حجت الاسلام بهشتی: سلام علیکم و رحمه الله من هم خوشحالم خدمت حضرت عالی و همه بینندگان و شنوندگان به ویژه خانوادهها که امروز، روز خانواده هم هست عرض سلام دارم و سعادت و عزّت و سلامت برای همه آنها، از خدای مهربان میخواهم.
شریعتی: خدا ان شاءالله شما را حفظ کند ما امروز کم توفیقیم از زیارت حاج آقا ماندگاری، از حاج آقا حجت الاسلام بهشتی دعوت کردیم که فضای جلسهمان را و فضای برنامهمان را منوّر بکنند و مزیّن بکنند به حضورشان کلی هم دلتنگتون بودیم.
حجت الاسلام بهشتی: زنده باشید الحمدلله
شریعتی: خوشحالم خدمت تان هستم حاج آقا قرائتی حالشان خوب است.
حجت الاسلام بهشتی: الهی شکر بیشتر روزها، زیارت شان می کنیم.
شریعتی: خیلی خوب است، البته من چند وقت پیش تلفنی با ایشان صحبت کردم خیلی هم سلام رساندن و امیدوارم که به زودی ایشان را هم زیارت بکنیم خیلی خوب خدمت شما هستیم.
حجت الاسلام بهشتی: بسم الله الرحمن الرحیم فرازی از سوره اسراء، را انتخاب کردم امروز با این مقدمه میخواهم شروع کنم که یکی از اسمهای خدا حکیم است. حکیم یعنی کسی که کارش محکم است هدفمند است. حکمت آموز هست، قرآن هم یکی از اسمهاش قرآن حکیم است، کتابی محکم و حکمت آموز است. انبیاء هم یکی از مأموریتهاشون آموزش حکمت بوده است. آیه 2 سوره جمعه، و آیه 164 سوره آل عمران، «وَيُعَلِّمُهُمُ الكِتابَ وَالحِكمَةَ»، قرآن هم فرموده در سوره لقمان خدا به هر کس حکمت بدهد خیر کثیر داده است حالا سوال این است این حکمت چیست؟ آیاتی در سوره اسراء از آیه ۲۳ تا آیه ۳۹ که اگر برسیم امروز خداوند رهنمودهایی به بندگانش می دهد در پایان میفرماید این ها که گفتیم حکمت بود هرکسی دنبال این هست که بداند حکمت چیست؟ من الان بهتون میگویم خدا رحمت کند شهید مطهری میفرماید حکمت دو جور است؛ یک. حکمت نظری یعنی فکر درست فکر محکم دو. حکمت عملی یعنی کار درست در مجموعه آیاتی که خواهیم خواند هر دو هست هم فکرها و اعتقادهای محکم هم رفتارها و عملهای درست خوب ممکن است یک کسی بپرسد الان در آستان انتخابات هستیم من پیشنهاد میکنم هر دولتی که سر کار آمد این مجموعه آیات را با دقت نگاه بکند میتواند برنامه عمل او باشد شروع کنیم.
شریعتی: بله بفرمایید
حجت الاسلام بهشتی: بسم الله الرحمن الرحیم آیه اولش خیلی آشناست عزیزان ما زیاد شنیدن، آیه 23 سوره اسراء «وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ» حکم قطعی داد پروردگار تو که جز او را نپرستید این یک حکمت است یعنی یگانه پرستی دیروز روز مباهله بود قصه مباهله را مردم زیاد شنیدند که پیامبر عزیز ما در این سالهای آخر شروع کرد به نامه نوشتن، نامههای سیاسی برای فرمانروایان نامههای فرهنگی برای رهبران ادیان. از جمله برای مسیحیهای نجران که جمعیت بزرگی در آنجا بودند و از مرکز کلیسا هم برای آنها نمایندهای آمده بود پیامبران چنین پیامبر عزیز ما آنها را دعوت کرد به یگانه پرستی آنها مشورت کردن گفتن از نزدیک برویم پیامبرو ببینیم آمدن به مدینه و در مسجد و محور گفتگوی یگانه پرستید مسیحی ها، گفتن که خوب ما که خدا را میپرستیم شما برای چی ما را دعوت کردید.
شریعتی: فرقش چیه؟
حجت الاسلام بهشتی: فرقش چیه پیغمبر فرمود فرقش همه یگانه پرستی است شما چهجور خدا را میپرستید یکی از آنها پا شد از علمای مسیحی اوما عیسی را خدا میدانیم به چه دلیل چون مرده را زنده میکرد با گِل کبوتر درست میکرد پرواز میداد نابینا را بینا می کرد، این ها کار خداست پیامبر عزیز ما فرمود ما هم این ها را قبول داریم تو کتاب آسمانی ما هم اینها به عیسی نسبت داده شده ولی به اذن خدا.
شریعتی: فرقش چیه؟
حجت الاسلام بهشتی: فرقش این است دیگری پا شد گفت ما عیسی را پسر خدا میدانیم به چه دلیل چون پدر نداشته است. این آیه نازل شد آیه 59 از سوره آل عمران، «إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ ۖ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ» حکایت عیسی نزد خدا شبیه حکایت آدم است. که خداوند او را از تراب از گل آفرید معناش این نیست که آدم پسر خداست یا عیسی پسر خداست اونها گفتن ما قانع نشدیم و پیشنهاد مباهله را دادند و پیامبر ما هم به فرمان خدا مباهله را پذیرفت و روز مباهله که فرا رسید. رهبر اونها گفت باید ببینیم با چه شکلی اونها به میدان میان اگه با فرماندهان نظامی آمدند میخواهند قدرت شان را به نمایش بگذارند ما مباهله میکنیم، اما اگر دیدیم با عزیزان شان آمدند باید مکث کنیم. پیامبر عزیز ما در حالی که طفلی به بغل داشت که آن حسین ابن علی علیه السلام بود. و پسری به دستش بود، آن حسن بن علی علیهم السلام بود.
