حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم. بنده محضر مبارک حضرتعالی، مردم عزیز، گرانقدر و بسیار محترم سلام عرض می‌کنم. عرض ادب و دعای خیر دارم. امیدوارم ان‌شاءالله همه مردم عزیزز ما مورد لطف و عنایت ذات اقدس باری تعالی و مشمول دعای خیر آقا امام زمان باشند ان‌شاءالله.
ملایی: ان‌شاءالله. از حضور شما خیلی متشکر هستم و در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم. چی بهتر از اینکه حالا یا آداب ورود یا مقدماتی برای استفاده بهتر از این فرصت طلایی را خدمت بیننده‌ها و شونده‌های عزیز و برای ما هدیه بفرمایید.
حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم. ماه مبارک رمضان یک هدیه عرشی خداوند به اهل ایمان است که هم گذشته خود را جبران کنند اگر عصیانی بوده است، اگر نقصانی بوده است و هم حال خودشان در این ماه را آسمانی کنند با انس با قرآن و دعا و کارهای خیر و هم آینده خودشان را به نور لطف و مرحمت خداوند با سعادت و رستگاری رقم بزنند. ماهی است که خداوند به طور ویژه به جامعه انسانی بویژه مؤمنان نظر خاصی می‌کند. همه ماه‌ها، ماه خدا است اما در آن ماه‌ها خداوند به طور عام نظر به جامعه بشری و دیگر پدیده‌های عالم وجود می‌کند. اما در ماه مبارک رمضان خاص انسان هست و خاص افرادی است که می‌خواهند زندگی خودشان را به نور لطف و محبت خدا منور کنند. بدین خاطر هست همه کس از ماه رمضان می‌تواند استفاده کند. از انسانی که گناه کرده، انسانی که کاهلی کرده است، انسانی که کارهای عبادی خود را انجام داده و انسان‌های متنخلف و عارف و در مسیر سلوک صعود اخلاقی و عرفانی هستند. ماه مبارک رمضان ماه همه انسان‌ها است. در هر پله‌ای، در هر شرایط و منطقه‌ای. یعنی خداوند در آغاز ماه مبارک رمضان بیان می‌کند. «يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِم‏» ای بندگانم که به خود ظلم کردید، گناه کردید، دور شدید از من، «لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ»، هیچ ناامید نباشید. «إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعا» من بنا گذاشته‌ام همه گناهان را ببخشم ولی یک چیز هست. بیایید در حریم لطف و محبت خدایی قرار بگیرید که از بارش این رحمت، این مغفرت، این برکت بهره‌مند شوید. خداوند بر خودش یک چیز تصویب کرده است. «كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلى‏ نَفْسِهِ الرَّحْمَة» خداوند می‌گوید من یک چیزی را برای خودم تصویب کردم پای آن هم ایستادم. و آن این است که همه بندگانم در هر مرتبه‌ای باشند و از من آمرزش بخواهند، بخشش بخواهند، پذیرش توبه بخواهند، من می‌پذیرم. فقط یک شرط دارد. بیایید. لذا ماه مبارک رمضان ماهی است که خداوند خودش انسان‌ها را دعوت می‌کند. «دعیت فیه الی ضیافت الله» در ماه‌های دیگر ما خدا را می‌خوانیم، ماه مبارک رمضان خدا ما را می‌خواند. دعوت می‌کند می‌گوید بیایید. چون در آن ماه‌ها انسان گرفتار جاذبه‌های دنیا می‌شود. جاذبه‌های مختلفی که انسان را مجذوب خودش می‌کند. قدرت، شهرت، ثروت، شهوت. فضاهایی در پیرامون انسان ایجاد می‌شود که انسان سقوط می‌کند در باتلاق دنیا. خداوند می‌گوید ماه رمضان ماهی است که می‌خواهم دست شما را بگیرم و بلند کنم بیاورم و شما را محبوب خودم کنم. لذا می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيام» ای