-برنامه سمت خدا
-حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
-موضوع: نماز
92/9/25
بر در ميکده از روي نياز آمده ام پيش اصحاب طريقت به نماز آمده ام، از نهان خانه ي اسرار ندارم خبري به در پير مغان صاحب راز آمده ام، از سرکوه تو راندند مرا با خواري با دلي سوخته از باديه باز آمده ام، با دلي غم زده از دير به مسجد رفتم به اميدي هِله با سوز و گذار آمده ام ،تا کند پرتوي رويت به او دو عالم غوغا بر هر ذره به صد راز و نياز آمده ام.
سوال – در مورد رحمت و محبت الهي (مبحث نماز) توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – يک تاجري به يک روحاني برخورد کرد و اصرار کرد که او را به منزل ببرد. روحاني تعجب کرد و علت را پرسيد. تاجر گفت: من جواني دارم که نماز نمي خواند،شما با زبان محبت او را موعظه کنيد. روحاني گفت که آيا اطرافيان روي او کار کرده اند ؟ تاجر گفت: من چند بار به او گفته ام که نماز بخوان ولي او مقابل من ايستاده و گفته که مگر خودت بعد از هفتاد سال نماز مي خواني. نماز نخواندن پدر يا مادر در جامعه ي ما معظل بزرگي است. در بعضي پيامک ها داريم که آقايي نوشته من براي نماز صبح خانمم را بيدار مي کنم ولي خودم نماز نمي خوانم زيرا گناهان زيادي کرده ام و خجالت مي کشم با خدا صحبت کنم. پس ايشان نماز را دوست دارد و آمادگي دارد که به سمت نماز خواندن بيايد. بعضي ها مي گويند که چون خدا خيلي به ما نعمت داده است، ما خجالت مي کشيم که قنوت بگيريم. افرادي که نماز را دوست دارند و به دلايلي نماز نمي خوانند، مجوز ندارند که ارتباط شان را با خدا قطع کنند. در جامعه ي ما کسي نيست که خدا ،پيامبر و ائمه را دوست نداشته باشد. نماز مغز است و بايد پوسته هم باشد. ماشيني که فقط موتور دارد ولي بدنه ندارد نمي تواند مورد استفاده قرار بگيرد. پس موتور ايمان و عشق به اهل بيت وجود دارد، بايد بدنه ي آن هم که نماز است خوانده شود.
فردي نوشته است که من در نماز متزلزل بودم ولي نکته اي باعث شده که من از تزلزل بيرون بيايم و آن اين بود که روز قيامت صف ها ( کساني که نماز مي خوانند يا کساني که نماز نمي خوانند يا تارک الصلاة هستند يا ...)را از هم جدا مي کنند، آيا تارک الصلاة ها را با ائمه محشورمي کنند؟ پس اين هشدار است که ما اگر نماز نخوانيم از چهارده معصوم جدا مي شويم. اين نگراني باعث شده که اين فرد خودش را به نماز مقيد کند.بايد بدانيم که نماز مرز بين کفر و ايمان است. پس با نماز نخواندن زندگي در حال فروپاشي است.
پيامبر فرمود : نماز مثل ستون است که خيمه را نگه مي دارد. کساني که پيامبر و اهل بيت را دوست دارند، نماز هم بخوانند که دوستي شان کامل بشود.
بعضي ها مدت ها نماز مي خواندند ولي چون حاجت شان برآورده نشده، ديگر نماز نمي خوانند. ما نماز را بخاطر حاجت گرفتن نمي خوانيم. نماز امر و فرمان خداست .کسي که نمازش را کامل بخواند، خداوند به او آرامش مي دهد. يکي از زيبايي هاي مهم نماز اين است که بلاها را باطل مي کند و يکي از جلوه هاي نماز کامل اين است که به انسان آرامش مي دهد. البته نماز بايد واقعي باشد و انسان در آن به خدا وصل بشود. کساني که به خواسته هايشان نمي رسند بايد نمازشان را کامل کنند. پيامبر فرمود :نماز مثل در زدن است که روزي در باز مي شود. ممکن است که اگر براي کسي در باز نشده است بخاطر اين است که حق نماز را ادا نکرده است.