و یک آقا و یک خانم پشت سرش امیرالمؤمنین و فاطمه زهرا رهبر مسیحیان گفت این ها که من میبینم اگه به ما نفرین کنند یک مسیحی نمیماند. عقب نشینی کردن
شریعتی: کوتاه اومدند
حجت الاسلام بهشتی: کوتاه آمدند و حاضر شدند جزیه بدهند یعنی همان مالیات، خوب این خبر موج انداخت اون چیزی که کمتر گفته می شود این است پس از این واقعه گروههایی از بزرگان مسیحی به مدینه آمدن مسلمان شدند یعنی پیدا شد اسلام منطقی دارد. در آیه مباهله هم همین است خوب پس مسئله یکتا پرستی این حکمت است دوم و آیه 23 از سوره اسراء «وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا» یعنی بعد از مسئله توحید قرآن سراغ خانواده آمده است. انقدر اهمیت دارد که اگر این درست شکل بگیرد خانواده و بچهها در دامن پدر و مادری درست پرورش پیدا بکنند همان هدف انبیاء که تعلیم و تربیت باشد شکل گرفته است، به پدر و مادر احسان کنید به ویژه در دوران پیری، آیه 23 از سوره اسراء «إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ» این پدر و مادر هر دوشون یکی شان به سن پیری رسید که سن پیری هم که سن خاصی است سنین انسان براش روانشناسی اختصاصی نوشته شده است، آدم که پیر میشود فراموشکار میشود، زودرنج میشود پرتوقع می شود بله خوب اطرافیان بیشتر باید مدارا کنند نه اینکه کم حوصلگی به خرج بدن «فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ» اَح، نگو بی احترامی نکن آیه 23 اسراء «وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا» احترام آمیز با اونها سخن بگوئید حالا چقدر در اینجا قصه داریم در زندگانی پیامبر و ائمه و چقدر حدیث داریم الان میخوام از این احادیث و قصهها بگذریم که از پیامبر میپرسیدن که به چه کسی خوبی کنیم فرمودند به مادر. بین پدر و مادرم در سوره احقاف یک خط ویژهای برای مادر رفته یعنی در چهار جا پدر و مادر به موازات هم یک جای خط ویژه برای مادر به دو دلیل یکی به دلیل رنجهای مادر در دوران بارداری و یکی به دلیل دوران شیردهی. خانوادههای مسلمان در هر کجای دنیا که زندگی می کنند باید نشان بدهند احسان به والدین، احسان را هم علامه طباطبایی میفرماید یعنی کار خوبی را به شکل خوبی میخواهی خدمت کنی، میخواهی کمک کنی، شکل اش هم قشنگ باشد. بهترین وجه
شریعتی: به بهترین وجه
حجت الاسلام بهشتی: خوب آیه بعد درباره تواضع نسبت به پدر و مادر است این آیه راجع به مهربانی بود. آیه 24 سوره اسراء«وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ» بال های مهربانیات را در برابر اونها متواضعانه بگستران
شریعتی: متواضعانه بگستر
حجت الاسلام بهشتی: یعنی گاهی وقت ها خوب این بچه ها تحصیلاتی دارند چه می دانم فوق لیسانس است، دکترا دارد پدر مثلاً سواد ندارد یا در یک روستایی زندگی میکند روش نمی شود باباش را معرفی کند می گوید افتخار کنید به پدر مادراتون و دعا کنید اونها مربیان شما بودند. آیه 24 سوره اسراء، «وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا» پروردگارا ای خدای من، ای صاحب من، همان گونه که این پدر و مادر در کودکی مرا تربیت کردند تو به اونها رحمت آور امام سجاد علیه السلام میفرماید: این پدر این مادر در روزگاری تو را بزرگ کردند که از شکم خودشان گذشتند برای تو یک جایی خنک را برای تو گذاشتند، گرمای سوزان را برای خودشان، غذای خوب را برای تو گذاشتند یک غذای ساده را برای خودشان لباس خوب را به تو اختصاص دادن قربون صدقه تو میرفتند الان تو به سنی رسیدی که خوب سلامتی داری هیجان داری مراقب اونها باش هم تواضع کن هم به اونها دعا کن خوب گاهی وقت ها یک کسانی به ظاهر این نقش را بازی میکنند نسبت به پدر و مادر اما در دلشون میل ندارن این آیه میفرماید: آیه25 سوره اسراء «رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمْ ۚ».
شریعتی: فیلم بازی نکن
حجت الاسلام بهشتی: فیلم بازی نکن حقیقتاً به اونها عشق داشته باش خوب مریض هستن تحمل مریض سخت است. یا مثلاً نِق میزنن چه می دانم ایراد میگیرند دو روز پیش رفته بچه ازشون احوالپرسی کردیم می گوید دو ماهه نیامده حال مرا بپرسدـ. ما هستیم که باید
شریعتی: کم حوصله می شوند، پر توقع می شوند.
حجت الاسلام بهشتی: یعنی اینجا قشنگی به این هست دین این را به ما یاد می دهد صبوری مدارا، نسبت به آنها تواضع و محبت، دعا، اینها آیات قرآن است که به ما آموزش می دهد موضوع اول یگانه پرستی موضوع دوم استحکام خانواده حدیث داریم که «بَرُّوا آباءَكُم يَبَرَّكُم أبناؤكُم» مهری که شما به پدر و مادر ها دارید پاداشش این است که بچههای شما هم در حلقههای بعدی نسلهای بعدی نسبت به شما بر خواهد گشت.
