-برنامه سمت خدا
-حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
-خوش اخلاقي
91/11/23
گفت: عاشق آن صخره هايم ماه را هم دوست دارم کفش هايم کو که من اين راه را هم دوست دارم، اشک با من مهربان است و تبسم مهربانتر شور و لبخند و دريغ و آه را هم دوست دارم، گرچه خارم گاهگاهي راه دارم در گلستان گرچه خاکم خاک آن درگاه را هم دوست دارم، عاشقم بر ذکر يا رحمن يا حنان يا هو ذکر يا منان يا الله را هم دوست دارم، يوسفي گم کرده ام چون روزهاي عمر و هر شب سر فروبردن درون چاه را هم دوست دارم، شنبه ها تا جمعه ها را داغدار انتظارم حسرت آن جمعه ي ناگاه را هم دوست دارم، گر چه مرگ اين خلوت ناياب را هم مي ستانم زندگي اين فرصت کوتاه را هم دوست دارم.
سوال – در مورد مسير خوش اخلاقي توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – ابليس بخاطر تکبر، خودش را نشکست و از درگاه خداوند طرد شد. اگر او خودش را مي شکست از درگاه خداوند طرد نمي شد. ريشه ي تمام بداخلاقي ها به غضب و عصبانيت برمي گردد که ريشه ي آن هم خودخواهي و تکبر است.
در حديث قدسي داريم که خدا به حضرت داود فرمود: افراد متواضع و فروتن از همه به خدا نزديکتر هستند. در مقابل آن دورترين افراد به خدا متکبران هستند. بعضي ها هستند که هفتاد سال است که منيت خودشان را بزرگ مي کنند. استادي مي فرمودند که بعضيA ها هفتاد سال عبادت مي کنند ولي خدا را عبادت نمي کنند و منيت خودشان را بزرگ کرده اند و بخاطر همين خيلي زود به آنها برمي خورد و انتقاد پذير نيستند. بعضي ها از وقتي خودشان را شناختند خوديت خودشان را شکستند و خدا نزديک شدند. انسان بايد بت هايش را بشکند و کنار بگذارد.
آقا سيد احمد کربلايي، استاد مرحوم قاضي داريم که ايشان در قنوت نماز شب خودش تضرع مي کرده و اين شعر را که بصورت دعا است مي خوانده: زآن پيشتر که عالم فاني شود خراب، ما را زجام باده ي گلگون خراب کن. موقع مردن همه ي انسانها خدا را ملاقات مي کنند زيرا خوديت آنها از بين مي رود ولي اين ديدن به درد آن فرد نمي خورد حتي فرعون و نمرود هم لحظه ي مردن، خدا را مي بينند. ايمان آوردن هنگام مرگA فايده اي ندارد. اگر ما الان خوديت را کنار بگذاريم و خدا را قبول کنيم براي ما بهتر است.
هيچ چيز مثل باورهاي ديني انسان را نمي شکند. وقتي ما زيبايي و جمال خدا را مي بينيم از خودمان بيرون مي آييم. يک مادر خيلي خودش را دوست دارد ولي چون بچه اش را خيلي دوست دارد خودش را کنار مي گذارد و فقط بچه اش را مي بيند بخاطر همين سخت ترين کارها را براي بچه اش انجام مي دهد. اين محبت مادر، منيت مادر را از بين مي برد. محمود غزنوي که هزارش غلام بود، عشقش عنان گرفت و غلام غلام شد. محمود غزنوي عاشق غلامي شد و بعضي مواقع لباس پادشاهي را تن غلام مي کرد و مقابل او مي نشست و اظهار ادب مي کرد. عشق و محبت او را از سلطنت پايين کشيد و منيت او را شکست. عشق و محبت منيت هاي ما را از بين مي برد.
