![]()
حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد – وصيت رسول گرامي اسلام به حضرت علي (عليه‌السلام)
برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: وصيت رسول گرامي اسلام به حضرت علي (عليه‌السلام)
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 31-03-95
بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين
صبحي گره از رلف تو باز خواهد شد *** راز شب تار برملا خواهد شد
تو مايه وحدتي که با آمدنت *** هر قطب نما قبله نما خواهد شد
شريعتي: سلام مي‌کنم به همه شما دوستان عزيز و مهربان. اميدوارم در هر کجا که هستيد، طاعات و عبادات شما قبول باشد. انشاءالله بهترين‌ها نصيبتان شود. پيشاپيش ميلاد با سعادت امام مجتبي را به همه شما تبريک و شاد باش مي‌گويم. حاج آقاي فرحزاد سلام عليکم خيلي خوش آمديد.
حاج آقا فرحزاد: عرض سلام دارم خدمت جنابعالي و بينندگان و شنوندگان عزيز راديو قرآن. ايام ولادت سرتا سر نور امام مجتبي(ع) تبريک و تهنيت عرض مي‌کنيم. انشاءالله در اين ماه بهترين برکات و الطافي که خداي متعال به بندگان خاصش نازل مي‌کند به همه عزيزان نازل کند و گره همه را باز کند.
شريعتي: بحث ما با حاج آقاي فرحزاد در روزهاي دوشنبه وصيت نبي مکرم اسلام به اميرمؤمنان بود. نکات خوبي را شنيديم. به فرازي رسيديم که حضرت کساني را برمي‌شمرند که دعاهايشان مستجاب است. من فکر مي‌کنم ماه مبارک رمضان ماه دعا و نيايش است. چقدر خوب است جلسه امروز ما مزين به آداب دعا و نکاتي که درباره دعا بايد بدانيم، باشد.
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحيم. اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
در وصاياي حضرت به اين وصيت رسيديم که فرمود: «يا علي! أربعة لا ترد لهم دعوة» چهار گروه هستند که خداي مهربان دعاي آنها را رد نمي‌کند. يکي پيشواي عادل است «إمام عادل». يکي «و والد لولده» پدري که براي فرزندش دعا مي کند. سوم مؤمني که پشت سر مؤمني از روي خيرخواهي و دلسوزي دعا مي‌کند. چهارم هم مظلوم، خدا مي‌فرمايد: من از تو دادخواهي مي‌کنم ولو اينکه وقت ببرد. زمان هم بگذرد من داد تو را خواهم گرفت. دعاي تو را مستجاب خواهم کرد. ما قبل از اينکه بيشتر اين چهار مورد را باز کنيم، چون ماه رمضان ماه دعاست، من به روايات جديدي برخورد کردم که براي خود من تازگي داشت و مهم بود. گفتم: در مورد اصل دعا که اهميتش را در همه اوقات و ايام، خصوصاً ماه رمضان و شبهاي قدر است، مي‌دانيد که ماه رمضان افضل ماه‌ها و شب قدر افضل شبهاي سال و ايام است. که يک سوره قرآن در مورد شب قدر نازل شده است. «ليله القدر خير من الف شهر» مهمترين کار شب قدر ما دعاست. يعني بهترين شب‌ها و ايام که بالاتر از هزار ماه است، به ما گفتند: دعا کنيد. اولاً در آيه قرآن داريم «إِنَ إِبْراهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ» (توبه/114) حضرت ابراهيم اواه بوده، و حليم و صبور و بردبار بوده است. اواه را به دَعّي معنا کردند. يعني خيلي دُعا مي‌کرده است. در ميان انبياء بعد از پيغمبر ما، افضل انبياء حضرت ابراهيم(ع) است. از ويژگي‌هاي مهمش دَعّي بوده است.
