![]()
حجت الاسلام والمسلمين حسيني قمي
بررسي حکمت 197 نهج البلاغه
93/06/18
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
هم چنان وعده‌ي بخشايش شاهنشاهش * * * مي‌کشد گمشدگان را به زيارت گاهش
نه در آيينه‌ي فهم است نه در شيشه‌ي وهم * * * عاقلان آينه خوانندش و مستان آه اش
به من از آتش او در شب پروانه شدن * * * نرسيده است به جز دلهره‌ي جان کاهش
از هم آغوشي دريا به فراموشي خاک * * * ماهي عمر چه ديد از سفر کوتاهش
کفن وصل کجا پيرهن برگ کجا * * * خسته‌ام مثل درختي که از آذر ماهش
باز برگرد به دلتنگي قبل از باران * * * سوره‌ي توبه رسيده است به بسم الله اش
شريعتي: سلام مي‌گويم به همه‌ي هم وطنان خوبمان خانم‌ها و آقايان، خيلي خوشحاليم که با سمت خدا مهمان خانه‌هاي شما هستيم مثل هر روز همراهي شما بسيار بسيار براي ما مغتنم است و خدا را از اين بابت مثل هميشه سپاسگزاريم حاج آقاي حسيني سلام عليکم و رحمة الله خيلي خيلي خوش آمديد ايام بر شما هم مبارک باشد.
حاج آقا حسيني: سلام عليکم و رحمة الله عرض سلام و ارادت خالصانه به همه‌ي بينندگان عزيز دارم من هم تبريک مي‌گويم ايام را و باز هم مثل هميشه عذر خواهي مي‌کنم خيلي بيش از اين‌ها ما بايد ارادت خودمان را به بينندگان عرض کنيم در برابر اين همه پيام‌ها اجازه بفرمايند به همين مختصر اکتفا کنيم و سراغ اصل مطلب برويم.
شريعتي: خيلي خوشحاليم خدمت شما هستيم حاج آقاي حسيني همين طور خدمت دوستان خوبمان الطاف شما بي نهايت به ما مي‌رسد بسيار بسيار از همه شما سپاسگزاريم مي‌دانيم شما هم منتظر هستيد ببينيد که حاج آقاي حسيني براي ما امروز چه به ارمغان آوردند ما خدمت شما هستيم.
حاج آقا حسيني: بسم الله الرحمن الرحيم بحث ما سيره‌ي تربيتي امير مومنان سلام الله عليه است مهمان سفره‌ي حضرت هستيم بدون هر مقدمه‌اي سراغ نهج البلاغه مي‌رويم در بخش سوم يعني بخش حکمت‌هاي نهج البلاغه حکمت 197 من سه حکمت را که به هم نزديک است مي‌خوانم اين را مقدمه قرار مي‌دهم براي بحث ديگر حکمت اول اين است شماره 197 إنْ لَمْ تَكُنْ حَليما فَتَحَلَّمْ فَإِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ إِلاّ أَوشَكَ أَنْ يَكونَ مِنْهُمْ اميرمومنان مي‌فرمايد اگر بردار هم نيستي حليم و بردبار نيستي خودت را به بردباري بزن تمرين بردباري کن اين بحث را در مسائل اخلاقي مفصل گفته‌اند گاهي آدم فضائل اخلاقي را بايد با تمرين در خودش ايجاد بکند حضرت مي‌فرمايد کم است که انساني خودش را به يک گروهي تشبيه بکند اما مثل آن‌ها نشود خوب‌ها را انجام بدهيد کم کم به خوبان مي‌رسيد تقليد بد‌ها را انجام بدهيد به بد‌ها مي‌رسيد حضرت مي‌فرمايد تمرين کنيد تمرين بردباري خيلي از ماها فراوان مي‌گويند ما عصباني هستيم همه چيزمان خوب است نتوانستيم با عصبانيت کنار بياييم يکي‌اش تمرين است تمرين بردباري در زندگي است دوم در کلمات حکمت آميز کلمه‌ي 212 من اشرف افعال الكريم غفلته عمّا يعلم در حقيقت اين يک راهکار است براي تمرين بردباري الآن عزيزان مي‌گويند راه کارش چطور است چطور تمرين کنيم از بهترين زيبا‌ترين کارهايي که يک انسان بزرگوار انجام مي‌دهد اين است که اگر يک خطايي از ديگري ديد اصلا به روي خودش نمي‌آورد متوجه شد ديگري يک خلافي انجام داد اين در خانه معنا دارد در جامعه معنا دارد سر اداره دوستمان رفيقمان همه جا در خانه آقا از خانم خانم از آقا پدر مادر از فرزندشان يک غلافي ديدند انگار نه انگار اصلا ناديده بگيرد نه اين که ببيند و تذکر بدهد و بعد هم بگويم من بخشيدم در پرونده‌ات نوشتم يادت باشد چند تا ديگر خلاف پس يک راه تمرين بردباري همين است که انسان خطايي از کساني مي‌بيند نه اين که بگويد اصلا نديده بگيرد اين قسمت دومي که در اين بخش مي‌خوانم حکمت سوم حکمت 246 اين هم خيلي زيباست حضرت مي‌فرمايد الْحِدَّةُ ضَرْبٌ مِنَ الْجُنُونِ تندي بد اخلاقي که خيلي از ما گرفتار هستيم يک نوع ديوانگي است آدم عاقل تندي نمي‌کند بد اخلاقي نمي‌کند چرا نشانه‌ي جنون است؟ لِأَنَّ صَاحِبَهَا يَنْدَمُ چون پشيمان مي‌شود چه بسا ما کارهايي انجام داديم بعد پشيمان شديم فراوان پيش آمده به خاطر يک لحظه تصميمي که بر اساس تندي و عصبانيت گرفتيم گاهي پيامک‌هاي خيلي سنگين آمده بسياري از اين قتل‌هايي که در دنيا صورت مي‌گيرد يک لحظه تندي است يک لحظه بد اخلاقي است حضرت فرمود اين يک نوع ديوانگي است نشانه‌اش هم اين است که طرف پشيمان مي‌شود وقتي عقلش سر جا مي‌ايد کم نيستند کساني که آدم کشتند منتظر مجازات هستند وقتي مي‌نشيند مي‌رود در زندان فکر مي‌کند مي‌گويد براي چه؟ يک لحظه.
