![]()
موضوع برنامه: پرسش و پاسخ بينندگان
كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين ماندگاري
تاريخ پخش 93/07/02
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
باز هم اول مهر آمده بود و معلم آرام اسم‌ها را مي‌خواند
اصغر پور حسين پاسخ آمد حاضر قاسم هاشميان پاسخ آمد حاضر
اکبر ليلازاد پاسخش را کسي از جمع نداد بار ديگر هم خواند اکبر ليلازاد
پاسخش را کسي از جمع نداد همه ساکت بوديم جاي او اين جا بود
اينک اما تنها يک سبد لاله‌ي سرخ در کنار ما بود
لحظه‌ي بعد معلم سبد گل را ديد شانه هايش لرزيد
همه ساکت بوديم ناگهان در دل خود زمزمه اي حس کرديم
غنچه اي در دل ما مي‌جوشيد گل فرياد شکفت
همه پاسخ داديم حاضر ما همه اکبر ليلا زاديم
شريعتي: سلام مي‌گويم به همه‌ي شما خيلي خوش آمديد به سمت خداي امروز. امروز حدود يک ساعت و چند دقيقه زودتر خدمت شما رسيديم به دليل پخش بازي‌هاي آسيايي خوشحاليم در خدمت شما هستيم اميدواريم اگر مي‌توانيد به دوستان ديگر اطلاع بدهيد تا برنامه‌ي امروز را از دست ندهند حاج آقاي ماندگاري هستند تا به سوالات شما پاسخ بدهند سلام عليکم و رحمة الله.
حاج آقا ماندگاري: سلام عليکم و رحمة الله من هم خدمت شما و همکاران خوب اين برنامه و بينندگان عزيز عرض سلام و ادب و احترام دارم و هفته‌ي دفاع مقدس را که يادآور شهدا و زيباترين موجودات و فرزندان اين سرزمين است را گرامي مي‌داريم و پيشاپيش شهادت امام جواد عليه السلام که امشب است نور ديده‌ي ولي نعمت‌مان حضرت رضا عليه السلام را تسليت مي‌گويم.
شريعتي: خوشحاليم در خدمت شما هستيم ما هم گرامي مي‌داريم هفته‌ي دفاع مقدس را و اداي احترام مي‌کنيم به خانواده‌ي معظم و معزز شهدا و آغاز سال تحصيلي را به دانش آموزان و معلمان و مربيان تبريک مي‌گوييم ان شاء الله سال پر خير و برکتي داشته باشند و شب شهادت امام جواد عليه السلام را هم تسليت عرض مي‌کنم. چند سوال جلوي بنده است اولين سوال را مي‌خوانم پاسخ شما را مي‌شنويم. با سلام و خسته نباشيد من يک بار در سخنراني‌هاي حاج آقاي ماندگاري شنيدم که کار اشتباه ما تا هفتاد نسل تاثير مي‌گذارد حال من که مرتکب گناهاني شده‌ام و توبه کرده‌ام و شرمنده همه هستم چه کار بکنم اين که بناست اين گناهان در نسل من تاثير بگذارد را کجاي دلم بگذارم من تنها آرزو‌ام اين است بچه اي که خدا به من مي‌دهد امام زماني باشد، بشنويم پاسخ حاج آقاي ماندگاري.
حاج آقا ماندگاري: بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آل محمد اجازه بدهيد من دعاي سلامت حضرت را که پشتوانه‌ي معنوي مباحث‌مان است را تقاضا مي‌کنم همه با هم بخوانيم اللهم کن لوليک الحجة بن الحسن صلواتک عليه و علي آبائه في هذه الساعة و في کل الساعة ولياً و حافظاً و قاعداً و ناصراً و دليلاً و عيناً حتي تسکنه ارضک طوعاً و تمتعه فيها طويلاً و هب لنا رعفته و رحمته و دعائه و خيره يک صلواتي هم براي تسلاي دل امام زمان‌مان تقديم مي‌کنيم اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم سوالي که اين بزرگوار اشاره کردند و درست هم اين است که من گفته‌ام روايات است که نه تنها گناه ما که عمل خير ما يعني خير و شر ما تا هفتاد نسل ما اثر مي‌کند همچنان که ما وارث خير و شر هفتاد پشت‌مان هستيم من سه نکته در اين رابطه مي‌گويم اولا مردم فکر مي‌کنند بعيد به نظر مي‌رسد من مي‌خواهم يک مثال بزنم که کاملا براي مردم حل شود همه شنيده‌ايد که آمريکا که سابقه‌ي تجاوز خيانتگريش مال امروز نيست سال‌هاي سال است با هواپيماهايشان هيروشيماي ژاپن را بمباران اتمي کردند الآن تمام کارشناسان تمام دانشمندان مي‌گويند اين بمباران اتمي که انجام دادند تا چندين نسل مردم ژاپن در آن منطقه دارد اثر منفي مي‌گذارد اگر يک بمباران در چندين نسل اثر منفي بگذارد در بيماري قطعا گناه من و شما که از آن بمباران شدت معنوي‌اش شدت باطني‌اش بيشتر است قطعا در چندين نسل مي‌تواند اثر منفي بگذارد.
شريعتي: يعني آن را راحت باور مي‌کنيم ولي اين براي ما بعيد است.
