فرا رسیدن ماه مبارک رمضان ماه رحمت و ماه مغفرت و ماه اجابت دعا را خدمت همه شما عزیزان تبریک عرض می کنم تبریک ویژه خدمت کسانی که امسال اولین سال روزه شان هست و دختران و پسرانی که به تکلیف رسیدند همچنین تبریک عرض می کنیم خدمت بینندگان عزیز این برنامه که هم از شبکه نور و هم امسال شبکه سه برنامه سمت خدا پخش می شود.

بیش از ده سال است توفیق داریم در حرم ما ماه رمضان را تفسیر خدمت شما و تبیین و توضیح آیات قرآن را بیان می کنیم امسال سوره مبارکه توبه را انتخاب کردیم به دلائلی که حالا دلائلش را خدمت شما عرض می کنم بدانید این سوره چند تا ویژگی دارد منحصر به فرد است اولاً تنها سوره بدون بسم الله قرآن است با کلمه برائت شروع می شود و به همین دلیل هم بهش می گویند سوره برائت، سوره توبه سوره فاضحه یعنی شکننده مشرکین و منافقین چهارده تا نام برای این سوره ذکر شده که این چهارده تا دلیلی بر تنوع مباحث این سوره است این یک نکته، البته بعضی خواستند بگویند این سوره و سورۀ انفال یک سوره است اما از این که نام مستقل دارد و گفته شده قرآن 114 سوره است اگر این با انفال یکی باشد می شود 113 تا لذا نه این سوره، سورۀ مستقل است این یک نکته.

نکتۀ دوم آخرین سوره ای است که بر پیغمبر اکرم نازل شده سال نهم هجری لذا ترتیبش الان سوره نهم است اما از نظر زمان نزول این سوره آخرین سوره ای است که بر نبی مکرم اسلام دیگر بعد از قدرت گرفتن اسلام در مدینه نازل شده.

نکتۀ سوم اینکه این سوره مبارکه بحث های کلیدی مهمی دارد که به درد امروز می خورد، امروز که بحث مقاومت و بحث دفاع از مظلوم و مبارزه با استکبار و مخصوصاً اونی که رهبر انقلاب اشاره کردند جنگ نرم این سوره مباحثی دارد که همه اینها را پوشش می دهد من هم به همین دلیل انتخاب کردم من اشاره کنم داستان جنگ تبوک که نشان از مقاومت است در این سوره آمده جنگ تبوک خیلی مهم است یکی از مراجع عالی مقام حضرت آیت الله العظمی سبحانی در شرح سوره توبه یک کتاب یک جلدی دارند در بازار هست دوستانم می دانند در کانال های سیما معرفی کنند این کتاب را ایشان یک جلد کتاب در شرح سورۀ توبه دارند اسمش را گذاشتند در سرزمین تبوک اسم اون کتاب را گذاشتند در سرزمین تبوک چرا؟ چون مفصل داستان تبوک در این سوره آمده داستان جنگ حنین که مسلمان ها غرور گرفتنشان و شکست خوردند اولش در این سوره آمده داستان غار و هجرت پیغمبر و حضورش در غار ثور در این سوره آمده مسجد ضرار توطئه منافقین و جنگ نرم که با مذهب به جنگ مذهب آمدند باز در این سوره آمده این سوره فضائلی از امیر المومنین را دارد مثل آیۀ سعایت الحاج که حالا بعداً توضیح می دهیم که در اون فضیلت خدا می فرماید آب دادن به  حاجیان و ساختن خانه خدا کجا ایمان علی ابن ابیطالب کجا همین سوره این فضیلت را بیان می کند در این سوره پانزده تا آیه احکام آمده ما در کل قرآن پانصد تا آیه احکام داریم پانزده تایش در این سوره آمده لذا یک سوره ای با این همه مباحث از تبوک و حنین و  هجرت و غار ثور و مسجد ضرار مباحث برخورد با مشرکین من به این جهت این سوره را امسال انتخاب کردم می دانید روایت داریم اگر کسی این سوره و سوره انفال را که قبلی اش انفال است دیگر ماهی یک بار کار سختی هم نیست ماهی یک بار بخواند می دانید جایزه اش چی است؟ من بخوانم من قرأ برائه و الانفال کسی سوره توبه و انفال را بخواند فی کل شهرٍ ماهی یک بار لم یدخله النفاق هیچ وقت منافق نمی شود یعنی مومن باقی می ماند ابدا و دوم کان من شیعت امیر المومنین حقاً خیلی مهم است قرائت این دو سوره انسان را شیعه واقعی امیر المومنین علیه السلام قرار می دهد برادران عزیز خواهران گرامی بینندگان محترم یک داستانی بگویم این خیلی مهم است شاید کم و بیش به گوش تان خورده باشد اما به نظرم کمتر توی منبرها مطرح شده این سوره ببینید فتح مکه سال هشتم است اذا جاء نصر الله و الفتح این سال هشتم است حجۀ الوداع سال دهم است این سوره سال نهم است یعنی بین فتح مکه است و بین سالی که پیغمبر آخرین حج را رفتند خوب می دانید قبل از حجۀ الوداع یعنی تا سال نهم هم مشرکین می آمدند حج انجام می دادند هم مسلمان ها مشرکین مجاز بودند می آمدند در مکه منتهی بدون لباس بعضاً عریان می آمدند در خانه خودش راحت می آمدند و می رفتند و تبلیغ می کردند و کارهایشان را انجام می دادند این سوره می خواهد تعطیل کند این را مشرک نه تنها نمی تواند در مسجد الحرام بیاید در مکه هم نمی تواند بیاید دیگر در اعمال حج حق ندارد شرکت کند حج مال مسلمان هاست و این کارهایی که شما انجام می دهید عریان می آیید دور خانه خدا می چرخید زن و مرد این ممنوع است این آیه در واقع یک اعلام انزجار از مشرکین است مشرکین پیمان شکن مشرکین لجوج و مشرکین عنود خوب این باید اعلام بشود در مکه یک چیز مهمی است و اتفاق مهمی دارد می افتد کی باید برود این را به مردم اعلام کند این سوره را برود در مکه اون هم در ایام حج اون هم در منا که مشرکین اونجا زیاد هستند برود بگوید آقایان و خانم های مشرک از امسال دیگر شما ممنوع است بیایید مکه از امسال دیگر خدا اعلام کرده ما از شما برائت پیدا کنیم 21 سال و 22 سال است پیغمبر دارد داد می زند و فریاد می زند شرک را بگذارید کنار مثل یک ویروسی که در جامعه باشد وبا مثلا یا همین کرونا یک رئیس حکومتی و یک رئیس شهری استانداری تصمیم می گیرد می گوید کسانی که این بیماری را دارند از این شهر بروند بیرون مثلاً آقا وقا اومده تعدادی وبا گرفتند دیگر حق ندارند بیایند بین مردم شرک یک مرض است یک بیماری است اینها تبلیغات می کردند کی باید برود اعلام کند این سوره را به مردم مشرکین آقایان عزیز و خواهران گرامی پیغمبر اکرم این سوره را دادند به ابابکر فرمودند شما بروید این را ابلاغ کنید خوب ایشان هم با چهل نفر حرکت کرد این که دارم می گویم اتفاق نظر شیعه و سنی است مرحوم علامه امینی هفتاد و سه تا سند از اهل سنت برای این داستانی که دارم می گویم آورده 73 تا در معتبرترین کتاب های اهل سنت این آمده من هم از همانجا برای شما می گویم حرکت کردند تا نزدیکی های مکه جبرئیل آمد یا رسول الله بروید این ابلاغ را از اینها بگیرید بدهید به کسی که از شماست منا اهل المنکم اهل البیت یا خودت یا کسی که از اهل بیت شماست رسول خدا امیر المومنین علیه السلام را خواستند فرمودند شما بروید ابلاغ این سوره را البته می دانید که اون موقع حفظ می کردند و نوشته نبوده خیلی این آقایان را برگردانید شما بروید در مکه این را اعلام کنید خوب خیلی به اینها برخورد بیشتر راه را آمده بودند تا جحفه آمده بودند هفتاد هشتاد کیلومتری مکه چرا؟ پیغمبر اکرم فرمودند چند تا تعبیر دارد خدا دستور داده خدا دستور داده لا یذهب بها الا رجلٌ منی و انا منه کسی می تواند این سوره و این ماموریت را در مکه انجام بدهد که از من است و من هم از او منی و انا منه انا و علیٌ من شجرۀٍ واحده جبرئیل به من دستور داده لا یبلغها الا رجلٌ من اهل بیتی فقط کسی که از اهل بیت شماست می تواند این کار را انجام بدهد شما نگویید از اول رسول خدا چرا به حضرت امیر ندادند اینها دلیل دارد حضرت این کار را انجام دادند ببینند جبرئیل دستور خدا در این داستان چی است در واقع فرمان الهی مقدم شد اینجا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول فرمان خدا مقدم شد و پیغمبر هم تبعیت کردند و امیر المومنین علیه السلام را فرستادند من بد نیست یک روایتی را از خصال صدوق رضوان الله تعالی علیه برای شما بخوانم ایشان نقل می کند یک وقتی به سعد ابن مَعاذ یا مُعاذ گفتند شما چرا اینقدر علی را دوست دارید گفت به پنج دلیل و اگر این جالب است یکی از این پنج تا در زندگی من و خانواده من بود حاضر بودیم هر چی همه دنیا را بدهیم من علی ابن ابیطالب را به این پنج دلیل دوست دارم شهدتُ من شاهد بودم از فضائلی و مناقبی از علی ابن ابیطالب را که به این دلائل عشق می ورزم به این شخصیت و بعد اون پنج تا اینها را گفت، گفت یک ابلاغ سوره توبه، مأموریت بین المللی و کلیدی و حساس و خطرناک ممکن بود مشرکین ایشان را بکشند و جالب این است که ببینید یک وقت شما از اول یک کسی را روی یک پستی قرار می دهید و یک وقت نه یک کسی را فردا می گذارند استاندار فلان استان 24 ساعت بعدش می گویند فرض کنید که وزیر این انتخاب را انجام داده یا ما انجام دادیم ولی از بالاتر دستور آمده شما عزل بشوید کس دیگر را جای ایشان بگذاریم این سوال در ذهن می آورد دو تا حرف است شما یک وقت کسی را می گذارید استاندار این شهر شما یک کسی را می گذارید بعد برداشته می شود کسی دیگری جایگزین این سوال در ذهن ها می آید جه اتفاقی افتاده لذا خود اون افراد که اول مسئول شده بودند بروند با ناراحتی برگشتند حتی نوشته اند غضبناک شدند گفتند یا رسول الله ما بیشتر راه را رفته بودیم در منابع اهل سنت این فضیلت برای امیر المومنین آمده مرحوم علامه امینی در جلد ششم الغدیر آورده حضرت فرمود دستور خداست دستور من نیست و جبرئیل آمده و به من از طرف خدا این پیغام را رسانده که رجلٌ منی و انا منه یک کسی که تو از او هستی و او هم از تو یکی هستید دو یک روح هستید در دو پیکر این خیلی جای سوال دارد سعد گفت به پنج دلیل یکی اش همین بود دوم گفت روز خیبر پیغمبر خوب قلعه خیبر فتح نمی شود همه اونجا معطل ماندند و کار به جایی رسیده بود مواد غذایی مسلمان ها تمام شده بود و جنگ فرسایشی شده پیغمبر فرمود فردا پرچم را دست کسی می دهم که کار را تمام کند این شخص یک ویژگی دارد خدا دوستش دارد و اون هم پیغمبر را دوست دارد نفرمود کی است همه نگاه می کنند این فرد کی است اباذر و مقداد و سلمان است و مُعاذ است نگاه می کنند پرچم را داد به امیر المومنین علیه السلام فرمود هذا رجلٌ این همان آقایی است که خدا و پیغمبر دوستش دارند پیغمبر و او هم پیغمبر و خدا را دوست دارد این دو تا فضیلت.

