حجت الاسلام صفایی: سلام علیکم و رحمة الله بسم الله الرحمن الرحیم. بنده هم محضر مبارک حضرت عالی، مردم عزیز، شنوندگان، بینندگان گرامی، سلام عرض میکنم عرض ادب و دعای خیر دارم. ایام را هم تسلیت عرض میکنم امیدوارم در دنیا رهرو آن ذوات مقدسه و در آخرت مورد شفاعتشان قرار بگیریم انشاالله.
شریعتی: انشالله حال شریف چه طور است؟
حجت الاسلام صفایی: الحمدالله خدا را شکر.
شریعتی: خدا انشالله حفظتان بکند. ما از نشانهها و ویژگیهای اهل ایمان در این هفتهها داریم میشنویم، امیدوارم که مومن باشیم به معنی واقعی کلمه و انشالله امیرالمومنین نگاه سراسر لطفش را از تک تک ما فرزندانش دریغ نکند. امروز هم خدمت حاج آقای صفایی هستیم و از نشانههای اهل ایمان با ایشان خواهیم شنید.
حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم قبلا عرض کردم که اگر کسی اهل ایمان نباشد تمام کارهای او بر پایههای ایمان نیست و چون کار بر پایه ایمان نیست حساب الهی برای او باز نمیشود و این کارهایی که کرده است کار بد بوده که بد، اگر کار خوب هم بوده چون بر پایه ایمان نبوده به او پاداش میدهند گاهی در دنیا و گاهی فراتر از دنیا، اما در آخرت جواز ورود به بهشت و محبت خدا قدم آغازین ایمان است. به همین جهت هست شما در قرآن که ملاحظه میفرمایید همیشه میگوید إن الذین آمنوا و عملوا الصالحات، اول ایمان هست اساس کار ایمان است که پیرامون این نکاتی را گفتم. امروز از زبان آسمانی و عرشی امام صادق علیه السلام ۶ ویژگی برای انسان مومن بیان میکنیم. امیدواریم انشاالله همه آنها را داشته باشیم و وجودمان به نور ایمان منور بشود انشاالله. فرمودند المومن من طاب مکسبه، انسان مومن درآمدش پاک طیب و طاهر است، حرام نیست در زندگیاش، این ویژگی اول که پیرامون آن انشالله مفصل صحبت خواهیم کرد. دوم: حَسُنتْ خَليقَتُه؛ خیلی خوش اخلاق است صَحَّتْ سَريرَتُهُ؛ خوب و باطن سالمی دارد، خوش اخلاق، خوش برخورد، ترش رو نیست، بد دهن نیست، بد رفتار نیست، تازه اگر به او بدی هم بکنی او خوبی میکند. إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِراماً؛ یادگیر از درخت سایه فکن، هرکه سنگش زند ثمر بخشد* شما به درخت نخل که رطب دارد سنگ بزنی آن سنگ بر نمیدارد به شما بزند چند رطب به شما میدهد. به درخت سیب سنگ بزنی آن سنگ را پرتاب نمیکند چند تا سیب میدهد. یادگیر از درخت سایه فکن هر که سنگش زند ثمر بخشد. انسان خوش اخلاق اینطوری است که خوبی را با خوبی جواب میدهد بلکه بهتر، بدی را هم با بدی جواب نمیدهد إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِراماً.
شریعتی: میگفت به یک درختی که پر از شکوفههای گیلاس است را اگر تنه بزنی شکوفه بارانت میکند.