شریعتی: یعنی خوبی به شما بر خواهد گشت.
حجت الاسلام بهشتی: یعنی پاداش تو همین دنیا غیر از جهان آخرت تو همین دنیا ثوابش را دریافت خواهید کرد. موضوع سوم خویشاوندان آیه26 از سوره .اسراء «وَآتِ ذَا الْقُرْبَىٰ حَقَّهُ» حق خویشاوندان را بدهید یعنی منتی شما بر خویشان ندارید. خدایی که همه ما را آفریده حقوقی برای ما قرار داده است. یکی از اون حقها حق خویشانه خواهر برادر عمو عمه خاله دایی و حلقههای بعدی بچهها اینها به ما حق دارن ما میتوانیم براشون کاری انجام بدهیم چرا انجام نمیدهیم میتوانیم احوالشان را بپرسیم دلی را شاد بکنیم مشاورهای به اونها بدهیم قرآن کریم لعنت کرده است به کسانی که ارحام را قطع می کن رابطه ش را با خویشان قطع میکنند.
شریعتی: این همه حدیث راجع به صله رحم چقدر پر فضیلت
حجت الاسلام بهشتی: چقدر حدیث، دنیای امروز هم متاسفانه سبک اش یک جوری است. که متاسفانه این را خیلی ارزش نمیداند. به دنبال لذت خواهی، به دنبال راحتی آدما را میفرستد حالا اگه بروم احوال این ها را بپرسم حتماً یک توقعی خواهند داشت باید دست به جیب بکنم خوب اسلام این را میپسنده پیغمبر فرمود بهترین پولی که شما از راه حلال به دست آوردید این است که در راه خانواده و خویشان خرج بکنید این ذخیره قیامت شما می شود بعد از خویشان و المسکین، مسکین یعنی بیچاره فقیر یعنی کسی که درآمدش از خرجش کمتر است. مثلاً ۱۰ میلیون خرجش است ۸ میلیون حقوقش است. این فقیر می شود.
شریعتی: مسکین بیچاره تر است.
حجت الاسلام بهشتی: مسکین اصلاً درآمدی ندارد از همین کلمه بیچاره بهترین ترجمه برای مسکین است. یعنی مسکنت دارد افتاده الان به هیچ جا
شریعتی: زمین گیر است.
حجت الاسلام بهشتی: زمین گیره اون مسکین است بعد از خویشاوندان اولویت بعدی مساکین است، مساکین همون کسانی هستند که امروز آیهش رو مردم زیاد میشنون و یطعمون طعام علی حبه شریعتی: مسکینا و یتیما و اسیرا یعنی امیرالمومنین فاطمه زهرا و بچهها که روزه هم بودن تشخیص شان این بود که به بیچاره بدن حالا اون روز را غذا نخورند حاج آقای قرائتی در تفسیر نور در تفسیر این آیه آورده است. که من خیلی میپسندم این پیام را بعضی طعام را دوست دارند و بعضی اطعام را دوست دارند.
شریعتی: که خودش بخورد در واقع، دیگران سهم داشته باشند.
حجت الاسلام بهشتی: بعضی طعام را دوست دارند این لذت میبرد که دیگری شکمش گرسنه است سیر بشود به یه نوایی برسد خوشحال بشود.
شریعتی: از این اطعام خیری برساند.
حجت الاسلام بهشتی: الان حبه علیرغم اینکه خودشان هم نیاز داشتند مساکین بیچاره ها، وابن سبیل اونا که در جاده ها ماندن ماشینش خراب شده، گرفتار شده، تصادف کرده، تو کارتشم پول نیست، تو شهر خودشم ذخیره ندارد. اصلاً این قصه که وابن سبیل در راه ماندگان در قرآن زیاد تکرار شده من یک وقتی دیدید در اون روزگارهایی که می آمدم سمت خدا میگفتم اصلاً کمیته امداد این دستگاهها برای ابن سبیل باید تعریف بکنند امروز ابن سبیل کیا هستن چه میدانم تو ترمینالها تو جاده های کسانی هستند، باید با یه سازوکاری ما مطمئن بشویم که اینها واقعاً محتاج هستند چون اونایی که کمک نمیکنند میگویند ما نمیدانیم این آقا مطمئن نیستیم که محتاج است یا نه. اولاً امامان ما سعی میکردن به سائل کمک کنن ازشان هم میپرسیدند چرا میگفتن ما در پیشگاه خدا سائلیم دوست داریم خدا جواب مان را بدهد همان طور که ما توقع داریم خدا جواب بدهد ما هم یه جوری رفتار میکنیم به سائل جواب می دهیم حتی اگر ممکن است، مثلا محتاج هم نباشد بعدم ساز و کاری باید تعریف بکنیم که مشخص بشود. آیه 26 سوره اسراء، «وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا» ریخت و پاش نکن یعنی اگر ریخت و پاشها را ما از زندگیها حذف بکنیم بیچارهها، در راه ماندهها، فقرا زندگی شان سامان پیدا میکند.