سوم عرض کردم این روایت در خصال مرحوم صدوق هست سوم سعد گفت تمام خانه های ما به مسجد پیامبر باز بود مثلا مسجد یک جایی قرار گرفته بود و خانه های مردم هم یک راه در مسجد داشت دیگر نمی خواست طرف در کوچه برود مستقیم از خانه به مسجد می آمد دستور آمکد تمام درها به مسجد النبی بسته بشود حتی یکی از عموهای پیغمبر تقاضا کرد یک روزنه یک سوراخ در مسجد باشد ببینم کی وقت نماز است حضرت فرمود دستور خداست نمی شود اما تنها دربی که به مسجد باز ماند درب خانه امیر المومنین است سد الابواب الا بابه این هم سه تاست چهارمین فضیلت گفت در تبوک بود که حالا در تبوک در همین سوره داستانش را می خوانیم پیغمبر فرمودند انت منی بمنزلت هارون و موسی حدیث منزلت اینهایی که می گویم تمامش در منابع مسلمانان آمده نه منابع شیعه من علی ابیطالب قبلی ها توضیح ها دادم خیبر داستان پرچم دادن دست امیر المومنین سد درها جز درب خانه امیر المومنین حدیث منزلت و پنجم آنکه در روز غدیر فرمود من کنت مولاه فعلیٌ مولاه این فریاد رسول خدا که پیچید در فضای غدیر پس این سوره مبارکه توبه به شکلی از فضائل امیر المومنین است که این سوره را ایشان اومد در منا مردم هم جمع شدند ایشان اینها را اعلام کرد فرمود دستور خداست هر چی پیمان تا حالا با هم داشتیم لغو تمام ورود شما به مسجد الحرام و مکه ممنوع و طواف عریان ممنوع شماها هم فرصت دارید حالا می خوانم آیاتش را چهار ماه البته عرض خواهم کرد چهار ماه فرصت دارید همه جا بروید و بگردید و تلاش کنید و جایی پیدا کنید و می توانید مسلمان شوید و می توانید مشرک بمانید اما اگر مشرک ماندید چون یک ویروس شرک و یک بیماری است و باید بدانید که ما تعهدی در مقابل شما نداریم چون مشرکین بارها پیمان های مسلمان ها را شکسته بودند و بله اگر با یک مشرکی پیمان بستی نه ماه و دو سال دیگر مانده اونها محترم است قرار بستیم اسلام پیمان نمی شکند اما مشرکینی که پیمان شکنی کردند و توی جنگ ها شرکت کردند علیه مسلمان ها اینها بدانند ما دیگر هیچ تعهدی در قبالشان نداریم این کلماتی بود که حضرت علی علیه السلام ابلاغ کردند و برگشتند پس این سوره آخرین سوره ای است که بر رسول خدا نازل شد تنها سوره بدون بسم الله قرآن است چون با عذاب و برائت شروع شده سوره مشتمل بر آیات مقاومت است جنگ نرم سوره مشتمل بر آیات مربوط به حنین و تبوک و مسجد ضرار است عرض کردم خوب البته یک نکته بگویم این سوره یکجا نازل نشده این مثلا این ده تا آیه اولش را حضرت علی علیه السلام ابلاغ کرد بعضی هایش چون سوره های قرآن دو قسم است بعضی ها یکجا نازل شده مثل سوره های کوچک و نصر و قل هو الله بعضی سوره ها مثل بقره و همین سوره خورد خورد نازل شده اگر بگوییم اولین سوره نازل بر پیغمبر است منظور این آیاتی است که انشاء الله بحث خواهیم کرد. حالا یک صلواتی عنایت بفرمایید (صلوات)

