برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: سيره‌ي تربيتي حضرت علي عليه السلام
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين حسيني قمي
تاريخ پخش: 07-02-95

بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين

شريعتي: سلام عرض مي‌کنم خدمت شما بينندگان محترم و حاج آقاي حسيني خيلي خوش آمديد. سلام عليکم و رحمة الله خيلي خوش آمديد.
حاج آقا حسيني: سلام عليکم و رحمة الله عرض سلام و ارادت خالصانه خدمت همه‌ي بينندگان و شنوندگان محترم راديو قرآن دارم مثل همه‌ي هفته همه‌ي پيام‌ها را تک تک مطالعه کرده در فرصتي که پيش بيايد به بعضي از آن‌ها اشاره خواهيم کرد هفته‌ي آينده روز يک شنبه روز شهادت شهيد آيت الله مطهري روز معلم است روز معلم را تبريک عرض مي‌کنم روز کارگر را هم تبريک مي‌گويم
شريعتي: در ذيل بحث سيره‌ي تربيتي امام علي عليه السلام در جلسات گذشته حاج آقاي حسيني از راه‌هاي رسيدن به تقرب الهي به ما گفتند و چه کسي بهتر و سزاوارتر از اميرمومنان که اين راه را به ما نشان بدهند.
حاج آقا حسيني: بسم الله الرحمن الرحيم گفتيم که از مجموعه‌ي کلمات حضرت علي و اهل بيت عليهم السلام چهار راه اساسي براي رسيدن به قرب الهي استفاده مي‌شود اولي اش معرفت است دومي دوري از گناه است سوم انجام واجبات است چهارم کسب فضائل اخلاقي است که کسب فضائل اخلاقي زيرمجموعه‌هايي دارد مثل خدمت به خلق مخصوصا به پدر مادر به خويشان مثل فضائل اخلاقي خوش اخلاقي برخوردهاي اخلاقي خوب که اشاره مي‌کنيم. خطبه‌ي 110 حضرت علي بود إِنَّ أَفْضَلَ مَا تَوَسَّلَ بِهِ الْمُتَوَسِّلُونَ- إِلَى اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى- الْإِيمَانُ بِهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِهِ- فَإِنَّهُ ذِرْوَةُ الْإِسْلَامِ- وَ كَلِمَةُ الْإِخْلَاصِ فَإِنَّهَا الْفِطْرَةُ- وَ إِقَامُ الصَّلَاةِ فَإِنَّهَا الْمِلَّةُ- وَ إِيتَاءُ الزَّكَاةِ فَإِنَّهَا فَرِيضَةٌ وَاجِبَةٌ- وَ صَوْمُ شَهْرِ رَمَضَانَ فَإِنَّهُ جُنَّةٌ مِنَ الْعِقَابِ- وَ حَجُّ الْبَيْتِ وَ اعْتِمَارُهُ- فَإِنَّهُمَا يَنْفِيَانِ الْفَقْرَ وَ يَرْحَضَانِ الذَّنْبَ- وَ صِلَةُ الرَّحِمِ- فَإِنَّهَا مَثْرَاةٌ فِي الْمَالِ وَ مَنْسَأَةٌ فِي الْأَجَلِ- وَ صَدَقَةُ السِّرِّ فَإِنَّهَا تُكَفِّرُ الْخَطِيئَةَ- وَ صَدَقَةُ الْعَلَانِيَةِ فَإِنَّهَا تَدْفَعُ مِيتَةَ السُّوءِ- وَ صَنَائِعُ الْمَعْرُوفِ فَإِنَّهَا تَقِي مَصَارِعَ الْهَوَانِ بهترين وسيله‌ي توسل و تقرب الي الله سبحانه اولي معرفت است ايمان است جهاد در راه خدا است کلمه‌ي اخلاص که همان توحيد است اقامه‌ي نماز دادن زکات روزه‌ي ماه رمضان حج خانه‌ي خدا صله‌ي رحم صدقه و خدمت به خلق اين اجمال خطبه‌ي 110 است يک روايتي را مي‌ديدم در ذيل همين عنواني که داشتيم دومين راه دوري از گناه بود در کتاب عدة الداعي ابن فهد حلي است خدا نصيب و روزي بکند از باب القبله‌ي صحن سيدالشهدا اگر بياييم بيرون يک مقدار صد متري جلو برويم سمت راست قبر اين مرد بزرگ است ضريحي بقعه‌اي دارد از علماي حدود هفت صد سال پيش است کتابي دارد به نام عدة الداعي يا آيين نيايش که ترجمه شده حديث از پيغمبر خداست خيلي تکان دهنده و هشدار دهنده است فرمودند العِبَادَةُ مَعَ أکلِ الحَرَامِ كَالبِنَاءِ عَليَ الرَّمل (بحارالانوار، ج 84، ص 258) آدم بگويد ما نماز مي‌خوانيم اما حرام خواري جاي خودش نماز جاي خودش فرمود کالبنا علي الماء شما روي آب مي‌توانيد ساختمان بسازيد؟ عبادت با حرام خواري مثل ساختن روي آب است راه‌هاي رسيدن به خدا فقط عبادت نيست ما اول دوري از گناه را گفتيم يکي از گناه‌ها حرام خواري است که متاسفانه ما خيلي گرفتار حرام خواري هستيم. جنگ خيبر تمام شد فاتح خيبر حضرت علي سلام الله عليه بود مسلمانان آماده‌ي بازگشت بودند يک مرتبه يک تيري آمد معلوم هم نبود اين تير از کدام ناحيه از کدام مخفي گاهي دشمن رها کرده به يکي از اصحاب پيغمبر خورد نامش در تاريخ آمده مدعم تير آمد و او در جا به شهادت رسيد به خون خودش غلطيد اصحاب پيغمبر که آن جا بودند گفتند هنيئا له الشهادة شهادت مبارکش باشد گوارايش بايد پيغمبر خدا فرمودند . وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ إِنَّ الشَّمْلَةَ الَّتِي أَخَذَهَا يَوْمَ خَيْبَرَ مِنَ الْمَغَانِمِ لَمْ تُصِبْهَا الْمَقَاسِمُ لَتَشْتَعِلُ عَلَيْهِ نَارًا قسم به آن خدايي که جان من در اختيار اوست جنگ که تمام شد او يواشکي يک عبا از غنائم را برداشت سهمش نبود يواشکي کش رفت آن عبا الآن مثل آتش دورش است يعني اصحاب به اين آقايي که تازه هنوز خونش تازه است شايد خونش گرم است تازه به شهادت رسيده همه گفتند مبارکت باشد گوارا باشد شهادت پيغمبر هم نفرمود گوارا نباشد چرا ولي در عين حالي که به مقام شهادت رسيده حق الناس که جايي نمي‌رود او يک عبا برداشته بود کش رفته بود غصب کرده بود حضرت فرمودند مثل آتش دورش است چرا پيغمبر اين جمله را فرمودند؟ حتما جهاتي داشته يک جهتش اين است که آن‌هايي که با او ارتباط دارند بروند عبا را برگردانند نجات پيدا بکنند يکي هم هشدار باشد براي ديگران مگر نمي‌گويند شهادت تمام گناهان را مي‌بخشد؟ چرا روايت داريم كُلُّ ذَنْبٍ يُكَفِّرُهُ الْقَتْلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ إِلَّا الدَّيْنَ (بحارالانوار، ج 97، ص 10) خود پيغمبر فرمود به جز دِين اگر کسي مديون باشد چرا اين جمله از شب عاشورا گفته نمي‌شود سيدالشهدا فرمودند منادي صدا بزند نادِ اَن لا يُقاتِلَنَّ مَعي رَجُلٌ عَليهِ دَينٌ (احقاق الحق، ج 19، ص 429) اگر در ميان ياران من که ماندند فردا به شهادت برسند کسي مديون است نماند بلند شود برود مال مردم است ما فکر نکنيم حرام خواري به همين آساني است با همه چيز قابل جمع است حتما بايد جبران بکنيم خيلي تکان دهنده است تازه شهيد شايد خونش گرم است تير آمد معلوم نبود از کجا خورد اصابت کرد به او افتاد زمين شهيد شد آن‌ها گفتند هنيئا حضرت نفرمود شهيد نشدي بالاخره در جنگ است به شهادت رسيده ولي خلافي کرده بايد جبران شود پيغمبر خدا نماز صبحشان تمام شد بعد از نماز فرمودند که کسي از طايفه‌ي بني نجار است؟ يک طايفه بود در مدينه گفتند چه فرمايشي داريد فرمودند کسي از اين طايفه از دنيا رفته ولي اجازه نمي‌دهند وارد رضوان الهي شود گفتند چرا فرمودند سه درهم بدهکار است به چه کسي؟ يهودي آقا يهودي؟ بله يهودي در پناه اسلام است جان و مالش محترم است من از همين جا عرض مي‌کنم عرض مي‌کنم به آن‌هايي که از شبکه‌ي جام جم مي‌بينند عزيزاني که در کشورهاي غير اسلامي و اروپايي هستند مي‌توانند مال آن‌ها را بخورند؟ نه هيچ فرقي ندارد ما جمعيت زيادي مسلمانان داريم که در کشورهاي غير اسلامي است اين کشور آمريکاست باشد انگليس است باشد يا دوست ماست يا دشمن ماست هر چه باشد شما که رفتيد آن جا مال آن‌ها براي شما حرام است مالش محترم است حق نداريد تصرف بکنيد پيغمبر خدا فرمود اين آقا سه درهم به اين يهودي بدهکار بوده گفتند براي سه درهم به يهودي معلوم مي‌شود خودش مشکلي داشته چه کسي بوده اين آدم؟ حضرت فرموده همين جنگي که ديروز برگشتيم به شهادت رسيده بود يک شهيد سه درهم به يک يهودي بدهکار است نه اين که شهادتش به هم بخورد شهادت سر جا مقام سر جا اجازه‌ي ورود به رضوان الهي را نمي‌دهند تا مشکلش حل شود جناب مسلم بن عقيل در کوفه قبل از شهادتش گفتند سفارشي نداريد؟ گفتند چرا زره ام را بفروشيد هفت صد درهم بدهکار هستم بدهي من را بدهيد نگفت من نماينده‌ي تام الاختيار امام حسين هستم اين‌ها يعني چه پس ترتيب يادمان نرود اول ايمان و معرفت اگر معرفت نباشد فايده ندارد دوم دوري از گناه است با حرام خواري ما به جايي نمي‌رسيم سوم انجام واجبات است چهارم کسب فضائل اخلاقي است که زير مجموعه اش يکي اش خدمت به خلق است. کتاب مکاتيب الائمه عليهم السلام نامه‌هاي ائمه است خدا رحمت کند مرحوم آيت الله احمدي ميانجي هشت جلد است خيلي زحمت کشيد ايشان براي اين کتاب تمام نامه‌هاي ائمه را جمع آوري کرده يک بخشي اش ترجمه شده سيد رضي در نهج البلاغه حدود هشتاد تا از نامه‌هاي حضرت علي را آورده ولي ايشان به دويست ده و بيست تا رسانده سه برابرش کرده نامه‌ي امام صادق عليه السلام است مال استاندار اهواز است شخصي است به نام نجاشي از اصحاب امام صادق عليه السلام شد استاندار اهواز به امام نامه نوشت اين نکاتش هم خيلي جالب است گفت سم الله الرحمن ـ إلى أن قال : ـ إني بليت بولايه الاهواز فإن رأى سيدي ومولاى أن يحد لى حدا أو يمثل لي مثالا لاستدل به على ما يقربني إلى الله عزّوجلّ وإلى رسوله ، ويلخص لى في کتابه ما يرى لي العمل به وفيما ابتذله وأين أضع زکاتي وفيمن أصرفها ، وبمن آنس وإلى من أستريح ، وبمن أثق وآمن وألجا إليه في سري ؟ فعسى أن يخلصني الله بهدايتک فإنک حجه الله على خلقه وأمينه في بلاده ، لا زالت نعمته عليک .
