حجت الاسلام نظافت: سلام بر شما و همه‌ی بینندگان عزیز در خدمت شما هستیم.
 شریعتی: حالتان چطور است؟
حجت الاسلام نظافت: الحمدلله.
شریعتی: خداروشکر. خوشحالیم که چهارشنبه‌های ما مزین به حضور حاج آقا نظافت عزیز هست و امیدوارم که مباحثی که در ذیل بحث عزت می‌شنویم ان‌شاءالله همه‌ی ما را عزتمند کند و به معنای واقعی کلمه، خدمت شما هستیم و بحث امروز شما را با دل و جان می‌شنویم.
حجت الاسلام نظافت: «بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم وَ بِه نَستَعین». عزت سرمایه معنوی است که می‌تواند اگر این سرمایه درست شناخته شود و درست حفظ شود هم دنیای ما را آباد کند هم آخرت ما را. و خدا این را خواسته است زندگی عزتمندانه، روابط عزتمندانه چه در عرصه مسائل فردی، چه در عرصه مسائل خانوادگی و ارتباط با ارحام، چه در عرصه مسائل سیاسی، چه در عرصه مسائل بین‌المللی رابطه، رابطه عزتمندانه باشد.
شریعتی: همه‌جا عزت حرف اول را می‌زند.
حجت الاسلام نظافت: بله، و خدا دوست ندارد که مومن ذلیل باشد. و اگر ما دوست داریم به آنچه که خدا می‌خواهد توجه کنیم باید فرمول‌های عزت را به آن توجه کنیم، یعنی این بحث‌ها وقتی نتیجه خواهد داد برای گوینده و شنوندگان عزیز که سعی کنیم پیاده کنیم این‌ها را و ما هم دوست داریم که بحث‌های ما بحث‌های کاربردی باشد یعنی دنبال وقت هدر دادن نیستیم، وقت بینندگان عزیز بسیار بسیار ارزشمند است من همیشه از خدا می‌خواهم خدایا آنچه خیر است از زبانم جاری کن که شرمنده نشویم و مدیون نشویم.
 شریعتی: این بزرگواری و لطف شما است.
حجت الاسلام نظافت: عرض شود خدمت شما یکی از فرمول‌های عزت این است که هر کسی تلاش خود این باشد که سربار نباشد، اگر کودک سربار باشد کودک است. اگر از کار افتاده‌ای، بیماری، سالمندی سربار باشد عذری دارد مشکلی نیست ملامتی متوجه این‌ها نیست اما اگر خدایی نکرده است یک کسی جوان شده است رشید شده است، توانمند است و سربار است این را بدانید که تو چشم‌ها خار است در روایت داریم که « مَلعونٌ مَن ألقى كَلَّهُ عَلَى النّاسِ».
شریعتی: بار آن‌ها رو دوش مردم است.
حجت الاسلام نظافت: ملعون است کسی که می‌اندازد بار خود را روی دوش دیگران این ملعون است. ملعون یعنی چه؟ یعنی دور از رحمت خدا است یعنی خدا دوست ندارد این را، حالا یک جوانی رشید شده است درست است شغل ندارد بیکار نباشد می‌رود خانه را که بگیرد آخه گاهی آدم می‌بیند که یک پدر پیر شده است همچنان دارد می‌دود یک نفر می‌دود چند نفر مصرف می‌کنند، یک مادر پیر می‌دود چند نفر مصرف می‌کنند این خوب نیست. حتی اگر ما مثلاً مهمانی می‌رویم اگر می‌توانیم بار خود را سبک کنیم بار خود را سبک کنیم، اگر قرار است مهمانی طول بکشد چند روزی طولانی شود باید سعی کنیم مشارکت کنیم، اگر مسافرت می‌رویم با هم، با هم مشارکت کنیم تو برداشتن بارها و برداشتن بار یک افتخار است حالا یک جاهایی چون در آستانه هوز حال و هوای شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها هستیم که حضرت زهرا سلام  الله علیها بارهای زندگی را بر می‌داشتند عاشقانه و اصلاً زحمت و رنج اگر در راه خدا است ولو مربوط به شئون مادی باشد عبادت است می‌گویند پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وصلم یک روز رفتند منزل دختر خود نور چشمشان ببینید با یک وضعیت رقت آوری مواجه شدند.
شریعتی: آن سختی و مشقّت.
حجت الاسلام نظافت: بچه‌های سر و نیم سر باید خودشان گندم آرد کنند، باید خودشان خمیر کنند، باید خودشان بپزند خیلی پیامبر دلشان سوخت و اشک ریختند بعد به حضرت زهرا فرمودند که: «تَجَرَیعَ مَرَارَةُ الدُّنْيَا وَ حَلَاوَةُ الدُّنْيَا» یعنی دخترم تلخی‌های دنیا را جرعه جرعه بنوش در ازای شیرینی آخرت. حضرت زهرا جواب خیلی زیبایی دادند فرمودند: «اَلْحَمْدُلِلّهِ عَلى نَعْمائِهِ وَالشُّكْرُ لِلّهِ عَلى آلائِهِ».یعنی بابا غصه‌ای نیست مشکلی نیست.
شریعتی: من صبر می‌کنم.
حجت الاسلام نظافت: بالاتر از صبر شاکر هستم وقتی آدم شاکر است دارد لذت می‌برد یعنی توجه دارد که خدا به او لطف کرده است، یعنی ما حیوان نیستیم که لطف‌ها فقط جنبه خورد و خوراک و رفاهی داشته باشد ما انسان هستیم ما روحمان قرار است تغذیه شود با این سختی‌ها روح تغذیه می‌شود، روح رشد می‌کند دنیا جای رشد است، دنیا مثل رحم مادر است برای ما. در رحم مادر آن‌جا موضع آن و فلسفه آن این بود که رشد کنیم آن موقع که رشد کردیم آمدیم این دنیا حالا باید این‌جا رشد کنیم برویم آن عالم و با سختی‌های در راه خدا رشد ‌می‌کنیم و آن‌جا هم فرمودند: «اَلْحَمْدُلِلّهِ عَلى نَعْمائِهِ وَالشُّكْرُ لِلّهِ عَلى آلائِهِ». چون یک نَعْمائِهِ داریم و یک آلائِهِ. آلائه به نعمت‌های معنوی می‌گویند، همسر خوب، پدر خوب، فرزندان خوب و زندگی فقیرانه‌ای است، زندگی سخت است اینکه عاقل هستم اینکه معرفت دارم اینکه خدا را می‌شناسم اینکه از نماز لذت می‌برم.