 برائتٌ من الله و رسوله الی الذین عاهدتم من المشرکین آقایان و خواهران پیامبر یک رهبر سیاسی نیست فقط یک رهبر سیاسی باشد یک جایی می گوید ملاحظه کنیم این کشور و اون کشور و حواسمان به پیامبر یک رهبر دینی است وظیفه و رسالتش از بین بردن شرک است من یک مثال بزنم وزارت بهداشت وظیفه اش در کشور چی است؟ جلوی ویروس و بیماری را بگیرد ملاحظه کسی هم نمی کند اگر الان اعلام شد در استان و شهری مگر شما در کرونا یادتان نیست اجازه سفر از این شهر به اون شهر نمی دادند بعضی از حرم ها بسته شد چرا تشخیص این بود که ممکن است این ویروس پخش شود وزارت بهداشت ملاحظه شخص و اشخاص را نمی کند اگر وبا اومد جزام اومد و یک ویروس خطرناکی شما در خانه خودت هم اگر بچه ات ویروسی بگیرد بقیه را جدا می کنید پیامبر با ویروسی به نام شرک مواجه بود شرک غلط و بیماری است طرف شاید خودش نفهم چه خطری است شما الان ببینید مشرک الان هم داریم من گزارشی می خواندم دیدم در همین کتاب آیت الله سبحانی هم اشاره کردند که مناطقی در هند مردم از گرسنگی و از فقدان غذا رنج می برند هزاران رأس گاو در اونجا وجود دارد کشتنش ممنوع است چون اینها را خدا می دانند چند سال قبل در جرائد آمد چند گاو وارد فرودگاه شدند دولت پروازها را کنسل کرد و تعطیل کرد به احترام اینها همچین آدمی که گرسنگی می کشد به احترام اینکه این حیوان در خیابان بیاید کسی حق ندارد کاریش داشته باشد فرودگاه بیاید این جهالت نیست؟ کسی حیوان بپرستد حیوانی که وسیله خوردن شماست باید سر بریده شود شما بخورید و توان پیدا کنید کتاب بنویسی و تدریس کنی و پزشکی و طبابت کنی نباید یک کسی جلوی این جامعه را بگیرد باید اطلاع بدهد بگوید این کار اشتباه است شما خودت خرما را نخوری باهاش بت درست کنی و جلویش خم بشوی سنگ را با دست خودت بتراشی و عبادت کنی این معلوم است اینها را دقت بفرمایید ما همچین برخوردی در اسلام با اهل کتاب نداریم با مسیحی ها و با مشرک این سوره هم خطاب به مشرک است یعنی بت پرست لذا کسی نگوید چرا اینقدر تند خدا برخورد کرده اصلاً 124 هزار پیغمبر ماموریتشان از بین بردن شرک است لقد بعثنا فی کل امتٍ رسولاً ان اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت کاری به مسائل سیاسی هم ندارد یک رهبر دینی شما من یک مثال بزنم حضرت امام وقتی اون سلمان رشدی خبیث توهین به پیامبر کرد حکم اعدام می خواست بدهد و به عنوان رهبر جمهوری اسلامی؟ نه به عنوان یک رجل عالم دینی رفتند و آقایان وزرا و مسئولین پیش ایشان گفتند آقا از نظر عرف بین الملل نمی شود که ما بیاییم حکم قتل یک کسی را در کشور دیگری بدهیم اما امام فتوا دارد کسی به پیامبر فحش بدهد ساب النبی حکمش قتل است در رساله ها هم نوشته اند ایشان فرمودند من کاری به شما ندارم و کاری به مسائل حکومتی ندارم من به عنوان یک رجل دینی و مرجع فتوا می دهم خیلی هم ما اون موقع اذیت شدیم تمام سفرای اروپا از ایران قهر کردند و رفتند بسیاری از قراردادها لغو شد چقدر ضربه اما ایشان نمی توانست سکوت کند کسی به رسول خدا فحش بدهد توهین کند سب کند و ایشان فتوایش این باشد و این فتوا را عمل نکند این ببینید این در بحث مباحث هسته ای هم همین است رهبر عظیم الشان انقلاب می گوید من اصلا کاری با شما ندارم من به عنوان یک مرجع و عالم دینی سلاح کشتار جمعی را جایز نمی دانم چون خدای تبارک و تعالی در قرآن کریم می فرماید کشتن حرص و نسل استناد ایشان هم این است از بین بردن یک نسل یا حرس یعنی کشور آبادی را منطقه آباد یا گروهی را از