حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم بنده هم محضر مبارک حضرتعالی مردم شریف و بزرگوار و بسیار محترم سلام عرض می کنم عرض ادب و دعای خیر دارم امیدوارم که همه مردم عزیز ما مشمول دعای خیر آقا امام زمان باشند، و الطاف ویژه الهی نصیب آنها باشد و یک زندگی پر از ایمان و تقوا و اخلاق و پر از نعمت های فراوان الهی باشند انشاء الله.
ملایی:  خیلی ممنون از این دعای خوب و از این شروع بسیار شیرین، حاج آقای حجت الاسلام صفایی بوشهری من پیشاپیش یک تبریک به شما و به مردم بوشهر و به مردم خطه جنوب کشور ساحل نشینان خلیج فارس بگویم الان فردا دهم اردیبهشت ماه است و روز ملی خلیج فارس، خیلی خوشحالیم که امروز می توانیم امروز بحث حضرتعالی را به عنوان محبوبان نزد خدا دنبال کنیم.
حجت الاسلام صفایی:  بنده هم روز ملی خلیج فارس را به همه مردم ایران تبریک عرض می کنم و به تمام نیروهای مقاوم و دلیر و حافظ کیان دین و میهن در طول تاریخ تبریک می گویم این روز، و یاد و خاطره شهدا و امام شهدا را گرامی می دارم.
یکی از محبوبان خدا که در متون فاخر دین تسریع به آن شده، انسان هایی هستند که دارای روحیه و رویۀ حیا هستند لذا انسان های با حیا، محبوب خدا هستند، حضرت ختمی مرتبط پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و اله و سلم، می فرمایند :إنَّ اللّه َ يُحِبُّ الحَيِيَّ الحَليمَ العَفيفَ المُتَعفِّفَ  می گوید تردید نکنید خداوند انسان های با حیا را دوست دارد بردبار هم هستند نجیب هم هستند و پاکدامن، اینها ویژگی های انسان های با حیا است که انسان با حیا عفیف هم هست نجیب هم هست.
حیا در لغت یعنی داشتن روحیۀ شرم و خجالت از ارتکاز فعل قبیح فعلی هست و کاری هست قبیح است و زشت است، نه انسان با حیا خودش انجام می دهد و نه در اون فضا خودش را قرار می دهد ولو کس دیگری مرتکب بشود، بنابراین انسان های با حیا دارای یک روحیۀ عالی انسانی هستند، چون این روحیه یک روحیۀ مختص نظام انسانی است، این طور نیست که دیگر موجودات دارای این روحیه باشند، نشان از معرفت هست، انسان با حیا می داند در معرض دید است، می داند کار قبیح است، می داند معرفت دارد اگر این کار مرتکب بشود مورد نکوهش قرار می گیرد، لذا انسان با حیا انسان با معرفتی است، نشان از انسانیت انسان دارد انسان با حیا، چون حیا مختص انسان هست نشان از وجدان بیدار دارد، انسانی که با حیا است این نشان می دهد دارای وجدان بیداری است، که وقتی یک کار قبیحی به او پیشنهاد می شود و یا خودش مایل هست یا اینکه در معرض آن می خواهد یک کار قبیح صورت بگیرد این وجدان او ناراحت می شود این نشان از داشتن وجدان و بیداری وجدان هست، نشان از عقلانیت بالاست انسان با حیا انسان عاقلی است بیان می کنند حضرات معصومین به همین خاطر انسان با حیا جامع بسیاری از صفات عالیه انسانی است ب همین خاطر وقتی انسان حیا دارد یک آرامش دارد یک وقار دارد و یک اعتماد به نفس دارد، خودش را در فضای عالی انسانی احساس می کند، ولی انسانی که حیا ندارد این نشان می دهد که بسیاری از شاخص های انسانی را فاقد هست و ندارد به همین جهت اعمالی انجام می دهد که در نظام انسانی اون را نکوهش می کنند و آن را قبیح می دانند و آن را لایق یک انسان با شخصیت نمی دانند، به همین خاطر حیا یک روحیۀ عالی الهی انسانی است، که منشأ آثار رفتاری به هنجار و بسیار ارزشمند می شود، انسان که حیا می کند، از آن کار همیشه انسان شرم دارد که یک کار انجام بدهد حالا آن کاری که می خواهد انجام بدهد باید از یک کسی حیا کند و از یک کسی شرم کند اون چند قسم است یکی حیا از خداست که انسان حیا کند که در محضر خدایی که علام القلوب است و یعلم الجهر و ما یخفی هست مرتکب گناه می شود و عمل قبیح بشود.