شریعتی: آن ثروت‌های معنوی ما در واقع مهم است.
حجت الاسلام نظافت: ثروت‌های معنوی چقدر مهم است. خب حالا پس حضرت بار خود را نمی‌گذاشتند، آن وقتی هم که کنیزی به ایشان در واقع یک کمک کاری پیدا کردند باز هم با او تقسیم کار کردند یعنی مومن بار خود را بر می‌دارد مگر یک وقتی بار می‌گذارد از باب یک رابطه تشکیلاتی سلمان می‌گوید که من وارد منزل حضرت زهرا سلام الله علیها شدم دیدم که بی‌بی دارند کار می‌کنند و کنیز ایشان فضه دارد استراحت می‌کند گفتم شما کار می‌کنید این نشسته است فرمود: پدرم فرموده است که یک روز تو کار کنی یک روز آن کار کند، امروز نوبت استراحت فضه است پس فضه یک روز در میان کار می‌کرده است باز زندگی حضرت زهرا بر دوش فضه بوده است ولی یک کار تشکیلاتی است تقسیم کار است. همچنین بین امیرالمومنین و حضرت زهرا تقسیم کار بود و اگر انسان بخواهد هم خدمت بگیرد و هم خدمت بدهد که سربار هم نباشد راه آن تقسیم کار است چون بألاخره ما مجبور هستیم همه‌ی بارها را نمی‌توانیم برداریم درست است پس باید بار بگذاریم بر دوش همسرمان مثلاً خانمی به شوهر خود می‌گوید برو این کار را کن این خرید را تو انجام بده.
شریعتی: این کار را تو انجام بده، این کار را من انجام می‌دهم.
حجت الاسلام نظافت: این‌جا دیگر خلاف عزت نیست شراکت است، مودت است، صمیمیت  همکاری تقابل است. یا گاهی از باب تربیت است به فرزند خود می‌گوییم برو آن کار را کن می‌توانیم خودمان انجام دهیم می‌خواهیم او را رشد دهیم، می‌خواهیم او نازپرورده بار نیاید، می‌خواهیم او را آماده ورود به اجتماع کنیم.
شریعتی: حرکت بدهیم او را.
حجت الاسلام نظافت: می‌خواهیم حرکت دهیم رشد دهیم او را تا بارهای سبک را نگذاریم آماده نمی‌شود بارهای سنگین را بر دارد یعنی بچه‌ها باید آرام آرام وارد زندگی اجتماعی شوند تربیت اجتماعی آقای شریعتی بسیار مهم است از اینکه می‌بینیم آمار طلاق رفته است بالا پیدا است که ما در تربیت اجتماعی کم گذاشتیم و بچه‌ها بیشتر پای تلویزیون هستند، پای فضای مجازی هستند همیشه زندگی فردی را تجربه می‌کنند پدر مهربان و مادر مهربان هم هر چه که می‌خواهند برای این‌ها فراهم می‌کنند در زندگی نه نمی‌شنوند بعد که می‌روند داخل اجتماع می‌بینند نه اشتباه است از این خبرها نیست.
شریعتی: تازه اول بدبختی آن‌ها است.
حجت الاسلام نظافت: همیشه همه‌جا قانون‌مند است این‌گونه نیست همه مطیع او باشند حتی همسر او هم مطیع او نیست و لذا بچه‌ها باید ذره ذره تلخی‌ها را و سختی‌ها را بچشند به نحوی که شکسته نشوند 7 سال اول فرمود امیر است ولی از 7 سال دوم فرمود عبد است تاره همان هم از وقتی می‌خواهد وارد 7 سال دوم شود یک باره نه.
شریعتی: با یک شیب ملایمی در واقع مقابل است.
حجت الاسلام نظافت: آفرین الان پیش دبستانی از پیش 2 است، پیش 1 است و بعد باز فرق می‌کند بین کسی که 7 ساله است، 8 ساله است، 9 ساله است وقتی می‌خواهد وارد 14 سالگی شود دیگر باید مقدمات وزیر شدن فراهم شود وزیر از وزر است یعنی باید بار بر دارد مگر دختر بارهای زندگی را بر دارد یعنی به این دختر بگویند که خب حالا جمعه‌ها شما باید غذا بپزید ما مهمان تو هستیم تو آشپز هستی چقدر مهم است که بچه‌ها هنرمند باشند مهارت داشته باشند به هر حال. در یک خطبه‌ای هست در نهج البلاغه خطبه 113 امیرالمومنین سلام الله علیه گله می‌کنند از یاران خود می‌گویند: «ما فَرّقَ بَينَكُم إلاّ خُبْثُ السَّرائرِ و سُوءُ الضَّمائرِ» حضرت ناراحت هستند از تفرقه و اختلاف بین پیروان شیعیان.
شریعتی: گلایه می‌کنند.