يا درباره اميرالمؤمنين (ع) هم اين تعبير آمده که حضرت دعّي بودند. خيلي دعا مي‌کردند. محصول عبوديت و بندگي ما يکي در همين دعاهاست. انسان هرچه کرنش کند و التماس کند، در روايت داريم که اگر کسي از فضل و لطف و خدا دعا نکند، درخواست نکند و گدايي نکند، گرفتار مي‌شود. محتاج و فقير مي‌شود. هم فقير معنوي و هم فقير ظاهري! اين آيه در سوره مبارکه فرقان در اواخر سوره خيلي مهم است. «قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُم» (فرقان/77) اي پيغمبر بگو: پروردگار من به شما توجه نمي‌کند. اعتنا نمي‌کند، اگر دعا و نيايش شما نباشد. هرکس دعايش بيشتر است، التماس و تضرع و لابه‌اش بيشتر است. اين لطف خدا، نظر و عنايت خدا بيشتر است. مثل بچه‌اي که با ناله و گريه خود تمام حواس‌ها را جمع مي‌کند. گاهي يک بچه در حرم پدر و مادرش را گم کرده است. با ناله و گريه‌اي که مي‌کند، تمام خدام متوجه او مي‌شوند و کارش را راه مي‌اندازند. دستگاه بالا هم همينطور است.
زور را بگذار، زاري را بگير *** رحم آيد شيرزاري فقير
«قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُم» اگر دعا نباشد، خدا به شما نظر نمي‌کند. من معتقد هستم اگر دعاي امام زمان(ع) که دعايش مستجاب است، و اولياي خدا، اگر اين دعاها نباشد، سنگ مي‌بارد. يعني بخاطر اعمالي که مردم دارند و جنايات و ظلم‌هايي که روي کره زمين انجام مي‌شود، اين دعا امواج بلا را برمي‌گرداند. يعني دعاي آنها سپر است. اين دعاها است که مشکلات را حل مي‌کند.
مثلاً در روايت داريم «أَحَبُ الاعْمَالِ إِلَي اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الارْضِ الدُّعَاءُ» (كافي/ ج2/ص467) نه افضل، تعبير أحَب آمده است. أحَب بالاترين واژه‌اي است که مي‌شود در باره خدا استفاده کرد. محبوب ترين و آنچه که خدا خيلي دوست دارد. محبوب‌ترين کارها در نزد خدا روي زمين دعا کردن است.
شيخ محمد بهاري از عرفا بود. شاگرد ملا حسين رحماني گفته بود: گدايي را از دست نده که محتاج مي‌شوي. يعني اگر در خانه خدا گدايي نکني، التماس نکني و دعا نکني محتاج خلقي مي‌شوي که به تو چيزي نمي‌دهند يا يک لقمه که مي‌دهند، منت مي‌گذارند. دندان تو را مي‌شکنند و خرد مي‌کنند. چرا آدم در خانه خدا نرود و احتياجش را برطرف نکند. دعا درياي معارف است. دعا درياي لطف و عنايت خدا را باز مي‌کند. هيچ وقت انسان نا اميد نشود و بگويد: دعا کردم مستجاب نشد. همين که در خانه خدا مي‌روي و با خدا صحبت مي‌کني، اين بالاترين اجابت است. که خدا وقت گذاشته و به ما توفيق داده او را ياد کنيم. در خانه‌اش را بزنيم. يا رب بگوييم، يا الله بگوييم. چه اجابتي از اين بالاتر!؟
يکي از حديث‌هايي که براي من تازگي داشت. در تهذيب الاحکام اين روايت زيبا آمده است. در بحار هم مرحوم مجلسي نقل کرده است. شخصي به امام صادق(ع) عرض کرد که دو نفر مشغول نماز شدند. البته در غير نماز هم مشابه اين سؤال شده همين است. دو نفر مشغول نماز شدند. يکي در نمازش سوره‌هاي طولاني قرآن را خواند. يکي هم در نمازش، در قنوتش زياد دعا خواند. هرکدام مثلاً نيم ساعتي نمازشان طول کشيد. «ِثُمَّ انْصَرَفَا فِي سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ» (تهذيب الاحکام/ج2/ص104) در يک ساعت معين هر دو از نماز فارغ شدند. «أَيُّهُمَا أَفْضَلُ» به امام صادق گفتند: کدام افضل است؟ «قَالَ كُلٌّ فِيهِ فَضْلٌ كُلٌّ حَسَنٌ» چون ما گاهي بخاطر اينکه اهمين قرائت قرآن را از دست ندهيم، حضرت اول يک مقدار طفره رفتند. فرمودند: هر دو حسنه است. هردو فضيلت دارد. راوي سمج بود. فرمود: کدام بهتر است؟ حضرت فرمودند: «وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ» شما نشنيدي خداي مهربان در قرآن مي‌فرمايد: مرا بخوانيد، من اجابت مي‌کنم؟ آن حالتي که در دعا هست از خضوع و خشوع و تواضع و فروتني است در قرائت نيست. در قرائت شما کلام خدا را مي‌خواني و گوش مي‌دهي. يا در نماز آن حالت شکستگي نيست. ولي در دعا التماس کردن هست. صدا زدن هست. اين غرور و تکبر شما را مي‌شکند. حديث داريم که خدا دوست ندارد کسي نزد بنده هايش اصرار و التماس کند و چيزي بخواهد. ولي اين التماس کردن در خانه خودش را خيلي دوست دارد. و درهاي رحمت را باز مي‌کند.