پیامبر گرامی اسلام می فرماید استحيوا من اللَّه حقّ الحياء ای مردم از خداوند حیا کنید آن طوری که شایسته است این حیا را انجام بدهید، این چرا باید از خدا حیا کرد؟ خداوند همه چیز به انسان داده، نظام آفرینش در بهترین شرایط، نظام دینی تشریع در بالاترین سطح خودش، رزق، بخشش، مهربانی، قبولی در هر چیزی که انسان نیاز دارد در فضای زندگی خودش خدا به او عطا کرده، و از آن طرف اشراف دارد به تمام زوایای حیات انسان، چه آشکار، چه نهان، چه انسان در دل حتی نگه بدارد چه بروز کند آن کار را، بنابراین انسان وقتی می خواهد یک کار قبیح عادی انجام بدهد نگاه می کند کسی نباشد، و حتی یک بچه کوچک نباشد، لباسش را عوض بکند کوشش می کند حتی این کار را جلوی بچه انجام ندهد حالا انسان در مقابل خدا گناه خدا این خیلی انسان باید حیا کند در مقابل خدایی که اشراف دارد به تمام زوایای زندگی ما، انسان گناه کند لذا فرمودند استحيوا من اللَّه حقّ الحياء.
ملایی:  مثل این جمله عالم محضر خداست.
حجت الاسلام صفایی:  بله یعنی خداوند اشراف دارد به تمامی زوایای حیات انسان، یعنی چیزی نیست ثانیه ای نیست که از محضر خدا پنهان بماند.
ملایی:  حتی خطورات ذهنی.
حجت الاسلام صفایی:  بله آیه داریم نحن اقرب الیه من حبل الورید ما از رگ گردن به شما نزدیک تریم ان تبدوا ما فی انفسهم او تخفوه آنچه که در دل دارید آشکار کنید یا پنهانش کنید نگه دارید یحاسبکم به الله خدا همه را می داند و حساب می کند، امام کاظم علیه السلام می فرماید  اسْتَحْيِ مِن اللّه ِ اسْتِحياءَكَ مِن صالِحي جِيرانِكَ ، می گوید انقدر از خدا حیا کنید که خدایی نکرده گناه نکنید مثل حیای شما در مقابل همسایه تون چطور در مقابل همسایه شما مواظب هستید کار قبیحی و زشتی انجام ندهید در مقابل خدا هم حساب کنید آن جیران شماست حداقل این رامراعات کنید، امام سجاد علیه السلام می فرماید، فی الله لقدرته علیه از خدا بترسید به خاطر قدرتی که خدا بر شما دارد و استحیا لقربه منک و حیا از خدا کنید به خاطر قربت و نزدیکی که خدا به شما دارد، این روحیه دو تا ویژگی دارد یکی اینکه ما وقتی بدانیم در محضر خدا هستیم این هست که کوشش می کنیم در محضر خدا گناه نکنیم، یک این را خیلی یاد می کنند عرفا و بزرگان اما یک نکته دیگری دارد که ای انسان تو تنها نیستی خدا با تو است، آنگاه که نیاز داری خدا عالم هست و اذا سئلک عبادک انی بنده هم سوال کنم خدا گرفتار شدم فانی قریب من نزدیکم لذا این که می گویند عالم محضر خداست با نگاه عرفانی، این نه تنها چون عالم محضر خداست ما در محضر خدا گناه نکنیم این هست این اولین قدم است ولی مهمتر از اون این است که شما خدا دارید، در همه حال خدا قریب شماست و کتب ربکم علی نفسه الرحمه خدا بر خودش تصویب کرده که به شما مهر کند لذا هر مقدار ما در محضرخدا داریم و با خدا باشیم خدا برای ماست، من کان لله کان الله له، هر کس با خدا باشد خدا با اوست، پس آن حیاء اولی که باید کنیم از فعل قبیح در محضر خداست حیا از خداست.