مؤمنان من روزه را واجب کردم. «كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون» تا شما بالایی شوید، اهل تقوا شوید، آن وقت که اهل تقوا شدید محبوب من می‌شوید. یعنی ماه مبارک رمضان، ماه محبوب خدا شدن است. «ان الله یحب المتقین» وقتی که انسان از ماه مبارک رمضان استفاده کرد و به درجه تقوا رسید، خداوند می‌فرماید: یک، محبوب من هستید؛ دو، من دیگر از این به بعد کنارتان هستم. «واعلموا ان الله لمع المتقین» تأکید می‌کند که من کنار شما هستم نه شما کنار من هستید. آن یک حرف است. من از این به بعد کنار شما هستم. خداوند کنار حضرت موسی قرار گرفت، فرعون با جنودش شکست. انسانی که از ماه مبارک رمضان استفاده کند و تربیت تقوایی شود و از آن طرف خداوند گناهان او را ببخشد، ثواب‌های آنچنان نصیب انسان کند، به درجه تقوا و محبوبیت می‌رسد و خدا با او است. در اینجا قابل ذکر هست که گاهی ماه مبارک رمضان خدا دعوت می‌کند، ماه مبارک رمضان به ما می‌دهد اما مثل ماه‌های دیگر از کنار ما عبور می‌کند و می‌رود و ما بی‌بهره می‌شویم. اما برخی استفاده می‌کنند. از ماه مبارک رمضان استفاده می‌کنند، گذشته خود را جبران می‌کنند، حال خوش الهی پیدا می‌کنند و آینده خود را به نور ایمان و سعادت و رستگاری رقم می‌زنند. مثل یک قطار هست. گاهی انسان ایستاده، یک قطار از کنار او رد می‌شود و می‌رود. نصیب او فقط سر و صدای قطار است و هیچی. ماه رمضان هم گاهی برای برخی مثل این قطار زمان است که می‌رود و او هیچ استفاده نمی‌کند ولی برخی سوار بر این قطار می‌شوند و به مقصد می‌رسند. ساحت مقدس رسول خدا (ص) برای اینکه ما متوجه شویم نهایت استفاده از ماه مبارک رمضان ببریم، در ماه شعبان یک خطبه‌ای خواندند که مردم حواس‌تان باشد ماه مبارک رمضان ماه سرنوشت‌ساز هست. شما گذشته هر چه بوده با عصیان، با نقصان، این ماه جبران می‌کند. حواستان باشد در این ماه می‌توانید محبوب خدا شوید. در این ماه می‌توانید معیت الهی، همراهی خدا با خودتان کسب کنید. این ماه را از دست ندهید. لحظه لحظه آن گران هست. به همین خاطر مناسب دیدم که به خاطر اینکه همه ما از این ماه نهایت استفاده را بکنیم، یک ماه ویژه در زندگی ما باشد، این کلام رسول خدا را یک مروری بکنیم، بازخوانی کنیم و ایشان بیست دستورالعمل دادند که اگر انسان این بیست دستورالعمل را انجام بدهد نهایت استفاده از ماه مبارک رمضان را می‌برد. این بیست دستور در همین خطبه است. ایشان ابتدائاً می‌فرماید: «یا أَيُّهَا النَّاسُ» ای مردم بدانید «إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ» شهر خداوند به سوی شما روی آورده است نه شما به سوی او. او به سمت شما آمده است. با یک دسته‌های شکوفه گل «بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ» یعنی ماه خدا آمده به سمت شما، دسته‌های گل الهی، آسمانی، عرشی برای شما آورده است. مغفرت، برکت، رحمت. مغفرت یعنی گذشته‌ها را می‌بخشد. رحمت یعنی ماه مهر خدا به شما است. برکت یعنی انقدر به شما ثواب می‌دهند که شما آنچنان اوج می‌گیرید که فراتر از زمان خودتان به شما ثواب می‌دهند. مثلاً یک انسان 40 ساله یک شب قدر که خیر من الف شهر است، می‌گوید این انسان 40 ساله، در یک شب به اندازه الف شهر، هزار ماه، من به او ثواب می‌دهم.
ملایی: این همان قصه یک شبه راه صد ساله را رفتن است.