قال عبدالله بن سليمان : فأجابه أبو عبدالله ( عليه السلام ) : بسم الله الرحمن الرحيم حاطک الله بصنعه ولطف بک بمنه ، وکلأک برعايته فإنه ولي ذلک أما بعد فقد جاءني رسولک بکتابک فقرأته ، وفهمت جميع ما ذکرت وسألته عنه ، وزعمت أنک بليت بولايه الاهواز فسرني ذلک وساءني ، وسأخبرک بما ساءني من ذلک ، وما سرني إن شاء الله ، فأما سروري بولايتک ، فقلت : عسى أن يغيث الله بک ملهوفا خائفا من آل محمد ( عليهم السلام ) ، ويعز بک ذليلهم ، ويکسو بک عاريهم ، ويقوى بک ضعيفهم ، ويطفئ بک نار المخالفين عنهم ، وأما الذي ساءني من ذلک فإن أدنى ما أخاف عليک أن تعثر بولي لنا فلا تشم حظيره القدس ، فإني ملخص لک جميع ما سألت عنه إن أنت عملت به ولم تجاوزه ، رجوت أن تسلم إن شاء الله ، أخبرني يا عبدالله ، أبي ، عن آبائه ، عن علي بن أبي طالب عليهم السلام ، عن رسول الله ( صلّى الله عليه وآله ) أنه قال : من استشاره اخوه المؤمن فلم يمحضه النصيحه سلبه الله لبه . واعلم أني سأشير عليک برأي إن أنت عملت به تخلصت مما أنت متخوفه ، واعلم أن خلاصک مما بک من حقن الدماء ، وکف الاذى عن أولياء الله ، والرفق بالرعيه ، والتأني وحسن المعاشره مع لين في غير ضعف ، وشده في غير عنف ، ومداراه صاحبک ، ومن يرد عليک من رسله ، وارتق فتق رعيتک بان توقفهم على ما وافق الحق والعدل إن شاء الله ، وإياک والسعاه وأهل النمائم فلا يلتزقن بک أحد منهم ، ولا يراک الله يوما وليله وأنت تقبل منهم صرفا ولا عدلا ، فيسخط الله عليک ، ويهتک سترک (وسائل الشيعه، ج 17، ص 212) من يک بلايي برايم پيش آمده يک ابتلا يک آزمون يک امتحان سخت و آن اين که شدم استاندار اهواز ابتلا شدم اين تعبير مهم است به من بگوييد من چه کار بکنم از اين ابتلا خوب بيرون بيايم واقعا امروز نگاه مسئولين به مسئوليت‌ها همين است؟ ابتلاست آزمون است امتحان است؟ آن‌هايي که در رقابت نمايندگي مجلس هستند وکلاي ما قضات ما استاندار فرماندار بخشدارش واقعا مي‌گويد مبتلا شدم و آزمون است؟ آقا به دادم برسيد يک آزمون سختي برايم پيش آمده چه کار کنم از اين آزمون سرافراز بيرون بيايم روايت داريم منِ ابتُلِيَ بالقضا روايت از قضاوت به عنوان آزمون نام مي‌برد استانداري يک آزمون است اگر به نگاه آزمون نگاه مي‌کردند خيلي از اين چيزهايي که ما الآن مي‌ديديم پيش نمي‌آيد گفت من مبتلا شدم به استانداري به من يک دستوري بدهيد نامه مفصل است چند صفحه است کوتاه مي‌خوانم حضرت نوشتند اين که شدي استاندار اهواز هم خوشحال شدم هم ناراحت شدم اما سروري چرا خوشحال شدم؟ خوشحال شدم بلکه به دست تو يک گرفتاري نجات پيدا بکند گفتيم راه رسيدن به قرب الهي يکي اش کسب فضائل خدمت به خلق است خوشحال شدم با اين سمت تو گرهي از مومنين باز کني به کسي که گرفتار است عزت بدهي لباس بپوشاني مشکلش را حل بکني چرا من ناراحت شدم؟ کمترين نگراني من اين است که مي‌ترسم يک وقت نکند يک لغزشي در مورد يکي از مومنين داشته باشي در حقش کوتاهي بکني بوي بهشت را استشمام نکني نامه مفصل است من يک فراز ديگرش را مي‌خوانم مي‌فرمايد مسئوليت سنگين است نجات تو در اين است که مواظب باش خون بي گناهي نريزد مومنين را اذيت نکنيد با مردم مدارا کنيد خوب رفتار بکني با مردم مواظب باش از اين‌هايي که سخن چين هستند دور باش مواظب باش احدي از سخن چين‌ها به تو نزديک نشود يک تعبيري دارد حضرت عليه السلام در نامه به مالک اشتر در عهدنامه به مالک اشتر مي‌فرمايد