برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: تقوا و بركات آن
كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش:93/04/09
بسم الله الرحمن الرحيم
و صل الله علي محمدٍ و آله الطاهرين
آقاي شريعتي: سلام مي‌گويم به همه‌ي بيننده‌هاي خوبمان، خانم‌ها و آقايان. باز هم حلول ماه مبارك رمضان را در اين روزهاي ابتدايي به همه شما تبريك مي‌گويم. نماز و روزه‌هاي شما قبول باشد. ماه پر بركتي براي همه ما اغوش باز كرده و به فرموده رسول خدا ماهي است كه اولش رحمت است، وسطش بخشش و مغفرت است و آخرش آزادي و رهايي از عذاب جهنم است. ماهي كه در دلش شبي دارد كه از هزار ماه برتر است. ماهي كه شب اولش درهاي جهنم بسته مي‌شود و تا آخر باز نمي‌شود، ماهي كه هلالش درهاي جهنم را مي‌بندد، ماهي كه اگر مي‌دانستيم چقدر بزرگ و عزيز است، آرزو مي‌كرديم كه اي كاش سراسر سال رمضان بود. اين رمضان بر همه شما مبارك باشد. حاج آقاي فرحزاد سلام عليكم خيلي خوش آمديد.
حاج آقاي فرحزاد: عليكم السلام و رحمة الله، خدمت شما و همه‌ي بينندگان عزيز عرض سلام و ادب و احترام داريم. در اين ماه پر خير و بركت هستيم. حلول ماه مبارك رمضان، ماه مهماني خدا را خدمت همه بينندگان عزيز تبريك عرض مي‌كنيم. ماهي كه در روايت داريم اميرالمؤمنين فرمود: برتري ماه مبارك رمضان بر بقيه ايام، مثل برتري ما اهل‌بيت بر بقيه خلق است. انشاءالله همه عزيزان از لحظه لحظه‌هاي اين ماه بهره‌مند شوند. حتي نفس كشيدن در اين ماه ثواب تسبيح را دارد. خوابيدنش ثواب عبادت را دارد. روايت داريم پيغمبر فرمودند: شب اول ماه درهاي آسمان باز مي‌شود تا شب آخر. شب آخر ماه بسته مي‌شود. انشاءالله از اين درهاي اجابت و رحمت حداكثر بهره را داشته باشيم. ماه رمضان هميشه نيست. بايد براي يك سال ما خودمان را شارژ كنيم و توشه برداريم.
ماه رمضان در فصل گرما است كه شدت گرما و طولاني بودن روزها را داريم. روزهاي كه در آن تشنگي و گرسنگي نباشد، خيلي حالت روزه ندارد. روايت زيبايي در كافي و ثواب الاعمال هست، كه پيغمبر عظيم الشأن فرمودند: كسي كه در شدت گرماي طولاني روز، روزه دار است و تشنگي بر او غلبه كند، خداي متعال هزار فرشته را مأمور مي‌كند صورت تشنه روزه‌دار را مسح كنند و به او بشارت بدهند تا وقتي كه موقع افطار شود. موقع افطار خداي متعال با او صحبت مي‌كند و مي‌گويد: «مَا أَطْيَبَ رِيحَكَ وَ رَوْحَك» (كافي/ج4/ص64) اي روزه‌داري كه براي من روزه گرفت، «مَنْ صَامَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْماً فِي شِدَّةِ الْحَر» يعني واقعاً امتيازهاي فوق‌العاده‌اي به كساني كه در هواي گرم روزه مي‌گيرند، مي‌دهند. خداي متعال مي‌فرمايد: چقدر بو و جان و روحت طيب و پاكيزه است. اي ملائكه «مَلَائِكَتِي اشْهَدُوا أَنِّي قَدْ غَفَرْتُ لَهُ». كسي كه در شدت گرما به خاطر خدا روزه مي‌گيرد، آب و غذا نمي‌خورد. روزه علامت اخلاص افراد است و ايمان به غيب است. خداي متعال مي‌فرمايد: اي ملائكه شاهد باشيد، من اين روزه‌دار را آمرزيدم. گناهانش را پاك كردم.