دومین حیا، حیا از فرشتگان هست ما در محضر فرشتگان هستیم، فرشتگان همه اعمال ما را ملاحظه می کنند به ویژه دو فرشته ای که مراقب ما هستند و اعمال ما را مدام نظارت می کنند و ثبت و ضبط می کنند و به همین خاطر پیامبر گرامی اسلام فرمودند لیستحی احدکم من ملکین الذیه معهما یعنی شما مواظبت کنید و حیا کنید لیستحی احدکم هر کدام از شما باید حیا کنید از کی؟ من ملکیه از دو فرشته خودش یعنی هر انسانی دو فرشته دارد الذین معه آن دو فرشته ای که باهاش هستند و هما معه باللیل و النهاراین دو فرشته با تو هستند شبانه روز انسان در محضر فرشته است دو تا شخصیت و دو تا فرشته با انسان هستند و مدام انسان را همراهی می کند اون هم باید شرم کند و کاری انجام بدهد که قبیح نباشد.
سومین کسی که انسان باید حیا کند از او، حجت خداست، انسان در هر عصری یک حجت خدا واسطه ذات اقدس باری تعالی و جامعه انسانی است، هیچ گاه در طول حیات انسان جهان بدون حجت نمی شود، الان من در محضر مبارک حضرت حجت ابن الحسن روحی فداه هستم تمامی اعمال انسان، در محضر حجت خداست، یا به شکل مکتوب ارائه می شود به او یا اگر اراده کند خودش نظارت می کند و مطلع می شود به همین خاطر خداوند در قرآن می فرماید سیری الله عملکم خداوند همه عمل شما را می بیند و رسوله پیامبرش هم می بیند والمؤمنون، مؤمنون مرحوم علامه طباطبایی و مفسر بزرگ قرآن مرحوم طبرسی در مجمع البیان حجت خدا در هر عصر آن هم کاملاً اعمال انسان را به همان دو شکلی که عرض کردم ملاحظه می کند، ساحت مقدس حضرت حجت ابن الحسن روحی فداک در یک حدیث که از ایشان نقل شده این را کاملاً بیان می کنند، و می فرمایند ا نا یحیط علمنا بانواعکم علم ما احاطه دارد به امورات شما و لا یعظم انا شیءٌ من اخبارنا هیچ چیزی از حوادث و جریانات و خبرهای شما از ما پنهان نیست همه چیز را ما می دانیم به همه چیز اشراف داریم انسانی که زندگی می کند و حجت خدا اینطور اشراف دارد به اموراتش انسان باید از ساحت مقدس حجت ابن الحسن روحی شرم کند که مرتکب خطایی بشود و مرتکب گناهی بشود قبل از این عبارت هم بیشتر معروف شده حضرت است دیگر، اِنّا غَیْرُ مُهْمِلینَ لِمُراعاتِکُمْ وَ لا ناسینَ لِذِکْرِکُمْ  نکته دیگری که هست که باید انسان حیا بکند حیا از خود است، انسان حیا از خودش بکند و شرم از خودش بکند که فعل قبیح را انجام بدهد، انسان یک شخصیت خیلی ارزشمند هست، ببینید انسان هست که پیامبر از این پدیده انتخاب می شود، انسان هست که دارای عقلانیت والاست انسان هست که خداوند این جهان را برای اون آفریده انسان هست که بهشت و جهنم برای او آفریده، نظام تکوین و تشریع برای اوست، لذا انسان یک شخصیت بسیار بزرگی است، انسان هست که خداوند به او ویژگی