اپلیکیشن شبکه سه
دریافت نسخه اندروید

مشاهده محتوا

1401-09-20-حجت الاسلام والمسلمین شریفیان -آشنایی با مفاهیم بنیادی قرآن کریم (اخوت ایمانی و ارتباط با امام)

شریعتی: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم». سلام به شما که مثل انار، ترش یا شیرین سر تا پا دل‌اید. به نام او آغاز می‌کنم که نام و یادش آرام بخش دل‌های بی‌قرار هست. سلام به شما ایمانی که ازش سرشارید به سمت خدای امروز خیلی خیلی خوش آمدید. به همه‌ی شنونده‌های خوب رادیو معارف سلام می‌کنم، به همه‌ی مخاطبان خوب شبکه‌ی محترم افق که تکرار این برنامه را می‌بینند بینندگان شبکه‌ی جهانی ولایت، شبکه‌ی جهانی جام جم. این‌جا تهران پایتخت کشور عشق و ایمان و در محضر در معیت حاج آقا شریفیان عزیز هستیم. سلام علیکم و رحمة الله، خیلی خوش آمدید.

حجت الاسلام شریفیان: علیکم سلام و رحمة الله، خدمت شما آقای شریعتی عزیز.
شریعتی: سلامت باشید.
حجت الاسلام شریفیان: عرض ادب و احترام خسته نباشید خدا قوت.
شریعتی: سلامت باشید.
حجت الاسلام شریفیان: دلمان برای شما خیلی تنگ شده بود.
شریعتی: همچنین متقابلاً.
حجت الاسلام شریفیان: و همچنین خدمت همه‌ی مخاطبین خوب برنامه سمت خدا عرض سلام و ادب و احترام دارم.
شریعتی: سلامت باشید.
حجت الاسلام شریفیان: عزیزانی که به هر نحوی که صدای ما را می‌شنوند تصویر ما را می‌بینند، ان‌شاءالله که همه‌ی آن‌ها در پناه خداوند متعال باشند و ما را هم از دعای خیر فراموش نکنند.
شریعتی: ان‌شاءالله. چقدر خوشحالیم که با هم هستیم در کنار هم هستیم خدا می‌داند که این با هم بودن چقدر خیر و برکت داره و چقدر حال دل آدم را خوب می‌کند. ان‌شاءالله همه زیر سایه‌ الطاف خداوند متعال عاقبت ‌بخیر بشیم. رفع کسالت شد آقا؟
حجت الاسلام شریفیان: الحمدلله شکر.
شریعتی: خداروشکر. خوشحالیم که امروز سلامت می‌بینیم شما را خدمت شما هستیم و بحثتان را می‌شنویم.
حجت الاسلام شریفیان: «اعوذُ بِالله مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم» «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ الحمدلله رب العالمین و صَلَّی اللهُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَ آله الطاهِرینَ و لعن دائم علی اعدائهم اجمعین».
شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم».
حجت الاسلام شریفیان: «اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّك‏ حجۀ بن الحسن، صلواتک علیه و علی آبائه فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلا». خوب من ابتدای بحث، خدمت همه‌‌‌‌ی عزیزان و بزرگواران عرض تسلیت دارم ایام شهادت خانم فاطمه زهرا.
شریعتی: سلام الله علیها.
حجت الاسلام شریفیان: و ان‌شاءالله که ایام فاطمیه برای همه‌ی عزیزان فرصتی باشد برای اینکه انس خود را با این بانوی، بلند مرتبه‌ی عالم سیدة نساء العالمین بانویی که الگو و اسوه‌ی همه‌ی زنان مومنه‌ی عالم است. در روایت هست که در اواخر عمر شریف خانم فاطمه‌ی زهرا ملائک بر حضرت فرود می‌آمدند خدمت حضرت می‌رسیدند و آیات حضرت مریم را می‌خواندند «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ» خدا تو را برگزیده و تو را تطهیر کرده. و حضرت زهرا می‌فرمود: که این آیه در باب جناب مریم است که ایشان را فضیلت خداوند متعال داده است جواب می‌آمد که ایشان برگزیده و فضیلت یافته در قوم خودش بود.
شریعتی: در همان عصرالزمان؟
حجت الاسلام شریفیان: در عصر زمان خودش و شما سیّده‌ی همه‌ی زنان عالمید.
شریعتی: سلام الله علیه.
حجت الاسلام شریفیان: و هر چقدر ما از سر سفره‌ی فاطمه زهرا سلام الله علیها برداریم کم برداشتیم، این که فاطمه‌ی زهرا نقطه الحاق و اتصال ما به ولایت امیرالمومنین است. یعنی نه زن‌های مومنه همه‌ی مومنین سر سفره‌ی حضرت زهرا هستند. ان‌شاءالله که این ایام برای ما فرصتی باشد بهرمند شویم از ایشان استفاده‌ی بیشتری ببریم، انسمان تعلقمان محبتمان توسلمان به حضرت و، خوب هم هست که در این ایام خصوصاً زنان مومنه‌ی ما یک فرصتی را بگذارند و یک، خلاصه یک فصل دیگری از انس و آشنا شدن با حضرت زهرا تنظیم کنند. این ایام وقت همین کارها است. ان‌شاءالله که همه‌ی ما بهره مند از شفاعت بی‌‌کران فاطمه‌ی زهرا ان‌شاءالله در دنیا و آخرت باشیم.
شریعتی: الهی آمین. ان‌شاءالله.
حجت الاسلام شریفیان: خب بحثی که خدمت....
شریعتی: چند تا حدیث مانده بود از روابط.
حجت الاسلام شریفیان: بله. بحثی که خدمت عزیزان تقدیم می‌کردیم ذیل مسئله «رُحَماءُ بَینَهُم» رسیدیم به بحث ارتباط با کسانی که فرق‌های با ما دارند ولی ما مأمور به ارتباط و حسن معاشرت با آن‌ها هستیم. چرا سراغ این بحث رفتیم؟ دیدیم ما گاهی اوقات در روابط بین اخوان و مومنین مشکل داریم هیچ. یک امر دقیق‌تر و لطیف‌تری هم این وسط هست این هست که غیر از «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَه» که موضوع اصلی بحث ما بود ما مأمور به یک حسن معاشرت، حسن مجاورت با کسانی هستیم که تفاوت‌های با ما دارند که این هم یک تکلیف دیگری است. و در تاریخ وجود مقدس نبی اکرم و حضرات معصومه این در جامعه حضرت در هر دوره‌ی به یک نحوی بوده است در دوره‌ی مکه یک جور حضرت مجاورت داشتند با کسانی که حتی مشرک بودند، در مدینه حضرت با کسانی مجاورت داشتند که موحد بودند اهل کتاب الهی و اوتوالکتاب و اهل الکتاب و یهود نصارا و این‌ها مشرک به معنی عرفی آن نبودند ولی، این‌ها کسانی بودند که بالأخره دعوت حضرت را لبّیک نگفتند. با این‌ها هم حضرت در مدینه یک مجاورتی دارند یک حسن معاشرتی دارند در روایات ما در دارالهدنه که دوره‌ای است که شیعیان به یک معنا با عامّه زندگی می‌کنند و ارتباطی با هم دارند مأمور به وحدت جامعه هستند در مقابل کفار و این‌ها آن‌جا هم همین بحث‌ها هست.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: از این جهت ما امروز هم ما درگیر با این مسئله هستیم مواجه هستیم با آن، و بسیاری از آسیب‌های اجتماعی که ما امروز آقای شریعتی داریم می‌خوریم از همین‌جا است. از آن‌جایی است که حسن مجاورت و معاشرت ما به هم ریخته است، دشمن درآن دارد می‌دمد ما هم تکالیفمان را رها می‌کنیم. جامعه شکننده می‌شود روابط سست می‌شود
شریعتی: سست شده و سخت می‌شود.
