حجت الاسلام نظافت: سلام علیکم، سلام بر شما و همهی بینندگان عزیز در خدمت شما هستم.
شریعتی: انشاءالله که حال شما خوب باشد.
حجت الاسلام نظافت: الحمدلله.
شریعتی: خیلی خوش آمدید. ما خیلی دل گرم هستیم به اینکه شما مشهد مشرف هستید و سلام ویژه و پیام ما را محضر حضرت علی بن موسی الرضا و همینطور البته مخاطبان عزیز ما را محضر حضرت علی بن موسی الرضا برسانید.
حجت الاسلام نظافت: حتماً، دیگر تقریباً ملکه ما شده است میخواهیم سلام دهیم شما و همکارهای شما و بینندگان عزیز در ذهن ما میماند.
شریعتی: خدا انشاءالله حفظ کند شما را.
حجت الاسلام نظافت: یک افتخاری برای ما است البته.
شریعتی: انشاءالله که توفیقات شما مستدام باشد زیر سایه حضرت رضا. خیلی خب ما هفته گذشته در ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها بودیم نکتههایی را ذیل بحث عزت حاج آقا نظافت عزیز مطرح کردند شنیدیم نکتههای ناب تربیتی با اشاره به لطافتهای زندگی حضرت زهرا و با توجه به اینکه حالا در آستانه میلاد حضرت هستیم از مادرانهها و نکتههای نابی که از زندگی حضرت زهرا بألاخره مخاطبان عزیز ما میتوانند بهرمند شوند از این جلسه شروع کنیم انشاءالله جلسه بعد هم ختم کنیم، خدمت شما هستیم و میشنویم.
حجت الاسلام نظافت: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ وَ بِه نَسْتَعِین». قبل از اینکه بحث را شروع کنم یادی کنیم از شهید حاج قاسم سلیمانی که روز قبل سالروز شهادت ایشان بود حقیقتاً شهداء همه ارزشمند هستند ولی بعضیها بیشتر میدرخشند.
شریعتی: نظر کرده هستند دیگر.
حجت الاسلام نظافت: بله حاج قاسم از آنها بود و بیجهت مقام معظم رهبری نفرمودند مکتب سلیمانی. اینکه میگویند مکتب یعنی یک جامعیت خاصی داشتند و من توصیه میکنم جوانان انقلابی را آنهایی که دغدغه انقلاب را دارند دقت کنند ببینند تفاوتهای حاج قاسم با دیگران چه بوده است؟ یک چیز مشترکات دارند همه شهداء، من فکر میکنم حاج قاسم اهل انصاف بود به انسجام اجتماعی فکر میکرد دنبال این نبود که طرد کند جاذبه ایشان زیاد بود، این جاذبه بسیار مهم است جذب حداکثری و دفع حداقلی از سر ضرورت و ناچاری این هنر حاج قاسم بود و از این زاویه اگر نگاه کنیم خیلی بهره برداری ما بیشتر میشود درود میفرستیم به روح بلند ایشان، مدد میگیریم از حاج قاسم و از او تقاضا داریم که ما را در آن عالم فراموش نکند و دعا کند انشاءالله که خدا درجات ایشان را عالی کند هدیه کنیم به روح این عزیز صلوات بر محمد و آل محمد.
شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم».
حجت الاسلام نظافت: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ». روز تولد حضرت زهرا سلام الله علیها که در پیش داریم دیگر آقایان کم کم باید آماده باشند برای هدایایی که میخواهند بخرند هم برای مادران عزیز خود هم برای همسران خود روز زن نامیده شده است و روز مادر. اولاً از افتخارات جمهوری اسلامی این است که نام گذاریهای زیبایی صورت گرفته است بألاخره قبل از انقلاب چه روزی روز زن بوده است روز مادر بوده است؟ چه روزی روز پدر بوده است؟ خیلی زیبا است شما نگاه کنید روز پدر گفتند روز تولد حضرت علی علیه سلام، روز مادر روز تولد حضرت زهرا سلام الله علیها، روز پرستار حضرت زینب سلام الله علیها، روز پاسدار تولد امام حسین علیه سلام.
شریعتی: روز جوان حضرت علی اکبر.
حجت الاسلام نظافت: روز دختر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها واقعاً گاهی آدم از اینکه میبیند قشری مذهبی هستند ولی به خدمات مذهبی انقلاب بیتوجه هستند دل آدم به درد میآید چرا کم لطفی میکنند خوب است آدم آرمانخواه باشد ولی باید واقع بین هم باشد کمبودهای مذهبی را خب ما تا مدینه فاضله خیلی فاصله داریم اصلاً گاهی آدم احساس میکند بعضیها منتظر امام زمان نیستند، چطور؟ چون اگر منتظر هستید یعنی میگویید آقا ایشان میآیند از همه جهت عیبها را برطرف میکنند نباید ناامید شوید به خاطر ایراداتهایی که از جهت مذهبی در جامعه است باید آن پیشرویها را دید کجا بودیم، کجا هستیم، کجا باید برویم به کجا بودیم اگر نگاه کنیم ناامید نمیشویم امیدوار میشویم پیشرویها را میبینیم. به کجا باید برویم اگر نگاه کنیم عجب پیدا نمیکنیم مغرور نمیشویم هوز فاصله داریم تا آن مدینه فاضله و خب خود همین خوب است مبنای خوب، خوب است ارزش گذاری به اسوهها و ارزشها خوب است البته در عمل یک جاهایی نتوانستیم اینها را برای نسل جوان خود جا بیاندازیم خب این یکی از امتیازات بود. حالا به بهانه عرض شود روز تولد حضرت زهرا و روز زن یک توجه کنیم به اینکه نظر اسلام در مورد زن چیست؟ عملاً ما وقتی میتوانیم بفهمیم که نظر اسلام در مورد زن چیست که یک نگاهی داشته باشیم به دوران جاهلیت.
