![]()
برنامه سمت خدا
-حجت الاسلام والمسلمين عالي
-رجعت
90-08-08
خدا فرمود : اي فرزند آدم بندگي کن هرچه به من نيازمنديم و گناه کن هر چه بر آتش
شکيبايي ، از دنيا بهره بردار هر قدر در آن خواهي ماند و براي آخرت توشه برگير
هرقدر در آن مي ماني ، اگر از آتش همان قدر بيم داشتي که از فقر بي نيازت مي ساختم
، از راهي که به گمان تو نمي رسود و اگر به بهشت همان قدر دل مي بستي که به دنيا ،
تو را خوشبخت مي کردم چنان که در خاطرت نمي گنجد .
سوال – در مورد دوران رجعت توضيحاتي بفرماييد .
پاسخ – رجعت يکي از عقايد مسلم و زيباي شيعيان است . در آخر الزمان در هنگام ظهور
ولي عصر گروهي از عالم برزخ به دنيا برمي گردند که آنها دو دسته هستند . يک دسته
مومنين خالص و يک دسته کفار خالص و سران ضلالت و گمراهي که در طول تاريخ باعث
گمراهي شده اند . مومنين خالص کساني هستند که در دنيا استعداد سرشاري داشتند ولي
بخاطر موانع بيروني استعدادهايشان شکوفا نشد . پس اينها بر مي گردند تا ظلمي به
آنها نشود و در تشکيل حکومت ولي عصر کمک کنند . سران کفر و الحاد هم برگردانده مي
شوند تا طعم ذلت و خواري را در همين دنيا ببينند و در همين دنيا انتقام ظلم ها از
آنها گرفته بشود . سنگين ترين انتقامي که از آنها گرفته مي شود و باعث رنج آنها است
اين است که حکومت ديني را مي بينند . از جهت عقلي هيچ مانعي نيست که رجعت اتفاق
بيفتد. در تاريخ به شهادت قرآن رجعت هاي مکرري رخ داده است . پس امکان بوجود آمدن
رجعتي در انتهاي تاريخ وجود دارد . بسياري از آيات قرآن پستوانه ي اين عقيده ( رجعت
) است . کتاب شيعه و رجعت نوشته ي آقاي شاه مير ولد است که در آن 76 آيه قرآن که در
مورد رجعت است را تفسير کرده اند . در مورد رجعت ما شش صد روايت داريم . پس اين
عقيده پشتوانه هاي محکمي دارد. همه ي ما مي دانيم که امام زمان (عج) ظهور خواهد کرد
. در ضمن مي دانيم که آمادگي هاي خود مردم است که باعث مي شود آن عدالت پرور بيايد
و با آمادگي و لياقت هاي مردم اين حکومت جهاني برقرار بشود . مانع تشکيل حکومت از
طرف امام زمان (عج) نيست بلکه مانع از طرف مردم است . ما هنوز ظرفيت آن عدالت را
نداريم . در روضه ي کافي نقل شده است که از امام بافر (ع) سوال شد که دولت فرج شما
چه موقع تشکيل خواهد شد ؟ امام زمانه را به سه دوره تقسيم کرده اند . زمانه ي گرگ ،
ميش و ترازو . زمانه ي گرگ زماني است که گرگ صفتي حاکم مي شود و زماني است که
قلدران چپاول مي کنند و در آن زمان حق ما اهل بيت غصب مي شود . دوره ي ميش که مردم
آرام تر مي شوند و ظلم را مي فهمند ولي تلاش براي مقابله با آن ندارند . زمانه ي
ترازو که مردم عليه ظلم تلاش مي کنند و خواهان عدالت مي شوند که در اين دوره ظهور
رخ مي دهد و دولت ما اهل بيت تشکيل مي شود. در واقع در دوره ي سوم مردم خودشان را
عوض کرده اند . مشکل از ماست و ما بايد به سمت مهدويت برويم و آمادگي ظرفيت آن
حکومت را داشته باشيم . حضرت زهرا فرمودند : امام مثل يک کعبه مي ماند که مردم بايد
به سمت آن بروند و او خودش را به مردم تحميل نمي کند . در دعاي فرج ما مي خواهيم
براي حجت بن الحسن در اين زمان و در هر لحظه سرپرست او و ياور او باش تا او بيايد و
با رغبت مردم ، در زمين مستقر بشود . پس مردم بايد در مقياس جهاني آمادگي حکومت ولي
عصر را داشته باشند . در ضمن تا آمادگي اجتماعي بوجود نيايد امام ظهورنمي کند حتي
اگر آمادگي هاي فردي وجود داشته باشد . بزرگاني همچون سيد بن طاوس ، سيد بحرالعلوم
و امام خميني از نظر فردي مشکلي نداشتند ولي ظهور رخ نداد زيرا جامعه ي جهاني بايد