حجت الاسلام صفایی بوشهری: وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا؛ حرف بد با آنها بزنی آنها کریمانه جواب میدهند. سوم: اهل انفاق هستند أنفَقَ الفَضلَ مِن مالِهِ؛ دارایی دارند،درآمدی دارند، نگاه میکنند در بین خانواده خودشان، خویشانشان، همسایگانشان، هم محلی هایشان و همشهریهایشان، مردم کلاً، چه کسانی دچار گرفتاری مالی هستند؟ میروند و کمکشان میکنند انفاق با صدقه یک فرق دارد صدقه یعنی دادن مال خود به دیگران با راستی و درستی بدون اینکه خراب بکنیم، ریا بشود و منت گذاشته بشود، اعلام کنیم به دیگران میشود صدقه. اما انفاق یعنی کمک به دیگران دیگرانی که دچار بحران و چالش مالی شدهاند. نفق یعنی چالش، چاله دارند، چاله اقتصادی در زندگیشان پیدا شده، شما آن را پر میکنی و این انفاق میشود. صدقه چه کسی چالش داشته باشد چه نداشته باشد، انسان با راستی و درستی و محبت کمک میکند. اما انفاق در جایی است که طرف مقابل داریم کمک میکنیم دچار چالش شده است. مثلاً ورشکستگی شده یا دختری دارد میخواهد و جهیزیه بدهد ندارد یا پسری میخواهد تحصیل کند و ازدواج کند ندارد مریض دارد و قرض میکند، این میشود انفاق، یعنی رفع چالش میکند. چهارمین نکته و أمسَكَ الفَضلَ مِن كلامِهِ؛ مومن کسی است که زیاده گو نیست و بیهودهگو نیست، خیلی اهل حرف زدن نیست، حرف را به جا میزند، زیبا میزند و آن مقداری که لازم است شیرین حرف میزند، اینطور هست انسان مومن. پنجم: وَ كَفَى اَلنَّاسَ مِنْ شَرِّهِ؛ انسان ذاتاً یک شخصیتی دارد که هم میتواند کار خیر بکند، هم کار شر. وجود انسان مومن از او فقط نور خیر تراوش میکند و شر از او سر نمیزند، انسان مومن ویژگیاش این است. شر یعنی شرارههای بدی به هیزم زندگی دیگران انداختن. لذا به آن میگویند شر، از شرارت است. انسانی که شرور است این شرارههای آتش وجودش میاندازد به خرمن زندگی دیگران و آتشی به پا میکند. انسان مومن این شرارهها که میتواند داشته باشد مدیریت و کنترل میکند فقط خیر از او صادر میشود و ششمین ویژگی انسان مومن این است که با انصاف است وَ أَنْصَفَ اَلنَّاسَ مِنْ نَفْسِهِ. از خودش انصاف در رابطه با مردم به خرج میدهد. انصاف یعنی تو و من گویا نصف هستیم، نصف تو هستی و نصف من، من و تو با هم یکی میشویم .چطور من با خودم خوب رفتار میکنم؟ با تو هم همین گونه رفتار میکنم نصف من هم تو هستی با تو هم همینطور رفتار میکنم که من با خودم رفتار میکنم.
شریعتی: و اگر انصاف باشد چقدر دنیای ما گلستان میشود.
حجت الاسلام صفایی: لذا گفته شده است انصاف از ماده نصف است، یعنی دیگران وجود ما هستند کما اینکه ما هم وجود دیگران هستیم. ما یک جان هستیم در دو پیرهن. به همین خاطر این نوع پندار و تفکر و اندیشه که من و دیگران یک تن و جان هستیم، چو عضوی را به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار* ما یکی هستیم. اگر من به دیگران بدی کنم به خودم بدی کردم به نصف خودم بدی کردم. لذا انصاف میدهم همانطور که به این نصف دلم میخواهد خوب برخورد کنم، با نصف دیگر هم که دیگران هستند باید خوب برخورد کنم، مثل خودم. اینها علامات انسان مومن است. اما آن نکته اول رزق حلال که میفرماید المومن من طاب مکسبه؛ انسان مومن کسی است که رزق و روزی و درآمدش، پاک و طیب و طاهر است. ذرهای از مال حرام در زندگی اش نیست. در تحلیل اقتصادی از نگاه علم اقتصاد و روانشناختی انسانی، من میخواهم نکتهای در رابطه با همین موضوع عرض کنم. شما ملاحظه کنید انسان صبح تا عصر۶ ساعت کار میکند، ۸ ساعت کار میکند و به او مثلاً یک عدد حقوق میدهند میگویند شما ۸ ساعت عمرت را خرج کردی معادل این ۸ ساعت عمر، اینقدر ما به شما پول میدهیم، حالا اگر کسی یک جنسی را گران بفروشد، به اندازهای گران بفروشد که این ۸ ساعت که این آقا کار کرده است آن گرانی آن مقدار باشد، مثلاً اگر ۱۰۰ تومن هست قیمت آن بیاید ۱۸۰ مثلاً بفروشد و ۸۰ مقدار زمان آن کار بنده خدا باشد، مثلاً ۸۰ میلیون تومان، هزار تومان، از او اضافه بگیرد، این از منظر اقتصاد و روانشناسی انسانی یعنی ۸ ساعت عمر او را دزدیده است، این خیلی بد است. یعنی عمر آن ۸ ساعت بوده خرج کرده و به یک عدد ۸۰ رسیده و تو آن را از او گرفتی. یعنی آن ۸ ساعت از عمرش را بدون نتیجه تلف کرده و نتیجه آن را تو برداشتهای. یعنی ۸ ساعت عمر این بنده خدا تو بدهکار او هستی، روز قیامت از تو سوال میکنند، این ۸ ساعت عمرش را تلف کرد برای آن ۸۰ تومان و تو آن را برداشتی. الان باید به آن بدهی، عمر انسان آنقدر مهم است ثانیه آن هم ارزش دارد، ۸ ساعت عمر مدیون این شخص میشود، ۸ ساعت این انسان...