من ابتداي برنامه خدمت عزيزاني كه سال اول تكليفشان است، تبريك عرض مي‌كنم. مخصوصاً دختر خانم‌هايي كه در سن 9 سالگي روزه مي‌گيرند، هم پدر و مادرها به اينها توجه كنند و هم تشويقشان كنند و نوازش كنند. همينطور كه خدا روزه‌دارها را تشويق مي‌كند. در آخر هداياي به آنها بدهند كه براي روزه گرفتن تشويق شوند. چه پسرها و چه دخترها انشاءالله در روزه گرفتن موفق باشند.
آقاي شريعتي: بحث ما در ذيل بحث خير و بركت در زندگي، بحث شكر و شكرگزاري را گفتند و تمام شد. امروز مي‌خواهند بحث جديدي را شروع كنند. منتهي قبل از آن مقداري از فضيلت ماه رمضان را براي ما خواهند گفت.
حاج آقاي فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم. اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
محور اصلي بحث ما همانطور كه فرموديد، دربارهي بركت در زندگي بود. چه عواملي بركت را زياد مي‌كند و چه عواملي بركت زداست. بركت را كم مي‌كند. يكي از چيزهايي كه بركت را زياد مي‌كند، خود ماه مبارك رمضان و روزه گرفتن است. خطبه‌ي پيامبر اعظم در ماه شعبان با لفظ بركت است. «أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَة» (وسايل الشيعه/ج10/ص313) يعني سه واژه مهم و بشارت مهم را در اول خطبه دادند كه اولي اين است كه ماه خدا با بركت و رحمت و آمرزش به شما روي آورده است. اگر بركت در جان و مال و زندگي انسان بيايد وارسته است و نجات پيدا مي‌كند. اگر رحمت هم شامل حال او شود، نجات پيدا مي‌كند. اگر آمرزش هم شامل حال او شود باز نجات پيدا مي‌كند. يعني سه چيز براي عاقبت بخيري انسان مؤثر است. بركت در اين ماه بسيار فوق العاده است. يعني از لحظه لحظه‌ها و ثانيه‌هاي ماه رمضان بايد حداكثر بهره را ببريم. خيلي از عزيزاني كه سال گذشته بودند، امسال در بين ما نيستند.
پيغمبر خدا عبور مي‌كردند، كنار قبري كسي دفن شده بود. روزهاي قبل فوت شده بود، بستگانش براي خواندن فاتحه آمده بودند. حضرت فرمودند: «لركعتان خفيفتان مما تحتقرون أحب إلى صاحب هذا القبر من دنياكم كلها» (مجموعه ورام/ج2/ص225) دو ركعت مختصر و كوتاه در نزد اين ميت از همه چيز بالاتر است. يعني آرزو دارد اي كاش من برگردم و دو ركعت نماز بخوانم. حالا بركاتي كه در ماه رمضان است، يكي خواندن دو ركعت نماز واجب ادا يا قضاء است. هفتاد برابر ماه‌هاي ديگر ثواب دارد. پيغمبر در همين خطبه شعبانيه فرمود: اگر كسي نماز مستحبي بخواند، برائت آزادي از آتش جهنم را برايش مي‌نويسند.
بيشترين چيزي كه در اين ماه سفارش شده است، ماه بهار قرآن است. تلاوت قرآن، نگاه كردن و گوش دادن به قرآن است و انس با قرآن است. گوش دادن قرآن هم ثواب تلاوت آن را دارد. به جاي گوش دادن به صوت‌هاي ديگر قرآن را گوش بدهند. قرآن را باز كنند و نگاه كنند. يكي از اساتيد بزرگوار مي‌گفت: آنها كه دلشان مرده است، وضو بگيرند و قرآن را روي سينه‌شان بگذارند. بگويند: خدايا اين نور قرآن را به دل ما بده و دل ما را زنده كن. بشارت بزرگي پيغمبر خدا دادند و فرمودند: اگر كسي يك آيه در ماه رمضان تلاوت كند، مثل اين است كه در غير ماه رمضان يك ختم قرآن كرده است. يك ختم قرآن چقدر وقت مي‌خواهد. ولي شما در اين ماه مبارك يك «بسم الله الرحمن الرحيم» هم بگوييد، يك ختم قرآن است. «قل هو الله احد» يك ختم قرآن است. «الله الصمد» يك ختم قرآن است. در اين ماه افازه و بركت از جانب خداي متعال بر سر بندگان ريخته مي‌شود. عزيزاني كه سواد ندارند، سوره حمد، سوره توحيد، سوره‌هاي كوچكي كه بلد هستند را تكرار كنند. سوره توحيد غير از اينكه هر آيه‌اش يك ختم قرآن است، در غير اين ماه هم هر يكبارش يك سوم قرآن است. ديگر نور علي نور است. يعني از لحظه لحظه‌هاي اين ماه استفاده كنيم.