بین بردن ممنوع است بر اساس این فتوای من این است نه اینکه ما از ساخت سلاح هسته ای می ترسیم فتواست نظر شرعی است رسول خدا به عنوان یک شخصیت خدا بهش می فرماید تو پیامبری باید با مشرکین کار را تمام کنی بهشون بگو چهار ماه فرصت دارید توبه کنید بیایید مسلمان شوید نمی خواهید ما با شما دیگر تعهدی نداریم من بخوانم آیه را براءۀٌ من الله و رسوله خدا و پیغمبر برائت دارند یعنی بیزار هستند الی الذین عاهدتم من المشرکین با مشرکینی که حتی شما پیمان بستید باشه پیمان بستیم ولی اونها نقص کردند و خیانت کردند فصیحوا فی الارض اربعۀ اشهر البته اسلام دین انصاف است یک مرتبه هم تعطیل نمی کند چهار ماه فرصت دارید فصیحوا بروید بگردید تحقیق و بررسی کنید ولی بدانید واعلموا عنکم غیر معجز الله شما خدا را که نمی توانید زمین بزنید خدا را که نمی توانید ناتوان کنید و ان الله مخزل کافرین خدا بالاخره کافرین را خوار می کند ذلیل می کند چون کفر در مقابل توحید است و خدا اجازه کفر در جامعه نمی دهد و اذانٌ من الله و رسوله اذان به معنای اعلام است این اعلام رسمی خدا و پیغمبر است و اذانٌ من الله و رسوله الی الناس به همه مردم با اینکه صحبت از مشرکین بود ولی بقیه هم گوش بدهند یوم الحج الاکبر حج اکبر منظور حج واجب است عمره حج اصغر است حج را می گویند حج اکبر بعضی ها هم گفتند چون اون سال آخرین سالی بود که هم مشرکین تو حج بودند و هم مومنین به خاطر این بهش می گویند حج اکبر منظور عید قربان است یوم الحج الاکبر انشاالله خدا قسمت تان کند در عرفات و منا این آیات خوانده می شود هر سال اونجا روز عید قربان ان الله پیغمبر اعلام کنید بریءٌ برای دومین بار خدا بیزار است من المشرکین و رسوله پیغمبر هم بیزار است هم خدا و هم پیغمبر حالا مشرکین چیکار کنند؟ فان تبتم توبه کنید سنگ و چوب نپرستید فهو خیرٌ لکم این خیلی خوب است البته ما زور نمی گوییم و ان تولیتم اگر پشت کردید و گفتید نه ما نمی خواهیم، می خواهیم مشرک بمانیم عیبی ندارد فاعلموا عنکم غیر معجز الله خدا را نمی توانید از کار بندازید و ناتوان کنید و بشر الذین کفروا بعذابٍ علیم اگر در کفرتان ماندید روز قیامت عذاب می شوید اون هم عذاب دردناک این چند جمله راجع به این در واقع سه آیه ای که من خدمت شما خواندم انشاء الله ادامه این آیات را روزهای بعد با هم مرور می کنیم و من سعی می کنم خیلی روان بگویم که دوستان متوجه این مباحث انشاء الله باشید خدایا به آبروی پیامبر و امیر المومنین قسم ات می دهم خدایا به آبروی اهل بیت قسم ات می دهم همه ما را مومن و موحد و دور از شرک چه شرک خفی و چه شرک جلی قرار بده و به همین میزان اکتفا می کنم و همین جا هم با بینندگان عزیز شبکه سه برنامه سمت خدا خداحافظی می کنیم چون آیات سوره یعنی صفحه 361 قرآن انشاءالله سوره فرقان قرائت خواهد شد و برای همشون آرزوی توفیق داریم السلام علیک یا اباعبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک علیک منی سلام الله ابداً ما بقیت و بقی اللیل و النهار و لا جعل الله آخر العهد منی لزیارتکم السلام علی الحسین و علی علی ابن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین. صفحه361 قرآن کریم