شريعتي: چه بسا بعد از همان لحظه بلافاصله پشيمان شود
حاج آقا حسيني: حضرت فرمود پس نشانه‌ي جنون است نشانه‌اش اين است پشيمان شود شايد بگوييد نه ما خلاف کرديم پشيمان هم نشديم حضرت مي‌فرمايد اگر پشيمان نشد اين ديگر جنونش ثابت است جنون ثابت دارد که پشيماني در او نمي‌ايد پس سه پيام از نهج البلاغه خوانديم و اين بيان اين سه پيام اين است که انسان تمرين بردباري داشته باشد در زندگي‌اش خوش اخلاقي داشته باشد تصميم سريع نگيرد تيزي و تندي در زندگي‌اش نباشد کسي خلافي مرتکب شد ناديده بگيرد اين‌ها را عرض کردم خواستم مقدمه‌ي مطلب ديگري قرار بگيرم و آن اين که ما در روز‌هاي ماه ذي القعده هستيم و ماه ذي القعده اولين ماه از ماه‌هاي حرام است سه ماه حرام پيوسته است ماه ذي القعده ذي الحجه و محرم چرا به اين ماه‌ها مي‌گويند حرام؟ حرام يعني چه؟ الآن ده دوازده روز سيزده روز است چه بر ما حرام شده؟ يکي‌اش هم ماه رجب است علت اين که مي‌گويند حرام اين است که مي‌گويند جنگ حرام است جنگ با دشمنان خدا حرام است اگر مسلمان‌ها درگير يک جنگي بودند با کفار با دشمنان اول ماه حرام که مي‌شد تعطيل مي‌کردند به صريح قرآن کريم درگير جنگ بودند اول ماه حرام تعطيل مي‌شد سه ماه بعد يا ماه رجب يک ماه بعد بعدا جنگ حتي اگر مسلمان‌ها با دشمنان خدا درگير جنگي بودند در ماه حرام متوقف مي‌شد خدا رحمت کند مرحوم آيت الله ملکي تبريزي در المراقبات يک تذکر خوبي دادند فرمودند اگر در اين ماه‌ها اگر جنگ با دشمنان خدا حرام است جنگ با مومنين حرام نيست؟ جنگ با دوستان خدا حرام نيست؟ من تقاضايم اين است اين روز‌ها فراوان اين جمله را گفتم واقعا بياييم در زندگي‌هاي شخصي فردي عمومي‌مان يک آتش بس اعلام بکنيم ماه حرام است با دشمن بجنگي حرام است با دشمن اعلام آتش بس شده ما بياييم با خودي‌ها اعلام آتش بس بکنيم عزيزان مي‌دانند الآن اول ماه ذي القعده شروع اربعين حضرت موسي عليه السلام است اين آيه را همه‌ي عزيزان بلد‌اند «وَوَاعَدْنَا مُوسَي ثَلاَثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ» (اعراف/142) خب موسي يک ماه براي ملاقات پررودگار رفت براي آن وعده اضافه شد ده روز اضافه مال کي است؟ آن ده روز اضافه‌اش دهه‌ي اول ماه ذي الحجه است که مردم معمولا بين نماز مغرب و عشا دهه‌ي اول ذي الحجه نماز و واعدنا مي‌خوانند ولي شروعش از اول ماه ذي القعده است از اول ماه ذي القعده حضرت موسي در وعده گاه الهي بوده ده روز هم اضافه شده پس اين ماه يک ماه خاصي است يک ماه عادي نيست ماه ذي القعده اصلا ماه‌هاي حرام با يک توجه مخصوصا مقدمه‌ي ماه ذي الحجه است به اين مناسبت مي‌خواهم مطلب ديگري را خدمت بينندگان عرض کنم و آن اين که حتما دوستان عزيز شنيدند در چند روز گذشته در يک ديداري که مقام معظم رهبري داشتند با اعضاء مجلس خبرگان رهبري ايشان اشاره فرمودند به يک نامه‌اي که مرحوم آيت الله قاضي آسد علي آقاي قاضي رضوان الله عليه استاد اخلاق و عرفان شخصيت‌هايي مثل علامه طباطبائي مثل مرحوم آيت الله بهجت مثل مرحوم آيت الله حاج آقا جمال گلپايگاني و اين سري بزرگان ايشان اول ماه ذي القعده که شده يک نامه‌ي اخلاقي نوشته‌اند براي دوستان و شاگردانشان اشاره‌ي کوتاهي ايشان در ديداري با خبرگان رهبري داشتند به اين نامه من به ذهنم رسيد ما در اين فرصت به يک مقدمه‌اي که عرض کردم اين نامه را کمي مفصل‌تر و تمام نامه را براي بينندگان عزيز بخوانيم اين نامه در کتاب آيت الحق کتابي است به نام آيت الحق دو جلد است شرح احوالات مرحوم آيت الله قاضي است و اين نامه‌ها و آثاري که از آيت الله قاضي بوده و حالات ايشان مخصوصا من يادم است در آن ديداري که کارشناسان سمت خدا با مقام معظم رهبري داشتند ايشان تعبيرشان اين بود فرمودند که اين کتاب آيت الحق کتاب دم دستي من است در کتابخانه‌ام دم دست براي مطالعه‌ي دائمي من است به هر ترتيبي که کتابي که براي ايشان اين قدر جالب توجه باشد و دم دستي باشد شايد بخواهيم به همين خاطر که دم دستيشان بوده در اين نامه هم اشاره فرموده کتاب بسيار ارزشمندي است نصايح بسيار ارزشمندي دارد البته توضيح بدهم که ممکن است براي عموم مردم شايد يک کمي بخواهد براي عموم قابل استفاده باشد يک مقدار سنگين باشد دو جلد هم است ولي حداقل براي خواص خيلي مفيد است آن‌هايي که اهل مطالعه‌اند اهل تبليغ‌اند پس آيت الحق نامه‌ها و شرح احوال مرحوم قاضي است ايشان در اين ملاقات اشاره کردند من مي‌خواهم متن اين نامه را بخوانم در اين نامه مرحوم آيت الله قاضي دوازده دستور به مناسبت شروع ماه ذي القعده به شاگردان خودشان و دوستانشان دادند واقعا کليدي است اين دستورات پيچيده هم نيست من بخوانم سريع اين دوازده تا را با اين جمله البته سلسله اشعاري دارد من از آن مقدمه صرف نظر مي‌کنم مي‌رسد به اصل مطلب: برادران عزيز هشيار باشيد که وارد ماه‌هاي حرام مي‌شويد آن چه بر ما واجب است قبل از هر چيز از اين ده دستور دستور اولشان است چه بر ما واجب است قبل از هر چيز؟ توبه همراه با شرط و شروط مخصوص به خود و نمازهاي معروف به آن که ايشان اشاره مي‌کنند به همين نماز يک شنبه ماه ذي القعده که شما در برنامه‌تان هم حاج آقاي فرحزاد هم حاج آقاي عالي هم آن هفته هم اين هفته اشاره فرموديد من هم يک اشاره‌ي کوتاهي داشته باشم الآن حاجي‌ها چند روزي دارند به حج بيت الله الحرام مشرف مي‌شوند به نظر من شايد سخن از اين بالاتر نباشد حاجي‌ها مشرف مي‌شوند اعمال بسيار سختي است حج کار مشکلي است هجده عمل پنج عمل در عمره‌ي تمتع بعد سيزده عمل در حج تمتع محرم مي‌شوند طواف را انجام مي‌دهند سعي انجام مي‌دهند نماز مي‌خوانند اين مرحله‌ي اولش است دوباره محرم مي‌شوند عرفات مي‌روند مشعر مي‌روند منا مي‌روند رمي جمرات دارند قرباني دارند تقصير دارند سه روز بايد در منا بمانند دوباره برگردند اعمال مکه دارند هجده عمل بايد انجام بدهند و اين سختي‌ها شما از حاجي بپرسيد دلخوشي حاجي به چيست؟ واقعا دلخوشي‌اش به اين است که واقعا در روايت داريم روز عرفه وقتي حجاج در صحراي عرفات حضور پيدا مي‌کنند عصر روز عرفه غروب روز عرفه وقتي حاجي‌ها مي‌خواهند در عرفات بروند به سمت مشعر فرشته‌اي از جانب حق تعالي به آن‌ها خطاب مي‌کند گذشته‌ات را خدا بخشيد از نو شروع بکنيد پاک شديد همه‌ي دلخوشي حاجي به آن لذت عصر روز عرفه صحراي عرفات دعاي عرفه آن حالت معنوي است و اين وعده‌ي الهي که از نو شروع کنيد عين همين تعبيري که خداوند به حاجي‌ها مي‌گويد به کساني است که اين نماز روز يک شنبه‌ي ماه ذي القعده را بخوانند البته حج جاي خودش اگر بر کسي واجب شد ولي در قبال آن عمل يک چنين خطابي به کسي که اين نماز را روز يک شنبه بخواند نماز را هم کسي بخواهد بخواند دهد قيقه يک ربع بيشتر زمان نمي‌برد يک غسل و يک وضو بگيرد دو دو رکعت نماز بخواند قل هو الله در همه‌ي نماز‌ها يکي است اين جا سه مرتبه مي‌خواند يک سوره‌ي فلق يک سوره‌ي ناس مي‌خواند هفتاد تا استغفرالله بعد از نماز دستورش در مفاتيح است کل اين نماز با غسل و وضويش نيم ساعت ولي در پايان اين نماز فرشتگان به پيامبر خدا فرمود اين سوغاتي شب معراج من است در پايان اين نماز کسي که اين نماز را بخواند به او خطاب مي‌شود از نو شروع کن.
شريعتي: يعني واقعا احساس مي‌کنم خدا دنبال بهانه مي‌گردد که اين از نو شروع کن را بگويد.
حاج آقا حسيني: بله دنبال بهانه است يک شنبه‌ي ماه ذي القعده بهانه است ماه ذي القعده بهانه است عرفه بهانه است شب جمعه بهانه است شب قدر بهانه است همه‌ي اين‌ها بهانه است و يکي از بهترين فرصت‌ها اين دستور اول مرحوم آيت الله قاضي است يک پس ايشان مي‌فرمايد که هوشيار باشيد وارد ماه‌هاي حرام مي‌شويد آن چه قبل از هر چيز بر ما واجب است توبه است البته همراه با شرط و شروط و شرط و شروطش هم بر ما معلوم است واقعا جدي باشيم در توبه‌مان دوم مراقبه محسبه معاقبه مراقبه يعني آدم مراقب باشد وقتي توبه کرد واقعا پايبند به اين توبه باشد محاسبه به حساب خودش برسد ببيند امروز چه کرديم معاقبه اگر خطايي مرتکب شد خودش را سرزنش بکند ما الآن در داد و ستد هايمان مي‌دانيد بازاري‌ها تاجر‌ها کسبه معمولا بعد از ظهر يا در مرحله‌ي کسبشان وقتي آمدند منزل مدتي حداقل حساب دخل و خرج يک روزشان را دارند نيم ساعت يک ساعت يک روزشان را آقا نيم ساعت نمي‌خواهد پنج دقيقه ما حساب دخل و خرج يک روزمان را داشته باشيم خدا رحمت کند مرحوم آيت الله العظمي سيد محمد فشارکي استاد شيخ آيت الله حائري بوده موسس حوزه‌ي علميه‌ي قم در نجف بوده ايشان يک پسر برادري داشته جوان بوده پيش ايشان درس مي‌خوانده در نجف و بنا بوده ايشان مواظب درسش و مسائل اخلاقي و علمي و معنوي‌اش باشد يک روز اين آقازاده دير مي‌ايد منزل به او مي‌گويد عزيزم چرا اين وقت شب آمدي کجا بودي تا به حال مي‌گويد من خدمت عارف بزرگ مرحوم آخوند ملا فتح علي سلطان آبادي بودم که آن مرد اعجوبه‌اي بوده در اخلاق و عرفان مي‌گويد براي چه رفتي پيش او مي‌گويد دستورالعملي به من داده يک اربعين چله نشيني به من دستور داده من تا چهل روز فلان ذکر فلان دعا فلان زيارت را بخوانم مرحوم آيت الله فشارکي به او مي‌گويد من يک دستور به تو مي‌دهم آن‌ها را بگذار کنار تو يک طلبه مشغول درس و بحث نمي‌رسي به اين کارها مي‌گويد هر چه شما بگويي من مطيع شما هستيم مي‌گويد اين دستور را ميرزاي شيرازي هم دارد اين دستور را عمل مي‌کند چه است اين دستور؟ يک کلمه خيلي پيچيده نيست سير و سلوک و گاهي ما تعبيرات سنگين را مي‌گوييم محاسبه مراقبه معاقبه مي‌گويند ما اصلا طرفش نرويم ما نيستيم نه خيلي ساده است مرحوم آيت الله عظمي آسيد محمد فشارکي استاد موسس حوزه‌ي علميه‌ي قم به پسر برادرش گفت خيلي ساده بگويم ذکر اين‌ها را بگذار کنار خوب است اين‌ها ولي مهم‌تر از همه اين است شب که مي‌خواهي بخوابي يک تسبيح دستت بگير فکر کن ببين چه کار کردي اگر گناهي مرتکب شد يک دانه تسبيح بينداز دو تسبيح بينداز سعي کن کمش بکني در چهل روز اگر بعد از چهل روز اربعين موسي مگر چهل روز نبود بعد از چهل روز اگر هر چه نشستي ديدي يک دانه تسبيح نيفتاد معلوم مي‌شود که تمام مقامات سير و سلوک را عرض کردي من نگران اين هستم که خيلي‌ها وقتي بحث سير و سلوک و مقامات معنوي مي‌شود پيچيده مي‌کنند نه واقعا پيچيده نکنيد ايشان مي‌فرمايند دستور دوم مراقبه محاسبه معاقبه يعني مواظب باشيم همين دخل و خرجمان خيلي آسان بگيريم اگر يک بازاري يک ساعت وقت مي‌گذارد ما پنج دقيقه وقت بگذاريم امروز چه کار کرديم سوم پرهيز از هر چه حرمت‌ها واقعا عجيب است مرحوم آقاي قاضي وقتي مي‌خواهد دستور بدهد دستور سومش اين است مواظب باشيد آبروي کسي را نبريد آبروي کسي را برديد به هيچ کجا نمي‌رسيم به هيچ کجا زبانمان اگر نيش زد اگر کسي را آزار بدهد فرمودند زيرا هر کس چنين کند از او هتک حرمت خواهد شد روايتش را خوانديم اگر کسي دنبال عيوب مردم برود خدا دنبال عيوبش مي‌رود خدا رسوايش مي‌کند ولو در درون خانه‌اش باشد اگر عيب جويي بکند خدا بخواهد دنبال کسي باشد يک جمله‌اي از اميرمومنان است حضرت مي‌فرمايد در کلمه‌ي 190 داستاني دارد اين کلمه يک وقت مي‌خواستند بر يک کسي يک مجرمي را آوردند خدمت اميرمومنان سلام الله عليه حضرت ديد جمعيت زيادي دنبالش هستند فرمود اين‌ها براي چه آمدند گفتند اين‌ها همين آدم‌هاي هوچي گري هستند هر کجا يک خبر بدي باشد راه مي‌افتند اين جمله را حضرت به اين مناسبت فرمود لَا مَرْحَباً بِوُجُوهٍ لَا تُرَى إِلَّا عِنْدَ كُلِّ سَوْأَةٍ عده‌اي که فقط در بدي‌ها پيدايشان مي‌شود در خوبي‌ها نيستند يک کسي کار خير داشته هزار تا کار خير داشته تعريف کار خيرش را کرديد کار خيرش را ديديد؟ يک عده فقط در بدي‌ها پيدايشان مي‌شود يک کسي يک نقطه ضعفي پيدا بکند همان نقطه ضعف را بردارند برايش همه جا بفرستند فرمود لا مرحبا به قومي که هر کجا خبر بدي باشد در جامعه‌ي ما تعارف نداريم پنهان کردن اين‌ها فايده‌اي ندارد عده‌اي يک گناه فردي است خيلي زشت است يک وقت گناه عمومي است سراغ روزنامه‌ها برويد سراغ سايت‌ها و خبر‌ها برويد بعضي‌ها فقط دارند مي‌گردند گويا زندگيشان اين طور اداره مي‌شود از يک کسي يک نقطه ضعفي کسي که هزاران خوبي دارد يک نقطه ضعفي پيدا بکنند سرمقاله روزنامه‌ي فردايشان درست شود تيتر روزنامه‌شان درست شود خبر جذاب مي‌گويند يک خبر داشته باشيم ديگران نداشته باشند تذکر سوم بپرهيزيد از هتک حرمت ماه حرام است شروع ماه حرام است جنگ با دشمنان حرام است جنگ با دشمنان حتما حرام است يک داستاني را از امام جواد عليه السلام است واقعا تکان دهنده است آدم مي‌ترسد يک کسي آمد خدمت امام هادي حضرت فرمود از فلاني چه خبر يکي از دشمنان اهل بيت گفت خبر خوش بدهم نابود شد از بين رفت امام هادي 24 مرتبه فرمود الحمدلله الحمدلله اين تعجب کرد امام مظهر رحمت الهي است چطور از خبر نابودي يک نفر اين قدر خوشحال شد گفت چه شد که شما اين قدر. فرموديد مي‌دانيد او چه تهمتي به پدرم امام جواد زد. گفت چه گفت؟ گفت يک روزي با پدرم درگير بحثي شد کم آورد در بحث اين دشمن خدا به پدرم امام جواد گفت از آن نک سکران به امام جواد عذر مي‌خواهم از مظهر اهل بيت گفت به قيافه‌ات مي‌ايد مست باشي حضرت نگاهي به طرف آسمان کرد گفت اللهم انک تعلم اني اصبح صاميا گفت خدايا تو شاهدي من امروز صبح روزه گرفتم او به من مي‌گويد به امام مي‌گويد تو مست هستي کسي که دل مي‌سوزاند جگر مي‌سوزاند آبرو مي‌برد هتک حرمت مي‌کند امامي که به اين زودي به دشمن نفرين مي‌کند ولي وقتي خبر مي‌شود کسي که اين طور دل امام را سوزانده نابود شده از بين رفته 24 مرتبه فرمود الحمدلله اين دستور سوم که من معطل نمي‌شوم واقعا جاي توقف دارد مخصوصا در ماه حرام چهارم خود را به انجام فرائض در بهترين اوقات آن مکلف فرماييد من زياد ديدم افرادي مي‌آمدند خدمت آيت الله بهجت آقا دستورالعمل بعضي‌ها فکر مي‌کند آقاي قاضي چطور به اين مقامات رسيد مرحوم آيت الله علامه طباطبايي اين بزرگان چطور رسيدند پيچيده نيست ما اهل عمل نيستيم خيلي که پيچيده کنيم سخت کنيم کار را عرض کردم طرف مي‌گويد ما اهلش نيستيم مکلف کنيد به انجام فرائض نماز واجبتان را بخوانيد و تاکيد بعدي ايشان من اين را باز اضافه کنم.
