یک سلام ویژه و مخصوص به همه دانش‌آموزان، دانشجوها، به همه معلم‌ها، اساتید، همه طلبه‌ها. آغاز سال تحصیلی جدید رو دوباره تبریک می‌گم به همه تون. ان‌شاءالله که بهترین اتفاقات برای همه دوستان، عزیزانمون رقم بخوره. و همین‌طور هفته دفاع مقدس رو گرامی می‌داریم. حاج آقای نظافت، سلام علیکم و رحمة الله، خیلی خیلی خوش آمدید.

حجت الاسلام نظافت: سلام علیکم. سلام بر شما و همه بینندگان عزیز. اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم. منم تبریک عرض می‌کنم هفته دفاع مقدس و گرامی می‌داریم یاد و خاطره شهدا را. تبریک عرض می‌کنیم قهرمانی تیم ملی کشتی آزاد و فرنگی که ما نیاز داشتیم به این. کمک می‌کنه به انسجام. اینها خیلی مهمه. بله، همون اتحاد مقدس. اتحاد مقدس یه ملت نیاز به شادی داره، نیاز به احساس غرور مقدس داره، نیاز به این داره که احساس اعتماد به نفس پیدا کنه. خیلی کمک می‌کنه. چقدر مهمه آدم آثار شادیش رو حس می‌کنه و چقدر درس‌های فراوانی داره.

یعنی می‌خوام بگم که این بازی‌ها درس‌های تربیتی، درس زندگی هم توش هست. یعنی کشتی خودش بهانه‌ست. این ورزش واقعاً، یعنی اگر ما یه وقت بخواهیم راجع به نکته‌نکته‌اش، می‌تونیم ارجاع بدیم به آیات، به روایات. درس از توش در میاد. من خودم وقتی که تو خونه با بچه‌ها کشتی نگاه می‌کنیم، فوتبال، سعی می‌کنم لابلاش نکات تربیتی رو بگم.

شریعتی: چقدر خوب.

حجت الاسلام نظافت: آره، مثلاً فرض بفرمایید، الان این کشتی‌گیر ۴ امتیاز عقبه. خوب، حالا وقتی که ۳ دقیقه اول تموم می‌شه، مربی بهش غر نمی‌زنه، بهش امید می‌دن، روحیه می‌دن. بهش غر بزنیم به دیگران، یه کاری کنیم آدم رو پای خودشون بایستند یا می‌گم: ببین، دو طرف طرفدارایی دارند. حق و باطله. هر دو طرف. طرف ما هم طرفدارایی داریم. همه مستضعفان طرفدار ما هستند، فرشته‌ها طرفدار ما هستند. خیلی از این درس‌ها فراوانه و چقدر خوبه مربی، یک پدر، تو این چیزها با بچه‌هاش مشارکت کنه. اونها رو تنها نذاره تو این نگاه کردن‌ها. هم همدلی می‌شه، هم زبان مشترک پیدا می‌شه، هم می‌شه تذکرات تربیتی این وسط گفت.

واقعاً اینکه یک کسی مثلاً توی امتیازات جلوتر باخت. روایته که نسبت به بهترین افراد این امت خوش‌خیال نباشین. آخرش ممکنه خراب کنه، ضربه فنی می‌کنه. این همون روایته: فرمود نسبت به بدترین آدم‌های امت ناامید نباشید، ممکنه خوب عمل بکنن. از این درس‌ها به نظر من زیاده توی داستان مسابقات. یعنی در حقیقت به یک نوعی تبلور زندگی است.

شریعتی: بله، تجلی زندگی. یا اینکه آقا، شکست و پیروزی به حق و باطل ربطی نداره. قاعده، قواعدی رو رعایت کردن. یکی از این کشتی‌ها می‌گفتش که دفعه قبل که باخته، گفت از همون روز اول بعد از باخت، تمرینها شروع کردم، یک روز هم ترک نکردم.

حجت الاسلام نظافت: ببینید، یعنی کم مداوم. یعنی ناامید نبودن. یعنی از شکست‌ها درس گرفتن. ما هم همین‌جور. ما از اشتباهاتمون تو هشت سال دفاع مقدس درس گرفتیم. توی از اشتباهات حریف، پل برای پیروزی ساختن. این کشتی‌گیرها فیلم مسابقه حریف رو نگاه می‌کنند. بله، نقطه‌ضعف‌ها کجاست. شیطان دور ما می‌چرخه، ضعف هامون چیه. ما نقطه‌ضعف‌های خودمون رو بشناسیم، اونها رو ببندیم، راه نفوذشون براش تدبیر می‌کنیم. نقطه‌ضعف‌های دشمن را بشناسیم، از همون‌جا ضربه بزنیم. نکته‌های قوت خودمان را بشناسیم. یعنی زندگی واقعاً همینه‌ها. یعنی یک کشتی می‌بینید با یه قاعده بنا شده.

