1403-12-08(nezafat)
حجت الاسلام نظافت: سلام بر شما و همه بینندگان عزیز خدا رو شکر می کنیم
شریعتی: گفت ای نخل رشید پر ثمر خواهی شد ای مرد شهید خوش سفر خواهی شد
آیات خدا مرگ ندارد هرگز ای سوره نصر زنده تر خواهی شد
یاد می کنیم از شهید سید حسن نصر الله و این تشییع تاریخی و با شکوه و حاج آقای نظافت هم خوشبختانه در مراسم تشییع بودند و چطور دیدید مراسم را؟
حجت الاسلام نظافت: خیلی عجیب و غریب
شریعتی: تصاویرش که خیلی حیرت انگیز بود
حجت الاسلام نظافت: یاد حاج قاسم سلیمانی برایمان زنده شد هم از جهت اشکی که همه می ریختند هم از جهت اینکه طوایف گوناگون اشک ریختند یعنی برای من خیلی جالب بود قبلا هم یک دفعه رفته بودم دیده بودم در زمان حیات نصر الله بسیاری از مسیحی های دنیا که نه عقیده شان و نه سبک زندگی شان با رسول الله هماهنگی دارد خانم ها به ویژه اشک ریختند و زار زار گریه می کردند و از اهل سنت اونجا بودند
شریعتی: می فهمیدند کی را از دست دادند
حجت الاسلام نظافت: خیلی جالب بود از این جهت یک جوری شبیه حاج قاسم خودمان بود چطور طوایف گوناگون دلداده اش بودند یعنی مصداق ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمان ودا خدا رحمتش را در دلها قرار می دهد واقعا شخصیت عجیبی بود ما هم متوجه نمی شویم خیلی سالها باید بگذرد تا این نصر الله به دنیا بیاید مصیبت بزرگی است فقط خوشبین هستیم به لطف خدای متعال و این خیل عظیم جوانانی که در این تشییع بودند حتما برای اونها نصر الله الهام بخش است و حتما انگیزه پیدا می کنند و حتما اون را به عنوان الگو انتخاب می کنند ولی مصیبت سنگین است گفت مشکن دل مرد خدا زیرا که بازوی قضا صد کافر اندازد زپا تا یک مسلمان پرورد از میان این همه مسلمانان تا یک نفر بخواهد سید حسن نصر الله بشود خیلی اوامر
شریعتی: جای خالی که هرگز پر نمی شود
حجت الاسلام نظافت: یعنی ایشان یک شخصیت جامع بود هم عالم بود همه علما که مجاهد نیستند همه که نترس نیستند هم با مرام بود و با اخلاق بود و لطیف بود و ظریف و مهربان و سخاوتمند و اهل عبادت و اهل بکاء و هوش سیاسی و این اصلا سخنرانی های آتشین و این زبان بدن حساب شده و این آوای اثر گذار
شریعتی: که یک نگاهش چقدر الهام بخش بود مدیریت بی نظیر و من امیدوارم که این شخصیت ایشان مطالعه کنیم و بچه هایمان را با ایشان آشنا کنیم آقای عطاران خیلی زحمت کشیدند و سالها آقای عطاران با آقای سید حسن نصر الله در لبنان حشر و نشر داشتند و این کار را که کردند از جهت سبک زندگی، زندگی سید حسن نصر الله
حجت الاسلام نظافت: یعنی بخشی از وجوه زندگی و زندگی سید حسن ناشناخته است و ایشان اومده در این کتاب که حالا معرفی کردیم
شریعتی: در شش فصل حیات خانوادگی و علمی و سیاسی و آراء و اندیشه ها بررسی کردند و مصاحبه های اختصاصی و کار بی نظیر هست و به نظر من خواندنی است این کتاب به ویژه فرهیختگان و طلاب و دانشجویان
حجت الاسلام نظافت: با زوایای مختلف شخصیت سید حسن نصر الله اگر می خواهید آشنا شوید توصیه می کنم زندگی به سبک شهید نصر الله را عزیزانمان مطالعه کنند و تهیه کنند این کتاب را برای تهیه کتاب می توانید به کانال و سایت ما مراجعه کنید و جناب حاج آقای عطاران طوسی بسیار بسیار زحمت کشیدند و زندگی جناب سید حسن نصر الله را به رشته تحریر در آوردند و امیدوارم که این سبک زندگی رایج بشود انشاء الله بسیار خوب بله گفته اند که اگر موفق نشدید به کانال ما مراجعه کنید یا به سایت ما بخش محصولات فرهنگی می توانید به 20000303 پیامک ارسال کنید و کتاب را دوستان برای شما ارسال خواهند کرد.