حاج آقا ماندگاري: يا از اين طرف مي‌گوييم هر کس در دوران جواني قند زياد بخورد خداي نکرده مرض قند بگيرد بچه هايش شايد مبتلا شوند يا خداي نکرده کسي مي‌رود براي ناراحتي قلبي مي‌پرسند در پدر پدر بزرگ هايت کسي سکته‌ي قلبي کرده؟ اين يعني چه؟ يعني امراض جسمي منتقل مي‌شود امراض روحي هم منتقل مي‌شود سلامت جسم منتقل مي‌شود مثلا مي‌گويند يک دانش آموزي که الآن اول مهر است من هم يادم رفت تبريک سال تحصيلي را بگويم در بحث آموزش و پرورش مي‌گوييم يک دانش آموز مستعد حتما آباء و اجدادش در آن‌ها استعداد بوده استعداد منتقل مي‌شود چطور خوبي‌ها منتقل نشود؟ هيچ بعيد نيست که خير ما و شر ما تا هفتاد نسل ما اثر نگذارد ما حتي مي‌خواهيم بگوييم دفاع مقدس بهترين‌هايي که در دفاع مقدس نقش آفريني کردند بعضي‌ها را مي‌گوييم بعضي هايشان پدر مادرهاي عليه السلامي نبودند ولي در آباء و اجدادشان که مي‌گرديم مي‌بينيم آدم‌هاي ويژه اي بودند بعضي‌ها و نمونه دارم يا از آن طرف آدم‌هايي که دارند به مسير خلاف مي‌روند پدر مادرش نماز خوان‌اند ولي در آباء و اجدادش را که نگاه مي‌کنم باز مي‌بينيم از جهت منفي آدم‌هاي ويژه و خاصي بودند يعني يک کم مردم در حوادث طبيعي بررسي بکنند در تاريخ بررسي کنند امکان اين قضيه را زير سوال نمي‌برند. نکته‌ي دوم همچنان که ايشان اشاره کردند اين فقط مال کار شير نيست کار خير هم است نقطه‌ي مقابل‌اش را هم ببينيم برکات و خيراتي که از اين قصه به فرزندان ما منتقل مي‌شود هم چنان که از آباء و اجداد ما به ما منتقل شده اين را هم در نظر بگيريم دو طرف قصه است چطور خوبي‌هايي که به ما مي‌رسد معترض نيستيم يک بار يادم است در برنامه گفتيم راجع به اسلام موروثي يک سوالي مطرح شد گفتيم اگر زمين و پولي به ما ارث برسد نمي‌گوييم چرا ما بايد هميشه ارثيه مصرف کنيم به اسلام که مي‌رسد يک تعدادي صدايشان در مي‌آيد که گفتيم بياييم بررسي کنيم که خوب است يا بد. پس خيرات هم به ارث مي‌رسد ضمن اين که شرها هم به ارث مي‌رسد نکته‌ي سوم اين که درست است که ما مي‌گوييم توبه پاک مي‌کند يعني اين بزرگواري که الآن متنبه شده يا من الآن متنبه شدم که نبايد شر من و گناه من دامن بچه هايم را بگيرد من دوست دارم بچه‌هاي خوبي داشته باشم تصميم به توبه مي‌گيريم ان شاء الله خدا پاک مي‌کند «إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئات» (هود/114) يا «أُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ» (فرقان/70) اين آيات را خوانديم و وعده‌ي الهي را هم منکر نيستيم که توبه پاک مي‌کند اما اي کسي که داري بدي مي‌کني و احتمال مي‌دهي فرصت توبه پيدا مي‌کني که آثارش را هم بگذاري کنار چون اگر توبه کنيم هم گناه را پاک مي‌کنند و آثارش را هم پاک مي‌کنند آيا يقين داريم فرصت توبه داريم؟ هر توبه اي بايد با يک شرايطي همراه شود تا آثار را پاک کند مثلا ما مريض مي شويم مي‌رويم دکتر يک مريضي دو روز دوران نقاهت مي‌خواهد تا ويروس‌ها از بدن برود بيرون ولي يک مريضي بايد يک سال آنتي بيوتيک بخوري. آيا من فرصت براي تا آخر آنتي بيوتيک‌ها دارم؟ تا آثار را کاملا پاک بکند پس به اين خاطر به راحتي در گناهان وارد نشويم به اميد اين که ما توبه مي‌کنيم خدا هم گناه را پاک مي‌کند هم آثارش را حتي مي‌خواهم بگويم که بعضي از مريضي‌ها است که تا آخر عمر بايد دارو بخوري مثل ناراحتي قلبي. پس مواظب باشيم بله قطعي است که خدا پاک مي‌کند با توبه و با جبراني که ما انجام مي‌دهيم خدا جبران مي‌کند آثار را اين قطعي است در وعده‌ي خدا هيچ خدشه اي نيست اما پاک شدن و جبران کردن هر گناهي به تناسب خودش است مثل مريضي‌ها بد نيست از خودم بگويم اگر خاطر شريف‌تان باشد ما پارسال اول سال ناراحتي قلبي مختصري پيدا کرديم به دعاي مردم اما هنوز داريم دارو مي‌خوريم، به قول دوستان من کيسه‌ي دارو کنارم است شبي يک مشت قرص مي‌خورم يعني دکتر هنوز ما را مي‌ترساند مي‌گويد اين دارو را نخوري هنوز آن آثار معلوم نيست رفع شده باشد کاملا آيا مني که خداي نکرده دارم الآن گناه مي‌کنم مطمئن‌ام فرصت جبران پيدا کنم؟ پس دو بحث است تا به حال مي‌گفتيم فرصت توبه حالا مي‌گوييم فرصت توبه و جبران. اين سه مطلب راجع به اين سوال اول: يک مقدار حوادث طبيعي را مثل بمباران هيروشيما ببينيم يک مقدار مباحث علمي را ببينيم امکانش اصلا بعيد نيست دوم خير و شر هم ارثيه به نسل مي‌رسد در هر دو وارث آبا و اجداد هستيم سوم اگر مي‌خواهيم خطا کنيم گناه کنيم به اميد اين که با توبه پاک مي‌شود و آثارش هم پاک مي‌شود که قطعا پاک مي‌شود ولي حواس‌مان باشد يکي فرصت توبه و يکي فرصت جبران آثار آن گناه طبيعتا زمان بر است همچنان که بعضي از مريض‌ها بايد شش ماه در بيمارستان بخوابد تا آثار از مريضي از بين برود.