حجت الاسلام صفایی: این نشان می‌دهد که چه عظمتی دارد. بعد می‌فرماید که این ماه افضل اشهور هست. بهترین ماه، «أَيَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَيَّامِ وَ لَيَالِيهِ أَفْضَلُ اللَّيَالِي» شب بهترین شب، روز بهترین روز. «وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ» ساعات آن هم بی‌نظیر هست. «شَهْرٌ دُعِيتُمْ فِيهِ إِلَى ضِيَافَةِ اللَّهِ» نه شما خودتان رفتید. خداوند همه شما را دعوت کرده است که در این مهمانی عرشی شرکت کنید. «وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ» قرار گرفتید چون خدا شما را دعوت کرده است. پس شأنیت این را داشتید که عرشی شوید. پس شما دارای کرامت و ارزش شدید. «أَنْفَاسُكُمْ فِيهِ تَسْبِيحٌ» نفس که می‌کشید تسبیح است و نیز ثواب سبحان الله. «وَ نَوْمُكُمْ فِيهِ عِبَادَةٌ» خواب شما هم عبادت است در حالی که انسان کاری نمی‌کند ولی با عبادت نوشته می‌شود. «عَمَلُكُمْ فِيهِ مَقْبُولٌ» هر عملی که انجام بدهید مقبول درگاه خدا است «وَ دُعَاؤُكُمْ فِيهِ مُسْتَجَابٌ» هر دعایی می‌کنید مستجاب هست. بعد این نکته را می‌فرماید. حالا که اینها را متوجه شدید چه ماهی است، «فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ» ای مردم خدا را بخوانید، دعا کنید، «بِنِيَّاتٍ صَادِقَةٍ» صاف، بدون غل و غش دل خدا را بیایید. «بقُلُوبٍ مطهره» قلب خود را از غیر خدا پاک کنید، نیت‌ها را الهی کنید، این را بخواهید. «أَنْ يُوَفِّقَكُمْ لِصِيَامِهِ» که بتوانید این ماه روزه بگیرد. «وَ تِلَاوَةِ كِتَابِهِ» قرآن بخوانید. پس روزه و تلاوت قرآن دو رکن مهم است. بعد می‌فرماید: انسان شوبخت، شقی، کسی است «مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ» که در این ماه از غفران و رحمت خدا محروم شود. خدایی که میزبان هست، شما را دعوت کرده است، اینهمه برکات دارد انسان یا اساساً ورود به ماه مبارک رمضان پیدا نکند، اهل ماه مبارک رمضان نباشد. روزه نگیرد. حالا برخی‌ها کسالتی دارند، اینها معذور هستند. ولی آنهایی که سالم هستند روزه نگیرند و اهل قرائت قرآن نباشند. اهل دعا نباشند و اهل این دستور‌العمل‌هایی که حضرت می‌فرماید نباشند می‌گوید شوربخت، نگون‌بخت، کسی است که در این ماه از رحمت خداوند محروم شود. به همین خاطر این ماه، ماه فوق‌العاده سرنوشت‌سازی برای انسان است. اما آن دستورالعمل‌ها؛ اولین دستورالعملی که خداوند در فضای ماه رمضان تدوین کرده و حضرت رسول مکرم اسلام آن را بیان می‌کند، اول آن این است که اگر می‌توانید روزه بگیرید. خودتان را از روزه‌داری محروم نکنید. اولین آنها روزه است که بیان کردند که دعا کنید النیات الصادقه قلوب الطاهره که خداوند شما را موفق به روز‌داری کند چون روزه‌داری خودش دارای هم شأن ثوابی است و هم شأن تربیتی است. امام صادق می‌فرماید که خداوند بیان کرده است: «الصَّوْمُ لِي» روزه برای من است «وَ أَنَا أَجْزِي‏‏‏ علیه» من خودم پاداشش را می‌دهم. نمی‌گذارم فرشتگان بدهند. من خودم کف دست روزه‌دار می‌گذارم آن بهره‌ای که باید ببرد. ساحت مقدس رسول خدا می‌فرماید: «الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنَ النَّار» روزه‌داری سپری است محکم، سدی است محکم از آتش جهنم. پس بنابراین این روزه‌داری فوق‌العاده مهم است. این پاداش آن است. اما اثر تربیتی آن. این هست که وقتی انسان روزه گرفت، قدرت اداره قوی پیدا می‌کند به خاطر اینکه آن امور معمول زندگی‌اش، خوردن، آشامیدن، آن مایحتاج نیاز زندگی‌اش در یک ساعات خاص مقاومت می‌کند و نمی‌خورد. این اراده قوی می‌شود. دیگر نفس اماره نمی‌تواند او را شکست بدهد. بر نفس خودش سلطه پیدا می‌کند. لذا حیث تربیتی پیدا می‌کند. این امور محمول زندگی‌اش، آب، غذا، مایه حیات او است. مدیریت می‌کند نمی‌خورد، اراده قوی پیدا می‌کند، آن وقت اراده هم پیدا می‌کند که دیگر گناه نکند. این «لعلکم تتقون» شود.