شریعتی: و این چقدر تکان دهنده است و اگر در مقیاسهای کلان و بزرگش شما ضرب در این افراد میبینی.
حجت الاسلام صفایی: لذا این پول حرام در زندگی انسان آمده است این چیزی نیست که انسان نگاه بکند مثلاً فلان عدد تومان، نه پشت این عدد خیلی حرف است، عمرت دیگران است و شما عمر دیگران را دزدیدهای، باید پاسخگوی آن باشی.
شریعتی: یعنی حق الناسی است که حالا حالاها ادا شدنی نیست.
حجت الاسلام صفایی: من روایاتی را عرض میکنم که بسیار تکان دهنده است. این یک نکته، انسان مومن درآمدش، کسب و کارش حلال است. مال دیگران در زندگیاش نیست. حالا چگونه مال دیگران در زندگی انسان میآید؟ گاهی سرقت است، مال دیگری را میدزد، گاهی به اشکال مختلف است مثل رشوه گرفتن، کارهای دیگری که وجود میتواند داشته باشد، گاهی بدفروشی است، انسان یک کالای بدی را که حالا قیمتش عدد پایینتری است به قیمت کالای خوبی میفروشد و ما بالتفاوت کالای خوب و بد را برمیدارد برای خودش، این هم مال حرام است. گاهی کم فروشی است، گاهی گران فروشی است، گاهی بدکاری است، یعنی فردی را انسان استخدام میکند که فلان وسیله منزل را تعمیر بکنید و او بد تعمیر میکند، ولی قیمت خوب تعمیر کردن میگیرد و بعد از مدتی خراب میشود، این به گردن آن شخص است، باید نهایت یک تعمیر خوب را انجام بدهد. گاهی کم کاری است و باید ۸ ساعت کار کند و ۶ ساعت کار میکند، ۳ ساعت کار میکند، ولی پول ۸ ساعت را میگیرد، این همه حرام میشود. به همین خاطر هست که فرمودهاند که یکی از مهمترین ویژگیهای انسان مومن این است که بسیار دقیق است در درآمد زندگیاش که خدای نکرده ذرهای، ریالی، در زندگیاش پول حرام نیاید چون هم آثار بسیار بد دارد که من یک نمونه آن را عرض کردم در تحلیل اقتصادی و انسانی آن و خداوند به همین خاطر عذاب بسیار عظیمی هم در دنیا و هم در آخرت برای این شخصی که مال حرام در زندگیاش آورده قرار داده است.
شریعتی: یعنی اینجا جایی است که باید ذره بین در دستت بگیری و مراقب باشی ورودیهای مال را.