روايت داريم امام هشتم(ع) در ماه رمضان هر سه روز يك ختم قرآن مي‌كردند و مي‌فرمودند: اگر تدبر و تفكر در قرآن سفارش نشده بود، من زودتر از اين مي‌خواندم. در روايت داريم برتري كلام خدا بر ساير كلمات مثل برتري خدا بر خلق است.
روايت داريم روز قيامت قرآن به شكل جوان زيبايي تجسم پيدا مي‌كند و آنهايي كه با او مأنوس بودند، و به قرآن عمل كردند، از آنها شفاعت مي‌كند. و براي بعضي هم مدعي و شاكي است. بعضي قرآن را فقط براي شب عروسي و اينكه در خانه گذاشتند خاك مي‌خورد، اهميت نمي‌دهند. وقتي كه ما براي ديدن سريال، بازي با گوشي همراه، شايد يك دهم آن را براي قرآن يا براي معنويت و رشد و كمال و تعالي روح و جان خودمان نمي‌گذاريم. اين واقعاً جاي گلايه است. چيزي كه براي ما مي‌ماند اين قرآن و اهل‌بيت است. ايمان و تقوا و عمل صالح است كه به درد ما مي‌خورد. پيغمبر خدا فرمودند: از بركات اين ماه افطاري به روزه دار است، و ثواب آن مثل آزاد كردن يك بنده در راه خداست. اين افطار دادن به مؤمن آمرزش گناهان را در پي دارد. بعضي بلند شدند و گفتند: يا رسول الله! ما قدرتي براي افطار دادن نداريم. حضرت فرمودند: «اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاء» (وسايل‌الشيعه/ج10/ص313) يعني ولو به نصف خرما هم شده است. نصف خرما مثال است، حداقل چيز را كه مي‌توانند افطار بدهند. چند نفري آب و نان و شير بدهيم. شيريني بدهيم. در روايات ما روي صدقه خيلي پافشاري شده است.
روايتي ديدم كه خدا تمام اعمال را موكل دارد، فرشته‌ها آن را تحويل مي‌گيرند و ثبت مي‌كنند. جز صدقه كه خدا مي‌گويد: من خودم با دست خودم مي‌گيرم. بعضي مي‌گويند: ما روزه مي‌گيريم و نماز مي‌خوانيم، اما حرف پول و دست به جيب شدن و احسان و افطار را براي ما نگوييد. اينها خيلي خطرناك است. خساست و بخل جامه تمام بدي‌ها است. خدا مي‌گويد: من با جان و مالت كار دارم. حتي در بعضي آيات داريم كه مال بر جان مقدم شده است.
يك نفر به امام هفتم گفت: من مشكل اقتصادي و كمبود مال دارم. چه كنم؟ فرمودند: صدقه بده. عرض كرد: من مي‌گويم: مشكل اقتصادي دارم. فرمودند: صدقه بده. گفت: ندارم! فرمودند: قرض كن و صدقه بده. ما هم در آيات قرآن و هم در نهج‌البلاغه داريم، «لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ» (طلاق/7) يكي از چيزهايي كه بركت را زياد مي‌كند، انفاق است. «وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ» يعني كسي كه در تنگناي اقتصادي قرار گرفته، در تنگناي مال است. «فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ» مال كم را بدهد. يك ريال بدهد ولي بدهد.