شريعتي: يک نکته‌اي داخل پرانتز اين قدر تاکيد شده به انجام فرائض يک وقت‌هايي احساس مي‌کنيم نماز خواندن سر وقت خواندن خيلي فضيلت نيست خيلي ثوابي ندارد بيشتر دنبال دستورات ديگر مي‌گرديم.
حاج آقا حسيني: احسنت يعني من از الآن بگويم من ذکري يک جايي پيدا کردم مي‌خواهم اين جا به همه بگويم مي‌گويند چه گفتي زيرنويس کنيد دوباره بگوييد ذکر خاصي نيست همين دستور آيت الله قاضي همين نماز واجبتان را ما انتظار داريم خدايا اين توفيق را به ما بده از امشب مساجد ما شلوغ‌تر شود مگر دستور نيست مگر ماه حرام نيست مگر نمي‌خواهيم دهه‌ي اول ماه ذي الحجه. نماز جماعت هايمان مقيد به نماز اول وقت باشيم مکلف کنيم پنجم نوافل است اين مرحله‌ي بعدي‌اش است مخصوصا نماز شب را که چاره‌اي از آن نيست عجب مي‌دارم اگر بينندگان با تاخير دارند بحث ما را مي‌بينند داريم نامه‌ي مرحوم آيت الله قاضي رضوان الله عليه به شاگردانشان از آغاز ماه ذي القعده مي‌خوانيم که در کتاب آيت الحق آمده است دوازده دستور است دستور پنجمش نوافل به خصوص نماز شب که چاره‌اي از آن نيست عجب مي‌دارم از آن کس که کمال مي‌طلبد اما شب زنده داري نمي‌کند سراغ ندارم که کسي بدون آن به کمالاتي رسيده باشد البته من همين جا مي‌گويم خدا رحمت کند مرحوم آيت الله شبيري زنجاني پدر آيت الله حاج آقا شبيري زنجاني که الآن از مراجع تقليد هستند ايشان ديدم يک جا دستور خوبي دادند فرمودند نماز شب را اين قدر سخت نگيريد مردم فراري شوند تا مي‌گوييم نماز شب مي‌گويند يازده شب اين طور اين طور رکعت آخر سي صد العفو چهل مومن و هفتاد تا استغفار مي‌گويد ما همان نماز صبحمان را سخت نگيريد اصلا قل هو الله را نخوانديد هم نخوانديد در نمازهاي مستحبي ما مي‌توانيم هيچ سوره‌اي نخوانيم مگر نماز خاصي باشد سوره‌ي خاصي باشد يازده رکعت نماز بخوانيد قل هو الله‌اش را هم نخوانيد شما ساعت بگيرد يازده رکعت نماز شب اگر هشت دقيقه شد بدون سوره‌ي توحيد اگر کسي اذان صبح بيدار مي‌شود هشت دقيقه زود‌تر بيدار شود نه يک ساعت آن‌ها باشد مال آن‌هايي که همه‌ي اين مقامات را طي کردند ششم قرآن کريم را با صداي نيکو و حزن انگيز به هنگام شب تلاوت نماييد مخصوصا ايشان تذکر دادند تلاوت قرآن کريم کمتر از يک جزء نباشد واقعا قرآن در بين ما محجور است من يک جلسه ديگر گفتم باز هم عرض مي‌کنم اول از خودم از همه‌ي دوستان الآن ما چقدر اين قرآن چند ساعت چند لحظه چند دقيقه در شبانه روزمان به قرآن مشغول است ساعت بگيريم ما چند دقيقه تلاوت قرآن داريم چقدر نهج البلاغه اميرمومنان مي‌خوانيم ساعت بگيريم يک روز چند دقيقه قرآن نهج البلاغه مي‌خوانيم يک ساعت هم بگيريم مخصوص آن‌هايي که گرفتار فضاهاي مجازي شدند چند دقيقه واتس آپشان را چک مي‌کنند وايبرشان را چک مي‌کنند ميلشان را چک مي‌کنند من اين‌ها را واقعا جداً جدا هستم بعضي‌ها مي‌گويند اين‌ها کار فرهنگي هستند اما اين طور نيست واقعا تا به حال کسي ديده با اين ها. وارد اين بحث نشويم حد اقلش اين است که خيلي وقت ما مي‌گيرد اين برنامه را ببين اين سايت را ببين يک سوال دارم عزيزان مخصوصا جوان‌هاي عزيز که گرفتار هستند آقا آمده در خانه کوفته شب آمده خانه زن و بچه چشم انتظارش هستند به به بابا آمد خانه خوش آمدي با بچه‌ها تا مي‌نشيند شروع مي‌کند احيانا در محل کار اينترنت نداشته اين جا اينترنت دارد شروع بکند همه‌ي اين فضاهاي مجازي رفتن کاري ندارم آمار بگيريم چقدر در فضاي مجازي هستيم چقدر در قرآنيم ايشان مي‌فرمود مخصوصا کمتر از يک جزء نباشد هفتم ذکر‌هاي معمول که همواره در اختيار شما هست انجام دهيد و سجده‌ي معروفه را که از پانصد تا يک هزار ملازم باشيد سجده‌ي معروفه همان ذکر يونسيه است «لَا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَك إِنِّي كنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ» (انبياء/87) خدا رحمت کند مرحوم آيت الله العظمي مرحوم غروي اصفهاني استاد آيت الله بهجت بوده استاد خيلي از بزرگان يک نامه‌اي نوشته به مرحوم آيت الله ملکي تبريزي از ايشان دستورالعمل خواسته ايشان در آن دستورالعمل فرمودند که در هر شبانه روز اين ذکر يونسيه را اقل اقل چهار صد بار داشته باشيد انسان در سجده اين ذکر را بگويد من تصورم اين است فکر مي‌کنم شايد جهتش اين است که ما واقعا در شبانه روز نيم ساعت وقت خلوت بين خود و خدا نداريم حداقل بلکه در اين ذکر اين کار را انجام بدهيم خود مرحوم آيت الله ملکي نوشته من وقتي دستورالعملي