نماز غذاي روح ماست و اگر حاجت ما را هم ندهند بايد اين غذا به روح ما برسد و نماز خوانده شود. نماز آرامش دهنده ي عجيبي است .خيلي ها به پول و مقام مي رسند ولي آرامش ندارند. اگر نماز درست و با روح ادا بشود انسان را به آرامش و خوشي مي رساند. اگر شما نماز را درست بخوانيد يا حاجت شما برآورده مي شود يا خداوند ديدي به شما مي دهد که بدانيد آن حاجت به صلاح شما نبوده است. کسي که فرزند ندارد يا بيمار است يا مشکلات اقتصادي دارد، اين نگاه آنرا جبران مي کند. سر فتنه دارد دگر روزگار،A من و مستي و فتنه ي چشم يار. پس اگر ما بتوانيم دل مان را بخدا بوسيله ي نماز پيوند بزنيم به غنا، قدرت ،علم و نور مطلق مي رسيم. نور که بيايد ظلمت از بين مي رود. خدا ،نماز، پيامبر، امام زمان(عج) نور و ... هستند. اگر اين نورها به مبدأ نور که خداي متعال است وصل بشود، بلاها و مصيبت ها باطل مي شود.
چرا امامان در بحران و گرفتاري ها نماز مي خواندند؟ در قرآن داريم که از نماز و صبر کمک بگيريد. داريم که هر وقت براي اميرالمومنين پيش آمد سنگيني اتفاق مي افتاد، حضرت دو رکعت نماز مي خواندند تا قلب شان آرام بشود. در مصيبت شهادت حضرت زهرا(س)، امام هنگام تدفين نماز خواندند تا خدا به ايشان آرامش بدهد.A امام حسين (ع) در مصيبت شهادت علي اصغر در پشت خيمه ها، دو رکعت نماز خواندند. نماز تسلي دهنده فوق العاده اي است. اينکه قلب امام با خداست تمام مصيبت ها براي آن حضرت سبک مي شود. حافظ مي گويد:
روي بنماي و وجود خودم از ياد ببرA A A خرمن سوختگان را همه گو باد ببر
نماز مقدمه ي آشنايي و آشتي با خداست. آيت الله بهاءالديني مي فرمودند: اگر ما انس با خدا را درک کنيم ،يعني با دستگاه خدا آشنا بشويم که چه خداي مهرباني داريم و او مي خواهد ما را امتحان کند تا ما را رشد بدهد، آرامش عجيبي بدست مي آوريم. حافظ مي گويد:
درنمازم خم ابروي تو در ياد آمدA A A A A A A A حالتي رفت که محراب به فرياد آمد
تا آنجا که مي توانيم نمازمان را با حضور قلب بخوانيم تا بتوانيم اين آرامش را بدست بياوريم. هرکس خودش را بيشتر در مقابل خدا بشکند و خاشع باشد، شيريني نماز را بهتر درک مي کند. بايد من خودمان را کنار بگذاريم تا نماز بتواند در اعماق وجود ما جا پيدا کند. گاهي با خدا خلوت بکنيم. پيامبر فرمود: دو رکعت نماز مختصر در نيمه ي شب بالاتر از همه ي دنياست. ياد خدا و انس با خدا با هيچ چيزي در عالم ماده قابل قياس نيست.
خدا به حضرت سليمان( طبق دعاي خودش) ملکي مرحمت کرده بود که همه چيز در اختيار( آب ،باد ،جن، انس و...) سليمان بود. طبق آيات قرآن خداوند ملکي به سليمان داده بود که به هيچ کس نداده بود. کشاورزي داشت به ملک سليمان که بوسيله ي باد جابجا مي شد نگاه مي کرد. او اين صحنه را تمجيد کرد. و آرزوي ملک سليمان را کرد. باد کلام او را به سليمان رساند. سليمان پايين آمد که با اين کشاورز صحبت کند. سليمان گفت :ملک سليمان از بين رفتني است، يک لااله الاالله و يک سبحان الله گفتن(منظور ياد خدا) از ملک سليمان بالاتر است.