اميرالمؤمنين(ع) فرمود: «إذا أملقتم فتاجروا الله بالصدقة» (غررالحكم/ص395) يعني اگر مشكل اقتصادي پيدا كرد، با صدقه دادم با خدا معامله و تجارت كند. يا فرمود: «اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَة» (شرح نهج‌البلاغه/ج18/ص335) يعني رزق و روزي را با صدقه دادن پايين بياوريد. البته خرما و ليوان آب براي كساني است كه تمكن ندارند، اگر كسي واقعاً دارايي و ثروت دارد، در حد توانش بايد بدهد.
خوابيدن در ماه رمضان بركت است. نفس كشيدن بركت است. اگر كسي در اين ماه گناه نكند، روزه دار واقعي باشد، نفس كشيدنش ثواب سبحان الله دارد و برايش ثبت مي‌شود. انشاءالله حداكثر بهره را از اين ماه داشته باشيم.
آقاي شريعتي: بزرگي مي‌گفت: براي اينكه قدر ماه رمضان را بدانم از همين روزهاي اول دعاي وداع با ماه را مي‌خوانم كه بگويم: هنوز فرصت هست. قرار روزانه‌ي امروز ما صفحه 128 قرآن كريم خواهد بود. آيات ابتدايي سوره مباركه انعام در سمت خداي امروز تلاوت مي‌شود. باز مي‌گرديم به بركت صلوات بر محمد و آل محمد.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ الحَْمْدُ لِلَّهِ الَّذِى خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبهِِّمْ يَعْدِلُونَ(1) هُوَ الَّذِى خَلَقَكُم مِّن طِينٍ ثُمَّ قَضىَ أَجَلًا وَ أَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْترَُونَ(2) وَ هُوَ اللَّهُ فىِ السَّمَاوَاتِ وَ فىِ الْأَرْضِ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَ جَهْرَكُمْ وَ يَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ(3) وَ مَا تَأْتِيهِم مِّنْ ءَايَةٍ مِّنْ ءَايَاتِ رَبهِِّمْ إِلَّا كاَنُواْ عَنهَْا مُعْرِضِينَ(4) فَقَدْ كَذَّبُواْ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنبَؤُاْ مَا كاَنُواْ بِهِ يَسْتهَْزِءُونَ(5) أَ لَمْ يَرَوْاْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّكَّنَّاهُمْ فىِ الْأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّن لَّكمُْ وَ أَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَيهِْم مِّدْرَارًا وَ جَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تجَْرِى مِن تحَْتهِِمْ فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبهِِمْ وَ أَنشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْنًا ءَاخَرِينَ(6) وَ لَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فىِ قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ إِنْ هَاذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّبِينٌ(7) وَ قَالُواْ لَوْ لَا أُنزِلَ عَلَيْهِ مَلَكٌ وَ لَوْ أَنزَلْنَا مَلَكًا لَّقُضىَِ الْأَمْرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ(8)»
ترجمه آيات:
«به نام خداى بخشاينده مهربان ستايش از آن خداوندى است كه آسمانها و زمين را بيافريد و تاريكيها و روشنايى را پديدار كرد، با اين همه، كافران با پروردگار خويش ديگرى را برابر مىدارند. (1) اوست كه شما را از گِل بيافريد و عمرى مقرر كرد: مدتى در نزد او معين. با اين همه، ترديد مىورزيد. (2) در آسمانها و زمين، اوست كه خداوند است. نهان و آشكارتان را مىداند و از كردارتان آگاه است. (3) و هيچ آيهاى از آيات پروردگارشان بر ايشان نازل نشد، جز آنكه از آن رويگردان شدند. (4) چون سخن حق بر آنها عرضه شد، تكذيبش كردند. پس به زودى، خبر چيزهايى كه به ريشخندشان مىگرفتند به آنها خواهد رسيد. (5) آيا نديدهاند كه پيش از آنها چه مردمى را هلاك كردهايم؟ مردمى كه در زمين مكانتشان داده بوديم. آن چنان مكانتى كه به شما ندادهايم. و برايشان از آسمان بارانهاى پى در پى فرستاديم و رودها از زير پايشان روان ساختيم. آن گاه به كيفر گناهانشان هلاكشان كرديم و پس از آنها مردمى ديگر پديد آورديم. (6) حتى اگر كتابى نوشته بر روى كاغذ بر تو نازل مىكرديم و آن را با دست خويش لمس مىكردند، باز هم آن كافران مىگفتند كه اين جز جادويى آشكار نيست. (7) و گفتند: چرا فرشتهاى بر او نازل نشده است؟ اگر فرشتهاى مىفرستاديم كه كار به پايان مىرسيد و به آنها هيچ مهلتى داده نمىشد. (8)»
آقاي شريعتي: انشاءالله به بركت اين آيات نوراني ركوع‌هايتان پر از شكوه و سجده‌هايتان پر از قيام باشد. دلهايتان صاف و نماز و روزه‌هايتان قبول باشد. حاج آقاي فرحزاد نكته صلوات و اشاره قرآني امروز را بفرمايند.