شریعتی: مساکین
حجت الاسلام بهشتی: علت اینکه این همه فقیر هست دلیلش همان بریز و بپاش ریخت و پاشها هست، هشت تا مهمان دارد برای ۱۸ نفر غذا میپزد، غذاهارم بعد دیگه حیف و میل میشود این را دیگه مردم ما زیاد دیدن زیاد تذکر میدهند به ماها مثلاً می گویند، شما گاهی تلویزیون رادیو صحبت میکنید اینو بیان کنید در رستورانها در تالارهای عروسی البته بعضی از جاها با تدبیر با مراعات بهداشت اصلاً حتی بعضی جاها غذای دست نخورده را هم دور میریزند خوب اینکه به کار میاد بستهبندی میکنند از قبل هم مراکزی را هماهنگ کردند میبرند برای اون مستمندان برای ضعفا برای یتیمان اینها اون چیزیست که این آیه بهش اشاره دارد و آیه بعد می فرماید ان المبذرین کانو
شریعتی: اخوان الشیاطین
حجت الاسلام بهشتی: آیه27 سوره اسراء، «إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ ۖ» اونایی که ریخت و پاش میکنن اینا برادران شیطانها هستن چون شیطان آمده هدفش این است که انسان را از خدا جدا کنه خدا چیست خدا ارحمالراحمین است، بندگان خوب خدا هم رحمت دارن، مهرورزی دارند ریخت و پاش نمیکند به اعتدال مصرف میکند خوب اضافی ها را چیکار بکنیم اضافی ها، را می ره یک وسایلی میخره خانه اش را همینطور هی پیوسته مثلاً به موزه تبدیل میکند باز نمیداند چیکار بکند این پول را، قرآن می گوید پول را به خویشان فقیر بدهید.
شریعتی: به قول حاج آقای فرزاد خرج و برج زندگی برجمون بیشتر از خرج
حجت الاسلام بهشتی: خیلی بیشتر است مخصوصاً بعضی ها مثلاً یه نوع بی رحمی یه نوع سنگدلی بر زندگی شان حاکم است. دارایی شان زیاده هی فکری چیکار کنن ذهنش نمی رود به سمتی که
شریعتی: اصلاً آره براش انگار تعریف نشده است.
حجت الاسلام بهشتی: متاسفانه بعضیام هستن که زندگی شان دو دوره دارد. دوره نداری، دوره دارایی تو دوره نداری با خدا قرار میگذارند خدایا اگه به من بدی من صرف مستمندان می کنم،
شریعتی: وایسا تماشا کن ببین من چکار می کنم.
حجت الاسلام بهشتی: وایستا تماشا کن مثل ثعلبه که قصه اش را شهید مطهری در کتاب داستان و راستان آورده است از پیغمبر تقاضا کرد یا رسول الله من خانوادم پرجمعیتن ندار هستیم از خدا بخواه برای من مال زیادی را پیغمبر هم دعا کرد خدایا به اندازه کافی به ثعلبه بده گفت نه نه کافی نه خیلی می خواهم پیغمبر پرسید می خواهی چه کنی گفت میخوام به ضعفا بدم به مساکین بدهم به فقیرا بدهم خیلی خوب میخواهم بدهم به کهریزک میخواهم برم به دختران بینوا بخواهم بدهم به دامادها پیغمبر دعا کرد و ثعلبه هم خیلی زود پرشتاب دارایی اش زیاد شد هرچه دارایی زیادتر میشد حضورش در مسجد
شریعتی: کمتر میشد
حجت الاسلام بهشتی: متاسفانه تا اینکه یک ویلایی خارج از شهر خرید و دیدن شهر شلوغه و هواشم کثیف است و بریم لواسون مثلاً رفت لواسون جمعهها میآمد نماز جمعه بعد دید همین هم سه ساعت
شریعتی: سختش است
حجت الاسلام بهشتی: بله وقت می گیرد و تا آیه زکات نازل شد پیامبر به دو نفر مأموریت داد که به دو مزرعه دو روستا بروند و زکات بگیرند اولش همین ثعلبه بود. ثعلبه هم خُلقِش تنگ شد و گفت حالا بروید روستای بعدی من فکرام را بکنم این ها رفتند و برگشتند و از اون هم زکات دریافت کردن ثعلبه گفت این پول زور است من نمی دهم یعنی عهد بسته با خدا خدایا تو به مال من برکت بده خدا هم برکت داده، الان زورش می رود پول را نیاز ندارد، هی خرج خرجهای اضافی میکند. یک کس دیگه هست به نام ابودحداح از یاران پیغمبر است این آیه نازل شد. آیه245 سوره بقره، «مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً ۚ» کیست به شما که به خدا قرض بدهد خدا در مقابل چندین و چند برابر پاداش بدهد این ابودحداح اومد نزد پیامبر یا رسول الله مگه خدا قرض میخواهد؟ پیامبر خندید و فرمودند نه میخواهد به بندگانش لطف بکند با این بیان آورده است. قرض الحسنه در مکه به معنای انفاق است در مدینه به معنی وام دادن است.
شریعتی: همین معنای مصطلح
حجت الاسلام بهشتی: بله همان معنای بله ابودحداح هم گفت یا رسول الله من دو تا باغ دارم میخواهم بدهم به خدا قرض، پیغمبر فرمود دوتا را نه یکی اش برای خودت یک آن، برای خدا. پرشتاب آمد به خانه و به خانم اش گفت من همچین وعدهای کردم خانم اش هم او را تشویق کرد و سند باغ را داشت می آورد مسجد که پیامبر به مومنین فرمود الان جبرئیل نازل شد و خبر آورد باغستانهایی در بهشت به نام ابودحداح به ثبت رسید.
شریعتی: «أَضْعَافًا كَثِيرَةً ۚ»
حجت الاسلام بهشتی: یعنی ده ها برابر مبذر یعنی کسی که ریخت و پاش می کند این رفیق شیطان است. شیطان کی است؟ شیطان هم کسی است که در برابر خدا ناسپاس است چون سپاس از نعمت یه معنایی که امامان ما کردن این است که اون نعمت را در راهی که صاحب نعمت دوست دارد خرج کنید خوب خدا به ما دارایی داده خدا دوست دارد اون را به ضعفاء بدهیم، به فقرا بدهیم، انفاق کنیم، ایثار کنیم، برای خودمان هم برداریم مثلاً خمس اش را بدهیم آیه3 سوره بقره، «وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ» از آنچه روزی شان کردهایم بخشی را یک پنجم، یک دهم،
شریعتی: ما بهتون دادیم.