بعد اون امید چقدر مهمه. امید، ناامید نشدن، امیدوار بودن. حالا نمی‌دونم تو این مسابقات، مسابقات دیگری بود. یکی از همین کشتی‌گیرها یه فنی زد و خلاصه رفت جلو از نظر امتیاز. از غفلت این کشتی‌گیر ما استفاده کرد، از پشت حمله کرد. نباید مغرور پیروزی‌ها باشیم.

شریعتی: بحث‌های داشتیم جلسات قبل در مورد اوجب، خودشیفتگی. نه مغرور پیروزی‌ها باشیم، نه مغلوب شکست‌ها.

حجت الاسلام نظافت: آفرین. اینها توش درس زیاده و اینها، خب برنامه‌ریزی کرده بودند. تبریک بگیم به مربی‌هاشون و برنامه‌ریزیی که کرده بودند. این‌چنان نیست بگیم آقا با دعا کار پیش رفته، ولی دعا پشتوانه‌ست. یعنی مؤمن هم عقلش رو به کار می‌گیره، هم قواعد عالم رو. یعنی همه اون کار که انجام دادی، اینجا دیگه بعدش توکل، حالا وقت دعا.

وصحبت‌های دیشب مقام معظم رهبری هم خیلی شرین بود، یکی از لطف‌هایی که خدا به این ملت کرده، این رهبره. و باید اعتراف کنیم که ما قدر نمی‌دونیم. این روی کره زمین، بدون مبالغه و تملق و اینها، بعد از امام زمان، شما شخصیتی جامع‌تر از ایشون می‌شناسید؟ لطف خدا. بله، که این‌قدر محکم، حکیمانه، چقدر دقیق. سخنان مهمی بود. و یکی از غصه‌ها همینه که بخش‌هایی از جامعه حواسشون به این نعمت نیست.

الان به این راننده محترم اسنپ گفتم: به شما اعتماد کردم. همین مثال کشتی. مربی، مربی‌ها از کنار تشک داد می‌زنن، برای اینکه او از بیرون، چند صدایی، جامعه رو زمین‌گیر می‌کنه. بعد اعتماد کرد به رهبری. باید اعتماد کرد. اون مربی کنار تشک، او اشراف داره، او می‌بینه، او دلسوزه، او تجربه داره.

شریعتی:تجربه، هم حکمت، هم نگاه جامعه.

حجت الاسلام نظافت: بخونم از امیرالمومنین که  فرمود: این عمار. یعنی یاد شهدا کرد. حضرت سخنرانی، اینها هفته دفاع مقدس هم هست. کسانی که بر مرگ با همدیگه پیمان بستند تا آخرین نفس ما هستیم به روسهم فجره یعنی اینها شهید شدن، سراشونو جدا کردن، نزد اینها رو بردن. بعد داره که ضرب بیده علی لحیه الشریف، محاسنشون گرفتن و به یاد شهدا زار زار گریه کردن. گلایی بودن که اگر بودند، بعد ویژگی‌هایی برای آنها گفتن. قرآن تلاوت کردند با تدبر، تدبر. تدبر کردن که وظیفه‌شون چیه. و این خیلی مهمه. هر کسی باید ببینه وظیفه‌اش چیه. همون وظیفه را برپا داشتند، اقامه کردند. سنت‌ها را زنده کردن، بدعت‌ها را میراندند. وقتی رهبرشون دعوت به مبارزه کرد، اجابت کردند. "وثقوا بالقاعد"شهدا به رهبرشون اطمینان کردند. ار به رهبر اطمینان نشود، این یک امر عقلایی. همه عقلای عالم. کسی که فرمان، اشکال نداره، همه می‌تونن پیشنهاد بدن، نظرشون رو بگن، ولی جمع‌بندی با یه نفر. یه فصل‌الخطاب می‌خواد، و الا جامعه از درون دچار مشکل می‌شود.

توی خطبه داریم، امیرالمومنین فرمود: اگر به حرف کسی که چهار ویژگی داره نکنید، آخرش گرفتار حسرت و پشیمانی می‌شوید. این عبارت: ان ناصحه العالم الشفیق المجرب فرمود: اگر کسی عالم باشد، خیرخواه باشد، دلسوز باشد، تجربه هم داشته باشد، به حرف اون گوش نکنی، گرفتار حسرت و پشیمانی می‌شی، عقلانی.