حاج آقاي فرحزاد: در همين خطبه شعبانيه پيامبر عظيم الشأن(ص) بخشي را دربارهي ذكر شريف صلوات فرموده اند. آيت الله بهاءالديني مي‌فرمودند: ذكر شريف صلوات كمتر از تلاوت قرآن نيست. عمل به قرآن و دستور قرآن است. حتي ايشان مي‌فرمودند: من براي اموات به جاي حمد و «قل هو الله» ذكر صلوات هديه مي‌كنم و آثارش را هم ديدم. پيغمبر خدا فرمود: كسي كه در اين ماه زياد بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد، خدا ميزان حسنات او را سنگين مي‌كند، در روزي كه ميزان اكثر افراد سبك است. پيغمبر در اين بيان فرمودند: خيلي‌ها روز قيامت باقي مي‌آورند. ثواب كم، گناه زياد است. اگر كنار اعمالشان ذكر صلوات را زياد گفته باشند، خدا ميزان و كثر حسنات آنها را بالا مي‌برد. صلوات هم غير از قرائت قرآن و نماز است. براي قرآن و نماز بايد وضو داشته باشيم، رو به قبله باشيم. اما صلوات را با وضو و بي وضو، رو به قبله، نشسته، در حال حركت، يك عبادت سهلي است كه كثير الثواب است.
اولين آيه از سوره مباركه انعام مي‌فرمايد: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ الحَْمْدُ لِلَّهِ الَّذِى خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبهِِّمْ يَعْدِلُونَ» حمد و ستايش خداوندي كه آسمانها و زمين را خلق كرده است. روايتي از اميرالمؤمنين(ع) داريم كه اين آيه پاسخ به سه گروه است كه منكر خدا هستند. خدا مي‌فرمايد: خالق هستي آن پروردگاري است كه از چشم عدم به وجود آورده و ايجاد كرده است. گروه دوم كه ايزد و اهريمن مي‌گويند، نور و ظلمت مي‌گويند. آب و آتش مي‌گويند. مي‌فرمايد خداست كه نور و ظلمات را قرار داده است. يعني هم خلق كرده و بعد از خلقت هم نور و ظلمت را او ايجاد مي‌كند. در همه جاي قرآن نور مفرد آمده است. يعني انوار در قرآن نداريم. ولي ظلمات جمع آمده است. چون ظلمت براي جهل و جهالت است. ولي نور واحد است و يگانگي است. از خدا تعبير به نور شده است. از قرآن و از امام‌ها تعبير به نور شده است. به هر حقي و هر چيزي كه روشنگري مي‌كند، نور مي‌گويند، يك حقيقت بيشتر نيست. پس دسته اول منكر خدا هستند، خدا خالق آسمانها و زمين است. دسته دوم دوگانه پرستان هستند، ظلمات و نور براي يك خداست. براي دو خدا نيست. دسته سوم مشركين هستند كه كنار خدا، بتي قرار دادند. مي‌فرمايد: «ثُمَّ الَّذينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ» اينهايي كه كفر ورزيدند، همتا و هم مانند براي خدا قرار دادند كه اينها منحرف هستند و گمراه هستند. اميدواريم كه خداي متعال توفيق كامل را به ما مرحمت بفرمايد.