حجت الاسلام بهشتی: ما بهتون دادیم عجب آیاتی است حالا این آیات را با رویکرد دولتی اگر بخوانیم که دولت تو این زمینهها آیا دولتیهام ریخت و پاش دارند فراوان، فراوان حالا برویم توی اصلاً هزینههای دولتها چه خبرایی است، دولت، ملت اینها بیان به جای ریخت و پاش به مستمندان برسند.
شریعتی: این ها حکمتهای الهی است برای سبک زندگی اسلامی
حجت الاسلام بهشتی: حکمت الهی است. آیه 27 سوره اسراء «وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا» شیطان در مقابل پروردگارش ناسپاسی کرد یک آیه دیگه آیه 28 سوره اسراء «وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا» یک وقتی یک آدمی که مشکل دارد، گرفتار است، مریض دارد، قرض میخواهد بیاد سراغ ما ماهم نداریم از اون رو برمیگردانیم ولی امید داریم به زودی یک گشایشی پیش میاد در اینجور وقتها قرآن میفرماید بد اخلاقی نکن فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا، با زبان خوش یک امیدی واقعاً اگر همچین امیدی داری به او امید بده چون گاهی وقت ها مثلاً یک کسی خودش گرفتار شده است، موال اش رو خوردن ورشکست شده است، حالا یک بینوایی هم از راه می رسد یک دری وری می گوید مثلاً برو اعصابم خورد است میگوید در چنین مواقعی، قُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا سخن خوشی به او بگو یه امیدی به او بده. بگو انشالله خدا اگر گشایشی پیش آمد حالا برو یک ماه دیگه بیاید. این اخلاق اسلامی است نه اینکه روتو رشد کنی با عصبانیت طعنه بزنی او را تحقیر بکنی، اهانت بکنی، این حکمت خداست.
شریعتی: اگر ردش میکنی قشنگ ردش کن
حجت الاسلام بهشتی: قشنگ ردش کن در جای دیگر قرآن می فرماید سخن خوب گفتن و مغفرت بهتر از این است که کمک کنی و او را تحقیر کنی. آیه 263 سوره بقره، «خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا» یعنی برخورد ما با بینوا خیلی مهمه در هفته گذشته یکی از مدیران صندوقهای قرض الحسنه تهران از دنیا رفته بود. ما هم تو تشییع جنازاش رفتیم.
شریعتی: خدا رحمت کند.
حجت الاسلام بهشتی: من تقریباً حدود ۴۰ سال
شریعتی: میشناختید.
حجت الاسلام بهشتی: بله میشناختم ایشان همیشه این را به من میگفت قرض الحسنه در فقه در بخش اخلاق آمده است قرض الحسنه یه کار اقتصادی نیست یه کار تربیتی است.
شریعتی: چقدر خوب
حجت الاسلام بهشتی: ما باید این را یک جوری، یک طوری انجام بدهیم که شیرینی دین به کامش اثر کند اصلاً از اول نگوئیم که کارمزد دارد. کارمزد از یه جای دیگه فراهم کنیم یا تسهیل کنیم برای ضمانتش یا این کار را، سرعت ببخشیم. که این را وقتی از اون صندوق بیرون می رود. یا از وقتی که می شد این تسهیلات به صورت مجازی باشد ایشان همه کارها را مجازی انجام می دادند. می گفت برای چی اون بیاد چشم اش به چشم من بیافتد خجالت بکشد.
شریعتی: کرامت و شان اش حفظ شود.
حجت الاسلام بهشتی: همان طور مجازی تماس میگرفتند اگر شرایط را داشت به صورت عرض به خدمت شما مجازی براشون مبلغ واریز میشد اون هم باید قسطها را پرداخت می کرد. یعنی تو دستگاه فکری این عزیز خدا رحمتش کند.
شریعتی: خدا رحمت اش کند.
حجت الاسلام بهشتی: همیشه این بود که احترام انسانهاشخصیت انسانها حفظ بشود یک حکمت دیگه، آیه 29 سوره اسراء «وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا» بعضی از مفسّران گفتن صراط مستقیم یعنی صراط معتدل این مستقیم چیه یعنی در زندگی ما اعتدال داشته باشیم یکی از اعتدالها در خرج کردن است. در انفاق است نه اینقدر خسیس باشید که هرکی به شما مراجعه میکنه نه بگویید مشتتون هم باشد یا به گردن تان آویزان باشد بسته باشد نه یک جوری خرج کنید که توی هزینه های زندگی خودتان هم بمانید مردم شما رو ملامت کنند بین این دو، یعنی اون درآمدی که دارید خرج خودتان رو ملاحظه بکنید خانواده چقدر خرج دارند.
شریعتی: این به معنای واقعی کلمه مقتصد باشیم.
حجت الاسلام بهشتی: بله به معنای واقعی یعنی وقتی از دیگران میپرسند این فلانی چهجور آدمی است شما می گوئید آدم منصفی است آدم معتدلی است، هم به خودش هم به دیگران توجه دارد، یک همچین تعریفی از ما این حکمت است. یعنی اعتدال در هزینه کرد این حکمت است.