شريعتي: يک مقدار دقيق‌تر اگر بخواهيم به قضيه نگاه کنيم بعضي از خانم‌ها مي‌گويند ما گناهي مرتکب نمي‌شويم ولي مثلا شوهرمان نماز نمي‌خواند اگر قرار نماز نخواندن او يا لقمه‌ي حرام او در نسل من تاثير بگذارد من چه کاري از دستم برمي‌آيد؟ آيا ما مي‌توانيم کم کاري ديگران را جبران بکنيم؟
حاج آقا ماندگاري: بله همين مادر اگر آقايش عنصر آهن در بدن‌اش کم باشد مادر قرص آهن مي‌خورد که براي بچه جبران شود پس ما يک کم قرص استغفار بخوريم صدقه بدهيم چهار قل آيت الکرسي بخوانيم ما يک کم کار نيک بيشتر بکنيم که ان شاء الله اِنَّ الحَسَنات باز شايد يُذهِبنَ السَّيئات ديگران هم باشد. يعني کار براي ما سخت‌تر مي‌شود ما هميشه گفتيم اگر رفيق من با يک مثال طبيعي مي‌گويم من با يک نفر همراه شدم او يک دفعه دست‌اش پايش مشکلي پيش آمد نمي‌تواند بارش را بردارد ولي شريک من است همسر من است بچه‌ي من است من بايد بار او را هم بردارم چطور ساک رفيق‌مان را مي‌کشيم گاهي اوقات بار معنوي‌شان را بکشيم اگر مي‌توانيم و مي‌خواهيم با هم باشيم و يک مقدار جبران مي‌کند.
شريعتي: ان شاء الله آن دعاي قنوتي که حضرت امير مي‌خواندند هميشه.
حاج آقا ماندگاري: «رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَالِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا» (فرقان/74) آيات آخر سوره‌ي فرقان است از خدا بخواهيم خدايا فرزندان ما را هم نور چشم ما قرار بده اين نور چشمي که اين جا مي‌گوييم يعني ميراث خور معنوي ما باشند آن‌ها مبتلا به گناهان و آثار گناهان ما نشوند و براي متقين آن‌ها را امام قرار بده که شرايط و لوازمي دارد باشد در جاي ديگر. اگر توفيق داشته باشيم در قنوت هايمان بخوانيم خيلي قشنگ است.
شريعتي: خيلي ممنون برويم سراغ سوال بعدي. يک دختر خانم 28 ساله براي ما اين پيام را فرستادند که گفته‌اند دانشجوي مقطع دکترا هستند گفته‌اند متاسفانه اصلا خواستگاري که کفو‌ام باشد برايم نمي‌آيد و اگر هم موردي باشد به خاطر اين که پدرم کارمندي ساده است سريع پشيمان مي‌شوند حالا من از اين که تا مقطع دکترا درس خواندم و تمام عمرم را پاک زندگي کردم پشيمان‌ام چون متاسفانه اين روزها کسي براي پاکدامني قائل نيست و انگيزه اي هم براي ادامه‌ي تحصيلاتم ندارم خواهش مي‌کنم حاج آقاي ماندگاري من را راهنمايي بکنند.
حاج آقا ماندگاري: سوال اين خواهر بزرگوار ما که ان شاء الله بيننده‌ي برنامه باشند چون تايم برنامه هم عوض شد عذر خواهي مي‌کنيم از طرف صدا و سيما و دوستان اين هم به دليل اين که اين شبکه شبکه‌ي ورزش و جوان است و قطعا ورزش‌ها بايد در جايگاه خودش باشد لذا گاهي وقت‌ها برنامه‌ها جابه جا مي‌شود طبيعي است خيلي دوستان سخت نگيرند و ناراحت نشوند ان شاء الله که بيننده باشند و اگر بيننده نبودند دوستان اطلاع بدهند به ايشان که از طريق سايت که معرفي مي‌فرماييد پيگير جواب باشند. ما هميشه در زندگي‌مان يک تزاحم‌هايي داريم در تزاحم هم، هم حکم عقل است و هم حکم شرع است که اهم و مهم بکنيم طبيعتا کساني که براي خودشان اولويت را علم آموزي مي‌دانند اين اهم است طبيعتا زماني که دارد سراغ علم مي‌رود از درآمد مالي يک کم عقب مي‌ماند مال اندوزي نمي‌تواند بکند علم اندوزي مي‌کند در تزاحم آمد نتيجه گرفت که علم اولي است مال اولي نيست همين موضوع انشايي که هميشه به ما مي‌گفتند علم بهتر است يا ثروت حالا اگر نظر‌ها عوض نشده باشد چون بعضي چيزهاي قديمي را مي‌گويند قديمي شده از مد افتاده يا کسي که نماز اول وقت را اولويت مي‌دهد آن لحظه از نيم ساعت دم مغازه بودن و پول به دست آوردن باز مي‌ماند آن کسي که رفت جبهه از روند تحصيلي از روند زندگي از خيلي از روند‌ها عقب مي‌ماند اما بر اساس يک قاعده اين کار را کرده اهم و مهم کرده ما نمي‌گوييم علم آموزي اهم نيست اما ما مي‌گوييم ازدواج در بهارش اهم است اگر خانواده‌هاي محترم و متدين و بينندگان عزيز توجه داشته باشند دختر هايمان را در آن سن بهار زندگي‌شان بهار ازدواج که آمار کفوشان هم بيشتر است آمار متقاضي‌شان هم بيشتر است ازدواج را اهم مي‌دادند شايد براي يک سالي به خاطر درگيري‌هاي ازدواج کنکورش يک سال عقب مي‌افتاد اما مي‌ارزيد که زندگي آرامش بخشي را پيدا کرده حالا درس‌اش را از سال بعد شروع کند بنده اين را معتقد نيستم که ازدواج مانع درس شود بارها مي‌گوييم اگر ازدواج را به عنوان ضرورت زندگي آن طور که آيات و روايات مي‌گويند ببينيم وسيله‌ي آرامشي است براي ما به درس‌مان هم لطمه نمي‌زد پس خانواده‌هاي محترم دختر خانم‌هاي گل چون مي‌دانم اين جا گاهي وقت‌ها مانع مال دختر خانم هاست که ما مي‌خواهيم درس بخوانيم گاهي وقت‌ها مانع مال پدر مادر هاست مي‌خواهيم دخترمان درس بخواند گاهي وقت‌ها مانع مال شرايط جامعه است بگذاريد درس بخواند.
