برنامه سمت خدا

-خانم نيلچي زاده

-پرسش و پاسخ(خانواده)

89-08-23

سوال – در مورد ده روز ذيحجه توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – اين ده روز جزء عشره مبارکه است. ده روز اولش عبادت و اطاعت خدا به شکل روزه خواسته شده است. روز عيد قربان روزي خواهد بود که ما بتوانيم روي نفس خودمان پا بگذاريم و اسماعيل خودمان را پيدا بکنيم، کسي يا چيزي که گاهي اوقات اين قدر دلبستگي به آن داريم که مانع بين ما و خدا ميشود. ما گاهي اوقات بجاي اينکه کنار خدا باشيم کنار بعضي از خواسته هاي دلمان قرار مي گيريم و يا خداي نکرده مقابل خدا قرار مي گيريم. ان شاء الله اين دين و بينش را پيدا بکنيم که بتوانيم همه ي آن چيزي که خدا را از ما ميگيرد قرباني کنيم.

سوال – احساس مي کنم شوهر من نسبت به کارهايي که من در خانه انجام ميدهم توجهي ندارد ولي اگر همين کار را ديگري انجام دهد او متوجه ميشود. او حتي رفتارهاي خوب من را ناديده مي گيرد ولي رفتارهاي خوب ديگران را بزبان مي آورد و متذکر ميشود. احساس مي کنم او ديگران را به من ترجيح مي دهد. اين را به شکل ها ي مختلف به همسرم گفته ام. اين رفتار او من را دلسرد مي کند. حتي احساس مي کنم من را از او دور کرده است. او درک نمي کند که من به چه چيزي احتياج دارم. اگر من بخواهم براي خدا مخلصانه زندگي بکنم به اين معني است که نبايد نسبت به محبت هايي که به او مي کنم، انتظار پاسخ داشته باشم. راهنمايي بفرماييد.