روايت داريم که اگر يک لااله الاالله را در يک کفه ترازو بگذارند و تمام دنيا را در يک کفه ي ديگر بگذارند ، کفه لااله الاالله سنگين تر است. ما در باورها و اعتقادات مان ضعيف هستيم يعني آن جور که بايد خدا و معاد را قبول نکرده ايم. و فکر مي کنيم که همه چيز دنياست.
پرنده ي خوش آوازي روي درخت آواز مي خواند. قورباغه اي که در لجنزار بود گفت که اين صدا ما را آزار مي دهد. پرنده گفت تا وقتي که سر تو در لجنزار است صداي من به گوش تو نمي رسد. ما بايد از دنيا و طبيعت گرايي بيرون بياييم تا لذت کلمه ي لااله الاالله را بفهميم. روايت داريم :هر چقدر به لذت ها دنيا پايبند باشيم به همان اندازه از لذت هاي معنوي لذت نمي بريم. پس ما نبايد غرق در لذت هاي دنيا بشويم. وقتي انسان در لجنزار دنيا فرومي رود ديگر نماز و صداي صوت قرآن برايش لذتبخش نيست. اگر انسان از تعلقات دنيايي کنده بشود و به معنويات انس پيدا کند، به دنيا پشت خواهد کرد. حافظ مي گويد:
پير مي فروش که ذکرش به خير بادA A A A A A A A A A A A A A A گفتا بنوش باده و ببرد غم دل از ياد
سودوزيان ومايه چون خواهند شدند زدستA A A A A A A A A بر اين معامله غمگين مباش و شاد
بادت بدست باشد اگر دل نهي به هيچA A A A A A A A A A درمعرضي که تخت سليمان رود به باد
انس با خدا، همه ي غم ها را باطل مي کند. کساني که باد به دست هستند يعني هيچي ندارند. کساني که با خدا ارتباط ندارند، باد در دست دارند. ياد و توجه به خدا از گنج سليمان بالاتر است. داريم :مرا ياد کنيد تا شما را ياد کنم. ياد کردن خدا خيلي مهم است. وقتي شما نماز مي خوانيد در واقع خدا به شما نظر کرده است. پس اگر نماز بخوانيد خدا شما را ياد مي کند. اگر کمي با روح و جان و معرفت نماز آشنا بشويم و به نماز دل بدهيم، غصه هاي دنيا و آخرت از بين مي رود.
وقتي که زن هاي مصر، زليخا را بخاطر عشق به يوسف ملامت کردند،(من از آن حسن روز افزون که يوسف داشت ،دانستم که عشق از پرده عصمت برون آرد زليخا را)زليخا ميهماني ترتيب داد و ميوه و کارد دست ميهمان ها داد و وقتي درهمان لحظه يوسف وارد مجلس شد، همه ي زن ها محو جمال يوسف شدند و دست هايشان را بريدند ولي متوجه نشدند.و شگفت زده شدند.
در يکي از جنگ ها وقتي تيري دو طرفه ،در پاي اميرالمومنين فرو رفته بود، امام حسن(ع) فرمود که وقتي پدرم مشغول نماز شد آن تير را دربياوريد. وقتي تير را از پاي حضرت درآوردند حضرت متوجه نشدند. زيرا حضرت خدا را مي ديدند. ولي اينکه حضرت در رکوع انگشترشان را به فقير دادند، يک امر آخرتي بوده است. فقيري دلش شکست که کسي در مسجد به او کمک نکرد .وقتي مي خواست از مسجد برود، حضرت مشغول نماز بودند، دل شکسته بودند و متوجه فقير شدند و با اشاره انگشترشان را به او دادند.
گاهي در نماز به ذهن ما مي آيد که به فقير کمک کنيم، اينها با حضور قلب منافاتي ندارد. در بحارالانوار داريم که در نماز نبايد فکرهاي مادي باشد ولي فکرهاي معنوي اشکالي ندارد. در روايات داريم که دو شتر قيمتي براي پيامبر هديه آوردند. و پيامبر فرمود: اين شترها را به فردي مي دهم که نماز را با حضور قلب کامل بخواند. حضرت اميرالمومنين اين نماز را با حضور قلب خواندند. پيامبر فرمود: در تشهد نماز فکر کردي که با دو شتر چکار کني و در سلام نماز، به فکرت آمد که اين شترها را به فقير بدهي. جبرئيل نازل شد و گفت که اين منافاتي با حضور قلب ندارد. اين مثل انگشتر دادن در حال رکوع است. صدقه دادن منافاتي با نماز ندارد. مسائل دنيايي با نماز منافات دارد. گناه کاران بايد بيشتر نماز بخوانند که گناه از آنها دور بشود. حضرت امير مي فرمايد: من از آن گناهي که بعد از آن دو رکعت نماز بخوانم ،خوفي ندارم. نماز گناهان را از ما دور مي کند و دل را نوراني مي کند.