وَلَا تَعْجَلَنَّ إِلَى تَصْدِيقِ سَاعٍ فَإِنَّ السَّاعِيَ غَاشٌّ وَإِنْ تَشَبَّهَ بِالنَّاصِحِينَ (نهج البلاغه، نامه 53) سخن چين آمد زود تصديقش نکن سخن چين خائن است ولو در شکل و شمايل خيرخواهان ظاهر شود حضرت فرمود مواظب باش اگر به اين‌ها نزديک شدي فيسخط الله عليک باز حضرت در نامه مي‌فرمايد از پدرم حضرت علي شنيدم مَنْ نَظَرَ إِلَى مُؤْمِنٍ نَظْرَةً لِيُخِيفَهُ بِهَا أَخَافَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ (كافي، ج‏2، ص‏368) اگر کسي به يک مومني نگاهي بکند که با آن نگاه بترسد ما ديگر تا پرونده سازي نکنيم تا آبرويش را نبريم تا سکه‌ي يک پولش نکنيم تا کاري نکنيم که ديگر نتواند از جا بلند نشود راحت نمي‌نشينيم تا رقيب براي خودمان نداشته باشيم اين خيلي بد است ما مي‌خواهيم الگوي اسلامي باشيم؟ ما اسما مسلمان هستيم ولي خيلي از کارهاي ما قطعا غير اسلامي است فضاي جامعه بداخلاقي‌هاي خودمان ديگران جناح‌ها افراد هر کسي در محدوده‌ي خودش. حضرت مي‌فرمايد هر کس يک نگاهي به مومن بکند بترسد آب در دلش تکان بخورد فرمود خدا آن روزي که هيچ سايه‌اي جز سايه‌ي خدا به درد نمي‌خورد آن روز خدا او را در وحشت قرار مي‌دهد يک داستاني تازگي مي‌ديدم چند روز است فکرم مشغول است مي‌گويم اگر اين دستور است ما کجا هستيم در حالات شيخ انصاري مي‌خواندم کتاب جرعه‌اي از درياي آيت الله عظماي شبيري زنجاني نقل کرده 150 سال است حوزه‌هاي علميه مهمان سفره‌ي مرد بزرگ هستند در حالات ايشان مي‌خواندم ايشان يک وقت درسش را تعطيل مي‌کند ئه؟ شيخ انصاري سي صد شاگرد مجتهد دارد از شاگردان ايشان يکي ميرزاي شيرازي بوده ميرزاي بزرگ مي‌آيد خدمت آقا مي‌گويد نه تابستان است نه چيزي شاگردان من را فرستادند به نمايندگي شيخ انصاري مي‌گويد من تازگي يک جزوه‌اي دستم رسيده از يک کسي مباحث من را رد کرده مطالب علمي من را رد کرده رد کرده که رد کرده درس را چرا تعطيل کردي فرمود وقتي من نوشته‌هاي او را ديدم ديدم او که کلام من را رد کرده اصلا نفهميده من مي‌خواهم چه بگويم اِي کاش مي‌فهميد رد مي‌کرد اصلا نفهميده گفتند چرا درس را تعطيل کرديد گفت من فکر کردم نکند من مي‌آيم سر درس کلمات بزرگان مثل شيخ طوسي و علامه حلي و اين‌ها را رد مي‌کنم شايد نفهميده باشم چه مي‌گويند من ديگر درس نمي‌دهم مي‌گويند شيخ انصاري وقتي آن رديه را مي‌خوانده گريه مي‌کرده نه گريه که چرا کلماتش را رد کردند گريه که اين آقا که نفهميده من چه گفتم رد کرده شايد من هم نمي‌فهمم ديگران چه گفتند و من دارم رد مي‌کنم ميرزاي شيرازي مي‌گويد جناب شيخ بين شما و نوشته فرق است آن نوشته آقايي است نوشته در خانه اش کلمات شما را رد کرده راست مي‌گوييد نفهميده منظور شما را شما مي‌آييد سر درس صد دويست تا سي صد تا شاگرد مجتهد اين حرف را مطرح مي‌کنيد دفاع مي‌کنند بحث مي‌شود شما يک کلمه اعتراض بکني به شيخ طوسي صد نفر مي‌گويند نه منظورش اين بوده همه دفاع مي‌کنند غصه نخوريد مال شما با آن آقا فرق مي‌کند بالاخره شيخ را راضي مي‌کنند درس را برقرار بکند آن وقت الآن طرف يک حرفي زده خودش مي‌گويد والله بالله تالله منظور من اين نبود مي‌گوييم نه تو خودت نمي‌داني منظورت چيست ما مي‌دانيم منظورت چيست اصلا مي‌شود آن برخورد را با اين کارهايي که ما مي‌کنيم مقايسه کرد؟
شريعتي: نمي‌توانيم بگوييم حتي اين‌ها ظرافت‌هاي دين ماست چون خيلي روشن است اصول اوليه است.