حجت الاسلام شریفیان: خیلی آسیب می‌بینیم. خب روایاتی را می‌خواندیم در باب همین مسئله که اهل بیت با کسانی که تفاوت جدی حتی با شما دارند این یک تکالیفی از ما خواستند.
شریعتی: نه صرفاً اختلاف نظر حتی اختلاف عقیده.
حجت الاسلام شریفیان: بله. اختلاف عقیده دارند، اختلاف عقیده دارند و بعضاً اختلاف عقیده‌‌شان فقط آن نیست که مستضعف هستند اتمام حجت نشده است آن‌های که اتمام حجت نشده‌اند که خیلی تکلیف ما سنگین است نسبت به آن‌ها، اصلاً قرآن در سوره‌ی مبارکه‌ی نساء وقتی مسئله‌ی جهاد را مطرح می‌کند می‌گوید جهاد برای چیست؟ برای این که مستضعفین را در عالم نجات دهید، این مستضعفین مومنانی نیستند که در دست کفار گیر افتاده‌اند کسانی هستند مثل سحره‌ی فرعون در دست فرعون گیر افتاده این حضرت موسی آمده همین‌ها را از دست فرعون بکشد بیرون آیات جهاد را ببینید در سوره‌ی مبارکه‌ی نساء حالا یک موقعی رسیدیم شاید عرض بکنیم که اصلاً...
شریعتی: آیا محسوس‌تر از آن مثلاً جناب حر؟
حجت الاسلام شریفیان: بله. بالأخره حضرات معصومین تا عرض می‌کنم تا دارالهدنه است یک فضایی را فراهم می‌کنند صلح است. عرض می‌کنم مجاورت است معاشرت است و در این فضا هم آدابی هست غیر از آدابی که با اخوان هست آن‌جا خیلی تکالیف سنگین است آدم وحشت می‌کند اصلاً، می‌گوید ما یک موقعی در روایت هست می‌گوید من خدمت حضرت بودم داشتم طواف می‌کردم کیف می‌کردم با امام صادق دارم طواف می‌کنم می‌گوید یک کسی بیرون مطاف اشاره کرد بیا کارت دارم، می‌گوید من به آن گفتم وایسا یک دور دیگر زدیم دوباره اشاره کرد بیا کارت دارم می‌گوید من نمی‌خواستم طواف با امام را از دست بدهم.
شریعتی: رها کنم.
حجت الاسلام شریفیان: حضرت فهمیدند گفتند این با شما کار داشت؟ گفتم بله. حضرت فرمودند: شیعیان ما است؟ گفتم بله. حضرت گفت چرا نمی‌روی؟ گفتم آقا طواف واجب است حالا شبهه‌ی شرعی، طواف واجب دارم انجام می‌دهم حضرت فرمودند: برادر مؤمنت صدات زده است، می‌گوید بعداً از حضرت در باب حقوق اخوان پرسیدم می‌گوید نظرم را جلب کرد در باب حقوق بین مؤمنین پرسیدم حضرت فرمودند: بزار بهت نگم، آن قدر سنگین است ما گاهی اوقات، یک مقداری از معاشرت و این‌ها حرف می‌زنیم خیال می‌کنیم همین‌‌ها کافی است برای ما این حسن معاشرت و مجاورت این‌ها برای کسانی است که تفاوت ایمانی با شما دارند. و گرنه اخوان که خدا می‌داند چه تکالیفی از ما خواسته است خداوند متعال. خب، روایاتی را می‌خواندیم حالا ان‌شاءالله من بعد یک جمع بندی اگر رسیدیم عرض می‌کنم که ....
شریعتی: ان‌شاءالله.
حجت الاسلام شریفیان: یک نظمی اگر بخواهیم بدهیم به این روایات و این‌ها چی می‌توانیم بگوییم. خب ببینید در روایات آخری که جلسه‌ی قبلی اشاره کردم روایات زید شحام که خیلی روایت مهمی است حضرت فرمودند: سلام من را به همه‌ی شیعیان برسانید به آن‌ها بگویید که: 1 «وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَی مَنِ ائْتَمَنَکمْ منْ برٍّ أَوْ فاجِرٍ» امانت دار باشید ولو این که طرف مقابلتان فاجر هست فاجر تعبیر تندی است فاجره یعنی فاسق به یک معنا حضرت می‌گویند اگر یک جایی امانتی در اختیار شما قرار داد. جلسه‌ی قبل اشاره کردم رسول الله وقتی از مکه می‌خواست برود مدینه به امیرالمومنین می‌فرمود: امانت‌های مردم را بدهید به آن‌ها دیگر من دارم از مکه می‌روم، این امانت مشرکین است.
شریعتی: ولی باید به آن‌ها برگردد.
حجت الاسلام شریفیان: این قدر حضرت نقطه‌ اعتماد است که این کسانی که دنبال کشتن این آقا هستند این آقا را قبول دارند به عنوان امانت‌ دار. از ویژگی مهم مومنین، صدق و امانت است جلسه‌ی قبلی اشاره کردم، صدق و امانت که این در لایه‌های مختلف صدق فقط این صدق عرفی که ما می‌گوییم نیست طرف یک جوری زندگی می‌کند که با حرفش بسازه، یک حرفی می‌زنند اصلاً آن گونه زندگی نکنم این صدق نیست، صدق فقط صدق قولی نیست.
شریعتی: منطبق بر واقعیت و حقیقت زندگی کردن است.
حجت الاسلام شریفیان: صدق حقیقتاً واقعاً صادق طرف دیگر، امانت هم همین طور است دیگر امانت هم از آن تکالیف سنگین است. خب بعد یک تعبیر داره آن حضرت در آن روایت این است که رسول خدا فرمود: خیاط اگر به آن نخ دادند اضافه آمد برگرداند می‌دانید مقصود چی بوده است؟ چیزی که اغماض می‌کردن مردم به آن....
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: حضرت می‌گوید: نه این گونه نه.