حجت الاسلام صفایی: و بعضی از بزرگان میفرمودند شما اگر میخواهید وسواس داشته باشید شما لازم نیست وضو داشته باشید و... آنجا ساده است اگر میخواهید وسواس داشته باشید اینجا داشته باشید. اگر شما نگاه کنید اینجا هیچ کسی وسواس ندارد، این تغییر کرده است. حالا من احادیثی از پیامبر گرامی اسلام و اهل بیت محضر شما قرائت میکنم در رابطه با آثار مال حرام در زندگی و امید دارم انشاالله موثر واقع بشود. پیامبر گرامی اسلام فرمودند مَنْ أَكَلَ لُقْمَةَ حَرَامٍ؛ اگر کسی حتی یک لقمه حرام بخورد لَم تُقْبَلْ لَهُ صلاةٌ أرْبَعينَ لَيلةً؛ چهل شبانه روز نمازش قبول نیست یک لقمه حرام. باز میفرمایند إنَّ اللّه َ عزّ و جلّ حَرّمَ الجَنّةَ جَسَدا غُذِيَ بحَرامٍ؛ خداوند بهشت را حرام کرده است بر پیکری که تغذیه به حرام شده است. یعنی انسانی غذای حرام خورده، غذای حرام که به بهشت نمیرود. کسی که به غذای حرام تغذیه کرده است به بهشت نمیرود و آن را رشد داده به درد بهشت نمیخورد و به درد جای دیگری میخورد. باز هم فرمودند العِبادَةُ مَعَ أكلِ الحَرامِ كالبِناءِ عَلَى الرَّملِ؛ عبادت با مال حرام انسان حرام خوار است عبادت هم میکند، نماز هم میخواند، مثل این است که انسان خانهای روی شن بسازد فرو میریزد. باز فرمودند إذا وَقَعَتِ اللُّقْمَةُ مِنْ حَرامٍ فى جَوْفِ؛ اگر یک لقمه! ببینید چقدر آثار بدی دارد این مردم آزادی، چون لقمه حرام یعنی لقمه دیگران است و برای دیگران است، یک لقمه حرام انسان تغذیه کند و در شکم خود قرار بدهد لَعَنهُ كُلُّ مَلَكٍ في السّماواتِ و الأرضِ؛ تمام فرشتگان آسمان و زمین او را لعنت میکنند. یعنی انسان واقعاً به خاطر یک لقمه، یک مقدار غذا، حالا پولهای دیگر، زندگی بخواهد آباد کند به نابودی زندگی دیگران، خانه کسی را به زور بگیرد، نمیدانم کلاهبرداری بکند، کارهایی که در این زمینهها میشود، لعنت ملائک را به خودش بخرد، جهنم را برای خود بخرد و عبادتش را از بین ببرد اگر اهل عبادت باشد. باز حضرت میفرمایند لا يدخُلُ الجنَّةَ لحمٌ ودمٌ نبَتا على سُحتٍ؛ داخل بهشت نمیرود کسی که بزرگ شده است با پول حرام داخل بهشت نمیرود. النَّارُ أولى بِهِ. حضرت میگوید آتش جهنم سزاوارتر است برای این شخص. امام باقر یک حدیثی بیان میکنند که خیلی جای دقت دارد آن کسانی که خدایی نکرده مبتلا هستند به مال حرام یا در معرض آن هستند.
شریعتی: بله، این هم مهم است یا یک امکانی دارند یا شرایطی دارند که در معرض آن میتوانند قرار بگیرند.
حجت الاسلام صفایی: میفرماید إنَّ الرّجُلَ إذا أصابَ مالاً مِن حَرامٍ؛ اگر شخصی مبتلا به مال حرام شد و مال حرام به زندگی اش آمد، لَم يُقْبَلْ مِنهُ حَجُّ؛ حج از او پذیرفته نمیشود. و لا عُمْرَةٌ؛ عمره هم از آن قبول نمیشود و لا صِلَةُ رَحِمٍ؛ این صله رحم هم، رفتن پیش خویشاوندان که خیلی ثواب دارد و کمک به خویشاوندان خیلی ثواب دارد، میگوید اصلاً قبول نیست دیگر، چون این شخص بر پایههای حرام دارد زندگی میکند این نکته عرض میکنم حتّى أنّه يَفْسُدُ فيهِ الفَرْجُ، نسل او دچار مشکل میشود، دچار مشکلات اخلاقی میشود، خانواده خودش به پایین، این پول حرام میآید خانوادهاش را متلاشی میکند.