هایی داده که خداوند می فرماید و نفحت فیه من روحی من از روح خودم در آن دمیدم لذا انسان خیلی کارهایی انجام می دهد که در مقیاس انسانی دارد و خدا خدایی اش دارد، بنابراین انسان موجود بسیار بزرگی است اما همین انسان اگر مواظبت از خودش نکند، و حیا نداشته باشد مرتکب کارهایی می شود که در شأن و منزلت انسانیت او نیست، به همین خاطر اگر حیا داشته باشد و حیا از خود داشته باشد مرتکب اعمال قبیح نمی شود به همین خاطر امیر المومنین فرمودند غایت الحیاء نهایت والایی حیا ان یستحیی المرء من نفسه که انسان از خودش حیا کند که کار زشتی انجام ندهد برخی از انسان ها، که خیلی مواظبت از خودشان کردند وقتی خدایی نکرده یک دروغ از زبانشان صادر می شود رنگشان عوض می شود به لکنت می افتند این نشان می دهد که این حیا قبیح دارد و وجدان بیداری دارد، به همین خاطر شما ملاحظه بفرمایید انسان هایی که با حیا هستند وقتی که میل به ارتکاب فعل قبیح بخواهند میل پیدا کنند که مرتکب شوند یا مثلا در محضرشان یک کار زشتی صورت می گیرد فوراً آن وجدانشان و آن روحیه حیائشان آژیر می کشد و صدا می دهد و آنها ناراحت می شوند و خودشان را دور می کنند از آن فضا و از ارتکاب آن فعل قبیح.
ملایی:  بُعد نفس لوامه فوری می آید وسط و هشدار می دهد و این حیا باعث می شود که منع شود.
حجت الاسلام صفایی:  آخرین چیزی که انسان باید از آن حیا کند حیا از خانواده خودش است حیا از مردم است که انسان در محضر عموم مردم در محضر خانواده خودش، مرتکب فعلی بشود که مردم آن را نمی پسندند و قبیح می دانند و این هم در متون فاخر  دین آمده، امیر المومنین فرمود من لم یستحیی من الناس لم یستحی من الله سبحان الله کسی که مردم حیا نکند از خدا حیا نمی کند این خیلی نکته مهمی است، کسی که از مردم حیا نمی کند مرتکب فعل قبیح می شود از خدا هم حیا می کند حالا اون فعل قبیح چه افعال شخصی باشد و چه اجتماعی باشد معلوم می شود از خدا هم این حیا ندارد، بعد می فرمایند شر الاشرار بدترین بدهای مردم بدترین مردم شرورترین شرورها من لا یستحیی من الناس کسانی هستند که از مردم حیا نمی کنند اینها بدترین آدمها هستند چون وقتی از مردم حیا نکنند از خودشان هم حیا نمی کنند از امام زمانشان هم حیا نمی کنند از فرشته هم حیا نمی کنند، از خدا هم حیا نمی کنند به همین جهت انسان از این پنج شیء خدا خدمت تان عرض کنم دو ملکی که هست حجت خدا و پیامبر خدا و خدمت خودش و خانواده اش و مردم حیا کند کاری نکند خدایی نکرده در شرایطی قرار بگیرد که اون شرایط به هیچ صورت انسانی نیست،
ملایی:  حاج آقا دو تا غایت تعریف شد، یکی
غایت الحیا که حیا از نفس و از خود و یکی هم نهایت بی حیایی شر الاشرار اونی که از مردم حیا نمی کند.