حالا ایشون نکات مهمی دیشب فرمودند، دو نکته که این بود که مذاکره فایده نداره. چرا؟ چون داره طرف تهدید می‌کنه. بیا گفتگو کنیم، اگر به حرفش کنی، یعنی تو داری می‌گی من تهدیدپذیرم. بعد گام بعدی، تجربه داریم. یعنی اینها به هیچ عهدی تا حالا وفا نکردند. آخریش وسط مذاکره حمله کردند. حمله‌شون از اصل غافلگیری استفاده کردند. این همه دانشمندان ما، سرداران و فریب مردم. از این، اگر این مذاکره را زیر سایه تهدید بپذیریم، توقعش می‌ره بالا، میاد جلو، پیشروی می‌کنه، پیشروی می‌کنه، دیگه اون وقت دیگه ته نداره.

اصلاً اینها مظهر نفس اماره. نفس اماره چی می‌گیم؟ می‌گیم: اعوذ بک من نفس لا تشبع، سیری ناپذیره. العقل حفظ التجارب آدم عاقل تجربیاتشو حفظ می‌کنه. ما تجربه داریم، دیدیم اینها با کفار چی‌کار کردن، با هم‌کیشانشون چی‌کار کردن، با زلنسکی چی‌کار کردند، با دیگران، با قذافی چی‌کار کرد، با سوریه چی‌کار کردن. یعنی اینها به چیزی جز تجزیه ایران راضی و تسلیم محض. بله، یک ایران ضعیف که هیچ کاری نتونه بکنه. ما از این تجربیات باید استفاده کنیم.

شریعتی :خوب، وارد بحث خیلی خوب. بسیار عالی. نامه ۳۱ نهج‌البلاغه و نامه نورانی امیرالمومنین به امام مجتبی که من همیشه گفتم نامه به تک‌تک ما فرزندانشه و امیرالمومنین نگران این روزهای ما بود. و حالا نکته‌های ناب حاج آقای نظافت و شرح این نامه بسیار که بلندترین نامه تربیتی نهج‌البلاغه است. دیگه خدمتتون هستیم

 حجت الاسلام نظافت: "إِذَا أَنْتَ هَدَيْتَ لِقَصْدِكَ فَكُنْ أَخْشَعَ مَا تَكُونُ لِرَبِّك " این همون اعتدال در دخل و خرج هست که فرمود: اگر هدایت شدی از ناحیه اولیا خدا معتدل شوی پس بیشترین خشوع را در برابر پرورگار داشته باش . اینجا بحث قصد خداست خداو ظیفه ی خودش می داند بهترین روش را نشان دهد و در نهج البلاغه داریم درباره ی پیامبرسيرته القصد، و سنته الرشد، و كلامه الفصل این مشی پیغمبره کلام او تمام کننده و محکم بود وحکم وا عادلانه بود. تاسی کنید به سیره ی پیامبر که مبنا اعتدال استو اینجا فرمود هدیت لقصده و قصد لطف وهدایت خداست. میشه بگیم مکتب عقل ویک مکتب جامع

 حضرت می فرماید اسلام اگر همراه با قصد و اعتدال باشد ارزش دارد اگر مسلمون باشی اما فقط یک جنبه را داشته باشی نتیجه نخواهد داد. چون از فطرت دور می شود. دیگر جذبه ندارد. داستان ان مسلمانی که مسیحی را به اسلام آورد وانقدر بارنماز وعبادت روی دوش او انداخت که پشیمان شد یا انقدر انفاق کنی که زن وبچه تو مضیقه بیفتد طوری نباش که هیچ چیزی برای خودت نماند و نه طوری باش که هیچ خیری از تو به کسی نرسد قران میگوید وَلَا تَجۡعَلۡ يَدَكَ مَغۡلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبۡسُطۡهَا كُلَّ ٱلۡبَسۡطِ یا قران در مورد عبادالرحمن می گوید والذذین اذا انفقو لم یسرفوا...امیرالمومنین می فرماید هرکسی برای زندگی باید برنامه ریزی داشته باشد وبه دیگران نگاه نکند بعد فرمود افت برنامه ریزی سختگیری است طوری نباشد که تنگ بگیرد نیازهای ملزوم را رعایت کنید. بعضی ها اولیه ها را خرج نمی کنند بعد مجبور می شوند چندین برابر خرج کننن البته می فرماید سخاوتمند هم باش ولی زیاده روی نکن کن سمحا ولاتکن مبذرا ایه همان اعتدال است. اینجاست که می فرماید دین اسلام بعثت علی شریة الصمحت سهله. دین اسلام دینیه که آسونه، صمحه، توش تسامح، توش سخت‌گیری نیست.