شریعتی: چون بعضی خانوادهها که خودشان یا فرزندشان هیچ سهمی در این حرام آوردن بر سر سفره ندارند چطور؟
حجت الاسلام صفایی: این را گاهی از من سوال میکنند که پدر ما این گونه است چه کار بکنیم ما چه گناهی کردهایم؟ اینها باید منع کنند، چون آن پدر گاهی از باب دلسوزی میآید این کار را میکند بچه میگوید ما نیاز نداریم، خانم میگوید که ما نیاز نداریم. برخی مواقع سوال میکنند که پدر ما گاهی اوقات کسی به او پیشنهاد میدهد که شما آن کار را انجام بدهید ما به شما پول میدهیم، پدر من هم توجیه میکند میدانیم وظیفهاش را انجام باید بدهد؟ میتوانیم ما از آن استفاده کنیم؟ باید نشست با پدر صحبت کرد که ما خود شما را دوست داریم مال حلالی که میآورید ما دوست داریم، اگر حرام به زندگی ما بیاید این صمیمیت و عشق و علاقهای که هست به هم میریزد. ساحت مقدس رسول خدا در یک داستان هست سوال کرد که چه کسی مال وارثش بیشتر دوست دارد تا خودش؟ انسان یک مالی دارد که وارث هم دارد، وارث هم یک مالی دارد که گاهی از انسان به آن وارث میرسد گفت چه کسی دوست دارد بیشتر دوست دارد مال وارثش از مال خودش؟ همه گفتند همه مال خودمان را دوست داریم. گفت چیزی که شما برای آخرت میفرستید مال خودتان است چیزی که نگه میدارید مال وارث است. گفت برگ عیشی به گور خویش برس، کس نیارد به پس تو پیش فرست* عمر برف است آفتاب تموز، اندکی مانده خواجه غره هنوز* یک نفر از رسول خدا سوال کرد که آقا من خرماهای زیادی دارم میخواهم بعد از مرگم وصیت کنم به فقرا بدهند. گفت در زمان حیاتت یک دانه به فقرا بدهی بهتر از اموالی است که با مرگ خودت باشد، آن وقت دیگر نیستی که عبور از خودت کنی، اما این یک دانه که میدهی عبور از خود کردی و به دیگران پرداختی، حضرت گفت که انسانی که مالش را نگه میدارد و به وارث میدهد این معلوم است که مال وارث را بیشتر دوست دارد تا مال خودش، مال خود مال حلالی است که انسان برای آخرتش میفرستد. و مواظبت دارد که خدای ناکرده مال حرام در زندگیاش نباشد بعد فرمودند اما اگر کسی ترک حرام خواری کند تَرْكُ دانَقِ حَرامٍ أحَبُّ إلى اللّه؛ انسان یک دانق حرام، دانق یعنی کمتر از درهم، این پایینترین پول است، ترک یک شاهی حرام و بگوید کن من برنمیدارم و در زندگی نمیبرم این نزد خدا محبوبتر است از صد حج من مال حلال، صد حج انسان به مال حلال به حج برود چه قدر ثواب دارد میگوید ترک یک شاهی، یک دانق حرام، آن محبوبتر است. باز ساحت مقدس رسول خدا میفرماید، این نشان میدهد که چه قدر حرام خواری در زمان جاهلیت زیاد بوده است که تازه ایمان آورده بودند مدام حضرت بیان میکرده.
شریعتی: الان هم حاج آقا خیلی در معرضش هستیم.
حجت الاسلام صفایی: با فشارهای اقتصادی و دنیاگرایی و ترویج دنیا انسان را وا میدارد در صحنههای حرام خواری.
شریعتی: اگر تقوا نباشد تمام سیستمهای نظارتی و دستگاهها دست به دست هم بدهند نمیتوانند جلو آن را بگیرند.
