-برنامه سمت خدا

حجت الاسلام والمسلمين حسيني قمي

-قيامت

92-07-07

سوال – در مورد اسامي قيامت( سوره ممتحنه آيه سوم ) توضيحاتي بفرماييد.

پاسخ – يکي از اسامي قيامت که 68 بار در قرآن آمده است يوم القيامه است. خدا در سوره ممتحنه آيه سوم مي فرمايد: در روز قيامت فرزندان و خويشاوندان به درد شما نمي خورند، خدا بين شما جدايي ايجاد مي کند.

علامه طبرسي در مجمع البيان دارد که بعد از جنگ بدر(اولين جنگي که مشرکين براي از بين بردن مسلمانان از مکه به مدينه آمدند ولي شکست سختي خورند. در جنگ بدر پيامبر و ياران شان پيروز شدند) زني بنام ساره از مکه به مدينه آمد. او پيامبر را مي شناخت. پيامبر به او فرمود :مسلمان شده اي که به مدينه آمده اي؟ او گفت :خير. پيامبر فرمود :هجرت کرده اي و مي خواهي در مدينه زندگي کني ؟او گفت :خير. من نياز به کمک مالي داشتم و آمده ام که از شما تقاضاي کمک کنيم. کار اين زن در مکه آوازه خواني بود. او براي جوانان مکه آواز مي خواند و پول مي گرفت. حضرت فرمود: مگر جوانان مکه به تو پول نمي دهند؟ او گفت: بعد از جنگ بدر که تلخي شکست را چشيده اند مجلس عيش و نوش آنها بهم خورده است. و کسي سراغ من نمي آيد. پيامبر بدون معطلي دستور دادند که پولي خوبي به او بدهند. حتما پيامبر او را به اسلام دعوت کرده ولي او نپذيرفته زيرا اسلام اجباري نيست. مسلمان مهاجري بنام حاطب اين خانم را بصورت مخفيانه صدا زد و گفت که من پولي به تو مي دهم و تو هم نامه اي را براي مشرکين قريش ببر. در آن روزها پيامبر در جريان فتح مکه بودند. او در نامه مي نوشت که بدانيد پيامبر مي خواهد مکه را فتح کند.

به محض اينکه اين زن رفت .جبرئيل به پيامبر خبر داد که اين زن دارد چنين نامه اي را مي برد. پيامبر حضرت علي (ع)و عمار ياسر را فرستادند تا اين نامه را از زن بگيرد ولي او گفت که نامه اي ندارد. بالاخره او اعتراف کرد و نامه را برگرداند. پيامبر حاطب را خواست و فرمود :اين چکاري بود که کردي؟ او گفت: من مسلمان واقعي هستم و منافق هم نيستم. من مي دانستم که اين نامه ي تاثيري در کار آنها ندارد. و شما پيروز هستيد. همسر و فرزندان من در مکه بودند و من خواستم با اين کار آنها درامان باشند. فردي گفت که بگذار من او را مجازات کنم ولي پيامبر قبول نکرد زيرا او جزو رزمندگان بود.پيامبر او را بخشيدند و بخاطر اين داستان ،آيه ي سوم سوره ي ممتحنه نازل شد.

پس اگر عزيزترين افراد خانواده ي شما در مسير حق نيستند بخاطر آنها خودتان را جهنمي نکنيد. بعضي ها مسلمان خوبي هستند نماز مي خوانند، روزه مي گيرند و زکات مي دهند ولي همسر و فرزندان آنها را به مسير خلاف مي برند. ما در بعضي از امتحانات زندگي موفق هستيم. ولي گاهي علاقه شديد به خويشان و فرزند و همسر، ما را در مسيري مي اندازد که مي دانيم خدا از آن راضي نيست. بايد علاقه باشد ولي بايد محدود ه ي آن رعايت بشود. ما سه آيه هشدار در مورد فرزندان و همسران داريم: در سوره انفال آيه 28، خدا مي فرمايد: مواظب باشيد که فرزندان شما وسيله ي آزمايش هستند، درسوره منافقين آيه 9 خدا مي فرمايد: محبت به فرزندان شما را از ياد خدا غافل نکند ،درسوره تغابن آيه 14 خدا مي فرمايد: بعضي ازهمسران و فرزندان شما دشمنان شما هستند.