پاسخ – اين دوست خوب مان مي گويد که به شکل هاي مختلف به همسرم گفته ام. شما تيغ ماهي محبت را لاي لقمه ي عاطفي ات گذاشته اي و بخاطر همين هم همسرت جدي نمي گيرد. اگر فيلم زندگي ات را دوباره نگاه کني، بدون اينکه متوجه بشوي و تصميم داشته باشي، سر همسرت منت گذاشته اي. و اين موجب شده که مقاومت منفي در او ايجاد بشود. در ارتباط عاطفي خودتان و همسرت يادت باشد که از همان اول محرميت، خدا به شما کادوي پايتختي را به شما داده که همان مودت و محبت است. محبتي که بايد ابراز بشود و با محبت بايد با هم زندگي کنند. شما وقتي دلخور هستي بطور ناخود آگاه زبانت گزنده و همراه با سرزنش ميشود. گاهي ممکن است لحن صداي شما اين حالت را داشته باشد. ممکن است کلمه ي خاصي را بکار نبري ولي نشان بدهي که ببين من چقدر کار مي کنم ولي تو قدر من را نمي داني. همين کار شما مي تواند ايجاد آسيب بکند. اگر ياد بگيريم جدا از همه ي خواسته هاي شخصي خودمان محبت بکنيم، طرف ما هم ياد ميگيرد که محبت بي قيد و شرط ما براي خدا رضاي بيشترين اثر مثبت را دارد. امام خميني مي فرمايند: براي رضاي خدا کار کنيد تا نتيجه ي آن تا ابد باقي بماند. بالاي سر يک بانک اين نوشته را ديدم ولي الان آنرا برداشته اند و يک تابلوي نئون جاي آن زده اند و خدا را پنهان کرده اند. واي بر من که وقتي به همسرم محبت ميکنم يک تابلوي نئون بزنم و خدا را پنهان کنم. مي گويم که ببين من بخاطر تو دارم اين کارها را مي کنم. پس منت و سرزنش مثل سرکه اثر محبت را از بين مي برد. تمرين کنيد. به مدت يک هفته نخواهيد با زبان و رفتارتان محبت را به رُخ بکشيد. در مقابل محبت هايي که ميکنيد يک هفته مهر سکوت برلب بزنيد و فقط انجام بدهيد. تقاضاي توجه هم نکنيد زيرا وقتي شما اين کار را مي کنيد با دلخوري تقاضا مي کنيد و اين معني اش سرزنش و منت است. و اثر منفي خواهد گذاشت. پيشنهاد بعدي اين است که شما وقتي به همسرت محبت ميکنيد، يک کارت عاطفي بين شما و همسرت وجود دارد که بايد مدام شارژ بشود. کارت عاطفي زن و شوهرها مي تواند از طريق ابراز محبت زباني، رفتاري و گفتاري شارژ بشود. شما وقتي در رفتار خودت نشان مي دهي که محبت داري، با ارزش است ولي گاهي يادت باشد که در گفتارت همسرت را تحسين و تاييد بکني. وقتي شما نياز به تحسين همسرتان داريد بايد بتوانيد با رفتارتان نشان بدهيد که تحسين چقدر مي تواند به بالا رفتن عزت نفس همسرتان کمک کند. شما در هفته چند بار بخاطر کارهاي کوچک و بزرگ شوهرتان از او تشکر مي کني ؟ و با محبت نشان مي دهي که محبت هاي کوچک او را مي بيني؟ يا پيش خودتان مي گوييد که او وظيفه اش است من هم در خانه زحمت مي کشم، او هم بيرون زحمت بکشد. ما که معامله ي اقتصادي نداريم. پس حتما تحسين و تاييد بکنيد. گاهي اوقات نسبت به مردها در جامعه ي ما کم توجهي ميشود. گاهي بچه ها و همسر بخاطر مشغله هايي که دارند و بخاطر مشکلات مالي که وجود دارد ناخود آگاه پدر خانواده را بعنوان يک کارت اعتباري مي بينند که مدام بايد پول به خانه بياورد. جيب بابا را مي بينند بجاي اينکه محبت او را ببينند. اين خانم چقدر از همسرش تشکر ميکند ؟ با نوازش نگاه، رفتار و گفتار. پيشنهاد آخري اين است که در مقابل ارتباط عاطفي خودش و همسرش دقت بيشتري بکند. آيا شما به پوشش، رفتار و آرايش خودت مطابق آنچه که همسرت دوست دارد توجه ميکني ؟ بيشتر خانم ها هنگام ميهماني رفتن به خودشان مي رسند و در بقيه اوقات ميگويند که داريم زندگي ميکنيم و اين اشتباه است. اين خانم در ارتباط عاطفي خودش سرمايه گذاري حقيقي را فراموش کرده است.

سوال – دختر بيست و نه ساله هستم. تابه حال خانواده ام بخاطر سطح تحصيلات و چيزهاي ديگر خواستگارانم را رد ميکردند. حالا که من درسم تمام شده است خانواده ام انتظار دارند که همه با کمال ميل من را قبول کنند ولي اصلا اين طور نيست. چون خواستگارها هم همه چيز را با هم مي خواهند. دختر تحصيل کرده با خانواده ي اصيل، نجابت، زيبايي و اضافه بر همه ي اين ها کم سن و سال ميخواهند. من استرس دارم که هر بار بخاطر پذيرفته نشدن توسط خواستگار، جلسه ي خواستگاري را از دفعه قبل خراب تر کردم. هر خواستگاري که مي آيد و مي رود و خبر نمي دهد مثل اين است که اعتماد بنفس من را زير سوال مي برد. خانواده و فاميل هم من را سرزنش مي کنند. گناه من چيست ؟