ملایی: تمرین تقویت روح.
صفایی: روح، اراده، برای اینکه انسان اقتدار پیدا کند بر نفس خود قالب شود. همانطوری که مایحتاج زندگی‌اش، اولیات زندگی‌اش، مثلاً آب نمی‌خورد، این توان پیدا کند که دیگر گناه هم نکند. این دستورالعمل اول. دوم، قرائت قرآن. فرمودند: «و تلاوته کتابه». ببینید قرآن یک هدایت عرشی الهی است در حالی که انسان در کلان نظام خلقت بصیرت پیدا کند این جهان چیست. لذا قرآت یک کتاب عادی نیست. یک کتابی است که می‌آید هندسه جهان، هندسه کلان جهان را، دنیا، برزخ، آخرت، دنیا، مختصات دنیا، مختصات برزخ، مختصات آخرت، همه را بیان می‌کند. نظام آفرینش را بیان می‌کند. مراتب را بیان می‌کند. بعد راه نجات در دنیا و راه کمال را بیان می‌کند. بیان می‌کند که راه نجات شما از سقوط در باتلاق دنیا چیست. راهی که مال شما است و صعود شما چیست و بعد تمامی آثار و برکات عمل به دین بیان می‌کند و عواقب دوری از دین هم بیان می‌کند. بنابراین تلاوت قرآن خود موضوعیت دارد برای اینکه انسان بفهمد، ایمان آورد، عالم وجود را بشناسد، راه نجات و کمال دریابد و با عمل به آن آسمانی شود. هم خود شخص و هم جامعه و عرصه تمدن‌آفرینی و پیشرفت. انقدر در این ماه تلاوت مهم است که پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید یک آیه بخوانید ثواب یک ختم قرآن در ماه‌های دیگر دارد. یعنی اگر انسان سوره حمد را بخواند، مثلاً 7 تا آیه است، گویا 7 بار کل قرآن را قرائت کرده است. انسان در خیابان راه می‌رود، سوره توحید، سوره کوثر، خانم‌ها در خانه دارند کار می‌کنند، قرآن بخوانند هر چند بهتر است که از روی مصحف خوانده شود ولی آن هم اشکال ندارد. یک آقایی دارد رانندگی می‌کند، یکی محل کارش هست. زیر لب قرآن بخواند. فرصت می‌کند روی قرآن نگاه کند و بخواند. این هر آیه ثواب یک ختم قرآن دارد. و من همین‌جا این نکته را متذکر می‌شود. خیلی از اموات بویژه ذبی‌الحقوق، پدر و مادر، عزیزان ما، الان در شرایطی هستند که آرزو می‌کنند کاش ما ماه رمضان را درک می‌کردیم. آنها نمی‌توانند. عنایت کنند مردم عزیز برای اموات خود قرائت قرآن کنند ولو روزانه هفت تا آیه بخوانند آنها ثواب 7 ختم قرآن را می‌برند و چقدر خوشحال می‌شوند. اگر گرفتاری دارند رفع می‌شود، رشد پیدا می‌کنند و از آن طرف برای کسی که این کار را کرده است دعا می‌کنند. این نکته‌ای بود در رابطه با تلاوت قرآن.