حجت الاسلام صفایی:  ببینید این یک نکته خیلی مهمی دارد، جامعه بشری، جامعه انسانی دارای یک موازینی است موازین انسانی دارد، مثلا ظلم به کسی نکردن، اداء حق کردن، افتاده ای را دستگیری کردن، این حیا باعث می شود این کارهای خوب انجام بدهد کارهای بدتر بکند نوع لباس پوشیدن، نوع پوشش برای مردان، برای زنان، وقتی انسان در نظام بشری نگاه می کند نظام انسانی نگاه می کند می بیند یک چیزهایی نزدیک حیا هستند، یک چیزهایی دور از حیا هستند، آنهایی که نزدیک حیا هستند انسان مراعات می کند این مقام انسانیت خودش را نشان می دهد، بزرگی خودش رانشان می دهد و تعالی شخصیت خودش را نشان می دهد وقتی که دور می شود از این فرایند اجرای حیاء اون نشان فاصله می گیرد از آن مقام والای خودش، ارزشمندی خودش.
ملایی:  دور می شود و به یک رذیلت نزدیک می شود.
حجت الاسلام صفایی:  نکته دیگری که وجود دارد در رابطه با حیا، حیا در دو فضای جغرافیایی معنا می شود یکی آشکار و یکی نهان، گاهی انسان حیا در فضای عمومی هست که باید مراعات کند، اما یک وقت هست که نه کسی هم نمی بیند کسی از انسان نمی بیند، نهان از چشم های انسانی است، اما چشم های والای ارزشمند آن را می بیند، لذا ما هیچ وقت نهان نداریم، نهان از انسان داریم، یعنی یک انسانی برود یک گوشه ای انسانی نباشد خودش کسی نیست، ولی دید خدا هست دید فرشتگان هست، دید پیامبر و حجت خدا هست، و دید خودش، دید و نگاه خودش و مقام انسانی خودش است اینجا در نهان یک چشم نیست اما اون چهار چشم هست اون چشم هایی که خیلی مهم هستند، دید خدا، پیامبر خدا، حجت خدا، فرشتگان و  خودش، به همین جهت هست در جغرافیای تحقق حیاء آشکار انسان باید حیا داشته باشد، نهان هم حیا داشته باشد چون اونجا هم به نحوی آشکار هست، در آشکار تعدد دید پنج است، پنج دید نگاه می کند اما در نهان چهار است، ولی همین یکی اش که خداست پس کفایت می کند در این همه، خدا تنها کفایت نمی کند تا چه برسد به حجت خدا و فرشتگان و خود انسان.
به همین جهت هست انسان های با شخصیت انسان هایی هستند که فوق العاده دارای روحیه و رویۀ حیا هستند.
نکته دیگری که قابل بیان هست، این هست که حیا چه آثارو برکاتی دارد؟ بی حیایی چه پیامدها و عواقبی دارد؟ که اگر برسیم انشاء الله مقداری اش را عرض می کنیم.
ببینید اولین اثر عالیۀ حیا این هست که حیا انسان را به سمت کارهای خوب و زیبا، انسانی و والا هدایت می کند به خلاف بی حیایی، که انسان را به سمت کارهای غیر انسانی سوق می دهد، امیر المومنان می فرماید الحیاء سببٌ الی کل جمیلٍ حیا داشتن روحیۀ حیا سبب می شود باعث می شود انسان به سمت هر کار زیبا، کار خوب، کار انسانی، کاری که ارزش دارد، بهنجار است هدایت بشود، به اون سمت برود، شما انسان های با حیا را ملاحظه بکنید، افعالشان که شما می بینید افعالی هستند که جاذبه دارد، برای مردم، می گویند چقدر انسان با شخصیت و با حیایی است چقدر خوب این رفتارها دارد.