حجت الاسلام نظافت: بله. بعد می‌گویند عامل تفرقه چیزی نیست جزء باطن خبیث و ضمیر بد «ما فَرّقَ بَينَكُم إلاّ خُبْثُ السَّرائرِ و سُوءُ الضَّمائرِ». بعد می‌فرمایند که 4 تا علامت برای باطن خبیث می‌گویند، اول آن مربوط به وصف ما است فرمود: «فَلاَ تَوَازَرُونَ» بار از دوش یکدیگر بر نمی‌دارید بیشتر دوست دارید بار بگذارید، مسابقه خدمت گرفتن می‌دهید نه مسابقه خدمت کردن، بچه‌ها مسابقه خدمت گرفتن دارند آن می‌گوید من را بغل کن، آن می‌گوید من را بغل کن، آن می‌گوید ساک من را برداراز بچه انتظاری نیست ما الان برای امام خودمان همین‌گونه هستیم در زندگی وقتی این‌گونه هستیم برای امام زمان هم متاسفانه همین‌گونه هستیم، یعنی همیشه دوست داریم آقا بارهای ما را بر دارد دختر من عروس شود پسر من داماد شود آقا بیا این مشکل من را حل کن نمی‌گوید آقا بیا من کمک کنم شما را. فرزند رشید یار بار بر می‌دارد کسی که پیرو امام زمان است منتظر است بیاید که کمک کند.  
شریعتی: ما خودمان بار هستیم نه یار.
حجت الاسلام نظافت: آفرین. سربار هستیم و همه باید آرزوهای ما این باشد که یار باشیم حداقل می‌گوید آبی نمی‌آوری کوزه‌ای نشکن یعنی حداقل امام زمان مجبور نشوند خراب کاری‌های ما را جبران کنند در 3 مرحله: یکی خرابکاری می‌کند – یکی هیچ کاری نمی‌کند – یکی کمک می‌کند، ایده‌آل آن این است که کمک کنیم ولی اگر کمک نمی‌کنیم خرابکاری نکنیم. بچه‌ای که در مدرسه مثلاً خدایی نکرده می‌زند شیشه‌ای را می‌شکند پدر را دعوت می‌کنند، مادر می‌رود داخل مدرسه با شرمندگی چه بگوید گاهی امام خود را شرمنده می‌کنیم.
 شریعتی: سر باز نیستیم سربار نباشیم.
حجت الاسلام نظافت: آفرین. و خدا نکند کسی اشک امام خود را در بیاورد دعا کنید وقتی می‌میریم و یا ان‌شاءالله شهید می‌شویم امامان گریه کند، بعضی‌ها وقتی زنده هستند امام گریه می‌کند، بعضی‌ها وقتی شهید می‌شوند امام گریه می‌کند امام حسین برای حضرت ابوالفضل العباس گریه کرد، برای علی اکبر گریه کرد یقیناً برای حاج قاسم سلیمانی گریه کردند اصلاً انسان شایسته این‌گونه است وقتی می‌میرد زمین گریه می‌کند زمین، زمین شعور دارد می‌فهمد قرآن می‌گوید آل فرعون همه‌ آن‌ها با هم غرق شدند «فَمَا بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّمَاءُ وَالأرْضُ» نه آسمان گریه کرد نه زمین گریه کرد جمعیتی بودند، یعنی مومن عادی می‌میرد چون مفید است گریه می‌کنند.
شریعتی: آن جمله‌ای که امیرالمومنین خطاب به زید بن صوحان دارند هنگام شهادت ایشان «أَنْتَ خَفِیفَ الْمَئُونَهِ وَ عَظِیمَ الْمَعُونَهِ» خیلی جمله بلندی است.
حجت الاسلام نظافت: یعنی سبک بار بودی باری بر من نبودی و کمک عظیمی کردی.
شریعتی: کم هزینه و پر فایده.
حجت الاسلام نظافت: و این را باید آدم‌ها در زندگی شخصی خود تجربه کنند تا وقتی که پا به رکاب امام زمان واقع می‌شوند این عادت شده باشد، ملکه شده باشد و کم هزینه و پر فایده روایت داریم اصلاً «اَلمؤمِنُ قَلیلُ المؤونةِ وَ كثير المَعونةِ». کاش مسئولان ما این راویت را در همه ادارات تابلو کنند، یک آقایی به من گفت که این‌ها را به مسئولین بگویید گفتم مسئولین موقعی که ما حرف می‌زنیم سر کار هستند.
شریعتی: ان‌شاءالله به گوش آن‌ها خواهد رسید.
حجت الاسلام نظافت: ان‌شاءالله. خانم‌های آنان احتمالاً گوش می‌دهند به گوش آنان برسانند، خانم آقای رئیسی به گوش آقای رئیسی می‌رسانند یعنی دستور بدهند این یک تابلو شود و سر در همه ادارات باشد روی میز هر وزیری باشد که آقا پر خرجی هنر نیست.
شریعتی: مثل یک خط کش.
حجت الاسلام نظافت: بله. و فکر کنید راه حل پیدا کنید و جایزه بدهید به کسی که راه حل می‌دهد که با خرج کم اداره را اداره کند نه اینکه بروند گاز آن را قطع کنند خیلی عجیب است گاز بعضی از ادارات را می‌آیند قطع می‌کنند خود او باید متوجه باشد «اَلمؤمِنُ قَلیلُ المؤونةِ وَ كثير المَعونةِ».خیلی مهم است یعنی باید بترسم از خرج کردن پول بیت‌المال.
شریعتی: یک مؤونه با حمزه است، یک معونه با ع است.
حجت الاسلام نظافت: بله مؤونه با حمزه یعنی خرج، خرج آن کم، معونه با ع یعنی کمک، کمک آن زیاد. 4 تاعلامت بود اولش «فَلاَ تَوَازَرُونَ» 3 تا دیگر آن هم یک اشاره کنم، فرمود: «وَلاَ تَنَاصَحُونَ» باطن خبیث علامت آن این است که خیر همدیگر را نمی‌خواهند چقدر خوب است خیر هم را بخواهیم یعنی هر کدام از ما فکر کنیم که به دیگری چه پیشنهاد خوبی می‌توانیم دهیم تا زندگی آن رشد کند.
شریعتی: تواصی به حق، تواصی به صبر.