شریعتی: حتی اگر دیگران اعتنا نمی‌کنند                                  
حجت الاسلام شریفیان: شما اعتنا کنید به این حد از امانت داری این‌ها می‌دانید حضرت چه کار دارند می‌کنند دیگر. دارند ارتباط شما را با دیگران برقرار می‌کنند می‌گویند این گونه ارتباط برقرار کنید این باید در شما دیده شود این، خب بعد حضرت فرمودند که: «فإِنَّ الرَّجُلَ منْکمْ إِذَا وَرِع فی دِینِهِ وَ صَدَقَ فِی حدِیثِهِ وَ أَدَّی الْأَمَانَةَ وَ حَسَّنَ خُلُقَهُ». که حسن خلق را هم این‌جا اضافه می‌کنند.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: این‌ها معلوم است که روابط معاشرت ما است. حضرت فرمودند: اگر شما‌ها این‌جا این گونه باشید می‌گویند جَعْفَرِی امام صادقی است «فیسّر بی ذَلِک وَ یدْخلُ علَیَّ منْهُ السرُورُ ». خوش حالی و برچسب آن می‌خورد به ما آن طرف اگر این گونه نباشید «دَخَلَ عَلَیَّ بَلَاؤُهُ وَ عَارُهُ». ننگ آن می‌خورد به ما معلوم است در روابط با افراد متفاوت با شماست یعنی کسانی که از دریچه‌ی شما امام صادق را می‌شناسند.
شریعتی: و این گونه شما می‌توانید دعوتشان کنید.
حجت الاسلام شریفیان: دعوت اصلاً این این که می‌گویند« بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ...».
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: این روایات دارد باز می‌کند که  "بِغَيْرِ أَلْسنه" یعنی چه؟ فقط هم حسن خلق نیست ببینید می‌شود امانت در روایت صِلوا عشائرکم صله داشته باشید با آن‌ها ارتباط داشته باشید فقط هم ارتباطات سلام علیک و این‌ها نیست.
شریعتی: نه رسیدگی کنید.
حجت الاسلام شریفیان: رسیدگی کنید....
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: «صِلوا عشائرکم، واشهدوا جنائزهم، وعُودوا مرضاهم، وأدّوا حُقوقهم». این‌ها است. بعد حضرت فرمودند: این تعبیر فواللّه می‌گوید امام صادق دارند قسم می‌خورند «فواللّه لحدّثنی أبی» به خدا قسم که پدرم این گونه می‌گفت، یعنی امام باقرسلام الله.
شریعتی: سلام الله.
حجت الاسلام شریفیان: «أن الرجل کان یکون فی القبیلة من شیعة علی علیه السلام فیکون زینها». یعنی پدرم می‌گفت امیرالمومنین « أن الرجل کان یکون فی القبیلة من شیعة امیر المومنین». یعنی شیعه‌ی امیر المومنین باید این گونه باشد که زینت جمع باشد "زینها" یعنی آن قبیله همه‌ی آن‌ها شیعه نیستند ولی در قبیله شیعه بوده است سنی هم بوده است حضرت می‌گوید پدرم این را می‌گفته است شیعیان خودش که شیعه‌ی امیرالمومین باید زینت آن قوم باشد.
شریعتی: و این یعنی یک بار مسئولیت سنگین.
حجت الاسلام شریفیان: خیلی سنگین است این.
شریعتی: بر دوش تک تک ما است.
حجت الاسلام شریفیان: اصلاً من گاهی به رفقای خودم می‌گویم این حرف‌ها چه وقت گفته شده است؟ صدر اسلام حضرات داشتند یک حرفی می‌زند که جریان تشیع با آن می‌خواستند شونه کنند، این‌ها امروز اگر یک موقعی آداب بوده است امروز ضرورت زندگی ما شده است.
شریعتی: بله. دقیقاً.
حجت الاسلام شریفیان: ضرورت زندگی ما است. که بعضی از تعابیر خواندم جلسات قبل که حضرت اصلاً می‌گوید کسی این‌ها را ندارد منّا نیست ممکن است محب ما باشد ولی تشیع خیلی حرف سنگینی است شیعة علی «فیکون زینها، أدَّاهم للأمانة». بالاترین اداء امانت مال این است آن زینت را دارند توضیح می‌دهند. یعنی در اداء امانت هم ما رتبه‌های داریم دیگر.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: رکورد آن دست این‌ها است «أدَّاهم للأمانة، وأقضاهم للحقوق». یعنی حقوقی هست ببینید چه کسی در دقیق‌ترین مرتبه‌ی قضاء حقوق است، اداء حقوق است «وأصدقهم للحدیث». صادق‌ترین زبان « وأصدقهم للحدیث الیه وصایاهم». یعنی اگر بخواهند ولو مثل شما نیست ولی بخواهد یک نفر را قبول داشته باشد که شما بیا من می‌خواهم وصیت کنم شما را شاهد می‌گرفتند برای وصیت‌هایشان دیگر.
شریعتی: بله بله.
حجت الاسلام شریفیان: یک کسی را وصی اصلاً قرار می‌دادند یعنی کسی که شیعه‌ی امیرالمومنین نبوده از شما می‌گویند باید به گونه‌ای باشید که می‌خواهد وصی قرار بدهد شما را وصی قرار بدهد. این قدر به شما اعتماد داشتیم ما الان ببینید  چه کسانی را وصی خودمان می‌کنیم، اوج اعتماد دیگر بیشترین اعتماد را به کسی داشته باشیم آن را وصی خود قرار می‌دهیم «الیه وصایاهم و ودائعهم». یعنی اگر یک نفر را امین بخواهد بداند شما هستید «تُسئل العشیرة عنه، ویقولون : من مثل فلان». وقتی از عشیره می‌پرسند نظرتان در مورد این آقا چیست؟ می‌گوید که مثل این است من مثلُ فلان چه کسی مثل این است.
شریعتی: در عقیده با هم مشکل داریم ولی در رفتار من را قبول دارند.
حجت الاسلام شریفیان: خیلی این حرف مهمی است این قدر واقعاً می‌گوییم ما گاهی اوقات متوجه نیستیم رسول الله این گونه بود و سنگ خورد تازه قبول نکردند حضرت را خورشید تالعه بود حضرت قبولش نکردند ما گاهی خیال می‌کنیم این بحث را داریم می‌کنیم دیگر همه جذب می‌شوند من این را اشاره کردم در یک جلسه‌ای اصلاً این گونه نیست.
شریعتی: و با همین مظهر شاید بهتر شود تحلیل کرد مشورت خلفا را از امیرالمومنین حتی زمانی که در منزل بودند.
حجت الاسلام شریفیان: بله امت را حضرت دارد می‌بیند. می‌خواهم بگوییم ببینید اصلاً حسن معاشرت یعنی چه؟ یعنی امروز امت این‌ها در آن هستند یک روزی یک عده‌ای از این جمع جدا شوند در صف دشمنان قرار بگیرند یک حرف دیگه‌ای است ولی تا وقتی که ما مأمور به معاشرت و هم زیستی هستیم آداب آن این است، خب این تکلیف خیلی برای ما ایجاد می‌کند.
شریعتی: بله خیلی.
حجت الاسلام شریفیان: ما گاهی اوقات در روایت دیدم در باب آداب همسایگی خب یک بحثی است دیگر که به این بحث‌ها ربط دارد. یعنی غیر از این که ما یک آداب معاشرت وسیع داریم یک آداب معاشرتی داریم مخصوص،جوار یعنی کسانی که رفت و آمد بیشتری با آن‌ها دارید.