نکته دیگری که در رابطه با حیا هست، حیا یک قدرت بازدارندگی دارد که نمی گذارد انسان مرتکب فعل قبیح بشود، انسانی که با حیا است به سمت گناه نمی رود، چه گناهان فردی، چه گناهان اجتماعی، به ویژه در حوزه مسائل اخلاقی، و جنسی انسان با حیا هیچ وقت به سمت ارتکاز مفاسد اخلاقی تمایل پیدا نمی کند، حیا او مانع می شود یا اینکه در محضرش یک کار قبیحی انجام بدهند اون با حیا است فوراً خودش را کنار می کشد یا در فضایی که الان ما داریم فضای مجازی که داریم خوب انواع و اقسام این امورات وجود  دارد انسان با حیا، گرایش به اون مسائل پیدا نمی کند، اگر هم به یک شکلی این تو مطالعاتی که دارد یک چیزی پیدا شد سریع خودش را کنار می کشد، خدا رحمت کند یکی از بزرگان حوزه، ایشان وقتی که از منزل بیرون می آمدند این را برای من نقل کردند تا محل درسشان هر خانمی که می دیدند، این اینقدر این حیا و نجابت داشتند و خود کنترل شده بودند که خود بخود چشمشان بسته می شد، یعنی مدیریت چشم داشتند، و دیگر آن چشم حتی بدون این که ایشان تأملی بکند خودش بسته می شد، این نشان حیای بالاست، یا انسان بخواهد کسی را تخریب بکند و غیبت بکند، حیا می کند، که من چرا غیبت بکنم، از خدا حیا می کند از آقا امام زمان حیا می کند، از خودش حیا می کند، از این دو تا فرشته ای که اطرافش هستند حیا می کند، یعنی این حیا انسان را انسان می کند، و نشان از انسانیت بالاست، نمی گذارد انسان کار قبیحی و زشتی انجام بدهد، فعلی از او سر بزند که صحیح نیست.
یک نکته ای امیر مؤمنان فرمودند ساحت مقدس امیر المومنین کتاب بزرگ انسانیت عالم وجود هست یعنی هر چی شما از انسانیت بخواهید بدانید امیر المومنین بیان کرده، ایشان می فرماید که شما کاری نکنید که اگر بخواهید برای مردم بیانش بکنید خجالت می کشد، این خیلی حرف بزرگی است، می گوید در زندگی تان یک معیار دستتان باشد کاری نکنید و این خیلی برای ما آموزنده است یک دستورالعمل واقعا سازنده است کاری نکنید که اگر بخواهید برای مردم بیانش بکنید یا بیان بشود شما خجالت بکشید و آرزو بکنید که نکرده باشید، چقدر زیبا بیان کردند.
ملایی:  راهکار درستی است.
حجت الاسلام صفایی:  مثلا انسان غیبت کسی کرده بیاید علنی بیان کند من غیبت فلانی کردم می تواند بیان کند همچین چیزی؟ آبروی خودش می رود شماتت اش می کنند پس انجام ندهیم خدایی نکرده نسبت به کسی ظلمی انجام داده حالا انواع و اقسام ظلم، این را بیاید به مردم بیان بکند می تواند بیان بکند؟ می گوید پس نکنید این خیلی نکته آموزنده ای است دستورالعمل علوی است که ای انسان، تو هر کاری که می خواهی بکنی نگاه کن ببین که اگر بیانش کنی برای مردم یا مردم بدانند تو حاضری بگویی من این کار را کردم؟
ملایی:  یا خجالت می کشی گردن نمی گیری.
حجت الاسلام صفایی:  اگر می گویی بد است بیان نمی کنی پس کار بدی است این نکته مهمی است ما اگر این را مراعا کنیم خیلی چیزهایمان درست می شود خیلی امورات زندگی مان.
ما با امیر المومنین زندگی کنیم در والا مقام انسانیت انسان خواهیم بود، این در صراط مستقیم علوی زندگی کردن علی ابن ابیطالب زندگی کردن یعنی رسیدن به اوج کمال انسانیت انسان است، چون هر مطلبی که ایشان می گوید از فراز عرش دارد صحبت می کند این شخصیت، لذا این نکته از ایشان هست.
لذا فرمودند خود حضرت می فرمایند الحیاء یسد ان فعل القبیح حیا مانع می شود شما مرتکب فعل قبیح شوید، از یک طرف شما را سوق می دهد به کارهای خوب و از یک طرف مانع می شود که انسان کار قبیح انجام بدهد همانطور که عرض شد.