حضرت فرمودند: مگر نمي‌داني خدا مي‌فرمايد: آنهايي که دعا را رها مي‌کنند، مستکبر هستند. تکبر مي‌ورزند. به زودي با خواري و ذلت وارد جهنم مي‌شوند. يعني محصول عمر ما دعا است. قرآن خواندن هم فضيلت دارد، ولي دعا کردن عمل به همان آيه‌هاي قرآن است. و هم خضوع و خشوعش بيشتر است. هم توجه خدا را جلب مي‌کند. مثلاً اگر قرآن نود درجه ثواب دارد، دعا صد درجه ثواب دارد. ما نمي‌گوييم در خواندن قرآن کوتاهي کنند. اما در سنجش دعا برتري دارد. بعد حضرت شش بار قسم خوردند. من شش بار قسم خوردن را به ياد ندارم. سه بار را داريم. حضرت فرمودند: «هِيَ وَ اللَّهِ الْعِبَادَةُ هِيَ وَ اللَّهِ أَفْضَلُ هِيَ وَ اللَّهِ أَفْضَلُ» سه بار امام صادق براي اينکه در مغز خشک مقدس‌ها بکند، فرمودند: به خدا قسم افضل است. به خدا قسم افضل است. به خدا قسم افضل است! بعد دوباره فرمودند: «أَ لَيْسَتْ هِيَ الْعِبَادَةَ» مگر دعا عبادت نيست؟ در بعضي روايات داريم «مخ العباده» مغز عبادت است. قرآن ما را به دعا کردن سوق مي‌دهد. اگر دعا نکني من به تو توجه نمي‌کنم. سه قسم ديگر خوردند. «أَ لَيْسَتْ هِيَ أَشَدَّهُنَّ هِيَ وَ اللَّهِ أَشَدُّهُنَّ هِيَ وَ اللَّهِ أَشَدُّهُنَ» (تهذيبالاحكام/ج2/ ص104) سه بار فرمود: افضل است. سه بار فرمود: محکم‌تر است. شب سجده و عبادت کنيم، بهتر است. يعني نشاط و درآمدش بالاتر است. اين «أشد» يعني خيلي محکم‌تر است. در قرآن مي‌گويد: من چند جز قرآن خواندم. ولي در دعا اشک ريخته و بيچارگي‌اش را نشان داده است. در باقي تکبرها انسان ممکن است دچار غرور شود. اما در دعا التماس و خواهش است.
الآن در بحث دعاي ابوحمزه من طوطي‌وار مي‌گذرم. واقعاً يک ماه در اين دعا حرف بزنيم کم است. واقعاً باز کردن اين دعا دريا معارف است. آنهايي که با دعاها انس دارند، به اخلاقشان و عرفان و معرفتشان توجه دارند. «عَلَيْكَ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّهُ شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ» (كافى/ ج 2/ ص 470) فرمود: بر شما باد به دعا کردن. دعا درمان و شفاي تمام دردهاست. يعني همه دردها را مي‌تواند دوا کند. «عليک بالدعاء فان تتقربون بمثله» هيچ چيزي مثل دعا چون شکستگي دارد، ما را به خدا نزديک نمي‌کند.
«إِنَّ الدُّعَاءَ يَرُدُّ الْقَضَاءَ وَ قَدْ نَزَلَ مِنَ السَّمَاءِ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً» (كافى/ ج 2/ ص 469) بعضي تقديرها هست، اين بريده شده، مقدر شده، اين بلا به طرف بخورد. اين پيشامد بشود. مي‌گويد: حتي بلايي مه بريده شده و قرص و محکم شده، دعا مي‌تواند آن را هم تغيير بدهد و عوض کند. ما غير از دعا راه ديگري نداريم. يکي دعا و يکي صدقه است. امواج بلا و امواج سختي‌ها يکي با صدقه و يکي با دعا حل مي‌شود.