حجت الاسلام نظافت: چه از نظر مادی، چه از نظر معنوی بعضی‌ها خیر‌خواه هستند، بعضی‌ها دلسوز هستند بعد فرمود: «وَلاَ تَبَاذَلُونَ» علامت باطن خبیث این است که برای هم پول خرج نمی‌کنید «وَلاَ تَبَاذَلُونَ» از بذل. و آخر فرمود: «وَلاَ تَوَادُّونَ» اظهار مودت و دوستی نمی‌کنید. در نهج البلاغه داریم «شَرُّ الْإِخْوَانِ، مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ» بدترین دوستان کسانی هستند که مایه دردسر هستند برای دیگران همیشه زحمت ایجاد می‌کنند برای دیگران و دیگران هم رویشان نمی‌شود مجبور می‌شوند که بار او را بردارند نه از ته دل از باب حیا از باب اینکه کریم هستند، اذیت می‌شوند این خوب نیست «شَرُّ الْإِخْوَانِ، مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ» بألاخره اگر انسان بتواند پیاده برود بهتر از این است که ماشین دوست خود را بگیرد و احتمال می‌دهد که او هم کراهت دارد و رویش نمی‌شود مثلاً شما اگر از عرض شود برادر خانم خود می‌خواهید ماشین بگیرید خب شاید دوست نباشد یا باجناق عرض شود خدمت شما که حالا ماشینی می‌گیریم حداقل برویم دوباره بنزین و باک را پر کنیم تحویل دهیم.
شریعتی: حاج آقا درد کشیده است.
حجت الاسلام نظافت: یا اگر مثلاً خراب شده است خب بگوییم آقا خراب شده است برای آن که بداند وسط راه نماند چقدر بد است که ما حواسمان نباشد مانع کار خیر شویم در قرآن داریم که مهمانی که می‌رفتند خانه پیامبر اکرم بعد از غذا، چون پیامبر سفره ایشان پهن بود می‌نشستند با هم حرف می‌زدند خدای متعال فرمود بابا بلند شوید بروید. پیامبر رویش نمی‌شود بگوید بلند شوید بروید ولی خدا حیا نمی‌کند یعنی باید این ملاحضات را کنیم.
شریعتی: این وظیفه ما است.
حجت الاسلام نظافت: آره. مهمانی می‌رویم خب اگر آن‌ها مثلاً فرض می‌کنیم بچه مدرسه‌ای دارند خب، می‌خواهد فرزندشان زود بخوابد، خانه‌ها هم الان یک شرایطی که نمی‌‌شود دیگر، یا مریض دارند مثلاً در روایت داریم عیادت بیمار می‌روید طول ندهید مگر اینکه خود بیمار می‌گوید بنشین، چون بیمار یک وضعیتی دارد یک شرایط خاصی دارد گاهی ممکن است نمی‌تواند سرویس بهداشتی برود، می‌خواهند پانسمان آن را عوض کنند رویش نمی‌شود. چقدر دین خیلی لطیف است یعنی پر از ظرافت است و توجه به این‌ها آدم را لطیف می‌کند.
شریعتی: آقا اصلاً همین کلمات امیرالمومنین در نهج البلاغه اگر دست دیگران بود با آب طلا می‌نوشتند تمام عالم را پر می‌کردند، ماها داریم متاسفانه اصلاً به گوش ما نخورده است.
حجت الاسلام نظافت: بعد در زندگی‌هایمان یک اشکالاتی است از دور که ما را نگاه می‌کنند امیرالمومنین را با ما می‌خواهند بسنجند.
شریعتی: این خیلی بد است.
حجت الاسلام نظافت: خیلی بد است مثل مریضی که می‌رود دکتر داروها را درست مصرف نمی‌کند مردم دیگر آن دکتر نمی‌روند می‌گویند بیمارهای آن خوب نشدند نمی‌دانند آقا بیمارها گوش نمی‌کنند، این آبروریزی‌ها خیلی بد است. این بود «شَرُّ الْإِخْوَانِ، مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ». و عرض کردم راه‌ حل آن تقسیم کار است که همه باید داشته باشند. در روایت داریم سزاوار است در مومن 3 خصلت باشد از امام صادق است «لَا یَتَحَامَلُ لِلْأَصْدِقَاءِ» یعنی سربار دوستان خود نباشد اگر مسافرت می‌روند سهم خود را بپردازد از آن هزینه، از آن بار خدا رحمت کند مرحوم امام را می‌گویند قبل از انقلاب که مشهد تشریف می‌آوردند زیارت علما خیلی از آن‌ها دسته جمعی می‌آیند زیارت، خدا رحمت کند آقای صفایی هم همین‌گونه بودند. آره 15 نفر، 20 نفر، 30 نفر با هم می‌آمدند. بعد امام نقل شده است که زودتر زیارت خود را خلاصه می‌کردند با اینکه امام اهل زیارت جامعه کبیره بودند نجف طولانی ولی.
شریعتی: آن‌جا مختصر زیارت می‌کردند.
حجت الاسلام نظافت: چرا؟ می‌آمدند زودتر چایی را آماده کنند برای زوار امام رضا علیه سلام.
شریعتی: خدمت کنند، این خیلی مهم است که در آن لحظه وظیفه خود چه هست.