سومین نکته ای که حیا دارد، این است که باز امیر المومنین می فرمایند حیا مایۀ پاکدامنی و عفت هست، انسانی که حیا ندارد، براحتی مرتکب مفاسد اخلاقی می شود، دامن خودش را آلوده می کند می رود به سمت رفتارهای غیر اخلاقی، اما وقتی که انسان حیا داشته باشد شرم می کند، به آن سمت گرایش پیدا نمی کند، فرمودند سبب العفه الحیاء آن چیزی که باعث عفت می شود، عفت یعنی پاکدامنی، خویشتن داری در امور به ویژه اخلاقی، انسان که حیا داشته باشد همه چیز درست است.
ملایی:  ذیل همان الحَياءُ سَبَبٌ إلى كُلِّ جَميلٍ . یکی اش همین عفت است.
حجت الاسلام صفایی:  نکته دیگری که وجود دارد انسانی که حیا دارد، نشان از این است که ایمان هم دارد و این ایمانش در طریق رشد است در طریق رسیدن به مراتب بالا هست و به همین خاطر می فرمایند لا ایمان لمن لا حیاء له کسی که ایمان ندارد، حیا ندارد، بالعکس کسی که حیا ندارد ایمان ندارد اینها با هم در تلازم هستند کاملاً.
به همین خاطر کسانی که حیا ندارند، شما ملاحظه بکنید در فضای زندگی، رفتاری با آنها صحبت می کنی متوجه می شوی که اینها نسبت به خدا و در محضر خدا بودن و امورات دینی در یا لا ابالی هستند یا در سراشیبی سقوط در باتلاق متعفن لا ابالی گری هستند اما آنهایی که ایمان و حیا دارند و آنهایی که ایمان دارند این ایمانشان موجب حیا می شود و حیائشان موجب ارتقا سطح ایمانشان می شود.
یکی دیگر از آثار حیا این هست که نشان از عقلانیت بالای انسان با حیا است به همین خاطر اول عرض کردم که حیا دارد این عقلانیت و اینها همه مأخوذ از متون فاخر دین بود به همین خاطر امیر المومنین می فرماید اعقل الناس احیاکم عاقل ترین مردم با حیاترین آنها هستند اگر شما می خواهید نگاه کنید که چه کسی عاقل هست و چه کسی اعقل هست عاقل ترین هست شما ملاحظه کنید ببینید حیائش چقدر است به اندازه حیا عقل دارد، لذا کسی که اعقل الناس عاقل ترین مردم هست با حیا ترین مردم هست، این هم از امیر المومنین سلام الله علیه است.
به ساحت مقدس رسول خدا یک نکته ای فرموده اند که برای هر دینی یک منشی است برای دین حضرت ابراهیم، برای  دین حضرت موسی و برای دین حضرت عیسی یک منشی است که وقتی آن منش آن نوع رفتار شما ملاحظه می کنید فوراً تشخیص می دهید این دل حنیف دارد این دل یهود دارد این دل مسیحیت دارد شاید مثلاً نماد این منش برای شناخت دین هر کس، پیامبر می فرماید نماد دین من، تابلو دین من، منش دین من، که نشان می دهد این شخص مسلمان است حیا است، الان می فرماید که ان لکل الدین خلقا برای هر دینی یک منشی است و ان خلق الاسلام الحیاء حرف آخر خیلی مهم است می گوید این نماد دین من و منش دین من رفتار دین من حیا هست لذا وقتی یک مسلمان می خواهید ببینید که آیا واقعا مسلمان است و یا به ظاهر نگاه به حیائش می کنیم اگر حیا دارد بدانید مسلمان است یک اسلام کاملی دارد.
ملایی:  مرزبندی خیلی دقیقی است یعنی ادعای منی که من دین اسلام رادارم و پیرو رسول الله هستم با یک سری چیزها جور در نمی آید.