دعا صلاح مؤمن است. دعا عمود الدين است. تعبيري که براي نماز هم آمده است. «الدعاء عمود الدين» ، «وَ لا يُنَالُ مَا عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلا بِالدُّعَاء» (کافي/ج2/ص470) يعني آنچه در نزد خداست، خدا در خزانه خيلي چيزها دارد. مي گويد: تا نيايي گدايي نکني. التماس نکني، در را نزني، من باز نمي‌کنم. شرطش خواستن است.
حديث داريم دو نفر مؤمن هر دو آدم‌هاي خوبي بودند، بندگي مي‌کردند. ولي روز قيامت يکي درجه‌اش بالاست و يکي پايين است. آن کسي که پايين است اعتراض مي‌کند. مي‌گويد: بابا خوب ما مثل هم نماز مي‌خوانديم و روزه مي‌گرفتيم. يکي بالا رفت و من پايين هستم. خدا مي‌فرمايد: او دعا مي‌کرد و تو نمي‌کردي. بعضي به دعا اهميت نمي‌دهند. مي‌گويند: مفاتيح چيست؟ دعا چيست؟ گاهي يک گدايي در خانه خدا هزار برابر کارت برايت سرمايه ايجاد مي‌کند. «و ما ينال الا بالدعاء» کسي به آنچه نزد خدا هست، نمي‌رسد مگر با دعا!
«إِنَّ أَعْجَزَ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ الدُّعَاءِ» (أمالى مفيد/ ص 317) يعني عاجزترين آدم‌ها کسي است که بي‌عرضه ترين است. فارسي دعا کند. خدايا مرا ببخش. خدايا نظرت را برنگردان. بخيل ترين مردم هم کسي است که به سلام کردن بخل بورزد.
نکته‌اي که بايد بگويم اين است که بسياري از افراد مي‌گويند: ما دعا مي‌کنيم، اجابت نمي‌شود. دعا يعني با خدا صحبت کردن. خدا را صدا زدن. يعني يا رب گفتن. درخواست کردن سؤال است. هيچکسي از صدا زدن خدا نااميد نباشد. در دعاي طواف چهارم هست که خدايي که مبعوث ترين خلقش ابليس بود، به خدا گفت: به من مهلت بده. خدا به او مهلت داد. به خدا گفت: من مسلط شوم. گفت: به تو سلطه مي‌دهم. چند دعا کرد. فرعون دعا کرد و دعايش مستجاب شد. نه اينکه فرعون و شيطان خوب باشند! عظمت و بزرگي و لطف خدا را مي‌گويم. هيچوقت شيطان ما را وسوسه نکند و ما را از دعا کردن مأيوس نکند. همين گفتگو با خدا اجابت است. همين بالاترين عبادت است. در روايت هم داريم هرکس دعا مي‌کند، خدا يکي از سه کار را با او مي‌کند. يا آنکه حاجتي را که مي‌گويد، برآورده مي‌کند. اگر صلاحش باشد، چون خدا ارحم الراحمين است. اگر صلاح نباشد و وقتش نرسيده باشد، خداي مهربان معادل آن به او درجه و ثواب مي‌دهد. مقام مي‌دهد. که در بعضي روايات داريم روز قيامت بنده مي‌گويد: کاش هيچ کدام در دنيا نقل نمي‌شد. هي گفتم: پول بده. سلامتي بده. اينها بعضي شد. اما اينجا چند برابرش را به ما دادند! يا اينکه معادل خواسته‌اي که دارد خدا از او بلايي را دفع مي‌کند. من مي‌گويم: خدايا به من صد ميليون پول بده. بنا بود يک پيشامدي شود صد ميليون ضرر کنم. خدا آن ضرر را برمي‌دارد. آن صد ميليون را جاي ديگر به من مي‌دهد. پيامي که به خدا مي‌زنيد بي‌پاسخ نيست. خداوند فرموده: «أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» (ضحي/10) سائل را نااميد نکن. فرعون دست از خدايي برداشته مي‌گويد: خدايا غلط کردم، اين کار را بکن! ابليس به گدايي افتاده و دارد سجده مي‌کند. مي‌گويد: خدايا به من مهلت بده. الآن محتاج است و فقير است. عظمت خدا را ديده است. رگي پيدا شد که در شش هزار سال عبادت نبود. خدا مي‌گويد: اينجا به تو رحم مي‌کنم. گفت: تا قيامت؟ گفت: نه تا وقت معيني که زمان ظهور آقا امام زمان(ع) است.
