين را قطع بکنيد حوزهها ممکن است مختل شود و اگر هم بعضيها خوشبين نيستند ما نميخواهيم آنها جهنم شوند و مورد لعنت خدا قرار بگيرند بيايند از مرجع يا وکيل اش موردهايي ديده ايم ميگويند ما دلمان راضي نميشوند ميآيند به مرجع يا نمايندهي مرجع که شما پروژهاي در اختيار ما بگذار مثلا اين جا مسجد ميسازند آب ندارند بيمارستان ميخواهند بسازند مورد رضايت امام زمان است يا جمع فقيري هستند که درمانده اند يا يک حوزهاي لازم است زير نظر آن مرجع خودت برو خرج بکن اين طوري هم داريم افرادي که خودشان بروند زير نظر آن مرجع به جا مصرف بکنند مهم ترين انفاق اول انفاق واجبات است در روايات داريم دو بار لعن کرده ملعون است ملعون است کسي که خدا به او مال دهد ثروت دهد امکانات بدهد ولي صدقه ندهد در راه خدا دو بار مورد لعن قرار گرفته يا در روايت ديگر داريم يک درهمي که با او به امام صله ميکند يعني سهم امام ميدهد از کوه احد وزن و ارزش اش بالاتر است يا در روايت داريم بعضيها فکر ميکنند امام نياز به خمس دارد فرمود اگر کسي فکر بکند امام نياز به پول شما دارد اين کفر است و او کافر است امام محتاج کسي نيست فرمود ما اين خمس را خدا واجب کرده از شما ميگيريم براي اين که پاک تان بکنيم خودتان اموالتان پاک شود فرمود نميگيرند مگر اين که ميخواهند پاک بکنند شما را. در اصول کافي است اين روايت اگر کسي فکر کند امام محتاج دست مردم است احساس نياز دارد امام اين کفر است در حد کفر است نخير منت پذير باشيم که امام يا مرجع تقليد خمس ما را قبول ميکند حضرت استشهاد کردند به اين آيهاي که هم دربارهي زکات است و هم دربارهي خمس «خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاَتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ» (توبه/103) ميفرمايد اين اموالي که از اينها صدقه ميگيري اينها را پاک ميکني تزکيه ميکني مثل درختي که رشد ميکند هرس ميکنند زيادي هايش را ميگيرند و بعد براي آنها صلوات بفرست و دعا بکند که دعاي شما به آنها آرامش ميدهد که امام معصوم يا کسي که نماينده است بايد آنها را دعا بکند اين روايت از امام هشتم عليه السلام است که امام دنيا و آخرت مال او است احتياج به کسي ندارد همهي عالم به نفس و برکت وجود امام است يعني ما بايد منت پذير باشيم اگر خمسي هم ميدهيم فرمود خمسي که شما به ما ميدهيد کارهاي ديني ميتوانيم بکنيم و عيالاتمان را تامين بکنيم و به موالي و دوستان مان خدمت کنيم و اين خمسي که شما ميدهيد باعث ميشود که ما دعا براي شما بکنيم يک کاري نکنيد از دعاي امام زمان محروم شويد هر کس که خمس ميدهد امام زمان برايش دعا ميکند پاکش ميکند تميز ميکند برکت ميدهد در بعضي روايات داريم من ضمانت ميکنم اگر کسي خمس بدهد مالش برکت پيدا ميکند و زياد شود همين جا ميگويد امام رضا عليه السلام که بيرون کردن خمس کليد وسعت رزق است ولو يک کارگر ساده. آقاي بهاء الديني ميفرمودند خانمهايي بودند در خانه کار ميکردند دلاک کيسه کش حمام بود ميآمد پيش من خمس حساب ميکرد ميگفتند اين چقدر آدم خوبي است يک ده تومان اضافه آورده باز آمده خمس اش را حساب ميکند اين خيلي خوب است خمس باعث ميشود گناهان شما پاک شود و بدانيد که اين را آماده ميکند براي روز قيامت سختيهايي که در عالم بزرخ است خمس شما را نجات ميدهد پس مهم ترين انفاق و احسان اداء واجبات است از ديون و بدهکاريهايي که داريم يا ارث. يکي از پيامهايي که