شريعتي: و هر چه بالاتر مي‌روند کفوشان کمتر مي‌شود.
حاج آقا ماندگاري: وقتي بالاتر مي‌رويد در واقع شما اهم و مهم را از دست داديد مهم را انتخاب کرديد اهم را که تشکيل زندگي بود از دست داديد حالا بايد هزينه‌اش را بپردازيد. آن موقع آمار متقاضي شما بيشتر بود اما الآن سن رفته بالا توقعات شما هم رفته بالا ديگر خانمي که با مدرک دکترا است معلوم نيست که الآن کسي را کمتر از دکترا و فوق دکترا و لا اقل فوق ليسانس را قبول بکند. ايشان را نمي‌خواهيم خداي نکرده سرزنش کنيم براي عموم گفتم. به اين بزرگوار نگوييد الآن پشيمانم شما خداي نکرده الآن اگر زودتر ازدواج مي‌کرديد مرد شما اگر پاکدامن نبود يا از شما پاکدامني نمي‌خواست آن موقع هم پشيمان بوديد با اين اعتقادات قشنگي که داريد پس اگر بنا بر تکليف‌تان به نظر خودتان به نظرتان ادامه داديد پشيمان نباشيد. از پاکدامني که آدم نبايد پشيمان باشد پدر شما کارمند است نور است بالاي سر شما است پاکدامني شما خيلي ارزش دارد اما اين جا دو عنصر اساسي براي اين طور افراد مي‌گويم. من از جبهه و دفاع مقدس مي‌گويم خيلي‌ها مي‌گويند جبهه‌ها چه خبر بود؟ مي‌گويم دو کلمه توکل به خدا و توسل به اهل بيت به اين دو منبع لا يزال چون خدا منبع لا يزال بالاصاله است و اهل بيت هم به خاطر ارتباط‌شان با خدا بي نهايت‌اند خدا که بي نهايت است اهل بيت هم به خاطر محو در خدا شدن بي نهايت‌اند به اين دو منبع واقعا متصل شود ما همه‌مان به اهل بيت توسل و توکل داريم اما نه حق توکل را ادا مي‌کنيم و نه حق توسل را اين طور افرادي که يک مقدار سن ازدواج‌شان گذشته توقعات‌شان را ببرند پايين ولي توکل و توسل‌شان را ببرند بالا خدا قطعا به وضع ايشان آگاه است خدا قطعا به ايشان مهربان است و به خاطر پاک دامني‌اش قطعا عزيز خداست شک نکند به خدا بگويد من تا الآن خودم را پاک نگه داشتم درس هم خواندم يک استغفار بکند خواهش مي‌کنم چون مي‌خواهيم واقع بينانه نگاه کنيم يک استغفار بکند چون يک اولويت را در بهار خودش جا به جا کرده آن را هم خدا دوست دارد ولي به خاطر عنصر زيباي پاکدامني به خاطر ازدواج يک روز سوره‌ي احزاب بزرگان فرمودند بخوانند يک توسل به امام رضا خاص داشته باشند توکل به خدا داشته باشند يک نيتي هم داشته باشند براي خدا يک معامله اي يک قراردادي را با خدا امضا بکنند اميدواريم که گره ازدواج‌شان باز شود اما نکته‌ي عمومي را فراموش نکنيم ما اهم و مهم را همه‌مان مد نظر داشته باشيم.
شريعتي: اين نکته‌ي خوبي است در همه‌ي عرصه‌هاي زندگي‌مان ببينيم چه چيزي را داريم فداي چيز ديگري مي‌کنيم و چه چيز برايمان اولويت دارد.
حاج آقا ماندگاري: بارها گفتيم که ما حتي در خيلي از برنامه‌ها اين اشاره را داشتيم مردم خوب ما اگر اين اهم و مهم را از نگاه دين بدانند اهم و مهم عرفي نه از نگاه غير ديني هم نه. شايد در اين خانواده ده‌ها نفر گفتند که اهم اين است که درس بخواند نه بيايند سراغ دين. دين گفته همچنان که نماز اول وقت‌اش خوب است ازدواج هم اول وقت‌اش خوب است روزه هم اول وقت‌اش خوب است چون بعضي وقت‌ها روزه را به يک دليلي قضا مي‌کنم تا آخر وقت در زمستان بگيرم تابستان نمي‌گيرم. زکات اول وقت‌اش خوب است خمس اول وقت‌اش خوب است ازدواج هم اول وقتي دارد هر چقدر بگذاريم دير شود اهم را از دست داديم استغفار کنيم توکل و توسل را هم تقويت کنيم ان شاء الله گره باز مي‌شود.