شریعتی: نزدیک‌ترهستند.
حجت الاسلام شریفیان: نزدیک‌تر هستند این‌ها تکلیف بالاتری هم برای آدم ایجاد می‌کنند. در روایات هست می‌گوید یک کسی آمد خدمت رسول خدا شکفه کرد از همسایه‌اش حضرت می‌گفتند مراعات کن مراعات کن چند بار این مسئله تکرار شد بعد همسایه‌اش مسلمان بود مسلمان مسلمان بعد رسول خدا به امیرالمومنین فرمودند: برو به مسجد جار بزن که کسی اگر حق همسایگی را به جا نیاورد از ما نیست. بعد حضرت فرمودند: اعلام و بکن که تا چند منزل من این را همسایه می‌دانم یعنی حتی حضرت حد برای آن قرار می‌دهد یک بحثی باز در روایات داریم که حد المجاورة تا کجاست؟ این قدر دقیق حضرات ورود کردند به این مسئله. خب، روایت بعدی این را خیلی روایت جالبی است ببینید، راوی می‌گوید خدمت وجود مقدس امام صادق در سرزمین منا رسیدم ایام حج می‌گوید عرض کردم یا بن الرسول الله ببینید  إنّا قومٌ مُجتازُونَ لَسنا نُطِيقُ هذا المَجلِسَ مِنكَ كُلَّما أرَدناهُ» یعنی ما همیشه که دست ما که به شما نمی‌رسد قربانت برم "جُعِلْتُ فِدَاكَ" فدات بشم ما یک موقع‌هایی می‌توانیم شما را ببینیم "فأوصنا" حالا ما را توصیه کن ببینید کجاست یک آدمی که انگار می‌خواهد توشه‌ی خود را بگیرد از امام صادق.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: حضرت فرمودند:«علیکم تَقْوَى اَللَّهِ وَ أَدَاءِ اَلْأَمَانَةِ وَ صِدْقِ اَلْحَدِيثِ وَ حُسْنِ اَلصِّحَابَةِ». بهترین مصاحبت این که من می‌گویم معاشرت مجاورت مصاحبت همه‌ی این‌ها در روایات ما آمده است.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: «حُسْنِ اَلصِّحَابَةِ لِمَنْ صَحِبَكَ إِفْشَاءِ السَّلَامِ وَإِطْعَامِ الطَّعَامِ». با کی؟
لزوماً مثل خودت است، نه شبیه همان است«صَلُّوا فِی مَسَاجِدِهِمْ». یعنی کسانی که با شماها فرق دارند "مَسَاجِدِهِمْ" یعنی مساجد آن‌ها.
شریعتی: مساجد آن‌ها، یعنی خطی این وسط هست.
حجت الاسلام شریفیان: یعنی ببینید معلوم است که با شما فرق دارد اصلاً این روایت معلوم است که در باب معاشرت و مصاحبت است نه روابط بین مومنین، روابط مومنین خیلی افق آن بالاتر از این حرف‌ها است.
شریعتی: که گفت می‌ترسم بگویم از عهده‌اش بر نیایی.
حجت الاسلام شریفیان: «صَلُّوا فِی مَسَاجِدِهِمْ». این‌هایی را که می‌گویید معلوم است این‌ها میان مومنین باید باشد افق آنان خیلی بالاتر از این حرف‌ها است «و عُودُوا مَرضاهُم، و اتَّبِعُوا جَنائزَهم ، فإنَّ أبِي حَدَّثَني أنَّ شيعَتَنا أهلَ البَيتِ كانوا خِيارَ مَن كانوا مِنهُم، إن كانَ فَقيهٌ كانَ مِنهُم ، و إن كانَ مُؤَذِّنٌ كان مِنهُم». شبیه همان تعبیر زید شحام در این روایت هم هست شیعه‌ی ما بهترین‌های قوم خودشان هستند  إن كانَ فَقيهٌ كانَ مِنهُم». «و إن كانَ مُؤَذِّنٌ كان مِنهُم». "مُؤَذِّنٌ" این‌ها جایگاه‌هایی بود که مردم برای آن‌ها مهم بود.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: فقیه قوم موذن قوم در تعبیر بعدی «و إن كانَ إمامٌ». یعنی امام جماعت‌های مسجدشان خیلی حرف عجبی است حضرت می‌گوید باید به گونه‌ای باشید که شما امام جماعتی بایستید که کسانی که حتی شیعه نیستند قبول داشته باشند پشت سر این نماز بخوانیم فقیه آن از شما موذن آن از شما امام آن از شما «و إن كانَ صاحِبُ أمانَةٍ كانَ مِنهُم». اگر بخواهند امانت جایی بگذارند از شما «و إن كانَ صاحِبُ وَديعَةٍ كانَ مِنهُم».
شریعتی: یعنی به گونه‌ای شما باید زندگی کنید که مرجعیت با شما باشد.
حجت الاسلام شریفیان: احسنت. اصلاً محوریت این قوم باید شما باشید. اگر یک جایی دعوا می‌شود یک نفر را می‌خواهند بیاورند که آبروی این قوم باشد بگویند که حرف یک نفر را این جمع قبول  داشته باشند "كانَ مِنهُم" حالا من دارم اضافه می‌کنم.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: که حضرت همین را دارند می‌گویند دیگر مثال‌هایی را دارند می‌زنند که معلوم است آبرو هست زینت هست...
شریعتی: ملجا‌اند.
حجت الاسلام شریفیان: مرجع‌اند، محور آن قوم هستند مورد اتکاء و اعتماد هستند، خدا شاهد است آقای شریعتی ما گاهی اوقات پدر و مادر می‌آیند به ما در مورد بچه‌هایشان یک حرفی می‌زنند نگاه می‌کنید می‌بینید پدر و مادر مشکل دارند این بچه اگر گریزان است شما ملجا آن نیستید این که حضرت دارند می‌گوید که در عشیره شما باید ملجا قوم باشید، خب به گونه‌ای با بچه برخورد می‌کند که این صدتا چیز....
شریعتی: نمی‌تواند به شما تکیه کند پناه بیاورد.
حجت الاسلام شریفیان: خب. بعد حضرت فرمودند:«و كذلكَ كُونُوا». این گونه باشید «أحببونا إلَى الناسِ». محبت ما را منتشر کنید.
شریعتی: همان دعوت.
حجت الاسلام شرفیان: محبت ما را منتشر کنید « و لا تُبَغِّضُونا إلَيهِم». نشود یک جوری بغض ما را میان مردم منتشر کنید، خب.
شریعتی: چقدر روایت‌های خوبی و من چقدر غصه می‌خورم که کمتر شنیدیم.