حجت الاسلام صفایی: بله، لذا فرمودند لَرَدُّ دانَقٍ من حَرامٍ، انسان پیشنهاد رشوه به او شد، پیشنهاد مال حرام به او شد، خودش میل پیدا کرد که مال حرام بردارد به زندگیاش بیاورد این را رد کرد گفت نه، من این کار را نمیکنم این يَعْدِلُ عندَ اللّه ِ سُبحانَهُ؛ این مال حرام نزد خدا چه قدر ارزش دارد؟ سَبعينَ ألفَ حجّةٍ مَبْرورَةٍ؛ هفتاد هزار حج مقبول، حالا انسان خودش را مبتلا کند به مال حرام و آن آثار و عذاب بیاید. بنابراین خیلی باید مواظب بود. امیرمومنان میفرماید که بدترین طاعات آن است که حرام است. به این خاطر است که مال حرام که به زندگی انسان آمد آثار وضعی دارد زندگی را از هم میپاشاند. ربا خواری، رشوه گرفتن، سرقت، مال دیگری را برداشتن، کارهای عجیب و غریبی که هر روز انسان ملاحضه میکند در فضای دنیا صورت میگیرد برای حرام خواری اینها زندگیها را از بین میبرد. در داستانهای تربیتی است که مردی دید که پسرش که تازه بزرگ شده است هشت ساله یا نه ساله است این سر کوچه یک انار بدون اجازه از صاحب مغازه برداشت و رد شد یعنی یک انار را دزدید پدر خیلی ناراحت شد، گفت من چه قدر در تربیت این کوشش کردم؛ آمد گله به مادر کرد گفت من دیدم که بچه این کار را کرد. مادر گفت مقصر من هستم من در دوران بارداری ویار داشتم دلم انار میخواست این انار فروش که بار انار داشت من این سوزن را به انار زدم با خودش یک مقدار آب بیرون آورد من آن را مکیدم.
شریعتی: به همین اندازه.
حجت الاسلام صفایی: به همین اندازه هم اثر میکند یعنی آثار وضعی دارد. شما هیچ زندگی نخواهید دید که در آن حرام وجود داشته باشد و آن زندگی دارای یک صمیمیت و یک سامانه باشد از هم میپاشد حالا یا امروز پاشیده یا فردا باید انتظار از هم پاشیدگی داشت، به این خاطر است که باز ساحت مقدس رسول خدا میفرماید: مَن كَسَبَ مالاً مِن غيرِ حِلِّهِ أفقَرَهُ اللّه؛ اگر کسی مال حرام در زندگیاش بیاورد این فقیر میشود این فکر میکند که غنی است.
شریعتی: فکر میکنیم که جلو رفتیم.
حجت الاسلام صفایی: خداوند او را زمین میزند باز میفرماید که کسی که برایش فرق ندارد که این پول از کجا در میآورد حرام است یا حرام است برای خدا هم هیچ مشکلی نیست که اینرا از کجا در جهنم کند، او برایش فرقی ندارد که از راه حرام به دست بیاورد یا حرام، برای خدا هم فرقی ندارد که از چه راهی این را در جهنم کند. این آثار بد دارد، امیرمومنان میفرماید که: مَن يَكسِبْ مالاً مِن غَيرِ حَقِّهِ يَصرِفْهُ في غَيرِ أجرِهِ؛ اگر کسی مال حرام به دست آورد این پول حرام صرف اموری میشود که صحیح و سالم نیست. شما اگر ملاحضه کنید فردی که ربا خوار است این پول ربا اولین کاری که مبتلا میشود این است که این پول به جانش بسته است، رباخوارانی بودند سابق، پول مردم را بر میداشتند در صندوق میکردند زندگی واقعا فقیرانه و دچار بحران داشتند، هر وقت میگفتند که چرا خرج نمیکنید؟ میگفتند برای روز مباداست. خداوند اینها را فقیر میکند يَصرِفْهُ في غَيرِ أجرِهِ؛ در راهی خرج میکنند که به جا نیست از بین میرود. امام صادق میفرماید که مَنْ طَلَبَ المال بِغَيْرِحَقٍّ؛ هر کسی که طلب مال کرد نا به حق، یعنی به حرام حَرُمَ بَقاؤُهُ لَهُ بِحَقٍّ؛ میگوید حرام است که این پول برایش باقی بماند حرام که آمد سریع از بین میرود به همین خاطر کسانی که حرام خوار هستند به سرعت تمام حرام خواری بعد را مرتکب میشوند چون پول قبلی از بین میرود و زمینه برای گناه دوم هم برای این شخص فراهم آورده است. بنابراین یکی از ویژگیهای انسان مومن این است که به شدت در امور مالی و درآمدش مواظبت میکند. رسول خدا میفرماید روز قیامت هیچ کسی قدمی از قدمی برنمیدارد جز اینکه از او سوال شود اول: از چه راهی این پول را به دست آوردی؟ این اکتساب مالت از چه راهی بوده است؟ دقیق بررسی میشود، در چه راهی خرجش کردی؟ یکی از خوبان خدا میگفتند آدم حلال نمیتواند بخورد، الان این همه انسانهای خوب داریم ما، مال حلال میخورند یا قند خون دارند، یا فشار خون، آدم مال حلال نمیتواند بخورد چه برسد به مال حرام؟ اما خداوند آنها را عذاب میکند به حرام خواری، یعنی آنها را مبتلا میکند به شرایطی که بتوانند حرام بخورند، بزرگترین عذاب اینها آزاد کردنشان برای حرام خواری است. که حرام خواری کنند گناه زیاد شود و از آن طرف با این حرام خواری عذاب ببینند. انسانها مومن رزق حلال دارند، در آمد حلال دارند، زندگیشان طیب و طاهر است، خدا رحمت کند آن بازاریهای سابقمان مثلا میخواستند پنیر را به مشتری بدهند اگر یک کاغذی روی پنیر گذاشتند زیر وزنه آن طرف هم کاغذ میگذاشتند، این قدر مواظب بودند.