پاسخ – شما خشت اول اعتماد بنفس را خودت برداشتي. شما گفته اي که کم سن و سال بودن را بعنوان يک امتياز در خواستگارها ديده اي يعني خواستگاري که مي آيد نظرش مهم است که سن شما کم باشد. شما قبل از اينکه وارد جلسه ي خواستگاري بشويد براي خودت کارت زرد و قرمز صادر کرده اي. مي گويي که من که مي دانم موفق نمي شوم. شما تلقي تان اين است که من امتياز لازم را براي يک زندگي موفق و خوشبخت نمي آورم. توصيه اي به خانواده ي آقا پسرها ميکنم. خانواده آقا پسر هروقت به خواستگاري خانمي مي روند که سن شان از آن که آن حدي که مي خواهند بالاتر است به سن نشاط دختر خانم نگاه کنند. به اين دختر خانم ميگويم که شما فکر نمي کني از سن خودت کم نشاط تر شده اي ؟ زيرا مداوم به خودت نمره ي منفي دادي و هر خواستگاري که مي آيد يک نمره ي منفي در کارنامه خودت ثبت ميکني. شما بايد به نشاط روحي، معنوي، اخلاقي و جسمي خودت بطور جدي برسي. اين نشاط را خداوند تا پايان عمر از ما خواسته است. در قرآن درباره ي اصحاب کهف داريم که وقتي بزرگان و سران که دعوت به شرک شدند از کاخ بيرون آمدند و به غار پناه بردند و سن اين ها از ميان سالي به بعد است اما قرآن از اين ها بعنوان جوان ياد مي کند. چرا قرآن به انسان پنجاه ساله جوان ميگويد ؟ چون دل و ايمان شان جوان است و اين قدر با نشاط هستند که بخاطر خدا حاضرند از همه چيز بگذرند. شما تا وقتي که زنده هستي بايد شادابي را داشته باشي. شادابي خودت را وابسته به ازدواج کردن يا نکردن نکن. شما خودت را در موقعيت انفعال قرار دادي و بخاطر همين اين قدر به خودت نمره ي منفي ميدهي. همان قدر که آنها قدرت انتخاب دارند شما هم قدرت بله يا خير گفتن داريد. به نشاط خودت رسيدگي بيشتري بکن. برنامه هاي عبادي جدي را داشته باش. در کنار آن ورزش را داشته باش. امام مي فرمايند که ورزش براي همه لازم است. و اگر کسي وارد سن ميانسالي بشود به او واجب ميشود يعني بايد شادي و نشاط جسمي با شادي و نشاط روحي مخلوط بشود. يادت باشد که شما هم قدرت انتخاب داري و ديگر اينکه قطعا شما در جلسه ي خواستگاري با نوع رفتار و منش خودت اين قابليت را ايجاد ميکني که ديگران بجاي اينکه به شناسنامه ي شما توجه بکنند به روحيات مثبت، خلاقيت و ارتباط موثر شما دقت کنند. وقتي تعامل مثبت شما را مي بينند بسيار موثر خواهد بود. حتما رشته ي علمي خودت را بصورت پژوهشي ادامه بده و زمينه ارتباط با دوستان خوب و خدا ترس را بيشتر کن. روانشناسان اعلا ميکنند که کساني که دوستان خوب و خداترس دارند، کمتر مريض ميشوند و اگر مريض بشوند زودتر خوب ميشوند. چون يک سيستم امنيت عاطفي دور خودشان دارند. شما ناخودآگاه داريد به يک انزوا کشيده مي شويد. اين مهمترين خطر است. ازدواج کردن يا نکردن شما خطر نيست. توصيه اي هم به پدرها و مادرها بکنيم. همه ي پدرها و مادرها مي خواهند که پسر و دخترشان در بهترين موقعيت ازدواج بکنند. اما اشتباهشان اين است که فکر مي کنند اگر دخترشان تحصيلاتش را تمام بکند خواستگار با شرايط بهتري او را مورد پذيرش قرار مي دهد. بهترين سنين ازدواج سالهاي دوم و سوم دانشجويي دخترها در کشور ما است. در بهار جواني که آمادگي دارد با فراز و نشيب هاي زندگي دست و پنجه نرم بکند. قدرت انتخاب خيلي بيشتري را دارد و گزينه هاي بهتري را مي تواند انتخاب بکند. پس اين اشتباه را نکنيد که اگر دختر ما ليسانس و فوق ليسانس بگيرد حتما زندگي موفق تري را خواهد داشت. ممکن است از جهت علمي جلو برود ولي شادابي و نشاط حقيقي او مي تواند در معرض خطر قرار بگيرد. زيرا قدرت انتخابش را پايين آورده ايد. وقتي اقوام و بستگان دلسوزي شان را زياد ميکنند مثل چراغ نفتي است که فتيله اش را زياد بالا کشيده ايد. روح اين دختر از دلسوزي هاي بي مورد شما دچار کدورت ميشود. شما بجاي اينکه دلسوزي کنيد سرزنش مي کنيد. راه حلش دعا، توسل و معرفي کردن افراد خوب و مناسب است.