شریعتی: امروز چند مناسبت دیگر هم هست یک مناسبتش که به ما مربوط است اولاً خوب روزهای پایانی ماه شعبان هستیم و به خودم توصیه می کنم که این یکی دو روز باقیمانده را قدر بدانیم و مکرر بگوییم اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ . با آمادگی وارد ماه رمضان شویم و امروز هشتمین روز امور تربیتی و تربیت اسلامی هم هست و به بحث ما
شریعتی: راست کار خودتان هم هست و سالها در این راه
حجت الاسلام نظافت: و چقدر مهم است بحث تربیت اسلامی و ما از اون موقعی که یک مقدار بی مهری شد به تربیت و به بحث امور تربیتی در مدارس ضربه ها خوردیم و داریم الان میوه های بدمان بی توجهی ها را می چشیم تربیت با آموزش فرق می کند و با حتی کار فرهنگی فرق می کند و با تبلیغ هم فرق می کند یعنی آموزش جزو لوازم تربیتی است و کار فرهنگی جزو لوازم تربیت است تبلیغ همینطور ولی اینها هیچ کدام تربیت نیست از جنس تزکیه است و بر دل نشستن یک مطلب است یعنی اگر حرف خوبی در ذهن جا بگیرد بی تربیت نمی شویم خیلی از افراد با قرآن آشنا هستند و با نهج البلاغه آشنا هستند الحمدلله در جمهوری اسلامی کتاب های درسی دینی و اخلاقی و انقلابی و این چیزها داشتیم و نمره اش هم گرفته اند و مدرکش هم گرفته اند ولی اون اعتقاد ایجاد نشد تربیت وقتی بشود با دل گره می خورد با عواطف و با احساسات و با حب و بغض جایش دل است معارف وقتی وارد دل بشود می شود تربیت و لذا خیلی ظرافت دارد اگر تربیت اتفاق بیفتد آدم ها مقاومت می شوند و آدم ها استوار می شوند و دیگر لازم نیست همیشه پیش ما باشند تا خوب باشند بچه ما اگر گذرش به بلاد کفر افتاد اگر گذرش در یک جایی افتاد که جو کاملا غیر دینی است ثابت و استوار خواهد بود
شریعتی: قبلا واکسینه شده و ریشه دار شده وقتی می گوییم تربیت یعنی این یعنی ریشه دار شده و چقدر مهم است که هم برنامه داشته باشیم و هم تدبیر داشته باشیم و هم اشک بریزیم و هم از خدا کمک بخواهیم تا بتوانیم یک نسلی مقاوم تربیت کنیم نسلی که اثر پذیری منفی نخواهد داشت بلکه اثرگذاری مثبت هم خواهد داشت
حجت الاسلام نظافت: امروز را می شود ویژه به مربیان تربیت در مدارس تبدیل کنیم
شریعتی: و همه روحانیانی که در حال و هوای تربیت هستند انشاالله همه روحانیون بروند در این حال و هوا ولی بعضی چه بسا ممحض شدند و جزو دغدغه هایشان است
حجت الاسلام نظافت: و عرض شود خدمت شما که همه اقشار باید بسیج شویم برای امر تربیت یعنی به نظر من یک فروشنده هم می تواند مربی باشد و یک راننده تاکسی هم می تواند در حین اینکه مسافر سوار می کند و پیاده می کند اثر گذار باشد یک مدیر و یک حتی قاضی می دانید قوه قضائیه خیلی سخت است اولا نیمی از مراجعان قوه قضائیه همیشه ناراضی هستند و بالاخره یکی محکوم می شود و یکی حاکم می شود و رأی به نحو هر دو تا که داده نمی شود روی همان ها هم می شود اثر مثبت گذاشت این قاضی تربیت محور است سخنران و مبلغ تربیت محور داریم وهمه اقشار می توانند اثر گذاری تربیتی داشته باشند اولا هم برای خودمان لازم است چون برای خانواده خودمان این مهارت ها را کسب کنیم ما وقتی سهیم می شویم در تربیت یعنی در ثواب خوبی های دیگران شریک می شویم و چقدر ما نیاز داریم که قشر فرهیخته جامعه بسیج بشود در امر تربیت به مدرسه واگذار نکنید و به مربی واگذار نکنید نمی شود همه باید دست به دست هم بدهیم
شریعتی: یعنی اون راننده سرویس می تواند بهترین مربی باشد و رانندگانی که اثر منفی دارد