حجت الاسلام نظافت: بله. یعنی ببینید گاهی مبارزه با نفس گذشتن از یک لذت معنوی است که خودت می‌چشید دوست دارید ولی خدا می‌گوید برو یک کار دیگری را بکن سخت است. خدا رحمت کند شهید حججی را گفتند کار ایشان این بود که دهه اول محرم در همان هیئتی که ظاهراً نجف آباد اصفهان بودند ایشان همیشه در آن آشپزخانه و آن پشت پرده زحمت می‌کشیدند و کار انجام می‌دادند با اینکه عشق آن این بوده است که بیاید گریه کند. مومن دوست دارد باری که روی زمین مانده است را بر دارد به هر حال، فرمود سربار نباشد «بَدَنُهُ مِنْهُ فِی تَعَبٍ» بدن آن در رنج است «وَ النَّاسُ مِنْهُ فِی رَاحَةٍ» و مردم از او در راحت هستند. یعنی بألاخره اگر زیاد به فرزندان خود دستور دهیم دفعه اول به حرف می‌کند، دفعه دوم، دفعه سوم نِک و نوک، دفعه چهارم فرق نمی‌کند و چقدر بد است که ما وادار کنیم فرزندانمان را به اینکه عاق ما شوند در روایت داریم سرزنش شدند پدر مادرهایی که با فرزندان خود به گونه‌ای رفتار می‌کنند که بچه‌ها نافرمانی می‌کنند نافرمانی از پدر و مادر برای بچه‌ها ضرر مادی و معنوی دارد.
شریعتی: برای خودشان؟
حجت الاسلام نظافت: برای بچه‌ها آره. و پدر و مادر چون آن‌ها را دوست دارند وقتی باید پیش‌بینی کنند اگر الان بگویند برو این کار را بکن اگر نمی‌کنند نگویند که عاق نشوند، عاق یعنی ظالم عاق فعل فرزند است نه فعل پدر و مادر است که آنها ظلم نکنند به پدر و مادر حق پدر و مادر را....
شریعتی: نکند یک وقت از عهده این حق بر نیاید.
حجت الاسلام نظافت: یعنی وادار به عاق این‌ها را نکنند بعد این‌جا همان ظرافت می‌خواهد.
شریعتی: بله آن تشخیص خیلی مهم است.
حجت الاسلام نظافت: اصلاً بچه‌ها خیلی فوتبال دوست دارند در جام جهانی می‌گفتند برو نان بگیر دیگر واقعاً، نمی‌تواند باید درک کنیم آن را.
شریعتی: خیلی زندگی حاج آقا ظرافت دارد و خیلی هنرمندانه باید تربیت کنیم.
 حجت الاسلام نظافت: یعنی باید حواسمان باشد انسان موجودی است لطیف و حساس 1000 برابر حساس‌تر از حیوان و 1000 برابر حساس‌تر از گل. می‌گویند امام حسن مجتبی علیه سلام نشسته بودند غذا میل می‌کردند و سگی نشسته بود برای آن لقمه می‌انداختند یک کسی اعتراض کرد فرمود «ما أهلَ البَيتِ» خجالت می‌کشیم، حیا می‌کنیم غذا می‌خوریم موجود زنده نگاه کند یعنی امام توجه دارد که حیوان درکی دارد ببینید انسان که لطیف‌تر و حساس‌تر است که، پس در انسان‌ها خانم‌ها خیلی لطیف هستند خیلی سخت است و خانم‌ها باید ببخشند مردهایی که حواسشان نیست. طبیعت ما در دنیای دیگری هستیم این‌ها هم در دنیای دیگری هستند. 2 گروه را گفتند گل یکی کودک، یکی زن هر دو ریحانه هستند یعنی خیلی لطیف هستند خیلی حساس هستند، خدا رحمت کند امام را رفته بودند سجده نوه ایشان نقل شده است که رفته بود روی شانه ایشان خادم امام آمد لطف می‌کند و بچه را برداشت و آن هم گریه کرد؛ خلاصه بعد از نماز امام گفتند چه کار او داشتی آقا آمده بود روی شما، خب حالا امام پیر هستند می‌خواستند لطفی کنند امام ناراحت شدند و گفتند دیگر همچین کاری نکنی. امام خیلی ظریف و لطیف بودند امام تنها عاملی که سبب می‌شده است که در سخنرانی حواسشان پرت شود گریه بچه بوده است، آن موقعی که امام 12 بهمن تشریف آوردند ایران و آن استقبال و آن هیجان خطراتی که خود شخص امام را تهدید می‌کرد بعد که خانه یکی از اقوام خود می‌روند و سفره‌ای پهن می‌شود؛ یک بچه همش دور امام می‌چرخیده دیگران هم مانع شدند امام می‌گوید چه کار او دارید، این چه می‌گوید می‌گوید دوست دارد پیش شما باشد امام بغل می‌کند آن را اول او را سیر می‌کنند بعد غذای خودشان را می‌خورند.
شریعتی: دین به معنای واقعی یک کلمه آدم‌ها را لطیف تربیت می‌کند.
حجت الاسلام نظافت: بله. دین این‌گونه است این خاصیت دین است و هیئت‌ها خاصیت آن همین است، روضه خاصیت آن همین است اشک بر مظلوم روح را لطیف می‌کند.
شریعتی: دل را جلاء می‌دهد.
حجت الاسلام نظافت: و دیگرانی که با این فضا آشنا نیستند از دور فکر می‌کنند مثلاً این‌ها چقدر غم دارند، دارد که این‌ها غم‌های لطیف کننده و شادی آور است. یعنی اشک بر مصیبت حضرت زهرا سلام الله علیها این دیگر سبب می‌شود آدم برای نان و آب گریه نکند ولو مشکل مادی داشته باشد بعد یک نشاطی پیدا می‌کنند، نمی‌دانم دیده‌اید وقتی که روضه تمام می‌شود گاهی اصلاً قاه قاه می‌خندند یعنی خنده‌یشان می‌آید یعنی گریه خوب خنده می‌آورد.
شریعتی: سبک می‌شوید.
حجت الاسلام نظافت: سبک می‌شوند. در خطبه متقین داریم که «يَبِيتُ حَذِراً وَ يُصْبِحُ فَرِحاً» یعنی متقین در نماز شب، در تلاوت قرآن شب را به صبح می‌آورند با نگرانی در پیشگاه خدا استغفار دارند اشک دارند به سجده می‌روند صبح که می‌شود شاد هستند «فَرِحاً بِمَا أَصَابَ مِنَ الْفَضْلِ وَ الرَّحْمَةِ» شادی مومنین هم یعنی انبساط روح است. روح اگر منبسط باشد وسعت پیدا کرده باشد در تنگنا و ضیق صدر نباشد در داخل سنگر یک متری هم اگر باشد احساس غم ندارد، حالا من توصیه می‌کنم بینندگان عزیز را این کتاب خاطرات شهداء را بخوانند.