سوال – من و همسرم که با هم فاميل بوده ايم شش سال است که ازدواج کرده ايم و علاقه ما هم هر روز بيشتر ميشود. من در خانواده ي مذهبي بزرگ شده ام ولي خانواده ي همسرم به حجاب اهميت نمي دهند. همسرم يکي از ملاک هاي ازدواجش حجاب بوده است. و بخاطر همين از من خيلي حمايت ميکند. من شخصيتي هستم که دوست دارم به همه نشان بدهم که مي توانم به همسرم خوب ابراز علاقه بکنم و شوهر داري بکنم و با مردان غريبه صحبت کنم. بعضي از مواقع اين محبت ها را جلوي غريبه ها ابراز مي کنم شايد بخاطر اين است که مي خواهم بگويم من هم مي توانم با مردان فاميل وارد بحث بشوم. در باطن دوست ندارم که اينگونه باشد. مي ترسم اين رفتارها روي بچه اي که در راه دارم اثر بگذارد. راهنمايي بفرماييد.

پاسخ – ايشان در اعتماد بنفس خطايي پيدا کرده اند يعني براي اينکه از ديگران کم نياورد نياز است که از جهت علمي، اجتماعي، فکري و سياسي جلوه بکند بخاطر همين هم وارد بحث با آقايان ميشود. آيا وقتي شما وارد بحث ميشويد اين بحث نياز جدي به حضور شما دارد ؟ و نظر شما به رشد ديگران کمک مي کند يا فقط يک جورهايي خود نمايي کردن است ؟ اگر حضور شما مثبت است و کسي جز شما نمي تواند آن را بيان بکند اشکالي ندارد ولي يادتان باشد که فقط براي رضاي خدا باشد. حالا اگر مي بيني حرف خيلي مهمي هم نيست و شما مي خواستي اظهار فضلي بکني و نشان بدهي که مي تواني و مي داني، اينجا دچار يک آسيب شده اي و ظرفيت اعتماد بنفس شما پايين آمده است. اعتماد بنفس شما آسيب ديده است. حس کردي که در نگاه ديگران احتياج به يک تاييد ويژه داري. ما مي گوييم که اين افراد خلاهاي شخصيتي پيدا کرده اند البته اگر بصورت افراطي باشد. شما در خانواده ي همسرت چون مداوم تفاوت را ارزيابي کرده اي، حس کردي بايد کاري بکني که از آنها کم نياورم. و به سمت رفتار غير درست مي روي. خدا وجدان را صورت فطرت در ما گذاشته است. وقتي کار غلطي ميکنيم شروع به آژير کشيدن مي کند. ايشان خودشان حس ميکنند که کارشان درست نيست. اگر حرفهاي شما ضروري است و به رشد ديگران کمک ميکند لازم است که شما در اين بحث ها حضور داشته باشي. ما در تعاملات اجتماعي مقداري از رشد خودمان را بدست مي آوريم ولي اگر من مي خواهم خودم را نشان بدهم، اين نشان دهنده ي يک پاتولوژي است. نشان دهنده ي يک آسيب است. من پيش خودم کم آورده ام. ما مي گوييم نه بطور مطلق اين ارتباط را قطع کن و نه ميگوييم اين ارتباط بطور مطلق درست است، خودتان مثبت و منفي را ارزيابي کنيد. در دوران بارداري اگر شما با خدا رابطه ي درستي داشته باشيد، 50 درصد هويت بچه تان را گارانتي مي کنيد. فرزند شما همراه با بخشي از هويت و فکرهاي پنهان شماست که جز شما و خدا کسي از آن خبر ندارد. دلتان را مراقبت کنيد قبل از اينکه رفتارتان را مراقبت کنيد. مراقب باشيد که قبله نماي دلتان مداوم خدا را نشان بدهد. اگر براي رضاي خدا مي گوييد، شک نکنيد و بگوييد ولي اگر براي خودنمايي مي گوييد پا روي دلتان بگذاريد تا اين بطور وراثتي به فرزندتان هم منتقل بشود.