ملایی: چون آنها در عالم خودشان می‌گویند: «لعلی عمل الصالحات». و حالا ما انجام بدهیم خیر آن به آنها برسد، ما هم یک بهره‌ای بگیریم.
حجت الاسلام صفایی: اما دستورالعمل سوم رسول خدا که در این ماه اگر انسان انجام بدهد به آن درجه عالی از ماه مبارک رمضان می‌رسد و از آن طرف بهره‌مند می‌شود و یک ماه مبارک رمضان خوبی دارد. سومین دستور‌العمل رسول خدا (علیه آلاف تحیة والثناء) این است. تا می‌توانید احسان کنید و صدقه بدهید. «و تصدقوا علی فقراءکم و مساکینکم» و این بهتر این است. برخی سؤال می‌کنند که ما مثلاً یک ماه که گذشت صدقه بدهیم، 15 روز گذشت صدقه بدهیم؟ شاید هر روز فرصت نکنیم. نه، هر روز صدقه بدهید ولو شده کم. و بعد این نکته بیان شده است که کوشش کنید صدقه به افراد متعدد بدهید. خدا رحمت کند مرحوم آیت الله عظمی بهجت. می‌گفتند که صدقه بدهید و صدقه متعدد بدهید. یعنی اینطور باشد به ده تا فرد بدهید. اگر می‌خواهید به یک نفر بدهید ده تا قسمتش کنیم. این ثواب بیشتری دارد. هر چند آن عدد برای هر کس کمتر می‌شود. لکن آن تعدد صدقه باعث ارتقای سطح ثواب شخصی می‌شود که دارد احسان می‌کند. بعد انسانی که صدقه می‌دهد، کار نیک می‌کند، دستگیری از فقراء و مساکین می‌کند، محبوب خدا می‌شود. «ان الله یحب المحسنین» خداوند محسنین را دوست دارد. لذا زن و مردی که می‌آیند احسان می‌کنند، خدمت می‌کنند، خداوند اشاره می‌کند می‌گوید اینها همان‌هایی هستند که محبوب من هستند. به فرشتگان می‌گوید. لذا می‌گوید هوای اینها را داشته باشید. اینها محبوب من هستند.
ملایی: «یجزی المتصدقین».
حجت الاسلام صفایی: بعد از آن طرف آثار وضعی صدقه. ساحت مقدس رسول خدا می‌فرماید: «الصدقه تمنع السبعین من انواع البلاء» صدقه هفتاد نوع بلا را از انسان دور می‌کند. یک کاری که در ماه مبارک رمضان انسان انجام می‌دهد آن هم این ماه بسیار عزیز و این اثر وضعی دارد. هفتاد نوع بلا از انسان دور می‌کند. از آن طرف انسانی که صدقه داد محبوب خدا می‌شود و محبوب خدا هم محبوب عالم وجود می‌شود. بنابراین با صدقه دادن در این ماه انسان می‌تواند ارتقای شخصیت پیدا کند با همان شرایطی که عرض کردم. لذا هر روز انسان بدهد، متعدد بدهد، حالا به هر عددی که باشد و تا می‌تواند پنهانی بدهد. ظاهر نباشد که مشکلی پیدا کند. چهارمین دستور‌العمل پیامبر گرامی اسلام برای اینکه انسان یک ماه رمضان آسمانی داشته باشد این هست. احترام به سالمندان. «واقروا فیه کبارکم» می‌گوید تا می‌توانید بزرگان شما، پدر مادرها، پدربزرگ‌ها، مادربزرگ‌ها، بزرگان، کسانی که در جامعه سنی از آنها گذشته است، می‌گوید اینها را خیلی تعظیم کنید، بزرگ بپندارید، احترام بگذارید و تا می‌توانید نسبت به آنها لطف و عنایت داشته باشید چون وقتی انسان به بزرگی احترام می‌گذارد، به ریشه خودش احترام می‌گذارد