شريعتي: يک سوال ديگر را هم بخوانيم. گلايه کردند ايشان گفتند دختر من 16 ساله است خدا را شکر اهل حجاب و نماز و روزه هم است اما با خواسته‌هاي عجيب و غريب‌اش ما را گرفتار کرده و مدام مي‌گويد شما من را درک نمي‌کنيد با اين وضعيت گراني من و پدر هر دو زحمت مي‌کشيم تا يک لقمه نان حلال در مي‌آوريم من خودم صبح تا شب پشت چرخ خياطي مي‌نشينم که ديگر نه برايم چشم مانده و نه کمر صبح‌ها هم وقتي همه خوابند خياطي را شروع مي‌کنم شب‌ها هم تا ديروقت بيدارم اما از پس خواسته‌هاي عجيب و غريب دخترم بر نمي‌آيم ايشان گفتند که بچه‌ي من عوض خسته نباشيد مدام مشغول غر زدن به من و پدرش است بعضي وقت‌ها مي‌گويم خدا را شکر من چند تا بچه ندارم وگرنه همين سه چهار ساعت خواب را هم که در شبانه روز دارم را براي برآوردن خواسته هايشان نداشتم واقعا من بايد با اين دختر چه کار کنم؟
حاج آقا ماندگاري: از اين که دخترشان را متدين است ما به ايشان تبريک مي‌گوييم ولي به خاطر دو سه تا فکر و خيال‌شان مي‌خواهم به ايشان تذکر بدهم نکته‌ي اول اين است که ما در زندگي پدر بزرگ هايمان هم برويم نگاه بکنيم تربيت ديني اين است پدر درست است بار مشکلات زندگي بايد به دوش پدر باشد ولي نگفتند صد در صد. يعني ما مي‌گوييم اگر پنجاه درصد بار مشکلات زندگي را بابا مي‌کشد يک سي درصد هم مامان بکشد يک بيست درصد هم بين بچه‌ها تقسيم کنيم که از آن اول همه باور کنيم اين در زندگي دارد دست و پنجه نرم شود لذا در زندگي مي‌گويند از همان اول بچه را عرضه دار بار بياوريد اهل کار کردن بار بياوريد از چهارده سالگي بگذاريد کار بکند.
شريعتي: يعني مشکلات را هم با او تقسيم بکنيم.
حاج آقا ماندگاري: احسنت پدر بزرگ‌هاي ما نسبت به پدران‌مان به بچه‌ي ده دوازده ساله مي‌گفتند برو کار بکن نصف روز را برو در مکتب درس بخوان حتي الآن ما کم نداريم که دانش آموز و دانشجو و طلبه اي که خود من سراغ دارم هفته اي دو روز هفته اي سه روز نصف روز کار مي‌کنند تا هزينه‌ي تحصيل‌شان را به دست بياورند حتي دختر پسرهايي که داريم کار مي‌کنند چون پدر از کار افتاده است يا همه‌ي تلاش‌اش را مي‌کند اما درآمد‌اش کم است کار مي‌کنند کمک حال‌اش باشند. پس تذکر به اين خانواده‌ها اگر مشکلات زندگي را بر اساس تربيت زندگي ديني بين همه‌ي افراد تقسيم نکنيم با يک آفت مواجه مي‌شويم آن هم لوسي بچه ها. لوس و ننر بار مي‌آيند لوس و ننر يعني چه؟ هر چه به آن‌ها بدهي توقعات‌شان بيشتر مي‌شود و کمتر نمي‌شود طلبکار و توقع بالا. يک مشکل ديگر هم ايجاد مي‌کنند الآن پدر مادر‌ها فکر مي‌کنند کار خوبي مي‌کنند که همه‌ي امکانات را براي بچه‌ها تهيه مي‌کنند ولو خودشان پدرشان در بيايد اين دختر يا پسر فرقي نمي‌کند فردا مي‌خواهد برود در زندگي با يک مشکلاتي مي‌خواهد دست و پنجه نرم بکند آن جا بخواهد با مشکلات دست و پنجه نرم بکند ببخشيد يک قصه اي را مي‌گفتيم که بچه خراب بکند مي‌گويند بر شير و ذات‌ات لعنت خب ما خودمان داريم لعنت براي خودمان درست مي‌کنيم دختري که برود در خانه‌ي شوهر‌اش عرضه‌ي هيچ کاري نداشته باشد الا توقع پسري که برود در خانه و زندگي را اداره بکند عرضه‌ي هيچ کاري نداشته باشد جز طلبکاري و توقع چه اتفاقي مي‌خواهد بيفتد؟
شريعتي: يعني اگر ما وقت‌هايي جان مي‌کنيم که بچه هايمان سالم باشند و راحت باشند اين لطفي نيست در حق آن ها.
حاج آقا ماندگاري: نه ما مي‌گوييم بچه هايمان را بايد تربيت کنيم نه اين که لوس بار بياوريم حتي من در قصه‌ي استجابت دعا يادم است گفتم مردم ما دوست داريم خدا ما را لوس‌مان کند يا تربيت کند؟ همه مي‌گويند دوست داريم تربيت کند گفتم پس بنا نيست هر چه مي‌خواهيم به ما بدهند چون اگر هر چه مي‌خواهيم به ما بدهد ما را لوس کرده است ما به همين مادر مي‌گوييم اين دختر‌ات کوچک بود سوزن مي‌خواست به او مي‌دادي؟ قطعا ضرر دارد براي بچه‌ات امروز بچه‌ي دبستان راهنمايي ما گريه کند خودش را به زمين بزند من موبايل مي‌خواهم برايش بگيريم تبلت مي‌خواهم برايش بگيريم تلويزيون خصوصي برايش بگيريم اين فردا مي‌خواهد برود در يک زندگي چطور مي‌خواهد با مشکلات دست و پنجه نرم کند شما پدر مادر عمر نوح داريد مي‌خواهيد پشت‌اش باشيد يا ثروت شما گنج قارون است؟ نه پدر مادر عمر نوح دارند نه گنج قارون. عمر نوح هم باشد تمام مي‌شود گنج قارون هم باشد تمام مي‌شود پس بياييم بچه هايمان را با تربيت عرضه دارشان کنيم من هم نمي‌گويم همه‌ي مشکلات را بريزيم سر آن‌ها بيست درصد مشکلات را گفتيم يعني اي پدر خوبي که مثلا الآن يک باباي خوبي حقوق‌اش متوسط مي‌گويم چون از اين نمونه‌ها زياد داريم هشتصد هزار تومان سي صد چهارصد تومن پول اجازه خانه مي‌ماند چهارصد تومان با چهارصد تومان کدام زندگي مي‌چرخد؟ اصلا يک ميليون تومان باشد با يک ميليون تومان هم نمي‌چرخد خب دخترم حتي اين خانم گفتند خوب شد يک بچه داشتيم اين فکر غلط است ما اگر مصرف کننده بار بياوريم بچه هايمان را يکي‌اش هم زياد است ولي اگر توليد کننده باشد هر چه بيشتر بهتر الآن چرا مي‌گويند تکثير نسل بکنيد چون يکي از بالاترين سرمايه‌ها سرمايه‌ي انساني است چين دارد در دنيا حرف اول را مي‌زند چرا؟ چون جمعيت زيادي دارد ولي همين خانواده با هشتصد هزار تومان حقوق بابا چهارصد هزار تومان مي‌رود پنج دختر باشند پنج پسر قد و نيم قد هم باشند من ديدم اين‌هايي که دارم مي گويم هوايي نيست نگويند حاج آقا دارد روي هوا و روياي حرف مي‌زند من ديدم دختر‌ها قالي بافي کردند خياطي کردند بسته بندي مي‌کنند پسر مي‌رود همراه پدرش کارگري مي‌کند شاگردي کرده درس‌اش را مي‌خواند و چون فهميده. اين بچه فهميده واقعيت زندگي را به او گفته‌اند فهميده بله من هم هر روز غذاي خوب مي‌خواهم ولي وقتي نيست با هم ديگر تهيه کنيم يک چيز بهتر داشته باشيم.