شریعتی: گفت نه اینجوری باش نه اینجوری باش
حجت الاسلام بهشتی: بله امام صادق علیه السلام فرمود از حضرت تفسیر اون آیه را پرسیدند یک مقداری شن برداشتن امام صادق علیه السلام اول دست شان را بازِ، باز کردن همه شن ها ریخت. بعد محکم بستند فرمودند بین این دو حالت یعنی بخشی از دارایی تان را برای بندگان خدا این حکمت است. حکمت عملی در تاریخ دارد که یکی از اصحاب پیامبر مقداری طلا از جنگ به عنوان غنیمت بهش رسیده بود سه بار آمد نزد پیامبر که این طلاها را چیکار کنم پیغمبر هی نگاش میکرد و هیچی نمیگفت دفعه سوم، پیغمبر فرمود برو خرج خانه ات کن، خرج زن و بچهت کن یعنی اون فقیری بود که تو خرج خانه ش
مانده بود حالا میخواست همین مقداری هم که بهش رسیده ببخشد. نه این بینابین معتدل. یک سوال چرا خداوند همه را دارا نیافریده است که اصلاً فقرا نیازی نداشته باشند خدا که دارد لهُ ما فی السماوات و الارض ما چرا اینطور است. این آیه جواب می دهد. آیه 30 سوره اسراء، «إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ» خداوند برای بندگانش رزق را گسترش میدهد و تنگ میگیرد چرا حکمتی دارد.
آیه 30 از سوره اسراء، «إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا» یا می خواهد روحیه سخاوت رو در ما شکوفا کند دوست مان دارد میخواهد اخلاقهای خوب در ما ایجاد بشود یا می خواهد امتحان کند ما را امتحان کند اون فقیر را امتحان کند اون غنی را وگرنه خدا اگر بخواهد کوهها را طلا می کند در اختیار ندارها میگذارد. این که بعضی دارند بعضی ندارند دلایلی دارد بعضی ها که تنبلی میکنند نه بعضی به اندازه توان شان کار هم میکنند اما همچنان محتاج هستند این حکمت ش این است. خداوند از روی حکمت اش رزق بعضی را گسترش می دهد وسعت می دهد رزق بعضی را تنگ میکند این کار خدا با آگاهی انجام می دهد یک حکمتی پشت آن هست یک حکمت دیگری، آیه 31 از سوره اسراء، «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ ۖ» از ترس نداری بچهها را نکشید من چند بار در همین برنامه سمت خدا از سرور عزیزم جناب آقای حسینی قمی شنیدم راجع به سقط جنین صحبت کردند.
شریعتی: بله مفصل صحبت کردیم سالهاست.
حجت الاسلام بهشتی: یعنی یه خطر بزرگی است آمارهای رسمی آمارهای غیررسمی، در جهان در ایران تکان دهنده است یعنی شما حساب بکنید سقط جنین را در کنار شرک آورده قرآن در کنار قتل آورده است.
شریعتی: با همین لفظ «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ ْ».
حجت الاسلام بهشتی: بله عنوان قتل شمرده شده من یه وقتی پژوهش های هم که تو این زمینه شده خواندم که در ایران چرا سقط جنین میکنند مثلاً هفت، هشت تا دلیل دارد. یکی نداری است. یکی مثلاً تو ایام عقد خانم مثلاً باردار شده نمیخواهد کسی بفهمد. چرا؟ باید خانوادهها کمک بکنند این برای چی مگه حرام بوده اینکه حلال بوده یا مثلاً به صورت عقد موقت مثلاً ارتباط داشتن باردار شده، خجالت میکشد. میخواهد کسی مطلع نشود یا مثلاً دارد تحصیل میکند دکترا میخواهد بگیرد. مثلاً این خانم یا فوق لیسانس میخواهد بگیرد.
شریعتی: تو حق حیات یک موجود و یک انسان را دارید می گیرید.
حجت الاسلام بهشتی: دلایلش اینها هست.
شریعتی: متاسفانه
حجت الاسلام بهشتی: به خاطر تحصیل این گناه کبیره را انجام می دهد. یا به خاطر آداب و رسومی که تو اون جامعه هست میفرماید در پایان آیه 31 «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ ۚ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا» اولاً روزی شان که به دست ما هست روزی خود شما و روزی اون بچهای که بناست به دنیا بیاید به دست ما هست چرا غصه روزی میخورید و همه بدانند قتل بچهها سقط جنین گناه بزرگیست. «خِطْئًا كَبِيرًا» یه گناه کبیره است این را بدانید یکی دیگه آیه 32 سوره اسراء، «وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا ۖ» تا حالا گناهانی را گفت که انجام ندهید زنا یعنی رابطه نامشروع دختر و پسر، زن و مرد می گوید نزدیکش نشو
شریعتی: لا تقربو
حجت الاسلام بهشتی: لا تقربو نزدیک نشو مفسران توضیح دادن یه چیزایی ایستگاه های قبل از زنا هست مثل خلوت با نامحرم، مثل گفتگوی عاشقانه،
شریعتی: مثل نگاه
حجت الاسلام بهشتی: مثل نگاه آلوده، مثل خوندن کتابهای تحریک کننده، مثل دیدن فیلمهای تحریک کننده، این ها ایستگاههای نزدیک به زنا است.