ما خيلي از مواقع از پيشامدهاي ناگوار مي‌ترسيم. خداي نکرده کور نشويم. خداي نکرده فلج نشويم. سرطان نگيريم. تصادف نشود. افراد معمولاً خيلي دغدغه دارند. نگران آينده است که بلايي بر او نرسد. حضرت مي‌فرمايد: قبل از بلا بگويد: خدايا من خواهش دارم. پيشامد اينچنين براي من نشود. آنهايي که از بلاهايي واقعاً مي‌ترسند، برايشان نمي‌شود.
استادي داشتيم ميگفت: من به خدا گفتم: خدايا من طاقت فقر را ندارم. اين يک مورد را امتحان نکن. بقيه را امتحان کن. گفت: از آن روز تا به حال هيچوقت فقر به سراغم نيامده است. شايد هم سي چهل خانوار را هم اداره مي‌کند. منظورم اين است که اين بشارتي است.
ما هفته گذشته يک دعاي بسيار مهمي که اسم اعظم خداي متعال در آن است، دعاي مشلول را عرض کرديم. در مفاتيح بعد از دعاي سمات است. دعاي مشلول دعاي مهمي است. حتي کساني هم که گرفتاري ندارند، اين دعا را بخوانند. اسم اعظم در آن است. 250 اسم اعظم درونش است. دعاي مشلول را عرض کرديم، جواني را که فلج شده بود و پدرش نفرين کرده بود، آمد التماس کرد و امام حسين را نزد حضرت امير(ع) آورد. حضرت فرمودند: الآن وقتي است که خدا به تو رحم کند. يک اسم اعظمي در اين دعا هست به تو ياد مي‌دهم. حداقل ده بار بگو. لازم نيست ده بار را پشت سر هم بخوانند. براي ديگران هم مي‌شود خواند. براي برادرت بخوان. براي خواهرت بخوان. براي کسي که ابتلاء دارد بخوانيد. مي‌خواهيد بختي باز شود. شغل ندارند، گرفتاري دارند. اين جوان وقتي اين دعا را خواند، شب پيغمبر را خواب ديد، بر بدنش دست کشيدند. خوب شد و اصلاً زندگي‌اش عوض شد. امام حسين فرمود: بيش از اينکه اين جوان خوب شد، من از اين دعا خوشحال شدم که حضرت امير، پدرم سر اين دعا را باز کرد و اين دعا را به ما که نمي‌دانستيم ياد داد. شرط اين دعا اين است که با وضو باشند. زمان خاصي هم ندارد. شب باشد، روز باشد. هروقتي باشد، دعاي مشلول حداقل ده بار و پشت سر هم لازم نيست باشد. هروقت وقت داشتند بخوانند.
سحر هفته قبل يک دعاي عظيم‌الشأني که آن هم دعاي خوبي است، عرض کرديم اين دعا در حاشيه مفاتيح است. کليات مفاتيح، حاشيه‌اش است که اسم کتاب باقيات الصالحات است. در بعضي از مفاتيح‌ها هم آخرش چاپ شده است. در باقيات الصالحات، تعقيبات مشترکه، تعقيب دهم است. روايت جالبي است که در کافي هم هست. در چند کتاب معتبر ما آمده است. مرحوم کليني و مرحوم صدوق نقل کردند. شيخ عباس قمي هم که نقل کرده و سندش هم معتبر است. حديث از پيغمبر(ص) است. يک پيرمردي خدمت پيغمبر(ص) آمد. خيلي آه و ناله مي‌کرد. عرض کرد يا رسول الله! من سابق حال داشتم. نماز زياد بخوانم. روزه بگيرم. جهاد بروم و حج بروم. خيلي عبادت مي‌کردم. الآن ناتوان شدم. دوست دارم يک عملي که سبک باشد. گفت: به من عملي بگو که سنگين نباشد. از کارهايم ماندم. حضرت فرمود: يکبار ديگر بگو. پيرمرد فرمود: قبلاً اعمال را انجام مي‌دادم الآن کميتم لنگ است و نمي‌توانم. حضرت فرمود: دوباره بگو. همينطور سه باره تکرار کرد. خيلي عجيب است. حضرت فرمودند: بخاطر اين حالت تو هيچ درختي نبود، که بخاطر رحم به تو گريه کردند. گفت: من دستم خالي است. عمل کوچکي بگو، من بيچاره شدم. حضرت فرمودند: يک عمل ساده به تو مي‌گويم. بعد از نماز صبح ده مرتبه، بگو: سبحان الله العظيم و بحمده و لا حول و لا قوه الا بالله العلي العظيم! حضرت فرمودند: اگر اين را ده بار بعد از نماز صبح بگويي، خدا تو را از جنون، از کوري، از جزام، از پيري، از فقر، تو را حفظ مي‌کند. اسم اين شخص و همچنين دعا شعبه حضلي است. تعقيبات مشترکه و باقيات الصالحات، تعقيب دهم است.
