برنامه سمت خدا
حجت الاسلام والمسلمين حيدري کاشاني
-امام زمان (عج)
91-12-16
سوال – در مورد ويژگي ها و مقامات حضرت ولي عصر توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – در آيه چهارم سوره جمعه، به سه مقام پيامبر اشاره مي شود: او تلاوت کننده ي قرآن است براي مردم( مردم را با تلاوت، ظاهر و حقيقت قرآن آشنا مي کند)، آنها را پرورش مي دهد( از اخلاق شيطاني عبور مي دهد و به اخلاق رحماني مي رساند و پاک مي کند) و کتاب و حکمت را به مردم تعليم مي دهد.( و زندگي و و جود آنها را ارتقاء مي دهد)
حکمت، علم و دانش نافع و مفيد است. بعضي از علم ها مفيد نيست يعني ضررش از منفعتش بيشتر است. حکمت به علمي گفته مي شود که در آن خير، برکت دنيايي و آخرتي باشد زيرا خداوند مي خواهد ما را در افق ابديت تربيت کند. در دعاها بر اين صفت امام زمان(عج) تاکيد مي شود. زيارت آل ياسين از لسان مطهر امام و به قلم خودشان نگاشته شده است و مي فرمايد که هر گاه خواستي به اهل بيت توجه بکني بخوانيد : سلام علي آل ياسين ... سلام بر تو اي تلاوت کننده ي کتاب خدا و تفسير کننده ي قرآن. تفسير کننده ي قرآن با تعليم حکمت و کتاب رابطه اي دارد.
يکي از مقامات وجودي امامان معصوم اين است که از وقتي که به امامت مي رسند در اين مقام قرار مي گيرند. يعني از زمان شروع امامت مهدي ، تعليم تربيت و تزکيه ي مردم عالم تحت ولايت او قرار گرفته است. به ميزاني که ما دست ولايت و هدايت او را با بندگي خداوند رحمان باز بگذاريم، اين مقام در وجود ما هم جاري مي شود. يکي از فلسفه هاي وجودي امام يا پيامبر نعمت و منتي است از جانب خداوند براي انسان که دست انسان را بگيرند و از زندگي شيطاني به زندگي رحماني ببرند و به حداعلي زندگي رحماني برسانند.
در زيارت جامعه کبيره که از لسان امام هادي(ع) جاري شده است مي فرمايد: با ولايت شما اهل بيت خداوند معارف ديني و اسلامي را به ما ياد داد يعني اگر شما نبوديد ما بهره اي از معارف قرآني، اسلامي و عرفان ناب نمي برديم.
در ابتداي دعاي جامعه داريم :شما جايگاه معرفت خدا هستيد اگر کسي به عرفان الهي مي رسد به واسطه ي شما مي رسد، شما معدن رحمت هاي الهي و عرفاني هستيد يعني علم نافع فقط در نزد شماست . سرچشمه ي ناب حکمت و معرفت خداوند قرآن و عترت است. پيامبر اين دو مهم را در ميان ما به يادگار گذاشته اند.
آيت الله ميرزا مهدي اصفهانيA تشرفي در مسجد سهله داشتند. ايشان از دانشمندان اصولي شيعه و مورد وثوق تمام بزرگان شيعه بوده است. ايشان در حکمت، عرفان، علم اصول و عرفان صاحب مکتب بوده است. ايشان مي فرمايد: بعد از يک دوره عرفان نزد اساتيد نجف به مقامي رسيدم که گفتند تو کامل هستي ،مي تواني مکمل هم باشي و در عرفان به مقام استادي رسيده اي. وقتي به وجود دلم مراجعه مي کردم مي ديدم که از حقايق قرآني بي بهره هستم . با خود انديشيدم که چکار کنم. در نجف معروف بود که هر کس چهل شب در مسجد سهله مشرف بشود به محضر امام زمان(عج) مشرف مي شود. به اين نيت که به محضر استاد اصلي مشرف بشوم، و راه را پيدا بکنم چهل شب چهارشنبه، به مسجد سهله مي رفتم و نماز شب مي خواندم، تحجر، تضرع وگريه مي کردم. مي گويندA کمتر ريگي است در مسجد سهله که اشک هاي اضطرار ميرزا مهدي اصفهاني بر آن ريخته نشده باشد. عاقبت ايشان در شب چهلم به محضر امام مشرف مي شود و امام يک جمله فرمودند که راه کار عملي بود: طلب معارف از غير طريق ما اهل بيت مساوي با انکار ماست. يعني هر کس دنبال عرفان ،معرفت و شناخت کامل از حقايق هستي مي گردد، بايد اينها را از ناحيه ائمه دريافت کند. اگر مي خواهيد با معارف قرآن ارتباط برقرار کنيد، قرآن مفسراني دارد و بايد از طريق مفسران قرآن و قرآن هاي ناطق ارتباط برقرار کنيد. پس کسي که به دنبال غير اهل بيت برود گويا وجود ائمه را انکار کرده است زيرا گفتار و رفتار آنها مثل وجود آنهاست.