سوال – من مدتي است که دست از کارهاي زشت برداشته و توبه کرده بودم ولي چندي قبل با فردي دعواي مان شد و کارمان به فحش کشيد. من احساس ميکنم که از چشم خدا و امام زمان (عج) افتاده ام. هر چه نماز مي خوانم آرام نميشوم. از کاري که کرده ام پشيمان هستم. من را راهنمايي بکنيد. فقط نگوييد که از او عذرخواهي کنم زيرا او همه چيز به من گفت.

پاسخ – خيلي از وقتها فردي پيش دکتر متخصص مي رود بعد به دکتر پيشنهاد مي کند که فلان آمپول را هم برايم بنويسيد ولي فلان کپسول را ننويسيد چون خوشم نمي آيد. من ميگويم که اين ها فوق تخصص هستند چون پيش متخصص آمده اند ولي براي خودشان فوق تخصص را قائل هستند. شما که عذرخواهي اين قدر برايت سخت است اگر آن موقع جلوي زبانت را مي گرفتي کارت خيلي راحت تر ميشد. ما در جامعه با افرادي که تعامل داريم همه داراي مديريت خشم نيستند. اگر خشم ديگران بتواند خشم شما را برانگيزد يعني ديگران دارند شما را مديريت ميکنند. شما مديريت خويشتن نداري.

امام باقر (ع) نزديک منزلشان بودند. فردي که کاملا پرخاشگر بود آمده بود تا امام را تخريب شخصيتي بکند. جلوي ديگران به حضرت فحاشي ميکند. همه ي مدينه قبول دارند که هر چه آموخته اند از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) است. صحابي عصباني مي شوند که چرا او احترام سن حضرت و امامت ايشان را ندارد؟ مي خواستند با او برخورد بکنند ولي امام ميگويد که دست نگه داريد. باقر يعني شکافنده ي علم و بقره هم همان معني شکاف مي دهد زيرا گاو را به گاو آهن مي بندند و زمين را مي شکافد. آن فردي مي گويد: شما که باقر نيستي بقر هستي. کلام بسيار زشت است. بيشتر دعواهاي خانوادگي ما بخاطر اين است که ما مديريت کلام نداريم. حضرت مي فرمايد: اين حيواني که تو نام بردي سُم، دم و پشم دارد ولي من اينها را ندارم. مثل اينکه با يک بچه ي دو ساله حرف مي زنند. چون مي خواهند او را به خرد اوليه برگردانند زيرا خشم برادر جنون است. او اگر فرد دانايي بود عذرخواهي مي کرد و مي رفت ولي او آنقدر وقيح بود که به مادر حضرت فحاشي کرد. کسي در بدترين شرايط باشد اجازه نمي دهد که کسي به مادرش توهين کند. پيامبر مي فرمايند که باقر بعد از من شکافنده ي علم است. او گفت که مادر شما آشپز بود و فحاش بود. حضرت مي فرمايند: آشپزي که عيب نيست هنر است. ولي اگر در مورد مادرم راست مي گويي که بد دهان بوده است اگر راست باشد خدا مادر من را بيامرزد و اگر تو دروغ گفتي، خدا تو را بيامرزد. او آخر خط بدرفتاري را رفت و حضرت آخر خط بزرگواري را رفت. اگر مي خواهيم بدي ها را اصلاح کنيم لازمه اش اين است که به سمت خوبي ها حرکت کنيم. حالا اين دوست ما هم اشتباه کرده است وقتي او کلام زشت گفته است دوست ما نتوانسته خشم خودش را مديريت کند. بهترين راه حل اين است که يک بار ديگر توبه کنيد. لقب خدا تواب است. هر چه اشتباه کردي برگرد خدا مي پذيرد تا بتواني رفتارت را جبران کني. ياد داشتي را بنويس و بگو من کلمات زشتي را گفتم ولي دلم نمي خواست اين کلمات، از دهان من بيرون بيايد و دلم هم نمي خواست کلمات زشت بشنوم اما به سهم خودم اشتباه کردم. و حاضرم عذر خواهي کنم و اين کار را بدون هيچ منتي بکن. اگر پشتت به خدا باشد و به خدا وصل باشي، اين عذرخواهي تو را کوچک نمي کند. البته عذرخواهي هيچوقت انسان را کوچک نمي کند و حتي عذرخواهي در بين افراد سن دار راحت تر است زيرا مي دانند که با عذر خواهي کوچک نميشوند بلکه بزرگ ميشوند. اگر توبه کني دوباره به مدار ايمان برگشتي و خدا هاف بگ تو است. در قرآن داريم که خدا از تو دفاع ميکند.
سوال – سوره بقره آيات 286-283 را توضيح دهيد.