شریعتی: پس حاج آقا آن قدر دقیق بودند، چندین سال پیش یک بحثی را حاج آقای حسینی داشتند اَلْفِقْهَ ثُمَّ اَلْمَتْجَرَ، اول میرفتند درس میخواندند بعد تجارت میکردند که ذرهای این طرف و آن طرف نشود.
حجت الاسلام صفایی: بله در همین بازار تهران این طوری بود صبح اول وقت بزرگان، فقها و مراجع ما، درس میدادند بازاریها میرفتند مینشستند، آنها هم درس بازار را میدادند، فقه بازار را درس میدادند مطالب را میشنیدند به بازار میآمدند بعد یکی از ویژگیهای این مجموعه این بود که اگر میدیدند خانوادهای توان مالی خرید ندارد خود آنها پیشقدم برای کمک به آنها میشدند، اگر بازاری دیگری به خاطر مشکل اقتصادی دچار مشکل میشد همه کمک میکردند که او ورشکست نشود. انسان مومن انسانی است که فوق العاده در مسائل اقتصادی مراقبت میکند که نکند خدایی ناکرده حق دیگران به گردنش نیاید ریالی در زندگیاش حرام نیست. این ویژگی انسان مومن از جهت اقتصادی است و از آن طرف هم اگر مبتلا شد اول چیزی که از دست میدهد ایمان است. ایمان که از دست داد حاکمیت شیطان بر او محقق میشود و میبرد آنجا که خاطر خواه اوست.
شریعتی: یک وقتهایی حاج آقا خبر شنیدن مثلا یک اختلاس و گران فروشی و احتکاری به هر دلیلی قبح حرام خواری در نگاه بعضی افراد شاید ریخته و به سوء آن توجهی ندارند و مدام خودشان را مقایسه میکنند و این خیلی بد است.
حجت الاسلام صفایی: از کارهای شیطان همین است وَإِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ؛ شیطان میآید میگوید زرنگی این است که شما این کار را کنید، مثلا با کلاهبرداری و جعل...
شریعتی: فلانی را ببین این همه برده است این که چیزی نیست.
حجت الاسلام صفایی: شما هم این کار را انجام دهید، جنس را گران بفروشید و احتکار کنید و امثال اینها، این کار را زیبا برایشان جلوه میدهد. لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ، اینها توجیه میکنند، دیگران میکنند ما هم بکنیم، دیگران میخورند ما هم بخوریم اینها دلیل نیست، انسان باید کاملا بر مسائل اقتصادی و درآمدش مدیریت داشته باشد که ذرهای مال حرام در زندگیاش نیاید و الا ایمان میرود و بیایمانی حاکم شد خانواده از هم میپاشد.