خواستم از استاد اخلاق و عرفانم مرحوم ملا حسين قلي همداني رضوان الله عليه که قبر ايشان در صحن سيد الشهدا عليه السلام است ايشان دو دستور به من داد دستورالعملش آسان است اولي‌اش خيلي آسان است گفتم دستوري به من بدهيد که تجربه کرده باشيد دو دستور دادند يک هميشه يک انگشتر عقيق يا فيروزه همراهت باشد حکمتش چه است نمي‌دانيم هست روايات تاثيرات را اما واقعا نمي‌دانيم اين خيلي خرجي ندارد دوم فرموده بود در هر شبانه روز يک سجده‌ي طولاني و اين ذکر يونسيه را حتما بگو. در آن نامه هم آمده هشتم هر روز به زيارت حرم مبارک حضرت علي عليه السلام براي کساني که مجاور هستند ايشان در نجف زندگي مي‌کردند فرمودند آن‌هايي که مجاور هستند هر روز بروند حرم اميرمومنان سلام الله عليه خدا رحمت کند علامه اميني رضوان الله عليه به شاگردانشان هميشه توصيه مي‌کردند مي‌فرمودند که هر روز خودتان را به امير مومنان نشان بدهيد الآن هم طلبه‌ها در نجف اين کار را مي‌کنند اگر دوستان در نجف مشرف شده باشند طلبه وقتي مي‌خواهد صبح برود سر درس حوزه‌ي نجف به حرم چسبيده است فاصله بين مدرسه‌هايي که هست به حرم حضرت امير صد متر است راحت هم است آقا علي بن موسي الرضا سلام الله عليه ماشاء الله آن قدر صحن و سرا دارد تا اين جا بخواهد برگردد حداقل اما در نجف از بازار نجف که مدارس علميه است تا حرم مستقيم مي‌ايد مي‌رود طلبه‌ها رسمشان اين است مي‌روند يک سلام يک امين الله مرحوم علامه اميني مي‌فرمود هر روز خودشان را نشان امير مومنان بدهيد ما که حرم نيستيم نجف نيستيم ايشان فرمود آن‌هايي که آن جا نيستند ملتزم رفتن به مساحد باشند حداقل نشانه‌اش اين باشد ما بيشتر حضورمان در مساجد باشد و زيارت ائمه هم تا آن جايي که مي‌توانيم ديروز هم حاج آقاي فرحزاد فرمودند 23 ماه ذي القعده زيارت امام رضا عليه السلام است بيست و پنجم ماه ذي القعده هم زيارتي است تقاضا مي‌کنم آن‌هايي که مشرف مي‌شوند مشهد اگر بيست و سوّم مشرف شدند بيست و چهارم برنگردند بيست و پنجم دحو الارض است افضل اعمال زيارت امام رضا عليه السلام است اين هشت دستور چهار تا را بعد از قرآن .
شريعتي: خيلي خوب هم مهمان سفره‌ي نهج البلاغه بوديم و کلمات حضرت امير که مثل هميشه بسيار عميق و پر مضمون و بلند و همين طور توصيه‌ها و دستورات آسد علي آقاي قاضي در ماه ذي القعده که نکات خوبي را هم حاج آقاي حسيني ضميمه‌اش کردند خيلي ممنونم از توجه فرد فرد شما مشرف مي‌شويم به محضر قرآن کريم ان‌شاء‌الله خداوند توفيق به عمل به آيات قرآن کريم و اين دستورات را به ما عنايت فرمايند. صفحه‌ي 199 قرار روزانه‌ي امروز ماست 199 روز از روز اولي که دور سوم ختم قرآن را شروع کرديم مي‌گذرد آيات 73ام تا 79ام سوره‌ي مبارکه‌ي توبه بازمي گرديم همراه شما به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
اللهم صل و سلم علي الرسول و آل النبي العظيم
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ?73? يَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ مَا قَالُوا وَلَقَدْ قَالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَكَفَرُوا بَعْدَ إِسْلَامِهِمْ وَهَمُّوا بِمَا لَمْ يَنَالُوا وَمَا نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْنَاهُمُ اللَّـهُ وَرَسُولُهُ مِن فَضْلِهِ فَإِن يَتُوبُوا يَكُ خَيْرًا لَّهُمْ وَإِن يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّـهُ عَذَابًا أَلِيمًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمَا لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِن وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ ?74? وَمِنْهُم مَّنْ عَاهَدَ اللَّـهَ لَئِنْ آتَانَا مِن فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ ?75? فَلَمَّا آتَاهُم مِّن فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَتَوَلَّوا وَّهُم مُّعْرِضُونَ ?76? فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِي قُلُوبِهِمْ إِلَى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُوا اللَّـهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ ?77? أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ وَأَنَّ اللَّـهَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ ?78? الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّـهُ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ?79?