حجت الاسلام نظافت: نیروی خدماتی مدرسه می تواند مربی تربیتی باشد ما مربی شنا داشتیم برای طلبه ها اثر گذار بود بچه ها می رفتند به شنا در خلال همراهی با شنا درس های اخلاقی می دادند یک وقت از شنا بر می گشتند موقع نماز شده بود کنار استخر نماز خوانده بودند و برایشان خیلی پر خاطره شده بود ما باید همه را بسیج کنیم کما اینکه دنیای کفر همه چیز را فراهم کرده برای فاسد کردن انها به یک عامل و دو عامل اکتفا نکردند خدای متعال فرمود سبل دارد سبل یعنی چی؟ نه یک راه راهها والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا یعنی حالا این آیه را هم دقت کردید؟ این لنهدینهم سبلنا سبل موجود نیست چون سبل موجود داریم راههای جدید را کشف کردیم یک راههای دیگر خدای متعال می فرماید داریم تلاش کنید و مخلصانه تا اون راهها را بهتون نشان بدهند یعنی جبهه تربیتی و جبهه حق باید خلاقیت داشته باشد خلاقیت ابتکار و متناسب با شرایط روز چیکار باید کرد که این نسل را حفظ کند من دیروز توفیق پیدا کردم به طرف برادر عزیزم آقای دبیر رفتم حال و هوایش را بگیرم احساس کردم از طریق کشتی ایشان اثر گذاری مثبت می کند خیلی خوب است کشتی می تواند وسیله تربیت باشد فوتبال می تواند وسیله تربیت باشد یعنی واقعا از این جهت باید فکر کرد حالا یک مدلش این است که می گوییم همراه کشتی گیرها و همراه تیم های ورزشی ما یک پیوست فرهنگی ببینید و یک مدل این است که با مربی های خوب تربیتی مان برویم به این سمت که هر کس در هر جایی می رود حال و هوای تربیتی هست آنچه که در قرآن می خواند و آنچه که در کتاب و هیئت می بیند اینها همه چیز می گویند ولی یکی از چیزهایی که تربیت را دچار چالش کرده چی است؟ تناقض ها یعنی مسابقات ورزشی یک جهت می برد و هیئت به جهت دیگری می خواهد ببرد مدرسه هر معلمی به یک جهت می برد و اینها هماهنگ نیستند این برای کودکان و نوجوانان سخت است اگر تربیت بشوند نه اونها بعدا مقاومت می کنند ولی در جریان تربیت باید فضای آرام فراهم کرد شما می توانید در دریای طوفانی مثلا خزر به کشی شنا یاد بدهید؟ غرق می شوید و تک و توک نجات پیدا می کنند در سالهای اولیه باید بستر آرام باشد آرام آرام بذر معرفت خدا و بذر خوبی ها در ذهن و دل که کاشته شد و مراقبت کرد تا این بذر ریشه و جوانه بدهد و ریشه پیدا بکند و بیاید بالا و بالا رشد بکند و بعد می شود بهار تربیت فضل نوجوانی است درسته؟ اگر چه از قبل باید بستر را فراهم کنیم و لذا بیشترین قشری که حس مذهبی دارند کودکان است و بلکه نوجوانان جوان می شوند کمتر می شوند یعنی اگر نوجوانی را درست کردیم مقدماتش همان کودکی است بعد دیگر راهش را ادامه می رود انشاالله خدای متعال دستگیر باشد و ما هم خدا را شکر می کنیم که ثوابش مال شما هم هست نامه 31 بزرگترین توفیق داریم که نامه 31 را
شریعتی: تربیتی ترین نامه نهج البلاغه است
حجت الاسلام نظافت: به اینجا رسیدیم حضرت فرمودند اون چیزی که من خیلی دوست دارم تو به اون تمسک کنی این وصیت نامه گسترده است سه چیز را فرمود خیلی برایم مهم است تقوا و اکتفا بر واجبات و سوم اخذ بما مضا اولون من آبائک تقدیر کنید از روش و سیره گذشتگان و بعد حضرت دلیل آوردند چرا می گویم تقلید کن فرمود اونها لم یده ان نظروا لانفسهم کما انت ناظر چطور بر خودت نظارت و دقت داری نمی خواهیم از آدم های بی حساب و بی سر و پا تقلید کن اونهایی که معرفی می کنم به عنوان اینکه از روش اونها استفاده کنی آدم حسابی هستند به اینجا رسیدیم یک مقدار این را باید توضیح بدهیم مربی باید کسی باشد که زندگی اش حساب و کتاب داشته باشد نظارت بر خود داشته باشد کسی باید الگو بشود که خود واقعی اش را فراموش نکرده کسی که بر خودش نظارت دارد خود واقعی اش را فراموش نکرده باید خودش هم بشناسد و چه مصیبتی بدتر از خود نشناختن و یا خود فراموشی لا تکونوا کالذین نص الله و انصارا انفسکم از اونهایی نباشید که خدا را فراموش کردند و خدا هم یک کاری کرد خودشان را فراموش کردند حضرت فرمود کما انت ناظر تو فرزند منی و تو ماشاالله ناظر هستی یعنی بچه علی اینطوری است بر خودش نظارت دارد و فرزند علی دغدغه خود را دارد و متربی ما باید کاری کنیم که نظارت بر خودش داشته باشد