شریعتی: اینها لاتقربو
حجت الاسلام بهشتی: لاتقربو این ها را انجام نده مثل اینکه حاج آقای قرائتی مثال میزند قبل از پمپ بنزین می گوید سیگار نکشید تو اینجا بنزین است. شاید مثلاً ۲۰۰ متر پایینتر یه سیگار میکشید حالا به خودش ضرر میرساند به کسی ولی اینجا چه بساء یه جرقه با بودن این حال و هوای بنزین منطقه را به آتیش بکشد لا تقربو یعنی تو حرف زدنای یه کسی آمد به دیدن امام صادق علیه السلام معلم قرآن بود امام صادق علیه السلام رو ترش کرد فرمود چرا به اون دختر دیروز سر کلاس شوخی کردی ای پسر رسول خدا من قرآن درسش میدادم کی برای شما خبر آورده یعنی یه مردی که دارد قرآن حتی درس می دهد، در یه جایی مثلاً با یه خانمی با یه دختری قرآن درس می دهد احتمال خطر وجود دارد. که کشیده بشوند اول مثلاً با یه شوخی شروع می شود یه پیامک می دهد یک کلیپ براش میفرستد چه میدونم که خنده داره اون هم برای اون یکی میفرستد آرام آرام با هم قرار میگذارند تو پارک بستنی بخورند، بعد از بستنی دست به هم میزنند بعد... دیگه نمیتوانم بقیه اش را بگویم
شریعتی: این ها لا تقربو
حجت الاسلام بهشتی: «وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا ۖ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً»، آیه 32 سوره اسراء. زنا از نظر ادیان آسمانی کار فوق العاده زشتی است «وَسَاءَ سَبِيلًا» این راه نیست بیراهه است غلط است. راهی که ادیان آسمانی پیشنهاد میکنند ازدواج. به جز ازدواج همجنس بازی و خود ارضائی و چه میدانم اون بقیه راهها، اونا راه نیست.
شریعتی: بیراهه ست.
حجت الاسلام بهشتی: بیراهه ست. رسیدیم به آیه ۳۲ تا آیه ۳۹ در این برنامه باید بخوانیم.
شریعتی: ان شاءالله
حجت الاسلام بهشتی: آیه 32 از سوره اسراء، «وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۗ» جان انسانها که حرمت دارد را نگیرید به حریم انسانها نزدیک نشوید نفس انسان ها اینجا مؤمن هم ندارد مؤمن غیر مومن یه جای دیگر قرآن دارد که هر کس مومنی را بکشد جرمش چیه؟ نه! انسان.
شریعتی: انسان
حجت الاسلام بهشتی: انسان الان ۸ میلیاردی که رو کره زمین زندگی می کند همه محترم هستند. کسی نباید به خودش اجازه بده کسی را بکشد الا بالحق، بالحق چیه این که او کسی رو کشته برای قصاص باید بکشنش یا گناهانی تعریف شده که کیفرش قتل اون هست اون استثنا هست مثلاً «وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا» هر کس مظلومانه کشته شود مدافعش ما هستیم که خدا هستیم نمیگذاریم مظلوم خون اش به ناحق ریخته بشود خود ما یه کسانی را میفرستیم یا دلایلی را برای خانواده مقتول القاء میکنیم تا اینها بروند حق خودشان را بگیرند یک رسمی هم بوده در بین اعراب قبل از اسلام در جاهلیت اون این بوده که اگر مثلاً یکی از اونها کشته میشده اینها هجوم میآوردن ۱۰ تا را میکشتند. ۸۰ تا را میکشتن ۲۰۰ تا را میکشتن میفرماید: «فَلَا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ ۖ » حالا اگه یکی از شما کشته شده یکی به یکی، مولای متقیان امیر مومنان علی علیه السلام وقتی ضربت خورد به پسرانش فرمود: اگر زنده بودم خودم می دانم چیکار کنم اما اگر از دنیا رفتم تو این ماجرا کشته شدم فقط ابن ملجم نکند یه ۱۰۰ نفر را ۵۰۰ نفرو هزار نفرو یکی به یکی فلا یسرف فی القتل زیادهروی نکنید اگر قصاص هست قصاص روی قاعده «إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا» ستم دیده به طور عادلانه باید ازش دفاع بشود بیرویه نه! یه دستور دیگه آیه 34 سوره اسراء، «وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ» یتیم کیه کسی که سرپرست ندارد شاید مفسران تعمیم هم بدن هر کسی که سرپرست ندارد یعنی نمیتواند دفاع بکند از دارایی خودش این دارایی هم خوب جذابه دیگه داوطلب زیاد دارد آقا بدید من دارایی این زمینها، مغازهها، چه میدونم بازار بورس اینا رو
شریعتی: من خودم مدیریت میکنم
حجت الاسلام بهشتی: من خودم مدیریت می کنم. اینجا نه اینکه قرآن بفرماید که به مال یتیم نزدیک نشوید یعنی رها کنید نه مراقبت لازم دارد.
شریعتی: اینجا از اون جاهایی که باید احتیاط کرد
حجت الاسلام بهشتی: خیلی احتیاط لازم دارد از خدا کمک بگیریم. تقوا پیشه بکنیم. آیه 34 سوره اسراء، «إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ» مگر به بهترین شکل می گویند ده راه مثلاً وجود دارد برای مدیریت دارایی، اون بهترینش را شما باید عمل کنید. آیه 34 سوره اسراء «حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۚ» تا اینکه این دختر این پسر یتیم به سن بلوغ و رشد برسن اون دفعه اختیارشان دست خودشان می افتد یک رهنمود دیگر، آیه 34 سوره اسراء، «وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ» به تعهدات تان عمل کنید الان تبلیغات ریاست جمهوری است. همیشه ما این گرفتاری را داریم که نامزدها قولهایی میدهند بعد که رسیدند.
شریعتی: یادشان می رود.