این که امام رضا علیه‌السلام فرمودلوعلموا محاسن لتبعوا اونا همینه، یعنی مطابق با فطرته، شیرینه، یه جنبه را توجه نمی‌کنه، به همه جوانب توجه کرده. چرا؟ چون خدا ما را آفریده، خدا هم ما را آفریده، او می‌تواند رابطه عالم و آدم رو به درستی تنظی کنه.

شریعتی: وما اینجوری با عالم منزبق می شیم

حجت الاسلام نظافت: بله به هر حال، تو تربیت، ما باید متعادل تربیت کنیم. چه دختر، چه پسرمون. هم با زبان، هم با عمل خودمون، هم با تأکیداتمون. و جامعه به نظر من الان از افراط و تفریط رنج می‌بره که افراط و تفریط هم نشان جهالته فرمود: به نادان نگاه کنید، یا از اون‌ور داره می‌افته، یا از این‌ور داره می‌افته، یا گرفتار افراط، یا گرفتار تفریطه. حالا جهالت هم گاهی جهالت علمیه، گاهی جهالت عقلیه. گاهی طرف اصلاً اطلاعات نداره، اطلاعات داره، تو میدان عمل جاهلانه رفتار می‌کنه، غیرعاقلانه رفتار می‌کنه. بگیم همیشه تو ذهنشون آدما مطالب صحیح نیست، گاهی یاد نگرفتن تو میدان عمل اون آگاهی چگونه پیاده. فقط اون آگاهی به درد منبر و مقاله و یا به درد نمره گرفتن و پاس کردن این چیزا خورده، یا جهل علمیه، یا جهل عقلیه.

در روایت داریم: القتصاد نصف المعیشه. میانه‌روی نیمی از معیشت است. یا داریم: از التقدیر نصف معیشه. اون روایت شنیدید که امام باقر علیه‌السلام فرمودند: الکمال کل الکمال التفقه فی الدین، و تقدیر المعیشه. و سوم، کامل شدن آدما به این برمی‌گرده که برای اقتصادشون برنامه‌ریزی درستی داشته باشند. حالا دولت هم همین‌جوریه، یک کشور همین‌جوریه، ولی تک‌تک ما یاد بگیریم تقدیر المعیشه را. باید بچه‌ها را این‌جوری تربیت بکنیم.

و قدیم که مثلاً من خودم این تجربه را دارم برای بچه‌های خودم، من این کارو کردم، یعنی تابستونا گذاشتم برن سر کار. چقدر خوب. پول در بیاد تا قدر بدونیم. باید بدونی با بازار آشنا بشید. اگر مفت آدما چیزی به دست بیارن قدرش رو نمی دونن...

توی خطبه متقین داریم: قصدا فی غنا انسان‌های با تقوا، پولدارم اگه بشن، از یه حدی خرج‌های زندگیشونو بالاتر نمی‌برند، یعنی با تقوا. همین الان یک چاه نفت به نامشون بشه، بازم حد نگه می‌دارن. چرا نباید خودمون رو بد  عادت نکنیم. دو، از کجا معلوم ورشکست نشیم بعداً. یه کاری بکنیم که اگر دوباره، چون دنیا فراز و فرود داره، اگر اقتصاد خراب شد، از پا در نیایید وسوم به فکر آخرت باشیم. نازپرورده هم تربیت نکنید.

بعد فرمود: تجملا فی فاقه. بی‌پول هم اگه هستن، حتی اگر پول نداری، ظاهر آراسته باشد. ظاهر فقرت رو نشان نده، دنبال جلب ترحم دیگران نباش. خیلی مهمه، عزت‌فروش نباش. شریعنی: هستن کسانی که صورتشون رو سرخ نگه می‌دارن، ولی عزتمندانه زندگی می‌کنن.

حجت الاسلام نظافت: بله، هستند. بعد جالبه که قرآن می‌گه: این‌جور آدما فقیر واقعی هستند، فقیر محترمن. فقیر، همه فقرا محترمن، ولی اینها خیلی ارزشمندن. فرمود: به اینها توجه بکنید. اگه خواستید انفاق بکنید، اینها رو در اولویت قرار بدید. کسی که دست دراز نمی‌کنن، شما با ظرافت می‌فهمی کمبود داره. للفقرا لذین احصروا فی سبیل الله اینها تو سنگر تربیتن، یا تو سنگر جنگن. اینها خودشون وقف دینن نمی‌تونه سنگرش را رها کنه، بره پول در بیاره.