شريعتي: چون او را هم آورديم وسط ميدان.
حاج آقا ماندگاري: بله آورديم وارد معرکه بزرگ‌اش کرديم چطور خدا دختر‌هاي نه ساله را مي‌گويد بياييد وسط معرکه‌ي عبادت احساس بزرگي به آن‌ها دست مي‌دهد من به دختر‌ها در جشن تکليف‌شان مي‌گويم اولين کساني که شما را بزرگ ديده کنار مادرهايتان خدا است مي‌گويد دختر خوب نه ساله تو هم مثل مادرت بيا همه‌ي عبادت‌ها را انجام بده حالا مي‌گوييم اي پدر مادر‌ها شما هم بياييد بچه هايتان را بزرگ کنيد نمي‌گويم از پنج شش سالگي ولي مي‌گويم از هشت نه سالگي بچه‌ها قدرت کار کردن را دارند يک وقت است يک پدري دارد کار مي‌شود تفريح يک پدري ندارد کار مي‌شود هم تفريح هم درآمد هم تلمذ هم‌اش هم سفارش دين است اين طور نشود بگوييم خوب شد يک بچه داشتيم بله بچه‌ي مصرف کننده يک نکته‌اش هم زياد است.
شريعتي: يک نکته اي هم هست واقعا اين نکته اي که شما گفتيد چون سهم بچه هايمان از مشکلات صفر است و آن‌ها را سهيم نمي‌کنيم نسل نسل لوسي بار مي‌آيد.
حاج آقا ماندگاري: ضمن اين که خدا گفته هر چه بچه هايتان زياد شود بارش رحمت من هم زياد است.
شريعتي: بچه‌ها زياد شوند تک فرزندي خودش بچه‌ها را لوس و پر توقع بار مي‌آيد اگر چند فرزند بودند شايد اين مشکلات پيش نمي‌آمد.
حاج آقا ماندگاري: بله نگاه مي‌کرد مي‌گفت ببين خواهرت هم ندارد ببين خواهرت هم دارد اين طوري مي‌سازد داداش‌ات هم دارد مي‌سازد تو هم بايد بسازي اگر مي‌خواست ساز مخالف بزند مي‌رفت در موضع اپوزوسيون به قول ما در خانه همه مقابل‌اش مي‌شوند و اين اتفاق نمي‌افتد ان شاء الله ولي وقتي همه با هم باشند تربيت بهتر انجام مي‌شود اميدواريم به آبروي امام جواد سلام الله عليه به آبروي امام رضا به آبروي قرآني که مي‌خواهيم برويم محضر‌اش خدا توفيق تربيت ديني به همه‌ي ما عنايت بفرمايد.
شريعتي: ان شاء الله به بهانه‌ي سوالات شما نکات خوبي را حاج آقاي ماندگاري فرمودند و استفاده کرديم صفحه‌ي 214 قرآن قرار امروز ماست آيات 43ام تا 53ام سوره‌ي مبارکه‌ي يونس ان شاء الله تلاوت‌تان توأم با تدبر باشد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
وَمِنْهُم مَّن يَنظُرُ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تَهْدِي الْعُمْيَ وَلَوْ كَانُوا لَا يُبْصِرُونَ ?43? إِنَّ اللَّـهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ?44? وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَن لَّمْ يَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِّنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّـهِ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ ?45? وَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّـهُ شَهِيدٌ عَلَى مَا يَفْعَلُونَ ?46? وَلِكُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولٌ فَإِذَا جَاءَ رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ?47? وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ?48? قُل لَّا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّـهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ ?49? قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا مَّاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ ?50? أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ آمَنتُم بِهِ آلْآنَ وَقَدْ كُنتُم بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ ?51? ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا بِمَا كُنتُمْ تَكْسِبُونَ ?52? وَيَسْتَنبِئُونَكَ أَحَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَرَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ ?53?