حجت الاسلام شریفیان: واقعاً این‌ها می‌دانید عرض کردم جلسات قبل هم یک اشاره‌ای کردم این‌ها اخلاق پراکنده نیست.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: اهل بیت داشتند یک جمعی را درست کردند برای ارتباط آن مجموعه‌های دیگر و الحاق آن‌ها سوره‌ی جمعه می‌گوید: « وَ آخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ». که آن‌جا همین بحث است، آن جمع اصلاً سوره‌ی جمعه همین داستان جمع شدن برای نبی اکرم است. حضرت می‌گوید می‌خواهید عالم را دور ما جمع کنید این گونه است این فرمول. منطق آن این است روش آن این است، بحث بر سر مناظر و گفت و گو فقط نیست حالا ما بحث قول می‌رسیم نرسیدیم هنوز که ما چه بگوییم یکی از سوالات مهم این است که بالاخره ما با کسانی که تفاوت داریم چی به آن‌ها بگوییم، کجا سکوت کنیم کجا حرف بزنیم حالا این‌ها آداب سکوت و حرف زدن است این‌ها جایش اگر گم شود ما همین گونه خیال می‌کنیم یک مشت دستور ریختند این وسط این را بگو آن را نگو، اصلاً این گونه نیست، کاملاً یک جامعه پردازی بزرگ بوده.
شریعتی: و جالب است که کلید واژه‌های آن کلید واژه‌های ثابت است.
حجت الاسلام شریفیان: کاملاً معلوم است که یک نظام مفاهیم نظام است.
شریعتی: بله. نظام هست.
حجت الاسلام شریفیان: خب روایت بعدی، روایت بعدی باز در کافی شریف نقد می‌کند از وجود مقدس امام صادق، حضرت فرمودند:«عَلَيْكُمْ بِالصَّلاَةِ فِي اَلْمَسَاجِدِ وَ حُسْنِ اَلْجِوَارِ لِلنَّاسِ وَ إِقَامَةِ اَلشَّهَادَةِ وَ حُضُورِ اَلْجَنَائِزِ». همین دستورات بعد این از این جهت دارم این روایت را می‌خوانم. « إِنَّهُ لاَ بُدَّ لَكُمْ مِنَ اَلنَّاسِ». شما باید با مردم زندگی کنید، خیال می‌کنید چون در تفاوت ایمانی دارید می‌توانید خط بکشید جامع را بشکانید.
شریعتی: ناگزیری که در این جامعه باشید.
حجت الاسلام شریفیان: «لاَ بُدَّ لَكُمْ مِنَ اَلنَّاسِ» ببینید چه تعبیر لطیفی است این «إِنَّ أَحَداً لاَ يَسْتَغْنِي عَنِ اَلنَّاسِ حَيَاتَهُ». زندگی‌تان که مستغنی از مردم نیست. الان جامعه‌ی شما این است ترکیب آن این ترکیب را باید حفظ کنید درست کنید آن را روابط را التیام ببخشید.
شریعتی: اصلاح کنید.
حجت الاسلام شریفیان: اصلاح کنید. این تعبیر را برای همین انتخاب کردم ببینید حضرت چه می‌گویند شما خیال کردین می‌توانید صف بکشید خط بکشید جدا کنید.
شریعتی: یعنی حتی نباید بزارید شکاف ایجاد شود اگر هم شد آن را ترمیم کنید.
حجت الاسلام شریفیان: اصلاً نمی‌شود زندگی کرد اصلاً یعنی اصلاً جامعه‌ی شما دیگر جلو نمی‌رود.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: خدا رحمت کند حاج قاسم را یادتان هست.
شریعتی: خدا رحمت کند ایشان را.
حجت الاسلام شریفیان: یک جملۀ معروفی از ایشان نقد شده است که همش خط بکشم بگویم این این جوریۀ آن این جوریۀ این چپ است این فلان است این یک برچسبی است.
شریعتی: همه در همین حرم هستیم.
حجت الاسلام شریفیان: همش دسته بندی کنیم این دسته بندی ما دسته بندی‌های را داریم ولی این دسته بندی‌ها نتیجه‌اش چه هست؟ از درون چه می‌خواهد در بیاید؟ حضرت می‌فرمایند که شما باید با این هم زیستی مصاحبت معاشرت « وَ اَلنَّاسُ لاَ بُدَّ لِبَعْضِهِمْ مِنْ بَعْضٍ». مردم با هم زندگی می‌کنند، رسول الله با یهود نصارا در مدینه با هم دارند زندگی می‌کند معامله می‌کند. من این را عرض کردم این روابط تا یک جایی است که اتمام حجت‌ها می‌رود جلو یک اتفاقاتی می‌افتد در صحنه‌هایی اصلاً تعبیر ناسخ آمده در روایات ما یعنی دیگر احکام عوض می‌شوند این که قبلاً مأمور به حسن معاشرت با آن بودی ممکن است در فضای دیگر جایی برسد که اعلام  برائت دیگر باید بکنید. ولی تا آن موقع ناسَاً مأموریت‌هایی شما دارید، این هم یک روایت که این یک نکته‌ای بود حضرت می‌گوید در واقع شما جامع را می‌ریزید به هم جامع با هم کار دارد همانی که در آن با آن تفاوت دارید شما با او یک ارتباطاتی دارید همسایۀ شماست کاسب محل است و فلان، خب. روایت بعدی روایت معانی الخبار نقل می‌کند باز از یحیی بن الامران از وجود مقدس امام صادق حضرت می‌گویند که خیلی این روایت را شبیه به همان روایت قبل است ولی یک نکته‌ای دارد. امام صادق فرمودند: کانَ امیرالمومنون یقول حالا آن‌هایی که ادبیات می‌دانند کانَ یقول یعنی مستمر می‌گفت.
شریعتی: همیشه این گونه می‌گفتند.
حجت الاسلام شریفیان: این توصیۀ مستمر حضرت بود که چی؟ 2 تا چیز را در قلب خود  جمع کنید با هم «لِيَجتَمِع في قَلبِكَ» 2 تا چیز باید تو قلبت با هم باشد چیست؟ «الاِفتِقارُ إلَى النّاسِ» که من به مردم نیاز دارم.
شریعتی: محتاج هستم.
حجت الاسلام شریفیان: و 2 «الاِستِغناءُ عَنَ النّاسِ». و بی نیاز هستم.
شریعتی: و بی نیاز هستم.
حجت الاسلام شریفیان: حضرت می‌گوید باید این 2 تا را با هم جمع کنید. می‌بینید چه روایت لطیفی است.
شریعتی: خیلی.
حجت الاسلام شریفیان: حالا هر کدام توضیح می‌دهند حضرت می‌گوید اما "افتِقارُكَ" به مردم «لينِ كَلامِكَ وحُسنِ بِشرِكَ». یعنی روابط اجتماعی، شما با مردم باید زندگی بکنید و افتقار و نیازت به مردم را چگونه باید تنظیم کنید؟ با آداب معاشرت "لينِ كَلامِ" یعنی زبان درست "حُسنِ بِشرِكَ" یعنی خلق درست این....
شریعتی: خوش اخلاق باشید.