شریعتی: خیلی ممنون و متشکرم و من دعا میکنم که اللهم اغننی بحلالک من حرامک و بفضلک عمن سواک، خداوند با حلال خودش ما را از حرام بینیاز کند و با فضل خودش ما را از دیگران و امیدوارم سکه رایج حلال در مملکت و جامعه ما انشالله رواج پیدا کند و این شرط رسیدن به جامعه مهدوی است که همه ما منتظرش هستیم. بعد از تلاوت آیات انشالله در دقایق پایانی انشالله به شما هستیم و در کنار شما بهترین دعایی که میشود کرد اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
اللهم صل علی محمد و آل محمد
صفحه423قرآن کریم
شریعتی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. خیلی خوشحالیم که همراه شما هستیم دیگر کم کم ماه صفر هم دارد به انتها نزدیک میشود انشالله که از این دو ماه عزاداری و گریه بر مصائب آل الله انشالله بیبهره نباشیم انشالله همه را ذخیره کنیم برای آن وقتی که به آن نیاز داریم و امیدوارم که دل همه ما سرشار از محبت سیدالشهدا و امیرالمومنین و اولادشان باشد حاج آقای صفایی وقت در اختیار شماست اشاره قرآنی را بفرمایید و انشالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام صفایی: بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در آیه 41 و 42 برای مومنان نکته بسیار مهمی بیان میکند. میفرماید يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا* وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا* ذکر بر سه قسم است قلبی و زبانی و رفتاری، ذکر قلبی یعنی انسان در درون قلب و باطنش یاد خدا باشد قلبش مالامال از ایمان خدا و خود را در محضر خدا دیدن و قلبش طوری باشد که به گاه گناه آن قلب آژیر بزند بگوید که قلب در محضر خدایی گناه نکن و وقتی واجب پیش میآید مثل نماز، آن را مژده بدهد بگوید که در محضر خدایی وقت نماز است. ذکر زبانی یعنی انسان به زبان بگوید اما ذکر زبانی یعنی تنها لفظ بیان نمیکند ذکر زبانی این طور است که در ظاهر الفاظ است ولی در باطن مفاهیم بلند است آن را بیان میکند. آن معانی عظیم را بیان میکند اما در غالب لفظ؛ ذکر رفتاری یعنی رفتارهای حلال بدون گناه، میفرماید يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا* وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا* تنها عبادتی که خداوند حد برایش نگذاشته است ذکر است. هر چه دلتان میخواهد ذکر بگویید و تسبیح خدا کنید و خدا را منزه بدارید از جمیع بدیها، صبح و شام، انسانی که ذاکر خداست متصل به خداست ذکر یعنی حلقه ربط انسان به خدا، یعنی حلقه وصل انسان فقیر به خدای غنی، آن وقت این انسان فقیر وقتی به خدای غنی متصل شد او هم غنی میشود، انسان ضعیف متصل به خدای قوی این اتصال وقتی ذکر پیدا کرد او هم قوت پیدا میکند به همین جهت است اگر کسی را نداشت فقط خدا را داشت همه را دارد چون خدا را دارد اما اگر کسی به ظاهر همه چیز داشت اما خدا را نداشت هیچ چیز ندارد چون خدا را ندارد. انشالله خداوند این توفیق ذکر را عنایت بفرماید.
شریعتی: انشالله، خیلی ممنون و متشکرم، دعا کنید و انشالله دوستانمان آمین بگویند و انشالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام صفایی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. خدایا ظهور آقا امام زمان را تعجیل بفرما. دعای خیرش نصیب همگان بگردان. چشممان به جمال مبارکش روشن و منور بفرما. شهدا و امام شهدا، رفتگان این مردم عزیز به ویژه والدین غریق رحمت واسعه خودت بدار. طول عمر با عزت و سرافرازی روز افزون نصیب مقام معظم رهبری بگردان. جمیع مریضهای اسلام در هر سنی هستند بلکه تمام مریضهای عالم وجود در هر شرایطی هستند خدایا شفای عاجل عنایت بفرما. رفع گرفتاری در اشکال مختلف از همه انسانها بگردان. مکر جهان استکبار به اشد وجه به خودشان برگردان. حسن عاقبت و شفاعت اهل بیت روزی ما بفرما. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
شریعتی: خیلی از شما ممنونم. با نام تو عشق، سرمدی خواهد شد، دلها همه خالی از بدی خواهد شد* هر غنچه که بر تو میفرستد صلوات، یک روز گل محمدی خواهد شد* السلام علیک یا رسول الله.
السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا نَبِيَّ اللَّهِ، السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا خَاتَمَ النَّبِيِّينَ، أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ الرِّسَالَةَ وَ أَقَمْتَ الصَّلاَةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ فَصَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ رَحْمَتُهُ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِكَ الطَّاهِرِينَ.