آدم بسيار رند و فهميده‌اي بود. به آقا فرمود: اين آثاري که شما شمرديد که من از پيري و فقر و کوري و جنون و اينها رها مي‌شوم. اين براي دنيا است. پس آخرت من چه مي‌شود؟ حضرت فرمودند: دعاي ديگري به تو ياد مي‌دهم که اگر اين دعا را بخواني قول مي دهم هشت در بهشت به رويت باز شود و از هشت در وارد بهشت شوي. ولي اين دعا براي همه نمازهاست. بگو: «اللهم اهدني من عندک» يعني خدايا مرا نزد خودت هدايت کن. «و افز علي من فضلک» از فضلت به من افازه کن. «و انشر علي من رحمتک» از رحمت خودت به من نشر بده. «و انزل علي من برکاتک» چهار کلمه است.فرمودند: اگر اين چهار کلمه را بعد از نمازها بگويي و عمداً رها نکني، من قول مي‌دهم هشت در بهشت باز شود و از هر دري که خواستي وارد بهشت شوي.
شريعتي: بسيار خوب، خيلي ممنون. انشاءالله در راستاي همين اذکاري که حاج آقاي فرحزاد گفتند و در روايات آمده حرکت کنيم. و انشاءالله طبق همان در زندگي‌‌مان عمل کنيم.
حاج آقاي فرحزاد: بعضي پيامک دادند ما اين دعاي مشلول را مي‌خوانيم اما نمي‌شود. بعضي‌ها يک خواسته‌هايي دارند. مثلاً مي‌گويند: ما دعاي مشلول را خوانديم که هيچگاه پدر و مادر ما نميرند. آخر نمي‌شود. بايد معقول باشد. خدا بهتر از ما مي‌داند بايد چه کند.
شريعتي: امروز صفحه 252 قرآن کريم را با هم تلاوت مي‌کنيم. آيات نوزده تا بيست و هشتم سوره مبارکه رعد تلاوت مي‌شود. چقدر خوب است در شب ميلاد کريم اهل بيت امام حسن مجتبي(ع) ثواب اين آيات را به آن حضرت هديه کنيم و انشاءالله از برکاتش فرد فرد ما بهره‌مند شويم. زندگي‌تان منور به نور قرآن کريم باشد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
«أَ فَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمى إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ «19» الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ لا يَنْقُضُونَ الْمِيثاقَ «20» وَ الَّذِينَ يَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ «21» وَ الَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَةً وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُولئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ «22» جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ الْمَلائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بابٍ «23» سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ «24» وَ الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ «25» اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ وَ فَرِحُوا بِالْحَياةِ الدُّنْيا وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا مَتاعٌ «26» وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ أَنابَ «27» الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ «28»