حجت الاسلام بهشتی: یادشان می رود، حالا نماینده مجلس است، یا رئیس جمهور، آیه 34 سوره اسراء «إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا» قیامت ۵۰ تا ایستگاه دارد یکی ایستگاه نماز است. یکی هم ایستگاه عهد است. یعنی تعهدی که ما دادیم از اون تعهدی که اون دختر و پسر در محضر عقد یه دفتر بزرگ میارن می گوید اینجا را امضا کن مثلاً شرط ضمن عقد دارد یا نه همان شرط های که تو قانون هست اصلاً نگاه نکرد، امضا میکند آقا داماد می گوید آخه تصویربرداران منتظرن یه ۱۰ دقیقه بخوان چه چیزی را امضا شش ماه بعد اختلاف پیش میاد شما این امضا کردید می گوید من نخوانده امضا کردم. عروس خانم با دقت عهدی که میدهید میگه این ازدواج شکل بگیرد من خوشبختت میکنم خوب حالا شکل گرفته شما تعهد دادی گفتی دو شغلم باشه من انجام میدهم به اندازهای که یه زندگی آبرومندانه الان چرا دبه در آوردی «إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا» حتی قرآن میفرماید با مشرک عهد بستید تا زمانی که او بر عهدش هست وفا کنید به عهدتان آیه ۳۵ اقتصادی است. آیه 35 سوره اسراء «وَأَوْفُوا الْكَيْلَ إِذَا كِلْتُمْ» چیزی میخواهید بفروشید اگر پیمانهای است مثلاً بنزین یا چه میدانم عرقیجات است مایع مثلاً روغن است پیمانهای است اوفو یعنی لب به لب پر کنید کم نگذارید.
شریعتی: کم نگذارید.
حجت الاسلام بهشتی: یا اگر وزنی است «وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ» با ترازوی استاندارد ترازوها را یه بلایی سرش می آورد. ۸۰۰ گرم را یک کیلو نشان میدهد، یا ۹۰۰ گرم را یک کیلو نشان می دهد چه میدانم یه دستکاری می کند حالا فرقم نمیکند ترازوی طلا فروشها باشد یا ترازویی که تو جاده ها کامیون ها را همه تراز بله
شریعتی: چند تن چند تن،
حجت الاسلام بهشتی: بله دستکاری میکند یا یه چیزی مثلاً تو اون کفه می گذارد هر میوه هم مثلاً میگذارد. آن هم چه میدانم. «ذَلِكَ خَيْرٌ» یعنی اگر با تمام و کمال اصلاً یه سوره داریم به نام مطففین،
شریعتی: وای بر کم فروشان.
حجت الاسلام بهشتی: وای بر کم فروشان ذالک خیر یعنی با تمام و کمال به فروشید این خوب است. «وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا» خوش فرجام است وقت داریم!
شریعتی: اگر اجازه بدین.
حجت الاسلام بهشتی: بسم الله
شریعتی: تا الان که از قرآن گفتیم و شنیدیم باز هم مشرف بشویم به قرار روزانمون که آیات نورانی قرآن کریم هست حاج آقا حجت الاسلام بهشتی خیلی ازتون ممنونم خیلی خوبی شد صدای شما را شنیدیم و واقعاً چقدر محتاجیم برای آرامش در زندگی به این آموزه ها و امیدوارم خداوند توفیق عمل به همه اینها را به همه مان عنایت بکند.
حجت الاسلام بهشتی: ان شاءالله
شریعتی: ان شاءالله صفحه ۱۱۷ قرار امروز ماست آیات نورانی سوره مبارکه مائده آیات 51 تا ۵7 این سوره مبارکه رو به اتفاق خواهیم شنید بعد از تلاوت آیات انشالله همراه شما هستیم در کنار شما از نگاه پرمهرتان صمیمانه ممنون متشکرم امروز یه اتفاق ناب را هم می خوهیم شریک بشویم و سهیم بشویم و اون هم پدر و مادرهای طرح فرزندان غدیر که بعد مدت ها الحمدلله به همت دوستان مان صاحب اولاد شدن و به فضل و لطف خدای متعال یه قراری رو باهاشون تو قم ما تجربه کردیم یه دیداری تازه شد و حسن خطام برنامه امروز ما یه گزارش کوتاهی از این قرار خواهد بود که انشالله حالا در دقایق پایانی تقدیم نگاه پر مهرتون خواهد شد بشنویم بعد از تلاوت آیات انشالله با احترام همراه شما هستیم و در کنار شما بفرمایید اللهم صل علی محمد و آل محمد. اللّهم صل علی محمد و آل محمد. صفحه117 قران کریم
شریعتی: دعا میکنم ان شاءالله به حق این آیههای نورانی در انتخابات پیش رو که جمعه است و یک حماسه دیگری رو مردم خلق خواهند کرد بهترین اتفاقات برای مردم عزیزمون رقم بخوره و امیدوارم که ایران عزیز همچنان در اوج و همینطور مردمش در آسایش و آرامش انشاالله حاج آقای حجت الاسلام بهشتی می خواهیم خداحافظی بکنیم من باز هم یادآوری میکنم گزارش ما را از طرح فرزندان غدیر و خانواده هاشون در شهر مقدس قم ببینید اونایی هم که میخواهند مشارکت بکنند به زیرنویسها توجه بکنند دعا بفرمائید.
حجت الاسلام بهشتی: توصیه میکنم در برای مشارکت که این کار گسترده تر، ان شاءالله به دست مبارک ملت ایران انجام شود. از خداوند میخواهیم دست ما را در دنیا در آخرت از قرآن و اهل بیت کوتاه نفرماید.
شریعتی: الهی آمین.
حجت الاسلام بهشتی: الهی آمین و مراسم پر اهمیت انتخابات رو به بهترین شکلی با کمترین آسیب تقدیر بفرماید انشاالله
شریعتی: ان شاءالله عمریست که دم به دم علی میگویم، در حال نشاط و غم علی میگویم، عمریست علی گفتم ان شاءالله تا آخر عمر هم علی میگویم، ایام بر همتون مبارک باشد ان شاءالله تماشا کنید تا فردا و تا سلامی دوباره خیلی ازتون ممنونم.