حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم. بنده هم محضر مبارک حضرتعالی، مردم عزیز، گرانقدر و محترم سلام عرض می‌کنم. عرض ادب و دعای خیر دارم. امیدوارم ان‌شاءالله تا این ساعات از ماه مبارک رمضان همه عزیزان نهایت استفاده از این ماه آسمانی کرده باشند و همه مورد لطف و عنایت خداوند و مشمول دعای خیر آقا امام زمان روحی فداه باشند و در ادامه نیر موفق و مؤید و بنده هم پیشاپیش حلول سال جدید را به همه مردم عزیز تبریک می‌گویم و امیدوارم ان‌شاءالله سالی پر از خیر و برکت و سلامت و عزت و رزق حلال و آسایش و آرامش همه عزیزان داشته باشند و خداوند به یمن وجود این مردم عزیز و گرانقدر عنایات آقا امام زمان، خون شهدا، امام شهدا و الطاف و عنایات مقام معظم رهبری و همه خوبان خدا به این مردم، به این مملکت نظر فوق‌العاده ویژه‌ای کند.
ملایی: از این دعاهای خوب شما خیلی متشکر هستم. هفته پیش فرمودید 20 دستورالعمل هست از رسول خدا (ص) برای داشتن یک ماه مبارک رمضان آسمانی. هشت تا از آنها را در واقع فرمودید. در خدمت شما هستیم.
حجت الاسلام صفایی: نهمین دستور‌العمل حضرت این هست: در این ماه بسیار یتیم‌نوازی کنید. می‌فرمایند: «وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَيْتَامِ النَّاسِ يُتَحَنَّنْ عَلَى أَيْتَامِكُمْ» نسبت به یتیم‌هایی که در بین شما هستند، در جامعه هستند، فوق‌العاده لطف و محبت و عنایت داشته باشید. اثر آن این خواهد بود که به یتیم‌های خاندان شما لطف و محبت نصیب خواهد شد. بعد در ادامه می‌فرمایند که «من اکرم فیه یتیما» هر کس در این ماه به یک یتیم احترام بگذارد، اکرام کند، کمک کند. کمکی که صادقانه هست، حل مشکل می‌کند، مخفیانه هست، در نهایت احترام هست، به این اکرام می‌گویند. هر کس یتیمی را این‌چنین اکرام کند، اکرم الله یوم یلقی. روز قیامت خداوند او را تکریم می‌کند. مورد لطف خودش قرار می‌دهد. به همین خاطر چقدر مناسب است خانواده‌ها کوشش کنند اگر در بین قوم، خویش، یتیمی دارند به طور فوق‌العاده محترمانه او را تکریم کنند. اگر در همسایه هست، محیطی هست که او را می‌شناسند، این ایتامی که کمیته حضرت امام مورد حمایت قرار می‌دهد، از آن طریق ورود پیدا کنند چقدر آثار و برکات وضعی دارد که اینجا انسان یک اکرام می‌کند. آن اکرام انسانی. خداوند در روز قیامت و اخروی اکرام الهی به او می‌کند و چقدر در محاسبه سود پرسود است. ما یک اکرام انسانی کوچک می‌کنیم این هم در دنیا. اما جواب آن خداوند ما را در روز قیامت تکریم می‌کند که همه محتاج هستیم. دهمین دستور‌العمل ساحت مقدس رسول خدا (علیه آلاف و تحیه والثنا) در ماه مبارک رمضان که ویژه هست توبه هست. توبه یعنی بازگشت انسان از مسیری که مسیر غیرخدا بوده است به سوی خدا. انسان با گناه از مسیر الهی، از صراط مستقیم الهی جدا می‌شود. پشت به خدا می‌کند. توبه یعنی بازگشتن به سمت خدا و نرفتن به سویی که سراسر سقوط است و گناه. به همین خاطر ساحت مقدس رسول خدا می‌فرمود: «و توبوا الی الله من ذنوبکم» از گناه خود به سمت خدا توبه کنید، برگردید. در آیات بسیاری هست که «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً» ای مؤمنان، توبه درست حسابی بکنید. توبه درست حسابی یعنی پشیمانی، دیگر به سمت گناه