زياد آمده خيليها هستند پدر مادر از دنيا رفته ارثي رسيده دو سه نفر از اهل ورثه ثروت ندارند نياز ندارند نميآيند ارث را تقسيم بکنند حق ديگران را بدهند اين ظلم در حق ديگران است شما دو نفر نياز نداريد بقيه که نياز دارند چرا سهل انگاري ميکنيد نميآيند انحصار وراثت بکنند اين هم گناه بزرگي است پس خمس را جدي بگيريد سخت نيست اولش يک کم هل دارد ولي آدم يکي دو بار بدهد چقدر احساس آرامش ميکند. آيت الله مرعشي نجفي خدا رحمت شان کند فرموده بودند يک جواني تازه کسب کار شروع کرده بود سر سال ميخواست پيش ما خمس حساب بکند مثلا صد هزار تومان بدهکار شد گفت نصفش سهم سادات است نصفش سهم امام است به من گفت من فاميل فقير دارم گفتم باشد سهم سادات را بده به فاميلي که فقير هستند گفت غير سيد هم چند تا داريم خيلي مستحق تر هستند من خواهش دارم آن را هم من بهتر ميشناسم بدهم گفتم باشد سهم امام را هم از ما اجازه گرفت به آن افرادي که نياز دارند بدهد وقتي خداحافظي ميخواست بکند من چون سال اول کسب و کار شروع کردم خيلي دوست دارم تبرکا از مال شما داشته باشد يک ده هزار توماني هم از آقا به عنوان هديه گرفت وقتي ميرفت من خنده ام گرفت گفتم چيزي که به ما ندادي ده تومان از ما گرفتي حالا باز هم خوب است به اهلش برسانيد هر طوري که شده اول خمس را مخصوصا خانمهايي که شاغل هستند و کس ديگر خرجي شان را ميدهد سعي کنند خمس بده زياد شود در مملکت ما وسعت رزق ميآورد گناهان را پاک ميکند از همه مهم تر دعاي امام زمان و اهل بيت پشت سر ما است.
شريعتي: بله خواستم يادآوري کنيم اداء واجبات مالي را گفتند براي اين که خير و برکت در زندگي ما زياد شود و اهل بيت تضمين کردند که ان شاء الله برکت به زندگي مان ميآيد. خيلي ممنون صفحهي 289 قرار امروز ماست آيات 67 ام تا 75 ام سورهي مبارکهي اسراء ثواب اين آيات را تقديم ميکنيم به روح آسماني حضرت سيدالشهدا برميگرديم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
وَإِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَن تَدْعُونَ إِلَّا إِيَّاهُ فَلَمَّا نَجَّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ أَعْرَضْتُمْ وَكَانَ الْإِنسَانُ كَفُورًا ?67? أَفَأَمِنتُمْ أَن يَخْسِفَ بِكُمْ جَانِبَ الْبَرِّ أَوْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا ثُمَّ لَا تَجِدُوا لَكُمْ وَكِيلًا ?68? أَمْ أَمِنتُمْ أَن يُعِيدَكُمْ فِيهِ تَارَةً أُخْرَى فَيُرْسِلَ عَلَيْكُمْ قَاصِفًا مِّنَ الرِّيحِ فَيُغْرِقَكُم بِمَا كَفَرْتُمْ ثُمَّ لَا تَجِدُوا لَكُمْ عَلَيْنَا بِهِ تَبِيعًا ?69? وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا ?70? يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَئِكَ يَقْرَءُونَ كِتَابَهُمْ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا ?71? وَمَن كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلًا ?72? وَإِن كَادُوا لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ لِتَفْتَرِيَ عَلَيْنَا غَيْرَهُ وَإِذًا لَّاتَّخَذُوكَ خَلِيلًا ?73? وَلَوْلَا أَن ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدتَّ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئًا قَلِيلًا ?74? إِذًا لَّأَذَقْنَاكَ ضِعْفَ الْحَيَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيْنَا نَصِيرًا ?75?