اگر ما بخواهيم جامعه ي ديني و حوزه هاي ديني را محک بزنيم که با آستان امام زمان(عج) چه ميزان پيوند و ارتباط دارند، بايد بايد ببينيم ارتباط آنها با احاديث و روايات اهل بيت چقدر است. و آن معارف ناب اهل بيت چقدر زندگي آنها پياده شده است. آيا سبک زندگي آنها همان سبک زندگي آل پيامبر شده است يا خير. در زيارت عاشورا داريم: خدايا سبک زندگي ما را مانند زندگي پيامبر و آل پيامبر قرار بده.
سوال- اگر بخواهيم تعليم و تربيت حضرت شامل حال ما بشود چگونه بايد رفتار کنيم ؟آيا اين کار مستقيم توسط حضرت يا با واسطه انجام مي شود ؟
پاسخ – در مورد عنايات ويژه حضرت بايد گفت که وجودهاي لايق و نفوس مستعد که لياقت هاي بالاتري نشان مي دهند عنايت هاي A ويژه اي را دريافت مي کنند. يکي توقيعات و نامه هاي حضرت است که افرادي مثل شيخ مفيدها در اين مقام قرار مي گيرند که اين A بهره گيري از تربيت ويژه ي امام زمان(عج) است .اين مقام مربي گري است و با مقام معلمي فرق دارد. تمام حوزه هاي علميه که برقرار مي شود، تجلي معلم حقيقي عالم وجود امام عصر است. معلمان حقيقي عالم، پيامبر و آل پيامبر است. يعني اين کلاس ها در محضر قرآن و عترت برگزار مي شود. اين جلوه اي از تعليم امام زمان(عج) است. در عصر غيبت اندک شماري بصورت مستقيم به محضر حضرت مشرف مي شوند.(يعني حضرت مربي مستقيم بشود) در عصر غيبت مربي گري واسطه بيشتر جريان پيدا مي کند. سيد بحر العلوم ها و سيد بن طاوس ها به مقامي مي رسند که حضرت مربي گري ويژه ي آنها را بعهده مي گيرد.
سيد بحرالعلوم( از نجف) افتخار شش سال شاگردي ميرزا مهدي اصفهاني را در مشهد داشته است. اين وجود (ميرزا مهدي شيرازي) که تعليم مستقيم حضرت واقع شده است ، خودش مربي مي شود که به اين مربي گري با واسطه حضرت ولي عصر مي گوييم. صدها شاگرد از علماي رباني وارسته ،تربيت شده ي اين مکتب هستند. آيت الله سيستاني يکي از شاگردان شيخ قزويني است که ايشان يکي از شاگردان ميرزا مهدي اصفهاني بوده است. سيد رضي ،سيد مرتضي ،شيخ مفيد... تربيت شده ي ويژه ي امام عصر هستند و بعد آنها واسطه ي تربيت امت مي شوند و اين تربيت شده ها به ميان مردم مي روند، در واقع سرچشمه همان است.
سيد بحرالعلوم که هم مباحثه با آيت الله ميرزاي قمي بود به مقامات بالايي مي رسد.( مراجع بزرگ شيعه که در قبرستان شيخان قم هستند و قبرشان محل ظهور کرامات است). هر دو در درس آيت الله بهبهاني تلمذ مي کردند. ميرزاي قمي به قم مي آيد و سيد بحرالعلوم در نجف اشرف بودند. ميرزاي قمي مي گويد که بعد از چند سال در همه ي عرصه هاي علوم ديني، حکمت و عرفان ،نام سيدبحرالعلوم مي درخشيد. من تعجب مي کردم زيرا در مباحثه هايي که با ايشان در نجف داشتم، ايشان مشکلاتش را از من مي پرسيد و در مباحثه ها، من از او بالاتر بودم. اين براي من سوال شده بود. چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شدم ، به زيات سيد بحرالعلوم رفتم .ديدم ايشان جلسه اي دارند که عده اي علماي شيعه و سني حضور دارند و از ايشان سوالاتي مي پرسند و من تشخيص دادم که ايشان دريايي از علم شده اند. بعد از جلسه به نزد ايشان رفتم و بعد از سلام وعليک ،سوالي که در ذهن داشتم از ايشان پرسيدم، که چگونه به اين علم رسيده است .ايشان فرمود که اين راز است ولي من اصرار کردم و ايشان راز را گفتند ولي سفارش کردند که تا وقتي زنده هستند اين راز فاش نشود. ايشان فرموده بود که نيمه شبي که براي تحجد وعبادت به مسجد سهله رفته بودم امام زمان(عج)مرا به آغوش گرفت و به سينه ي خودش چسباند يعني اين قطره به اقيانوس علم و حکمت متصل شده است و به اين ترتيب ميرزاي اصفهاني لقب بحرالعلوم (درياي علوم) را به ايشان دادند.