ترجمه:
اي پيامبر! با کافران و منافقان به جهاد برخيز و نسبت به آنان سخت گيري کن [و درشت خو باش]؛ و جايگاهشان دوزخ است؛ و دوزخ بد بازگشت گاهي است. (??) همواره سوگند مي خورند که [بر ضد پيامبر سخن ناروا و نادرست] نگفته اند، در صورتي که سخن کفرآميز گفته اند و پس از اسلامشان کافر شده اند و به آنچه [از اهداف خائنانه اي که] دست نيافتند، اهتمام ورزيدند، و زبان به عيب جويي و انکار [نسبت به پيامبر] نگشودند مگر پس از آنکه خدا و پيامبرش آنان را از فضل و احسان خود توانگر ساختند؛ پس اگر توبه کنند براي آنان بهتر است؛ و اگر روي [از خدا و پيامبر] برگردانند، خدا آنان را در دنيا و آخرت به عذابي دردناک مجازات خواهد کرد و آنان را در زمين سرپرست و ياري [براي نجاتشان از چنگال عذاب] نخواهد بود. (??) از منافقان کساني هستند که با خدا پيمان بستند، چنانچه خدا از فضل و احسانش به ما عطا کند، يقيناً صدقه خواهيم داد و از شايستگان خواهيم شد. (??) هنگامي که خدا از فضل و احسانش به آنان عطا کرد نسبت به [هزينه کردن] آن [در راه خدا] بخل ورزيدند و اعراض کنان [از پيمانشان] روي گرداندند. (??) پس براي آنکه به وعده هاي خود با خدا وفا نکردند، و همواره دروغ مي گفتند، نفاقي [ثابت] در دل هايشان تا روزي که خدا را ملاقات کنند، باقي گذاشت. (??) آيا ندانستند که خدا اسرار و پنهان سخن گفتن آنان را مي داند و قطعاً خدا داناي به همه نهان هاست؟! (??) آنان که در رابطه باصدقات از مؤمناني که [افزون بر صدقه واجبشان از روي رضا ورغبت] صدقه [مستحبي] مي پردازند، عيب جويي مي کنند، و کساني را که جز به اندازه قدرتشان [ثروت و مالي] نمي يابند [تا صدقه دهند] مسخره مي کنند؛ خدا هم کيفر مسخره آنان را خواهدداد و براي آنان عذابي دردناک خواهدبود. (??)
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شريعتي: ان‌شاء‌الله زندگي همه‌مان منور به نور قرآن باشد به برکت بر صلوات بر محمد و آل محمد نکته‌ي قرآني و اشاره‌ي قرآني امروز را حاج آقا حسيني بفرمايند
حاج آقا حسيني: اين آيه که تلاوت شد «وَمِنْهُم مَّنْ عَاهَدَ اللَّـهَ لَئِنْ آتَانَا مِن فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ» قرآن گلايه مي‌کند از بعضي‌ها که با خدا يک پيماني مي‌بندند ولي بعدا پيمان شکني مي‌کنند عده‌اي مي‌گويند خدايا به ما بده اگر از فضلت به ما دادي دست ما باز شد اين قدر آدم خوبي مي‌شويم دست همه را مي‌گيريم به فقرا کمک مي‌کنيم ولي وقتي خدا به آن‌ها داد وعده‌ها يادشان رفت اين در زندگي خيلي از ما پيش مي‌ايد تا گرفتاريم تا مشکلي داريم تا دستمان بسته است مي‌گوييم خدا بده به ما ما حتما قول مي‌دهيم وقتي خدا داد مي‌گوييم تمام شد اين را يادمان باشد اگر کسي با خدا پيماني بست آن‌هايي که دستشان باز است خدا به آن‌ها داده بهترين شکر اين نعمت دستگيري ديگران است اگر اين کار را نکردند اين نشانه‌ي دورويي و يک نوع نفاق است.
شريعتي: نوعا ما آدم‌هاي عهد شکني هستيم در مشکلات خدا را واقعا صدا مي‌کنيم قول مي‌دهيم بعد که مشکلمات حل شد همه چيز يادمان مي‌رود.