حجت الاسلام شریفیان: این افتقار است.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: آن است استغناات چه هست؟ «استِغناؤُكَ عَنهُم في نَزاهَةِ عِرضِكَ وبَقاءِ عِزِّكَ». یعنی یک جوری با مردم ارتباط برقرار نکنید که عزت و وقار خود را بشکانید. به شکل‌های مختلف یعنی روابط را برقرار کنید این می‌شود افتقارتان و در این روابط عزت خود و آبروی خود را باید حفظ کنید، شما نباید مثلاً، مثال ساده‌اش را عرض می‌کنم اصلاً افتقار به مردم یک معنای بدی در آن است آن هم چیست؟ این است که تو نباشی زندگی من نمی‌چرخد من فقیر به تو هستم. حضرت می‌گوید افتقار شما این نیست که دستت جلوی آن دراز باشد.
شریعتی: دراز باشد، خودت را ذلیل نکنی یک وقت.
حجت الاسلام شریفیان: این نیست نباید این باشد، عزت داشته باش افتقارت باید آداب معاشرتتان باشد. خیلی روایت مهمی است.
شریعتی: جمع آن کار سختی است.
حجت الاسلام شریفیان: خیلی مهم است. یعنی 2 تا چیز باید 2 تا نکته را باید در روابط خود با مردم داشته باشید که این در نگاه وسیع به جامعه خود هم باید باشد.
شریعتی: خوش اخلاق باش تحویلشان بگیر با آن‌ها معاشرت کن ولی این شاعبه را ایجاد نکند که....
حجت الاسلام شریفیان: این نباشد که شما زندگی من را می‌چرخانید.
شریعتی: اگر شما نباشی من نمی‌توانم زندگی کنم.
حجت الاسلام شریفیان: این چیزیست که در دستگاه کفر نیست آن‌ها هم یک روابط اجتماعی درست می‌کنند و روح روابط اجتماعی آن‌ها افتقار انسان است، که اگر ما این کار را نکنیم زندگی من نمی‌چرخد. این نکته لطیفی بود که این بحث را جلو می‌برد، خب این هم یک روایت. 2 تا روایت می‌خواهم بخوانم خیلی شبیه هم هستند یک نکته‌ای دارد که چرا 2 تا را می‌گویم، روایت اول این است حضرت فرمودند که : وجود مقدس امام باقر جناب محمد بن مسلم در کافی به سند صحیح می‌کند از امام باقر«مَا يُعْبَأُ مَنْ يَسْلُكُ هَذَا اَلطَّرِيقَ إِذَا لَمْ يَكُنْ فِيهِ ثَلاَثُ خِصَالٍ». یعنی کسی که در مسیر توحید دارد حرکت می‌کند در مسیر ما اهل بیت دارد حرکت می‌کند اگر 3 تا ویژگی را نداشته باشد چیزی خیلی در دست آن نیست "لا يُعْبَأُ" یعنی خبری نیست، این نشان می‌دهد که این خیلی مهم است برای ما آن 3 تا خصلت چیست؟ یک "وَرَعٌ" تقوای الهی داشته باشید «يَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِي اَللَّهِ». آدم را در مقابل معصیت الهی بتواند کنترل کند انسانی که ته آن وَرَعَ نیست وسوسه شیطان از چپ و راست میاد این زمین می‌خورد این ممکن است موحد باشد به این که اصل توحید را قبول کرده است حتی یک اتصالی هم به امام دارد ولی چیزی خیلی در دست ندارد می‌دانید در بعضی از روایات دارد کسانی که این گونه هستند عوالم بد ولو، از جهنم عبورشان می‌دهند ولی سختی‌هایی دارد. یک بحثی است من وارد این نمی‌شوم یک "وَرَعٌ" 2 "حِلْمٌ" حلم یعنی حوصله‌ای معلوم است دارد وارد روابط اجتماعی می‌شود «حِلْمٌ يَمْلِكُ بِهِ غَضَبَهُ». که غضب آن مالک خودش باشد.
شریعتی: عصبانی نشود.
حجت الاسلام شریفیان: بتواند تو روابط مالک غضب خودش باشد. این هم 2 و 3 «وَ حُسْنُ اَلصُّحْبَةِ لِمَنْ صَحِبَهُ». حسن مصاحبت باید داشته باشد این 2 تای آخری اصلاً در روابط اجتماعی است، این گونه است دیگر مالک غضب بودن در روابط است و معلوم هم هست روایت در بحث مومنین فقط نیست "حُسْنُ اَلصُّحْبَةِ لِمَنْ صَحِبَهُ" حالا روایت بخوانم می‌بینید چقدر مصاحبت می‌تواند دایرۀ وسیعی داشته باشد چقدر اهل بیت به این مسئله دقیق بودند.
شریعتی: بله هر کسی می‌تواند کنارت بنشیند دیگر با آن هم صحبت شوی.
حجت الاسلام شریفیان: هم صحبت می‌شوی با آن هم صحبت فقط کلام هم نیست دائماً کنار هم می‌نشینند تو مترو دارند می‌روند یک مصاحبت است این.
شریعتی: یک جور همنشینی است.
حجت الاسلام شریفیان: همنشینی است، خب. در روایات دیگری شبیه به همین است ببینید تعبیر این است که امام صادق فرمودند: این اصل از رسول خدا گرفته شده است. رسول خدا فرمود: 3 تا چیزی که آدم باید داشته باشد این است که این قوام در واقع اصل ایمان انسان است. 1 "وَرَعٌ" همان 2 این‌جا به جای "حُسْنُ اَلصُّحْبَةِ" حضرت فرمودند: "خُلقٌ" اخلاقی که انسان دارد « خُلقٌ يُداري بِهِ النّاسَ». سبب چه می‌شود؟ مدارا "يُداري بِهِ النّاسَ" مدارای با مردم و 3 "حِلمٌ" آن کسی که گفت "حِلمٌ" که مالک غضب این‌جا می‌گوید که «و حِلمٌ يَرُدُّ بِهِ جَهلَ الجاهِلِ». یعنی در مصاحبت خود شما به یک عده‌ای جهال اصلاً طرف می‌شوید حرف می‌زند طرف همراه با شما است دیگر ولی حرف جاهلانه می‌زند به شما چی می‌خواهد حضرت فرمودند: "حِلمٌ".
شریعتی: قَالُوا سَلاَماً.
حجت الاسلام شریفیان: قَالُوا سَلاَماً "حِلمٌ" می‌خواهد حلمی که در آن روایات بالا می‌گوید حلمی که بتوانی غضب خود را جمع کنید اصلاً غضب خود را نتوانی جمع کنید اصلاً هیچی. اصلاً تنظیم روابط هم ایجاد نمی‌شود.
شریعتی: إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلاَماً حلم می‌خواهد.
حجت الاسلام شریفیان: اصلاً این روایات توضیح قالوا سلاما است.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: «يَرُدُّ بِهِ جَهلَ الجاهِلِ». یعنی همین. که در آن روایت با مالک غضب بودن که اگر می‌خواهی مدارا کنید حلم داشته باشید اگر غضب خود را نتوانی جمع بکنید نمی‌توانید کار کنید.
شریعتی: در یک کلام می‌توانیم بگوییم که حضرات معصومین پیامبر عظیم و شأن ما از ما توقع دارند که جاذبه داشته باشیم.