آقاي شريعتي: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» (بقره/183) روزه بگيريد، شايد تقوا و اهل تقوا شويد. شنيدن از تقوا و بركات آن قطعاً براي همه ما شنيدني خواهد بود.
آقاي فرحزاد: بحث اصلي ما درباره زندگي با بركت، عمر و جان با بركت، علم با بركت، شغل با بركت، رزق و روزي با بركت، گاهي حقوق كم است اما همه مشكلات با اين حقوق كم برآورده مي‌شود. يكي از عواملي كه در قرآن و روايت است و خيلي روي آن تأكيد شده بود، شكرگزاري بود. «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزيدَنَّكُم» (ابراهيم/7) چيزهايي كه وسايل شكر است، يكي درك نعمت بود. يكي حديث و گفتگوي نعمت بود. يادآوري كنيم. بدنمان سالم است و روزه مي‌گيريم. البته آنهايي هم كه عذر دارند ثواب مي‌برند، ولي خدا به كسي كه اين تشنگي و گرسنگي را تحمل مي كند، هزار فرشته مي‌آيند صورت او را مسح مي‌كنند و به او بشارت مي‌دهند. يادآوري نعمت‌ها شكر نعمت است. گفتن كلماتي كه باعث شكر است، الحمدلله، شكر شب و روز را كامل مي‌كند. دعاي افتتاح اين شب‌ها مملوء از حمد و ستايش و شكرگزاري است. دعاي سحر را فراموش نكنيم. واقعاً اگر ما در يك خانواده بت پرست و آتش پرست بوديم، همانطور مي‌شديم. يعني اين لطف خداست كه اگر هدايت نمي‌كرد هدايت نمي‌شديم. «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّه» (اعراف/43)
يكي از راه‌هاي شكرگزاري نماز شكر است. سجده شكر است. بالاترين شكر اين است كه انسان اظهار عجز كند. «از دست و زبان كه برآيد *** كز عهده شكرش به در آيد»
«بنده همان به كه ز تقصير خويش *** عذر به درگاه خدا آورد»
آخرش اين است كه آدم به عجز و ذلت كامل بيفتد. در روايت ديدم كه حضرت مي‌فرمايد: در ماه رمضان تن آرام، قلب آرام و آن حالت خضوع و شكستگي كه نتيجه روزه هست، كه آدم ضعيف مي‌شود را خدا خيلي دوست دارد. اگر شكر به اينجا برسد كه آدم با همه وجودش ببيند از خودش چيزي ندارد. شكر نعمت كامل را به وجود آورده است.
عامل ديگري كه باعث بركت و خير در عمر و جان و مال و ايمان و زواياي زندگي مي‌شود، بحث تقوا است. تقوا عامل بسيار بسيار قوي براي وسعت رزق است. همه درهاي بسته را باز مي‌كند و باعث گشايش در همه كارها مي‌شود. آيه 96 سوره اعراف مي‌فرمايد: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» وعده خداست نه وعده آدمي كه معلوم نيست به وعده‌اش پايبند باشد و توان و قدرت اجرايش را داشته باشد. خدايي كه خزانه‌اش تمام شدني نيست. روايت هست كه از خدا هرچه مي‌خواهيد بخواهيد. بعد خدا مي‌فرمايد: اگر تمام خواسته‌هاي خلق را بر بياورم، يك بال پشه و يك ذره از ملك و مملكت من كم نخواهد شد. اهل دنيا وقتي خرج كنند تمام مي‌شود. گاهي ندارند خرج كنند. ولي خدا تمام آرزوها را هم برآورده كند، تمام نمي‌شود. خداي بزرگ مي‌گويد: اگر مردم شهرها ايمان بياورند و واقعاً خدا را قبول كنند، و كنار ايمان هم تقوا پيشه كنند، دست به حرام دراز نكنند، «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» خدا مي‌فرمايد: قطعاً ما باز مي‌كنيم و بركات آسمان و زمين را بر آنها مي‌ريزيم. يعني هم از طرف آسمان خير و بركت مي‌بارد. باران رحمت مي‌بارد، رزق و روزي‌هايي كه از آسمان بايد نازل شود و هم از زمين گنج‌هايي كه در زمين نهفته است، پيدا مي‌شود. چرا در زمان ظهور امام زمان فقيه و نيازمند نيست.