پاسخ – اين آيات آمن بما رسول مي فرمايد که عبادتهاي شبانه را نصيب کساني مي کند که بعد از نماز عشا و قبل از خواب اين آيات شريفه را قرائت بکنند. مرور کردن تمام اعتقادات است. اگر با توجه و حضور قلب قرائت کنيد بيشترين بهره هاي را خواهيد داشت. شب عرفه به اندازه ي روز عرفه ارزشمند است. براي شب عرفه هم دعاي ويژه داريم. اين شبها شب هاي برگزيده خداوند است. مبادا اين شب ها و روزها بيايد و برود و ما نفهميم و کار داشته باشيم.

سوال - من دختر بيست و هفت ساله اي هستم که بيماري ام اس دارم يعني ضعف عضلاني پيش رونده. و کاملا فلج شده ام و الان با واکر راه مي روم. شبها خيلي خسته هستم و تا آنجا که توان داشته باشم بعضي از شبها نماز شب مي خوانم. دلم مي خواهد هر شب نماز شب بخوانم. در مورد افزايش روحيه ما بيماران هم صحبت بکنيد.

پاسخ – اين خانم موفق به صبوري خلاق شده است. کساني که خدا بابت سختي ها از آنها امتحان ميگيرد براي اين است که راهي به سمت يافتن خودشان پيدا کنند. کسي که با اين درد و رنج کنار مي آيد براي خودش بصورت مداوم انرژي هاي نوراني و ملکوتي را بدست مي آورد. حضرت علي (ع) مي فرمايد: بي تابي تقدير خدا را دگرگون نميکند فقط ثواب را از بين مي برد. کساني که مشکل صعب العلاج دارند اگر بي تابي کنند مشکل شان دو تا ميشود ولي اگر بي تابي نکنند و صبرشان را به خدا اتصال دهند موفقيت شان بيشتر خواهد شد. من حسرت نماز شب هاي ايشان را خوردم. يعني کسي با اين ضعف عضلاني اراده اش قوي تر از آن بيماري است. روايت داريم که مومن از کوه محکم تر است. هر چه اين فرد به اطاعت خدا مراقبت ميکند اراده اش بيشتر خواهد شد. اگر مي خواهي نماز شب را جدي تر بگيري اراده ات را محکم تر بکن و به ميزاني که به نمازهاي اول وقتت توجه ميکني به نماز شب هم توجه کن. خدا مي فرمايد که عبادتهاي شبانه را نصيب کساني مي کند که بعد از نماز عشا و قبل از خواب اين آيات شريفه آمن رسول را قرائت بکنند. خواندن يک بار اين آيات مرور کردن تمام اعتقادات است. اگر با توجه و حضور قلب قرائت کنيد بيشترين بهره هاي را خواهيد داشت. در اين روزها مي توانيم ذخيره هايي براي کساني که به اين امتحان الهي مبتلا هستند پيدا کنيم.