حجت الاسلام شریفیان: خب حالا ببینید فقط جذب هم نیست حالا می‌رسیم اقراض آن، یکی از مهم‌ترین اتفاقات آن دعوت و جذب درست است، ولی فقط دعوت و جذب نیست.
شریعتی: فرآتر از ان چه می‌شود؟
حجت الاسلام شریفیان: حالا عرض می‌کنم می‌رسیم به آن.
شریعتی: خیلی خوب.
حجت الاسلام شریفیان: خب. این روایت هم بخوانم روایت واقعاً لطیفی است آن هم دربارۀ مصاحبت حسن مصاحبت است. جناب معاویة بن عمار این هم سند آن صحیح است ماجرا معاویة بن عمار نقل می‌کند از امام صادق و«وَطِّنْ نَفْسَكَ عَلَى حُسْنِ اَلصِّحَابَةِ لِمَنْ صَحِبْتَ». چیست نکتۀ روایت توطین است، توطین یعنی چه؟ یعنی آماده سازی، حالا شما زمین را می‌خواهید بکارید.
شریعتی: باید آماده‌اش کنیم.
حجت الاسلام شریفیان: باید آماده‌اش کنید همین جوری رویش نیست "وَطِّنْ نَفْسَكَ عَلَى حُسْنِ اَلصِّحَابَةِ" یعنی برای حسن مصاحبت و معاشرت باید کار کنید رو خودت ما خیلی طبعی با این چیزا برخورد می‌کنیم طبعی یعنی چه؟ یعنی هر چه که طبعم اختضاع می‌کند امروز حالم خوب است خوبم. فردا حالم خوش نیست خوب نیستم یعنی شرایط ما را بازی می‌دهد حضرت می‌گوید باید خودت را آماده کنی برای این چیزها، خدا رحمت کند آقای صفایی یادم است ایشان فرمودند کسی خودش را آماده نکرده باشد در صحنه‌ها نمی‌تواند برخورد مناسبی داشته باشد این آماده سازی یک مقدار آماده سازی علمی است.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: باید یک چیزهایی را ببینید آداب می‌خواهد آموزش می‌خواهد یک مقداری از آن هم آماده سازی روحی است، اهل بیت گاهی اوقات ظرفیت سازی روحی برای من و شما می‌کنند.
شریعتی: یعنی از قبل باید تمام جوانب آن را ببینیم بسنجی.
حجت الاسلام شریفیان: الان همین روایت‌هایی را که داریم می‌خوانیم روح آدم را وسیع می‌کند عجب اهل بیت چه نگاه وسیعی داشتند دارد نفس ما را امام آماده می‌کند برای کاری که حضرت می‌گوید خودت را آماده کن.
شریعتی: که بتوانی به زیر وزنه بروی.
حجت الاسلام شریفیان: که بتوانید آن کارها را انجام دهید "وَطِّنْ نَفْسَكَ عَلَى حُسْنِ اَلصِّحَابَةِ" خب حالا. این حسن مصاحبت چه چیز دارد؟ این‌جا در این روایت یک ذره توضیح داده است که ما این را بعداً ان‌شاءالله باز می‌کنیم همۀ این‌ها را ان‌شاءالله. یک "حُسْنِ خُلُقِكَ" می‌خواهی ببینید حسن مصاحبت چه هست؟ خوش رویی است اخلاق حسن است این یک، 2 "كُفَّ لِسَانَكَ" یک جایی بتوانی زبان خود را کنترل کنید زبان الکی بچرخد فقط هم غضب نیست اصلاً زبان بی‌جا بچرخد روابط را می‌ریزد به هم، نمیدانم تا حالا دیدید گاهی اوقات البته یک حرف را یک جایی بی‌جا یک حرفی را می‌زند متوجه نیست که.
شریعتی: همه چیز را به هم می‌ریزد.
حجت الاسلام شریفیان: می‌ریزد به هم، خیلی مهم است حالا بعداً آداب سکوت را می‌رسیم یکی از مهم‌ترین ارکان تنظیم روابط کنترل زبان است "كُفَّ لِسَانَكَ" 3 "وَ اِكْظِمْ غَيْظَكَ
شریعتی: کظم غیظ.
حجت الاسلام شریفیان: کظم غیظ باید داشته باشید اگر می‌خواهید روابط را جمع کنید التیام ایجاد کنید باید کظم غیظ داشته باشید، می‌دانید کظم غیظ یعنی چه؟ یعنی طرف مقابل یک کاری کرده حتی ممکن هست گناهکار باشد کظم غیظ باید بکنید (بحث جرم و این‌ها نیست) آقا جرم انجام داده است اگر یک موقع کسی را قصاص می‌کنند یا حکم آن قتل است مگر بحث غضب است، حکم است، حکم الهی است خداوند متعال می‌گوید کسی که این کار را بکند حکم آن این است قاضی باید این حکم را بدهد. بحث سر این است که کار به این‌جاها نکشیده هنوز در آن لایه‌ها شما باید روابط خود را تنظیم کنید که کار به ناکجا آباد نکشد.
شریعتی: یعنی از قبل خیلی قبل.
حجت الاسلام شریفیان: اصلاً قَرَض بحث ما همین بود دیگر که این شکاف‌ها را این گسست‌ها را باید جمع کرد این 3، 4"أَقِلَّ لَغْوَكَ" لغو خود را باید کم کنید همان که حضرت فرمود وقار. گاهی اوقات آدم یک کار بیهوده‌ای می‌کند این خب اصلاً آدم را می‌شکند.
شریعتی: سبک می‌شود.
حجت الاسلام شریفیان: سبک می‌شوی در سبکی روابط پاره می‌شود این اصلاً تو باغ نیست مثل این که حالا بعد این را توضیح می‌دهیم "تَفْرُشُ عَفْوَكَ" ببینید چه هست. عفو تو را فرش کردند یعنی وسعت دادن وجودت را می‌گویند فرش کن برای دیگران.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: حضرت می‌گوید "تَفْرُشُ عَفْوَكَ" عفو خود را پهن کن زیر پای این قوم.
شریعتی: بال عفو.
حجت الاسلام شریفیان: بال عفو خود را باز کن و آخریش "تَسْخُو نَفْسُكَ" نفس خود را به سخاوت برسان یعنی چه می‌خواهد سخاوت می‌خواهد.
شریعتی: بله دل می‌خواهد که ببخشی.
حجت الاسلام شریفیان: و یک جایی باید خرج کنی سفره بدید اطعام الطعام می‌خواهد و.... و این بحثی است که ان‌شاءالله..
شریعتی: و چقدر این‌ها روابط اجتماعی را اصلاح می‌کند و گرم می‌کند. آقا خیلی از شما ممنون و مچکرم.