دعايي كه بعد از نمازها در ماه مبارك مي‌خوانيم همه در زمان امام زمان (ع) اتفاق مي‌افتاد. «اللَّهُمَّ أَغْنِ كُلَّ فَقِيرٍ اللَّهُمَّ أَشْبِعْ كُلَّ جَائِعٍ اللَّهُمَّ اكْسُ كُلَّ عُرْيَان» هر برهنه‌اي را بپوشان. هر گرسنه‌اي را سير كن. هر زنداني را آزاد كن، هر مريضي را شفا بده، اصلاً مريضي‌ها در زمان ظهور از بين مي‌رود. چون اعمال و رفتار ما گرفتاري‌هايي را ايجاد مي‌كند. امام هشتم(ع) فرمودند: اگر مردم گناه جديد اختراع كنند، خدا مرض و گرفتاري جديدي به آنها مي‌دهد. يعني بسياري از امراض دستاورد اعمال خود انسان است. الا مريضي‌هاي خاص، ممكن است طرف معصوم باشد، آنها را قبول داريم. خيلي از آفات و آحاد و گرفتاري‌ها دستاورد اعمال انسان‌ها است. «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُم» (شوري/30) چون در زمان ظهور امام زمان ظلم نيست، همانظور كه تقوا بركت مي‌آورد، عكس آن هم بركت زدايي مي‌كند. خيانت، دروغ، قسم ناحق، مال ربا، مال حرام زياد نمي‌شود. اگر زياد شود بركت ندارد. مال حلال آرامش مي‌آورد، خوشي مي‌آورد، راحتي و اطمينان مي‌آورد، انسان به يك جايي مي‌رسد احساس آرامش مي‌كند. ولي مال حرام انسان را در عذاب قرار مي‌دهد.
روايتي ديدم كه اگر خيانت در مردم زياد شود، بركات از بين مي‌رود. همانطور كه تقوا بركت مي‌آورد، بي‌تقوايي هم بركت را از بين مي برد. لذا خداي مهربان وعده داده اگر كسي از مردم، اهل شهرها در زندگي مراعات كنند، خدا در بركات آسمان و زمين را به روي آنها باز مي‌كند. روايت داريم افرادي كه زكات بر گردنشان است، در به در مي‌گردند يك فقير پيدا نمي‌كنند زكات مالشان را بدهد.
يكي از رفقا مي‌گفت: براي تبليغ به شهري رفتم، آن سال خشكسالي عجيبي بود و آفت هم زياد به زراعات و كشاورزي خورده بود. بنده خدايي آمد به من گفت: حاج آقا مي‌شود من از شما دعوت كنم يك ناهاري، يك وعده بياييد باغ و كشاورزي مرا ببينيد. گفتم: چطور؟ گفت: شما مي‌دانيد امسال خشكسالي است و آفت زياد است. روايت داريم خدا هيچ سال باران را از سال ديگر كمتر نمي‌فرستد. اين اعمال و رفتار انسان‌هاست. باران را خدا در دريا و اقيانوس‌ها مي‌ريزد. يا در كوير مي‌ريزد. خدا از خدايي و رزاقي‌اش كم نمي‌گذارد. «إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِم» (رعد/11) ما عوض مي‌شويم فضا عوض مي‌شود.
ايشان مي‌گفت: باغ‌هاي اطراف، كشاورزي‌هاي اطراف به قدري از بين رفته بود و خشك شده بود، باغ اين بنده خدا با طراوت و سر سبز بود و شاخه‌هايش به طرف زمين خم شده بود و بعضي‌ها از زيادي ميوه شكسته بود. گفت: من همين سالي كه خشكسالي اطراف را گرفته است، من زكاتم را مي‌دهم، خمسم را مي‌دهم، به فقرا و ايتام كمك مي‌كنم. هر نهالي كه كاشتم، سحرها آبياري مي‌كردم و دو ركعت نماز مي‌خواندم و نهال را مي‌كاشتم.