شریعتی: مشابه همان کلام حضرت امیر است که هر کی می خواهد دیگران را تربیت کند فالیبدأ بتعلیم نفسه حضرت می گویند همچنان که تو هم نگران خودت هستی و هوای خودت را داری و می خواهی خودت را تربیت کنی من می گویم از کسانی تقلید کن که بر خودشان نظارت داشتند و متربی باید اون خود حقیقی را بشناسد و بداند که این جسم ظاهری نیست جسم ما مشابهت های زیادی با جسم حیوانات دارد هویت اصلی ما روح ماست و قلب معنوی ماست و اندیشه ماست و عقل ماست ای برادر تو همه اندیشه ای مابقی خود استخوان و ریشه ای حالا کسی که بر خودش نظارت می کند یکی از ویژگی هایش این است نمی گذارد هر عاملی بر او اثر بگذارد به قول استاد محرک ها را کنترل می کند ببینید حیوان دیگران بر او نظارت دارند انسان باید بر خودش نظارت داشته باشد کودک دیگران بر او نظارت دارند رشد یافته ها بر خودشان نظارت دارند وقتی انسان بر خودش نظارت دارد هر خوراک فکری را مصرف نمی کند یعنی همچنان که مواظب بدنش است و بر بدنش نظارت می کند و مراقب ویروس ها و غذاها و سرما خوردگی و گرما هست فالینظر انسان الا طعامه که به غذایت نگاه کن این از نظر جسمی اما می گوید به غذای روح به فکرت نگاه کن امام حسن مجتبی فرمود تعجب می کنم از کسی که وقتی می خواهد غذا بخورد فکر می کند اما برای خوراک لا یتفکروا فی معقوله برای خوراکی های عقلش
حجت الاسلام نظافت: از ورودی گوش و از ورودی چشم این یک معنای نظارت است پس این خطبه را دقت کنید چون این نظارت هم که می گوییم نظارت با چشم دل است با چشم عقل است ولی چشم را که حیوانات هم دارند وقتی می گوید بر خودت نظارت کن یعنی با چشم دل خودت را نگاه کن همین تعبیر در خطبه 154 هست دقت کنید فَالنَّاظِرُ بِالْقَلْبِ الْعَامِلُ بِالْبَصَرِ يَكُونُ مُبْتَدَأُ عَمَلِهِ أَنْ يَعْلَمَ (خطبه 154 نهج البلاغه) فرمود کسی با چشم دل دارد بر خودش نظارت می کند و کسی که با بصیرت قدم بر می دارد عمل می کند قبل از هر اقدامی اولین ابتداء عملش این باشد که برای خودش روشن کند عمله علیه ام له این حرفی که می خواهد بزند این قدمی که می خواهد بردارد این تصمیمی که می خواهد بگیرد آیا به نفعش است و یا به ضررش است حضرت می گوید ترمز بزن ناظر اینطوری است یعنی هر فیلمی را نگاه نمی کند و هر کتابی را نگاه نمی کند با هر کسی رفاقت نمی کند اول ترمز می زند این سوال را از خودش می کند اعمله علیه ام له همینطور توصیه می کنم خانواده های محترم و پدر و مادرهای عزیز را ما هر اقدامی که می خواهیم بکنیم اول ببینیم به نفعمان است یا به ضررمان بعد ان کان له اگر جمع بندی کرد دید به نفعش است و مضی اقدام کنید و ان کان علیه وقفه توقف کنید ان العامل بغیر علم کسی که عمل می کند بدون اینکه برای خودش روشن شده باشد که آقا به نفعش است و یا به ضررش است عمل می کند بدون آگاهی مثل کسی که حرکت می کند نه در جاده ةٍ كَالسّائرِ عَلى غَيرِ الطَّريقِ ، و لا يَزيدُهُ سُرعَةُ السَّيرِمِنَ الطَّريقِ إلاّ بُعدا . فرمود هر چه می رود بیشتر از هدف دور می شود والعامل بالعلم کسی که آگاهانه قدم بر می دارد کالسائر علی الطریق الواضح مثل کسی که توی این جاده آشکار حرکت می کند و آخرش حضرت فرمود فالینظر مواضع بیننده یعنی کسی که با چشم دل بر خود نظارت دارد باید خوب دقت کند اسائر ام راجع دارد می رود اداره همینطور به قهقرا می رود و این بر می گردد