يکسري آمادگي هايي را داشته باشد . اگر عقيده به رجعت نباشد ممکن است که بعضي از
افراد دچار نااميدي و سرخوردگي بشوند. مثلا بگويند که به فرض من خوب باشم و عظمت
فردي داشته باشم ، ظهور امام نياز به عظمت اجتماعي دارد و آن دست من نيست و ممکن
است که پاکي خودش را از دست بدهد اما اگر کسي عقيده به رجعت داشته باشد مي گويد به
فرض که اجتماع آمادگي ظهور را نداشته باشد ولي همين که من آماده باشم در هنگام ظهور
هستم حتي اگر ظهور در زمان من نبود، من مي توانم در زمان ظهور باشم . پس اگر يک فرد
هم خوب بشود تاثيري در جامعه مي گذارد . اگر تو خوب باشي، مي تواني در زمان رجعت
جزو افراد آن زمان باشي . عمده شرط اين که انسان در ليست رجعتي ها باشد ، اين است
که بر عهدش با امامش باشد . داريم که اگر کسي چهل صبح دعاي عهد را بخواند نه فقط
قرائت کند و بر عهدش وفادار باشد ، جزو ياران امام زمان (عج)خواهد بود . کارهاي ما
بايد با رضايت امام زمان (عج) که همان رضايت خدا هست باشد . در دعاي آل ياسين داريم
که حق آن چيزي است که شما رضايت داريد . پسند و ناپسند شما ،پسند و ناپسند شماست .
سعي کنيم که يک روز غفلت نداشته باشيم و بر عهد خودمان بمانيم . عده اي بودند که
عمري غفلت نداشتند . اگر ما يک روز اين کار را انجام داديم و لذت آنروز را چشيديم
قطعا کار ما تداوم خواهد داشت . شاگردان مرحوم رجبعلي خياط مي گفتند که ايشان عمري
نفس نمي کشيد بدون ياد امام زمان(عج) و ذکرش او بود و به دوستانش تدکر مي داد که
چيزي جز خود او نخواهيد . گفت طلب کن ز دوست هر چه تو را آرزوست ، چون همه هستي از
اوست گفتم : دوست ، دوست . ايشان هميشه صلواتش با عجل فرجهم بود و روايت داريم که
کسي که صلواتش اين جوري باشد لايق امام زمان (عج) مي شود . امام صادق (ع) مي
فرمايند : اگر کسي صلوات کامل بفرستد (با عجل فرجهم )اين لايق مهدي ما خواهد بود .
ايشان در اواخر عمر مي گفت که در آمادگي سعي بکنيد حتي اگر در آمادگي از دنيا برويد
. اگر کسي در راه و به ياد او باشد حتي اگر ظهور را درک نکند لياقت رجعت را پيدا مي
کند . ايشان به دوستانش مي گفت که اگر امام زمان (عج) را ديديد سلام من را به او
برسانيد و بگوييد که گدايي دائم حرف از شما مي زد . عقيده ي رجعت مي تواند اميد و
نشاط را در فرد ايجاد بکند .
سوال – آيا بازگشت سران کفر و مومنين خالص در دوره ي رجعت
اختياري است ؟
پاسخ – سران کفار را براي عذاب برمي گردانند و شکي نيست که هيچ مجرمي با اختيار
خودش پاي چوبه ي دار نمي رود. آنها را بر مي گردانند که خواري و ذلت را در دنيا
بچشند . بنابراين آنها با اجبار به دنيا برمي گردنند . چون رجعت بر اساس لطف خاص
خداست و خدا خواسته که آنها به دنيا بيايند و تکامل پيدا بکنند و در تشکيل حکومت
شريک باشند ، اين اجباري نيست . امام صادق (ع) فرمود : وقتي مهدي ما قيام مي کند ،
در عالم قبر به سراغ مومنين مي روند و مي گويند که صاحب تو در دنيا آمده است ، اگر
مي خواهي به او ملحق بشوي بلند شو و اگر مي خواهي در نعمت بهشت برزخي بماني بمان .
کدام مومن خالصي است که لطف خدا را پس بزند ؟ در آخر کتاب سياحت غرب نوشته ي مرحوم
آقا نجفي سير آخرتي خودش را نوشته که به رجعت ختم مي شود مي نويسد :در يکي از منازل
آخرتي حضرت علي اکبر و حضرت ابوالفضل به بازديد من آمده بودند بخاطر زيارت هايي که
در دنيا براي آنها رفته بودم . من ديدم که آن دو بزرگوار مسلح هستند و سوال کردم که
چرا آنها مسلح هستند ؟ گفتند که آنها آماده ي رجعت هستند . صحنه ي ديگر که به
آقانجفي نشان دادند چهره ي حضرت علي اصغر بود در حاليکه زير گلويش يک خط سرخي بود .