ما بايد به فرزندان و همسران مان مهرباني کنيم ولي اگر در راهي از ما تقاضايي کردند که خلاف جهت حق بود ،نبايد آنرا بپذيريم. مردي روزي حلال دارد ولي مي بيند که انتظارات فرزندانش برآورده نمي شود.بنابراين به دنبال روزي حرام مي رود. خيلي از کساني که دچار حرام خواري هستند بخاطر فشارهايي است که در خانه مي بينند. البته بعضي از مردها هم هستند که خودشان دنبال مال اندوزي هستد. بعضي از پدرومادرها متدين هستند ولي مجالس عروسي فرزندان شان همراه با گناه است و مي گويند که ما نمي توانيم به فرزندان مان بگوييم که فلان کار را نکن. اگر شما بخاطر علاقه به فرزندان و همسر گرفتار گناه شديد بدانيد که آنها در قيامت به درد شما نمي خورند.حتي محبت به فرزندو همسر هم وسيله ي آزمايش است و نبايد آنها ما را سرگرم کنند که دنبال دين نرويم . حضرت علي(ع)مي فرمايد: بيشتر فکر خودت را به زن و فرزندان قرار نده يا آنها از بندگان خوب خدا هستند که خدا مواظب آنهاست و يا آنها دشمن خدا هستند، چرا براي دشمن خدا دل مي سوزانيد؟

در کتاب فضيلت هاي فراموش شده که شرح حال آخوند ملاعباس تربتي است و نوشته ي پسر ايشان، آقاي راشد است داريم :(ايشان اهل تربت حيدريه و شهر کاريزک بوده اند. فرزند ايشان آقاي راشد هم انسان فوق العاده اي بودند. امام در درس هايشان از ايشان تعريف مي کردند.) من پدر بزرگي داشتم که از دنيا رفت. وارث ايشان پدر و عمه ام بودند. پدرم به خواهرش گفت که هر چه مي خواهي از سهم خودت بردارد. بعد پدرم تمام ثروتي که از پدرش به ارث رسيده بود را بعنوان خمس، زکات و ردمظالم به فقرا و در راه خدا داد. از اين فرزندان خيلي کم پيدا مي شود. اين اولادها به درد مي خورند. ما نمي دانيم که بعد از مرگ چقدر فقير هستيم.

آيت الله خرازي نوشته اند که وقتي پدر ملاحبيب الله رشتي از دنيا مي رود،ايشان طلبه بودند و تمام نمازهاي پدرشان را قضا مي کنند.(احتياط اشکالي ندارد) بعد که مجتهد مي شوند يک بار ديگر نمازهاي پدر را قضا مي کنند. اينها به افسانه بيشتر شبيه است.

بعضي ها به وصيت پدر در مورد قضاي نمازها هم عمل نمي کنند. يازده فرزند نزد آقاي مجتهد تهرانيآمدند و گفتند که نماز و روزه ي زيادي بر گردن پدر ما است ولي ما نمي خواهيم آنها را ادا کنيم و پدرم وصيت هم نکرده است. يکي از فرزندان گفت که اگر ما اين کار را نکنيم چه مي شود .ايشان گفت :پدر شما در آنجا مي سوزد. او گفت: اگر پدر ما تنها بسوزد بهتر است يا ما يازده تا در اينجا بسوزيم؟ بعضي نگاه ها اين طوري است. اينها اولادهايي هستند که در قيامت به درد ما نمي خورند. پس مواظب باشيم که بخاطر فرزندان و همسران خودمان را جهنمي نکنيم. بعد از مرگ پدر و مادر کسي در کنار قبر آنها خيمه نمي زند .

آقاي احمدي ميانجي مي گفتند که محبتي که ما به بچه داريمقابل مقايسه با محبتي که بچه به پدر و مادر دارد، نيست. يکي از دوستان هميشه در منبر اين دعا را مي کرد: خدايا ما را محتاج روز نوبتي نکن. گاهي اوقات عمر پدر و مادر زياد مي شود يا زمينگير مي شوند .فرزندان نوبت مي گذارند که هر روز يکي از آنها مراقبت کند.بالاخره آنها هم خسته مي شوند.روايت داريم که ما بايد دعا کنيم که زمين گير نشويم. گاهي فرزندان آرزوي مرگ پدر و مادر را دارند ولي مي گويند که خدا پدرم را نجات بدهد. گاهي پدر و مادر چندين سال فرزندي را که فقط حيات نباتي دارد نگه داري مي کند و به او عشق مي ورزند.