شریعتی: و این مستلزم یک خلوت است و گوشه خلوت است و به همین دلیل در فرهنگ اسلامی پر حرفی خوب نیست و شلوغ کردن خوب نیست و باید اعتکاف خوب است و حالا این برخود نظارت کردن و در قالب تلاوت قرآن هم می تواند باشد
شریعتی: سالها حاج آقا یک جلسه ای می رفتم شب های ماه مبارک رمضان بود یک شب که ما رفتیم این عالم هر جا هست خدا سلامتشان بدارد گفت هر چه حرف زدیم بس است امشب بنشینیم فکر کنیم یک ساعت اون جلسه هیچ کس هیچ حرفی نزد ولی گوشه گوشه جلسه صدای گریه می آمد و یکی اشک می ریخت یک فرصت برای محاسبه
حجت الاسلام نظافت: اتفاقا همین را می خواهم بگویم وقتی می گویند نظارت بر خویشتن یعنی نظارت بر اعمال و افکار و حالات سه بُعد دارد هر انسانی فکر و حالات دل و رفتار فرمود يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ ۖ (حشر، 18) این یک بُعد هر کسی ببیند تا حالا چیکار کرده هر عمل اشتباهی یک اثر منفی بر روح می گذارد نمی فهمیم که قصه نمی خوریم نمی فهمیم و لذا پیامبر که اشراف دارد قصه می خورد می خواهد خودش را بکشد از ناراحتی و از فرط محبت لعلک باخعٌ نفسک علی آثارهم پیامبر می خواهی خودت را بکشی علتش چی است مثل یک مادر مهربان بچه دست خودش چاقو گرفته دستش سم است و آتش است و اذیت می شود دیگر فرمود دقت کنید چیکار کرده واتقوا الله و در این دقت کردن می گوید تقوا داشته باش الکی سر خودت را کلاه نگذار نگو ما خوبیم ان الله صبیرٌ بما تعملون خدا سوا و جدا می کند از یک کنار قبول نمی کند لا یخدع الله ان مرضاته خدا سرش کلاه نمی رود خدا ناقد است ناقد یعنی سوا کننده یعنی خالص ها را اعمال پاک را
شریعتی: " و اخلِصِ العملَ فانَّ النّاقِدَ بصیرٌ بصیر"
حجت الاسلام نظافت: حالا همینطور که شما اشاره کردید نظارت بر خویشتن یک بُعدش محاسبه است به بچه ها یاد بدهید خود ارزیابی را چقدر خوب است خودشان چه اشتباهی کردیم
شریعتی: یک وقت هایی به شوخی به بچه ها می گوییم برو تو اتاق بنشین و درت را ببنند و به کارهای بدت فکر کن
حجت الاسلام نظافت: بله
شریعتی: برای همه ماست این
حجت الاسلام نظافت: یعنی قبل از اینکه فکر کند جواب ما را بدهد جواب خدا را بدهد تربیت صحیحش همین است موتورش را روشن کردن و او را وادار به تفکر کردند فرمود من حاسب نفسه ربح هر کس خودش را ارزیابی کند سود برده هر که غافل از خودش است باخته خسر من غفل عنها هر کی غفلت کند از محاسبه از خود باخته محاسبه ضد غفلت از خود است و عجیب ما الان دلخوشی مان چی است؟خودمان را می چسبانیم به اهل البیت می گوییم ما جزو اونها هستیم تمام امیدمان همین است یک جایی ما را طرد کردند آقای شریعتی این دسته ای از روایات است با عبارت لیس منا از ما نیست این طرد است یکی از گروهی که اهل البیت طرد کردند کسانی که اهل محاسبه نیستند ما اهل البیت اهل محاسبه هستیم بررسی می کنیم خودمان را حالا برسی که می کنیم یعنی عرض کردم افکارمان را از کجا گرفتیم؟ حالات دل مان یعنی من حسود هستم یا نه؟ من می توانم پیشرفت دیگران را ببینم؟پدری که حسود و مادری که حسود است بچه اش را حسود بار می آورد من کینه دارم یا نه؟ ناراحتی هایم را می توانم کنترل بکنم یا می توانم قبل از ماه رمضان این سینه را از کینه پاک کنم زلال وارد شوم لا راحت لحقود آدم های کینه ای راحتی ندارند به قول اون استاد می گفت این پرونده ها را چقدر باز نگه می دارند راحت خود آدم راحت می شود بررسی کنیم حالات دلمان را دلداده به کی هستی؟ دلداده به خدا هستی یا دلداده به این موقعیت ها هستی آقای شریعتی محبوب تا کی روی بورس است من تا کی شما تا کی؟! واقعا مصرف می کنند یاد هم نمی کند