ترجمه:
و گروهي از آنان تو را مي نگرند [ولي گويا از درک معجزاتت، فهم آيات قرآن، سلامت اخلاق و کردارت با چشم دل ناتوانند]. آيا تو مي تواني نابينايان را گرچه از روي بصيرت و بينش نبينند، هدايت کني؟ (??) يقيناً خدا هيچ ستمي به مردم روا نمي دارد، ولي مردم [با روي گرداني از حق] بر خود ستم مي ورزند. (??) و ياد کن روزي را که خدا آنان را [در قيامت] گرد مي آورد، در حالي که گويا [در دنيا] جز ساعتي از روز درنگ نکرده اند، آنان ميان خودشان يکديگر را [به گونه اي که در دنيا مي شناختند] مي شناسند؛ يقيناً کساني که ديدار [قيامت] خدا [و محاسبه شدن اعمالشان] را تکذيب کردند، سرمايه وجودشان را تباه نمودند و از راه يافتگان نبودند. (??) اگر پاره اي از عذاب هايي را که [به سبب کفرشان] به آنان وعده مي دهيم، به تو نشان دهيم [مي بيني که عذابي سخت و دردناک است] يا اگر [پيش از آنکه عذاب آنان را به تو نشان دهيم] تو را قبض روح کنيم [اندوه مخور که در قيامت، عذابشان را خواهي ديد] پس بازگشتشان به سوي ماست؛ آن گاه خدا بر آنچه انجام مي دهند، گواه است. (??) و براي هر امتي پيامبري است؛ پس هنگامي که پيامبرشان [در قيامت] به سويشان آيد، در ميانشان به عدالت وانصاف داوري شود و مورد ستم قرار نخواهند گرفت. (??) و [به صورتي مسخره آميز] مي گويند: اين وعده [آمدن قيامت و محاسبه اعمال] چه زماني است، اگر راستگوييد؟ (??) بگو: من براي خود قدرت دفع زيان و جلب سود ندارم، مگر آنچه را که خدا بخواهد؛ [وظيفه من فقط ابلاغ پيام خداست] براي هر امتي سرآمدي معين و اجلي محدود است، هنگامي که اجلشان سرآيد، نه لحظه اي پس مي مانند و نه پيش مي افتند. (??) بگو: به من خبر دهيد که اگر عذاب خدا شما را در شب يا در روز فرا رسد [چه قدرتي بر دفع آن داريد؟] گنهکاران چه چيزي از عذاب را به شتاب مي خواهند؟ (??) سپس آيا هنگامي که عذاب فرا مي رسد به درستي و حق بودنش ايمان مي آوريد؟ [در لحظه فرا رسيدن عذاب به شما گفته مي شود:] حالا و ايمان؟! [اين همان عذابي است] که همواره به رسيدن آن شتاب ورزيديد! (??) آن گاه به کساني که ستم کرده اند، گفته مي شود: عذاب جاودانه را بچشيد، آيا جز به کيفر آنچه همواره مرتکب مي شديد، جزا داده مي شويد؟ (??) و از تو خبر مي گيرند: آيا [عذاب جاودانه اي که به آن تهديد مي شويم] حق است؟ بگو: آري، سوگند به پروردگارم يقيناً حق است، و شما عاجز کننده [خدا] نيستيد [تا بتوانيد از دسترس قدرت او بيرون رويد.] (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: شب شهادت امام جواد عليه السلام را به همه‌ي شما تسليت مي‌گويم چقدر خوب است ثواب تلاوت اين آيات را هديه کنيم به روح آسماني حضرت جواد الائمه عليه السلام اشاره‌ي قرآني را از زبان حاج آقاي ماندگاري مي‌شنويم
حاج آقا ماندگاري: با مدد از وجود نازنين امام رضا عليه السلام و عرض تسليت به ساحت مقدس‌شان اين آيه 44 سوره‌ي يونس را من بارها در بحث‌ها اشاره کرده‌ام حالا که به آن رسيديم حيف است از آن بگذريم. «إِنَّ اللَّـهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ» خدا به اندازه‌ي سر سوزني به هيچ کس ظلم نمي‌کند چوخ خيلي‌ها مي‌گويند تفاوت‌هايي که در عالم است اختلافاتي که است يک نفر چند روز پيش گفت اين گرسنه‌هاي آفريقا گرسنه‌هاي خيلي از جاهاي دنيا اين ظلم نيست مگر نمي‌گوييد خدا روزي همه را مي‌دهد؟ گفتم چرا و بعد يک جواب خيلي ساده دادم شما پنج شش نفر سر سفره نشستيد مامان‌تان به همه غذا گذاشت خواهر برادر‌ها يک داداش گردن کلفت غذاي خواهر کوچک را برمي‌دارد بخورد تقصير مامان است يا تقصير داداش؟ گفتم چه کار کنيم؟ خدا روزي همه را گذاشته به هيچ کس ظلم نکرده يک عده قدرت نماهاي دنيا آن‌هايي که به اصطلاح ابر قدرت‌اند قدرت‌هاي مستکبر دارند حق مظلومين مي‌خورند تقصير خدا چيست؟ حالا باز اين‌ها قدرت دارند آن‌ها مظلوم‌اند من و شما داريم تماشا مي‌کنيم چرا دفاع نمي‌کنيم شايد در آن‌ها و آباء و اجدادشان ظلم پذير بودند تقصير آن‌ها هم است تقصير خدا نندازيم خدا به هيچ کس ظلم نمي‌کند اگر ما همه‌ي عالم را با هم ببينيم و دنيا و آخرت را با هم ببينيم چون مي‌خواهم از سوال‌ها يک نمونه بگويم يک دختر خانمي يک موقعي گفته بود من زيبايي ندارم مي‌توانم از خدا گله کنم يا نه؟ گفتم باشد تو در سانس دنيا به تو زيبايي ندادند ولي اگر در آخرت به تو بدهند مي‌ارزد يا نه چون فرصت‌اش آن جا خيلي بيشتر است اما اگر اين طرف مي‌دادند آن طرف از تو مي‌گرفتند چه طور؟ پس هر کس دنيا و آخرت را با هم ببيند هر کس همه‌ي جوانب عالم را با هم ببيند هيچ وقت انگ ظلم به خدا نمي‌زند يا من به خودم ظلم مي‌کنم يا يکي ديگر به من ظلم مي‌کند من يا تقصير دارم يا ندارم اگر تقصير دارم پس نوش جانم اگر تقصير ندارم خدا داد مظلوم را از ظالم مي‌گيرد. مي‌خواهم بگويم سفره‌ي دفاع مقدس پهن بود در اين مملکت و گاهي وقت‌ها مي‌گويم کساني که از فرصت‌ها استفاده نکنند بالاترين ظلم را به خودشان کردند سفره‌ي قرآن پهن است نور است هر کسي از نور استفاده نکند به خودش ظلم کرده سفره‌ي اهل بيت پهن است سفره‌ي مسجد کنار خانه‌مان پهن است سفره‌ي امام رضا پهن است دفاع مقدسي‌ها يک کلمه بيشتر نمي‌توانم در باره‌ي آن‌ها بگويم آن‌ها از سفره اي که خدا در عالم پهن کرد خوب استفاده کردند از سفره‌ي نوراني ولايت خوب استفاده کردند آن سفره را خدا جمع نکرده سفره پهن است ما هم داريم آن سفره را مي‌بينيم ولي نمي‌دانم چرا به خودمان ظلم مي‌کنيم مسجد کنار خانه‌مان است من مي‌خواهم با شاخصه بگويم بچه‌هاي دفاع مقدسي بچه‌هاي کجا بودند؟ يک بار دو آمار را به مردم دادم گفتم خودتان قضاوت کنيم در جبهه مي‌پرسيديم اگر مي‌خواهستند آمار بگيرند نود درصد اهل جبهه اهل مسجد بودند ولي امروز رفتند در زندان‌ها آمار گرفتند نود درصد زنداني‌ها اهل مسجد نبودند به همين سادگي يعني از سفره‌ي مسجد استفاده کنيم مي‌شويم دفاع مقدسي مي‌شويم مثل آن بچه‌ها مي‌شويم الگو از سفره‌ي ارتباط با روحانيت استفاده کنيم يک روز مردم منتظر بودند ماه رمضان به ماه رمضان بيايد يک روحاني از قم بيايد در شهر و ديار آن‌ها دو مسئله دو روايت بگويد امروز پيچ تلويزيون‌شان را باز کنند شبکه‌ي معارف برايشان قرآن و روايت مي‌گويد اين فرصت زيباي رسانه‌ي ملي با حدود صد و سي چهل پنجاه تا شبکه‌ي صدا و سيمايي همه‌اش معارف نيست اما انصافا معارف بخش قابل توجه‌شان است آن بچه‌ها اگر نوراني شدند از معارف استفاده کردند امروز هم که الحمدلله سفره‌ي معارف پهن است آن بچه‌ها اگر از سفره‌ي قرآن استفاده کردند امروز که قرآن در خانه‌ي همه‌مان است فقط در قاب گذاشتيم روي طاقچه يعني در نورش را بستيم گذاشتيم لب طاقچه امروز که سفره‌ي نور کلمات امام جواد و امام رضا که پهن است سفره‌ي دستگيري ديگران که پهن است. بياييم مثل بچه‌هاي دفاع مقدس که به خودشان ظلم نکردند ما هم به خودمان ظلم نکنيم اگر بخواهيم به خودمان ظلم نکنيم راه کارش خيلي روشن است همان حرفي که آقا زدند شهدا مثل ستارگاني هستند که با اين‌ها مي‌شود راه را پيدا کرد. هيچ کس گم نمي‌شود به شرطها و شروطها. قرآن و مسجد و اهل بيت ياد شهدا نرفت ما هم يادمان نرود ما مي‌توانيم به خدا زندگاني‌مان را قشنگ‌تر کنيم بچه هايمان لوس نمي‌شوند نا اميد نمي‌شويم به خدا تهمت نمي‌زنيم همين چيزهايي که در سوال‌ها بود يک اتفاق‌هاي ناخوش آيند ديگر در زندگي‌مان ان شاء الله نمي‌افتد.
شريعتي: بسيار خوب حسن ختام خوبي بود خيلي ممنون از توجه شما مي‌دانم خيلي‌ها منتظرند که حاج آقاي ماندگاري دعا بگويند همه آمين بگوييم.
حاج آقا ماندگاري: گفتند در خانه‌ي امام جواد که مي‌رويد همه‌ي حاجات‌تان را بخواهيد اما امام جواد را خود ائمه گفتند براي حاجات دنيايي اجازه بدهيد من به حضرت سلام بگويم السلام عليک يا اباجعفر يا محمد بن علي ايها التقي الجواد يابن رسول الله يا حجه الله علي خلقه يا سيدنا و مولانا انا توجها و استشفعنا و توسلنا بک الي الله و قدمناک بين يديک حاجاتنا يا وجيه عند الله اشفع لنا عند الله خدايا به آبروي امام جواد هر کس گره دنيايي دارد آن‌هايي که ازدواج دارند گره نداشتن اولاد دارند گره مريضي دارند گره سوء اخلاق دارند و خانواده هايشان گره مالي دارند قرض دارند زنداني دارند هر کس گره دنيايي دارد کل نظام‌مان گره‌هاي دنيايي نظام‌مان نبودن باران مشکل گراني مشکلات مسکن مشکلات اشتغال به آبروي امام جواد گره‌ها را برطرف بفرما.
شريعتي: الهي آمين خيلي ممنون از شما حاج آقاي ماندگاري شنبه اگر توفيق بود با حضور حاج آقاي ميرباقري سر قرارمان خواهيم رسيد گفت باب الجواد راه ورودي به قلب توست حاجت رواست هر که از اين راه مي‌رود. بهترين‌ها را مثل هميشه براي همه‌ي شما آرزو مي‌کنم. اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم.