92/6/12
سوال – آيا فقط حضرت موسي بايد با فرعون با کلام نرم صحبت مي کرد يا ما هم بايد با اطرافيان اين طور صحبت کنيم؟
پاسخ – کلام نرم( قول لَيِن) در همه جا ارزش است البته خداوند در قرآن به موسي مي فرمايد که با کلام نرم با فرعون سخن بگو. امام سجاد(ع) در دعاي مکارم الاخلاق مي فرمايد: نرم باشيد و بال هاي تان را باز کنيد. ما همه بايد با هم خوب صحبت کنيم. خداوند به حضرت موسي مي فرمايد که اولين کلام تو با فرعون نرم باشد ولي معنايش اين نيست که تا آخر عمر نرم صحبت کني. بعضي ها تا محکم حرف نزني حرف هايت را گوش نمي کنند. حضرت امير صحبت مي کرد و ديد که به حرف هاي او گوش نمي دهند، توي گوش خودش سيلي زد. داريم که پيامبر نماز داشت مي خواند و تا سلام نمازش را داد به طرف در رفت تا مردم از مسجد بيرون نروند و حديثي خواند. گاهي اگر سخن را طبيعي و ساده بگوييم اثر نمي کند بايد شوکي وارد بشود تا تاثير حرف بيشتر باشد. گاهي رسانه مي گويد : خبري که هم اکنون بدستم رسيد براي تان مي خوانم. با اين کار خبر هيجاني مي شود. و شنونده بيشتر توجه مي کند.
تمام سوره هاي قرآن با هيجان شروع مي شوند. 29 سوره قرآن با حروف مقطعه شروع شده است. بعضي از سوره ها با قسم ايجاد هيجان مي کند. بعضي از سوره ها با چند اگر شروع مي شود. و بعد خبر را مي دهد. ريتم شروع آيه ها مهم است. داريم که بايد اول سخنراني با آخر سخنراني فرق داشته باشد. از امام پرسيدند که چرا الله اکبر اذان چهار تاست. امام فرمود: در اول اذان مردم هنوز در جريان نيستند و در کار و کسب هستند ولي بعد در جريان اذان قرار مي گيرند و کلمات دوتايي مي شود.
خداوند در موردA پدر و مادر ميA گويد که با قول کريم يعني با احترام با آنها صحبت کنيد، خدا مي گويد که با مردم قول معروف داشته باشيد.
آخرين حرفي که انسان در آخر عمر مي زند عصاره ي عمر اوست يعني وصيت نامه عصاره ي عمر است. و حرف مهمي است. در کتابي آخرين گفته ي بزرگان را آورده اند. در فرانسه محل هايي بود که در آنجا نوشته شده بود که مثلا فلاني شبي در اينجا خوابيده است .ما در نيشابور محلي بنام قدم گاه داريم که امام رضا(ع) در آنجا توقف کرده است. اين کار درستي است. امام صادق(ع)به ميهمانش پيراهن خوني حضرت علي (ع) را که در آن لباس به شهادت رسيده بودند نشان داد. گاهي چيزهايي را بايد بعنوان ميراث فرهنگي نگه داريم. امام صادق(ع) درآخرين لحظات عمرش همه اقوام را دعوت کردند و فرمودند: کسي که نماز صبحش قضا بشود از ما نيست. ما ببينيم که چقدر نمازخانه ساخته ايم؟ الان مردم همه چيز در دسترس دارند ولي آيا مسجد در دسترس آنها هست؟
امام صادق(ع) مي فرمايد: اگر کسي نماز را سبک بشمارد از ما نيست .آيا ما نماز را سبک نشمرديم که تعداد مسجدهاي مان کمتر از ورزشگاه است؟ البته مسجدهاي زيادي ساخته شده است ولي هنوز کم است. بايد مسجد در دسترس باشد. يعني تعدادش زياد و کوچک و ساده باشد تا براي ساخت آن با مشکل مواجه نشويم.
حديث داريم که نماز را ضايع کرديد، خدا شما را ضايع کند .نماز نبايد ضايع بشود. مقام معظم رهبري دستور داده است که پروازهاي نبايد طوري باشد که نماز قضا بشود. يک وقت پرواز خارجي و اورژانسي است که انسان سوار هواپيما مي شود و روي صندلي نمازش را هم مي خواند. ولي در پروازهاي داخلي اين طور نيست و مي توان با ده دقيقه تاخير و بعد از اذان پرواز کرد.
آموزش نماز ،درست خواندن نماز و نماز با جماعت هم مهم است. نوه ي امام خميني مي فرمود که شب اول تکليفم روزه داري ام بودم. امام به من گفت که چون شما ضعيف هستي اول روزه ات را افطار کن و بعد نماز بخوان ولي من اول نماز مي خوانم و بعد افطار مي کنم. من گفتم :مي خواهم نماز جماعت بخوانم. من براي افطار رفتم و قرار شد که برگردم تا با امام نماز جماعت بخوانيم.( اگر تعداد نمازگزار به دو نفر برسد ثوابش صد وپنجاه برابر مي شود. وقتي تعداد نماز جماعت به ده نفر برسد کسي نمي تواند ثواب آنرا بشمارد. زماني وزير بهداشت براي اين مطلب مثلي زد و گفت که اگر شما يک انگشت داشته باشيد مي توانيد شماره تلفن بگيريد اگر دوتا انگشت داشته باشيد مي توانيد سطل ماست را بلند کنيد اگر سه انگشت داشته باشيد مي توانيد پرتقال را از روي زمين برداريد. اگر چهارتا انگشت داشته باشيد مي توانيد سطل آب را بلند مي کنيد و اگر پنج انگشت داشته باشيد مي توانيد آمپول هم بزنيد. اگر تمام انگشت را داشته باشيد مي توانيد همه کاري در دنيا انجام بدهيد. پس وقتي تعداد انگشتان به ده تا رسيد محدوديتي براي کار وجود ندارد). نوه ي امام افطار مي کند و يک ساعت و نيم بعد يادش مي آيد که امام منتظر اوست. وقتي پيش امام برمي گردد، امام به او مي گويد که افطار تو خيلي طول کشيد و من منتظر شما بودم تا يک نفر به من اقتدا کنم. اين توجه به نماز است.
سوال – چه راه کارهايي وجود دارد که نوجوانان به نماز تشويق بشوند و با رغبت نماز بخوانند ؟
پاسخ – خداوند در قرآن چندين راه کار براي دعوت به نماز داده است. يکي توجه به نعمت هاي خداوند است. يعني کسي که به نعمت هاي خداوند توجه داشته باشد روحيه ي شکر در او پيدا مي شود. پس نعمت هاي خدا را بشماريد. در اول قرآن داريم که عبادت کنيد زيرا خدا شما را خلق کرده است. در آخر قرآن داريم که مردم بايد بندگي کنند. بخاطر نعمت اکسيژن، دريا، جنگل ،خاک و... در قرآن داريم :آيا ما به تو چشم نداديم؟ اگر خداوند ساده ترين نعمت ها را از ما بگيرد ما فلج مي شويم. مثلا نعمت غلطيدن. همه بطور اتوماتيک در شب غلط مي خورند ولي کسي شکر اين نعمت را بجا نمي آورد. اگر ما شب تا صبح را بطور صاف بخوابيم وغلت نخورديم، فلج مي شويم. اگر گوش ما مثل پيشاني صاف بود، سمت صدا را تشخيص نمي داديم. همه ي دنيا حکمت است. خدا در قرآن مي فرمايد: اگر ما بخواهيم درخت ها را خشک مي کنيم، چطور درختان سبز مي شوند. اگر بخواهيم حرکت زمين را کند مي کنيم تا گردش خورشيد مختل بشود. اگر خورشيد خيلي از زمين دور بوديم از سرما خشک مي شديم.
بچه اي چموش است. اگر شما لطف هايي که در حق بچه اي کرده ايد بگوييد، او شرمنده مي شود.
قرآن به پيامبر مي فرمايد :تو بگو ممکن است که عده اي حرف تو را گوش نکنند. آنها به پيامبر گفتند که اگر ماه را به دونيم بکني ما به تو ايمان مي آوريم .پيامبر اين کار را کرد ولي آنها ايمان نياوردند. ما نمي توانيم به فرزندان مان اجبار کنيم يا آنها را بزنيم. خدا به پيامبر فرمود که تو رسول هستي و بايد رسالت را بگويي.
ديگر اينکه اگر مردم برکات نماز را بدانند به آن علاقمند مي شوند. در کتاب پيوندهاي نماز 135 برکت نماز نوشته شده است. مثلا شما لباس تان را مي شوييد ،در اين لباس شستن علاوه بر اينکه لباس تان تميز مي شود، دست تان هم تميز مي شود، عرق تان هم درمي آيد. ،وقت تان هم پر مي شود. لباس که تميز شد شما شاد مي شويد و کسي هم که به اين لباس تميز نگاه مي کند شاد مي شود. در شير مادر همه ي احتياجات نوزاد گذاشته شده است. نماز مثل شير است که همه چيز در آن وجود دارد. اگر بچه اي شير مادرش را بخورد، نياز به تزريق ويتامين ديگري ندارد. اگر ما نماز درستي بخوانيم همه ي کمالات در نماز وجود دارد. پس در نماز کمال هم وجود دارد. حتي ورزش هم در نماز وجود دارد يعني رکوع و سجود. در نماز خاک وجود دارد يعني مُهر. در نماز آب وجود دارد يعني وضو و غسل . در نماز ماه وجود دارد يعني براي تشخيص نماز اول ماه. براي تشخيص قبله در نماز از ستاره استفاده مي شود. در نماز انتخابات وجود دارد که اگر شما پيش نمازمسجدي را قبول نداريد به مسجد ديگري برويد. در نماز آزادي وجود دارد يعني شما مي توانيد در رکعت دوم نماز جماعت قصد فرادا کنيد . در نماز رنگ وجود دارد يعني رنگ سفيد لباس .در نماز عطر وجود دارد که ثواب نماز را زياد مي کند. کسي که ازدواج کند ثواب نمازش هفت صد برابر مي شود. اگر کسي بدهمسرداري بکند نمازش قبول نيست. روايت داريم که اگر کسي به همسرش نيش بزند نمازش قبول نيست. فرياد در نماز وجود دارد يعني اذان. در نماز سلام وجود دارد يعني سلام بر بندگان صالح خدا. در نماز حق مردم هم وجود دارد . لباس نمازگزار و مکان نبايد غصبي باشد. حق حيوان در نماز وجود دارد که اگر سگ تشنه باشد شما نمي توانيد با آب وضو بگيريد. بايد آب را به سگ بدهيد و تيمم کنيد. در نماز حق فرزند وجود دارد يعني اگر بچه در نماز گريه کرد مادر بايد نمازش را زود تمام کند. نماز مهندسي شده است. اگر مهندسي خودکاري طراحي کند که چهل تا کار انجام بدهد ما او را تشويق مي کنيم. در مهندسي نماز ، تابحال 135 مطلب بدست ما آمده است.
اشتباه مي کنند کساني که با هر کسي يک ساعت حرف مي زنند ولي با خالق شان صحبت نمي کنند. گاهي فردي يک ربع جلوي آينه مي ايستد تا موهايش را درست کند ولي حاضر نيست که پنج دقيقه با خدا حرف بزند. بي انصافي است که ما نماز نخوانيم. بهشتيان از جهنميان مي پرسند که چرا جهنمي شديد؟ آنها مي گويند :زيرا ما از نماز گزاران نبوديم.
سوال – صفحه 439 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ – در اين صفحه داريم :انساني که تعبير بد مي کند بدخواه است. و به خودش ضربه مي زند.
فردي نزد دکتر مي رود و دکتر به او مي گويد که روزي دو قاشق از اين شربت بخور. فردا دکتر مي پرسد که آيا شربت خوردي؟ او سر شربت را خالي مي کند و مي گويد که خورده ام و پيش خودش مي گويد که سر دکتر را کلاه گذاشتم. در واقع او سر خودش کلاه گذاشته است. گاهي فکر مي کنيم که اگر جنس قلابي بفروشيم سود کرده ايم ولي اين طور نيست. زيرا وقتي آنه مي فهمند که جنس قلابي است دفعه ي ديگر از ما خريد نمي کنند. پس هر وقت فکر مي کنيم که کلاه سر کسي گذاشته ايم بدانيم که کلاه سر خودمان گذاشته ايم.
بعضي گلايه مي کنند که همسرشان نماز نمي خواند. بعضي دين را کنار مي گذارند يعني يا قيامت را قبول ندارند يا آنرا فراموش مي کنند و برنامه هاي زندگي شان را طراحي مي کنند. کساني که به قيامت کاري ندارند و روي ماديات حساب باز مي کنند آيا حتما به ماديات مي رسند ؟ ممکن است که برسند يا نرسند. هر کس که دزدي مي کند حتما موفق نمي شود ممکن است که پليس او را بگيرد. پس هميشه لذت حرام به مقصد نمي رسد. و اين افراد کارشان پنجاه پنجاه است. و آخرت شان هم صفر است. کساني که براي آخرت کار مي کنند آخرت شان صد درصد است و ممکن است که دنياي شان هم خوب است. يعني آخرت را صد درصد دارند و دنيا را پنجاه پنجاه دارند. پس کار کساني که آخرت را قبول دارندعقلاني تر است.
مثلا سي تا اتوبوس مي خواهند به مسافرت بروند. نيمي از اتوبوس ها کمک هاي اوليه را در صندوق خودشان مي گذارند و نيمي از اتوبوس ها بدون وسايل کمک هاي اوليه حرکت مي کنند. اگردر ميان راه از وسايل کمک هاي اوليه استفاده نشد ماشين هايي که اين وسايل را حمل کرده اند ضرر مي کنند؟ خير ولي اگر نياز به اين وسايل بود، ماشين هايي که وسايل کمک هاي اوليه را نياورده اند ضرر زيادي خواهند کرد.
پس عقل مي گويد که بايد دين داشته باشيم. خانمي هفتاد کيلوگرم وزن دارد، اگر اين خانم لباس اسلامي داشته باشد يا نداشته باشد ،نيم کيلو به وزنش اضافه يا کم مي شود. حالا اگر قيامتي نباشد اين نيم کيلو لباس ضرري به خانم نزده است ولي اگر قيامتي باشد اين خانم چکار خواهد کرد؟
من به خانم هاي بدحجاب مي گويم که اسلام فرموده که زن قيمتي است و هر کس مي خواهد از آنها لذت ببرد بايد براي شان امکاناتي را فراهم کند. وقتي شما اين طور خودتان را حراج مي کنيد يعني مي گوييد که مرا بصورت رايگان نگاه کنيد. اسلام زن را بهتر مي شناسد. زن هاي بدحجاب خودشان را ارزان مي فروشند.
نماز بيشتر از هفده دقيقه در شبانه روز طول نمي کشد و وقت زيادي از شما نمي گيرد. شما از صبح تا شب کار مي کنيد و هفده دقيقه براي خدا وقت مي گذاريد بعضي ها حاضر نيستند که اين زمان را هم براي عبادت بگذارند. اگر شما خدا را دوست داريد با خدا حرف بزنيد. نماز نخواندن سهل انگاري است. مردم ما خوش ذات هستند. سال گذشته مردم زلزله زده ي بم صد تن خرما به مردم سيل زده ي پاکستان دادند. مردم ما شريف هستند ولي بعضي مواقع غافل مي شوند. گفتگو با خدا لذت دارد .شيرجه زدن در آب استخر لذت دارد و حتما لازم نيست که از آب چيزي بيرون بياوريم. نشست و برخاست با بزرگان لذت دارد.
مردم و مسئولين بايد نماز را جدي بگيرند. بعضي از شهرک هايي که ساخته شده اند هنوز مسجد ندارند، بايد جبران کنيم.
خدايا به آبروي امام صادق (ع )اگر تا بحال هر چه نماز را سبک شمرده ايم ما را ببخش و توفيق بده که نماز را گرامي بداريم.