شریعتی: خیلی بی‌نظیر است.
حجت الاسلام نظافت: فرزندانی که با شهداء انس می‌گیرند بیمه می‌شوند منحرف نمی‌شوند موج فساد و فحشاء آن‌ها را نمی‌برد. شهداء خیلی عجیب بودند هم خوب گریه می‌کردند هم خوب می‌خندیدند و اصلاً مشکلات برای آن‌ها چیزی نبوده است آن به خاطر آن معنویت است، ما یک آسیبی بگویم از این روضه‌ها چون در روضه باید مشکلات و غصه‌ها را بگویند گاهی ممکن است این چنین تصور شود زندگی حضرت زهرا همیشه غم بوده است نه این‌گونه نبوده است شادترین زندگی را داشتند ما یک دوره‌ی خاصی را داریم می‌خوانیم.
شریعتی: بله غالباً دوران بعد از رحلت پیغمبر.
حجت الاسلام نظافت: این‌ را داریم می‌خوانیم چون می‌خواهیم روضه بخوانیم می‌خواهیم گریه کنیم درست است.
شریعتی: حالا ایام ولادت در پیش است.
حجت الاسلام نظافت: عرض من این است که ما بیاییم شادی‌های زندگی حضرت زهرا باید توجه کنیم، حضرت زهرا نشاط داشتند به خاطر عبادت، عبادت انسان را شاد می‌کند عرض کردم در خطبه متقین این را داریم تلاوت قرآن گریه کردن از خدا بخواهیم که نمازهای ما توأم با اشک باشد که حیف نیست نماز با اشک چیز دیگری است، نماز با توجه، نماز با حضور قلب نمازی است که سخت نیست. نماز سخت‌ترین عمل عبادی است دقت کردید یعنی تلاوت قرآن آن قدر سخت نیست، زیارت عاشورا سخت نیست نماز نمی‌دانم چه هست بعد قرآن فرموده است: «اِنَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ‌» نماز خیلی سنگین است مگر بر کسانی که اهل خشوع هستند، چه زمانی خاشع می‌شویم وقتی یاد مرگ باشیم « الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ» کسانی که به لقاء پروردگار توجه می‌کنند، این دل می‌شکند پعد نماز انگار در ابرها هستیم در آن حالت، حالت خشوع آن. دیگر انسان سنگینی آن را حس نمی‌کند.
شریعتی: منقطع می‌شود.
حجت الاسلام نظافت: نماز یک مرکبی است که مثلاً هر کسی نمی‌تواند سوار نمی‌دانم موتور جت شود یا موتورهای سنگین است می‌خواهیم این را تشبیه کنیم مرکبی است که آدم‌های عادی تا می‌گویند الله اکبر می‌افتند نمی‌توانند با آن بروند بالا.
شریعتی: اگر نماز، نماز باشد.  
حجت الاسلام نظافت: اگر نماز، نماز باشد می‌روند بالا اگر نماز، نماز با خشوع نباشد می‌افتند یعنی حضور قلب آن‌ها از دست می‌رود جسمشان است راه آن این خشوع است. خشوع قلب هم زندگی سخت خشوع قلب می‌آورد یعنی زندگی سخت حضرت زهرا شیرینی آن در نماز حفظ می‌شده است مگر شوخی است یک کسی عبادت کند پاهای آنان متورم شود یعنی چقدر ایستادند، چقدر قنوت آن‌ها طولانی بوده است سوره‌های طولانی می‌خواندند دیگر خب بشر هستند دیگر، حضرت زهرا مافوق بشر که نیستند بشر هستند، بشر مافوق هستند البته رفتند بالا رشد کردند، بشر هستند یعنی بألاخره جسمی دارند خستگی می‌فهمند ولی وقتی که این خشوع قلب می‌آید دیگر اصلاً متوجه نمی‌شوند. ما در عشق‌های خود این‌گونه هستیم این بچه‌ها در فوتبال این‌گونه هستند هر کسی در مسیر عشق خود این‌گونه است هنرپیشه‌ها این‌گونه هستند، وزنه بردارها، کشتی‌گیرها. همه وقتی که محو جمال چیزی می‌شوند از خستگی‌های جسمی غافل می‌شوند چه چیز انسان را خاشع می‌کند؟ سختی در راه خدا – یاد مرگ و جبهه هر دو آن بود هم یاد مرگ بود هم سخت بود و لذا حضرت زهرا عرض کردم فرمودند: «اَلْحَمْدُلِلّهِ عَلى نَعْمائِهِ» یعنی آن زندگی سخت را نگفتند خلاصه به زور باید صبر کنم همین نعمت است.  پس یک شادی، شادی معنوی است یک شادی ناشی از خوش اخلاقی است حضرت زهرا انتظار بالایی از امیرالمومنین ندارند دوست دارند به امیرالمومنین کمک کنند نمی‌خواهند خدمت بگیرند و لذت می‌برند از خلق خوش امیرالمومنین و چون خودشان خوش اخلاق هستند طرف مقابل هم خوش اخلاق می‌شود، خوش اخلاقی، خوش اخلاقی می‌آورد بد اخلاقی، بد اخلاقی می‌آورد اگر من اخمو باشم شما هم اخمو می‌شوید شما اخمو من هم اخمو همش روی هم اثر می‌گذارد حضرت زهرا خوش اخلاق هستند همسرشان هم خوش اخلاق هستند پس زندگی آن‌ها همیشه شاد است و با فرزند خود بازی می‌کنند می‌شود زندگی شاد و می‌دانند این فرزندان نعمت هستند دوران جوانی می‌گذرد ما می‌میریم بچه‌ها می‌مانند یادگاران خوبی هستند بچه‌ها حضرت زهرا سلام الله علیها عشق ایشان خدمت است از خدمت شاد می‌شوند چه به همسایه‌ها از انفاق شاد می‌شوند فرمود: از دنیای شما 3 چیز را دوست دارم عجیب است یعنی از نظر حضرت زهرا سلام الله علیها این 3 چیز اگر نباشد زندگی ارزش ندارد «النظر إلَى رسولُ اللّه» نگاه به چهره پیامبر علت آن چیست؟ پیامبر آدم را یاد خدا می‌اندازد حضرت زهرا عاشق خدا هستند پیامبر را هم به عشق خدا می‌خواهند خیلی مهم است که ما با کسانی رابطه داشته باشیم که ما را یاد خدا بیاندازند.