گاهی من طلبه‌ها رو می‌گم مصداق همینا هستند. تو سنگرت باش. تو مولایی داری، تو امام زمانی داری. تو کارتو درست انجام بده، تو را رها نخواهند کرد. داری آزمایش می‌شی. تو مصداق احسروا فی سبیل الله هستی. دیگران وظیفه‌شونه هوای تو رو داشته باشن، مثل تو میدان جنگ. تو میدان جنگ، اون کسی که تو سنگره، خودش که نمی‌تونه فشنگ، نان بیاره. تدارکات می‌خواد. تو جنگ فرهنگی هم همین‌جوریه.

بعد حالا ادامه آیه فرمود که اینها نمی تونن مسافرت برن برای پول درآوردن چون وظیفه ای دارن. بعد فرمود: یحسبهم الجاهل اغنیا من التعفف نادان‌ها به اینها که نگاه می‌کنن، می‌گن: چقدر پولداره چون اظهار فقر نمی‌کنه. بعد در روایت داریم: افضل الزهد اخفاء الزهد. اون کسی که دل کنده از دنیاست، ولی ظاهرش نشون نمی‌ده.

شریعتی: حالا این نکته شما هم درست بود. هستند،کسانی که حالشون و وضعشون خوبه  اما وقتی حالشون رو می پرسی خیلی پشیمون می‌شی از اینکه حال اینها روپرسیدی

حجت الاسلام نظافت: شنیدم. بعضی از معلم‌های این‌جوری‌ان. تبریک عرض می‌کنیم دانش‌آموزان هم به معلم‌ها، معلم‌های عزیز، هرچند مشکل دارند. ۲۰ ساله سابقه داره، مثلاً وقتی ناامیدی می‌شه، خودکشی‌ها زیاد می‌شه، گرفتاری‌ها بیشتر می‌شود. ما باید به آدما توجه بدیم به داشته‌هاشون، بگیم: این داشته‌ها رو به کار بگیرید، گشایش ایجاد می‌شه.

همین الان تو راه می‌ومدیم، گاهی توفیق پیدا می‌کنیم با این راننده‌های محترم اسنپ صحبت می‌شه. همین‌جور از مشکلات می‌گن. بنده خدا درست هم می‌گفت. تقریباً محاسبه کردم، شصت و خورده‌ای درصد حقوقش رو، اجاره می ده همینه متأسفانه. به بچه‌ها ناامیدی تزریق نکن، امیدوار باش. گفت: بله، همین‌جور.

گفتم اگر کسی صدهزار همت داشته باشه بعد مشکلش این باشه که کلیه هاش اذیت می کنه ایا حاضر نیست ده همت بده سلامت بشه؟ و اگر کبدش مشکل داره؟ خدا به ته دل آدم ها نگاه می کنه گاهی ما چوب بدبینی به خدا رو میخوریم

امیرالمومنین می فرماید: من ضامنم اگر کسی اهل میانه روی بشود فقیر نشود یعنی اگر اولویت ها واعتدال را رعایت کنی درست میشود.اعتدال یعنی قلیل ماونه وکثیرالمعونه

یعنی سعی کن تو زندگی اصراف نباشه، کم‌هزینه باشی و پرفایده. من گاهی تو نهادهای مقدس، اسم نبرم، رفتن دیدم، بله، مال بیت‌الماله. چرا برق روشن؟ چرا؟ بعد صدا زده، مسئولش اومده، بعد می‌گه: اینها با یک کلید، ۱۰۰ تا لامپ روشن می‌شه. چرا اون مهندس، چرا این‌جوری کرده؟ یعنی چی؟ حالا اصلاحش باید کرد دیگه. چرا بی‌تفاوتی؟

روز، الان نور خورشید داره میاد. رفتیم ماندگاری پیش آقای پزشکیان. آقا واقعاً خوبیارو باید گفت، همش غر نزنیم. خاموش بود اونجا، خاموش بود، لوستر روشن نبود. چقدر خوبه، خیلی خوبه. و کاش این فرهنگ سرایت پیدا کنه به بدنه. بعضی وقتا تو بعضی از معابر و خیابونا می‌بینیم که تو روز روشن، چراغ‌های تیر برق روشنه. ببرید بالا. هنر در قلیل‌المعونه بودن. یه چیزی می‌خواد که یه حلقه گمشده و اون هم اینه که باید نشست برنامه‌ریزی کرد. یعنی دغدغه داشت، نشست برنامه‌ریزی کرد، از خانواده گرفته تا سطح مدیران و سطح کلانش کشور.