البته آيات و روايات مي توانند مربي باشند. آيت الله بهجت مي فرمودند که آيات و روايات خودشان معلم و تجلي پيامبر و آل پيامبر هستند . احاديثي که در ذيل آيات رسيده است ما را تعليم مي دهد. علماي وارسته اي که در آيات و روايات هضم شده اند مثل سيد بحرالعلوم ها، مربيان و معلمان راه هستند که واسطه اي هستند از طرف امام عصر براي هدايت و تربيت .
سوال- صفحه 258 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ – در اين صفحه داريم :وارد مي کنند بهشتيان را که اهل ايمان و عمل صالح بودند به بهشت هايي که زير درختانش نهرهاي متعددي جاريست ، اينها جاوداني خواهند بود به رخصت پروردگارشان .
وارد کردن به بهشت نشان مي دهد که بهشتيان با تشريفات خاص رحماني وارد بهشت مي شوند . بهشتيان درود و صفاي خودشان را با سلام بين خودشان ابراز مي کنند. هر جاي بهشت را که بنگريم سلام و صفا است که اين نشانه ي امنيت مطلق است. در بدو ورود ،سلام هاي ويژه اي از سوي خدا به بهشتيان مي شود که اين سلام پروردگار براي بهشتيان خيلي لذتبخش است. در قرآن داريم: سلامي که از جانب پروردگار رحيم شان است.
مربي اصلي خداوند عالم است، واسطه ي مربي گري پيامبر و آل پيامبر است. از جانب فرشتگان هم به بهشتيان سلام داده مي شود بخاطر صبر و استقامتي که داشتند و داريم: سلام بر شما، گواراي وجودتان باشد بهشت پس وارد شويد. و از طرف خود بهشتيان هم بهم سلام مي کنند .
بزرگي مي فرمودند که سلام نام پروردگار است که در سوره حشر آيه 23 آمده است. وقتي شما به يکديگر سلام مي دهيد، در واقع نام پروردگار را زنده مي کنيد. و کسي هم که جواب سلام مي دهد مي گويد: خداوندي که سلامت بخش است همراه شماست. همانطور که همه ي بهشت سلام، صفا ،امن و امان است در جامعه ي مهدوي هم همه جا سلام ،سلامت ، امن و امنيت است .
سوال- ما چکار کنيم که در مسير تعليم و تربيت حضرت ولي عصر قرار بگيريم ؟
پاسخ – مهم اين است که اين تعليم و تربيت حضرت شامل حال همه ي مردم است. هر کس که به محضر قرآن و عترت مي آيد، تحت سرپرستي خداوند رحمان و تجلي اين سرپرستي يعني سرپرستي امام زمان (عج) قرار مي گيرد. البته اين بستگي دارد به استعداد و آمادگي هر فرد و ارتباطي که با آيات و روايات برقرار مي کند.
از بزرگي پرسيدند که سيد کريم پاره دوز که در بازار مغازه داشت و فرش و کفش هاي پاره را مي دوخت ،چکار کرده بود که امام زمان(عج) هر هفته براي او وعده ي ديدار گذاشته بودند ؟ ايشان فرمود :او از هر آنچه که از آيات و روايات شنيده بود عمل مي کرد. با اين کار دست تربيت حضرت در زندگي او ويژه تر شده بود تا جايي که به مقام ولايت تصرف رسيده بود. پس راه ،انس با آيات و روايات است .امام علي(ع) مي فرمايد: اگر مي خواهي از ما اهل بيت باشي و در دنيا و آخرت هم درجه ي ما باشي، اعتقادات ،اخلاق و معارف را جز از اهل بيت دريافت نکن.
سيد بحرالعلوم ها تلاش ها کرده اند تا به اين درجه رسيده اند. تربيت ويژه ي آنها نتيجه ي مراقبت هاي ويژه ي آنها بوده است.
دو نفر نزد امام باقر (ع)رسيدند و پرسيدند که راه درست کدام است، امام فرمود: به شرق يا غرب عالم برويد، علم و حکمتي که به درد شما بخورد جز نزد ما اهل بيت، در جاي ديگري پيدا نمي کنيد. هر کسي که در راه بندگي وارد مي شود عنايت ويژه ي حضرت شامل حال او مي شود و اين يک پيوند دو طرفه است، هر چه بندگي بيشتر باشد عنايت بيشتر مي شود. و هر چه عنايت بيشتر بشود، بندگي بيشتر مي شود.
در فراز پاياني دعاي معرفت در عصر غيبت( اين دعا در پايان مفاتيح نوشته شده است) داريم: خدايا قلب هاي مرده ما را با تعليم و تربيت او زنده کن، سينه هاي بيمار ما را بدست شفا بخشي او شفا بده .