شریعتی: وجه رسول الله نه وجه پدرم.
حجت الاسلام نظافت: احسنتم. دوم تلاوت قرآن فرمود دوست دارم یعنی اگر تلاوت قرآن نداشته باشند دلشان پر از غم است قرآن را با حالت با صوت حزین می‌خوانند بعد یک نشاطی پیدا می‌کنند و سوم هم فرمود الانفاق پول خرج کردن در راه خدا شادشان می‌کرد.
شریعتی: که در اوج آن قله قرار گرفتند حضرت.
حجت الاسلام نظافت: واقعاً در اوج هستند و ما خیلی فاصله داریم فاصله را کم کنیم، خب از این بحث رد می‌شویم. یکی دیگر از عوامل عزت تجمل است تجمل یک مقدار واژه آن درست جا نیافتاده است تجمل با تجمل پرستی اشتباه گرفته می‌شود، پس فلانی تجملاتی است تجمل به معنای مثبت آن خوب است انسان را عزیز می‌کند در همان روایتی که اشاره کردم از حضرت زهرا سلام الله علیها یک نفر آمد گفت حدیثی دارید به من بدهید به کنیز خود گفت برو آن روایت را بیاور بعد آمد گفت گم کردم آن گفت وای بر تو آن حدیث معادل حسن و حسین است آن حدیث نکاتی دارد یکی از آن این است که «إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ یُحِبُّ الْجَمَال فأتجمل وَ يَكْرَهُ البُؤْسَ وَ التَّباؤسَ» یعنی خدا زیبا است زیبایی را و تجمل را دوست دارد و ژولیدگی و شلختگی را دوست ندارد حالا فرق جمال و تجمل چیست؟
شریعتی: جمال زیبایی است.
حجت الاسلام نظافت: تجمل چی؟ جمال خدا دادی است.
شریعتی: تجمل یک جور آراستگی است.
حجت الاسلام نظافت: سلیقه را دخالت می‌دهد الان شما رنگ لباس‌هایتان هماهنگ با هم است این تجمل است، موهایتان را شانه می‌کنید این تجمل است این خوب است پیامبر اکرم اهل تجمل بودند یعنی پیامبر زود در خانه را باز می‌کردند آن مقداری که معطل می‌شد طرف فقط به خاطر این بود که پیامبر موهای خود را مرتب کنند و حضرت زهرا سلام الله علیها برای تمیز کردن منزل وقت زیادی می‌گذاشتند خیلی عجیب است کسی که عاشق عبادت است و از عبادت لذت می‌برد چقدر مهم است می‌توانست سَر سَرَی زندگی را عرض شود پیش ببرد بگوید بیشتر نماز بخوانم ولی نه، نماز را در وقتی می‌خواندند و به گونه‌ای می‌خواندند که به خانه داری لطمه‌ای وارد نشود و چیدمان زندگی قشنگ باشد.
شریعتی: حتی روز آخر.
حجت الاسلام نظافت: آفرین حتی روز آخر تا آخرین نفس یعنی زندگی را واقعاً مسکن می‌کردند مسکن به معنای لغوی یعنی محل آرامش است. زهرا سلام الله علیها مایه آرامش علی و بچه‌ها است، از بچه‌ها هم تلافی نکنید بچه‌های علی با بچه‌های دیگر ما فرق می‌کردند مثلاً شلوغ نمی‌کردند.
شریعتی: بچه، بچه است دیگر.
حجت الاسلام نظافت: بچه می‌ریزد مادر باید همیشه مرتب کند تا او کم کم مرتب بودن را بفهمد در فضای نظم اگر بچه‌ها رشد کنند نظم کم کم به آن‌ها القاء می‌شود، کمی باید صبوری کنیم بی‌نظمی آنان را. حضرت زهرا آرایش می‌کردند خودشان را ژولیده ظاهر نمی‌شدند این نکاتی که به آن غفلت می‌شود به نظر من بنابراین تجمل خوب است، سلیقه داشتن خوب است.
شریعتی: تجمل پرستی خوب نیست، تجمل گرایی خوب نیست.
حجت الاسلام نظافت: تجمل پرستی و گرایی به معنای پرستش آن خوب نیست. یک وقت رفته بودیم با طلبه‌هایمان خدمت علامه حکیمی خدا رحمت کند خیلی عجیب بود ایشان هم همان‌جای هم ما 2 تا کرامت از ایشان دیدیم بعد یکی از سفارش‌های ایشان همین بود به طلبه‌ها که خلاصه خانم‌ها می‌گوییم ساده زیستی اما باید چیدمان خانه چیدمان متنوع و زیبایی باشد حالا من یادم نیست به روایت هم اشاره کردم یا نه، یعنی بألاخره مدیریت خانه را از نظر چیدمان باید به خانم‌ها واگذار کرد و مردان تابع خانم‌ها باشند در این جهت چون سلیقه آنان بهتر است لطیف هستند دیگر خدا این‌گونه آفریده است هنر دارند بنابراین اگر مثلاً امسال مبل‌ها این‌جا بود سال دیگر جای آن را تغییر دادند.