در مورد تکبر و غرور آيات و روايات زيادي داريم. در قرآن داريم: جهنم بد جايي است براي متکبرها و بهشت جايي براي متواضع هاست. امام صادق(ع) مي فرمايد: وارد بهشت نمي شوند افرادي که کمي تکبر و غرور دارند. روايت داريم افرادي که مغرور هستند در روز قيامت مورچه مي شوند تا زير دست و پا لِه بشوند و بشکنند. اگر هم شکسته نشوند به جهنم مي روند. ذره اي از تکبر مانع ورود به بهشت است. بهشت جاي يگانگي، انس و محبت است و در آنجا ذره اي از غرور وجود ندارد. اگر در بهشت غرور باشد در آنجا هم اختلاف پيش مي آيد و دعوا مي شود. اگر ما بخواهيم در اين دنيا بهشتي زندگي کنيم، بايد من و تو را کناربگذاريم تا با آرامش زندگي کنيم.
در ماه رمضان در منبر، در مورد اخلاق صحبت کردم. آقايي گفت که من سي سال است که با خانمم زندگي مي کنم و هميشه با هم دعوا داشتيم. بحث شما مرا شکست و به همسرم گفتم که از اين به بعد هرچه که شما مي گوييد، من آنرا انجام مي دهيم. خانم هم به من گفت که من هم کنيز شما هستم و بعد از سي سال دعواهاي ما تمام شد يعني ما منيت را کنار گذاشتيم و زندگي مان شيرين شده است.
تمام مشاجرات به مَن هاي ما برمي گردد. اگر تمام پيامبران و امامان ما باهم جمع بشوند با هم جنگ نخواهند داشت البته پيامبران با هم تفاوت دارند ولي مَن ندارند.
سوال – چطور مي توان اين من ها را شکست و از بين برد ؟
پاسخ - اگر لطف خدا به ما کمک کند، در يک لحظه مَن شکسته مي شود ولي مي توان آنرا کم کم از بين برد. مثل تبري که به چوب زده مي شود تا شکسته بشود. بزرگي مي فرمود که من دنيال سير و سلوک بودم و به حضرت علي(ع) متوسل شدم. حضرت را در خواب ديدم و ايشان به من فرمودند که من بايد تو را ذبح کنم تا تو درست بشوي. بعد از اين خواب، يکسري امتحاناتي پيش آمد و نفس مرا در هم شکست.
ابتلاء و امتحانات نفس ما را مي شکند. ما بايد فرمان خدا را اطاعت کنيم تا من خودمان را بشکنيم. ما بايد به آيات و روايات توجه کنيم. و بدانيم که اگر خودمان را نشکنيم درآينده گير خواهيم بود. انسان بداخلاق اول خودش را عذاب مي دهد ولي انسان خوش اخلاق آرام است. و برخورد ناشايست ندارد و به ديگران هم آرامش مي دهند. روايت داريم که بهترين رفيق، خوش اخلاقي است.
قبل از آيه 83 سوره قصص، داستان قارون آمده است: قارون پسر عموي حضرت موسي و خواهر موسي نامزد قارون بود. او فرد مومني بود و با حضرت موسي بود ولي بعد مال و ثروت زيادي بدست آورد و مغرور شد. ظرفيت او کم بود. او گفت که من خودم مال بدست آورده ام و به حضرت موسي زکات نداد. قارون هم به زن بدکاره اي پول داد تا به حضرت موسي تهمت بزند و بگويد که با من رابطه ي نامشروع داشته است. و در مقابل موسي ايستاد.(انسانهايي که ظرفيت ندارند وقتي به مال و ثروت مي رسد طغيان مي کند و خودشان را بي نياز مي دانند) حضرت موسي ناراحت شد. خدا فرمود که اختيار زمين در دست توست. موسي فرمان داد که زمين قارون و اموالش را فرو ببرد. انسان نبايد نااميد باشد و بايد به سوي خدا توبه کند ولي قارون اين کار را نکرد و به موسي التماس کرد و گفت که من اشتباه کردم ولي حضرت موسي گفت: اي پسر لابي، حرف نزن.( موسي و قارون از فرزندان لابي بودند)A وقتي قارون تا سينه به خاک فرو رفت،باز به موسي التماس کرد ولي فايده اي نداشت تا اينکه او به زمين فرورفت.