ما چقدر سر قبر پدر و مادرمان مي رويم يا براي آنها خيرات يا صدقه مي دهيم؟ اکثرا کمتر به ياد آنها هستند با اينکه پدر ومادر پنجاه سال براي آنها کار کرده اند. اگر جواني از دنيا برود، پدر و مادر از شدت محبت زياد، از بين مي روند.

سوال- صفحه 465 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.

پاسخ – قرآن سفارش مي کند از قرآن پيروي کنيد و به آن عمل کنيد نکند که روز قيامت حسرت بخوريد. در سوره زمر شش بار کلمه ي يوم القيامه در آيات 15،24،31،47،60،67 آمده است. در آيه 60 داريم که در روز قيامت عده اي چهره شان سياه است .در جهنم جايي براي متکبرين نيست .

در سوره آل عمران آيه 106 و107 خدا مي فرمايد: در قيامت عده اي با چهره سفيد و عده اي با چهره ي سياه وارد مي شوند. به کساني که با چهره ي سياه وارد مي شوند گفته مي شود: شما که مومن بوديد ،دوباره کافر شديد؟ سفيد رويان نه ،آنها در رحمت خدا بسر مي برند.

در کتاب کافي ،من لايحذر شيخ صدوق و ملحقات کتاب مفايتح داريم که هرگاه حضرت علي(ع) وضو مي گرفتند اين دعا را مي خواندند: خدايا در روز قيامت صورت مرا سفيد بگردان و آن روزي که همه چهره ي سفيد دارند، من با چهره ي سياه وارد محشر نشوم .اين دعاي وضو براي اميرالمومنين است. بايد بدانيم که فقط دعا کافي نيست و بايد قدم برداشت. حضرت فقط دعا نمي کردند. ما گاهي دنبال کارهاي آسان مي گرديم. مثلا وقتي پدر و مادري از دنيا مي رود، نماز وحشت مي خوانيم ولي پيامبر فرمود: در شب اول قبر به مرده رحم کنيد با صدقه دادن. اگر صدقه نداشتيد نماز ليلة الدفن بخوانيد.پس اول براي مرده صدقه بدهيم.

حضرت علي(ع) آباداني هاي فراواني کرده بودند و موقوفات زيادي هم داشتند. روزي ايشان مي خواستند نخلستاني را وقف کنند و اين طور نوشتند :من علي بن الحسين هستم و مي خواهم اين نخلستان را وقف کنم تا اينکه روز قيامت خداوند آتش را از من برگرداند. يعني به دنبال دعاي وضو، اين اعمال را هم انجام مي دادند. اگر ما بعد از مرگ پدر و مادر کاري براي آنها نمي کنيم حداقل در زمان حيات بار آنها را سنگين نکنيم. پدر و مادرها بيشتر بخاطر فرزندان به حرام مي افتند. تصميم بگيريم که هر روز يک بار سوره ي ياسين را براي پدر و مادرمان بخوانيم. در کنار اين ،به نيت آنها به فقرا هم کمک کنيم.

نماز روز يکشنبه ماه ذيقعده را فراموش نکنيد و مي توانيد اين نماز را به نيت پدر و مادر بخوانيد. براي اين نماز غسل مي کنيم و بعد وضو مي گيريم و دو تا نماز دو رکعتي مي خوانيم.25 ماه ذيقعده روز دحوالارض (گسترش زمين از زير کعبه)است.اين روز اعمال زيادي دارد. در رساله ي ميرداماد داريم :در سال چهار روز است که روزه گرفتن مورد تاکيد قرار گرفته است.يکي از آن روزها، 25 ذيقعده است که روزه ي آن معادل هفتاد سال است. پس از روزه ي اين روز غفلت نکنيد ولي اگر کسي روزه ي قضا دارد نمي تواند نيت روزه ي مستحبي بکند.مرحوم ميرداماد مي نويسد: در اين روز بالاتر از عمل روزه گرفتن، زيارت امام رضا(ع) است.

انشاء الله خداوند به ما توفيق عمل به دستورات دين را عنايت بفرمايد.