حجت الاسلام صفایی:  به همین خاطر می فرماید که این منش و این نماد و تابلو  دین من یا معیار شناخت کسی که مسلمان هست این حیا است.
نکته دیگری که حیا ایجاد می کند حیا مایۀ نجات در آخرت هست، به همین خاطر فرمودند که هر کس حیا دارد مصون از عذاب آخرت است و آخرین آثار و برکات حیا این هست که محبوب خدا بشود، ان الله یحب الحیء کسی که با حیا هست، و خوب مراعات حیا می کند محبوب خداست، یعنی خدا دوست دوستش دارد ما هم همه دنبال این هستیم که خدا دوستمان داشته باشد دیگر، با حیا باشیم خدا دوستمان دارد و از آثار محبت خدا بهره مند می شویم آن وقت خدا محب می شود و ما محبوب خدا می شویم.
ملایی:  هیئ بر وزن فعیل است دیگر؟
حجت الاسلام صفایی:  بله یعنی خیلی چون صفت مشرعه است در ادبیات عرب یعنی این حیا یک چیزی ذاتی و درونی است.
ملایی:  حاج آقا خیلی ممنون خیلی متشکر چه هدیه های ارزشمندی روایاتی که حضرتعالی می فرمایید هم دوستان زحمت می کشند در فضای مجازی برنامه در کانال ها بارگذاری می کنند که هر کی دنبال این کلمات ناب هستش انشاء الله دسترسی پیدا کند خیلی متشکرم.
بیننده های عزیز و شنونده های محترم برنامه سمت خدا، کیف کردیم از این بحث انشاء الله این حیا در وجودمان مستحکم شود و در جامعه مان تجلی اش در جامعه کامل تر بشود و یک سری جلوه های بی حیایی را دیگر نبینیم هجدهم هر ماه طرح فرزندان غدیر را برنامه خودتان سمت خدا پیش می برد اون هم حمایت از زوج های ناباور هست کسانی که دوست دارید از تسهیلات قرض الحسنه طرح حمایت از زوج های نابارور استفاده کنید لطفا به کانال برنامه مراجعه کنید و اگر دوست دارید عضو کانال های برنامه بشوید و الان نیستید عدد هشت را به سه هزار پانزده پانزده پیامک بفرمایید و بعد راهنمایی تان می کنند که چطوری در این طرح حضور داشته باشید و استفاده کنید از تسهیلات قرض الحسنه اش و ممکن است بخواهید مشارکت کنید و شما هم کمک این قصه باشید محضر قرآن کریم هستیم صفحه 52 آیات نورانی شانزده تا بیست و دو سوره مبارکه آل عمران را تلاوت می کنیم یا گوش جان می سپاریم و بر می گردیم ببینیم زمان چقدر می  ماند حاج آقای حجت الاسلام صفایی عزیز و با صفا خواهیم بود.
(تلاوت آیات 16 تا 22 سوره مبارکه آل عمران) ...
ملایی:  اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم قبول باشد این عرض ادب محضر قرآن کریم حاج آقای حجت الاسلام صفایی زمان خیلی کمی داریم این زمان خیلی کم هم برای حضرتعالی.
حجت الاسلام صفایی:  خدایا ظهور آقا امام زمان تعجیل بفرما، شهدا و امام شهدا علو درجه عطا بفرما، رفتگان ما را به ویژه والدین غریق رحمت واسعه خودت بدار، طول عمر با عزت به مقام معظم رهبری بفرما، همه ی مریض ها شفای عاجل عطا بفرما، مکر جهان استکبار به اشد خودشان برگردان، مردم فلسطین نجات عاجل عطا بفرما، خدایا هر چه خوبی و خیر به خوبانت داده ای از گذشته تا الان و از الان تا قیامت یکجا به مردم عزیز عطا بفرما.
ملایی:  متشکرم حاج آقا خدا حفظتان کند عزیزان بیننده و شنونده از شما ممنونیم در پناه امام زمانی باشید که آن به آن باید برای سلامتی شان دعا کنیم.