حاج آقا حسيني: در تاييد فرمايش شما من خواهش مي‌کنم اگر مخاطب ما کساني هستند که وضع ماليشان خوب است يک نگاهي بکنند از روز اول اين طور بودند؟ از روز اول اين خانه‌ي کذايي و ماشين کذايي ويلا و ييلاق و قشلاق را داشتند؟ قطعا اين طور نبوده آن روزي که نداشتي چه گفتي به خدا؟ خدايا بده من به همه مي‌دهم خدا به تو داده يادت نرود اگر يادت رفت قرآن مي‌فرمايد نشانه‌ي دو رويي و نفاق است. من چهار نکته‌ي بعضي را عرض مي‌کنم باز يادآوري مي‌کنم عزيزاني که بيننده‌ي برنامه هستند گفتيم به مناسبت ماه ذي القعده نامه‌اي که آسيد علي آقاي قاضي نوشتند براي دوستان و ياران و دوازده دستور در ماه ذي القعده فرمودند که وارد ماه‌هاي حرام مي‌شويم دوازده دستور را مي‌خوانيم دستور نهم فرمودند هرگز بعد از نمازهاي واجب تسبيح صديقه‌ي طاهره سلام الله عليها را ترک نکنيد من يک بار ديگر بگويم دوستان ساده نگيرند اين نامه‌ي شخصيتي است مثل آيت الله قاضي به شخصيت‌هايي مثل علامه طباطبايي مثل آيت الله بهجت مثل آقا جمال گلپايگاني اين‌ها شاگردان ايشان بودند وقتي ماه ذي القعده مي‌خواسته وارد شود به اين‌ها مي‌خواسته دستور بدهد يکي‌اش اين است که تسبيح يادتان نرود چه خبر است در اين چه سري است چه رمز و رازي است فراوان عزيزان شنيده‌اند امام باقر عليه السلام فرمود من از هزار رکعت نماز مستحبي اين تسبيح را بهتر دوست دارم واقعا نمي‌دانيم چه خبر است چه سري است ما نماز مي‌خوانيم بدو برو روايت داريم خداوند به فرشتگانش مي‌فرمايد بنده‌ي من را ببينيد بلند شد رفت فکر مي‌کند حوائجش دست ديگران است اگر مي‌دانست حوائجش دست من است نمي‌رفت به اين زودي يک وقتي خاطراتي حضرت آيت الله عظمي شبيري زنجاني خاطرات ايشان را جمع آوري کردند ايشان يک جايي از قول مرحوم پدرشان و امام رضوان الله عليه امام و والد ايشان در حرم امام رضا عليه السلام مرحوم آيت الله نخودکي اصفهاني را مي‌بينند مرد بزرگ امام به ايشان قسم مي‌دهد مي‌گويد تو را قسم به امام رضا مي‌دهم که علم کيميا را ياد من بدهيد ايشان مي‌فرمايد ياد گرفتي مطمئني که مثلا درست استفاده کني؟ به اين مضمون امام يک تاملي مي‌فرمايند مي‌گويند نه مي‌گويد پس آن را نمي‌خواهد يک چيز ديگر به تو مي‌دهم به جاي کيميا آن وقت اين پنج ذکر را مي‌گويد که گاهي دوستان کارشناس در برنامه اشاره کردند مي‌فرمايند نماز که تمام شد اين پنج ذکر را به اين ترتيب اول آيت الکرسي دوم تسبيحات حضرت زهرا سوم سه مرتبه سوره توحيد چهارم سه مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد پنجم آيه‌ي و من يتق الله يجعل له مخرجا پايان آيه‌ي دوم طلاق و همه‌ي آيه‌ي سوم چه خبر است واقعاً آدم نمي‌داند که ايشان به جاي کيميا به امام اين ذکر را ياد دادند اين جا ايشان مي‌فرمايد تسبيحات حضرت زهرا که ذکر کبير است البته اين ساعت که يازده و بيست دقيقه است هنوز ما دو ساعت به شروع برنامه‌مان مانده دهم دعاي فرج جهت ظهور حضرت حجت سلام الله عليه در هر روز در همه‌ي دعاها دعاي فرج امام زمان سلام الله عليها من از يکي از شاگردان مرحوم آيت الله عظمي خويي رضوان الله عليه شنيدم در يکي از نوشته‌ها ديدم ايشان فرموده بودند من هفده سال در نجف نماز جماعت مرحوم آيت الله عظمي خويي مي‌رفتم ايشان يک مسجدي بود مسجد خضرا الآن هم است کنار حرم اميرمومنان آن جا نماز مي‌خواندند ايشان فرمودند در اين هفده سال بدون استثناء در قنوت تمام نمازهايشان ايشان دعاي فرج مي‌خواندند يک ذکر در همه‌ي نماز‌ها آن هم دعاي فرج امام زمان ايشان هم اين توصيه را کردند دعاي فرج به هنگام قنوت بلکه در هر روز در همه‌ي دعاها يازدهم دوستان نيکوکار را زياد ملاقات کنيد که آنان برادران راه و همراهان تنگي‌ها هستند خيلي دين نگاهش قشنگ است فقط نماز شب نيست فقط دعا و ثنا نيست فقط ذکر يونسيه و سجده نيست نه دوستان خوب را ملاقات کنيد همه‌ي دين دين اجتماعي است آدم رفيق خوب دوستان نيکو واقعا کساني که در روايت است وقتي مي‌بيني ياد خدا بيفتي نه خداي نکرده جلسه‌اي که آدم از ياد خدا غافل باشد دوازدهم و اهل قبور را به هنگام روز يک در ميان زيارت کنيد شب به زيارت قبور نرويد ما که اهل اين چيزها نيستيم گاهي پدرانمان از دنيا رفتند بستگانمان دو ماه يک بار نمي‌رويم ايشان دستور مي‌دهند به هنگام روز شب نرويد يک روز در ميان اگر يک روز در ميان هم نيست اين تاثير عجيبي به خود مرحوم آيت الله قاضي مقيد بودند در روايت داريم زياد دستورات ديني داريم رفتن به قبور گذشتگان ديدن آن‌ها ايشان خيلي مقيد بودند در وادي السلام و خدا مي‌داند چه چيزهايي به خاطر همين حضور در وادي السلام درک مي‌کردند که داستان هايش مفصل است شما به تعجيل اشاره مي‌فرماييد که وقت تمام شد.
شريعتي: خدا ان‌شاء‌الله شما را حفظ کند مسائل خوبي را شنيديم به برکت نام و ياد اميرالمومنين نکاتي که آيت الله قاضي متذکر شدند و توصيه‌هاي شما دعا بفرماييد و همه آمين بگوييم.
حاج آقا حسيني: دعا به آمين مردم اميدوار هستيم خدايا به حق محمد و آل محمد به همه‌ي ما توفيق استفاده از اين ماه‌ها عنايت بفرما و رعايت اين‌ها که شايد به نظر ما البته گمان مي‌کنم شايد مهم‌تر از همه همان باشد که هتک حرمت کسي را مواظب باشيم و الا تمام اين ذکر‌ها با يک دل شکستن از بين مي‌رود
شريعتي: فردا ان‌شاء‌الله با حضور حاج آقاي ماندگاري خدمت شما خواهيم رسيد بهترين‌ها را مثل هميشه براي همه‌ي شما آرزو مي‌کنم اللهم وفقنا لما تحب و ترضي واجعل عاقبه امرنا خيرا.