برنمی‌گردم و اگر ضرر و زیانی به کسی وارد کرده است، جبران کردند، اگر ضرر و زیان به خودش وارد کرده است، نمازی نخوانده است، روزه‌ای نگرفته است، جبران کردند. این توبه نصوح می‌شود یعنی توبه پاک، توبه ثمربخش. بعد در حدیثی است از امام باقر (ع) می‌فرماید: انسانی که توبه می‌کند یا خوشحال است که خداوند توبه او را قبول می‌کند. چقدر خوشحال می‌شود. فوق‌العاده است. می‌گوید یک عمر گناه کردم، توبه می‌کنم. خدا هم گفته است که توبه تو را قبول می‌‌کنم. «ان الله یغفر الذنوب جمیعا» چقدر خوشحال است. خداوند از او خوشحال‌تر است که بنده‌اش برگشته است. لذا ارحم الراحمین است. در تمام سوره‌هایی که دارد غیر از سوره توبه، گفته بسم الله الرحمن الرحیم. به نام خدایی که سراسر محبت است. ما خودمان را دور می‌کنیم با گناه از این باران رحمت خدا. انسان گناه نکند، در دایره محبت خدا قرار بگیرد، مدام بر او یک رحمت الهی می‌بارد. لذا فرمودند که همه زمان‌ها ماه توبه است اما در این ماه چون انسان در ضیافت الله است، مهمان خدا هستیم، توبه زودتر اثر می‌کند، زودتر مورد قبول خدا قرار می‌گیرد. بعضی‌ها می‌گویند ما خیلی گناه کردیم. انقدر گناه کردیم که عدد آن را هم نمی‌دانیم. برخی‌ها هم می‌گویند که خیلی گناهان زشت کردیم. می‌گویند خجالت می‌کشیم به زبان بیاوریم. دیگر ارزش این را ندارد که ما توبه کنیم به خاطر کثرت فراوان گناه و گناهان بسیاران قوی.
ملایی: دیگر با توبه به جایی نمی‌رسی.
حجت الاسلام صفایی: امیرالمؤمنین می‌فرماید اصلاً این حرف را نزنید. این از خود تمام آن گناه‌ها بدتر است. چرا؟ چون خداوند الرحم الراحمین است. «جنة و جمعة خطیئتی فعفوک عن ذنبی عجل و اوسعه» این شعری از امیرالمؤمنین هست می‌گوید اگر گناهان جمع شوند، ظاهر شوند، به اندازه کوه‌ها شوند، خدایا عفو تو خیلی بیشتر از آن هست، والاتر از آن است. به همین خاطر بر این منزل الهی، نظام وجود یک چیزی با رنگ عرشی نوشته شده است. ناامیدی از خدا ممنوع. یعنی هیچ‌کس نباید ناامید باشد. امیدواری به خداوند واجب و ضروری. ناامیدی ممنوع. به همین خاطر هست فردی خدمت رسول خدا آمد گفت یا رسول الله من خیلی گناه کردم. خدا من را می‌بخشد؟ گفت: بله. خوشحال شد رفت. برگشت. گفت آقا گناهان من خیلی زشت است. گناهان زشتی کردم می‌بخشی؟ گفت: بله. ناراحت نشو. برگرد. چقدر از قبولی توبه‌ات خوشحال هستی؟ خداوند ارحم الراحمین است. هیچ نگران نباشد. رفت و برگشت گفت خدا من را آن زمان می‌دیده است؟ این گفت: بله. آن وقت ناراحت شد. اما این را محضر شما عرض کنم که خداوند ستارالعیوب است. یک جوانی در جاهلیت عرب، این مشروب می‌فروخت. بعد در زمان اسلام که آمد ادامه داد. یک روزی این کوزه مشروب روی دوش او بود و داشت جایی می‌برد. پیامبر به یکباره از کوچه‌ای وارد شد، این هم ناخودآگاه مقابل پیامبر قرار گرفت. با یک فاصله‌ای. این خیلی ناراحت شد که اگر پیامبر سؤال کند چی. گفت خدایا مرا ببخش، از این شرایط من را بیرون ببر که شرمنده رسول خدا نشوم. من دیگر همه چیز را ترک می‌کنم. در تاریخ آمده است مقابل پیامبر که قرار گرفت، شروع کرد با پیامبر سلام و علیک کردن. گفت چی داری؟ گفت آقا سرکه دارم. پیامبر گفت بدید ببینم. پیامبر انگشت زد در زبان خود گذاشت و گفت عجب سرکه‌ای است. این در کتب نقل شده است. یا ستارالعیوب خدا. لذا در عالم وجود بر سر سردرب این عالم نوشته است: ناامیدی از خدا ممنوع. «لا تیأس من روح الله» پس یکی از دستورالعمل‌های مهم توبه است. یازدهمین دستوالعمل این است: وقت اذان مردم دعا کنید. اذان صبح، اذان ظهر، اذان مغرب. می‌گوید خداوند در اینجا درب رحمت خود را باز می‌کند. اذان یعنی مردم بیایید. ساحت مقدس رسول خدا می‌فرماید این ساعت دعا کنید. «وارفعوا الیه ایدیکم» دست‌ها را بالا ببرید. «بدعاء فی اوقات صلواتکم» وقت نماز دست‌ها را به دعا بالا ببرید. «فانها افضل الساعات». بهترین لحظه‌ها است. «ینظر الله» خداوند عزوجل نگاه می‌کند به آن کسی که دست بالا برده است «بالرحمه». «یجیبهم اذا سئلوا و ناجوا». هر کس سؤال کند، در آن ساعت مناجات کند، خدا جواب می‌دهد. «وَ يُلَبِّيهِمْ إِذَا نَادَوْه» به او لبیک می‌گوید وقتی نداه می‌کند. «وَ يَسْتَجِيبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْه» و اجابت می‌کند زمانی که دارد. لذا وقت اذان مواظب باشید ماه مبارک رمضان. این دستور‌العمل پیامبر است. وقت اذان شد دعا کنید. از آن طرف دیگران را مقدم بر خودمان کنیم.
ملایی: در دعا کردن.
حجت الاسلام صفایی: چون وقتی انسان دیگری بر خودش مقدم می‌کند، فرشتگان برای او دعا می‌کنند. لذا فرشتگان همان ساعتی که اینهمه ارزش دارد، فرشتگان برای انسان دعا می‌کنند وقتی دیگران انسان را مقدم بدانند. دوازدهمین دستور‌العمل استغفار است. گفتند استغفار کنید. «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِكُمْ» مردم این گردن‌های شما در گرو اعمال شما است. یعنی انسان عمل بد که می‌کند این گردنش را زیر زنجیر گناه می‌برد. می‌گوید در این ماه یک راه دارد این زنجیرها را باز کنید و آن این است: «فَفُكُّوهَا بِاسْتِغْفَارِكُمْ» آن را با استغفار باز کنید. استغفار یعنی خدایا پشیمان هستم، طلب غفران می‌کنم، دیگر نمی‌کنم. همین بس است. دیگر همین کار را تمام می‌کند. سیزدهمین دستور‌العمل حضرت این است: تا می‌توانید سجده‌های طولانی کنید. یعنی اگر ما بعد از نماز اوقات خوشی باشد، انسان سرش را روی مهر بگذارد، مدتی سبحان الله بگوید، مدتی با خدا راز و نیاز کند، مدتی استغفار کند. می‌فرماید: «وَ ظُهُورَكُمْ مُثقلَةٌ مِنْ أَوْزَارِكُمْ» این کمرها سنگین شده، شکسته شده از گناه. «فَخَفِّفُوا بِطُولِ سُجُودِكُمْ» این بار گران گناه که روی دوش شما است، با سجده‌ها کم کنید. آن را سبک کنید. سبک کنید، کم کنید و آن را بکاهید. بعد می‌فرماید بدانید خداوند قسم خورده است به عزت خودش که عقاب نکند، عذاب نکند کسی که اهل نماز است و اهل سجده است. لذا در برنامه ما باشد ان‌شاءالله این ماه مبارک رمضان، خانم‌ها، آقایان، جوان‌ها، یک سجده طولانی به اندازه‌ای که توان دارند، به اندازه‌ای که می‌توانند داشته باشند و عبادت الهی انجام بدهند یعنی تسبیح بگویند، تمهید بگویند، استغفار کنند، با خدا نجوا کنند. به هر زبانی که می‌توانند این کار را انجام بدهند. چهاردهمین دستور‌العمل پیامبر می‌فرماید افطار بدهید. یعنی افطاری دادن یعنی از خودم گذشتن، به دیگران پرداختن و آن افطاری را به انسان روزه‌دار مؤمن بدهید یعنی به یک مهمان خدا، شما از طرف خدا میزبانی کنید.