روايتي ديدم كه خانه‌هايي كه در آن ذكر خدا و تلاوت قرآن مي‌شود بركت در آن خانه‌ها نازل مي شود و آن خانه‌هاي براي اهل آسمان مثل چراغ مي‌درخشد. خانم‌هايي كه در آن لهو و لعب و وسايل قمار و گناه و معصيت است، بركت از آن خانه‌ها مي‌رود. ملائكه مي‌روند و شياطين مي‌آيند. يعني اگر مي‌خواهيد خانه‌هايتان محل نزول ملائكه باشد، نماز و قرآن و تلاوت قرآن و احسان به ديگران بكنيد. روايت داريم اگر كسي از مال حرام پرهيز كند، خدا معادل آن از مال حلال به او مي‌دهد.
يكي از دوستان ما مي‌فرمودند: وامي نياز داشتم كه مغازه‌اي تهيه كنم، تقاضاي وام كردم. گفتند: براي مغازه وام نمي‌دهيم، براي ماشين مي‌دهيم. من از علما پرسيدم، گفتند: چون موردش براي كار ديگري است، و وام نيت ديگري دارد، بايد فاكتور الكي درست كني، اشكال شرعي دارد. صرف نظر كردم. گفتم: خدايا من فقط و فقط به خاطر اينكه اين كار حرام است، انجام نمي‌دهم. گفت: چند روز بعد يكي از بستگان ما خودش به من زنگ زد. گفت: من مبلغي پول اضافه دارم و نيازي ندارم. بدون سود و قرض الحسنه به من داد و من كارم را انجام دادم.
مولا علي(ع) آمدند مسجد بروند. مركبشان را به غلام دادند تا نگه دارد. اين غلام عجله كرد، افسار مركب را باز كرد و مركب را فروخت و فرار كرد. حضرت وقتي برگشتند ديدند، مركب هست ولي دهانه افسار را برداشته و فرار كرده است. فرمودند: آن يك درهمي كه از راه حرام فروخت و به دست آورد، من از راه حلال به او مي‌دادم. عجله كرد!
ما اگر عجله نكنيم و در وقتش روزي به ما مي‌رسد. يكي از چيزهايي كه خير و بركت و روزي گسترده براي ما مي‌رساند پرهيز از گناه و داشتن تقوا است. اگر مردم تقوا را در زندگي رعايت كنند، در بركات آسمان و زمين به روي آنها باز خواهد شد.
روزهاي اول و دوم روزه گرفتن سنگين است، اما بعد عادي مي‌شود و آدم حسرت مي‌خورد در روزهاي پاياني كه چرا تمام مي‌شود. خدا را به حق محمد و آل محمد قسم مي‌دهيم همه ما را از بهترين بركات اين ماه بهره‌مند بفرما. قلب امام زمان از ما راضي و فرجش را نزديك بگردان. همه آنهايي كه مي‌خواهند در كنكور موفق شوند، موفق بدار. همه آنهايي كه همسر مي‌خواهند، همسر شايسته عطا كن. فرزند ندارند، فرزند صالح عطا كن. قرض دارند، قرضشان را ادا كن. گرفتار مريضي و اعتياد هستند، مشكلات روحي و جسمي دارند، به حق محمد و آل محمد مشكلات همه عزيزان را برطرف بفرما. ما را جزء روزه‌دارها و متقيم واقعي قرار بده. «السلام عليك يا ابا محمد يا حسن بن علي، السلام عليك يا ابا عبدالله»
آقاي شريعتي: بهترين‌ها را براي شما آرزو مي‌كنم.
در بين روزه و عطش و اشك و شور و شين *** يك ذكر مستجاب بگويم، فقط حسين
الحمدلله رب العالمين و صل الله علي سيدنا محمدٍ و آله الطاهرين.