خیلی سپاس‌گذار هستم از همراهی شما خیلی فرصت نداریم مشرف شویم و آیات را بشنویم فقط یک بشارتی بدهم فردا یک اتفاقات خوب می‌افتد زوج‌هایی که در انتظار طرح فرزندان غدیر هستند مخاطب برنامه‌ی فردای ما باشند که با حضور دکتر آقای رفیعی ان‌شاءالله تقدیم شما خواهد شد صفحه‌ی 150 را با هم تلاوت می‌کنیم آیات 158 تا 165 سوره‌ی مبارکه‌ی انعام به اتفاق بشنوید و برمی‌گردیم و با احترام، همراه شما هستیم در کنار شما بفرمایید خواهش می‌کنم. صفحه150 قران کریم
شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم». ان‌شاءالله زیر سایۀ قرآن کریم باشید و حال دلتان خوب باشد ان‌شاءالله 4-3 دقیقه فرصت داریم تا پایان جمع بندی فرمایشات حاج آقای شریفیان را بشنویم و ان‌شاءالله ازخدمتتان مرخص شویم و خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام شریفیان: سلام علیکم و رحمة الله.
شریعتی: سلام علیکم و رحمة الله و برکات.
حجت الاسلام شریفیان: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم».
شریعتی: «اللهُمَّ صَلَّ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم».
حجت الاسلام شریفیان: خب بحثمان در باب آداب معاشرت و حسن معاشرت بود و یک مقداری چند نکته‌ای را باید خدمت عزیزان عرض کردم. این روایتی که می‌خوانم روایت آخری است که خدمت عزیزان عرض می‌کنم در این بحث، این روایت روایت لطیفی است و یک نکته‌ای دارد که از قصد انتخاب کردم آن هم این برد حسن معاشرت و دقت به این فضا است و این که اهل بیت چقدر خودشان به این مسئله ملتزم بودند اگر خاطرتان باشد من در جلسۀ قبل یک روایتی را خواندم می‌گوید اصلاً آمد از حضرت سؤال کرد در مقابل کسانی که تفاوت جدی با ما دارند چه کار کنیم و در حالتی که داریم با آن‌ها زندگی می‌کنیم حضرت فرمودند: به امام خود نگاه کنید، بعد حضرت خودشان توضیح دادند که ببینید ما با این‌ها چطور هستیم همین‌ها را حضرت بیان کردند. حسن مصاحبت معاشرت هم جواری همراهی در صحنه‎‌های سخت کمک و سخاوت و امثال این‌ها که بعضی از موارد مانده که ما بعداً توضیح می‌دهیم.
شریعتی: ان‌شاءالله.
حجت الاسلام شریفیان: خب. این روایت که دارم می‌خوانم یک داستانی است وجود مقدس امام صادق تعریف می‌کنند و از اباء ایشان یک اتفاقی از جانب امیرالمومنین افتاده چه بوده آن اتفاق؟ حضرت فرمودند که وجود مقدس امیرالمومنین در سفری با یک ضمّی هم سفر شدند، ضمّی به یک کسی می‌گویند که مسلمان نیست یهود نصارا.
شریعتی: ولی دارد با آن زندگی می‌کند با مسلمان‌ها.
حجت الاسلام شریفیان: ولی بله. اصلاً ضمّه یعنی همین.
شریعتی: بله.
حجت الاسلام شریفیان: یعنی قبول دارد در جامعه‌ی اسلامی است درون قواعد زندگی کند ولو تفاوت‌های با شما دارد. می‌گوید عرض می‌کنم که این آدمی که مصاحب امیرالمومنین بود تو راه که می‌آمدند هم سفر شدند به سمت کجا؟ خیلی عجیب است، کوفه چه زمانی امیرالمومنین آمدند کوفه اصلاً امیرالمومنین کوفه نیامدند حضرت زمان خلاف خود آمدند کوفه.
شریعتی: بله اواخر عمر شریفشان آمدند کوفه.
حجت الاسلام شریفیان: یعنی والی بوده است. خلیفة المسلمین است نشناخت امیرالمومنین را نمی‌داند این آقا کیست؟ حضرت معلوم است برای یک کاری رفتند به یک جایی دارند برمی‌گردند کوفه با یک آدمی همراه شدند این نمی‌داند حضرت کیست؟ می‌گوید از حضرت پرسید شما کجا دارید می‌روید؟ حضرت فرمودند: من دارم می‌روم به کوفه آن هم گفت من تا یک جایی مسیر ما به هم می‌خورد با هم برویم خب می‌دانید همراه می‌شدند به خاطر این که تو مسیر رفتن و تنها رفتن معونه دارد دیگر با هم که می‌رفتند بالأخره از هم سفری و فلان خب، رسیدند به یک دو راهی که این‌ها باید راه‌شان جدا میشد می‌گوید امیرالمومنین دنبال این تو راه این آمد حضرت آمدند می‌گوید بعد از یک مدتی این یادش افتاد که این آقا گفتند من می‌خواهم بروم کوفه گفتم آقا شما فرمودید من می‌خواهم بروم کوفه، گفتند بله. حالا می‌گوید اشاره کرد که راه جدا شد حضرت فرمودند: می‌دانم، تعجب کرد گفت شما پس برای چه دنبال من آمدید؟ فَقالَ لَهُ الاَمیرالمومنین امیرمومنان فرمودند: «هَذَا مِنْ تَمَامِ حُسْنِ الصُّحْبَةِ». این کمال حسن مصاحبة انسان است حتی راه خودم را کج کنم وقت بزارم برای آن که یک قدمی با آن بروم که مشایعت کنم «وَ كَذَلِكَ أَمَرَنَا نَبِيُّنَا». پیغمبر ما این گونه دستور داده است « فَقَالَ لَهُمْ ضِمّی» می‌گوید این آقا گفتند که معلوم است که چرا شماها دنبال این پیغمبر رفتید «لافعاله الکریمه». پیغمبرتان خیلی آدم حسابی بوده است ببینید چه بوده.
شریعتی: بزرگ و منش پیغمبر.
حجت الاسلام شریفیان: « فَأَنَا أُشْهِدُكَ أَنِّي عَلَى دِينِكَ». من شهادت میدم و می‌خواهم به دین شما در بیام، می‌گوید این ضمّی با حضرت رفت کوفه فهمید این خلیفه است.
شریعتی: الله اکبر.
حجت الاسلام شریفیان: می‌گوید وقتی حضرت را شنید مسلمان شد دیگر.
شریعتی: به به به.
حجت الاسلام شریفیان: ببینید چقدر این سنگین است.
شریعتی: خیلی خوب است و چقدر بار ما را سنگین می‌کند امروز هم گذشت لحظات خوبی بود کنار شما و حاج آقا شریفیان کوتاه دعا کنید و ان‌شاءالله خداحافظی.
حجت الاسلام شریفیان: خدا به آبروی محمد و آل محمد آداب امیرالمومنین و نبی اکرم در ما منتشر کن ما را متعلقه‌ی به امام زمان قرار بده در فرج آقامون تعجیل بفرما.
شریعتی: الهی آمین. خیلی ممنون و مچکرم خیلی سپاسگزارم برای سلامتی‌تان دعا می‌کنیم آقا و عرض می‌کنیم.
همه آهوان صحرا سر خود نهاده بر کف       به امید آنکه روزی به شکار خواهی آمد
خداحافظ. خیلی ممنون.
حجت الاسلام شریفیان: التماس دعا.