و بعد به آینده خودش احترام می‌گذارد چون خودش هم ان‌شاءالله در این سن قرار خواهد گرفت و یک فرهنگ می‌شود. لذا فرموده‌اند به بزرگان احترام بگذارید. چقدر خوب است ماه مبارک رمضان بچه‌ها به پدر مادرها مرتب سر بزنند، آنها را دعوت کنند، به خانه سالمندان بروند. بتوانند بزرگانی که در محیط زندگی‌شان هستند، همسایه هستند، هم‌محلی خویش هستند، به اینها سر بزنند، احترام کنند، دعوتشان بکنند. خیلی این مهم هست یعنی سرنوشت‌ساز در زندگی. پنجمین نکته‌ای که پیامبر گرامی اسلام فرمودند گفتند: با بچه‌ها مهربانی کنید. تا می‌توانید مهربانی به این بچه‌ها کنید. اینها گل‌های زیبای زندگی هستند. اینها نیاز به محبت دارند. اصلاً کودک یعنی دنیایی از محبت. می‌گوید نسبت به اینها محبت کنید. لطف کنید، محبت کنید، هدیه بخرید، اگر شلوغ کردند چیزی نگویید. تند نشوید. تا می‌توانید به بچه‌ها، بویژه دختر بچه‌ها. آنها خیلی ضعیف هستند، خیلی احساسی هستند، خیلی عاطفی هستند. حالا پسربچه‌ها هم خیلی عزیز هستند. آنها هم خیلی محترم هستند. ولی دخترخانم‌ها عاطفی‌تر هستند. لذا خیلی احترام کنید. این دستور رسول خدا است برای ماه مبارک رمضان خوبی داشتن. لذا می‌گوید: تا می‌توانید به بچه‌ها مهربانی کنید. اگر روزه می‌گیرند پای افطار به آنها هدیه بدهید. اگر می‌خواهدن سحری بخورند، سخت بیدار می‌شوند، نازشان بکشید تا بیدار شوند. با ناز روزه بگیرند. تا می‌توانید به اینها محبت کنید. امیرمؤمنان می‌فرماید: «ارحم ترحم» مهربانی کن تا مهربانی ببینی. در روز قیامت برخی‌ها از آتش جهنم فریاد می‌زنند. می‌گویند خدایا ما را نجات بده. خداوند به فرشته می‌گوید این را بیرون بیاورید. بیرون که می‌آورد می‌گوید: «هل رحمت عصفورا» تو به یک گنجشک رحم کردی که الآن به تو رحم کنم؟ اگر ما به این بچه‌ها مهربانی کنیم، روی سر این بچه‌ها دست بکشیم، هدیه بخریم، کمک‌شان بکنیم، به تعبیری ناز آنها را بکشیم، خداوند به ما محبت خواهد کرد. خدا رحمت کند مرحوم حضرت آیت الله بهجت را. به برخی می‌فرمودند که بنشینید با بچه‌ها حرف بزنید. اینها معصوم هستند. شما چقدر دل‌تان می‌خواهد با معصومین بنشینید؟ خب اینها هم معصوم هستند. با اینها هم بنشینید الآن عصمت دارند. هر چه سن هم کمتر باشد این عصمت بیشتر می‌شود. بنشینید اینها معصوم هستند. اینکه گناه نکردند. بنشینید با اینها حرف بزنید و لذت همنشینی با معصوم را ببرید.
ملایی: عجب حرفی، عجب نکته‌ای.
حجت الاسلام صفایی: این است که انسان لطف و محبتش در ماه مبارک رمضان نسبت به بچه‌ها بیشتر باشد. خیلی با مهربانی، خیلی پرلطف، خیلی با توجه، بویژه اگر بار اول هم هست می‌خواهند روزه بگیرند، اینها با لطف و عنایت خاص ورود کنند و اگر هم روزه نمی‌گیرند بچه‌های کمتر از سن تکلیف هستند، آنها هم خیلی با مهربانی و لطف و محبت.
مولایی: من گاهی وقت‌ها فکر می‌کردم روی اینکه بچه‌‌ها چقدر پاک هستند، چقدر لطیف هستند، چقدر تمیز هستند. مخصوصاً یک بچه‌ یک ساله، دو ساله، پنج ساله، شش ساله، ده ساله، وقتی خواب است به او نگاه می‌کنی، آن عصمت، آن پاکی و حالا این جمله کلاً حال من را منقلب کرد. پس تا اینجای کار فرمودید دستورا‌لعمل‌های رسول مکرم اسلام درباره استفاده بهینه از ماه مبارک رمضان، یک روزه‌داری، دو تلاوت قرآن کریم، سه احسان و صدقه، چهار احترام به سالمندان و بزرگترها، پنج تکریم و مهربانی با بچه‌ها. 15 تای دیگر باقی مانده است.
حجت الاسلام صفایی: ششمین دستورالعمل رسول خدا (ص) که یک ماه رمضان ویژه داشته باشیم این است که ای مردم نگاه‌تان به آخرت باشد. فریب دنیا نخورید. دنیا را شما می‌گذارید و می‌روید. برای آنجایی که می‌روید فکر کنید که در تمام قرآن «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَد» نگاه به آخرت کنید. ای که پنجاه رفت و در خوابی/ مگر این چند روزه دریابی/ عمر برف است، آفتاب تموز/ اندکی مانده خواجه قدرِ هنوز/ تا که دستت می‌رسد شو کارگر/ چون فتی از پا خواهی زد به سر. پیامبر می‌فرماید که در ماه مبارک رمضان الآن نگاه شما به آخرت باشد. چطور الان گرسنگی و تشنگی می‌کشید؟ چقدر برای شما سخت است. «اذکروا بجوعکم و عطشکم» یاد بیاورید با این گرسنگی و تشنگی که اینجا می‌کشید، «جوع یوم القیامه و عطش» گرسنگی و تشنگی قیامت به یاد بیاورید. دنیا مزرعه آخرت است. «الدنیا مزرعة الآخره» خداوند می‌گوید: «تزودوا» اینجا جمع کنید برای آنجا. «فان خیر الزاد التقوا» یعنی زندگی بدون گناه، تقوا. بهترین زاد و توشه برای آخرت، زندگی بدون گناه در دنیا است یعنی زندگی تقوایی. یک روز امیرالمؤمنین با صاحبشان روی یک قبوری می‌گذشتند. یکباره امرالمؤمنین ایستادند و نگاه کردند و خطاب به صاحبشان کردند: «لو اذن لهم فی الکلام» ای کسانی که با من هستید، اگر اینها اذن داشتند که حرف بزنند، «لَأَخْبَرُوكُمْ» فریاد می‌زدند «وَ أَنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى» آن بالایی‌ها که ایستادید، ما اینجا گیر هستیم. تقوا را مراعات نکردیم. الآن فهمیدیم. به شما سفارش می‌کنیم، خبر می‌دهیم که اینجا تنها چیزی که به درد می‌خورد، پست، مقام، شهرت، شهوت، ثروت. اینها هیچ نیست. چیزی که به درد اینجا می‌خورد تقوا است. زندگی الهی بدون گناه. لذا ششمین نکته‌ای که می‌فرماید می‌گوید بنشینید فکر کنید، تأمل کنید. از دنیا برای آخرت استفاده کنید و بهترین زمان برای اینکه انسان معماری شخصیت خودش کند، خودش را طوری معماری کند، طوری مهندسی کند که به درد آخرت بخورد ماه مبارک رمضان هست که همه شرایط امور معنوی فراهم هست. هفتمین دستور‌العملی که می‌فرماید، می‌گوید مردم در این ماه صله رحم کنید. «صِلُوا أَرْحَامَكُمْ» تا می‌توانید نسبت به پدر و مادر، برادر، خواهر، فرزندان، قوم، خویش ارتباط داشته باشید. قهر نباشید. اگر هم خدایی ناکرده بین اقوام و خویشان دلخوری هست که این هم طبیعی است به خاطر شدت ارتباط گاهی پیش می‌آید، این ماه، ماه آشتی است. خداوند با شما آشتی می‌کند. همه گناه‌ها را می‌بخشد. شما هم در این