ملایی: حالا یا مثلاً او را خانه دعوت کنید یا رزق را برسانید. فرق نمی‌کند چون آن انسان مؤمن روزه‌دار مهمان خدا است. انسانی که از او پذیرایی می‌کند، جای او در دستگاه خدا است. آن هم واسطه میزبانی خدا می‌شود و این واسطه رزق می‌شود. برخی‌ها گفته‌اند آقا ما که پول نداریم. گفت ولو به یک دانه خرما. اگر ندارید با یک لیوان آب به روزه‌دار بدهید. مهم این کاری است که انجام می‌دهید نه مهم مقدار آن هست. لذا فرمودند که «من فطر منکم صائماً مؤمناً فی هذا الشهر» هر کسی یک انسان مؤمن را در این ماه افطاری بدهد، ثواب آن آزاد کردن یک بنده است و این کار بزرگی است. پانزدهمین نکته اخلاق نیکو پیدا کردن است. لذا گفت: «أيها الناس من حسن منکم في هذا الشهر خلقه كان له جوازا على الصّراط» هر کس در این ماه اخلاق خود را خوب کند، حالا ماه‌های دیگر یک مقدار تندی می‌کرده است، این ماه نه، اخلاق خود را خوب کند، اثر آن این است. هم در دنیا گرد است و انسان‌ها در آرامش و آسایش هستند، دارد یک شخصیت محبوب می‌شود، مورد تنفر نیست و روز قیامت برای امور به سمت بهشت از آن صراط، آن پل، به راحتی عبور می‌کند. لذا کسی که اخلاق او خوب است، خوش برخورد است، با دیگران خوب برخورد می‌کند، در قیامت هم خدا با او خوب برخورد می‌کند. اقوام روزگار به اخلاق زنده‌اند، قومی که گشت فاقد اخلاق مردنیست. شانزدهمین نکته آسان‌گیری در امور است. انسان در منزل، همسر هست، فرزندان هستند. پدر و مادر این بچه‌ها هستند. شخصی هست کارخانه‌ای دارد، کارگر دارد، در اداره هست، مدیر است کارمند دارد. می‌گوید آقاجان اینجاها به آن افرادی که زیر دست شما است آرام بگیرید. سخت نگیرید. ماه رمضان است. روزه گرفته‌اند. اگر آدم یک فردی را آورده در منزل کاری را انجام بدهد، می‌گوید توقع زیاد نداشته باشید. ماه رمضان است. شما بر اینها آرام بگیرید. سخت نگیرید بر اینها. آن وقت خدا هم در قیامت بر شما سخت نخواهد گرفت. این هم این نکته است. هفدهم کنترل خشم و آن تندخویی است. پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید: «و من كفّ فيه شرّه» هر کسی در این ماه برخوردهای بدش را کنترل کند، «كفّ اللّه عنه غضبه يوم يلقاه»، خدا هم خشم و غضب خود را روز قیامت از او برمی‌دارد. هجدهمین دستورالعمل این است که نماز مستحبی در این ماه زیاد بخوانید. می‌فرماید: «و من تطوّع فيه بصلاة» هر کسی یک نماز مستحبی بخواند. این کار سختی نیست. «كتب اللّه له برائة من النّار» به خاطر همین یک نماز خداوند می‌گوید ایشان دیگر جهنم نرود. با یک دانه.