همچنین تشویق باید کرد. اگر ما بین آدمایی که اسراف می‌کنن و آدمایی که اسراف نمی‌کنن فرق نذاریم، امیرالمومنین در اون نامه پرافتخار که آیین حکمرانی صحیح را بیان کرد، فرمود: اگه فرق نذاری، تو بدها را عادت می‌دهی به بدی کردن، خوبارم دلسرد می‌کنه.

من همیشه گفتم: این قیمت آب و برق و گاز و اینها، اون حد تعادل در مصرف گران نشه، ولی بیشتر از اون رو نقره‌داغ کنن. نباید این‌جوری باشه، ولی یا تعارض منافع، یا توجه نمی‌کنه، نمی‌دونم. می‌بینم که پیشگیری نمی‌شه از اسراف.

تعادل در مسئله دخل و خرج اینه که گفتن: نه حرص بزن، خب، نه بی‌اعتناباش. نداری؟ خب باید کار بیشتری بکنی دیگه. یه قسمتی خودش میاد، نمی‌تونه بنشینی. بعد وقتی هم که می‌ری دنبالش، حرص نزن، آرامش داشته باش، عقلت رو به کار بگیر، تکلیفت رو انجام بده. با اعتدال، رزق به تو خواهد رسید، تلاششو بکن.

کسب روزی با اعتدال، کسب روزی با جوانمردی. ولی همه باید کسب روزی بکنن. رجال لاتلهیهم ولابیع عن ذکر الله. می‌گه: یه عده‌ای هستن اهل تجارت، اهل معامله‌ان، ولی نماز اول وقت می‌خونن. اون تجارت، اونا رو از نماز غافل نکرد. اینه. هیئت‌ها باید اینو ترویج کنن که آقا، اهل کسب ثروت باشید. کسب ثروت عبادته، مجاهدته. الکاد لعیاله. یعنی ما باید ترویج بکنیم این عبادت را. اهل کار باشند. بستر کار رو هم باید بزرگترا براشون فراهم بکنن.

یکی از عرصه‌های اعتدال، توزیع الوقت است. توزیع الوقت است.  یعنی چی؟ یعنی اگه برای شبانه‌روز، برای هفته، برای ماه برنامه‌ریزی کنی، وسعت پیدا می‌کنه، به همه کار می‌رسی. اما اگر برنامه‌ریزی نکنیم، معمولاً وقت کم. بله، بازم دیر شد. یاد سریال آقای اکبر عبدی،عمر سرمایه ماست. اون رو باید مدیریت کرد.

تو نهج‌البلاغه داریم: للمؤمن ثلاث ساعات. تو برنامه‌ریزی، این سه ساعت رو فراموش نکن. ساعة یناجی فیها ربه، یه زمان اختصاص می‌ده به عبادت، به مناجات، حالا نماز و تلاوت وحرم و یه زمان اختصاص می‌ده برای رسیدگی به معیشت دنیا، کار باید بکنه، پول درآوردن، کار کردن.بار از روی دوش جامعه برمی‌داره. خانم هم تو خونه، خانه‌داری می‌کنن، جزو همینه. بید به زندگی رسید. یه زمان هم فرمود: اختصاص بده بین خودش و بین نفسش و خودش، خودش و لذتش. خلوتی ایجاد کند، یعنی تفریح برای خودش بذاره، تفریح.بعد فرمود که این تفریح دوتا ویژگی داشته باشید: یک، حلال باشه، دو، زیبا باشد. شریعتی:زیبا باشد یعنی چی؟

حجت الاسلام نظافت: یعنی جوانمردی باشد. یعنی توی خیابون ساندویچ نخورید. یعنی بستنی، بستنی جلو دیگران نخوره، اشکال نداره، چون دیگران نگاه می‌کنن، دیگه میل پیدا می‌کنن. تعارف بکنیم.

اقای ماندگاری نقل می کرد از شهید پیچک نوجوان بود، مادرش نقل می‌کرد، می‌گفت: وقتی براش بستنی خریده بود، بستنی رو نزدیک خونه که شد، زیر آستینش قایم کرد. مادرش گفت: بستنیت آب می‌شه. گفت: بستنی آب بشه بهتر از اینه که دل دوستام آب بشه.