حاج آقا حسيني: بله ما متاسفانه اسما مي‌گوييم مسلمان هستيم اما عملا قطعا غير اسلامي است در انتخابات در آمريکا دارند چه کار مي‌کنند؟ اين آقا ترامپ با خانم کلينتون هر چه بتواند او را مي‌کوبد او هم هر چه بتواند مي‌کوبد کم نمي‌گذارند در اتهام زني در افشاگري اگر بنا شد ما هم همين طور باشيم الآن ما غير از اين هستيم؟ انصافا الآن ما در همين بحث‌هاي سياسي جناحي چيزي کم مي‌گذاريم براي طرف؟ مگر اين که چيزي به دست نياوريم فرق ما با آن‌ها چه شد؟ اين همه ادعا مسلمان صحيفه قرآن شهدا فقط شهدا او که دارد مي‌کوبد به هر راهي ما هم که مي‌کوبيم به هر راهي اين يک مثال سياسي است خودمان با يک کسي کينه‌اي داريم امام علي عليه السلام فرموده اگر کسي مومني را فقط بترسد فرمود خداوند در روز قيامت او را خواهد ترساند باز امام فرمود از جدشان پيغمبر که فرمودند مَعاشِرَ النّاسِ ، إنَّهُ لَيسَ بِمُؤمِنٍ مَن آمَنَ بِلِسانِهِ ولَم يُؤمِن بِقَلبِهِ (بحارالأنوار، ج 77 ، ص 192) در شناسنامه مي‌نويسند اسلام چرا با قلبش ايمان ندارد؟ فرمود دنبال لغزش‌هاي مومنين نگرديد عيب جويي نکنيد کسي دنبال لغزش مومن برود فَإِنَّ مَنِ اتَّبَعَ عَثْرَةَ أَخِيهِ اتَّبَعَ اللَّهُ عَثْرَتَهُ وَمَنِ اتَّبَعَ اللَّهُ عَثْرَتَهُ فَضَحَهُ وَلَوْ فِي جَوْفِ بَيْتِهِ (مستدرک الوسائل، ج 9، ص 109) خدا رسوايش مي‌کند ولو در درون خانه من گاهي به جوان‌ها عرض کردم با همه‌ي ارادتي که به همه شان دارم گفتم کليپ پخش نکنيد از کسي که به دستت رسيد نوبت کليپ ما هم مي‌رسد دائم پيامک ندهيد به اين و آن افشاگري نکنيد اين طرف آن طرف نگوييد نوبت ما هم مي‌شود نگفتيم در آداب اموات؟ آدم ديوانه مي‌شود از اين احکام جنازه را داري غسل مي‌دهي آقايي که داري غسل مي‌دهي اگر در بدنش عيبي ديدي بپوشان عيب معلوم نباشد مي‌گويند بابا اين پيرمرد نود ساله نيم ساعت ديگر زير خروارها خاک است نه بپوشان نبينند تازه اين عيب‌هايي است که وجود دارد ما ايجاد مي‌کنيم تهمت مي‌زنيم مسخره مي‌کنيم استهزا مي‌کنيم واقعا اسم ما مسلمان است کدام يک از کارهاي ما اسلامي است؟ شخصي گروهي رسانه‌اي هر کس محدوده‌ي خودش را ببيند همه هم متوجه ديگران نباشند ما چطور مسلماني هستيم؟ باز حضرت اين جمله را فرمود از پيغمبر باز امام صادق فرمود به استاندار که أدنَى الكُفرِ أن يَسمَعَ الرجلُ عن أخيهِ الكَلِمَةَ فَيَحفَظَها علَيهِ يُريدُ أن يَفضَحَهُ بها ، اُولئكَ لا خَلاقَ لَهُم (بحارالانوار، ج 78، ص 276) اين‌ها که ديگر جزء متشابهات است يک چيزي ممکن است معنا و مقصود ديگري داشته باشد اندي يعني نزديک ترين حالت انسان به کفر اين هيچ چيز پيچيده‌اي نيست ادني يعني نزديک تر کفر يعني کفر نزديک ترين حالت انسان به کفر چيست؟ يک کلمه‌اي از يکي بشنود نگه دارد بايگاني بکند بگويد يک روزي پرونده را مي‌آورم رو رسوايش بکنم حالا بگذار نگه دارم بالاخره اين آقا يک روز مي‌خواهد استخدام شود يک روزي به دردم مي‌خورد يک روز مي‌خواهد ازدواج بکند يک روز مي‌خواهد برود خواستگاري نگه داشتم اگر ادني الکفر معناي ديگري دارد ما نمي‌فهميم آقا فرق مسلماني و کفر اين است که بشنوم نگه دارم بگويم يک روزي به حسابش مي‌رسم حضرت فرمود أظهِرُوا النِّکاحَ وأخفُوا الخِطبَةَ (کنزالعمال، ح 44532) خواستگاري را مخفي کنيد نکاح را علني کنيد خواستگاري را مخفي کنيد خانم محترم رفتيد خواستگاري دختري را نپسنديدي خيلي عذر مي‌خواهم به جهنم که نپسنديدي از فردا نقل همه‌ي مجالس مي‌شود بنشين ما ديروز يک جا خواستگاري بوديم بگويم دختر چند عيب داشت به چه مجوزي؟ کارت به نتيجه رسيد علني بکنيد ولي اگر خواستگاري رفتيد حق نداريد بگوييد فرق ندارد خانم‌ها يا آقايان آقاي محترم خواستگار آمده براي دختر شما تحقيق کردي اين پسر به درد نمي‌خورد باشد به درد نمي‌خورد به سلامت به جهنم هم نمي‌گوييم جانت به سلامت حالا فردا يکي ديگر آمده خواستگاري دختر من شما مي‌شناسي مي‌گويد بنشين پرونده اش پيش من است به چه مجوزي آبروي مسلماني را مي‌بري؟ مي‌گويند مقام مشورت است استثنا شده در مشورت بپرسيد از فقها گفتند سربسته بگوييد به دردت نمي‌خورد حق دارم افشا کنم؟ يک دفعه به جرم مواد مخدر گرفتند يک دفعه به جرم فلان چقدر دختر خانم‌ها نوشتند آقا پسر‌ها نوشتند ما خواستگار برايمان آمده کارمان داشته به نتيجه مي‌رسيده يک مسلماني غير مسلماني يک حرفي زده عليه ما تمام زندگي ما را به هم زده با کفر اين قدر فاصله داري که يک کلمه بشنوي نگه داري بگويي دارم يک روزي به حسابت مي‌رسم يک روزي عقد ازدواج نمايندگي مجلس که خواهي داشت نشانت مي‌دهم. پس اگر زير مجموعه‌ها را بخواهيم بررسي کنيم گفتيم راه‌ها يکي اش کسب فضائل اخلاقي است يکي اش همين خدمت به خلق است حضرت فرمود تنها نگراني ام اين است که يک لغزش در زندگي پيدا بکني که برنجاني.