ترجمه: پس آيا كسىكه مىداند آنچه از جانب پروردگارت بسوى تو نازل شده حقّ است، مانند كسى است كه نابيناست؟ همانا تنها صاحبانخرد پند مىگيرند. (خردمندان) كسانى هستند كه به پيمان الهى وفا مىكنند و عهد (او را) نمىشكنند. و (خردمندان) كسانى هستند كه آنچه را خداوند به پيوند با آن فرمان داده پيوند مىدهند و در برابر پروردگارشان (بخاطر شناختى كه دارند خشوع و) خشيت دارند و از سختى حساب مىترسند. و (خردمندان) كسانى هستند كه براى جلب توجّه پروردگارشان صبر پيشه كرده ونماز بپا داشتند واز آنچه روزيشان كرديم پنهانى وآشكارا انفاق كردند وبدى را با نيكى پاك مىكنند. آنانند كه سراى آخرت مخصوص آنهاست. (سراى آخرت) باغهاى جاودانى كه آنان و هر كس از پدران و همسران و فرزندانشان كه صالح بودهاند بدان داخل مىشوند و فرشتگان از هر درى (براى تبريك و تهنيت) بر آنان وارد مىشوند. (فرشتگان هنگام ديدارِ بهشتيان به آنان مىگويند:) بخاطر استقامتى كه كرديد، بر شما درود باد. پس چه نيكوست سراى آخرت. (در برابر گروه اوّل) كسانى هستند كه پيمان خدا را پس از محكم بستن مىشكنند و آنچه را خداوند به پيوند آن فرمان داده قطع مىكنند و در زمين فساد مىنمايند. آنانند كه برايشان لعنت است و برايشان بدمنزلى است.خداوند براى هر كه بخواهد روزى را گسترش مىدهد و (يا) تنگ مىگرداند. و (مردم) به زندگى دنيا دلخوشند، در حالى كه زندگى دنيا در (برابر زندگى) آخرت جز يك كاميابى (موقت و اندك) نيست. كفّار مىگويند: چرا از طرف پروردگارش معجزهاى (به دلخواه ما) بر او نازل نشده است؟ بگو: همانا خداوند هر كه را بخواهد (به حال خود رها و) گمراه مىكند و هر كس را كه به سوى او رو كرده و توبه نمايد، به سوى خويش هدايت مىنمايد. (هدايت شدگان) كسانى هستند كه ايمان آورده ودلهايشان به ياد خدا آرام مىگيرد. بدانيد كه تنها با ياد خدا دلها آرام مىگيرد.
شريعتي: انشاءالله دل و جانتان با ياد خدا و سرشار از آرامش باشد انشاءالله. نکته صلوات را به رسم دوشنبه‌ها مي‌شنويم و بعد هم نکته قرآني را بشنويم.
حاج آقاي فرحزاد: از امام هشتم روايت خيلي زيبايي است که فرمود: «افضل الدعاء الصلاه علي محمد و آل مح مد» بهترين دعاهاست. چون صلوات دعا است. داريم خدايا درود و لطفت را بر محمد و آل محمد نازل کن. هرچه به آنها برسد، به همه موجودات عالم سرريز مي‌شود. و لذا فرمود: افضل دعاها صلوات بر محمد و آل محمد است. «ثم الدعاء للاخوان» بعد از صلوات دعا براي برادران ديني است. براي ديگران دعا کنيم. «تدعوا لنفسک» براي خودمان دعا کنيم. پيغمبر خدا فرمود: خدا هيچ دعايي را بدون صلوات مستجاب نمي‌کند. رمز اجابت دعا قبلش و وسط و آخرش صلوات بر محمد و آل محمد است.
در آيه 28 خداي مهربان مي‌فرمايد: «الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» آنهايي که ايمان آوردند دلشان با ياد خدا آرامش پيدا مي‌کند. باز دوباره مي‌فرمايد: «ألا» آگاه باشيد چه چيزي به ما آرامش مي‌دهد؟ انسان دنبال آرامش است. فکر مي‌کند مال زياد، مقام، پست، مدرک، سر و صدا، مريد زياد، کف بزنند، دورش را بگيرند، آرامش در اين چيزهاست. بشر دنبال جمال مطلق، کمال مطلق، قدرت مطلق است. تا به هستي مطلق که خداي متعال است نرسد، هيچوقت آرام نمي‌گيرد. لذا بايد به بي‌نهايت برسيم که خداي متعال است. با ياد خدا آرامش به ما مي‌رسد.
ذکر خدا فقط زباني نيست، دعا بهترين ذکر است. قرآن بهترين ذکر است. نماز بهترين ذکر است. ذکر محمد و آل محمد، روايت زيبايي ديدم که بالاترين ذکرها خود پيغمبر است. وجود پيغمبر تجسم ذکر خداست. ياد پيغمبر آرامش فوق العاده‌اي مي‌دهد. اتصال به اهل‌بيت بالاترين ذکر است. در روايت داريم، ذکر خدا فقط به زبان نيست. جايي که حلال و حرام پيش مي‌آيد و چراغ قرمز خدا روشن مي‌شود، بالاترين ذکرها ترک گناه است.