حجت الاسلام نظافت: جوانمردیه، آره.لذت، فرمود: حلال باشد. گاهی حرام نیست، زیبا نیست، زیبا نیست. حالا لذت‌های مختلف هم خوردنی نیست. مثلاً در روایت داریم: شادی کردن پیش آدم‌های غمگین خوب نیست. اونها عزادارن، اگرچه مباحه، اگرچه حلال، ولی بذر حسرت تو دل دیگران، زیبایی نداره، جوانمردی نیست.

کسی ازدواج کرده، ازدواج حلال، گیرش اومده دیگه. خب، این ارتباط با این حلال خودش، این در یک شرایط خاصی باید باشد. دیگران، همون دلشون، می‌گه آب نشه، دیگران اذیت نشن دیگه. نباید دیگران را اذیت کنیم، نباید تحریک شهوات کرد. همش حکمت داره.

آخرش داره: آدم عاقل حرکت نمی‌کنه، یا داره نگاش می‌کنید، یا داره می‌ره پول در میاره، به زندگیش می‌رسه، یا به فکر معادشه، یا دنبال لذت حلاله. این توزیع الوقت است. برنامه‌ریزی داشتند، به همه چی آدم می‌رسه.

الان خدا حفظ کنه رهبری رو می‌بینید، دیدارشون با شعرا، زمانش مشخصه. بله، دیدار، زمانش مشخص. برای هر چیزی برنامه داره دیگه، به همه کارا می‌رسن. ولی انسان برنامه‌ریزی نکنه و اگر ما به یک کاری بیشتر از حد رسیدگی می‌کنیم، بدونیم یه جای دیگه داریم خراب می‌کنیم. یعنی کسی عبادت زیادی داره، احتمالاً به صله‌رحمش نمی‌رسه، احتمالاً به اقتصاد نمی‌رسه، احتمالاً به انفاق نمی‌رسه. یا یه کسی زیاد به مسائل سیاسی می‌پردازه، احتمالاً از عبادتش داره می‌زنه. نمی‌تونه آدم زیادی برای یک کاری وقت بذاره. خود افراط نشان از تسریف در جاهای دیگری است.

شریعتی :بسیار عالی، خیلی خوب. ان‌شاءالله خدا به وقت همه‌مون برکت بده، به زندگی‌هامون، به لحظاتمون. خوش گذشت دیگه کنار حاج آقای نظافت عزیزمون و البته کلام نورانی امیرالمومنین. و ممنون و متشکرم از همراهی شما تا این لحظه. امروز اولین روز ماه ربیع الثانیه. مبارک باشه، مخصوصاً اونایی که ماهشون رو با صدقه آغاز می‌کنن، با نماز اول ماه آغاز می‌کنند. اگر در طرح قربانی شرکت بکنید که دوستان زیرنویس خواهند کرد، شماره کارت می‌نویسند براتون. ان‌شاءالله همه بلاها از شما به دور باشه. خیلی ها صدقه را به نیت سلامت مردم، به نیت سلامت امام زمانمون که سلامت و آفاق در سلامت اوست، اهدا می‌کنند و هدایاشون رو دوستان به دستان خانواده‌های عزتمند می‌رسونند. خدا ان‌شاءالله به همه تون خیر بده. نماز اول ماه هم ان‌شاءالله یادتون نره.

آیات را بشنویم. بعد از تلاوت آیات، ان‌شاءالله با احترام همراه شما هستیم و در کنار شما در لحظات دقایق پایانی. بفرمایید، خواهش می‌کنم. صل علی محمد، اللهم صل علی محمد و آل محمد. اعوذ بالله من الشیطان الرجیم.

قران کریم صفحه566

شریعتی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. در این روزها که قهرمانان توحید با بیان شیوای حاج آقای بهشتی عزیزمون تقدیمتون می‌شه، در این هفته از شخصیت عظیم جناب عبدالعظیم حسنی برای ما گفتند. بشنوید و لذت ببرید. به کانال ما در ایتا می‌تونید مراجعه بکنید و ان‌شاءالله بهره‌مند بشید.

خیلی خوب، یه چهار پنج دقیقه فرصت داریم تا پایان. بحث را به جایی برسونیم و ان‌شاءالله ادامه بحث هفته آینده بشنویم.

 حجت الاسلام نظافت:بله، بحث ما در اعتدال بود. اصلاً اینکه فرمود: الیوم اکملت لکم دینکم. این کمال دین به همین جا معیتشه. منتها حالا در روز عید غدیر، اون مسئله مهم که دیگه جامعیت هم در ذیل او خواهد بود، مسئله ولایت مطرح شد.