ايشان سوال کردند که اين خط سرخ براي چيست ؟ گفتند که اين نشانه ي مظلوميت است تا
وقتي که منتقم آنها بيايد و انتقام تمام ظلم ها را بگيرد . آقا نجفي مي گويد که
وقتي من اين دوصحنه را ديدم حال و هواي من برگشت و با اينکه در بهشت برزخي بودم
ديگر اين لذتها برايم جلوه اي نداشت و با خودم مي گفتم که مرده باد عاشقي که از
رنگي معشوق خودش نداشته باشد. در بهشت همه ي بهشتي ها و در راس آنها رسول خدا واهل
بيت دست بردعا برداشتند و براي فرج دعا کردند . بعد به ما خبر دادند که مهدي در
دنيا آمده است و هر کس مي خواهد سر از قبر بلند کند .
سوال – آيا رجعت به دوران قبل از اسلام هم اختصاص دارد ؟
پاسخ - ما هيچ دليلي نداريم که رجعت اختصاص به افراد بسيار مومن يا بسيار کافر در
دوره ي اسلامي داشته باشد . ما دلايلي داريم که رجعت براي طول تاريخ است . در
روايات قيد مسلمان بودن ديده نمي شود. در زمان حضرت موسي هم مومنين خالص و کافران
خالص وجود داشتند . آيه 83 سوره ي نحل که در مورد رجعت است مي فرمايد : روزي خواهد
رسيد که از هر امتي ما يک گروهي را برمي گردانيم . قيامت صغري در رجعت است . در
الميزان مي فرمايد : اين آيه مربوط به رجعت است ومنحصر به دوره ي اسلامي نيست و
مربوط به همه ي امت هاست . امام صادق (ع) مي فرمايد : پانزده نفر از قوم حضرت موسي
و هفت نفر اصحاب کفر برمي گردند . امام باقر(ع) مي فرمايد : همه ي انبياء از آدم تا
خاتم برمي گردند و اميرالمومنين را ياري مي دهند . پس رجعت انحصار به ما امت اسلامي
ندارد .
پاسخ – انتهاي رجعت مشخص نيست زيرا اگر انتهاي آن مشخص بود زمان قيامت هم مشخص بود
در حاليکه زمان قيامت معلوم نيست . ما روايت داريم که مومنيني که از عالم برزخ
برگشته اند سي ماه در دنيا هستند . امام کاظم (ع) مي فرمود : مومنيني که از برزخ
برمي گردند سي ماه در دنيا مي مانند و در يک شب همه ي آنها از دنيا مي روند .
جزئياتي که برنامه ي زندگي آنها در اين سي ماه چيست بيان نشده است . در مورد ائمه
روايت داريم که مدت زمان طولاني در دنيا مي مانند ولي سند اين روايات ضعيف است و ما
آنها را بيان نمي کنيم . يک روايت موثق داريم که امام باقر (ع) فرمودند : حکومت
امام حسين (ع) سي صد و نُه سال است . ائمه اصراري نداشتند که جزئيات رجعت را بيان
کنند . مثلا ما روايتي نداريم که مومنيني که به دنيا برمي گردند مکلف به تکليف
هستند يا خير . بعضي علما مي گويند که آنها مکلف به تکليف هستند زيرا اني عالم دنيا
است و بعضي از علما مي گويند که مکلف به تکليف نيستند زيرا عالم دنياي پس از مرگ
است . به تعبير علامه مجلسي رجعت دنيايي بين آخرت و دنيا است . مومنين خالصي که
برمي گردانند محرمات را انجام نمي دهند و واجبات را انجام مي دهند زيرا مي دانند که
خدا آنرا دوست دارد با اينکه مکلف نيستند . فضاي بندگي و عشق است . اينکه ما فلسفه
ي رجعت را بدانيم براي ما سازنده است .
سوال – سوره عنکبوت آيات 24 تا 30 را توضيح بفرماييد .
پاسخ- در اين آيات خدا داستان حضرت ابراهيم را ذکر کرده است که او را در آتش
انداختند و خدا او را نجات داد . يکي از کساني که به حضرت ابراهيم ايمان آورد لوط
بود که خواهرزاده ابراهيم بود. در آيه 26 ابراهيم مي فرمايد : من مهاجر به سمت خدا
هستم و خدا عزيز و حکيم است . ابراهيم دراين آيه مي فرمايد که من مهاجر هستم نه
مسافر . بين مهاجر و مسافر فرق وجود دارد . اي کاش کسي که مي خواهد به سمت خدا برود
مهاجر باشد. مهاجر يعني کسي که مي رود و ديگر برنمي گردد ولي مسافر يعني کسي که مي
رود و بر مي گردد . مسافر کسي است که خيلي با خدا معامله نکرده است . و چه بسا
دلهره دارد که با خدا معامله کند . کسي که مهاجر است تا آخرش با خدا معامله مي کند.