شريعتي: صفحه‌ي 197 را امروز با هم تلاوت مي‌کنيم قرار روزانه‌ي اهالي خوب سمت خداست زمان پخش تکرار برنامه‌ي سمت خدا از شبکه‌ي 3 موکول شده به بعد از اذان صبح.
حاج آقا حسيني: خيلي خوب شده تشکر مي‌کنيم.
شريعتي: باز هم از طرف و مساعدت دوستانمان تشکر هستيم آيات 62 تا 68 سوره‌ي مبارکه‌ي توبه را تلاوت مي‌کنيم
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
يَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَاللَّـهُ وَرَسُولُهُ أَحَقُّ أَن يُرْضُوهُ إِن كَانُوا مُؤْمِنِينَ ?62? أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَن يُحَادِدِ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا فِيهَا ذَلِكَ الْخِزْيُ الْعَظِيمُ ?63? يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّـهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ ?64? وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّـهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ ?65? لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَانِكُمْ إِن نَّعْفُ عَن طَائِفَةٍ مِّنكُمْ نُعَذِّبْ طَائِفَةً بِأَنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِمِينَ ?66? الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللَّـهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ?67? وَعَدَ اللَّـهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا هِيَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللَّـهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيمٌ ?68?
ترجمه:
آنان براي شما [از روي حيله و تزوير براي معذور نشان دادن خود نسبت به کارهاي ناهنجارشان] به خدا سوگند مي‌خورند تا شما را راضي و خشنود سازند، در صورتي که اگر مؤمن بودند، شايسته تر آن بود که خدا و رسولش را خشنود کنند. (??) آيا ندانسته اند که هر کس با خدا و رسولش دشمني و مخالفت کند، مسلماً آتش دوزخ براي اوست که در آن جاودانه است؛ اين [همان] رسوايي بزرگ است. (??) منافقان از اينکه سوره‌اي بر ضدشان نازل شود که آنان را از اسراري که [در جهت دشمني با خدا، پيامبر، مؤمنان و حکومت اسلامي] در دل هايشان وجود دارد، آگاه نمايد اظهار ترس و نگراني مي‌کنند؛ بگو: مسخره کنيد، خدا آنچه را از آن بيمناک و نگرانيد، آشکار خواهد کرد. (??) و اگر [نسبت به اعمال ناهنجار و گفتار باطلشان] از آنان بازخواست کني، قاطعانه مي‌گويند: فقط شوخي وبازي کرديم! بگو: آيا خدا وآيات او و پيامبرش را مسخره مي‌کرديد؟! (??) [بگو: نسبت به اعمال و گفتارتان] عذرخواهي نکنيد که [عذرخواهي شما را پايه واساسي نيست] يقيناً شما پس از ايمانتان کافر شديد؛ اگر از گروهي از شما [که تابع و دنباله رو بوديد] درگذريم، گروه ديگر را [که سردمداران برنامه‌هاي منافقانه بودند] به سبب آنکه همواره [در جامعه اسلامي] دست به جرم و خطا مي‌زدند، قطعاً عذاب مي‌کنيم. (??) مردان و زنان منافق همانند و مشابه يکديگرند، به کار بد فرمان مي‌دهند و از کار نيک باز مي‌دارند و از انفاق در راه خدا امساک مي‌ورزند، خدا را فراموش کردند و خدا هم آنان را [از لطف و رحمت خود] محروم کرد؛ يقيناً منافقانند که فاسق اند. (??) خدا آتش دوزخ را به مردان و زنان منافق و کافران وعده داده، در آن جاودانه اند، همان براي آنان بس است و خدا لعنتشان کرده و براي آنان عذابي پايدار است. (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
شريعتي: اشاره‌ي قرآني را بفرماييد.
حاج آقا حسيني: آيه‌ي پاياني «وَعَدَ اللَّـهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا هِيَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللَّـهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيمٌ» در مورد منافقين است ما يکي از کارهايمان اين است تا يک آيه در مورد نفاق و منافقين و کفر و کفار است مي‌گوييم ما نيستيم روايت داريم فرمود بعضي از ويژگي‌هايي که در انسان باشد ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ كَانَ مُنَافِقاً وَ إِنْ صَامَ وَ صَلَّى وَ زَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ مَنْ إِذَا ائْتُمِنَ خَانَ وَ إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَ إِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ (کافي، ج 2، ص 290) ولو نماز بخواند روزه بگيرد فکر بکند مسلمان است نه منافق است يکي اش را گفتند وعده بکند وفا نکند يادمان باشد هم در قصه‌ي کفر هم در قصه‌ي نفاق هم در همه‌ي مسائل اخلاقي انگشت اتهام را متوجه ديگران نکنيم مواظب باشيم پرش خود ما را نگيرد.
شريعتي: ان شاء الله ادامه‌ي فرمايشات شما را مي‌شنويم.