ترجمه:
و زماني که در دريا سختي و آسيبي به شما رسد، هر که را جز او مي خوانيد ناپديد و گم مي شود، و هنگامي که شما را [با سوق دادنتان] به سوي خشکي نجات دهد [از خدا] روي مي گردانيد. و انسان [با اينکه الطاف خدا را همواره در زندگي خود لمس مي کند] بسيار ناسپاس است. (??) آيا ايمن هستيد از اينکه شما را در کنار خشکي [در زمين] فرو برد، يا بر شما توفاني از شن و سنگريزه فرستد، سپس براي خود حافظ و نگهباني نيابيد؟! (??) يا ايمن هستيد از اينکه بار ديگر شما را به دريا برگرداند، پس توفاني سخت که با خود ريگ و سنگ مي آورد بر شما فرستد و به سبب اينکه ناسپاسي کرديد غرقتان کند؟ آن گاه در برابر کار ما براي خود پي گير و دفاع کننده اي نخواهيد يافت. (??) به يقين فرزندان آدم را کرامت داديم، و آنان را در خشکي و دريا [بر مرکب هايي که در اختيارشان گذاشتيم] سوار کرديم، و به آنان از نعمت هاي پاکيزه روزي بخشيديم، وآنان را بر بسياري از آفريده هاي خود برتري کامل داديم. (??) [ياد کن] روزي را که هر گروهي از مردم را با پيشوايشان مي خوانيم؛ پس کساني که نامه اعمالشان را به دست راستشان دهند، پس آنان نامه خود را [با شادي و خوشحالي] مي خوانند و به اندازه رشته ميان هسته خرما مورد ستم قرار نمي گيرند. (??) و کسي که در اين دنيا کوردل باشد، در آخرت هم کوردل و گمراه تر است. (??) و نزديک بود که تو را از آنچه به تو وحي کرديم، بلغزانند تا غير آن را از روي افترا به ما نسبت دهي و در اين صورت، تو را دوست خود مي گرفتند. (??) و اگر تو را ثابت قدم نمي داشتيم، همانا نزديک بود اندکي به سوي آنان متمايل شوي. (??) در آن صورت دو برابر در دنيا و دو برابر در آخرت عذاب به تو مي چشانديم، آن گاه براي خود در برابر ما ياوري نمي يافتي. (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: خيليها منتظر هستند حاج آقاي فرحزاد از فضيلت ذکر صلوات بر محمد و آل محمد بگوييد
حاج آقا فرحزاد: در چند روايت داريم صلوات باعث تزکيهي اعمال و پاک شدن انسانها و اعمال شان ميشود و باعث قبولي اعمال است و پيغمبر خدا فرمودند ذکر صلوات باعث ميشود اعمال شما پاک شود و پذيرفته شود و مورد نظر قرار بگيرد حتي در بعضي روايات داريم اگر کسي همهي مستحبات را به جا بياورد و صلوات در کنارش نباشد خداي متعال قبول نميکند يعني اين چاشني همهي ثوابها و حسنات است ان شاء الله صلوات بر محمد و آل محمد وسيلهاي شود که هم پاک شويم هم اعمال ما پذيرفته شود. اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم. در اولين آيه از اين صفحه خداي متعال ميفرمايد، اين گلايه در چند جاي قرآن آمده که بعضيها هستند وقتي به بحران ميخورند به مشکلات و گرفتاريها مجبورا خدا را صدا ميزنند وقتي نجات پيدا ميکنند خدا را فراموش ميکنند خداي مهربان ميفرمايد وقتي به سختي بيفتيد در دريا طوفاني شود غير خدا فراموش ميشود خدا را ميخوانيد، وقتي به خشکي رسيدند و از سختيها عبور کردند خدا را فراموش کردند اين بد کاري است انسان وقتي گرفتار است خدا را صدا بزند گرفتاري اش که برطرف شد خدا را فراموش کند، طبع انسان اين طور است ناسپاس است ان شاء الله جز بندگان سپاس گذار خدا باشيم.
شريعتي: خمس احکام بسيار وسيعي دارد من خواهش ميکنم از دوستان با توجه به اين که حاج آقا فرحزاد فرمودند ميتوانيد با دفاتر مراجع تقليد تماس بگيرد و اين احکام را بپرسيد و شرايط خودتان را مطرح بکنيد. نکات پاياني شما را ميشنويم.