شب هنگام وقتي موسي مي خواست با خدا صحبت کند، خدا فرمود: اي پسر لابي، امشب با من صبحت نکن. چرا جواب بنده ي مرا ندادي ؟اگر قارون مرا اين قدر صدا زده بود حتما جوب او را مي دادم. زيرا خدا خيلي مهربان است. مهرباني خدا خيلي بيشتر از پيامبران است. در پايان داستان قارون خدا مي فرمايد: بهشتي که ما خلق کرده ايم مخصوص کساني است که در روي زمين غرور و اراده ي فساد نداشته باشند. پس ما حتي نبايد اراده ي علو و برتري در دل مان داشته باشيم.
امام صادق(ع) در هنگام تلاوت سوره قصص آيه 88 گريه مي کردند و مي فرمودند: با اين آيه ريشه ي همه ي آمال، آرزوها و غرورهاي دنيا زده مي شود. انسان تا غرورش را نشکند او را به بهشت نمي برند. يعني اين آيه شامل حال کسي مي شود که حتي بخواهد با يک بند کفش به ديگري برتري پيدا کند. پس ما نبايد با ماشين و لباس زيبا به کسي فخر بفروشيم. ما مي توانيم لباس زيبا بپوشيم و ماشين زيبا داشته باشيم ولي نبايد قصد تفاخر داشته باشيم. اگر کسي مدرک مي گيرد که به ديگران پز بدهد اين فرد زمين مي خورد. حتي در مسائل عبادي هم نبايد پُز داد.
حضرت امير مي فرمايد: بدترين انسانها کسي است که خودش را از همه بهتر مي داند. پس اگر کسي اراده ي برتري جويي داشته باشد در بهشتي به روي او بسته است. گاهي عده اي براي صله ي رحم مي روند ولي چون براي فخر فروشي مي روند اين از قطع رحم بدتر است. قارون هم به ديگران تفاخر مي کرد. گاهي عده اي خودشان را به تواضع مي زنند که خدا از نيت آنها خبر دارد. بيشتر کارهاي دنيا بخاطر تفاخر است. اکثرا مي خواهند زندگي شان را به رخ همديگر بکشند که اين کار قاروني است.
سوال – صفحه 235 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ- در هنگام جان دادن انسان همه چيز را فراموش مي کند مگر چيزي که انسان با آن مانوس بوده است.
پيامبر فرمود: کسي که با گفتن کلمه ي لاالله الا الله از دنيا برود اهل بهشت است. پيامبر فرمود: اگر آخرين گفتار مومني صلوات باشد اهل بهشت است.
خوب است که انسان همه ي کارها را با بسم الله الرحمن الرحيم شروع کند حتي اگر گناه باشد، اين بسم الله الرحمن الرحيم گفتن جلوي خطاي انسان را مي گيرد. آقايي بالاي منبر مي گفت که خجالت نمي کشيد که با اين زباني که يا علي مي گوييد شراب مي خوريد ؟گفتن همين جمله باعث شد که عده اي شراب خواري را ترک کنند.
شهيد مطهري فرمود: رفتار پيامبر اعراب را مسلمان کرد. اعتقاد و محبت ما با ائمه، هيچ وقت از بين نمي رود. روي عده اي از مسلمانان کار کردند که مسيحي بشوند. آنها را به کليسا بردند که عبادت کنند. در کليسا برق رفت و وقتي برق آمد همه ي آنها صلوات فرستادند. و کليسا به مسجد تبديل شد.
در اين صفحه داريم که خدا فرمود ما افراد را مختلف خلق کرديم مگر آنهايي که اختلاف را کنار مي گذارند و با هم مهربان مي شوند. در ذيل اين آيه داريم که خدا مي فرمايد: من شما را براي مهرباني و حرمت خلق کرده ام.
پيامبر ما فقط براي رحمت آمده است. من نکردم خلق تا سودي کنم بلکه بر بندگان جودي کنم، گر نماز و روزه اي فرموده ام ره به سوي خويشتن بنموده ام. بايد باور کنيم که خدا ما را براي رحمت خلق کرده است.
خدايا قلب امام زمان(عج) را از ما راضي و فرجش را نزديک بفرما، به برکت ائمه همه ي مشکلات را رفع و بيماران را شفا عنايت بفرما.