شریعتی: و تو از خودت غافل شدی
حجت الاسلام نظافت: ما باید به سفر ابدی فکر کنیم پس به حالات دل هم فکر کنید قیامت خیلی عجیب است یوم تبلی السرائر بسیاری از کارهای خوب ما اونجا بعد می بینیم نه چون باطنش خوب نبود و ما با باطن مان زندگی می کنیم و با اعمال مان، و بعد اگر دو چیز را کنترل کنیم اعمال درست می شود فکر و حال دل، چون عمل ما تحت تاثیر افکار و حالات است حب و بغض های یکه داریم و کینه هایی که داریم امیدهای واهی که داریم امید به خدا داریم یا نداریم و حالات دل دیگر داستان گسترده ای دارد این می شود ابعاد نظارت و بعد فرمود و فکروا کما انت مفکر پسر جان تو ماشاء الله اهل تفکر هستی به خودت فکر می کنی و به آینده ات فکر می کنی حالا می گویم بیا از کسانی که تقلید کن که اونها هم اهل تفکر بودند یعنی الگوهای علوی اینها اهل تفکر هستند و متربی را باید اهل تفکر کرد و مربی خودش اهل تفکر باشد و حالا متربی را چگونه می شود اهل تفکر بار آورد سوال جواب های آماده جواب آماده می دهیم اشتباهمان این است وقتی نصیحت می کنیم و منبر می رویم جواب آماده می دهیم وقتی جواب آماده می دهیم او اگر سوال پیدا نکرده قدر جواب ما را نمی داند مثل اینکه شما به آدمی که تشنه نیست آب بدهید یا نمی نوشد یا بنوشد جذبش نمی شود و لذت نمی برد و یکی از سبک های تربیتی قرآن سوال است یعنی سوره واقعه آخرش چهار تا سوال است أَفَرَءَيۡتُم مَّا تُمۡنُونَ58. ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ (سوره 58 و59 واقعه) یا مثلا می فرماید فالینظر الانسان مم خلق از چه آفریده شده سوال خیلی خوب است آدم ها را وادار می کند بعد کمکش کنید برای پیدا کردن جواب رهایش نکنید سوال کنید فکروا کما انت مفکر به قرینه عبارت قبل، عبارت قبل این بود نظروا لانفسهم کما انت ناظر اینجا فرمود فکروا کما انت مفکر نفرمود فکروا کما انت مفکر در خود فرو رفتند که قرآن هم دعوت می کند می فرماید اولم یتفکروا فی انفسهم حضرت ابراهیم چرا بت ها را شکوند فرو بروند یک جمله ای گفت همه به فکر فرو رفتند این بت ها را کی شکونده؟ گفت بت بزرگ شکونده همه به فکر فرو رفتند یعنی با شکستن بت و با یک سوال اونها را به نتیجه رسانده که این بت ها دردی دوا نمی کند تفکر خیلی مهم است الفکر مرآتٌ صافیه شما مقابل آینه می ایستید همه اش آدم می بیند می گوید این فکر آئینه شفاف است و حقایق زندگی را به ما نشان می دهد و خودمان را نشان می دهد به شرطی که این شیشه و این آئینه غبار رویش نباشد
شریعتی: پدر و بزرگ ها و مادر بزرگ های ما خدا انشاالله همه درگذشتگان را رحمت کند به ظاهر شاید سواد نداشتند ولی با فکرشان کار کرده بودند که این همه حرف های حکیمانه می زدند حاج آقای نظافت قرار است برویم کشتی ببینیم با هم مسابقه به همه دوستانمان سلام می کنم و انشاالله بر می گردیم همراه شما هستیم و در کنار شما
حجت الاسلام نظافت: خیلی خوب خیلی خیلی خوش آمدید با آرزوی موفقیت برای همه شما هموطنان مان در تمام عرصه های ورزشی خاصه کشتی به شهاب جان عزیز و جناب هادی عامل هم سلام می کنم خدا قوت می گویم
(مسابقه کشتی)
شریعتی: اینجا سمت خداست که در محضر حاج آقای نظافت هستیم و راجع به تفکر ذیل نامه 31 نهج البلاغه داشتیم صحبت می کردیم.