حاج آقا فرحزاد: يکي از نکاتي که در روايات متعدد آمده و نکتهي مهمي هم است عزيزان بايد توجه داشته باشند در روايات داريم اگر کسي مالش را در راه واجب مستحب حلال و انفاق و احسان به جا مصرف نکرد خدا او را مبتلا ميکند چند برابر در راه باطل مصرف کند چون مال مال مصرف کردن است حضرت امير عليه السلام يک درهم را دستشان گرفتند فرمودند تو از وقتي که از دستم بيرون نرفتي فايده ندارد اين که ما ملکي را بخريم بيندازيم گران شود و آروزي گراني براي ديگران بکنيم اين روايت را خواندم پيغمبر خدا فرمود اگر کسي آرزوي گراني براي مردم بکند اعمال چهل سالش پاک ميشود بدترين آدمها آنهايي هستند جنسي را احتکار ميکنند ميگويند ساختمان گران شود زمين گران شود جنسها گران شود آرزوي گراني بکنند به خاطر اين که اموال خودشان زياد شود يا گران بفروشند عبادت چهل سال شان پاک ميشود از بين ميرود و فکر نکنيد شما خمس نميدهيد پول جمع کرده ايد بلکه جريمههاي سنگين ميآيد اتفاقات ناگوار ميآيد حوادث غير طبيعي ميآيد اگر هم اينها نيايد آخرش عزرائيل ميآيد از شما ميگيرد چه بهتر که به دست خودمان راه آخرتمان را آباد کنيم در بعضي روايات داريم چرا ما از مردن و رفتن به آن عالم که قهرا ما را ميبرند بدمان ميآيد فرمود به خاطر اين که دنيا را آباد کرديد آن جا را آباد نکرديد چيزي نفرستاديد هر کجا که وام ميدهند امکانات ميدهند ميرويم يک حسابي باز ميکنيم آيا در صندوق خدا حسابي باز کرديم؟ آن جا به درد ميخورد در روايت داريم اگر کسي با اختيار مالش را صرف افراد خوب نکند کار خوب نکند خدا به اضطرار او را وادار ميکند صرف کارهاي شر و بد شود يعني در خدمت طاغوت و ظالمها قرار بگيرد مثل مال ربا که خدا برکت را برميدارد هرز ميرود «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَيُرْبِي الصَّدَقَاتِ» (بقره/276) آنهايي که دنبال برکت هستند خود ربا يعني زيادي خدا ميگويد آن کسي که ربا ميگيرد يا ميدهد خدا برکت و خير را از او محو کرده دنبال زيادي هستي صدقه بده زياد ميکند چند برابر ميکند اين صريح قرآن است يکي از سوالهايي که فراوان کردند اين است که خيليها سوال ميکنند افرادي هستند که زيارت ميروند کربلا از راه هوا ميروند زمين بعضيها از نجف تا کربلا پياده ميروند يا روضه خواني مفصل ميگيرند به جاي اين بدهند به فقرا همين جا عرض بکنيم دست به اين کارها نبايد زد اينها هم جز بهترين انفاقات است بعد از انفاق واجب که عرض کرديم يعني کسي که روضه خواني برقرار ميکند براي اهل بيت خرج ميکند تبليغ ميکند يا زيارت ميرود نميخواهيم بگوييم آنهايي که رج انداختند هميشه ميروند آنها هم در کنار زيارت هر دو کار را انجام بدهند جهازي تهيه کنند به فقيري کمک کنند آن کارها را تعطيل نکنند کنارش انفاق و احسان هم انجام بدهند رواياتي داريم که انفاق و احسان براي اهل بيت و در راه اهل بيت دو هزار برابر بالاتر است من اين روايت را از کافي شريف ميخوانم امام صادق عليه السلام فرمود شما يک تومن که در راه اهل بيت به امام صله ميکنيد بالاتر از دو هزار برابر است که در انواع وجوه خير ديگر مصرف ميکنيد براي اهل بيت خرج کردن دو هزار برابر از انفاقات ديگر بالاتر است همين مجالس اهل بيت است که خير درست ميکند خيريهها را درست ميکند اين سرچشمهي همهي انفاقها است من حس ميکنم که بهترين موارد بعد از انجام واجبات تبليغ اهل بيت است و درهمي خرج شود از همه بالاتر است.
شريعتي: فردا ان شاء الله با حضور حاج آقاي حسيني خدمت شما خواهيم بود حاج آقا دعا بکنند همه آمين بگوييم
حاج آقا فرحزاد: ما بنا نداشتيم بحث خمس مطرح بکنيم من خواهش دارم از همسران فرزندان با محبت و احترام همسران و پدرانشان را وادار بکنند مال شان حلال شود که آنها هم رزق حلال گيرشان بيايد خدا را قسم ميدهيم به حق اهل بيت به همهي ما توفيق بندگي مرحمت بفرمايد و همهي ما را جز زوار واقعي امام حسين قرار بدهد السلام عليک يا ابامحمد و حسن ابن علي و السلام عليک يا اباعبدالله
شريعتي: مردم همه تو را به خدا سوگند ميدهند اما براي من تو آن هميشهاي که خدا را به تو سوگند ميدهم و السلام عليکم و رحمة الله