شریعتی: شما خیلی حالا چیز....
حجت الاسلام نظافت: تنوع چیز خیلی خوبی است.
شریعتی: نه آقایان معمولاً دخالت می‌کنند.
حجت الاسلام نظافت: بله آقایان ممکن است دخالت کنند نه این خوب نیست، چون ما که تو خانه نیستیم که.
شریعتی: آن‌ها بزار هر طور که دوست دارند بچینند.
حجت الاسلام نظافت: خب پس تجمل پرستی بد است و عرض شود خدمت شما که حضرت زهرا عرض کردم همین‌گونه بودند. حالا در عرض شود خدمت شما تذکر به ما دادند که مواظب باشید رسیدگی به ظاهر افراطی نباشد یعنی همان سر از پرستش در می‌آورد.
 شریعتی: دیگر تمام هم و غم باشد این.
حجت الاسلام نظافت: آفرین این بد است دیگر، ببینید خدا رحمت کند مرحوم آقای صفایی یک وقت می‌گوید ایشان وارد محله خود شدند دیدند مردم جمع شدند نگاه کرد دید جنازه‌ای پیدا شده است مردم جمع شدند و خلاصه کسی حاضر نیست این را جمع کند می‌دانید واجب کفایی است دیگر باید ببرند غسل بدهند تدفین و تکفین ایشان عبای خود را در آوردند گفتند بزارید روی من که دلشان نمی‌آمد دیگر کثیف بوده است بد جور بوده است ما اگر بدون عباء باشیم همچین قشنگ نیستیم ما مردم ما را عادت کردند با عباء ببینند، آراستگی یک طلبه معمولاً این است که با عباء باشد عرف آن این است. من یک وقت از خانه آمدم بیرون سر کوچه رسیدم دیدم که همه دارند چپ چپ نگاه می‌کنند دقت کردم دیدم عمامه‌ام یادم رفته است، از این به بعد یک آینه گذاشتیم دم در خودمان را چک کنیم. خب حالا اگر لازم شد این عباء این عمامه در مسیری که خدا دوست دارد استفاده شود.
شریعتی: آن تشخیص اولویت خیلی مهم است.
حجت الاسلام نظافت: یک آقایی از اساتید رفته بودند یک وقت یک مسافرتی روستایی یک جایی دیده بودند که یک ماشینی خراب شده است و این‌ها می‌خواستند ماشین را ببرند آن هم سیم بکسل نداشت عمامه خود را در آورده بود چقدر.... وقتمان تمام شده است.
شریعتی: می‌خواهیم قرآن بشنویم اگر موافق باشید. یکی از همان محبوبیت‌های حضرت صدیقه طاهره زهرای مرضیه که حال دل را خوب می‌کند، بسیار سپاسگذارم نکته‌های خوبی را شنیدیم الحمدلله این‌ها ظرافت‌های است که واقعاً به ما کمک می‌کند هنرمندانه زندگی کنیم و از زندگی خود لذت ببریم و بچه‌های خوبی را هم تربیت کنیم ان‌شاءالله تمام زندگی‌ها سرشار از آرامش باشد باز هم از حاج آقا نظافت ممنون و مچکرم، خیلی خب من یک تشکر ویژه‌ای کنم به خاطر درخواستی که دیروز کردیم از شما و رو سفیدمان کردی گفتیم به مناسبت ایام شهادت حضرت صدیقه طاهره زهرای مرضیه به عشق حضرت زهرا در طرح قربانی به صورت ویژه مشارکت کنید و این اتفاق هم الحمدلله رقم خورد خانواده‌های عزتمند زیادی همچنان چشم به راه مشارکت و مساعدت خانواده و اهالی خوب سمت خدا هستند همچنان می‌توانید مشارکت کنید هم کانال ما هم سایت ما در اختیار شما است راه‌های مشارکت، آیات را بشنویم بر می‌گردیم همراه شما و در کنار شما.
صفحه167قرآن کریم
شریعتی: سلام به زائران و مجاوران حضرت رضا، سلام به قبله هشتم ما علی بن الموسی الرضا باید خداحفظی کنیم من باز هم یادآوری کنم که یک اتفاق مبارکی که در راستای توجه به ناشنوایان عزیز در برنامه سمت خدا رقم خورده است روزهای جمعه ساعت 8 صبح یکی از برنامه‌های سمت خدا با همکاری یکی از رابطان خوب ناشنوا ان‌شاءالله تقدیم حضور ناشنوایان خواهد شد به واسطه درخواست‌های مکرر آن‌ها ان‌شاءالله عنایت کنند ما را هم دعا کنند حالا سعی می‌کنیم اتفاقات دیگری را هم در راستای خدمت به عزیزان رقم بزنیم، حاج آقای نظافت دعا کنید و ان‌شاءالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام نظافت: خدایا به حق محمد آل محمد مومنین را، مسلمانان را، ملت ایران را روز به روز عزیز و عزیزتر بگردان، به مسئولینی که دنبال خدمت هستند صداقت دارند به عزت آن‌ها بیافزا، خدایا شرّ توطئه‌های ظالمان و مستکبران را به خودشان بر گردان، حوائج التماس دعاگویان، آن‌هایی که مشکل ازداوج فرزند خود را دارند، مشکل اشتغال دارند، مشکل مسکن دارند، آن‌هایی که بیماری دارند اختلاف‌های که احیاناً هست در خانواده‌ها خدایا به حق محمد و آل محمد هر کسی که التماس دعا گفته است در هر جهتی حوائج آن‌ها را به لطف و کرم خود برآورده بفرما.
شریعتی: خیلی از شما ممنون و مچکرم فردا ان‌شاءالله با حضور حاج آقا آملی خدمت شما می‌رسیم، جمعه صبح ساعت 8 هم از شبکه افق ناشنوایان عزیز می‌توانند برنامه سمت خدا را دنبال کنند تا سلامی دوباره و دیداری دوباره