 ولی اگر شما فرض بکنید که یه دینی باشه، بعضی از ابعاد توجه نکنند، کامل نیست. به ولایت توجه نکنه، به عبادت توجه نکنه، به همه نیازهای بشری توجه نکند. در روایت داریم لیس منا من ترک دنیا و آخرته و من ترک آخرته لدنیا از ما اهل البیت نیست. کسی که دنیا رو به خاطر آخرتش ترک کنه، به آخرت رو به خاطر دنیاش ترک بکنه. یعنی آقا، اصلاً دنیا تا آباد کن طبق دستور، قربتاً الی الله. با همین آباد کردن دنیا، تا آخرت هم آباد کردی.

 

هر کاری که انجام می‌دیم: یک، طبق دستور خدا باشد، دو، قصد تقرب داشته باشیم. همین ها می‌شه عبادت، ولو شئون مادی داشته باشد. بله، فرقی نمی‌کنه. حالا چه ازدواج باشه، چه تفریح باشه، چه نماز خوندن باشد. بعضی از اعمال هست ظاهرش معاده، بعضی از اعمال ظاهرش دنیاست. درسته، مؤمن همه اینها را به خاطر خدا انجام می‌ده. پس اعتدال در کسب ثروت، اعتدال در توجه به مسائل اخروی.

عرصه‌های اعتدال گسترده است یکی از اون عرصه‌ها بحث عبادته. در روایت داریم: عبادت رو به خودتون تحمیل نکنید. مستحبات، یعنی نماز شب و مستحبات رو فرمود: ان هذا الدین متین. دین اسلام، مکتب اهل بیت، متانت داره، استدلال داره. با نرمی وارد شیم، یعنی بچه تو زور نکن برای نماز، زده می‌شه. تو اگه بلد باشی، خودش میاد. فرمود: عبادت رو به بندگان خدا تحمیل نکنید که اینها مثل اسبی خواهند بود که از پا می‌افته، نه سفر می‌تونه طی کنه، نه پشتی براش می‌مونه. یعنی این‌جوری می‌شه دیگه، زدگی می‌آره. آب و علف می‌خواد، یعنی شما به نیازهای مادی بچه‌تم توجه کن. برای نیازهای معنوی هم تدبیر کن، آرام آرام خودش رشد می‌کنه. فرمود: هر موقع تو عبادت حال نداری، برای نماز شب و برای مستحبات و اینها، سر نفست رو کلاه بذار، رهاشم نکن. این تو نامه ۶۹ نهج‌البلاغه هست. با نفست با نرمی رفتار کن، تحمیل نکن، بر او غلبه نکن، به زور نکشون به سمت نماز شب، به سمت حرم امام رضا، به سمت تلاوت قرآن. خذ عفوها  عفو گفتن کی فراغت داره، کی آمادگی داره و نشاط، که نشاط داره. جز واجبات، سر واجبات بزن تو گوش نفست، بگو: دیگه حالم نداری، باید بخونی. اما مستحبات رو فرمود این‌جوری. واجبات داستانش فرق میکنه

امام صادق علیه‌السلام فرمودند که من داشتم طواف می‌کردم، نوجوانی بودم، جوانی بودم، عرق می‌ریختم، قداجتهدت فی العباده پدرم دیدن مرا، داشتم منو عرق می‌ریختم برای عبادت. فرمود: یا جعفر یا بنی، ان الله اذا احب عبداً، ادخله الجنه رضی بعبادته ای خدا، یه کسی رو دوست داشته باشه، او را وارد بهشت می‌کنه و به عبادت کم راضی می‌شه. چون می‌گن: من داشتم عرق می‌ریختم، یعنی امام باقر تذکر دادن که نیاز نیست در عبادت به خودت فشار وارد کنی و خدای نکرده گرفتار افراط بشی

شریعتی :آقا، خیلی ممنون و متشکرم از شما. دعا کنید و ان‌شاءالله از خدمت دوستان، عزیزان مرخص بشیم. خدایا، به حق محمد و آل محمد، انس ملت ما رو روزافزون بگردان، الهی آمین. حوائج التماس دعاگویان را برآورده بفرما، الهی آمین. ما را زینت اهل بیت قرار بده، الهی آمین.

شریعتی: خیلی ممنون و متشکرم. فردا ان‌شاءالله با حضور حاج آقای عاملی خدمتتون خواهیم رسید.

مرا بگیر و بسوزان و اشک و آهم کن، من از تو هیچ نخواهم، فقط نگاهم کنید. السلام علیک یا علی بن موسی الرضا. در پناه خدا باشید تا سلام دوباره.