حاج آقاي فرحزاد: چون امشب شب ولادت امام مجتبي(ع) است، امام مجتبي هم به عنوان کريم اهل بيت مطرح است. من در مورد کريم بودن چند جمله‌اي خدمت عزيزان عرض مي‌کنم. کريم چه شخصيتي است؟ ما مي‌گوييم: امام حسن مجتبي(ع) کريم اهل‌بيت است. از خود امام مجتبي(ع) سؤال کردند: کرامت چيست؟ «الجود قبل السؤال و اطعام في القحط» فرمودند: کرامت و کريم بودن اين است که انسان قبل از اينکه طرف درخواست کند به او بگويد. پدر چه نيازي دارد؟ مادر چه نيازي دارد؟ اولاد چه مي‌خواهد؟ ما خيلي پيام‌هاي تلخ داريم که بعضي بچه‌ها يا خانم‌ها مي‌گويند: مي خواهيم از پدرمان يک گاز بگيريم، پدر ما را درمي‌آورد، ما را بيچاره مي‌کند. اين خيلي بد است. ببين اين بچه چه نيازي دارد؟ خانمت چه نيازي دارد؟ اين قشنگ است که قبل از آنکه التماس کند و بگويد انجام بده. «يا مَن يعطى مَن لم يسأله و مَن لم يعرفه تحنّناً منه و رحمة» (اقبال الاعمال/ص644)،«فَلَمْ أَرَ مَوْلًى كَرِيماً أَصْبَرَ عَلَى عَبْدٍ لَئِيم» (بحارالانوار/ ج 91/ ص 132) چقدر خداي کريمي داريم با اين همه بدي، باز به بدي ما نگاه نمي‌کند. باز با کرم و لطفش به ما کرمش را عنايت مي‌کند. فرمود: کرم اين است که قبل از سؤال به طرف بدهيم. «اطعام في القحط» يعني انسان در نداري کمک کند. در تورم، در گراني‌ها و مشکلات باز کساني هستند که افطاري مي‌دهند و به فقرا مي‌رسند. اين خيلي ارزش دارد. در رفاه و آسايش که خيلي هنر نيست.
يکي هم فرمود: کريم در خطبه شعبانيه هم داريم «وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ من أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّه» يعني در ماه رمضان مورد کرامت و لطف خدا قرار گرفتي. يعني خدا کريمي مي‌کند، امام حسن هم واسطه کرم است. روايت زيبايي است فرمود: کريم کسي است که «إِذَا قَدَرَ عَفَا وَ إِذَا وَعَدَ وَفَي» (بحارالانوار/ج64/ص310) آدم کريم کسي است که هروقت وعده بدهد، پايبند وعده‌اش باشد. عين وعده را عمل کند. اما تَوَعُد يعني وعيد، بگويد: اگر اين کارها را کردي، پاداش مي‌دهم. خوبي‌هاست. تَوَعُد در بدي هاست. خط و نشان و جرايم است. اگر اين کار را کني جريمه‌ات مي‌کنم. بيرونت مي‌کنم. آنها را ببخشد. يعني جريمه‌ها را چشم پوشي کند ولي وعده‌ها را قرص و محکم عمل کند. انشاءالله از کرامت امام حسن مجتبي(ع) خدا لطف و نظري کند و به همه عزيزان مرحمت کند. کرامت هم در مورد مال و هم در مورد اخلاق است. يعني بزرگواري کند. «وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِراماً» (فرقان/72) با جاهل هيچوقت درگير نشويم. بزرگوارانه از کنار جهال مي‌گذرند. اين کريم بودن و کرامت است.
شريعتي: انشاءالله به برکت امام حسن مجتبي هم دعاهايتان بر درگاه استجابت باشد و هم انشاءالله لحظه لحظه زندگي شما توأم با آرامش باشد. انشاءالله دست خالي از اين مهماني بيرون نرويم. دعا بفرماييد.
حاج آقاي فرحزاد: خدا را قسم مي دهيم به حق محمد و آل محمد از بهترين برکات اين ماه همه ما را بهره‌مند بگرداند. قلب امام زمان از ما راضي و فرجش را نزديک و ما را از بهترين ياران امام زمان قرار بدهد. بهترين مقدرات در شبهاي قدر براي همه ما مقدر بگردان. رفع گرفتاري از همه گرفتارها، کساني که مريض دارند، قرض دارند. همسر ندارند، اولاد ندارند، مسکن ندارند، به حق امام مجتبي به همه آنها مرحمت بفرما به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
شريعتي: بهترين‌ها را براي فرد فرد شما دوستان خوبم آرزو مي‌کنم. خواندن دعاي مجير در اين شب‌ها بسيار سفارش شده است. ما را از دعاي خوبتان فراموش نکنيد. والحمدلله رب العالمين و صلي الله علي محمد و آل الطاهرين.