حجت الاسلام نظافت: حضرت فرمودند این که از آباء گذشته تقلید کن و از سیره اون ها استفاده کن اونها آدم هایی بودند اهل تفکر بودند یعنی باب دل تو، تو بچه خوبی هستی و نظارت بر خودت داری و اهل تفکری اونها هم اهل تفکر بودند بیخود نمی گویند بیا از تجربه اونها استفاده کن من آدم حسابی ها را به تو معرفی می کنم و در رابطه با تفکر داریم که فرمود اُوصیکُمْ بِتَقْوَی اللّه و اِدامَةِ التَّفَکُّرِ هر چیزی پیوستگی اش خوب است گاه گاهی جواب نمی دهد و ادامه تفکر مدام فان التفکر ابو کل خیر و امه فرمود تفکر پدر و مادر هر خیری است یعنی وقتی فکر می کند به خوبی ها دعوت می شود این فکر آدم را دعوت می کند فکر به گناه آدم را دعوت می کند وقتی انسان فکر می کند به مقصد اعلا خوب می گوید یک چیزی همراه خودم ببرم و به فکر زاد و توشه خواهد بود تفکر فرمود اذا قدمت الفِكرَ في جَميعِ أفعالِكَ حَسُنَت عَواقِبُكَ في كُلِّ أمرٍ . . اگر جلوجلو در هر موضوعی فکر کنی عاقبت اون کار خوب خواهد بود حالا حضرت فرمودند اینها اینطوری بودند اهل نظارت و تفکر ثم ردهم آخر ذلک الی الاخذ این خلف صالح و این گذشتگان می گوید بر خود نظارت و تفکر کردند جمع بندی چی شد؟ ردهم آخر ذلک آخر این می شد که اخذ کردند بما عرفوه یعنی آنچه فکر کردند دو تا وسیله داشت یک سری مسائل را خوب معرفت داشتند و یک سری مسائل مبهم بود اون محکمات و اونهایی که روشن بود به اون عمل کردند و مبهمات هم رها کردند یعنی نتیجه نظارت بر خویش و تفکر این شد که نسبت به بعضی از موارد معرفت پیدا کردند و بعضی از موارد مبهم ماند مواردی که معرفت پیدا کردند بهش ملتزم شدند به اون اخذ کردند و بعد فرمود الامساک ما لم یکلف اما مواردی که تکلیف نشده بودند خوددداری کردند حالا حضرت نمی گویند مواردی که نشناخته اند علی القاعده باید بگویند مواردی که نشناختند چون قبلش فرمود اخذ بما عرفوه باید بگوید و امساک اما لم یعرفوه خیلی ها اینطوری نمی گویند می گویند خودداری کردند از آن چیزی که به آن تکلیف نشدند یعنی وقتی نشناختی تکلیف نداری با یک تیر دو نشان زدند حضرت به جای اینکه بگویند و الامساک ام ما لم یعرفوه فرمود الامساک لم یکلفوه یعنی نشناختی تکلیف و معرفت هم نداری و این نشان می دهد که احتیاط چقدر خوب است هر جا آگاهی نیست حجتی نیست و هر جا حجتی نیست ظلمت است و هر جا ظلمت است عقل می گوید تو نرو و اون حرف را نزن و اون اقدام را نکن احتیاط راه نجات است و لذا روایات فراوانی داریم قسم عند الشک مشکوک است توقف کن نمی دانیم این الان سم است یا آب است نمی خوریم دقت می کنید؟ باید روشن بشود خوراک خوب حرف خوب و عمل خوب
شریعتی: عقلانی هم هست
حجت الاسلام نظافت: و لذا در یک روایتی داریم این به درد جهات مختلف در زندگی فرمود انما الامور ثلاثه تمام امور زندگی از این سه حالت خارج نیست ما واقعا کلیدهایی دادند که راه باز می کند اون سه تا چی است؟ امرٌ بین الرشده بعضی از امور رشدش آشکار است امرٌ بینٌ قی بعضی از امور گمراهی اش آشکار است
شریعتی: تبین الرشد من الغی
حجت الاسلام نظافت: رشد است برو گمراهی است نرو بعضی از امور مشکوک است و مشکوک ها را فرمود صبر کن تا تکلیف روشن شود که آیا جزو بین است یا غی است یا جزو رشد است یا غی است خلاصه شفاف باید حرکت کرد شفاف باید حرکت کرد قفوا عند الشبهه که فإنالوقوف عند الشبهات خیر من الاقتحام في الهلکات فرمود وقتی مشکوک است بایستی بهتر از این است که خودت را در گرداب ها و مهلکه ها بیاندازی جمع بندی این است که تقلید و الگوبرداری از کسانی که سه تا ویژگی دارند 1- اهل نظارت بودند و 2- اهل تفکر بودند بر خود 3- احتیاط هم می کردند این تقدیر نه تنها مانعی ندارد بلکه خوب و عقلانی است و از تجربه چنین کسانی استفاده نکنیم حیف است چرا ما از صفر شروع کنیم خوب اونها راهی را رفتند دیگر از این آدم های قابل اعتمادباید استفاده کنیم
شریعتی: همان نکته ای که اول نامه حضرت اشاره فرمودند
حجت الاسلام نظافت: حالا حضرت می گوید فان ابر نفسک اما اگر تو جوان هستی و می گویی من خودم باید بفهمم و من دوست ندارم تقلید کنم اگر نفس تو امتناع دارد ان تقبل ذلک که قبول کنی که بخواهی از سیره گذشتگان تقلید کنی می گویی من خودم باید علم پیدا کنم می خواهم مجتهد شوم و می خواهم خودم بفهمم کما علموا خودم می خواهم بدانم همانطور که اونها علم پیدا کردند فرمود كما علموا فليكن طلبك ذلك بتفهّم و تعلّم اشکالی ندارد راه برای علم مجتهدانه راه برای آگاهی عمیق باز است مثل اینکه مثلا می گوییم بیا از این دکتر استفاده کن می گوید خودم می خواهم پزشک بشوم این راه را برو راه دارد همینطوری نمی شود علم پیدا بکنیم