ماه از خدا یاد بگیرید مشکلات دیگری داشتن، ناراحت‌تان کرده‌اند، شما آنها را ببخشید. بخشش شما موجب بخشش عالی خداوند هم خواهد شد. لذا می‌فرماید: «وَ صِلُوا أَرْحَامَكُمْ» نکته‌ای که مهم هست در انتهای این خطبه شعبانیه که در رابطه با ماه مبارک رمضان است، پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید: «من وصل فیه رحم» هر کس در این ماه صله رحم بکند «وَصَلَهُ اللَّهُ بِرَحْمَتِهِ» خداوند او را به رحمت خودش روز قیامت وصل می‌کند و بعد عکس آن را بیان می‌کند. هر کس در این ماه از خانواده خودش قهر بکند یا قهر باشد، خدا هم با او قطع محبت خواهد کرد. در کی؟ در قیامت. هشتمین دستور‌العملی که می‌فرمایند این است که در این ماه مواظب زبان خود باشید. «وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَكُمْ» ساحت مقدس حضرت زهرا (س) می‌فرماید: «مَا يَصْنَعُ اَلصَّائِمُ» چه به روز روزه‌دار می‌آید «إِذَا لَمْ يَصُنْ لِسَانَهُ» اگر مواظب لسان خود نباشد، مواظب زبان خود نباشد. در ماه مبارک رمضان می‌خواهم مثال بزنم. اگر کسی یک غیبت کند، سی ثانیه است، یک دقیقه غیب است، چهل شبانه‌روز نماز و روزه او قبول نیست. یعنی کل ماه رمضان با این غیبت از بین رفت، ده روز دیگر هم باید روی آن بگذارد که آن هم از بین می‌رود. با یک غیبت. لذا می‌گویند: «اللسان بلاء انسان، بلاء الانسان من اللسان» بلاء انسان از این زبان است. یک شعر معروفی است می‌گویند قدیم‌ها گفته‌اند ای داد بیداد، زبان سرخ سرها داده بر باد. یک کلام کوچک، یک سخن کوچک، کل ماه رمضان و ده روز دیگر را از بین می‌برد. لذا گفته‌اند مواظب زبان‌تان باشید. چطوری مواظب هستید غذا نمی‌خورید، آب نمی‌خورید، مواظب زبان‌تان باشد. نکند خدای ناکرده مغلوب زبان شوید. شما غالب بر زبان باشید.
شریعتی: خیلی ممنون و متشکرم.
 صفحه سوم قرآن کریم آیه ششم تا شانزده سوره مبارکه بقره.
حجت الاسلام صفایی: «يا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُم» ای مردم این نکته را متوجه باشید. آن خدایی که شما را آفریده، پرورش می‌دهد، رشد می‌دهد. رب یعنی این معنا است. یعنی آفریده و پرورش می‌دهد. از نطفه تا تولد. تولد، کودکی، نوجوانی، میانسالی، پیری، اینطور شما را تربیت می‌کند. رشد می‌دهد، پرورش می‌شود. «‏اعْبُدُوا رَبَّكُم» این رب شما است. این رب یعنی مال شما است. خدا مال شما است. خدا است که دارد اینطور شما را می‌آفریند و پرورش می‌دهد، بعد با دین خود تربیت می‌کند. «الَّذي خَلَقَكُمْ» آفرید «وَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ» قبلی‌ها هم همینطور بودند. همه اینها مخلوق ما هستند. خدا را بپرستید. چپ و راست نشوید، منحرف نشوید، «لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون» آن وقت شما تقوا پیدا می‌کنید و محبوب خدا می‌شود چون فرد متقی محبوب خدا است.
ملایی: ‌‏ان‌شاءالله. حاج آقای صفایی این نکاتی که از ادامه بحث امروز ماند را ان‌شاءالله هفته آینده می‌توانیم خدمت شما باشیم. به امید خدا یکشنبه آینده ادامه دستور‌العمل‌های رسول خدا (ص) برای استفاده بهتر از ماه رمضان. خیلی متشکرم بابت امروز. سپاسگزارم.