سوال – صفحه 543 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ – پيامبر فرمود: اگر کسي آخرين کلمه ي زندگي اش، صلوات بر محمد و آل محمد باشد، اهل بهشت است.
در اين صفحه داريم :افرادي که درمجلس وارد مي شوند براي آنها بلند شويد و به آنها جا بدهيد .يعني انسان بايد به ديگران احترام بگذارد. و با ديگران همکاري کند. در ذيل اين آيه داريم که فردي وارد مجلس پيامبر شد و کسي به او جا نداد و احترام نکرد. پيامبر ناراحت شدند و فرمودند :از ما نيست کسي که به کوچکترها رحم نکند و حرمت بزرگتر ها را نگيرد .
سوال – حديث هول قيامت که گفت واعظ شهر، حکايتي است که از روزگار هجران گفت. چند روز است که پدرم به رحمت خدا رفته است ،شما گفتيد که به يکديگر قول بدهيم که حتي اگر در آن دنيا، بهشت و نعمت هاي بهشت را به ما نشان دادند، بدون دوستان مان به آنجا نرويم. و همه با هم به بهشت برويم. من آن موقع قول و قراري نگذاشتم. من حقير کجا و آن ادعاها کجا !اما پدرم به شما علاقه داشت و حرف هاي شما را تحسين مي کرد. اميدوارم که خوش قول باشيد و بدون ايشان به بهشت نرويد. در اين دنيا ايشان و همه درگذشتگان را به ياد داشته باشيد و اسيران خاک را از دعاي خيرات تان فراموش نفرماييد.
پاسخ – انشاء الله خداوند روح همه ي درگذشتگان را با ائمه محشور بفرمايد. اين عهد و پيمان ما شوخي نيست و همه سمت خدايي ها بايد از خدا بخواهند که ما را درهم قبول کند. نه اينکه عده اي به بهشت و عده اي به جهنم بروند. اگر خدا اين يگانگي را ببيند بهشت را واجب مي کند.
اربعين تجديد عاشوراست. اربعين مخصوص امام حسين(ع) است .خواندن زيارت اربعين نشانه ي شيعه و همدري با اهل بيت است. در اربعين عده اي پياده به کربلا مي روند. آيت الله سيستاني دستور دادند که شيعيان عراق ،چند روز قبل از اربعين از کربلا برگردند زيرا خيلي شلوغ است. ايستگاه هاي صلواتي در اربعين زياد است و از زائران پذيرايي مي کنند. کساني که مي توانند حتما به کربلا بروند و اگر نمي توانند، دل هاي شان را روانه ي کربلا کنند. بزرگترين تجلي اجتماع شيعه، روز اربعين است. بايد ايثار و فداکاري اين روز را همه به تصوير بکشند. از دور و نزديک زيارت امام حسين(ع) را فراموش نکنيد.
کساني که نمي توانند به کربلا بروند در مجالس اهل بيت شرکت بکنند و زيارت اربعين را همراه با نماز در زير آسمان بخوانند. در دعا داريم :خدايا باب فهم مرا باز کن تا انس با امام داشته باشم. خدمتگزاري به زوار و کمک کردن به آنها ثواب زيادي دارد. به احترام اربعين، در شب يلدا جشن نداشته باشيم. ولايت و محبت اهل بيت مي تواند ما را نجات بدهد.
خدايا به حق محمد و آل محمد قلب امام زمان(عج) را از ما راضي و فرجش را نزديک بفرما، ما را از زوار واقعي امام حسين(ع) قرار بده و ما را در ثواب تمام زائران شريک بگردان.