خدا با دو تا اسم عزيز و حکيم از او استقبال مي کند . اگر کسي واقعا به سمت خدا
برود خدا با اسم عزيزش از او استقبال مي کند و اسم عزيز يعني اينکه خدا نمي گذارد
که کسي درمانده بشود . يک کسي در تاريکي از ساختمان به پايين پرت شد ، بند لباسش به
جايي گير کرد . او به خدا گفت که به من کمک کن . خدا گفت که بند لباست را پاره کن .
او ترسيد که بيفتد و حرف خدا را گوش نکرد . صبح که شد بند لباس او را خفه کرده بود
. رهگذران مي ديدند که او نيم متر با زمين فاصله داشته است . او مهاجر نبود و با
خدا معامله نکرد زيرا ترسيد . در مسير هجرت ترديد راه ندارد . او مسافر بود و رفت و
به سمت خودش برگشت . ابراهيم را در آتش پرت کردند . جبرئيل به ابراهيم گفت که حاجتي
داري ؟ ابراهيم گفت که من به تو حاجتي ندارم ولي به خداي خودم پر از حاجتم . خدا هم
دست ابراهيم را گرفت يعني هم عزيز بود و هم خدا حکيم بود که خدا با حکمت آينده اش
را رقم زد که آنرا در آيه ي بعدي ذکر مي کند . ابراهيم چون مهاجر شد خدا به او
فرزنداني داد که اسحاق و يعقوب بودند و خط نبوت را در فرزندان او گذاشت . خدا مي
فرمايد : اجر او را در دنيا داديم و آخرتش هم محفوظ است.
سوال – بعد از رجعت چه اتفاقي مي افتد ؟
پاسخ – در روايت داريم که آخرين نفري که از دنيا مي رود و بعد قيامت مي شود امام و
حجت خداست . علامه مجلس در کتاب بحار بيش از صد روايت در اين مورد آورده است. خدا
رحمت و فيض خودش را به واسطه ي امام به مردم مي فرستد . در دعاي عديله مي خوانيم :
با اوست که دنيا برقرار است . زيرا حجت خدا و معصوم خليفة الله است و خدا عالم را
به خاطر او خلق کرده است . پس اگر خليفة الله در زمين نباشد آفرينش لغو است . پس با
بودن حجت خداست که خدا رزق مي فرستد . اين مثل باغباني مي ماند که يک درخت پر ميوه
اي دارد که باغ را بخاطر آن درخت آب مي دهد . ممکن است که گلها وعلف هاي هرز هم به
طفيل آن درخت آب بخورند ولي باغبان اگر آن درخت نباشد آن باغ را آب نمي دهد . پس
آخرين کسي که در دنيا هست امام است زيرا اگر او از بين برود عالم از هم پاشيده مي
شود . در روايت معراج داريم که پيامبر فرمود : در معراج خدا فرمود که آخرين حجت علي
است . امام صادق (ع) وقتي به جدش سلام مي دهد مي گويد : اي مظهر العجائب . اينکه
اميرالمومنين آخرين فرد در دنيا است منظور اين نيست که حکومت علي آخرين حکومت روي
زمين است . اولين حکومت ، حکومت امام حسين (ع) است و بعد حکومت پيامبر و بعد حکومت
علي (ع) است . امام علي (ع) حکومت مي کند و بعد از دنيا مي رود . بعد ائمه حکومت
خواهند داشت و امام علي (ع) دوباره رجعت مي کند . امام علي (ع) مي فرمايد:من رجعت
هاي متعددي دارم . ذو القرنين معصوم نبود ولي بعد از مرگش سه تا رجعت داشت . وقتي
امام علي (ع) از دنيا برود حوادث قيامت بوجود مي آيد .
سوال – در مورد دهه ي ذي الحجه توصيه اي بفرماييد .
پاسخ – دهه ي اول ذي الحجه استثنايي است . هيچ زماني اعمال صالح پيش خدا محبوب تر
از اين دهه نيست . اين دهه را ازدست ندهيم . اين ده شب دو رکعت نماز بين مغرب و عشا
دارد که بعد از سوره حمد و توحيد آيه واعدنا موسي خوانده مي شود . اگر کسي اين نماز
را بخواند در ثواب حاجيان شريک است . اگر کسي چند شب را از دست داده است نيابد شب
هاي ديگر را از دست بدهد زيرا هر شبي ارزش خودش را دارد .
انشاء الله خدا به ما توفيق بدهد که از همه ي ايام مخصوصا دهه ي اول ذي الحجه
استفاده بکنيم .