شریعتی: یعنی از قبل آن شروع کنیم.
حجت الاسلام نظافت: بله. مطالعه کنند، در قبل از اسلام در یونان در عرض شود شرق و غرب عالم در خود همین عربستان زن در چه وضعیتی بوده است؟ قرآن گزارش میکند که «إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا» اگر خدا به کسی دختر میداد و به او پدر خبر میدادند که خدا به شما دختر داده است صورت آن سیاه میشد. « يَتَواري مِنَ الْقَوْمِ» از شرمندگی خودش را قایم میکرد پنهان میشد «مِنْ سُوءِ ما بُشِّرَ بِهِ» از این بدی که به او بشارت دادند در فکر فرو میرفت «أَ يُمْسِکُهُ عَلي هُونٍ» آیا این بچه را نگه دارد با خاری بزرگ کند سرکوفت بشنود ذلت تحمل کند خار شود «أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرابِ» یا نه برود زنده به گور کند، ببینید در چنین وضعیتی بودند.
شریعتی: چه فضا تاریک و مبهمی.
حجت الاسلام نظافت: همین کار را هم کردند یعنی دختران خود را زنده به گور کردند «وَ إِذَا اَلْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ» روز قیامت از آن دختر زنده به گور شده سوال خواهد شد به کدامین گناه کشته شد. یک وقت یک کسی، که دیگر پیامبر که آمدند این عربهای خشن قسی القلب و سنگدل را آرام آرام اینها را پیامبر لطیف کرد به اوج رساند پیامبر توفیقات تربیتی ایشان بالا بود گرچه همه جامعه اصلاح نشدند ولی خب خیلیها اصلاح شدند و از آن وضعیت کلی تفاوت پیدا کردند آمد به پیامبر اکرم گفت که دخترم را زر و زیور به دست و پا و گردن آن آویختم بردم انداختم در چاه.
شریعتی: الله اکبر چقدر قضاوت.
حجت الاسلام نظافت: بعد گفت هنوز صدای آن تو گوش من است که میگفت بابا، از ته چاه حالا عذاب وجدان گرفته بود حالا که تحت تربیت نبوی قرار گرفته بود اگر پیامبر نبود چه اتفاقی میافتاد این روند ادامه پیدا میکرد همهی ما چون ما مدیون مادرمان هستیم و همه خانمها، همه انسانها مدیون خانمها هستند دیگر مدیون مادران خود هستند، همه خانمها و همه ما مدیون مبارزه پیامبر با این فرهنگ خود حتی تحقیر زن بود. حالا پیامبر این زن که مایه ننگ بود و تحقیر میشد و آدم به نوعی حساب نمیشد و مایه شرم بود چون برای آنها خشونت و جنگیدن و کشتن مهم بود زن هم که نمیتواند بجنگد از این جهت زن را ننگ میدانستند بعضی از زنها در آن شرایط رسماً پرچم روسپیگری را نصب کرده بودند در خانه خود یعنی این قدر فرهنگ منحط بود نه دنیا داشتند نه آخرت داشتند بت میپرستیدند، آن وقت در این شرایط پیامبر اکرم به دختر خود فاطمه زهرا احترام ویژه میکرد این نه فقط از آن جهت که فاطمه زهرا ویژه هست نه این جنبه را دارد با آن فرهنگ مبارزه میکند کار سختی کردند پیامبر یعنی خدا بهترین مخلوق خود را در غالب یک زن به پیامبر اکرم هدیه کرد و پیامبر هم این را وسیلهای قرار داد برای مبارزه با این نگاه غلط به زن.
شریعتی: و او کوثر شد.
حجت الاسلام نظافت: و او شد کوثر هیچ کسی کوثر نشد او کوثر شد تمام قد جلو پا حضرت زهرا بلند میشدند میگفتند فاطمه گل است از فاطمه بوی بهشت را استشمام میکنم یعنی پیامبر اکرم مبارزه عملی کردند با این فرهنگ و چون پیامبر تو چشمها بزرگ بودند توانستند با این فرهنگ مبارزه کنند و این فرهنگ را از بین ببرند. یک سوره در قرآن داریم به نام نساء، سوره به نام رجال نداریم.
شریعتی: ولی به نام نساء داریم.
حجت الاسلام نظافت: در سوره تحریم دو تا زن نمونه مطرح شده است اما نگفتند این الگویی برای بانوان است گفتند الگو است برای همه مومنین چه مرد چه زن «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ» بعد ادامه دارد «إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ» فرعون که مقاومت کرد در آن شرایط.
شریعتی: حالا مثال میشود الگو میشود.
حجت الاسلام نظافت: بعد نمیفرماید «لله فِي آمَنَّه».
شریعتی: «لِلَّذِينَ آمَنُوا».
حجت الاسلام نظافت: «لِلَّذِينَ آمَنُوا» یعنی مرد و زن ندارد «وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا» حضرت مریم باز دوباره «لِلَّذِينَ آمَنُوا» پس ببینید زن میتواند اسوه باشد برای مرد و زن همچنان که پیامبر اکرم الگو نیستند فقط برای مردان چون انسانیت که مرد و زن ندارد که، فضائل اخلاقی که مرد و زن ندارد الا در یک تکالیف اختصاصی آن، آن هم باز تحت عنوان عبودیت است یعنی وقتی کسی بنده خدا میشود پیامبر اکرم بنده خدا است تکالیف اختصاصی مردان را دارد حضرت زهرا بنده خدا است کنیز خدا به حساب میآید افتخار میکند که تکالیف اختصاصی بانوان را داشته باشد در قرآن زن دوشادوش مرد است خیلی جالب است، سوره احزاب «إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتِينَ وَ الْقانِتاتِ وَ الصَّادِقِينَ وَ الصَّادِقاتِ» اسرار دارد خدا بلافاصله خانمها را بیاورد «وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ» 7 – 8 مورد دیگر 10 مورد شد؟
شریعتی: بیشتر بله.
حجت الاسلام نظافت: این مردان مسلمان، زنان مسلمان، مردان مومن، زنان مومنه الی آخر فرمود: «أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا». ببینید ما از این نمونهها زیاد داریم برای مسائل سیاسی، انتخابات، بیعت خدای متعال به پیامبر اکرم در سوره ممتحنه دارد فرمود: «يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذا جاءَكَ الْمُؤْمِناتُ يُبايِعْنَكَ» اگر زنهای مومنه آمدند با تو بیعت کنند نگو شوهرهای شما بیعت کردند، باباهای شما بیعت کردند کفایت میکند، مردها فقط در انتخابات شرکت کنند، اگر زنهای مومنه آمدند بیعت کنند با آنها بیعت کن شروطی هم دارد «عَلَىٰ أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ» زنا نکنند، سرقت نکنند، بچههای خود را نکشند معصیت نکنند ببینید این خودش یک شخصیت دادن به زن است دارد که بعد از کشته شدن عثمان مردم همه ریختند در خانه امیرالمومنین یک انتخابات با شکوه، قبلیها انتخابات با شکوه نبود انتسابی بود یک چند نفری جمع شدند خلیفه انتخاب کردند ولی برای امیرالمومنین در نهج البلاغه آمده است که همه آمدند بعد پیرمردها، پیرزنها، دختران جوان بعد دارد دختران جوان از شادی نقابهای خود را برداشتند مثل در انتخابات ما گاهی شادی میکنند، اینگونه بوده است آنجا امیرالمومنین نگفت خانمها نیایند دیگر شما چرا آمدین در این قضیه دخالت میکنید بروید به خانههای خود و خود حضرت زهرا سلام الله علیها یعنی سر قضیه اسلام که شد چه کار کردند خطبه غراء اشک همه را در آوردند در منظر و مرأی دیگران مینشستند بلند بلند گریه میکردند یعنی گریه یک وسیلهای شد برای نشان دادن اتفاق بدی که دارد میافتد این زنی که اسلام دارد ارائه میدهد این است.
شریعتی: حضور پررنگ و فعال.
حجت الاسلام نظافت: منتها حساب شده، حضوری بدون آسیب، حضوری با اولویت که حالا عرض خواهم کرد. در آیات قرآن داریم که خدای متعال مثلاً میفرماید که تا میخواهد بگوید مرد بلافاصله زن هم میگوید مثلاً داریم که «مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَٰئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ» هر کسی که عمل صالح انجام دهد چه مرد، چه زن بلافاصله «أَوْ أُنْثَىٰ» میآورد یا دارد که «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً» این آیه هم چقدر قشنگ است هر کسی که عمل صالح انجام دهد چه مرد، چه زن او را زنده میکنیم.
شریعتی: به حیاة طیبه.
حجت الاسلام نظافت: یعنی آنهای که شعار میدهند عمل نمیکنند مزه اسلام را و زندگی جدید را نمیچشند یعنی تولد دوباره بعد از عمل است یعنی ایمان نباید راکد بماند باید میوهای داشته باشد به نام عمل صالح بعد میگوید ما اینها را زنده میکنیم. از این دست آیات زیاد است مثلاً در سوره آل عمران داریم خدای متعال چند تا ربنا ربنا در سوره آل عمران داریم دعاهای قرآن «رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ». 4 – 5 تا ربنا دارد بعد میفرماید: «فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ» خدا جواب ربنا را اینگونه داد «أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ» عمل هیچ کسی را ضایع نمیکنم چه مرد، چه زن.
شریعتی: ما هیچ فرقی بین زن و مرد قائل نیستیم.
حجت الاسلام نظافت: خیر ببینید راه برای بهشتی شدن باز است برای سعادت باز است اگر هدف این باشد، حالا گاهی ما هدف را گم میکنیم فکر میکنیم مثلاً آمدیم در دنیا خودنمایی کنیم بعد میگوییم خب مردها که زودتر میتوانند خودنمایی کنند طبق اسلام اینگونه است دیگر حضور پررنگتری مردها در اجتماع دارند خدا این را خواسته است خانمها حضور کم رنگتری در اجتماع دارند زنان مومنه چون به رسالت تربیت فرزند ارزش قائل هستند مثل حضرت زهرا سلام الله علیها خب اشکالی که ندارد آن که مخلص است اشکالی ندارد الان ما اینجا نشستهایم این فیلم برداران عزیز را بینندگان میبینند؟
شریعتی: نخیر.
حجت الاسلام نظافت: نبینند فیلم بردار میگوید خدا میبیند، کارگردان را میبینند، تهیه کننده را میبینند؟
شریعتی: ولی هستند.
حجت الاسلام نظافت: هستند در پیش خدا گم نمیشود ولی اگر انسان هدف آن دیده شدن باشد کار خراب میشود و میبینید الان برای اینکه آدمها فالوور بیشتری پیدا کنند بیشتر دیده شوند گاهی چه اشتباهاتی میکنند چه لغرشهایی، هدف اصلی دیده شدن نیست هدف اصلی اینکه ما وظیفه خود را انجام دهیم رشد کنیم حالا میخواهیم یک اتفاق خوبی بیافتد یک عدهای فیلم بردار، یکی تهیه کننده، یکی پشتیبان است عوامل پشت صحنه زیاد هستند دیگر در فوتبال هم همینگونه است در همه چیز همینگونه است، زندگی هم همینگونه است همینگونه که در مسابقات عدهای پشت پرده هستند در زندگی هم داریم مسابقه میدهیم برای رسیدن به خدای متعال.
شریعتی: هدف و افق که ما را تعریف میکند در واقع و به ما انگیزه میدهد یا جلو برویم عقب بیاییم کدام وری برویم.
حجت الاسلام نظافت: احسنتم هدف گم میشود گاهی این چیزهای حاشیهای گاهی میشود اصل.
شریعتی: پررنگتر از متن میشود.
حجت الاسلام نظافت: بنابراین اگر شعار زن زندگی آزادی میدهند این وسیلهای است برای ظلم بیشتر به زن و سوء استفاده از زن یعنی با شعار آزادی میخواهند زن را اسیر کنند، گرفتار کنند دستمایه هوسها قرار دهند.
شریعتی: ولی تعریف ما از آزادی هم خیلی مهم است به نظرم که آزادی را چگونه معنا کنیم.
حجت الاسلام نظافت: ببینید آزادی روح انسان باید آزاد باشد روح انسان اسیر نباشد من وقتی بنده خدا باشم از خلق آزاد میشوم آزادی و بندگی دو روی یک سکه است همه هم آزاد هستند هم بنده هستند آن که بنده خدا است روح آن از غیر خدا آزاد است یعنی نگاه دیگران روی آن اثر ندارد.
شریعتی: من از آن روز که در بند توام آزادم.
حجت الاسلام نظافت: آفرین «مَن تَرَكَ الشَّهَواتِ كانَ حُرّا» هر کسی بنده خدا است لذا در نماز شما در شأن پیامبر میگویید "عَبْدَهُ" عبد خدا است یعنی عبد پول نیست، عبد رفاه نیست، عبد خلق نیست، عبد شهوت نیست.
شریعتی: عبد خدا است.
حجت الاسلام نظافت: آزاد است و اگر کسی از عبد خدا نشود، میشود اسیر غیر خدا و لذا میبینید زنهایی که میگویند میخواهیم آزاد باشیم خیلی نگران هستند که دیده شوند که این آرایش مقبول افتاد یا نیافتد ببینید فکر میکند آزاد است اصلاً امکان ندارد کسی آزاد باشد بندگی جبری است انتخاب معبود دست ما است، همه بنده هستند کسی نمیتواند بگوید من نمیخواهم بنده باشم بنده آفریده شدهای آزادی این است که میخواهید در برابر خدا سر خم کنید یا در برابر مخلوقات خدا خودت میدانی. حالا آن چیزی که مهم است اینکه زن چگونه باید باشد که به نفع خود و به نفع جامعه باشد حضرت زهرا ملاک هستند سلام الله علیها زن برتر، زن الگو، زن نمونه حضرت زهرا سلام الله علیها. جواب این است که ما ببینیم زن چگونه هست یعنی جواب سوال اینکه چگونه باید باشد باید ببینیم چگونه هست؟
شریعتی: یعنی چه ویژگیهایی را دارد؟
حجت الاسلام نظافت: بله. کلاً همه چیز همینگونه است مثلاً میگوییم این ماشین چگونه باید راه برود چه باری باید بر دارد میگوییم چگونه است چه توانی دارد.
شریعتی: چه مختصات و چه ویژگیهایی را دارد.
حجت الاسلام نظافت: زن در یک کلمه لطیف است پر از احساس مظهر جمال خدا است شاید زیباترین تعبیر و کاملترین تعبیر را امیرالمومنین دارند که فرمود: «إنَّ المَرأَةَ رَيحانَةٌ و لَيسَت بِقَهرَماَنةٍ» زن گل است یعنی دنیایی از احساسات، عواطف و خدا از این جهت به زنها لطف ویژهای کرده است که این لطف را به مردها نکرده است یعنی سهم خانمها از جمال خدا، از رحمت خدا خیلی خیلی بیشتر از مردان است میدانید قرآن میفرماید: «إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ» همه چیز گنجینه آن نزد خدا است «وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» همان به اندازه فرو میآوریم یعنی گنجینه علم خدا است خدای متعال این علم را توزیع میکند لذا علم آدمها یکسان نیست هر کسی یک سهمی دارد دقت میکنید، خدا حلم دارد، خدای متعال قدرت دارد، خدای متعال عزت دارد «وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» یکی از آن چیزهایی که به اندازه فرود میآید یکسان نیست مهربانی است.
شریعتی: لطافت است.
حجت الاسلام نظافت: خدا به خانمها لطافت داده است از بدو کودکی دخترها حساستر هستند و لذا امام صادق علیه سلام فرمود که: اگر میآیید خانه اگر چیزی خریدید اول به دختر دهید حساستر است لطیفتر است دیگر فرمود دختر خود را نزنید خیلی مهم است از این جهت حالا وقتی که خانمها مادر میشوند باز این لطافتهای آنان بیشتر میشود ما مشاهده کردیم میبینیم همیشه در زندگی اینگونه بوده است، یک دختری تا ازدواج نکرده است تا مادر نشده است چه بسا خواب آن هم سنگین است به محض اینکه مادر میشود میبینید خواب آن سبک است بیدار خوابی را تحمل میکند عاشقانه.
شریعتی: اصلاً عوض میشود یک چیز دیگری میشود.
حجت الاسلام نظافت: خیلی عجیب است، این نازل شد. پدر هم همینگونه است ولی نه به اندازه مادر شاید یک صدم یا یک هزارم البته این حکمت خدا است نقص برای مردان نیست، یعنی اگر قرار بود مردان هم به اندازه خانمها لطافت داشته باشند باید شبها هر دو بیدار میماندند به خاطر بیدار خوابی بچه بعد چه کسی میخواست برود دنبال ثروت و رزق حلال باید یک کسی خلاصه بخوابد که بیدار باشد اینگونه است. ما یک وقت رفته بودیم مشهد بهشت رضا یک مراسمی بود غروب جمعه و زیارت عاشورایی بود و دعای سماتی بود حالا من هم سخنران آن جلسه بودم با خانواده رفته بودیم دخترم یک دانه بچه بیشتر نداشتم تازه ازدواج کرده بودیم.
شریعتی: خدا همه آنان را حفظ کند انشاءالله.
حجت الاسلام نظافت: خدا نگه دار همه بچهها باشد. بعد همسرم من را صدا زد من داشتم با آن جمع صحبت میکردم، که فاطمه کجا است؟ گفتم همین جاها است میگردیم پیدا میکنیم نیم ساعت بعد دیگر داشت غروب میشد صدا زد پیدا کردی؟ من سرم باز دوباره به جمع شد، گفتم نه، تا گفتم نه خلاصه عواطف دیگر ما دیدیم قضیه مثل اینکه جدی است خب حالا اگر من هم میزدم تو سر خود که نمیشد یکی باید بزند تو سرش داد بزند که یکی برود بدود.
شریعتی: بگردد پیدا کند.
حجت الاسلام نظافت: آره دیگر خدا عالم را اینگونه آفریده است.
شریعتی: نکنید از این کارها حاج آقا.
حجت الاسلام نظافت: دیگر قاعده اینگونه است یعنی اگر دوتایی بزنند تو سر خود کار پیش نمیرود یکی باید با گریه خود، باید...
شریعتی: اینها مکمل هم هستند.
حجت الاسلام نظافت: یک کتاب قشنگی دارند آقای صفایی روابط متکامل زن و مرد. به نظرم همچین اسمی دارد، واقعاً مکمل هم هستند بنابراین خدا به زنها، حالا در دعای عرفه داریم که امام حسین علیه سلام سیر انسان را که از کودکی تا بزرگ شدند میگویند لطفهایی که خدا به انسان کرده است مراحل تکوین انسان آنجا میگویند: «عَطَفْتَ عَلَىَّ قُلُوبَ الْحَواضِنِ» خدایا دلهای پرستاران را بر من مهربان کردی "عَطَفْتَ عَلَىَّ" بعد میگویند «وَکَفَّلْتَنِى الْأُمَّهاتِ الرَّواحِمَ» مادران مهربان را کفیل کردی. یعنی یک تفاوتی است بین مادر مهربان و دیگران، پدر مهربان است ولی یک هزارم، یک صدم باز برادر خواهرها از پدر مهر آنان کمتر است باز داییها و عموها از برادر و خواهرها کمتر است یعنی با اندازه و حساب شده مهر توزیع میشود بیشترین سهم مهربانی و مهرورزی و لطافت برای خانمها است خب حالا زن به این جهت بزرگترین هنر آن مادر بودن است زن بهترین مربی است مرد عرضه ندارد مربی خوبی باشد نمیتواند مردها کارهای سخت را میتوانند انجام دهند.
شریعتی: چون چاشنی تعلیم و تربیت محبت است.
حجت الاسلام نظافت: محبت و تحمل و هر کجا که عشق و محبت زیاد است تحمل هم بالا است یعنی یک رابطهای است بین حلم و محبت حالا پیامبر اکرم که حلم زیادی داشتند چون رحمت ویژهای داشتند دیگر ایشان از این جهت خدا به آن یک ثروت ویژهای داده است که باز مهربانی پیامبر از خانمها عادی هم بیشتر است «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ». ولی ماها که عادی هستیم دیگر طبیعت همینگونه است خب، بنابراین زن چگونه باید باشد؟ میگوییم از آن جهت که لطیف است بهترین مربی و بهترین مادر و بهترین همسر این رسالتی است که با هیچ ماموریتی دیگری برابری نمیکند البته اگر شرایط آن پیش آمد خانمی میرود پزشک میشود دست آنان درد نکند تشکر میکنم بانوانی که پزشک شدند، جراح شدند، معلم شدند یک وظیفهای را دارند انجام میدهند ولی شرط آن این است که به این شأن لطمه نخورد چون کسی دیگر این خلع را نمیتواند پر کن و جالب است که دشمنان ما مقام مادری را هدف گرفتند و وقت نیست کدهایی بدهم که چقدر موذیانه از قضاء در هفته زن و هفته تکریم مقام مادر شأن مادری را تحقیر کردند چه فیلمهایی ساخته شد که موذیانه مادری تحقیر شد، خانه داری تحقیر شد همه ما مدیون مادران خود هستیم «الْجَنَّةُ تَحْتَ أقْدامِ الْأُمَّهاتِ». بهشت زیر پا مادر است همه مردان بزرگ مدیون مادران خود هستند خود خانمها مدیون مادران خود هستند بشریت مدیون مادر است بیخود نیست که میگویند: «اللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بنیها» یعنی محور است فاطمه محور است یعنی میخواهیم صلوات بفرستیم بر پیامبر میگوییم پدر فاطمه، همسر فاطمه، فرزندان فاطمه اینها کدی هستند که دارند میدهند و خانمها اگر قدر خود را ندانند در زمین شیطان قرار گرفتند.
شریعتی: هجمه هم زیاد است.
حجت الاسلام نظافت: هجمه هم زیاد است. بنابراین ما بایستی به معنای واقعی کلمه مقام مادر و مقام زن را تکریم کنیم. هدیه گرفتن کار خوبی است کار لازمی است ولی تکریم این نیست این نماد است از الان مردان عزیز به فکر هدیه خریدن باشند ولی این نماد است بهترین هدیه اخلاق و تکریم، در روایت داریم که حق فرزند بر پدر این است که مادر خود را احترام کند دوباره بگویم حق فرزند بر پدر این است که این پدر مادر بچه را احترام کند یعنی فرزندان ما از 2 جهت حق تکریم دارند گفتند: «أكْرِمُوا أوْلادَكُم» بچههای خود را اکرام کنید. نگاه کنید به آنها، قشنگ صدا بزنید آنها را، حرفهای آنان را گوش دهید، با آنها بازی کنید، برای آنها وقت بگذارید یک انسان با شخصیت او را به حساب بیاورید نگویید بچهای مسئولیت به آن بسپارید، با او مشورت کنید حالا روشهای مختلف تکریم «أكْرِمُوا أوْلادَكُم» تحقیر نکنید بعد این مستقیم بود غیر مستقیم آن چیست؟ باید مادر آن را احترام کنیم من نمیدانم مشاهده کردید اگر جلوی بچهای به مادر بیاحترامی کنند بعد به چهره بچه نگاه کنید حال بچه خراب میشود خیلی ضربه میخورند بچهها، خیلی تو خود میروند چون پدر باید بفهمد مادر بزرگترین محبوب بچه است و مادر را که میشکنید در نبود تو دیگر این مادر نمیتواند این بچه را مدیریت کند به بچه ظلم کردی بیاحترامی به مادر ظلم به بچه است چون در نبود پدر مادر قرار است پدری هم کند کما این که حضرت زهرا سلام الله علیها یکی از کارهای ایشان این بود که برای امام حسن و امام حسین و زینبین پدری هم کردند چون امیرالمومنین که بیشتر جبهه بودند، خیلی عجیب بوده است کم خانه بودند همیشه ماموریت، همیشه جبهه، همیشه جنگ، همیشه خدمت به خلق خدا و باز این هم حضرت زهرا یکی از زیباییهای ایشان این است که در عین اینکه عاشق علی هستند صبور بر فراق او هستند ماها یکی از اشکالات ما این است یا زن و شوهر همدیگر را دوست ندارند یا وقتی هم دوست دارند دیگر میخواهند از هم جدا نشوند. یک آقایی میگفت که من میخواهم بروم به مادرخود سر بزنم باید خانم من نفهمد.
شریعتی: ای داد بیداد.
حجت الاسلام نظافت: گفتم عجب، یواشکی میگفت میروم خانم من میگوید بیا پیش خودم باش.
شریعتی: طاقت جدایی را ندارد؟
حجت الاسلام نظافت: طاقت جدایی را ندارند، یا حسود است ما توجیح مثبت میکنیم میگوییم طاقت جدایی را ندارد ولی حضرت زهرا عاشقترین زن روی زمین نسبت به همسر خود.
شریعتی: عاشقانه بر فراق او صبر میکند.
حجت الاسلام نظافت: عاشقانه صبر میکرد و این هنر است چون علی را برای خدا میخواهد نه برای هوس خود، یک آرمانی دارد هدف علی هدف فاطمه سلام الله علیها است هدفهای آنان فرقی نمیکند.
شریعتی: «نِعْمَ الْعَوْنُ عَلی طاعَةِ اللّهِ».
حجت الاسلام نظافت: آفرین، بهترین کمک در طاعت خدا. پس حضرت زهرا در نبود امیرالمومنین پدری هم کردند و خانمهای شهداء همین کارها را کردند.
شریعتی: این نکته مهمی بود که یکی از حقوق فرزندان احترام پدر به مادر است، به مادر آن فرزند یعنی در واقع به همسر خود.
حجت الاسلام نظافت: و لذا سعی کنیم ما نمیتوانیم یک کاری کنیم اصلاً با خانم خود اختلاف سلیقه نداشته باشیم طبیعی است یا اختلافات خود را با لطافت مقابل بچهها مطرح کنیم یعنی بچهها یاد بگیرند گفت و گو منطقی را یا اگر نمیتوانیم مقابل بچهها اختلافات را مطرح نکنیم و اگر یا آقایی شروع کرد به انتقاد خانم به احترام بچهها و به احترام خانواده سکوت کند تا بحث بالا نگیرد یا خانم اگر شروع کرد مرد زرنگ سکوت کند تا بحث مقابل بچهها بالا نگیرد و مجبور نشوند بیاحترامی کنند، البته از آن طرف هم بگویم حق بچهها این است که پدر هم احترام شود این هم از آن طرف در نظر بگیریم حالا ما از این زاویه نگاه کردیم چون باز پدری که تحقیر شود آن پدر دیگر نمیتواند بچه را مدیریت کند دوتایی میخواهند با همدیگر این بار سنگین تربیت انسان را بر دارند کار سختی است تربیت، سختترین کار تربیت است.
شریعتی: خیلی کار سختی است واقعاً.
حجت الاسلام نظافت: من 5 تا فرزند دارم هر کدام با دیگری یک تفاوتهایی دارد ولی صندلیها میتوانند یک جور در بیایند، میزها یک جور در میآید انسان را نمیشود یک جور در آورد تربیت کار آسانی نیست زن و مرد باید با همدیگر دست به دست هم دهند تا این کار عظیم و بزرگ را انجام دهند کار سختی است، میخواهید یک کسی را تربیت کنید که به قرب خدا برسد هدف این است و این راه آن این است که خانه ما بهشت باشد، بهشت موقت آن بهشت موعود آن نسیه است وعده دادند باید بمیریم انشاءالله شهید شویم برویم، انشاءالله در بهشت هم دور هم باشیم بگوییم یادش بخیر.
شریعتی: انشاءالله.
حجت الاسلام نظافت: عرض شود خدمت شما ولی خدا میخواهد همین زندگی ما بهشت باشد. بهشت مگر چیست؟ در بهشت خدای متعال فرموده است: «فِي عِيشَةٍ راضِيَةٍ». سراسر رضایت، آن قدر در بهشت خشنود هستند که خدای متعال به جای اینکه بفرماید بهشتیها راضی هستند میفرماید: «عِيشَةٍ راضِيَةٍ». زندگی راضی است، بنابراین سعی کنیم که از همسر خود راضی باشیم.
شریعتی: این، حالا من حواسم هست یعنی یک وقتهایی ممکن است بعضی از مخاطبان بگویند این مشکلات و گرفتاریهای زندگی چند وقت پیش هم من اشاره کردم یعنی احساس میکنم حالا بألاخره آن وظیفه مسئولین تدابیری بیندیشند معیشت مردم رفاه، آسایش در کنار اینها ولی علی رغم تمام این مشکلات هر چقدر این عشق و محبت بیشتر باشد عبور از این مشکلات راحتتر است.
حجت الاسلام نظافت: آقای شریعتی همینگونه که شما میفرمایید اخلاق جای ثروت را میگیرد ثروت جای اخلاق را نمیگیرد یعنی خانوادههای متمول و ثروتمند داریم ولی چون بد اخلاق هستند و مستضعفان فرهیختهای داریم که دیگران حسرت زندگی آنان را میخورند و یکی از کارهای صدا و سیما باید همین باشد نشان دهد چون باب شده است، مد شده است همیشه آن حدیث را میخوانیم آن حدیث چیست؟ میگویند: «مَن لا مَعاشَ لَهُ لا مَعادَ لَهُ» اینطور نیست چه کسی اگر فقیر باشد بی دین میشود کسی که فرهیخته نشده است آن معرفت نیامده است آن تربیت شکل نگرفته است.
شریعتی: و بزرگ نشده است.
حجت الاسلام نظافت: رشد روحی پیدا نکرده است و الا ما فقرای داریم واقعاً با سیلی صورت خود را سرخ نگه میدارند بچههای خوبی هم تربیت کردند، و نمونه آن حضرت زهرا هستند دیگر زندگی فقیرانه بوده است اینها فقیرترین خانواده مدینه بودند، فقر ارادی.
شریعتی: عالم در اختیار اینها بودند.
حجت الاسلام نظافت: که در سطح پایین زندگی کنند.
شریعتی: من کتاب را معرفی کنم حالا میخواستم هفته بعد معرفی کنم ولی الان معرفی میکنم دوستان شاید دوست داشته باشند در آستانه روز زن و روز بزرگداشت مقام مادر ایام ولادت حضرت زهرا این کتاب را بچهها میتوانند به مادران خود هدیه دهند همسرها میتوانند یا مادرها میتوانند تهیه کنند بخوانند، مادرانه. تأملی در مقام مادری و اهمیت فرزند آوری جزء تألیفات شیوا و رسای حاج آقا نظافت عزیز است به چاپ دهم رسیده است البته فکر کنم چاپ قبلی هست الان شاید هم، بیشتر چاپ شده باشد دوستانی که میخواهند این کتاب را تهیه کنند مطالعه کنند میتوانند به سایت ما بخش فروش محصولات فرهنگی مراجعه کنند یا پیامک بفرستند به 20000303 یا به کانال ما در سروش و ایتا، خیلی از شما ممنون و مچکرم. صفحه 174 را دوستان من امروز تلاوت خواهند کرد آیات 179 تا 187 سوره مبارکه اعراف آیات را بشنویم و یادی هم کنیم از همه پدران و مادران که حق بزرگی را بر گردن ما دارند و حالا نیستند در بین ما مخصوصاً در این ایام جای خالی آنان بیشتر احساس میشود انشاءالله همه آنان مهمان سفره پر برکت حضرت رضا علیه صلاة و السلام باشند باز میگردیم با احترام همراه شما و در کنار شما بفرمایید خواهش میکنم.
«اعوذُ بِالله مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ»
۞ وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ ﴿۱۷۹﴾ وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۱۸۰﴾ وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ ﴿۱۸۱﴾ وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۱۸۲﴾ وَأُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ ﴿۱۸۳﴾ أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا مَا بِصَاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ ﴿۱۸۴﴾ أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ وَأَنْ عَسَى أَنْ يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ ﴿۱۸۵﴾ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَا هَادِيَ لَهُ وَيَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿۱۸۶﴾ يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۱۸۷﴾.
ترجمه: و حقّا که ما بسیاری از جن و انس را (گویی) برای دوزخ آفریده ایم، زیرا که دل ها دارند ولی (حقایق را) بدان نمی فهمند، و چشم ها دارند ولی بدان (به عبرت) نمی نگرند و گوش ها دارند ولی بدان (معارف حقّه را) نمی شنوند آنها مانند چهارپایانند بلکه گمراه ترند (زیرا با داشتن استعداد رشد و تکامل، به راه باطل می روند) و آنها همان غافلانند ﴿۱۷۹﴾ و برای خداست بهترین نام ها (به جهت حسن معانی و علوّ مفاهیم آنها) پس او را بدان نام ها بخوانید و کسانی را که در نام های او به انحراف می روند (آنها را بر بت ها می نهند یا به گونه ای که سزاوار خدا نیست تفسیر می کنند) رها کنید، آنها به زودی آنچه را که انجام می داده اند جزا داده شوند (تجسم عینی گفتار و کردار آنها کیفرشان خواهد بود ﴿۱۸۰﴾ و از میان کسانی که آفریده ایم گروهی هستند که به (گفتار و کردار) حق (مردم را) هدایت می کنند و به حق داوری می کنند و عدالت می ورزند. (به آیه 159 رجوع شود) ﴿۱۸۱﴾ و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، به زودی آنها را اندک اندک از جایی که نفهمند (به هلاک دنیا و عذاب آخرت) غافلگیر می کنیم ﴿۱۸۲﴾ و آنان را مهلت می دهم که حقّا کید و نقشه من استوار است ﴿۱۸۳﴾ و آیا فکر نکردند (تا ببینند) که هیچ جنونی در یار و همدیارشان (محمد صلّی اللَّه علیه و آله) نیست ﴿۱۸۴﴾ آیا در ملک بزرگ آسمان ها و زمین (قاهریت و مالکیت خدا و مقهوریت و مملوکیت آنها) و در آنچه خداوند از اشیا آفریده ننگریسته اند و در اینکه شاید پایان عمرشان نزدیک شده باشد؟! (و اگر به دعوت این کتاب نگروند) پس به کدام سخن بعد از این (قرآن) ایمان می آورند ﴿۱۸۵﴾ هر که را خداوند (به سابقه طغیانش) در گمراهی خود واگذارد دیگر او را هدایت کننده ای نباشد و آنها را رها می کند در طغیان خود سرگردان باشند ﴿۱۸۶﴾ از تو درباره قیامت می پرسند که وقت وقوعش کی است؟ بگو: جز این نیست که علم آن نزد پروردگار من است آن را به موقع خود (احدی) جز او ظاهر نخواهد ساخت (این حادثه) در آسمان ها و زمین (برای ساکنان آنها) سنگین است، جز به ناگهانی بر شما نخواهد آمد. چنان از تو می پرسند که گویی تو کاملا از آن آگاهی! بگو جز این نیست که دانش آن نزد خداوند است، و لکن بیشتر مردم نمی دانند ﴿۱۸۷﴾.
شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم». دوستان، رفقا، عزیزانی که مشهد مشرف هستید حتماً برای ما دعا کنید برای خیلی از مخاطبان عزیز آنهایی که گرفتاری دارند مشکل دارند حتماً سلام ما را محضر حضرت رضا برسانید و امیدوارم که مخصوص برای شفاء مریضها که روزی نیست التماس دعا ویژهای نداشته باشیم دعا کنید و انشاءالله خداوند به همه مریضها و به حق امام رضا عافیت عنایت کند انشاءالله، حاج اقا نظافت وقت در اختیار شما است نکتههای پایانی را بشنویم انشاءالله. صفحه 174 قرآن کریم
حجت الاسلام نظافت: بله این صفحهای که صفحه 174 تلاوت شده است در ابتدای این صفحه آیه 179 سوره اعراف هست میفرماید: «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ» ما بسیاری از جن و انس را اینها را آفریدیم غایت آن این است که اینها جهنمی میشوند حالا ویژگیهای آنها چیست؟ جهنمیها ویژگیهای آنها چیست؟ «لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها» یک دلهایی را دارند که از آن استفاده نمیکنند با آن درکی ندارند.
شریعتی: به هیچ دردی نمیخورد برای آنها در واقع.
حجت الاسلام نظافت: یعنی سنگدل شدند یعنی دل آنها با حیوان دیگر تفاوتی ندارد «لَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا» چشمهایی را دارند ولی نمیبینند یعنی نگاه کنید این چشم سَرا گاو و گوسفند و حیوانات دارند انسان باید یک چشم ویژه در این دنیا پیدا کند تا جهنمی نشود، خلاصه خدا انسان واقعی را جهنم نمیبرد کسی که تنزل پیدا کرد تا سطح حیوان جای آن جهنم است بعد چون اگر انسان تنزل پیدا کند تا سطح حیوان از حیوان بدتر میشود چون حیوان که خب خدا به او عقل نداده بوده است لذا خدای متعال میفرماید: «أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ» چشمهایی دارند که نمیبینند یعنی حقیقت را نمیبینند «وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا» گوش دارند ولی به وسیله آن گوش نمیدهند یعنی حقایق را گوش نمیدهند فرمود: «أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ» اینها مثل چهار پایان هستند بلکه از چهار پایان گمراهتر هستند چون چهار پایان خدا آنها را به گونهای آفریده است که با غریزه خود به ضرر خود عمل نمیکنند دقت میکنید ولی این انسان نه تنها به قرب خدا نرسید، نه تنها به درجه پایین بهشت را هم ندارد که یک کاری هم میکند که میرود جهنم یعنی خودش با گناه آتش را برای خود شعلهور میکند از این جهت میشود از حیوان گمراهتر، هیچ حیوانی به ضرر خود عمل نمیکند خدا با غریزه حیوان یک کاری کرده است که حیوان دنیای خود را مدیریت میکند ولی انسان با غریزه نمیتواند دنیای خود را مدیریت کند چرا؟ چون خدا به او عقل داده است و استعدادهایی را داده است که به حیوان نداده است آن استعدادها آن قدر عظیم است و هدفی که انسان باید به آن هدف برسد آن قدر بزرگ است که نیاز دارد به اطاعت از خدای متعال و هدایت. در یک آیه خدای متعال میفرماید که: «وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ» به دلیل اینکه بعضیها میگویند خب پس چرا این فلانی گناه میکند وضع آن خوب است هر چه سنگ پا لنگ است ما که مومن هستیم چرا مثلاً بیماری داریم گرفتاری داریم، خدا آن کسی را که به آن بلا میدهد دوست دارد، فرمود آن کسی که دارد تکذیب میکند لج میکند، کفر میورزد درجه درجه داریم به سمت جهنم میبریم «وَ أُمْلِي لَهُمْ» فرمود به آنها مهلت میدهم خدای متعال میفرماید، بعد میفرماید: «إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ». انشاءالله گرفتار استدراج نشویم.
شریعتی: الهی آمین. خیلی ممنون و مچکرم، خیلی ممنون هستم از لطف و همراه و همدلی شما حاج آقا دعا کنند و انشاءالله خداحافظی.
حجت الاسلام نظافت: خدایا به حق محمد و آل محمد آنچه که به خوبان خود حضرت زهرا سلام الله علیها چه ایشان در عبادت، در زندگی که توأم با بندگی است توأم با اخلاق و صفا و صمیمیت است به ما و همه بینندگان عزیز بچشان، حوائج التماس دعا گویان را بر آورده کن من مقید هستم که بی اعتنا نباشم به التماس دعا کسی همه همینگونه باشیم.
شریعتی: بله نباید بی تفاوت باشیم.
حجت الاسلام نظافت: میخواهم عملاً القا کنیم به همدیگر. خدایا حوائج التماس دعا گویان را بر آورده کن، آنهایی که التماس دعا گفتند و دغدغه دارند دغدغههای مادی و معنوی آنان را آن گونه که مصلحت آنان است کفایت بفرما.
شریعتی: الهی آمین. خیلی ممنون و مچکرم انشاءالله زیارت حضرت رضا نصیب همه شما شود بایستید رو به رو آن گنبد و رو به رو آن صحن سرا دست به سینه و بگویید:
دعایم کن همیشه در پناه این حرم باشم / که عمری غیر از اینجا هر کجا رفتم پشیمانم
تا سلامی دوباره.