شریعتی: می گوید من نمی خواهم تقلید کنم برو مجتهد شو راه باز است
حجت الاسلام نظافت: حالا حضرت خیلی جالب است نکاتی می گویند برای اینکه این مسیر علمی را چطوری باید کسی طی کند که گرفتار نشود اولش فرمود فليكن طلبك ذلك بتفهّم و تعلّم طلب تو طلب کردن و عطش داشتن به وسیله تفهم و تعلق باشد پس اولا باید طلب داشته باشیم عطش داشته باشید کسی که طلب دارد مثل کسی که تشنه است تشنه است بالاخره آب را پیدا می کند آب کم جوی تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالا و پست و لذا در روایت داریم الحکمت ظالت المومن حکمت یعنی اون حرفی که مو لا درزش نمی رود محکم است و گمشده مومن است یعنی طلب دارد و عطش دارد و لذا فرمود اینما وجدها اخذها هر جا اون حرف خوب بر می دارد ولو مخالفش بگوید ولو منافق بگوید در روایت داریم حکمت گاهی در سینه منافق پیدا می شود یک جمله خوبی اونقدر در سینه اون حرف بالا و پایین می رود که از دهانش بیاید بیرون که مومن بشنود و بپذیرد و در سینه مومن حکمت زیاد است این یکی که در سینه منافق بود بیاید برود در کنار دیگر حکمت ها در سینه مومن آرام بگیرد و مومن دنبال حرف حق است و یک روایت قشنگ بخوانم برای طلب چون حضرت فرمود طلبت با تفهم پس اول باید طلب داشت این روایت این است من طلب شیئا ناله او بعضه یعنی چی یعنی اگر کسی طلب دارد می رسد به مقصدش اگر نرسد به بعضی اش می رسد این مژده است یعنی خدا سنتش اینطوری است چه ربطی دارد بین طلب و رسیدن چون وقتی انسان طلب دارد می دود و تلاش می کند گفت من طلبنی وجدنی طلب اگر داشته باشد می دود بدود می رسد فرمود من جده وجد و من لجه ولج هر که جدیت کند می یابد هر که لجاجت یعنی پافشاری مثبت بکند وارد می شود چون که گویی در عاقبت زان در ورود آید سری باید امید داد در تربیت هم باید تشنه کرد و طلب ایجاد کرد و هم باید امید داد می گوییم پسرم خدا کفار را محروم نکرده اونها نتیجه عمل بدشان را می گیرند تو همین دنیا می خواهند بمب درست کنند و می خواهد بزند و سید حسن را پیدا کند راه بسته می شود و اون وقت می شود مومن را تنها بگذارد؟ تو اگر طلب داشته باشی و به اقتضای اون طلبت از مسیر درست حرکت کنی نتیجه می گیری این راه باز است قله ها را باید نشان داد و با نشان دادن قله ها این طلب و عطش ایجاد می شود.
شریعتی: بسیار عالی خیلی ممنون و متشکرم آیات را بشنویم برگردیم ببینیم چقدر فرصت داریم عزیزانم بعد از تلاوت آیات همراه شما هستیم برای مشارکت در قربانی ماه مبارک با توجه به اینکه در آستانه سال نو هستیم ماه ضیافت الهی و بهار انفاق است اهل کار خیر بسم الله انشاالله اهل سرعت و سبقت باشید برای مشارکت همه به زیر نویس های ما دقت کنید و هم عدد 14 را به 20000303 پیامک کنید لحظات زندگی تان منور به نور قرآن بفرمایید همراه شما هستیم و در کنار شما.
(صفحه356 قرآن کریم)
شریعتی:اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و صلی علی ابالحسن علی ابن موسی الرضا وقت نداریم باید خداحافظی کنیم من فقط یادآوری کنم اونهایی که قهرمانان توحید را دنبال می کنند با بیان شیوا و دلنشین حاج آقای بهشتی این هفته ایشان به شخصیت جناب علی ابن مهزیار اهوازی می پردازند شخصیت جذاب و دوست داشتنی دارد توصیه می کنم به کانال ما مراجعه بکنید و قصه را بشنویدو
حجت الاسلام نظافت: خدایا به حق محمد و آل محمد فرج امام زمان را نزدیک بفرما و ما را آماده ورود به ماه رمضان بفرما و از خدمات و توفیقات و تلاوت قرآن از نماز شب و از اشک و دعا بهره مند بفرما حوائج همه التماس دعا گویندگان به ویژه کسانی که سمت خدا را می بینند
شریعتی: خیلی ممنون از حضور گرمتان فردا هم با حضور حاج آقای عاملی خدمت تان خواهیم رسید و به شما سلام خواهیم کرد پایان برنامه امروز را از دست ندهید خیلی دلنشین است و رنگ و بوی حرم حضرت رضا علیه الصلات و السلام را دارد در چهارشنبه های امام رضایی در پناه حضرت باشید تا فردا و سلامی دوباره خیلی ممنون و متشکرم از شما.