حاج آقا حسيني: من مي‌خواستم بحث را ادامه بدهم بحثم به کمال نرسيد ولي در برابر اين همه پيام‌هاي محبت آميزي که بينندگان دادند احيانا سوالاتي هم بود به دو سه تا سوال اشاره مي‌کنيم يکي از سوالاتي که زياد نوشتند من خوشحال شدم اين بود که پرسيدند چه کار کنيم نماز قضا نشود چون قبلا خواسته بوديم کساني که نمازشان قضا مي‌شود گريه مي‌کنند به ما خبر بدهند. ما در يک جمله بخواهيم بگوييم سبک زندگي مان را ما به هم زديم سبک زندگي اسلامي چيست؟ من چند آيه مي‌خوانم سوره‌ي مبارکه‌ي غافر «اللَّـهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا» (غافر/ 61) خدا شب را براي آرامش قرار داده است سوره‌ي يونس 67. «هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا» (يونس/ 67) سوره‌ي نمل «أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا» (نمل/ 86) سوره‌ي انعام «فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّيْلَ سَكَنًا» (انعام/ 96) سوره‌ي فرقان «وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِبَاسًا وَالنَّوْمَ سُبَاتًا وَجَعَلَ النَّهَارَ نُشُورًا» (فرقان/ 47) شب براي آرامش است روز براي تلاش و حرکت و حيات است سوره‌ي مبارکه نبا «وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا، وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ لِبَاسًا، وَجَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشًا» (نبأ/ 11-9) خدا شب را براي آرامش قرار داده قبول داريد الآن جامعه‌ي ما شب و روز را جا به جا مي‌کند؟ اين سبک زندگي اسلامي نيست الآن من خواهش مي‌کنم بينندگان عزيز پيام بدهند چند درصد از بينندگان ما ساعت 10 شب مي‌خوابند؟ چند درصد تا ساعت يک و دو طبيعي بيدار هستند؟ کسي که تا دو بيدار است شما انتظار داريد دو ساعت بعد اذان صبح بلند شود نماز صبح بخواند؟ معلوم است بلند نمي‌شود آيات قرآن مي‌گويد خدا اين طوري آفرينش را قرار داده شما دوازده يک شب در تهران گاهي ديده ايد شهرستان‌ها هم همين طور است پشت چراغ قرمز که مي‌ماند دو سه بار چراغ سبز و قرمز مي‌شود هنوز ماشين ايستاده است يک دو نصف شب است رسانه مسئوليت دارد در اين قضيه رسانه نبايد برنامه‌ها را آن موقع بگذارد يک موقع تکرار برنامه است آن‌هايي که شب‌ها پست دارند ببينند اما يک برنامه‌ي اصلي را بعد از نصف شب بگذارد درست نيست قرآن مي‌گويد شب براي آرامش و استراحت شماست ما که مي‌رويم خانه‌ها يکي همين شبکه‌ها است يکي فضاهاي مجازي است من ايام اعتکاف به معتکفين مي‌گفتم اِي کاش حداقل دو سه روز اعتکاف اين گوشي‌هاي پيشرفته را نمي‌آورديد بعضي‌ها مي‌گفتند ما خيلي در اين گوشي‌ها نيستيم صبح بعد از نماز صبح يک نگاهي مي‌کنيم نيم ساعت يک ساعت تا رفت رفت رفت بعد از صبحانه يک نگاهي مي‌کنيم ديگر رفت تا قبل از ظهر يک نگاهي مي‌کنيم اين يک ساعت ديگر رفت رفت تا بعد از نهار يک نگاهي مي‌کنيم ديگر رفت تا بعد از ظهر از خواب بيدار شويم اين رفت رفت‌ها را کنار هم بگذاريد ببينيد چقدر شد اين بلاست من نمي‌گويم تعطيل کنيد يک آقايي حرف قشنگي مي‌زد مي‌گفت پدر ما که مي‌آيد خانه مي‌گفت واي فاي تعطيل فضاي مجازي تعطيل دور هم بنشينيم برنامه ريزي بکنيم يک شبانه روز در نظر بگيريم اين رفت رفت‌ها را کنار هم بگذاريم يک ساعت‌ها را کنار هم بگذاريم ببينيم چند ساعت وقت ما تلف مي‌شود. يک و قت ما در جمع عزيزان گفتيم آقاي مطهري خواهش مي‌کنم جوان‌ها طلبه‌ها آن‌هايي که دنبال کار علمي هستند عده‌اي گفتند شهيد آيت الله مطهري هشتاد سال عمر کرد بيش از هشتاد کتاب نوشت يک آقايي گفت آقاي مطهري هشتاد سال عمر کرده؟ گفتم هفتاد سال معامله را به هم نزنيم گفت هفتاد سال عمر کرده؟ گفتم بگذار حرفمان را بزنيم شصت سال عمر کرده گفت شصت سال عمر کرده؟ گفتم شصت سال هم عمر نکرده گفتند نه ولادتش معلوم است 1299 شهادتشان 58 مي‌شود 59 سال زير شصت سال آقاي مطهري عمر کرده اين همه آثار و برکات داشته اين آثار و برکات هم مي‌دانيد نوعا در سن همان جواني بوده بارشان را آن وقت بستند ديگر بقيه اش آثارش ظاهر مي‌شود آن وقت من بنشينم اين شبکه آن شبکه بعد بروم در فضاهاي مجازي اين هم که تمام شد تازه آن خانم يک وقت پيام داده بود شوهرم مي‌آيد خانه نه ساعت بازي کلش مي‌کند نماز صبح ديگر مي‌شود خواند؟ نمازمان را چه کار کنيم؟ همين آيات قرآن را ببينيد ما شب و روز را جا به جا کرديم شب و روز را برگردانيم سر جايش شايد ما اشتباه مي‌کنيم الآن بيننده‌ها پيام بدهند چند درصد از بيننده‌ها ده يا ده و نيم مي‌خوابند؟ بچه‌ها مگر مدرسه ندارند؟ خودشان کار ندارند؟