ملایی: چقدر خدا در این ماه لطف دارد.
حجت الاسلام صفایی: همه مهمان خدا هستند. خدا اینطوری دارد از ما پذیرایی می‌کند. اینکه گفتند ضیافت الله است به همین خاطر است. خدا اینطوری از انسان پذیرایی می‌کند. در این مهمانی‌هایی که ما داریم دنیایی پذیرایی می‌شود اما در ماه رمضان خدا آسمانی، عرشی از انسان پذیرایی می‌کند. می‌گوید تو در این مهمانی من یک نماز بخوان. من برائت و نجات از آتش برای تو می‌نویسم. نوزدهمین دستور‌العمل رسول خدا این است که در این ماه بر من زیاد صلوات بفرستید. می‌فرماید که هر کس زیاد بر من صلوات بفرستد خداوند اینطوری می‌شود: «ثقّل اللّه له ميزانه يوم یخفّ الموازين»، هر کس در این ماه زیاد بر من صلوات بفرستد آن زمانی که دست انسان خالی است، خدا دست او را پر می‌کند از ثواب و برکات که به بهشت برود. سرود عام عالم خلقت صلوات است. «ان الله» خدا «و ملائکه» همه فرشتگان، «یسلون علی النبی» اگر انسان گوش شنوایی داشته باشد که بتواند تشخیص بدهد، می‌بیند تمام جهان پر از صلوات بر محمد و آل محمد است. لذا می‌فرماید: ماه رمضان که ماه آسمانی است شما هم زیاد صلوات بفرستید که روز قیامت دستان شما پر باشد. این هم نوزدهم و بیستم. امیرالمؤمنین از ساعت مقدس رسول خدا (علیه آلاف التهیة والثنا» سؤال کرد. یا رسول الله! تمام دستورالعمل‌ها را گفتید. همه را انجام می‌دهم اما یک نکته؛ بهترین عمل چیست؟ این نوزده تا را فرمودید اما آن بهترین عمل چیست؟ «ما افضل الاعمال فی هذا الشهر». پیامبر جواب داد: « یا اباالحسن افضل الاعمال فی هذا الشهر الوراء محارم الله» گناه نکردن. انسان در محضر خدا است، همان خدا است، ماه خدا است. می‌گوید: گناه در این ماه خیلی انسان را دچار سقوط می‌کند. در مهمانی رفته با گناه خودش را خارج می‌کند. لذا در این ماه گناه نکنید، مواظبت کنید، بهترین عمل است. انسان اهل تقوا می‌شود، لعلکم تتقون می‌شوید، محبوب خدا از یک طرف و معیت الهی هم از طرف دیگر.
ملایی: ان‌شاءالله. چقدر خوب، چقدر شیرین. این دستورالعمل‌هایی که در هفته قبل محضر رسول خدا هستیم در بیان شما. بیست دستورالعمل را فرمودید. از روزه‌داری قرآن شروع شد دو تای اول. حالا دیگر خلاصه‌اش کنیم دو تای آخر به صلوات و ورع و تقوا ختم شد. حاج آقای صفایی وارد هر شهری برای زندگی شویم یک قوانینی دارد، یک قواعدی دارد. شهر الله ماه خدا، ماه رمضان، شهر هدا است. قواعد و قوانین خودش را دارد که همین‌هایی است که شما فرمودید و امیدوارم که نفس کشیدن در این شهر برای شهروندانش، برای روزه‌داران، ان‌شاءالله به فرمایش حضرتعالی برکت و خیر را به همراه بیاورد.
تلاوت صفحه دهم قرآن کریم. آیات 62 تا 69 سوره مبارکه بقره