شريعتي: مي‌گويند ساعت ده و نيم خوابمان نمي‌برد
حاج آقا حسيني: شما از آن‌ها دفاع مي‌کنيد؟
شريعتي: يک عده‌اي اين طوري هستند
حاج آقا حسيني: عادت بخوابند مي‌خوابند
شريعتي: از آن طرف دير بلند مي‌شوند
حاج آقا حسيني: بله از آن طرف دوازده ظهر بيدار شده يک وقت پيرمرد بازنشسته است کاري نداريم هر کاري مي‌خواهد بکند شب بخوابد روز بخوابد اما يک جوان يک محصل يک دانشجو يک کسي که مي‌تواند جنبه‌ي اثباتي داشته باشد اگر بخواهيم حال عبادت داشته باشيم واقعا مقيد بودند در حالات انبيا اوليا کي اين طوري بيدار بودند کسي که يک ساعت به اذان صبح بيدار مي‌شود نماز شب مي‌خوانده کسي که نماز صبحش را اول وقت مي‌خوانده شما آثار و برکات نماز اول وقت را در زندگي ببينيد معروف است فراوان شنيده ايد آيت الله قاضي مي‌فرمودند هر چه مي‌خواهيد دنيا و آخرت مال اول وقت نماز اول وقت مال ظهر و عصر و مغرب و عشا نيست مال نماز صبح هم است حالا اول وقت نمي‌خوانيد ديگر قضا نشود. خيلي‌ها در مورد آن بحثي که گفتيم آيا شما هم از ارثتان گذشتيد يا نه خيلي‌ها نوشتند بله گذشتيم مخصوصا خانم‌هاي بزرگوار که الآن در خانه سخن ما را مي‌شنوند يک ارثي از پدرت به تو رسيده مي‌خواهي چه کار بکني؟ شما که نفقه ات به عهده‌ي شوهرت است ان شاء الله شوهر خوب هم داري اين را يک جاي خيري مصرف بکن حالا يک وقت آقايي ارثي دستش رسيده اول زندگي اش است گرفتاري‌هاي خودش را دارد اما مخصوصا در خانم‌ها که زندگي شان مرتب است ارث‌ها را در جاي خيري صرف بکنند خيلي‌ها پيام دادند ما ارث پدرمان را بخشيديم يک کسي نوشته پدر ما پدر شهيد بوده منزلش را همه توافق کرديم به آموزش پرورش داديم يک کسي نوشته من تمام ارثم را در صندوق قرض الحسنه گذاشتم مردم قرض مي‌گيرند اين از همه‌ي کارها بهتر است يک کسي نوشته چند نفر از عزيزان ما در يک حادثه‌اي از دنيا رفتند تمام ديه را وقف خيرات کرديم من خواستم تشکر بکنم واقعا اين کارها از آن کارهاي ارزشمند است باز هم تشويق بکنيم اگر به پول احتياجي نداريم مخصوصا در قرض الحسنه برمي‌گردد جايي هم نمي‌رود يک کسي هم سوال کرده اگر پدر ما غيبت کسي را کرده حالا از دنيا رفته چه کار بکنيم برايش قبلا گفتيم در غيبت مشهور فقها الآن مي‌فرمايند حلاليت طلبيدن لازم نيست گاهي رفقا مي‌گويند ما يک غيبت کرديم گفتم نگفته ما حلال کرديم ولي اصلا نيا بگو مفسده داشته باشد که هيچ حتي اگر مفسده هم نداشته باشد ما فقه را مي‌گوييم مشهور فقها در غيبت مي‌گويند استحلال لازم نيست نه اين که جري شويم غيبت بکنيم اين گناه سنگين است جاي خودش را دارد همين که انسان براي کسي که غيبت کرده دعا بخواند نماز بخواند قرآن بخواند زيارت مي‌رود ثوابش را شريک بکند اگر پدر شما يک چنين گرفتاري را دارد براي کساني که غيبت آن‌ها را کرده خيرات بده و باز سوال کردند اگر از بيت المال جايي کار مي‌کرده از آن جا چيزي برداشته آن هم راه حلش اين است که شماره‌اي که مال بيت المال است ديون دولتي است به آن حساب واريز بکنند. دعاي سيدالشهدا در فهرست مفاتيح نگاه بکنيد دعاي امام حسين در روز عاشورا يا عنوان دعا براي حوائج دنيا و آخرت است سيدالشهدا آمدند در خيمه‌ي امام سجاد اين دعا را به امام سجاد ياد دادند فرمودند يادگاري مادرم فاطمه‌ي زهراست در گرفتاري‌هاي سخت بخوان بسم الله الرحمن الرحيم بِحَقِّ يس وَالْقُرْآنِ الْحَكيمِ وَ بِحَقِّ طه وَ الْقُرْآنِ الْعَظيمِ يا مَنْ يَقْدِرُ عَلى حَوآئِجِ السّآئِلينَ يا مَنْ يَعْلَمُ ما فِى الضَّميرِ يا مُنَفِّساً عَنِ الْمَكْرُوبينَ يا مُفَرِّجاً عَنِ الْمَغْمُومينَ يا راحِمَ الشَّيْخِ الْكَبيرِ يا رازِقَ الطِّفْلِ الصَّغيرِ يا مَنْ لايَحْتاجُ اِلَى التَّفْسيرِ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ.
شريعتي: خيلي ممنون التماس دعا خدانگهدار.